WEBVTT 01:00:09.000 --> 01:00:13.280 Wszystkie drogi prowadziły ku śmierci. 01:00:13.360 --> 01:00:19.640 Wszystkie drogi, wszystkie wiatry tchnęły zdradą. 01:00:19.720 --> 01:00:20.960 Wszystkie wiatry. 01:00:21.040 --> 01:00:26.920 Wszystkie na wszystkich progach wściekle ujadały psy. 01:00:27.000 --> 01:00:33.400 Wszystkie wody z nas śledziły wszystkie wiatry, Wszystkie wody z nas szydziły. 01:00:33.480 --> 01:00:36.120 Wszystkie wody, wszystkie. 01:00:36.200 --> 01:00:40.040 Wszystkie noce pasły się naszym strachem. 01:00:40.120 --> 01:00:42.320 Na wszystkich progach. 01:00:42.400 --> 01:00:43.760 Wszystkie. 01:00:46.480 --> 01:00:50.360 Wszystkie drogi prowadziły ku śmierci. 01:00:50.440 --> 01:00:54.960 A nieba były nagie i puste. 01:00:56.040 --> 01:00:59.160 Bóg skrył swe oblicze. 01:01:18.680 --> 01:01:24.120 Szanowni Państwo, wierszem Rejs Żychlińskiej Bóg zakrył swe oblicze. 01:01:24.200 --> 01:01:27.720 Rozpoczęliśmy gdańskie obchody Międzynarodowego Dnia Pamięci 01:01:27.800 --> 01:01:29.720 o Ofiarach Holokaustu. 01:01:29.800 --> 01:01:35.040 W 2005 roku Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych 01:01:35.120 --> 01:01:40.880 ustanowiło dzień 27 stycznia Dniem Pamięci o Ofiarach Holokaustu. 01:01:40.960 --> 01:01:43.040 W celu uczczenia. 01:01:45.680 --> 01:01:49.800 Zamordowanych przez nazistowskich oprawców i ich sojuszników w 01:01:49.880 --> 01:01:52.520 czasie II wojny światowej. 01:01:52.600 --> 01:02:00.000 Ta data nie została wybrana przypadkowo 27 stycznia 1942 roku. 01:02:00.080 --> 01:02:03.800 oddziały Armii Czerwonej wyzwoliły więźniów niemieckiego obozu 01:02:03.880 --> 01:02:06.240 zagłady Auschwitz Birkenau. 01:02:06.320 --> 01:02:12.200 Ten dzień został uznany jako symboliczny koniec ludobójstwa i eksterminacji całego 01:02:12.280 --> 01:02:17.440 narodu ludobójstwa zaplanowanego, usankcjonowanego i wprowadzonego 01:02:17.520 --> 01:02:20.680 w czyny przez hitlerowskie władze. 01:02:20.760 --> 01:02:24.320 Prześladowania ludności żydowskiej w Niemczech zaczęły się zaraz po 01:02:24.400 --> 01:02:26.400 dojściu do władzy faszystów. 01:02:26.480 --> 01:02:30.800 Ustawy norymberskie i wydarzenia Nocy Kryształowej to tylko preludium 01:02:30.880 --> 01:02:33.040 do większego planu zagłady. 01:02:33.120 --> 01:02:37.400 Eksterminacja ludności żydowskiej rozpoczęła się już w pierwszych dniach 01:02:37.480 --> 01:02:42.840 wojny, najpierw w Polsce, a potem już na wszystkich okupowanych terenach. 01:02:42.920 --> 01:02:47.760 Mordowano ich w gettach, dokonywano masowych egzekucji na wsiach, 01:02:47.840 --> 01:02:50.320 zabijano w lasach oraz miastach. 01:02:50.400 --> 01:02:55.800 Nie było litości dla kobiet, dzieci, starców i mężczyzn. 01:02:55.880 --> 01:02:57.800 83 lata temu. 01:02:57.880 --> 01:03:05.800 20 stycznia 1942 roku w Wiązce odbyło się spotkanie przedstawicieli różnych resortów 01:03:05.880 --> 01:03:10.360 rządu III Rzeszy, którego celem było ostateczne prawne rozwiązanie 01:03:10.440 --> 01:03:11.920 kwestii żydowskiej. 01:03:12.000 --> 01:03:15.440 Od tego momentu ruszyła usankcjonowana przez faszystowskie 01:03:15.520 --> 01:03:17.720 Niemcy machina zagłady. 01:03:17.800 --> 01:03:22.760 Żeby ukryć zbrodnie przed światem, ciała były spalane w obozowych krematoriach. 01:03:22.840 --> 01:03:27.080 Szacuje się, że spośród około 6 milionów ofiar Holokaustu 01:03:27.160 --> 01:03:29.040 pochodzenia żydowskiego ok. 01:03:29.120 --> 01:03:32.680 2 milionów stanowią dzieci. 01:03:32.760 --> 01:03:36.880 Zanim poproszę o zabranie głosu przedstawiciela władz miasta, chciałabym w 01:03:36.960 --> 01:03:41.480 imieniu organizatorów powitać pana Waldemara Ossowskiego, dyrektora Muzeum 01:03:41.560 --> 01:03:47.440 Gdańska, pana Łukasza Kiepskiego, rzecznika Muzeum Stutthof w Sztutowie oraz 01:03:47.520 --> 01:03:51.440 pana Waldemara Kotowskiego, dyrektora Uniwersyteckiego Liceum 01:03:51.520 --> 01:03:53.240 Ogólnokształcącego im. 01:03:53.320 --> 01:03:58.480 Pawła Adamowicza wraz z nauczycielami oraz uczniami, a także wszystkich 01:03:58.560 --> 01:04:00.640 państwa, którzy tutaj przybyli. 01:04:00.720 --> 01:04:05.960 Szanowni Państwo, proszę o zabranie głosu pana Piotra Borowskiego, zastępcę 01:04:06.040 --> 01:04:11.440 Prezydenta Miasta Gdańska do spraw mobilności i bezpieczeństwa. 01:04:13.400 --> 01:04:17.600 Szanowni Państwo, stoimy dziś przed pomnikiem Kinder 01:04:17.680 --> 01:04:22.560 Transportu w Gdańsku, miejscu upamiętniającym dzieci, które 01:04:22.640 --> 01:04:29.680 zyskały szansę na życie za wysoką cenę rozstania z rodzinami i z ojczyzną. 01:04:29.760 --> 01:04:34.160 Ale nasze myśli biegną dziś przede wszystkim ku ofiarom Holokaustu. 01:04:34.240 --> 01:04:38.560 Dzisiaj przypada Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu. 01:04:38.640 --> 01:04:43.040 Przypada w dniu osiemdziesiątej rocznicy wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego 01:04:43.120 --> 01:04:48.280 obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau. 01:04:48.360 --> 01:04:50.120 To miejsce symboliczne. 01:04:50.200 --> 01:04:56.480 Przykład upadku człowieczeństwa, Przestroga dla przyszłych pokoleń 01:04:56.560 --> 01:05:00.920 Auschwitz-Birkenau to nie tylko historia okupowanej Polski. 01:05:01.000 --> 01:05:03.560 To historia całej ludzkości. 01:05:03.640 --> 01:05:08.800 To miejsce przypomina nam, dokąd prowadzi nienawiść, chora ideologia i 01:05:08.880 --> 01:05:11.680 odbieranie człowieczeństwa bliźniemu. 01:05:11.760 --> 01:05:17.560 Zaczęło się w III Rzeszy, gdy do władzy doszli faszyści posługujący się językiem 01:05:17.640 --> 01:05:22.840 nienawiści i przemocy, w sposób populistyczny, apelując do 01:05:22.920 --> 01:05:28.360 najniższych pobudek niemieckiego społeczeństwa, potrafili sprawić, że ludzi 01:05:28.440 --> 01:05:33.400 ogarnęła znieczulica, obojętność, przestali reagować na zło, a 01:05:33.480 --> 01:05:36.440 nawet stali się jego autorami. 01:05:36.520 --> 01:05:38.720 Co było dalej, wiemy wszyscy. 01:05:38.800 --> 01:05:45.240 W samym obozie zginęło ponad milion sto tysięcy ludzi, w tym 960 tysięcy Żydów. 01:05:45.320 --> 01:05:47.920 75 tysięcy Polaków. 01:05:48.000 --> 01:05:53.840 21 tysięcy Romów i 30 tysięcy ofiar innych narodowości. 01:05:53.920 --> 01:05:57.160 To tylko wycinek ofiar Shoah. 01:05:57.240 --> 01:06:02.840 Ludzie byli mordowani w obozach w Treblince, Bełżcu, Majdanku, 01:06:02.920 --> 01:06:05.440 Sobiborze i wielu innych miejscach. 01:06:05.520 --> 01:06:10.520 Byli rozstrzeliwani na miejscu, zakopywano ich w dołach śmierci, 01:06:10.600 --> 01:06:12.920 mordowano z wykorzystaniem tzw. 01:06:13.000 --> 01:06:15.200 mobilnych komór gazowych. 01:06:15.280 --> 01:06:20.080 Działo się to w całej okupowanej Polsce i na terenie całej Europy. 01:06:20.160 --> 01:06:25.560 Szczególnie tragiczna była historia Żydów we wschodniej Europie. 01:06:25.640 --> 01:06:29.480 Gdańsk szczyci się swoją historią i tolerancją. 01:06:29.560 --> 01:06:34.520 To miasto było zawsze otwarte dla różnych kultur i narodów. 01:06:34.600 --> 01:06:37.760 Chcemy pielęgnować pamięć o naszej historii. 01:06:37.840 --> 01:06:43.240 Gdańsk był świadkiem bolesnych rozdziałów, ale także przykładem, że z 01:06:43.320 --> 01:06:46.120 ruin można budować mosty. 01:06:46.200 --> 01:06:50.960 Dzisiejsze spotkanie to wyraz naszej wspólnej odpowiedzialności za przyszłość, 01:06:51.040 --> 01:06:55.280 by nigdy więcej podobna tragedia nie miała miejsca. 01:06:55.360 --> 01:07:01.000 Musimy pamiętać, że antysemityzm, Emityzm, rasizm i wszelkie formy nienawiści 01:07:01.080 --> 01:07:04.400 nie są tylko reliktami przeszłości. 01:07:04.480 --> 01:07:09.080 Zbrodnie ludobójstwa nie pojawiają się w historii nagle, 01:07:09.160 --> 01:07:16.120 ale są wynikiem obojętności na zło, dopuszczania i akceptacji nienawiści. 01:07:16.200 --> 01:07:18.480 Nie bądźmy obojętni. 01:07:18.560 --> 01:07:24.000 To jest wyzwanie, które wymaga od nas zdecydowanego sprzeciwu. 01:07:24.080 --> 01:07:30.160 Edukacja, dialog międzypokoleniowy i budowanie świadomości historycznej to 01:07:30.240 --> 01:07:34.480 nasze narzędzia w walce z tymi zagrożeniami. 01:07:34.600 --> 01:07:38.840 Pragnę podziękować wszystkim osobom i instytucjom, które dbają o 01:07:38.920 --> 01:07:41.520 pamięć o ofiarach Holokaustu. 01:07:41.600 --> 01:07:45.520 Nauczycielom, historykom i społecznikom. 01:07:45.600 --> 01:07:50.920 Państwa praca pozwala nam zrozumieć, jak ważne jest, by historia nie była tylko 01:07:51.000 --> 01:07:55.800 zapisem w księgach, lecz żywą lekcją dla wszystkich. 01:07:55.880 --> 01:07:57.880 Szanowni Państwo. 01:07:57.960 --> 01:08:01.840 Niech ten dzień będzie czasem refleksji i zadumy. 01:08:01.920 --> 01:08:08.200 Każdy i każda z nas ma obowiązek budować świat oparty na wartościach 01:08:08.280 --> 01:08:12.080 humanizmu, solidarności i pokoju. 01:08:12.160 --> 01:08:17.000 Złożone tu świece niech będą symbolem naszej pamięci i naszego zobowiązania 01:08:17.080 --> 01:08:22.080 wobec tych, którzy zginęli oraz tych, którzy przeżyli i przekazali 01:08:22.160 --> 01:08:24.520 nam swoje świadectwo. 01:08:24.600 --> 01:08:29.760 Niech pamięć o ofiarach Holokaustu będzie w nas żywa. 01:08:29.840 --> 01:08:32.320 Cześć ich pamięci. 01:08:35.600 --> 01:08:39.520 Proszę o zabranie głosu Przewodniczącego Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w 01:08:39.600 --> 01:08:42.840 Gdańsku, pana Michała Sameta. 01:08:47.880 --> 01:08:49.360 Dzień dobry. Szalom! 01:08:49.440 --> 01:08:54.800 Chciałem bardzo serdecznie podziękować wszystkim obecnym władzom miasta 01:08:54.880 --> 01:08:58.880 za zorganizowanie tej uroczystości. 01:08:58.960 --> 01:09:04.000 Chciałem podziękować w imieniu całej społeczności żydowskiej w Gdańsku. 01:09:07.480 --> 01:09:11.960 Szanowni Państwo, często zadajemy sobie pytanie kto mógł przypuszczać, że 01:09:12.040 --> 01:09:18.280 nacjonalistyczna propaganda i izolacjonizm, ksenofobiczna polityka, brak 01:09:18.360 --> 01:09:23.000 tolerancji dla mniejszości etnicznych, religijnych, narodowych, seksualnych, 01:09:23.080 --> 01:09:27.760 niszczenie niezależnej kultury doprowadzi do bezwarunkowego wyroku śmierci na 01:09:27.840 --> 01:09:32.880 wszystkich, którzy nie mieścili się w optyce nowego narodowego ładu nazistów. 01:09:32.960 --> 01:09:37.960 Kto mógł przypuszczać, że naziści wydadzą bezwarunkowy wyrok śmierci na cały 01:09:38.040 --> 01:09:40.840 naród żydowski, na cały naród romski? 01:09:40.920 --> 01:09:44.040 Wszelkie prawa wojny, zasady logiki runęły. 01:09:44.120 --> 01:09:47.600 Mordowano dzieci, kobiety, starców. 01:09:47.680 --> 01:09:49.280 Umrzeć mieli wszyscy. 01:09:49.360 --> 01:09:53.280 Jednak symptomy totalitarne, totalitarne. 01:09:53.360 --> 01:09:57.920 Jednak symptomy totalitarnej zbrodni zawsze i wszędzie są takie same. 01:09:58.000 --> 01:10:02.640 Od zakończenia II wojny światowej mija 79 lat. 01:10:02.720 --> 01:10:04.240 Koszmar skończył się. 01:10:04.320 --> 01:10:05.640 Czasy się zmieniły. 01:10:05.720 --> 01:10:10.000 Często ulegamy stereotypowi, że czasy zmieniają się na lepsze. 01:10:10.080 --> 01:10:14.400 Jeśli rzeczywiście jest to jakaś ogólna tendencja, należy pamiętać, że właśnie 01:10:14.480 --> 01:10:18.920 wtedy, gdy wydaje nam się, że wszystko idzie ku dobremu, powraca ni 01:10:19.000 --> 01:10:20.760 stąd ni zowąd dawno zapomniane. 01:10:20.840 --> 01:10:24.400 Koszmar zwielokrotniony i nieludzko potworny. 01:10:24.480 --> 01:10:30.480 Właśnie wtedy, gdy wydawało się, że świat się demokratyzuje, staje 01:10:30.560 --> 01:10:31.560 się bardziej otwarty. 01:10:31.640 --> 01:10:37.400 W Polsce zaczęto wprowadzać getta ławkowe, a kilka lat później naziści zapędzili 01:10:37.480 --> 01:10:41.840 Żydów do dzielnic zamkniętych, do obozów koncentracyjnych, do komór gazowych. 01:10:41.920 --> 01:10:45.400 Wszystko to było poprzedzone administracyjnymi 01:10:45.480 --> 01:10:48.360 decyzjami totalitarnego rządu. 01:10:48.440 --> 01:10:53.080 Warto jednak pamiętać, że zwyrodniałe formy władzy nie powstają same z 01:10:53.160 --> 01:10:54.920 siebie, nie rodzą się w pustce. 01:10:55.000 --> 01:10:57.720 Często stoi za nimi milczenie Społeczeństwa. 01:10:57.800 --> 01:11:01.240 Czasem ciche przyzwolenie, innym razem aplauz. 01:11:01.320 --> 01:11:05.040 Jednakże historia pokazuje, że warto mówić. 01:11:05.120 --> 01:11:07.920 Nie warto stać w opozycji do zła. 01:11:08.000 --> 01:11:12.480 Czasem nie chodzi o wielkie bohaterstwo, o czyny heroiczne, ale o 01:11:12.560 --> 01:11:16.840 najzwyklejszą ludzką uczciwość. 01:11:20.240 --> 01:11:24.960 Talmud. Talmud przestrzega nas przed konformizmem. 01:11:25.040 --> 01:11:29.920 Btarda, Gwardia Machaberach Tam, gdzie nie ma człowieka. 01:11:30.000 --> 01:11:38.000 Ty bądź człowiekiem i dodaj jako logiczny wniosek, że BTard i Gwardia Hamanlage war 01:11:38.080 --> 01:11:40.680 tam gdzie są ludzie czasami nie ma człowieka. 01:11:40.760 --> 01:11:44.560 Ale przy tak smutnej rocznicy o pamięciach, ofiarach ludobójstwa 01:11:44.640 --> 01:11:46.640 mamy obowiązek zawsze pamiętać. 01:11:46.720 --> 01:11:51.520 O tych, którzy w czasach mroku potrafili zachować się porządnie. 01:11:51.600 --> 01:11:57.400 Dziś, tak jak co roku stoimy w miejscu pamiętnym Kinder transporty to miejsce 01:11:57.480 --> 01:12:01.200 symboliczne, pośrednio mówiące o Zagładzie. 01:12:01.280 --> 01:12:06.720 Natomiast naocznie opowiadają opowiadające o przetrwaniu miejsce symbolicznie, a 01:12:06.800 --> 01:12:11.040 jednocześnie symbol noszący nadzieję. 01:12:11.120 --> 01:12:20.720 Teraz odmówię modlitwę pamięci duszy pomordowanych Żydów. 01:12:20.800 --> 01:12:22.720 El Mahlera i szok. 01:12:22.800 --> 01:12:31.960 Mama Rommenu cha cha cha cha cha cha cha cha cha cha cha cha cha cha cha cha. 01:12:32.040 --> 01:12:36.880 M i j j im Kilka. 01:12:37.200 --> 01:12:44.200 Minut Ha ha ha ha ha ha ha ha. Co robić? 01:12:44.280 --> 01:12:46.960 Ha ha ha ha. Adonai. 01:12:47.040 --> 01:12:49.640 Huna Halal. Szalom. 01:12:49.720 --> 01:12:50.960 Al mi Kokot. 01:12:51.040 --> 01:12:56.280 M. R m n l e m. 01:12:56.360 --> 01:13:02.320 Najwyższy Boże, pełen współczucia obdarz doskonałym pokojem w Twojej, osłaniający 01:13:02.400 --> 01:13:07.640 obecności wśród świętych i czystych, których świeci jak niebiosa dla dusz 01:13:07.720 --> 01:13:10.120 wszystkich, których dzisiaj wspominaliśmy. 01:13:10.200 --> 01:13:12.960 Niech ich pamięć będzie błogosławieństwem. 01:13:13.040 --> 01:13:15.720 Niech spoczywają w raju mistrzów miłosierdzia. 01:13:15.800 --> 01:13:19.520 Niech znajdą wieczne schronienie pod twoimi chroniącymi skrzydłami. 01:13:19.600 --> 01:13:23.200 Ich dusze niech będą związane węzłami życia. 01:13:23.280 --> 01:13:24.480 Bóg jest ich udziałem. 01:13:24.560 --> 01:13:28.600 Niech spoczywają i powiedzmy mają i teraz. 01:13:28.680 --> 01:13:32.200 Modlitwa dla nas wszystkich o pokój. 01:13:32.280 --> 01:13:36.560 Szalom tował. Ha ha ha ha ha ha. 01:13:37.440 --> 01:13:43.320 Ha ha ha ha ha ha ha ha ha ha. Natanaela. 01:13:43.400 --> 01:13:43.840 Adonai. 01:13:43.920 --> 01:13:49.680 Lokatorek Ha ha ha ha ha ha ha ha ha ha ha ha. 01:13:49.760 --> 01:13:53.760 Long to Izrael. 01:13:54.240 --> 01:13:56.240 Ha ha. Maradona. 01:13:56.320 --> 01:13:58.920 Hi i chamami Izrael. 01:13:59.000 --> 01:14:00.000 Szalom! 01:14:00.080 --> 01:14:04.960 Udziel pokoju, dobroci, błogosławieństwa, łaski, życzliwości, miłosierdzia dla 01:14:05.040 --> 01:14:07.520 nas i dla całego Izraela, Twojego ludu. 01:14:07.600 --> 01:14:11.280 Błogosław nam Ojcze nasz, abyśmy wszyscy stali się jednością ze 01:14:11.360 --> 01:14:12.800 światłem twojego oblicza. 01:14:12.880 --> 01:14:18.840 W świetle swego oblicza dałeś nam Haszem Boże nasz Tora, miłość, Tora życia, 01:14:18.920 --> 01:14:21.320 miłości, dobroć, sprawiedliwość, błogosławieństwo i 01:14:21.400 --> 01:14:23.240 miłosierdzie, życie i pokój. 01:14:23.320 --> 01:14:28.920 I niech będzie dobrze w Twoich oczach, abyś błogosławił swojemu ludowi Izraelowi 01:14:29.000 --> 01:14:31.240 po wszystkie czasy i Twoim pokojem. 01:14:31.320 --> 01:14:37.680 Błogosławiony Ty jesteś Haszem, który błogosławi swój lud, dając mu pokój. 01:14:37.760 --> 01:14:39.240 Dziękujemy. 01:15:00.120 --> 01:15:04.040 Rady. 01:15:05.120 --> 01:15:07.120 Ludowej. 01:15:07.200 --> 01:15:11.520 Będę. 01:15:11.920 --> 01:15:21.280 Brał pod. 01:15:24.440 --> 01:15:26.200 Uwagę. 01:15:34.680 --> 01:15:39.400 Nie mów nigdy, że to Twój ostatni krok. 01:15:39.480 --> 01:15:45.320 Choć ołowiane nieba zaciemniają wzrok. 01:15:45.440 --> 01:15:50.800 Nasza utęskniona chwila jest tuż tuż. 01:15:50.880 --> 01:15:52.800 Dudni krok nasz. 01:15:52.880 --> 01:15:54.640 My jesteśmy tutaj. 01:15:54.720 --> 01:16:01.960 Tu Nasza stęskniona chwila jest tuż tuż. 01:16:02.040 --> 01:16:03.920 Dudni krok nasz. 01:16:04.000 --> 01:16:05.800 My jesteśmy tutaj. 01:16:05.880 --> 01:16:09.760 Tu z palm, zielonych kraju. 01:16:09.840 --> 01:16:12.760 Do ziem śnieżnych zasp. 01:16:12.840 --> 01:16:18.360 Niesiemy nasze ból, cierpienie, płaczu spazmy. 01:16:18.440 --> 01:16:24.320 A wszędzie tam, gdzie pada kropla naszej krwi. 01:16:24.400 --> 01:16:27.160 Tam odwaga, bohaterstwo. 01:16:27.240 --> 01:16:29.400 Teraz grzmi. 01:16:29.480 --> 01:16:38.080 A wszędzie tam, gdzie pada kropla naszej krwi, tam odwaga, bohaterstwo. 01:16:38.160 --> 01:16:43.640 Teraz grzmi Poranne słońce nam ozłoci. 01:16:43.720 --> 01:16:45.840 Dzisiaj dzień. 01:16:45.920 --> 01:16:51.320 A przeszłość z wrogiem wraz pogrąży mroczny cień. 01:16:51.400 --> 01:16:56.760 Lecz gdyby się opóźnić miał ten jasny świt. 01:16:56.840 --> 01:17:03.000 Jak hasło pieśni da wśród pokoleń będzie lśnić. 01:17:03.400 --> 01:17:21.960 Hop, hop hop hop hop! 01:17:24.640 --> 01:17:29.720 Nie Atrament rodzi pieśń tę, ale krew. 01:17:29.800 --> 01:17:34.840 Ni skowronka o poranku lekki śpiew. 01:17:34.920 --> 01:17:40.240 To zdrój wznosi się narodu głośny jęk. 01:17:40.320 --> 01:17:42.320 To karabinów salwy. 01:17:42.400 --> 01:17:45.560 Donośny mocny dźwięk. 01:17:45.640 --> 01:17:51.120 To z ruin wznosi się narodu głośny jęk. 01:17:51.200 --> 01:17:53.200 To karabinów salwy. 01:17:53.280 --> 01:17:56.600 Donośny, mocny dźwięk. 01:18:08.320 --> 01:18:13.840 Więc nie mów nigdy, że to twój ostatni krok. 01:18:13.920 --> 01:18:19.840 Choć ołowiany nieba zaciemniają wzrok. 01:18:19.920 --> 01:18:25.600 Nasza utęskniona chwila jest tuż tuż. 01:18:25.680 --> 01:18:27.680 Dudni krok nasz. 01:18:27.760 --> 01:18:31.920 My jesteśmy tutaj. Tu. 01:18:50.960 --> 01:18:55.760 Szanowni Państwo, hymnem bojowników Getta autorstwa Hirscha Glika. 01:18:55.840 --> 01:19:00.160 Zakończyliśmy tę część gdańskich obchodów Międzynarodowego Dnia Pamięci 01:19:00.240 --> 01:19:01.960 o Ofiarach Holokaustu. 01:19:02.040 --> 01:19:07.800 W imieniu organizatorów, którymi są miasto Gdańsk, Muzeum Gdańska, Gmina wyznaniowa, 01:19:07.880 --> 01:19:12.800 Żydowska w Gdańsku, Fundacja Kultury Zbliżenia zapraszam Państwa na program 01:19:12.880 --> 01:19:17.640 muzyczno poetycki Okno na tamtą stronę, który odbędzie się dzisiaj o godzinie 01:19:17.720 --> 01:19:22.840 18.00 w Nowej Synagodze w Gdańsku przy ulicy Partyzantów 7. 01:19:22.920 --> 01:19:26.760 Dziękujemy za przybycie i obecność w tak ważnym dniu. 01:19:26.840 --> 01:19:30.080 Zapraszamy do zapalenia zniczy i składania kwiatów.