WEBVTT 00:00:00.720 --> 00:00:05.310 Witamy Małgorzatę Niezabitowską, która w temacie wolne media w wolnej Polsce 00:00:05.490 --> 00:00:08.760 trzydzieści pięć lat bez cenzury poprowadzi swoją 00:00:08.790 --> 00:00:12.460 konwersację z niezastąpionym i prowadzącymi 00:00:12.600 --> 00:00:18.760 Magdaleną Rigamonti oraz Jarosławem Włodarczykiem. Wielkie brawa. 00:00:19.980 --> 00:00:23.460 Dzień dobry państwu witamy w kolejnym w kolejnej debacie 00:00:23.460 --> 00:00:25.950 i w kolejnym spotkaniu Magdalena Rigamonti Onet 00:00:26.088 --> 00:00:29.730 i Press Club Jarosław Włodarczyk. I tak 00:00:29.850 --> 00:00:32.520 znowu prawdziwa w radio Małgorzata Niezabitowska 00:00:32.850 --> 00:00:35.010 pierwsza rzeczniczka pierwszego 00:00:35.130 --> 00:00:39.790 wolnego demokratycznego rządu w wolnej Polsce rządu Tadeusza. 00:00:40.110 --> 00:00:42.750 Mazowieckiego twarz tego rządu bo 00:00:43.020 --> 00:00:44.850 tak my już wiemy państwu zaraz się 00:00:44.880 --> 00:00:48.810 dowiecie że Tadeusz Mazowiecki nie bardzo chciało do dziennikarzy wychodzić 00:00:49.080 --> 00:00:52.380 prawda pani Małgorzato tylko tylko po prostu pani 00:00:52.740 --> 00:00:54.390 pani rzecznik pani rzeczniczka 00:00:54.660 --> 00:00:58.120 była na pierwszej linii dziennikarskiego frontu. 00:00:58.560 --> 00:00:58.860 Dzień 00:00:58.860 --> 00:01:01.890 dobry państwu witam bardzo serdecznie w miejscu które 00:01:02.130 --> 00:01:03.952 jak się domyślam większość z państwa 00:01:03.952 --> 00:01:05.940 odwiedza często ja odwiedzam przeważnie 00:01:06.210 --> 00:01:09.330 raz na rok zawsze z ogromnym wzruszeniem i to już 00:01:09.330 --> 00:01:12.430 1980 roku. 00:01:12.540 --> 00:01:17.190 Drodzy państwo tak rzeczywiście w tamtych czasach czyli w tej chwili mówimy roku 00:01:17.190 --> 00:01:18.910 1989 00:01:19.500 --> 00:01:21.390 przepraszam ale jest lekki wiaterek więc 00:01:21.630 --> 00:01:24.210 ten sweter będzie tu leżał 00:01:24.333 --> 00:01:26.160 na razie. Dziękuję bardzo 00:01:26.730 --> 00:01:31.560 1989 roku w naszym rządzie który powstał 00:01:31.740 --> 00:01:34.470 12 września pierwszym niekomunistycznym rządzie 00:01:34.980 --> 00:01:37.650 od czasów jeszcze przedwojennych prawda i 00:01:37.980 --> 00:01:41.520 Bo później wojna a później w komunizm i było coś 00:01:41.520 --> 00:01:42.090 takiego 00:01:42.300 --> 00:01:45.760 w co trudno w ogóle w tej chwili uwierzyć mianowicie że, 00:01:45.840 --> 00:01:49.510 politycy w ogóle nie chcieli chodzić do mediów. 00:01:50.220 --> 00:01:53.610 W moim rządzie właściwie tylko z resztą 00:01:53.610 --> 00:01:55.380 fantastycznie do mediów chodził, 00:01:55.580 --> 00:01:58.200 a właściwie media do niego przychodziły Jacek Kuroń, 00:01:58.560 --> 00:02:00.330 który miał wszyscy go pamiętamy tak. 00:02:00.480 --> 00:02:01.800 Cudowny Jacek Kuroń 00:02:02.280 --> 00:02:05.970 który miał swoje pogadanki które zresztą bardzo mu zazdrościłem 00:02:06.510 --> 00:02:09.840 ponieważ rzecznika rolą jest reprezentowanie 00:02:10.305 --> 00:02:13.780 rządu czyli całkowicie.. Witam panie Marku. 00:02:14.070 --> 00:02:16.440 Marszałek Jurek wszedł na scenę proszę 00:02:16.440 --> 00:02:18.100 państwa Marek Jurek. 00:02:18.960 --> 00:02:20.170 Proszę bardzo. 00:02:20.670 --> 00:02:22.600 Przepraszam więc. 00:02:23.100 --> 00:02:26.100 Tak jak powiedziałam Jacek miał swoją pogadankę 00:02:26.100 --> 00:02:27.990 i to było rzeczywiście cudowne ponieważ 00:02:27.990 --> 00:02:30.360 on mówił od serca on opowiadał anegdoty 00:02:30.690 --> 00:02:33.750 a ja jako rzecznik oczywiście musiałam reprezentować rząd 00:02:34.290 --> 00:02:37.390 i występować bardzo poważnie i bardzo serio 00:02:37.530 --> 00:02:42.370 pan Tadeusz absolutnie pan Tadeusz Mazowiecki absolutnie unikał mediów. 00:02:43.573 --> 00:02:44.940 Henio Woźniakowski 00:02:45.120 --> 00:02:47.820 mój zastępca miał taką właściwie strateńczą rolę 00:02:48.180 --> 00:02:50.010 umawiania czołowych zresztą 00:02:50.010 --> 00:02:53.970 mediów światowych bo nasz rząd to była wielka sensacja tzw. skup 00:02:54.300 --> 00:02:55.440 w języku mediów 00:02:55.650 --> 00:02:57.810 czyli zjechały się media nawiasem mówiąc na moją 00:02:57.810 --> 00:02:59.400 pierwszą konferencję prasową 00:02:59.400 --> 00:03:02.100 przyjechało dwadzieścia osiem kamer z całego świata 00:03:02.550 --> 00:03:04.270 i pięciuset dziennikarzy 00:03:04.470 --> 00:03:08.020 natomiast do premiera oczywiście stała bardzo długa kolejka 00:03:08.280 --> 00:03:11.620 a on wszystkim odmawiał, a biedny Henio się frustrował. 00:03:13.500 --> 00:03:16.620 Witamy. Pana marszałka Marka Jurka. Dzień 00:03:16.620 --> 00:03:17.920 dobry przepraszam za spóźnienie. 00:03:20.010 --> 00:03:22.380 Zacznijmy od tego właśnie jesteśmy trzydzieści pięć 00:03:22.380 --> 00:03:23.846 lat żyjemy, bez cenzury, 00:03:24.046 --> 00:03:26.460 ale cofnijmy się może jeszcze w ten okres 00:03:26.940 --> 00:03:29.310 przed tym trzydzieści pięć lat temu bo oboje państwo 00:03:29.700 --> 00:03:31.180 byliście w opozycji. 00:03:31.950 --> 00:03:35.470 I żebyśmy trochę sobie przypomnieli jak to było jednak 00:03:36.630 --> 00:03:39.240 te czterdzieści pięć lat temu czterdzieści dni 00:03:39.360 --> 00:03:40.620 jeśli czterdzieści dziewięć 00:03:40.740 --> 00:03:43.380 można może najpierw ja odpowiem jako osoba 00:03:43.770 --> 00:03:46.260 nie wiem panie Marku pan chyba w podziemiu prawda 00:03:46.500 --> 00:03:47.070 natomiast 00:03:47.430 --> 00:03:49.860 ja w podziemiu też natomiast wcześniej byłam 00:03:50.220 --> 00:03:52.560 najpierw dziennikarką po 00:03:52.993 --> 00:03:55.500 wydziale prawa i studium dziennikarskim ponieważ 00:03:55.680 --> 00:03:58.890 tedy trzeba było skończyć studia żeby zostać, 00:03:58.890 --> 00:04:00.180 móc zostać dziennikarzem. 00:04:00.420 --> 00:04:03.240 Najpierw próbowałam w tygodniku Kultura gdzie 00:04:03.840 --> 00:04:06.581 cięto tak moje teksty i zarówno w środku jak i 00:04:06.581 --> 00:04:09.510 na zewnątrz cenzura o czym zaraz powiem o tym systemie, 00:04:09.900 --> 00:04:12.690 że przestałam być dziennikarką uznałam, że już 00:04:12.690 --> 00:04:14.520 nigdy nie będę nie spodziewałam się 00:04:14.520 --> 00:04:16.300 oczywiście co się wydarzy. 00:04:16.530 --> 00:04:18.510 Więc doznałam tego na własnej skórze, 00:04:18.960 --> 00:04:20.610 później również moją sztukę 00:04:20.610 --> 00:04:22.800 o Solidarności zablokowała cenzura 00:04:23.040 --> 00:04:25.500 i wreszcie nie pozwolono wydać mojej książki, więc mam 00:04:25.650 --> 00:04:27.330 dosyć bogaty doświadczenia ale 00:04:27.660 --> 00:04:29.670 nie o tym chciałam mówić tylko powiedzieć 00:04:29.670 --> 00:04:30.750 państwu, że 00:04:30.870 --> 00:04:34.650 dzisiaj mówimy trzydzieści pięć lat bez cenzury a wcześniej było 00:04:34.860 --> 00:04:38.250 czterdzieści cztery lata z cenzurą ponieważ 00:04:38.250 --> 00:04:39.630 komuniści już 00:04:39.630 --> 00:04:43.440 w styczniu 45 roku wyobraźcie sobie trwa wojna 00:04:43.860 --> 00:04:47.520 jeszcze idzie front oczywiście części polskiej ziemi już jest 00:04:47.850 --> 00:04:49.830 opanowana przez armię czerwoną 00:04:49.830 --> 00:04:52.140 i przez komunistów, którzy przejmują władzę 00:04:52.170 --> 00:04:53.400 wbrew woli narodu 00:04:53.760 --> 00:04:56.640 i od razu powstaje tzw. urząd cenzury 00:04:57.150 --> 00:05:01.510 a rok później zostaje uchwalony dekret o głównym, 00:05:01.890 --> 00:05:04.500 głównym urzędzie kontroli prasy 00:05:04.650 --> 00:05:06.660 wydawnictw i widowisk, czyli w 00:05:07.260 --> 00:05:08.860 skrócie cenzura 00:05:09.030 --> 00:05:13.480 cenzura była z nami jako knebel absolutny knebel przez następne 00:05:13.890 --> 00:05:14.460 lata, aż 00:05:14.460 --> 00:05:16.620 do roku 89' o czym zaraz powiem. 00:05:16.950 --> 00:05:19.620 Ta cenzura drodzy państwo tłumacz to bo myślę, 00:05:19.620 --> 00:05:22.260 że wiele osób po prostu albo nie pamięta albo nigdy 00:05:22.500 --> 00:05:26.250 się z tym na szczęście nie nie spotkało była to cenzura prewencyjna 00:05:26.640 --> 00:05:28.830 czyli że najpierw trzeba było cokolwiek się 00:05:28.830 --> 00:05:30.780 robiło to jest bardzo ważne to nie chodziło 00:05:31.170 --> 00:05:35.280 tylko o prasę chodziło o media o książki 00:05:35.490 --> 00:05:40.140 wszystkie wydawnictwa wszystkie widowiska teatry filmy 00:05:40.410 --> 00:05:42.870 niestety dzisiaj z powodu choroby nie będzie z nami 00:05:43.110 --> 00:05:46.068 Janusza Zaorskiego myślałam że on nam z kolei opowie tu 00:05:46.068 --> 00:05:50.400 państwo opowie o tym jak walczyli filmowcy. Bo przecież filmy były odkładane na półki 00:05:50.700 --> 00:05:52.200 tzw. "półkownicy" czyli 00:05:52.740 --> 00:05:55.530 obejmowało wszystko do pewnego momentu to dopiero 00:05:55.680 --> 00:05:57.030 w 72' 00:05:57.270 --> 00:06:00.580 zostało jakby no wreszcie wyeliminowane nawet etykiety 00:06:00.690 --> 00:06:04.320 na słoiki, czy na różnego typu prawda, wiem 00:06:04.950 --> 00:06:06.300 jakieś pudełka, więc 00:06:06.600 --> 00:06:09.762 wszystko absolutnie cenzura prewencyjna w redakcji 00:06:09.762 --> 00:06:12.540 polegało to na tym, że najpierw drukowało się 00:06:12.540 --> 00:06:16.920 tekst na tak zwanych szczotka czyli na płachtach jechało to do urzędu 00:06:17.280 --> 00:06:21.150 cenzury. Tam cenzor, albo to zatwierdzał stawiał 00:06:21.510 --> 00:06:23.280 stempel i to wracało, bo przecież 00:06:23.310 --> 00:06:26.490 nie było nie było komputerów wszystko się robiło fizycznie 00:06:26.820 --> 00:06:31.050 wobec czego, albo to wracało ze stemple od razu, albo ciężar mówił, że trzeba 00:06:31.350 --> 00:06:33.660 zmieniać, trzeba skreślać, trzeba zmieniać 00:06:34.020 --> 00:06:37.320 następowały dyskusje redakcja się godziła 00:06:37.500 --> 00:06:39.870 nie godziła przeważnie większość redakcji się 00:06:39.870 --> 00:06:43.890 godziło i cenzor był współautorem tekstu często 00:06:44.280 --> 00:06:47.250 dlatego, że przecież nie było wiadomo że ileś 00:06:47.250 --> 00:06:50.640 tam rzeczy spadło. Tu następuje przepraszam bo 00:06:50.760 --> 00:06:52.860 pytałeś, więc ja opowiadam myślę, 00:06:52.860 --> 00:06:56.230 że to jest jednak ciekawe. Nastąpiła zmiana 00:06:56.340 --> 00:06:57.810 w czasach Solidarności. 00:07:01.590 --> 00:07:02.820 31 lipca 1981 roku została 00:07:03.330 --> 00:07:07.350 uchwalona ustawa o cenzurze bo tam był dekret, czyli ustawa która 00:07:07.470 --> 00:07:11.350 zmieniała na skutek oczywiście negocjacji naszej strony z 00:07:11.520 --> 00:07:16.060 komunistami w pewnym sensie łagodziła ten tę 00:07:16.440 --> 00:07:17.040 potworną 00:07:17.130 --> 00:07:19.650 przedtem zupełnie absolutnie potworną cenzurę 00:07:19.950 --> 00:07:22.290 bardzo ważną rzeczą było że można się 00:07:22.290 --> 00:07:26.370 było odwoływać do sądu administracyjnego, że cenzorzy 00:07:26.640 --> 00:07:29.940 musieli tłumaczyć i to nie ogólną jakąś formułką 00:07:29.940 --> 00:07:31.680 jak wcześniej tylko dlaczego konkretnie 00:07:31.860 --> 00:07:33.030 dlaczego chcą zdjąć 00:07:33.360 --> 00:07:36.029 i wreszcie co było dla nas najważniejsze dla 00:07:36.029 --> 00:07:39.690 dziennikarzy można było zaznaczać w tekście w nawiasach 00:07:39.870 --> 00:07:44.100 że była ingerencja cenzury to było naprawdę rewolucyjne jak na tamte czasy 00:07:44.400 --> 00:07:47.246 wyglądało to w ten sposób że był nawias i tam było 00:07:47.246 --> 00:07:50.370 napisane ustawa i tak dalej właśnie o kontroli wydawnictw 00:07:50.700 --> 00:07:52.920 ale wszyscy wiedzieli z tym, że 00:07:53.490 --> 00:07:54.870 żeby nie było za prosto 00:07:55.110 --> 00:07:59.910 cenzura bardzo szybko wpadła na to, że jeżeli był artykuł czy, 00:08:00.030 --> 00:08:01.530 reportaż jak w moim wypadku 00:08:01.710 --> 00:08:04.080 gdzie było dużo ingerencji to 00:08:04.260 --> 00:08:07.290 tylko trzy można było pokazać jeśli chciało się 00:08:07.290 --> 00:08:09.160 pokazać więcej ingerencji 00:08:09.270 --> 00:08:12.729 alternatywa była: materiał spada w całości. 00:08:12.780 --> 00:08:16.260 No więc zawsze była to mierzenie czy wolimy żeby spadł w całości 00:08:16.530 --> 00:08:19.440 czy jednak poszedł okaleczony częściowo widać 00:08:19.440 --> 00:08:21.750 częściowo nie widać więc jeszcze się żeśmy się 00:08:22.050 --> 00:08:22.620 do takiej 00:08:22.740 --> 00:08:26.040 takiego wybiegu, ale cenzura czasami na to też nie pozwalała 00:08:26.340 --> 00:08:28.710 że jeżeli już nie można było pokazywać co się 00:08:28.710 --> 00:08:31.860 robiło w nawiasie trzy kropeczki tak jak to 00:08:32.160 --> 00:08:34.600 skrót, więc tak to wyglądało. 00:08:35.700 --> 00:08:38.280 W nawiasie kwadratowym, tak. Także 00:08:38.670 --> 00:08:40.991 tak wyglądała sprawa z tym, że ta 00:08:40.991 --> 00:08:43.860 ustawa taka liberalizująca trochę 00:08:44.100 --> 00:08:47.130 niestety obowiązywała tylko do stanu wojennego 00:08:47.370 --> 00:08:49.416 ponieważ został stan wojenny wiadomo 00:08:49.520 --> 00:08:50.190 13 grudnia 00:08:50.430 --> 00:08:54.010 i znowu właściwie ustawa wraca do swojej poprzedniej 00:08:54.180 --> 00:08:57.150 bo i znowelizowana do swojej ostrzejszej formy 00:08:57.510 --> 00:09:01.200 ale ta możliwość pozostawiania tego znaku 00:09:01.470 --> 00:09:03.960 że była cenzura pozostało im jak która 00:09:04.140 --> 00:09:05.400 współpracowałam wtedy 00:09:05.670 --> 00:09:07.320 z "Tygodnikiem Powszechnym" a był to, 00:09:07.470 --> 00:09:11.130 było to wspaniałe pismo które właśnie pokazywało bo nie wszystkie pisma też 00:09:11.130 --> 00:09:13.860 partyjne oczywiście nie pokazywał jeśli w ogóle była jakaś 00:09:14.340 --> 00:09:16.840 jakaś ingerencja tam pokazywano. 00:09:18.060 --> 00:09:22.860 Wielokrotnie właśnie albo mój tekst był tylko pokazany w nawiasach, że nic no albo 00:09:23.010 --> 00:09:26.310 z tymi właśnie 'wstrętami' to tyle do 89' 00:09:27.330 --> 00:09:31.000 U pana panie marszałku jak do 89' pana przygody z cenzurą. 00:09:32.370 --> 00:09:34.410 Ja od razu obszedłem cenzurę dlatego,że 00:09:34.980 --> 00:09:37.200 bardzo dziękuję za to zaproszenie bo moja droga 00:09:37.200 --> 00:09:39.810 publiczna właśnie działalność publiczna i droga 00:09:39.810 --> 00:09:43.020 publiczna zaczęła się w Gdańsku. Tutaj czterdzieści pięć 00:09:43.020 --> 00:09:45.060 lat temu dokładnie od 00:09:45.300 --> 00:09:48.070 podpisania deklaracji Ruchu Młodej Polski. 00:09:48.390 --> 00:09:49.136 Oczywiście z przyjaciółmi 00:09:49.140 --> 00:09:51.741 działaliśmy w opozycji wcześniej, no ale taki akt 00:09:51.741 --> 00:09:54.840 publiczny znaczy nawet nie represja taki akt publiczny własne 00:09:55.260 --> 00:09:58.120 który mogę uznać jak za początek w swojej działalności 00:09:58.350 --> 00:10:01.800 politycznej to było czterdzieści pięć lat temu 00:10:02.160 --> 00:10:04.090 tutaj w trójmieście. 00:10:04.450 --> 00:10:07.730 No i to były takie czasy że w opozycji potem 00:10:08.080 --> 00:10:10.510 jak zaczęło się wolne życie polityczne dziesięć 00:10:10.510 --> 00:10:13.120 lat później, no to mówiono że co drugi 00:10:13.780 --> 00:10:15.320 polityk to prezes. 00:10:16.360 --> 00:10:18.860 Potem się to zmniejszyło, ale 00:10:19.120 --> 00:10:22.840 wtedy to właściwie co drugi działacz opozycji to było redaktor dlatego, że naszą 00:10:23.080 --> 00:10:24.790 nasza działalność polegała przede wszystkim 00:10:25.150 --> 00:10:27.800 na wydawaniu prasy podziemnej 00:10:27.910 --> 00:10:30.680 prasy drugiego obiegu to nie była prasa podziemna. 00:10:31.060 --> 00:10:33.170 Myśmy działali pod własnymi nazwiskami 00:10:33.340 --> 00:10:37.090 na tym polegała metoda dysydentcka żeby 00:10:37.360 --> 00:10:40.600 odwołując się do formalnie obowiązyjącego prawa zmusić 00:10:40.600 --> 00:10:41.600 władze. 00:10:41.920 --> 00:10:45.740 Albo właśnie tak jak tak jak w wypadku cenzury albo do jawnych represji 00:10:45.910 --> 00:10:48.370 albo do wymuszonej 00:10:48.880 --> 00:10:51.670 tolerancji no tak działa opozycja przez te kilka lat 00:10:52.270 --> 00:10:54.220 do sierpnia osiemdziesiątego roku zanim się 00:10:54.460 --> 00:10:59.330 nie stało masowa po grudniu było jeszcze inaczej. 00:10:59.740 --> 00:11:01.220 Ale w moim przekonaniu. 00:11:02.230 --> 00:11:04.390 Nawet nie metoda ten obszar działania 00:11:04.690 --> 00:11:06.310 działanie przede wszystkim żeby 00:11:06.460 --> 00:11:10.100 pierwszoplanowym frontem. To były wydawnictwa 00:11:10.240 --> 00:11:13.720 opozycyjne ona przygotowała jedną bardzo istotną 00:11:13.720 --> 00:11:15.740 rzecz w każdym wolnym społeczeństwie 00:11:15.940 --> 00:11:17.080 to znaczy to, że wolność 00:11:17.080 --> 00:11:19.541 polityczna polega na rządach opartych na opinii 00:11:19.541 --> 00:11:23.560 publicznej na opinii publicznej którą trzeba kształtować nie tylko informować 00:11:23.560 --> 00:11:26.260 o poszczególnych wydarzeniach, ale kształtować 00:11:26.260 --> 00:11:28.510 opinię. W moim przekonaniu to było bardzo ważne. 00:11:28.960 --> 00:11:31.870 Jeszcze tak tytułem suplementu do tego co 00:11:32.200 --> 00:11:33.166 pani minister Niezabitowska 00:11:33.380 --> 00:11:36.370 mówiła. Ja pamiętam taki tekst Daniela Passent'a to właśnie z tamtych czasów 00:11:36.790 --> 00:11:37.780 z lat osiemdziesiątych już 00:11:37.780 --> 00:11:39.520 po stanie wojennym kiedy on pisał, że 00:11:39.820 --> 00:11:43.180 oni nie obnoszą się ze swoimi ranami nie pokazują 00:11:43.180 --> 00:11:44.260 ingerencji cenzury 00:11:44.620 --> 00:11:46.990 bo to jest takie trochę nieprzyzwoite pokazywać, że 00:11:47.200 --> 00:11:49.120 jak ktoś jest niezależny, że ktoś 00:11:49.360 --> 00:11:50.920 niezależny to nie musi pokazywać, 00:11:50.920 --> 00:11:53.410 że jest cenzurowanym. To było takie mrugnięcie, że oni też 00:11:53.410 --> 00:11:55.360 są cenzurowani, ale się tym nie chwalą 00:11:55.810 --> 00:11:58.000 i tak dalej natomiast ja bym jak 00:11:58.210 --> 00:12:00.350 rozmawiamy o tym wymiarze historycznym. 00:12:01.758 --> 00:12:04.700 To ja muszę państwu jedno powiedzieć że z perspektywy 00:12:05.140 --> 00:12:06.790 młodych ludzi, którzy wtedy działali 00:12:07.150 --> 00:12:08.330 na uniwersytetach 00:12:08.800 --> 00:12:12.700 to jedna rzecz jest bardzo istotna, że ta walka z 00:12:13.306 --> 00:12:16.240 o wolność słowa i w latach siedemdziesiątych. 00:12:16.990 --> 00:12:19.820 I potem skumulowana na strajku 00:12:21.640 --> 00:12:23.690 w stoczni gdańskiej tutaj. 00:12:24.010 --> 00:12:28.660 I potem w okresie szesnastu miesięcy, że ona spowodowała jedno, że jeżeli chodzi o 00:12:29.050 --> 00:12:31.450 oczywiście stan wojenny był 00:12:31.840 --> 00:12:35.110 okresem kiedy zginęło więcej ludzi, niż 00:12:35.110 --> 00:12:39.130 w czasie Wiosny Praskiej, o tym często zapominamy oczywiście można wziąć poprawkę 00:12:39.130 --> 00:12:40.450 na to że Polska jest krajem, 00:12:40.990 --> 00:12:43.870 że Polska była krajem trzykrotnie większe od ówczesnej 00:12:44.080 --> 00:12:45.080 Czechosłowacji. 00:12:45.670 --> 00:12:48.340 Ale jednak jeżeli chodzi o ilość 00:12:48.580 --> 00:12:51.310 ofiar ona była większa, niż 00:12:51.430 --> 00:12:54.880 w czasie otwartego najazdu sowieckiego na 00:12:55.480 --> 00:12:57.670 Czechosłowację. To był jeżeli chodzi o represje 00:12:57.820 --> 00:12:59.140 czas bardzo ciężki. 00:12:59.470 --> 00:13:02.530 Natomiast jeżeli chodzi o życie intelektualne to 00:13:03.070 --> 00:13:05.230 my często nie zdajemy sobie z tego sprawy, że 00:13:05.380 --> 00:13:08.560 ta walka przyniosła owoce trwałe. Bo 00:13:08.950 --> 00:13:11.260 w praktycznie w bibliotekach uniwersyteckich 00:13:11.650 --> 00:13:12.340 przynajmniej no 00:13:12.700 --> 00:13:15.130 w tych o których ja wiem nie było już potem 'prohibitów' 00:13:15.670 --> 00:13:20.090 dostęp do literatury emigracyjnej tej która była w zasobach 00:13:20.290 --> 00:13:24.410 bibliotek akademickich do literatury przedwojennej 00:13:24.760 --> 00:13:25.330 stał się 00:13:25.330 --> 00:13:28.875 no zupełnie, albo może gdzieniegdzie niemal otwarty. 00:13:29.075 --> 00:13:31.794 Przepraszam jak mogę tylko wejść w słowo 00:13:32.440 --> 00:13:36.170 panie marszałku dlatego, że w tej ustawie 00:13:36.445 --> 00:13:39.155 z 81' roku właśnie było powiedziane, 00:13:39.185 --> 00:13:43.130 że cenzura jeśli chodzi o 00:13:43.720 --> 00:13:46.690 wydawnictwa zachodnie przestały działać 00:13:46.690 --> 00:13:48.940 oczywiście tylko pod warunkiem, że znajdują się 00:13:48.970 --> 00:13:50.230 one w bibliotekach. Tak 00:13:50.620 --> 00:13:52.240 i chyba przed trzydziestym dziewiątym rokiem 00:13:52.540 --> 00:13:54.580 nawet dlatego proszę państwa dlaczego o tym mówię 00:13:54.580 --> 00:13:58.600 dlatego, że musimy pamiętać o 00:13:59.080 --> 00:14:02.180 walce z represjami o tym wszystkim co Polska wycierpiała, 00:14:02.320 --> 00:14:03.610 ale ważne jest to, że to 00:14:03.760 --> 00:14:06.200 jest też to że to była walka owocna i 00:14:06.490 --> 00:14:09.100 że na każdym etapie przynosiła jakąś 00:14:09.110 --> 00:14:12.250 porcję wolności która była oparciem dla 00:14:12.580 --> 00:14:15.190 dalszej walki o wolność 00:14:15.190 --> 00:14:17.980 Polski i to jest moim zdaniem bardzo 00:14:18.220 --> 00:14:19.930 istotne, że o ile mówię jawność 00:14:19.930 --> 00:14:23.510 cenzury zupełnie zmieniła sytuację bo np. jak ktoś czytał książkę 00:14:24.010 --> 00:14:25.804 wydaną przed wojną 00:14:25.810 --> 00:14:28.060 czy nawet emigracji, niektóre sobie wychodziły już 00:14:28.390 --> 00:14:30.460 [niesłyszalne 00:14:30] na przykład czy inne wychodziły w 00:14:30.640 --> 00:14:32.200 wydawnictwach oficjalnych 00:14:32.500 --> 00:14:34.300 no to jeżeli były zaznaczone ingerencje cenzury 00:14:34.402 --> 00:14:35.740 to wystarczyło iść do biblioteki 00:14:35.980 --> 00:14:37.812 sprawdzić co tam jest napisane i czytanie 00:14:37.819 --> 00:14:40.030 było o wiele łatwiejsze, bo kupić tego nie była można 00:14:40.840 --> 00:14:43.840 przy okazji tego było ciekawe co oni wykreślili 00:14:43.990 --> 00:14:46.060 poza tym co ich bolało 00:14:46.210 --> 00:14:50.350 a jeśli jeszcze mówimy o tym systemie blokowania wolności słowa 00:14:50.680 --> 00:14:54.610 to cenzura była jednym z elementów dlatego, że wtedy 00:14:54.940 --> 00:14:58.330 przede wszystkim wielkim blokowaniem był papier 00:14:58.750 --> 00:14:59.320 ponieważ 00:14:59.350 --> 00:15:02.950 istniał monopol papieru w rękach państwa czyli partii 00:15:03.310 --> 00:15:06.850 i na przykład dawanie wielkich ilości papieru 00:15:07.060 --> 00:15:11.410 różnego typu swoim wydawnictwom. Propagandzie manipulacji a z kolei na przykład ten 00:15:11.410 --> 00:15:14.170 Tygodnik Powszechny o którym wspomniałam, który był 00:15:14.680 --> 00:15:16.930 fantastycznym takim powiedziałabym wręcz 00:15:17.380 --> 00:15:21.490 konstytuującym całą inteligencję w PRL-u 00:15:22.307 --> 00:15:25.600 on naprawdę był na miarę tego co było można 00:15:25.870 --> 00:15:27.580 gdzieś tam wewnętrznie wolny chociaż 00:15:27.580 --> 00:15:29.740 bardzo cenzurowany. To oni mieli nakład 00:15:29.950 --> 00:15:31.900 40.000 a myślę 00:15:31.900 --> 00:15:35.140 że jakby mieli 400.000 to by się spokojnie rozchodziło 00:15:35.470 --> 00:15:37.030 więc gnieciono również 00:15:37.060 --> 00:15:40.240 oczywiście tym monopolem papieru i wreszcie kolejną 00:15:40.240 --> 00:15:41.710 rzeczą drukarnię 00:15:41.740 --> 00:15:44.254 były tylko w rękach państwa i oczywiście żadnej 00:15:44.261 --> 00:15:46.630 drukarni nie można byłoby posiadać w każdym razie 00:15:46.750 --> 00:15:47.830 oczywiście w podziemiu się 00:15:47.830 --> 00:15:50.410 drukowało na innej zasadzie, ale mówimy o drukarniach 00:15:50.710 --> 00:15:52.820 i wreszcie system kolportażu 00:15:53.380 --> 00:15:56.080 przedsiębiorstwo Ruch z resztą 35.000 00:15:56.170 --> 00:15:59.260 kiosków to była rzeczywiście ogromne przedsiębiorstwo, które 00:15:59.500 --> 00:16:03.070 naprawdę rozprowadzało zarówno gazety, czasopisma 00:16:03.220 --> 00:16:05.262 jak książki to wszystko było w rękach państwa 00:16:05.262 --> 00:16:08.200 i oczywiście dopuszczane tam była tylko ta na co 00:16:08.500 --> 00:16:11.350 partia pozwalała. Jeszcze muszę jedną 00:16:11.350 --> 00:16:14.140 rzecz dodam dlatego że. Musimy też pamiętać 00:16:14.140 --> 00:16:16.953 o jednym że niezależnie od tego jak wyglądało w 00:16:16.983 --> 00:16:20.270 poszczególnych okresach PRL-u skala represyjności, 00:16:20.830 --> 00:16:24.410 albo skala tolerancji to pamiętajmy że, 00:16:25.570 --> 00:16:28.940 PRL był państwem opartym na ideologii totalitarnej. 00:16:29.620 --> 00:16:32.470 Na ideologii totalitarnej i cenzura tu nie był tylko knebel 00:16:32.890 --> 00:16:34.210 cenzura to był to było coś 00:16:34.210 --> 00:16:38.740 w rodzaju wirusów puszczonego do nie wiem do literatury historiografii i tak dalej 00:16:39.190 --> 00:16:40.510 dlatego, że cenzor 00:16:40.840 --> 00:16:44.140 nie tylko mógł wycinać fragmenty tekstu, ale domagać się 00:16:44.140 --> 00:16:46.780 dopisków. Na przykład że książka historyczna jest 00:16:46.930 --> 00:16:48.108 za mało marksistowska 00:16:48.700 --> 00:16:49.150 i że gdzieś 00:16:49.150 --> 00:16:51.910 w tym czy w innym miejscu wypadałoby zniesławić postać 00:16:51.910 --> 00:16:52.813 historyczne jakimiś 00:16:52.813 --> 00:16:56.830 insynuacjami o plasowym motywie działalności i tak dalej także to jest bardzo 00:16:57.280 --> 00:17:00.250 istotne. Ale jeszcze dodam że ten wirus bardzo 00:17:00.550 --> 00:17:04.340 dobrze określił on przenikał redakcję i wydawnictwa 00:17:04.450 --> 00:17:08.740 dlatego że była ogromna cenzura wewnątrz redakcyjna przecież właśnie 00:17:08.860 --> 00:17:10.210 jeśli chodzi o tę kulturę 00:17:10.420 --> 00:17:12.370 w której zaczynałam to ja się 00:17:12.370 --> 00:17:17.080 nawet mniej później wykłócałam jak przychodziło z cenzury tylko bardziej w środku, że 00:17:17.380 --> 00:17:20.020 redaktor, który był w dziale społecznym bo ja 00:17:20.216 --> 00:17:20.950 byłam reporterką. 00:17:21.130 --> 00:17:23.950 To mówił nie, no tak nie można, no musisz to skreślić to jest 00:17:24.070 --> 00:17:27.670 za ostre. Ponieważ nie tylko dlatego że on był sługą 00:17:27.670 --> 00:17:29.890 reżimu jeśli tak możemy powiedzieć, ale również 00:17:29.890 --> 00:17:32.980 dlatego, że z tego byli rozliczani, że to było 00:17:33.160 --> 00:17:33.760 redakcje 00:17:33.760 --> 00:17:36.190 z tego były rozliczane, czyli ten wirus naprawdę 00:17:36.340 --> 00:17:39.680 przenikał bardzo głęboko. Proszę państwa przychodzi. 00:17:41.200 --> 00:17:44.350 Przychodzi 89' rok. 4 czerwca. 00:17:44.650 --> 00:17:46.450 Państwo z opozycjonistów 00:17:46.900 --> 00:17:49.870 reporterka, dziennikarka opozycjonista, opozycja 00:17:50.260 --> 00:17:51.550 opozycjonista redaktor 00:17:51.820 --> 00:17:54.430 stajecie się politykami przechodzić na drugą stronę 00:17:54.430 --> 00:17:58.210 barykady i próbujecie jako politycy również 00:17:58.210 --> 00:18:01.460 tworzyć wolne media w takim sensie, że pani. 00:18:02.290 --> 00:18:05.140 Tadeusz Mazowiecki wyznaczył prezesa telewizji 00:18:05.440 --> 00:18:06.070 polskiej. 00:18:09.130 --> 00:18:11.450 Oczywiście natomiast, no 00:18:12.490 --> 00:18:14.980 chcieliście jako politycy żeby te 00:18:15.550 --> 00:18:19.400 wolne media o was dobrze mówiły, dobrze pisały. 00:18:19.570 --> 00:18:24.350 Żeby wam spijały z dziubków, a nie was krytykowały prawda. 00:18:24.580 --> 00:18:27.400 No i jak to było znaleźć się po tej drugiej stronie 00:18:27.820 --> 00:18:30.850 Może zacznijmy jeszcze od początku 00:18:31.030 --> 00:18:31.990 jeśli można, że 00:18:32.500 --> 00:18:34.190 w układzie 00:18:34.570 --> 00:18:38.290 w ostatek postanowieniach okrągłego stołu poza tym, że oczywiście 00:18:38.620 --> 00:18:42.490 Solidarność została na nowo zalegalizowana to również 00:18:42.550 --> 00:18:46.030 został przywrócony tygodnik Solidarność, który był pismem 00:18:46.240 --> 00:18:47.740 oficjalnym pismem związku 00:18:47.980 --> 00:18:50.244 na którego czele stał Tadeusz Mazowiecki mnie 00:18:50.244 --> 00:18:52.840 a ja właśnie tam pracowałam byłam reporterką 00:18:53.020 --> 00:18:55.630 i powstała Gazeta Wyborcza znaczy gazeta, która 00:18:55.990 --> 00:18:57.790 wyszła na wybory i stąd ta nazwa 00:18:58.030 --> 00:19:01.990 Gazeta Wyborcza natomiast cała reszta mediów poza 00:19:02.350 --> 00:19:07.180 dwudziestoma około dwudziestoma pismami katolickimi z tym że ciągle nawracającym do 00:19:07.180 --> 00:19:09.070 mnie Tygodnikiem Powszechnym ale też np. 00:19:09.263 --> 00:19:10.960 Gościem Niedzielnym bardzo 00:19:11.230 --> 00:19:14.590 akurat z dużym nakładem. Jeszcze Słowo, które było codzienną chyba gazetą. 00:19:14.730 --> 00:19:14.934 Tak. 00:19:15.520 --> 00:19:17.630 Oczywiście były, ale generalnie 00:19:18.130 --> 00:19:22.780 prasa była skupiona w największym koncernie 00:19:23.110 --> 00:19:26.940 w całej Europie środkowo wschodniej RSW "Prasa-Książka-Ruch" 00:19:27.140 --> 00:19:27.399 które miało 00:19:29.590 --> 00:19:33.010 właściwie 93 procent bo nawet sobie sprawdziłam na 00:19:33.310 --> 00:19:35.578 jeśli chodzi o nasze dzisiejsze spotkanie 00:19:35.679 --> 00:19:37.660 93 procent w 89' roku 00:19:37.990 --> 00:19:38.680 wszystkich 00:19:38.890 --> 00:19:42.490 pism codziennych i 50 procent wszystkich czasopism bo 00:19:42.790 --> 00:19:44.110 w jednym ręku 00:19:44.620 --> 00:19:48.640 to był ogromny koncern który posiadał i siedemnaście drukarni 00:19:48.850 --> 00:19:53.090 który posiadał te trzydzieści pięć tysięcy kiosków bo właśnie Ruch. 00:19:53.200 --> 00:19:54.700 I który właściwie był no 00:19:55.330 --> 00:19:56.930 w całości kierowany 00:19:57.130 --> 00:19:59.410 przez ludzi związanych z partią komunistyczną 00:19:59.440 --> 00:20:01.940 co więcej finansował PZPR 00:20:02.110 --> 00:20:04.820 bo właśnie z dywidendy tego koncernu 00:20:05.020 --> 00:20:08.938 bardzo dużo odpływało do do PZPR, więc co my zastajemy 00:20:08.938 --> 00:20:12.070 co zastaje nasz rząd teraz prawda wiemy że powstaje rząd 00:20:12.610 --> 00:20:13.360 i jest, 00:20:13.868 --> 00:20:16.269 rzecznik, rzeczniczka wtedy się mówiło 00:20:16.269 --> 00:20:19.388 jeszcze rzecznik nie było feminatywów rzeczniczka rządu 00:20:19.688 --> 00:20:22.778 i jest moja pierwsza konferencja prasowa ja 00:20:23.378 --> 00:20:23.888 przychodzę 00:20:23.888 --> 00:20:27.108 do pana Tadeusza do premiera i mówię panie Tadeuszu 00:20:27.248 --> 00:20:30.758 to co było najgorsze jeśli chodzi zresztą również 00:20:30.758 --> 00:20:33.428 dla nas dziennikarzy, ale jakby takim symbolem tego 00:20:33.758 --> 00:20:34.508 opresyjności 00:20:34.688 --> 00:20:37.212 w sensie wolnego słowa to jest cenzura. To ja 00:20:37.212 --> 00:20:41.078 bym chciała na mojej pierwszej konferencji ogłosić, 00:20:41.108 --> 00:20:45.228 że my będziemy znosić cenzurę, a pan Tadeusz 00:20:46.808 --> 00:20:50.288 absolutnie nie. Ale dlaczego przecież 00:20:50.288 --> 00:20:53.408 to jest symbol wolności na co pan Tadeusz mówi 00:20:53.708 --> 00:20:57.026 pani Małgosiu, ale my jeszcze nie mamy w pełni 00:20:57.026 --> 00:21:00.278 wolności my jesteśmy jeszcze obstawieni po pierwsze 00:21:00.608 --> 00:21:03.618 wojskami sowieckimi prawda z ziemi powietrza 00:21:03.998 --> 00:21:07.268 i wody, ale przede wszystkim bo to jest początek to jest wrzesień 00:21:07.268 --> 00:21:10.278 prawda mówimy o samym początku. Moja pierwsza konferencja, 00:21:10.418 --> 00:21:13.628 ale również jesteśmy bardzo chłodno 00:21:14.078 --> 00:21:17.408 i w Moskwie, a właśnie M 00:21:21.518 kiedy pierwszym sekretarzem PZPR przyniósł mi czy przysłał mi 00:21:21.728 --> 00:21:23.113 list jaki napisał 00:21:23.618 --> 00:21:27.108 Ceausescu, który był pierwszym sekretarzem partii rumuńskiej 00:21:27.368 --> 00:21:29.648 zwróconym do wszystkich genseków 00:21:29.768 --> 00:21:31.838 wszystkich łącznie oczywiście z Gorbaczowem. 00:21:31.958 --> 00:21:35.588 Wszystkich tak zwanych demoludów żeby rozpocząć 00:21:35.588 --> 00:21:39.918 zbrojną interwencję w Polsce. Był taki list. 00:21:40.448 --> 00:21:41.288 My naprawdę 00:21:41.288 --> 00:21:44.798 jeszcze pani Małgosi oczywiście ja jestem za zniesieniem cenzury, ale 00:21:45.068 --> 00:21:48.398 my tego na razie nie możemy rozpocząć. Mieliśmy 00:21:48.518 --> 00:21:50.773 potwornie długą dyskusję co 00:21:51.308 --> 00:21:53.048 codziennie potem przygotowywałam się 00:21:53.048 --> 00:21:54.548 przychodziłam panie Tadeuszu no to 00:21:54.818 --> 00:21:57.878 powiedzmy chociaż będziemy ewolucyjnie tę cenzurę 00:21:58.328 --> 00:22:00.248 zmieniać i tak dalej tak dalej. Co za 00:22:00.368 --> 00:22:01.238 chwilę powiem czym to się 00:22:01.238 --> 00:22:03.188 skończyło natomiast z drugiej strony 00:22:03.548 --> 00:22:05.168 postanowiłam ogłosić 00:22:05.168 --> 00:22:10.238 po raz pierwszy ile było ingerencji cenzury i zadzwoniłam do prezesa 00:22:10.478 --> 00:22:14.528 głównego urzędu pana Kosiskiego z prośbą 00:22:14.618 --> 00:22:19.724 a właściwie nawet z żądaniem żeby mi przekazał ile ingerencji cenzury było 00:22:19.924 --> 00:22:26.238 w roku 1988 prezes 00:22:26.468 --> 00:22:31.418 urzędu nie no skąd pani minister to jest gryf tajności najwyższego rzędu i tak dalej 00:22:31.418 --> 00:22:34.178 a potem ogóle my nie mamy takich statystyk on mnie chciał 00:22:34.508 --> 00:22:37.058 oczywiście wpuścić w maliny, ale ja się wcześniej 00:22:37.508 --> 00:22:40.268 dowiedziałam od ludzi którzy już wcześniej pracowali, 00:22:40.508 --> 00:22:41.408 że oczywiście są 00:22:41.408 --> 00:22:44.828 statystyki i na bieżąco i oczywiście całoroczne, więc odbyła się 00:22:45.098 --> 00:22:47.828 cała awantura, która się oparła wreszcie o premiera, 00:22:48.188 --> 00:22:49.028 że ma mi dać 00:22:49.028 --> 00:22:53.558 te informacje, a po drugie, że ja je odtajnie dla konferencji bo najpierw 00:22:53.738 --> 00:22:56.378 dał, ale później powiedział że nie mogę ujawnić więc 00:22:56.618 --> 00:22:59.179 premier je odtajnił i teraz drodzy państwo w 00:22:59.179 --> 00:23:03.498 1988 tysiąc roku było 00:23:03.848 --> 00:23:07.698 2528 interwencji. 00:23:08.318 --> 00:23:12.918 Z tym, że na ponad 3000 różnego typu 00:23:13.238 --> 00:23:16.628 sprawdzonych tytułów 85 00:23:16.628 --> 00:23:20.408 procent z tych interwencji 2528 00:23:20.618 --> 00:23:22.728 dotyczyło pism katolickich. 00:23:22.958 --> 00:23:25.448 A piętnaście gdzie się rozproszyło prawda 00:23:25.568 --> 00:23:27.278 co po innych po czym się 00:23:27.278 --> 00:23:30.008 zapytałam jest oczywiście domagała się a jak było 00:23:30.308 --> 00:23:31.368 w sierpniu 00:23:31.478 --> 00:23:33.668 czyli ostatnim miesiącu przed moją konferencją 00:23:33.668 --> 00:23:36.128 89' więc było 00:23:36.278 --> 00:23:39.698 68 ingerencji więc o połowę mniej niż 00:23:39.698 --> 00:23:41.348 rok wcześniej, ale jednak 00:23:41.738 --> 00:23:43.418 na moje ostatnie pytanie brzmiało 00:23:43.718 --> 00:23:45.608 to było tydzień po powołaniu rządu i 00:23:45.728 --> 00:23:49.278 ile było ingerencji od czasu powstania rządu 3. 00:23:49.508 --> 00:23:49.958 Więc 00:23:50.498 --> 00:23:51.728 od tego czasu właściwie już 00:23:51.728 --> 00:23:54.758 ingerencji nie była to wszystko ogłosiłam na pierwszej konferencji 00:23:54.998 --> 00:23:56.298 i też poprosiłam 00:23:56.588 --> 00:24:00.608 dziennikarzy, że jeśli będzie jakakolwiek ingerencja to ja proszę żeby się 00:24:00.608 --> 00:24:03.458 do mnie zgłaszali ja będę interweniować, więc 00:24:03.668 --> 00:24:07.500 natomiast jeśli chodzi jeszcze tylko o cenzurę. W ten sposób pani obeszła 00:24:07.748 --> 00:24:08.198 opór 00:24:08.528 --> 00:24:11.519 premiera Mazowieckiego rozumiem. Do pewnego stopnia oczywiście 00:24:11.708 --> 00:24:13.058 właśnie cenzury już nie było 00:24:13.328 --> 00:24:17.598 natomiast była formalnie bo została zniesiona 00:24:18.038 --> 00:24:19.238 w maju 90' 00:24:19.418 --> 00:24:21.218 roku ostatecznie została zniesiona 00:24:21.518 --> 00:24:24.098 natomiast jeszcze powiem jedno w końcu premier się 00:24:24.368 --> 00:24:25.959 ugiął pozwolił mi powiedzieć 00:24:25.959 --> 00:24:28.522 że będziemy ewolucyjnie a poza tym że będziemy 00:24:28.522 --> 00:24:30.698 popierać projekt Solidarnościowy Bo do 00:24:30.968 --> 00:24:34.568 sejmu wpłynął projekt Solidarnościowy żeby znieść 00:24:34.568 --> 00:24:35.078 cenzurę 00:24:35.078 --> 00:24:38.018 dla książek i wydawnictw periodycznych także tak się 00:24:38.528 --> 00:24:41.598 to ta sprawa na pierwszej konferencji skończyła. 00:24:43.538 --> 00:24:46.208 Zaczynały powstawać nowe media, bo Gazeta Wyborcza 00:24:46.208 --> 00:24:48.648 powstała sama. Tak apropo 00:24:51.158 --> 00:24:54.008 tego papieru o czym pani minister powiedziała to dziś taka sytuacja jest 00:24:54.008 --> 00:24:56.100 na Ukrainie wszystkie drukarnie 00:24:56.858 --> 00:24:58.868 i fabryki papieru na Ukrainie były rosyjskie 00:24:59.438 --> 00:25:00.128 dlatego prasa codzienna 00:25:00.758 --> 00:25:04.068 jeżeli się ukazuje no to co zostanie wydrukowane w Polsce, czy w innym kraju 00:25:04.448 --> 00:25:05.568 i przywiezione. 00:25:07.088 --> 00:25:09.188 A panie marszałku jak to z pana punktu widzenia to wyglądało 00:25:09.338 --> 00:25:13.088 ten początek, no bo było to RSW ono potem zaczęło 00:25:13.328 --> 00:25:14.328 się powoli. 00:25:15.278 --> 00:25:18.048 Wielu polityków między siebie budziło 00:25:18.758 --> 00:25:20.628 ten biznes premier Mazowiecki 00:25:21.488 --> 00:25:24.638 komisja likwidacyjna, no tak komisja likwidacyjna 00:25:24.668 --> 00:25:26.288 premier Mazowiecki zdecydował 00:25:26.288 --> 00:25:29.908 na przykład o tym, że rządowa gazeta Rzeczpospolita zostanie przekształcona w 00:25:30.008 --> 00:25:32.928 taką quasi rządową, ale niezależną gazetę. 00:25:33.758 --> 00:25:34.998 Jak wiemy 00:25:37.538 --> 00:25:38.958 Jarosław Kaczyński, 00:25:39.638 --> 00:25:40.638 czy ogólnie. 00:25:41.288 --> 00:25:43.268 Porozumienie centrum dostało 00:25:43.808 --> 00:25:46.268 Express wieczorny było to po kolei dzielone jak 00:25:46.418 --> 00:25:47.510 pan to obserwował. 00:25:49.208 --> 00:25:51.048 Jakie są pana wspomnienia z tego czasu. 00:25:52.388 --> 00:25:56.618 Może zrobię uwagę w tle że ja brałem dwa razy udziału w 00:25:56.888 --> 00:25:59.318 wydarzeniach zupełnie prekursorskich dlatego, że 00:25:59.798 --> 00:26:00.330 w 79' roku 00:26:00.530 --> 00:26:03.308 Ruch Młodej Polski o których wspomniałem był pierwszą taką 00:26:03.308 --> 00:26:04.308 formacją 00:26:04.658 --> 00:26:08.708 młodej konserwatywnej inteligencji, która była zdefiniowana ideowo 00:26:08.858 --> 00:26:11.708 nie tylko przede wszystkim w opozycji do 00:26:11.948 --> 00:26:13.518 dominacji sowieckiej, 00:26:14.498 --> 00:26:17.558 rządów komunistycznych, ale również 00:26:17.708 --> 00:26:21.758 z kształtem Polski której chcemy opartej na solidarności narodowej 00:26:22.058 --> 00:26:23.918 opartej na zasadach chrześcijańskich itd. 00:26:24.278 --> 00:26:25.478 i drugi raz w takim prekursorskim 00:26:26.078 --> 00:26:28.148 działaniu dziesięć lat póżniej dlatego, że 00:26:28.148 --> 00:26:30.608 zjednoczenie chrześcijańsko narodowe było pierwszą partią, 00:26:30.968 --> 00:26:32.988 która powstała po 00:26:33.938 --> 00:26:36.798 po wyborach czerwcowych w 00:26:37.118 --> 00:26:39.998 89' roku. Nam przede wszystkim zależało 00:26:40.298 --> 00:26:41.558 nie tyle lat mi pani redaktor mówiła 00:26:41.558 --> 00:26:43.958 żebyśmy nie byli krytykowani ile żebyśmy 00:26:43.958 --> 00:26:46.848 mogli się wypowiedzieć no bo ja mam taką formułę 00:26:47.018 --> 00:26:49.628 no właśnie bo ja mam taką 00:26:49.628 --> 00:26:53.058 formułę, że w państwie totalitarnym ludziom 00:26:54.248 --> 00:26:56.378 kneblowano usta, a 00:26:56.738 --> 00:27:00.588 w państwie liberalnym bardzo często. Ludziom wycisza się mikrofony 00:27:01.178 --> 00:27:02.178 nie wiem, czy mnie słychać w tej chwili 00:27:02.738 --> 00:27:04.405 prawie nie. 00:27:04.598 --> 00:27:07.568 Na tym to polega, że mikrofon można wyciszyć myśmy chcieli mieć 00:27:07.568 --> 00:27:09.428 ten mikrofon dlatego, że 00:27:09.668 --> 00:27:11.828 założyliśmy partię chcieliśmy prowadzić spór 00:27:12.248 --> 00:27:14.498 i teraz proszę państwa jest pewna 00:27:14.918 --> 00:27:16.818 bardzo istotna kwestia 00:27:17.618 --> 00:27:20.658 ideowa, psychologiczne i społeczna jednocześnie. 00:27:21.293 --> 00:27:25.568 Dlatego że musimy mieć świadomość tego o co musimy 00:27:25.688 --> 00:27:28.868 nie mówi w tej chwili o nasze środowisko jako cała Polska walczyli 00:27:29.168 --> 00:27:30.528 w latach osiemdziesiątych. 00:27:31.358 --> 00:27:34.568 Rzeczywiście dla pewnej części społeczeństwa tej najbardziej aktywnej 00:27:34.958 --> 00:27:37.172 no celem było niepodległe państwo celem było 00:27:37.172 --> 00:27:40.248 państwo bo po to żeby zagwarantować wolność polityczną 00:27:40.298 --> 00:27:43.178 trzeba mieć państwo, które je respektuje, chroni 00:27:43.448 --> 00:27:44.748 i tak dalej. 00:27:46.208 --> 00:27:47.798 Dla innych, a również 00:27:47.798 --> 00:27:50.828 dla nas jako etap działania celem było 00:27:51.188 --> 00:27:53.858 wymuszanie wielkiej wolności wewnątrz systemu. 00:27:54.278 --> 00:27:56.748 Natomiast dla bardzo wielu ludzi, 00:27:57.278 --> 00:28:00.348 szczególnie takich, którzy mieli jakieś swoje miejsce 00:28:00.488 --> 00:28:05.858 w ja nie mówię strukturach PRL-u, 00:28:06.398 --> 00:28:08.978 ale w tych instytucjach, które wtedy były to mogło być 00:28:08.978 --> 00:28:11.558 nawet miejsce godnie realizowane i tak dalej 00:28:11.888 --> 00:28:15.428 w życiu akademickim, czy w dziennikarstwie i tak dalej 00:28:15.758 --> 00:28:19.488 ale dla ludzi którzy na przykład no wtedy pracowali jako dziennikarze. 00:28:20.138 --> 00:28:24.078 No to celem była wolność rozumiane jako wolność 00:28:24.248 --> 00:28:25.448 robienia bez ograniczeń 00:28:25.448 --> 00:28:27.480 tego co robili do tej pory tego co robili 00:28:27.480 --> 00:28:30.068 wcześniej w PRL-u nie wolno krytykować władzy 00:28:30.398 --> 00:28:32.558 więc ta wolność ma polegać na tym że 00:28:32.858 --> 00:28:34.718 krytykuje władze no 00:28:35.018 --> 00:28:37.628 my uważaliśmy, że ona polega również na tym 00:28:37.928 --> 00:28:40.848 żeby referować opinie publiczną, 00:28:41.408 --> 00:28:44.078 debatę publiczną żeby zagwarantować 00:28:44.198 --> 00:28:47.678 ramy do powstawania tej debaty i teraz o ile 00:28:48.098 --> 00:28:48.908 my byliśmy 00:28:49.268 --> 00:28:51.638 jako zjednoczenie chrześcijańsko narodowe bardzo aktywnymi 00:28:52.178 --> 00:28:55.508 protagonistami demonopolizacji ruchu 00:28:55.808 --> 00:28:58.778 o tyle w ogóle nie byliśmy beneficjentami dlatego, że 00:28:58.808 --> 00:29:00.488 jak pan redaktor dobrze zreformował 00:29:00.848 --> 00:29:04.338 każdy wziął po kawałku Gazeta Wyborcza dostała 00:29:04.478 --> 00:29:05.108 drukarnię 00:29:05.108 --> 00:29:07.538 i tak dalej i w ogóle cały wyposażenie techniczne. 00:29:07.868 --> 00:29:10.568 Ja pamiętam w Obywatelskim Klubie Parlamentarnym jeżeli ktoś 00:29:10.778 --> 00:29:15.248 z kolegów krytykował: no panie Adamie ale w tej gazecie wydrukujcie to i to 00:29:15.362 --> 00:29:15.563 no to 00:29:15.788 --> 00:29:18.038 Adam im odpowiadał no to niech kolega to napisze 00:29:18.038 --> 00:29:20.298 i tak bawi oczywiście potocznie ukazywało 00:29:20.588 --> 00:29:22.660 i tak dalej oczywiście potem no mówię to 00:29:22.660 --> 00:29:24.660 był ten Ekspress Wieczorny tutaj wymienionym 00:29:24.788 --> 00:29:26.738 nie dostali nic staraliśmy się 00:29:27.008 --> 00:29:31.028 w ramach tych demonopolizacji o Głos Wielkopolski o to żeby mieć choć jedną 00:29:31.058 --> 00:29:31.598 gazetę 00:29:31.988 --> 00:29:35.172 nie dostaliśmy nic. To co robiliśmy robiliśmy metodą, 00:29:36.218 --> 00:29:36.908 metodą 00:29:36.908 --> 00:29:41.028 na poły chałupniczą takie jak Sprawa Polska, którą ja wydawałem. 00:29:41.768 --> 00:29:43.328 Na poły z pomocą 00:29:43.328 --> 00:29:46.788 przyjaciół z emigracji na przykład wydając tygodnik Młoda Polska, 00:29:47.408 --> 00:29:48.518 którego lektorem był Wiesiek Walendziak 00:29:48.518 --> 00:29:50.168 też gdańszczanin później 00:29:50.275 --> 00:29:51.528 prezes telewizji. 00:29:52.058 --> 00:29:55.788 To jakoś to szło, ale myśmy musieli docierać do. 00:29:55.958 --> 00:29:56.828 Właśnie o to chodzi, że 00:29:57.338 --> 00:29:59.868 w pewnym sensie o ile państwo wtedy 00:30:00.368 --> 00:30:03.038 realizowało instytucjonalną transformację 00:30:03.038 --> 00:30:04.038 PRL-u. 00:30:04.778 --> 00:30:07.098 To był taki PRL plus wolność 00:30:07.238 --> 00:30:11.348 o tyle myśmy realizowali taką 00:30:11.348 --> 00:30:11.828 instytucjonalną 00:30:12.062 --> 00:30:14.228 transformację opozycji to znaczy robiliśmy dalej 00:30:14.378 --> 00:30:16.838 to co w opozycji własnym sumptem 00:30:17.048 --> 00:30:20.688 bez wielkich możliwości tyle, że bez ograniczeń że nikt nas nie wsadzał. 00:30:21.814 --> 00:30:23.824 Ale no mówę a biorąc pod uwagę 00:30:23.824 --> 00:30:26.644 to jak byliśmy atakowani. Pamiętam taką konferencję 00:30:26.644 --> 00:30:27.644 prasową 00:30:28.174 --> 00:30:30.194 dziennikarza 00:30:30.334 --> 00:30:32.132 reżimowego to była jedna z pierwszych jak 00:30:32.172 --> 00:30:34.324 myśmy założyli taki klub [niesłyszalne 00:30:34] i Wolność w okresie 00:30:34.744 --> 00:30:37.474 rozmów okrągłego stołu i on mówi po co ten klub. Ja 00:30:37.594 --> 00:30:39.784 mówię, konferencja prasowa jedna z pierwszych. Ja mówię 00:30:39.784 --> 00:30:42.784 no po to żeby wyrażać poglądy tej częśći 00:30:42.784 --> 00:30:44.704 opinii społeczeństwa, która myśli tak jak my. 00:30:45.154 --> 00:30:49.024 A po co? Na tym polega chyba pluralizm, a czy ludziom potrzebne jest pluralizm 00:30:49.384 --> 00:30:51.994 i tak dalej to była taka logika proszę państwa. 00:30:52.384 --> 00:30:53.895 I ja 00:30:54.544 --> 00:30:55.294 do niedawna na jakimś 00:30:55.384 --> 00:30:58.024 innym spotkaniu o tym mówiłem, że tak naprawdę jak się 00:30:58.024 --> 00:31:01.144 spojrzy na czym polega działalność Urbana w tygodniku Nie. 00:31:01.654 --> 00:31:05.234 To był podwójny atak no oczywiście jeden atak na wartości 00:31:05.764 --> 00:31:08.974 chrześcijańskie, na tradycję narodową, ale to czegoś 00:31:09.394 --> 00:31:14.084 co najmniej zauważono to był atak również na 00:31:14.824 --> 00:31:17.384 rzeczywistość demokratycznego państwa. 00:31:17.794 --> 00:31:20.764 Tam nie wyrzucano z partii. Urban był prekursorem to 00:31:20.764 --> 00:31:23.734 Urban pierwszy pisał, że kogoś z partii na przykład wyp.. 00:31:24.214 --> 00:31:28.084 I tak dalej prawda on przełamywał tą barierę. 00:31:28.234 --> 00:31:32.294 Te koszmarne ograniczania kulturowe które 00:31:32.584 --> 00:31:34.874 utrudniają wyrażanie się wprost. 00:31:35.104 --> 00:31:38.444 I tak dalej tam było opisywanie rzeczywistości, że tak naprawdę 00:31:38.584 --> 00:31:41.894 rzeczywistość, że demokratyczne państwo politycy 00:31:42.154 --> 00:31:43.844 to są albo 00:31:44.584 --> 00:31:46.154 oszuści, karierowicze, 00:31:46.654 --> 00:31:50.774 albo fanatycy i wariaci i to był taki opis. 00:31:50.854 --> 00:31:53.734 My chcieliśmy tą destrukcję życia 00:31:53.854 --> 00:31:56.524 publicznego przebić ale również przebić przez to 00:31:56.974 --> 00:31:58.834 żeby otworzyć jakąś możliwość 00:31:58.834 --> 00:32:01.054 rzeczywistej debaty to się potem trochę otworzyło 00:32:01.384 --> 00:32:03.994 w ciągu paru kolejnych lat, ale jak mówiono w pierwszych 00:32:04.324 --> 00:32:06.664 chwil latach niepodległości. [niesłyszalne 00:32:06] partią 00:32:06.664 --> 00:32:09.304 cieszącą się poparciem no chyba trzecią partią 00:32:09.304 --> 00:32:11.524 w Polsce po wyborach dziewięćdziesiątym pierwszym roku 00:32:11.884 --> 00:32:14.504 kiedy zweryfikowano nasze poparcie społeczne 00:32:14.674 --> 00:32:16.984 no to my musieliśmy działać dalej działać metodą 00:32:16.984 --> 00:32:17.984 chałupniczą. 00:32:18.814 --> 00:32:22.114 No też ogromny mój żal do rządu, któremu 00:32:22.414 --> 00:32:24.134 udzieliliśmy wsparcia. 00:32:24.394 --> 00:32:28.084 Szczególnie w pierwszej fazie i tak dalej. No. Nie do mojego rządu, bo mój 00:32:28.294 --> 00:32:30.510 nie miał nic z tym wspólnego. Ale powiem o czym powiem no 00:32:30.694 --> 00:32:34.804 brak przejęcia na skarb państwa majątku PZPR my byliśmy projekt 00:32:36.424 --> 00:32:39.724 po paru latach no właśnie. 92'. 00:32:39.844 --> 00:32:42.064 Ja uwielbiam wszelkie 00:32:42.274 --> 00:32:44.294 pretensje do rządu Mazowieckiego. 00:32:44.944 --> 00:32:48.914 Nie i tutaj. Panie marszałku możemy podyskutować 00:32:49.474 --> 00:32:52.954 o zasługach i braku niektórych pociągnięć 00:32:53.254 --> 00:32:55.054 rządu Mazowieckiego. Tylko przypomnę 00:32:55.444 --> 00:32:57.709 w jakim stanie przejęliśmy kraj prawda w takim 00:32:57.709 --> 00:33:00.574 razie trzeba było ratować po prostu ludzi od 00:33:00.784 --> 00:33:03.716 zupełnie egzystencjalnej katastrofy, więc wszystko 00:33:03.727 --> 00:33:06.124 po kolei ale mówimy tu o mediach, bo oczywiście w tą 00:33:06.754 --> 00:33:07.864 polemikę mogę się wdać 00:33:07.984 --> 00:33:10.864 i byśmy sobie tutaj chyba długo o tym rozmawiali. Natomiast 00:33:11.104 --> 00:33:13.234 chciałabym jeszcze opowiedzieć państwu 00:33:13.564 --> 00:33:16.624 jak to wyglądało pan marszałek tutaj teraz i słusznie 00:33:16.834 --> 00:33:20.944 żalił się, że partia nie dostała i 00:33:21.394 --> 00:33:24.124 musiała działać trochę tak jak jak wcześniej w PRL-u 00:33:24.424 --> 00:33:26.704 natomiast ja mogłabym też mieć ogromne żale 00:33:26.974 --> 00:33:29.524 rządu pod względem stosunku do mediów 00:33:29.824 --> 00:33:32.134 dlatego rząd tak jak pani 00:33:32.314 --> 00:33:36.844 Magda powiedziała że tutaj myśmy oczekiwali żeby one dobrze mówili nie 00:33:37.294 --> 00:33:40.474 myśmy oczekiwali żeby mówili prawdę 00:33:40.534 --> 00:33:44.744 i żeby mówi nie o faktach i żeby pomagali momencie 00:33:44.774 --> 00:33:48.394 ogromnej i przecież rewolucyjnej zmiany jaką była 00:33:48.694 --> 00:33:52.694 reformy balcerowicza żeby ona była tłumaczone 00:33:52.924 --> 00:33:54.944 dlatego że ludzie nie rozumieli 00:33:55.174 --> 00:33:57.394 natomiast no nie spotkaliśmy się teraz jeszcze 00:33:57.724 --> 00:33:59.314 o tym powiem pani pani 00:33:59.704 --> 00:34:02.954 rzeczniczka była specj sama grupa dziennikarzy. 00:34:03.814 --> 00:34:06.154 Która raz w tygodniu spotykała się z 00:34:06.304 --> 00:34:10.119 leszkiem balcerowiczem i on im tłumaczył o co chodzi 00:34:10.119 --> 00:34:13.744 a potem to pojawia się w mediach jakie pojawiały się nie pojawi się 00:34:13.744 --> 00:34:16.534 w mediów było ogromne jej nie nie nie to nie byłam 00:34:16.684 --> 00:34:20.794 za to w porcie nie było ogromne ale przede wszystkim nam zależało by tutaj 00:34:21.094 --> 00:34:23.704 tego żałuję bardzo że nie ma janusza zamorskie gazu 00:34:23.944 --> 00:34:27.394 ponieważ i oczywiście główną metodą 00:34:27.394 --> 00:34:30.754 która dochodziła do ludzi oczywiście pisma były czytane 00:34:30.754 --> 00:34:33.904 nie tak jak teraz prawda miały duże nakłady niektóre ale 00:34:34.234 --> 00:34:37.414 generalnie tego typu informacje które zresztą 00:34:37.414 --> 00:34:40.324 myśmy przygotowali na wielu poziomach zarówno dla 00:34:40.534 --> 00:34:44.054 tzw kapitanów gospodarki czyli dla ludzi z przedsiębiorstw. 00:34:44.794 --> 00:34:47.534 Z gospodarki jak i dla pracowników 00:34:47.794 --> 00:34:50.134 oto powinno pójść przez radio i telewizję 00:34:50.134 --> 00:34:53.434 natomiast z radiem i telewizję był ogromny problem 00:34:53.824 --> 00:34:56.134 dlatego że i tutaj jest znowu tak jak 00:34:56.314 --> 00:34:57.634 mało kto nie chciał iść 00:34:57.634 --> 00:35:00.854 do rządu czy właściwie prawie nic nie chciał iść do rządu. 00:35:01.054 --> 00:35:02.824 I były te na ten temat na 00:35:03.124 --> 00:35:06.444 długiej długiej historii r j anegdoty jak jak pan premier zdobywał 00:35:06.574 --> 00:35:08.944 w poszczególnych ministrów to również 00:35:08.993 --> 00:35:10.714 co też jest bardzo trudno uwierzyć 00:35:10.954 --> 00:35:13.084 nikt nie chciał obejmować mediów 00:35:13.414 --> 00:35:15.724 przede wszystkim wtedy istniał Bo znowu 00:35:15.874 --> 00:35:18.544 monopol jeśli chodzi o radio i telewizję to była 00:35:18.844 --> 00:35:21.724 tylko komitet do spraw radia i telewizji której 00:35:21.934 --> 00:35:24.367 który zawiadywał z wszystkimi programu mi 00:35:24.367 --> 00:35:28.444 radiowymi radio stacjami oraz oczywiście telewizję programami telewizji 00:35:28.594 --> 00:35:32.614 to było skupione w jednej organizacji i tych proszę 00:35:32.614 --> 00:35:34.814 sobie wyobrazić wspomniał pan urbana. 00:35:35.704 --> 00:35:40.274 Przed wyborami pzpn ery wysłał swojego rzecznika 00:35:40.414 --> 00:35:43.774 właśnie jako prezesa do radia komitetu po to żeby 00:35:44.134 --> 00:35:45.814 w okresie wyborów 00:35:46.024 --> 00:35:48.904 no i potem odpowiednio zażądał tą instytucją 00:35:48.904 --> 00:35:49.744 no wiadomo jak. 00:35:50.374 --> 00:35:53.014 My przychodzimy i powstaje nowy rząd 00:35:53.284 --> 00:35:56.176 urban jest dalej prezesem radia i telewizji czyli 00:35:56.176 --> 00:35:59.014 tych głównych kanałów informacyjnych tamtego czasu 00:35:59.404 --> 00:36:03.004 i oczywiście premier na karcie Sam tym zajmował 00:36:03.304 --> 00:36:05.344 zaczyna zapraszać różnych zresztą 00:36:05.404 --> 00:36:07.744 znanych ludzi na nie będę wymienia nazwisk 00:36:08.104 --> 00:36:12.304 kto odmówił ale była długa lista po kolei odmawiających różnego typu 00:36:12.544 --> 00:36:16.144 ludzi z filmu i ludzi z teatru ludzi zajmuje się 00:36:16.144 --> 00:36:18.424 mediami ale jakoś tak takim szerszym sensie 00:36:18.604 --> 00:36:22.354 nikt nie chciał objąć tego radia komitetu mijają 00:36:22.384 --> 00:36:24.424 mijają tygodnie no jest 00:36:24.574 --> 00:36:28.064 sytuacja wręcz tragiczna no Bo urban dalej i kieruje. 00:36:28.264 --> 00:36:28.891 Telewizję 00:36:28.891 --> 00:36:33.034 i radio mi wreszcie premier w akcie rozpaczy zaprosił swojego 00:36:33.304 --> 00:36:35.794 przyjaciela i andrzeja dragi trzeba który 00:36:36.064 --> 00:36:38.924 znakomitym tłumaczem literatury rosyjskiej 00:36:39.064 --> 00:36:42.574 i mówi mu andrzej no tłumaczy mu sytuację nas andrzej mówi 00:36:42.814 --> 00:36:46.714 tadeusz ja wezmę to ze względu na sytuację 00:36:46.894 --> 00:36:48.884 ale ja nawet nie mam telewizora 00:36:49.084 --> 00:36:52.384 ja się na tym kompletnie nie znam no niestety 00:36:52.564 --> 00:36:53.824 i to nie dla tego jak mówię 00:36:53.824 --> 00:36:55.856 że nie chcieliśmy żeby byli fachowcy tylko 00:36:56.014 --> 00:36:58.804 tego że że nie chciano. Tak samo ze 00:36:59.014 --> 00:37:02.174 rzeczpospolitą ja pamiętam że ileś osób namawiałam. 00:37:02.584 --> 00:37:03.724 I też nie chcieli wziąć 00:37:03.724 --> 00:37:05.614 pospolitej wreszcie darek fikus się 00:37:05.704 --> 00:37:08.984 zgodził z kolei namawiałam znowu. 00:37:09.454 --> 00:37:12.184 Namawiałam jacka snopki widza żeby wziął dziennik 00:37:12.184 --> 00:37:14.974 telewizyjny który był przecież niesamowitą tubą 00:37:15.244 --> 00:37:16.114 propagandową 00:37:16.114 --> 00:37:18.904 takiego szczucia i manipulacji też nic nie chciał wziąć 00:37:18.904 --> 00:37:21.574 pamiętam że jacka namawiam trzy godziny jak 00:37:21.874 --> 00:37:23.434 jak jacek później mówi że go 00:37:23.734 --> 00:37:26.734 molestowała go patriotycznie żeby żeby 00:37:26.914 --> 00:37:28.924 wziął wiał te dzienniki przerobił 00:37:29.194 --> 00:37:30.844 i jacek wreszcie się zgodził zresztą 00:37:30.844 --> 00:37:34.234 musiała mu przysiąc że nigdy nie będę interweniować 00:37:34.234 --> 00:37:36.964 i nigdy nie będę do niego dzwonić tak zwaną 00:37:36.964 --> 00:37:40.684 rządówką bo wtedy myśmy byli wszyscy połączeni tak zwanymi rządówkami 00:37:40.984 --> 00:37:42.784 znaczy mówię rząd i główne 00:37:43.013 --> 00:37:45.394 główne miejsca dotyczące mediów, 00:37:45.664 --> 00:37:48.484 że można było bezpośrednio zwolnić i że ja nigdy nie będę 00:37:48.484 --> 00:37:49.864 interweniować bo on to będzie 00:37:50.104 --> 00:37:53.314 prowadził sam. Ja powiedziałam oczywiście, że nie jestem ostatnia, która by 00:37:53.584 --> 00:37:56.654 chciała do ciebie dzwonić i mówić ci co masz pokazywać. 00:37:56.764 --> 00:37:59.314 Natomiast kończąc tutaj z 00:37:59.554 --> 00:38:02.404 pani pytaniem myśmy 00:38:03.064 --> 00:38:04.804 przy okazji tego wszystkiego co się 00:38:04.804 --> 00:38:07.454 działo bardzo potrzebowaliśmy partnerów 00:38:07.744 --> 00:38:11.494 do tego żeby tłumaczyli ludziom co się dzieje 00:38:11.794 --> 00:38:16.204 w sposób przystępny, zrozumiały i tutaj jeśli chodzi o telewizję żeśmy 00:38:16.204 --> 00:38:18.814 absolutnie polegli. Ponieważ ja,k już 00:38:18.814 --> 00:38:21.214 było wiadomo że te że tej ustawy 00:38:21.454 --> 00:38:25.114 i ta cała wielka reforma zostanie prawdopodobnie 00:38:25.294 --> 00:38:26.974 no bo to wszystko się działo w ogromnym tempie, 00:38:27.214 --> 00:38:30.754 zostanie przyjęte przez parlament i wejdzie od pierwszego stycznia 00:38:31.114 --> 00:38:33.634 90' roku to 00:38:33.754 --> 00:38:36.994 przygotowaliśmy ileś materiałów zwracając się 00:38:36.994 --> 00:38:40.384 do Drawicza i do telewizji żeby oni to wzięli 00:38:40.632 --> 00:38:44.194 przygotowali odpowiednie programy tak jak się to dzieje na świecie, bo ja się 00:38:44.194 --> 00:38:47.044 dowiadywałam na przykład że jak we Francji 00:38:47.224 --> 00:38:48.546 w pewnym momencie to jeszcze w latach 00:38:48.546 --> 00:38:51.154 osiemdziesiątych trochę wcześniej była wielka akcja 00:38:51.394 --> 00:38:54.334 związana z HIV ponieważ HIV wtedy bardzo się 00:38:54.334 --> 00:38:57.094 rozpowszechniał i chodziło o to żeby antykoncepcję 00:38:57.094 --> 00:38:58.954 wprowadzić i tak dalej to kiedy rząd 00:38:59.284 --> 00:39:02.114 postanowił zrobić akcji HIV to wydano 00:39:02.314 --> 00:39:06.994 mnóstwo broszur specjalnych, materiałów France de 00:39:07.444 --> 00:39:10.174 specjalnie tam ten kanał francuski się 00:39:10.174 --> 00:39:13.774 w to włączył. Były materiały były, filmy animowane no żeby tłomaczyć 00:39:13.774 --> 00:39:15.964 żeby ludzie rozumieli o co chodzi więc 00:39:16.324 --> 00:39:17.044 ja sobie trochę 00:39:17.044 --> 00:39:20.554 tak wymarzyłam żeby przynajmniej częściowo no może nie filmy animowane, ale 00:39:20.704 --> 00:39:23.944 by jednak była akcja. No i nic nie było w 00:39:24.274 --> 00:39:27.394 Drawicz do mnie mówi słuchaj: to dajcie nam jakieś 00:39:27.394 --> 00:39:29.774 takie pomysły to my to zrealizujemy. 00:39:30.341 --> 00:39:34.244 To przygotowaliśmy pomysły dałam to Andrzejowi 00:39:34.474 --> 00:39:37.859 i dowiaduje się od razu do mnie dzwonią z telewizji 00:39:37.954 --> 00:39:41.974 no hahaha, znowu rząd interweniuje. A ja mówię 00:39:41.974 --> 00:39:45.634 dlaczego? Bo Drawicz rozesłał po całej telewizji ten 00:39:45.874 --> 00:39:49.904 dokument biura prasowego rządu żebyśmy realizowali. 00:39:49.984 --> 00:39:52.294 Tak to tak to wyglądało. Z drugiej strony 00:39:52.444 --> 00:39:55.444 gdyby był tu Janusz Zaorski reżyser, ale również 00:39:55.444 --> 00:39:57.514 prezes radio komitetu na początku 00:39:57.904 --> 00:40:00.274 lat dziewięćdziesiątych. On mówił, że 00:40:00.544 --> 00:40:02.134 w każdy wtorek musiał być 00:40:02.134 --> 00:40:05.954 na posiedzeniu rządu nie pani rządu bo był. On był od 91'. 00:40:07.924 --> 00:40:12.154 I tam podchodzili do niego różni ministrowie i mówili, że oni chcą wystąpić 00:40:12.154 --> 00:40:14.824 w telewizji bo skoro Kuroń, Jacek Kuroń 00:40:14.824 --> 00:40:16.499 miał swoje dziesięć minut. 00:40:16.699 --> 00:40:18.417 10 minut, a my go wszyscy pamiętamy 00:40:18.617 --> 00:40:21.364 zobaczcie państwo jakie to było żywiołowe jakie niesamowite, że 00:40:21.814 --> 00:40:25.204 te dziesięcio minutowe wystąpienia pamiętam do dziś. To 00:40:25.594 --> 00:40:29.044 mówi nazwiskami podchodził pan np. Kropiwnicki i mówił 00:40:29.224 --> 00:40:31.184 że on też chce mieć swój program 00:40:31.394 --> 00:40:33.584 i nie, nie 10' bo jest wykładowcą 00:40:33.584 --> 00:40:36.794 i nawet trzy godzinny wykład mógł by zaprezentować społeczeństwu 00:40:36.794 --> 00:40:39.034 Pani Magdo to już 00:40:39.116 --> 00:40:42.584 signum temporis dlatego, że w moim rządzie, który 00:40:42.824 --> 00:40:45.221 był do stycznia. 91' roku 00:40:45.421 --> 00:40:47.906 nie tylko premier nie chciał 00:40:47.906 --> 00:40:49.964 występować oczywiście Jacka tu wyłanczam 00:40:50.114 --> 00:40:53.774 nikt nie chciał występować i nikt ja siedziałam 00:40:53.894 --> 00:40:56.054 koło Drawidza ponieważ ten zwyczaj 00:40:56.294 --> 00:40:58.814 to jeszcze było rozumiem wcześniejszy zwyczaj, że 00:40:59.084 --> 00:41:02.954 szef radia komitetu siedział na posiedzeniach rządu i również szef 00:41:02.954 --> 00:41:05.424 Rzeczpospolitej siedział, więc ja siedziałam 00:41:05.564 --> 00:41:08.034 między Drawiczem, 00:41:08.744 --> 00:41:11.114 a Darkiem Fikusem więc żeśmy taka 00:41:11.324 --> 00:41:14.024 loża prasowa tam była. Na przeciwko zresztą 00:41:14.024 --> 00:41:17.264 premiera bo to była akurat w sali Świetlikowej mieliśmy takie miejsce. 00:41:17.654 --> 00:41:20.874 To nikt nie podchodził i nikt nie chciał. 00:41:21.164 --> 00:41:22.824 No ale jednak czy 00:41:23.354 --> 00:41:26.304 wynika z tego co słyszymy, że media 00:41:27.284 --> 00:41:29.154 z jednej strony chcieliście żeby te media nie krytykowały 00:41:29.774 --> 00:41:33.048 znaczy żeby współpracowały żeby był partner do rozmowy. 00:41:33.794 --> 00:41:36.834 No z drugiej strony jednak że by one tłumaczyły 00:41:37.424 --> 00:41:40.979 działania rządu w ten sposób w jaki wy sobie to wyobrażacie. 00:41:41.624 --> 00:41:45.794 Ale efekt tego na koniec dnia był taki, że 00:41:46.004 --> 00:41:48.474 za Andrzeja Drawicza jeszcze nie, ale już później. 00:41:49.004 --> 00:41:51.644 Nie mówię tego w sensie zarzutu, że to wyście stworzyli tylko 00:41:52.094 --> 00:41:55.544 raczej o komentarz. Media stawały się 00:41:55.574 --> 00:42:00.024 konsekwentnie kiedy Wiesław Walendziak objął to konsekwentnie łupem partyjnym. 00:42:00.344 --> 00:42:01.794 Media publiczne. 00:42:02.594 --> 00:42:06.254 Skąd zatem było bo 00:42:06.704 --> 00:42:10.664 my jako dziennikarze mamy takie wrażenie często że po prostu rząd Tadeusza Mazowieckiego 00:42:10.784 --> 00:42:12.714 na którego się wszystko zwala. 00:42:13.304 --> 00:42:14.304 Trochę 00:42:15.974 --> 00:42:18.224 nie doceniał, chociaż się składał z dziennkarzy 00:42:18.241 --> 00:42:19.304 nie doceniał 00:42:19.527 --> 00:42:23.414 roli mediów i że trzeba zadbać, że rynek sam nie wyreguluje tego 00:42:23.654 --> 00:42:25.604 że trzeba zadbać i o media publiczne 00:42:25.964 --> 00:42:27.314 i o dziennikarstwo w ogóle. 00:42:27.734 --> 00:42:29.286 Nie no myśmy jak najbardziej o 00:42:29.286 --> 00:42:31.484 zdawaliśmy sobie z tego sprawę tylko znowu 00:42:31.604 --> 00:42:33.494 wracam do tego że mieliśmy 00:42:33.644 --> 00:42:36.764 tyle rzeczy na głowie trzeba było najpierw jeszcze w ogóle Gorbaczowem 00:42:36.914 --> 00:42:38.204 ustalić żeby 00:42:38.354 --> 00:42:40.424 za przeproszeniem, ale tak niestety było 00:42:40.544 --> 00:42:43.184 zaakceptował i pozwolił nam w ogóle iść 00:42:43.184 --> 00:42:46.004 ku dalszej suwerenności i wolności co dopiero się 00:42:46.004 --> 00:42:48.397 udało pod koniec listopada 89' roku 00:42:48.597 --> 00:42:53.534 prawda. Mieliśmy ogromne wydarzenie związane z przyjazdem Kohl'a i wspieraniem 00:42:53.534 --> 00:42:55.844 polskiej gospodarki załatwianie różnych spraw. 00:42:56.264 --> 00:42:57.264 Gospodarka, 00:42:57.614 --> 00:43:00.794 mnóstwo, samorząd przecież nasz rząd przygotował reformę 00:43:00.794 --> 00:43:01.544 samorządową 00:43:01.544 --> 00:43:04.064 i pierwsze oczywiście parlament zatwierdził pierwsze 00:43:04.394 --> 00:43:07.394 wybory naprawdę wolne, które się odbyły na wiosnę 00:43:07.664 --> 00:43:10.994 90' roku spraw była tak ogromnie dużo, a 00:43:11.324 --> 00:43:15.944 premier był w pewnych rzeczach ostrożny ja tak jak sprawą 00:43:15.944 --> 00:43:17.744 cenzury jak państwu tu opowiadałam go 00:43:18.044 --> 00:43:19.364 tam męczyłam. To później 00:43:19.604 --> 00:43:22.964 bez przerwy przychodziłam i mówiłam trzeba rozbić RSW 00:43:23.114 --> 00:43:25.304 Prasa trzeba rozbić RSW 00:43:25.424 --> 00:43:27.764 Prasa bo nie ma partnerów ponieważ jest to 00:43:28.124 --> 00:43:31.634 wielki koncern partyjny zresztą państwu wspominałam co więcej 00:43:31.874 --> 00:43:35.401 dalej. Wszystkie te dzienniki partyjne które, 00:43:35.504 --> 00:43:38.414 codziennie wychodziły atakowały rząd 00:43:38.744 --> 00:43:41.234 w ten sposób jakby ktoś im to pisał. 00:43:41.414 --> 00:43:44.204 Taki przekaz dnia jak się teraz mówi prawda, więc ja 00:43:44.474 --> 00:43:48.594 gdzieś po trzech miesiącach poprosiłam Marka Siwca, który był 00:43:48.734 --> 00:43:50.954 redaktorem naczelnym Trybuny Ludu, która po 00:43:51.584 --> 00:43:56.144 przepoczwarzeniu się PZPR-u SDRP stała się 00:43:56.144 --> 00:43:58.244 trybuną poprosiła marka się wczoraj mówię 00:43:58.514 --> 00:44:00.014 panie redaktorze ja 00:44:00.404 --> 00:44:02.864 tutaj możecie nas krytykować możecie oczywiście 00:44:03.014 --> 00:44:04.544 do naszych różne zastrzeżenia 00:44:04.844 --> 00:44:08.504 ale nie róbcie tego w ten sposób że przecież wszyscy by pod jeden 00:44:09.014 --> 00:44:12.054 widzę, że wy wszyscy dalej kierujecie tymi waszymi 00:44:12.284 --> 00:44:14.594 pismami i zachowujcie się w miarę 00:44:14.594 --> 00:44:16.934 przyzwoicie no tam coś oczywiście pogadał 00:44:17.294 --> 00:44:20.034 troszeczkę się może zmieniło, ale generalnie 00:44:20.264 --> 00:44:25.244 było tak że prasa RSW została wreszcie bo ustawa likwidacyjna 00:44:25.514 --> 00:44:28.854 została uchwalona też nie tak nie tak późno 00:44:29.024 --> 00:44:33.014 w marcu 90 roku likwidacja RSW Prasa 00:44:33.139 --> 00:44:35.804 i to oczywiście parlament znowu, a premier 00:44:36.074 --> 00:44:39.174 powołał 6 kwietnia komisję likwidacyjną, 00:44:39.404 --> 00:44:41.594 która zaczęła działać, ale to już 00:44:42.344 --> 00:44:43.634 nie myśmy się 00:44:43.634 --> 00:44:46.124 tym zajmowali, oczywiście ta komisja niestety 00:44:46.454 --> 00:44:49.184 tam później NIK stwierdził wiele 00:44:49.364 --> 00:44:52.720 oczywiście nieprawidłowości, ale też w jakimś 00:44:52.720 --> 00:44:54.254 sensie uwłaszczanie się 00:44:54.254 --> 00:44:56.429 nomenklatury, albo przechwytywanie zwłaszcza jeśli 00:44:56.429 --> 00:44:59.634 chodzi o majątek na przykład siedemnaście drukarni 00:44:59.804 --> 00:45:02.834 to najpierw chcieliśmy to raczej takie było jakby 00:45:03.024 --> 00:45:06.044 założenie trochę dla komisji likwidacyjnej żeby to 00:45:06.164 --> 00:45:09.344 przyjęły różne samorządy, które będą powstawać 00:45:09.734 --> 00:45:10.814 nie chcieli tego 00:45:11.054 --> 00:45:13.994 poszło to na wolny rynek na przetargi to komisja 00:45:13.994 --> 00:45:15.734 likwidacyjna, ale tylko mówię jak to było. 00:45:16.004 --> 00:45:20.744 Jedenaście zostało sprzedanych, ale prawie nikt i tutaj muszę powiedzieć, 00:45:20.744 --> 00:45:24.074 że Kaczyński zapłacił bo jedyne jedyny 00:45:24.344 --> 00:45:28.544 jedyna drukarnia, która została w pełni zapłacona to była drukarnia na Srebrnej, 00:45:28.844 --> 00:45:31.454 a wszystkie i tak, tak. To muszę przyznać 00:45:31.454 --> 00:45:33.774 natomiast wszystkie inne drukarnie 00:45:33.914 --> 00:45:36.665 zostały właściwie, albo wzięte prawie 00:45:36.794 --> 00:45:38.504 za darmo bo nie mieli płacić 00:45:38.504 --> 00:45:41.954 nie płacili, albo zostały później oddane. Ponieważ 00:45:41.984 --> 00:45:45.554 nie zostały wykonane zobowiązania, więc to wszystko się 00:45:45.854 --> 00:45:47.294 toczyło w ten sposób i 00:45:47.924 --> 00:45:49.653 nie mogę powiedzieć że myśmy 00:45:49.853 --> 00:45:52.494 do tego nie przywiązywali uwagi tylko to był proces, 00:45:52.664 --> 00:45:55.754 który musiał dopiero następować no rozbicie RSW Prasa, 00:45:56.144 --> 00:45:58.987 które powinny a poza tym przyzwyczajenia dziennikarskie 00:45:58.987 --> 00:46:01.574 o tym co o czym mówił pan marszałek prawda, że 00:46:01.874 --> 00:46:02.834 dziennikarze z 00:46:03.164 --> 00:46:06.494 PRL-cy oni dopiero się przestawiali. Większość 00:46:06.914 --> 00:46:07.754 z radością się 00:46:07.754 --> 00:46:10.854 przestawiała na to żeby ten rząd teraz krytykować, 00:46:11.204 --> 00:46:14.204 ale co gorsze było w jakim sensie dla nas, 00:46:14.444 --> 00:46:14.984 że również 00:46:14.984 --> 00:46:17.288 nie bardzo znajdowaliśmy zrozumienie na przykład 00:46:17.288 --> 00:46:20.444 gazecie Wyborczej bo gazeta Wyborcza też uznała ja nawet później 00:46:20.774 --> 00:46:23.714 tam z nimi rozmawiałam: wy słuchajcie, może by tak 00:46:23.924 --> 00:46:26.744 troszkę bardziej obiektywnie, oni mówią 00:46:26.744 --> 00:46:29.864 nie, nie no my musimy pokazać, że was krytykujemy 00:46:30.134 --> 00:46:31.274 że my nie jesteśmy 00:46:31.484 --> 00:46:35.474 organem rządu, my musimy się odbić, także takiego 00:46:35.744 --> 00:46:36.464 wsparcia 00:46:36.764 --> 00:46:41.144 powiedziałabym merytorycznego podkreślam naprawdę ja miałam fioła na punkcie 00:46:41.444 --> 00:46:44.984 wolności mediów, wolności prasy i byłabym ostatnią 00:46:44.984 --> 00:46:46.334 rzeczą żeby wymagać 00:46:46.364 --> 00:46:49.584 żeby, żeby ktoś pisał tak jak ja sobie życzę. 00:46:50.864 --> 00:46:52.950 Bardzo dziękuję panie marszałku pan pokręcił głową jak mówiłem o tych 00:46:53.264 --> 00:46:54.439 łupach partyjnych jak 00:46:54.639 --> 00:46:56.454 Wiesław Walendziak przejął telewizję 00:46:56.954 --> 00:46:58.990 i wjechała ekipa Pampersów. 00:46:59.534 --> 00:47:00.061 Ja mam w ogóle zupełnie inne 00:47:00.261 --> 00:47:00.644 doświadczenie z tamtych czasów. 00:47:00.794 --> 00:47:02.507 tu już o tym mówiłem 00:47:02.507 --> 00:47:05.664 dlatego że myśmy chcieli w ogóle żeby nas głos 00:47:05.804 --> 00:47:07.224 słyszano. 00:47:08.174 --> 00:47:11.894 Pani redaktor mówiła o tym, że Jurek Kropiwnicki no 00:47:12.014 --> 00:47:15.134 był gotów i trzy godziny mówić, ale nie mówił 00:47:15.537 --> 00:47:17.684 jakby zliczyć wszystkie te dziesięciominutówki 00:47:18.284 --> 00:47:21.374 Jacka Kuronia to by się kilka tygodni zebrało 00:47:21.674 --> 00:47:24.666 Kropiwnicki chciał co tydzień 00:47:24.674 --> 00:47:25.674 trzy godziny. 00:47:26.384 --> 00:47:28.683 Ale tylko chciał to to ja mówię, pamiętajmy o 00:47:28.693 --> 00:47:31.734 żartach retoryce i tak dalej i patrzmy na fakty. 00:47:32.444 --> 00:47:33.444 Natomiast 00:47:34.004 --> 00:47:36.044 ja myślę, że także z punktu widzenia ludzi prawicy 00:47:36.524 --> 00:47:39.824 pamiętajmy o jednym telewizję można było zmieniać. Najlepszym dowodem 00:47:40.304 --> 00:47:40.694 to są 00:47:40.694 --> 00:47:44.934 zmiany te, które były w okresie rządów Jana Olszewskiego kiedy telewizją 00:47:45.014 --> 00:47:48.074 kierował jeszcze w ramach tego radio komitetowego systemu 00:47:48.404 --> 00:47:51.954 Zbigniew Romaszewski no ten półroczny rząd się skończył 00:47:52.364 --> 00:47:53.864 pogromem w 00:47:54.614 --> 00:47:55.614 telewizji 00:47:55.754 --> 00:47:58.934 kierowanym tam zza kulis przez Mieczysłowa [niesłyszalne 00:47:58] 00:47:59.294 --> 00:48:03.594 to było takie pierwsze wejście wielu niezależnych dziennikarzy tak jak Piotr Semka, 00:48:03.854 --> 00:48:04.111 który 00:48:04.255 --> 00:48:06.632 nie miał w ostatnich latach żadnego programu w 00:48:06.632 --> 00:48:10.254 telewizji do mediów wtedy mógł zacząć mówić, 00:48:10.454 --> 00:48:11.454 działać 00:48:12.254 --> 00:48:14.924 pisać i wszyscy zostali pogonieni po pół roku. 00:48:15.314 --> 00:48:17.244 Natomiast rząd 00:48:18.194 --> 00:48:21.284 natomiast prezesura. Wiesława Walendziaka. 00:48:21.584 --> 00:48:23.084 Ja zrobię małą uwagę 00:48:23.380 --> 00:48:25.574 państwa takie moje wspomnienia z pierwszych lat 00:48:25.904 --> 00:48:27.464 dziewięćdziesiątych, początku lat 00:48:27.794 --> 00:48:29.574 dziewięćdziesiątych z mediów. 00:48:29.684 --> 00:48:31.514 No pierwsze Marek Siwiec późniejszy 00:48:31.675 --> 00:48:33.644 redaktor Trybuny późniejszy minister 00:48:34.004 --> 00:48:38.904 w kancelarii prezydenta Kwaśniewskiego, miał swój program, duży program w telewizji. 00:48:39.074 --> 00:48:39.524 Taki z 00:48:40.304 --> 00:48:41.594 trybunał ale siedzącą 00:48:41.594 --> 00:48:44.364 zapraszał polityków i tak dalej objaśniał 00:48:44.684 --> 00:48:46.047 i to był program, który w dziewięćdziesiątym 00:48:46.047 --> 00:48:48.834 dziewięćdziesiątym pierwszym roku normalnie funkcjonował. 00:48:49.004 --> 00:48:50.024 Inny przykład 00:48:50.234 --> 00:48:54.884 żona legendy polskiego dziennikarstwa Stefana Bratkowskiego miała taki salonik w 00:48:54.884 --> 00:48:58.604 telewizji polskiej, a najbardziej zapamiętałem z tamtych czasów taki bardzo ciekawy program 00:48:59.024 --> 00:49:01.634 z Jarosławem Kaczyńskim gdzie zebrani tam 00:49:01.755 --> 00:49:04.664 było około trzydziestu osób w dużej części dziennikarze gazety Wyborczej 00:49:04.994 --> 00:49:07.784 tam atakowali powstanie powstanie 00:49:07.994 --> 00:49:10.321 porozumienia centrum właściwy jednomyślnie. 00:49:11.264 --> 00:49:14.594 Jarosław Kaczyński się tłumaczył, ale szukał też 00:49:14.594 --> 00:49:15.594 konsensusu. 00:49:16.004 --> 00:49:18.464 ze swoim gospodarzami, by mówił do nich tak: 00:49:18.944 --> 00:49:22.974 proszę państwa jak państwo chcecie żeby 00:49:23.234 --> 00:49:24.674 na miejsce mojego PC 00:49:25.334 --> 00:49:28.544 przyszła partia Polaka katolika to nas atakujcie. 00:49:29.084 --> 00:49:31.404 Czyli proszę państwa to był taki konsensus, 00:49:31.544 --> 00:49:35.904 że prawda w czasie tzw. wojny na górze, że 00:49:36.524 --> 00:49:37.524 zwolennicy 00:49:38.084 --> 00:49:40.154 rządu Mazowieckiego. 00:49:41.954 --> 00:49:42.954 Zwolennicy 00:49:43.544 --> 00:49:45.173 idącego po prezydentury 00:49:45.524 --> 00:49:47.744 Lecha Wałęsy i tak dalej dyskutowali 00:49:47.894 --> 00:49:51.206 nie po drugiej stronie. Przynajmniej w 90' roku. Na ale 00:49:51.641 --> 00:49:54.494 ustalmy, że po jednej, że Lech Wałęsa ogłosił wojnę 00:49:54.633 --> 00:49:56.444 na górze 90', 91' 00:49:56.444 --> 00:49:59.320 dyskutowali razem 00:49:59.400 --> 00:50:01.513 dziewięćdziesiątym na wiosnę. 00:50:01.513 --> 00:50:03.344 Oni dyskutowali razem jak nie dopuścić 00:50:03.344 --> 00:50:05.684 do tego żeby partia polaka katolika 00:50:05.843 --> 00:50:08.714 w domyśle ZCHN miała w ogóle 00:50:08.864 --> 00:50:12.164 głos nas traktowano jako anomalie, która 00:50:12.614 --> 00:50:16.094 nie ma prawa do istnienia przynajmniej w porządku medialnym 00:50:16.334 --> 00:50:20.094 na tym forum medialnym teraz i mówię to taka.. 00:50:23.234 --> 00:50:26.163 Myśmy w ogóle nie dyskutowali o tym żeby partia 00:50:26.354 --> 00:50:30.614 Lech Wałęsa atakował rząd. Wy nie musieliście dyskutować no gazeta 00:50:30.614 --> 00:50:32.466 Wyborcza mogła was krytykować 00:50:32.774 --> 00:50:34.454 dlatego, że gazeta Wyborcza 00:50:34.514 --> 00:50:37.184 przede wszystkim namiętnie zwalczała waszych oponentów. 00:50:37.454 --> 00:50:38.634 I namiętnie 00:50:38.834 --> 00:50:41.264 odmawiając im jakikolwiek legitymacji do działania 00:50:41.536 --> 00:50:43.396 to było zupełnie wystarczające jako 00:50:43.516 --> 00:50:46.036 wsparcie polityczne. Natomiast 00:50:46.246 --> 00:50:48.836 skąd się wzięła prezesesura Wiesław Walendziaka. 00:50:49.276 --> 00:50:51.556 To był jedyny dobry okres tak naprawdę 00:50:51.556 --> 00:50:56.336 w polskim systemie medialnym dlatego, że pierwsze krajowa rada radiofonii i telewizji 00:50:56.536 --> 00:50:57.736 ta pod prezesurą Marka 00:50:57.736 --> 00:51:00.586 Markiewicza przede wszystkim działała w oparciu o 00:51:00.946 --> 00:51:03.986 szeroko akceptowane ustawy o radiofonii i telewizji, 00:51:04.186 --> 00:51:06.246 która stworzyła przynajmniej pewne kryteria i 00:51:06.246 --> 00:51:09.506 standardy tego jak media publiczne powinny wyglądać, 00:51:09.706 --> 00:51:13.316 która stworzyła no podstawy tego systemu mediów publicznych, 00:51:13.546 --> 00:51:16.036 składających się z dwóch anten 00:51:16.246 --> 00:51:19.466 telewizji ogólnopolskiej z ośrodków regionalnych. 00:51:20.626 --> 00:51:24.136 Utrzymała cały system ogólnopolski radiofonii publicznej z 00:51:24.286 --> 00:51:27.746 dwójką kulturalną siedemnaście rozgłośni 00:51:28.216 --> 00:51:31.043 radia publicznego, które wypełniały, które naprawdę 00:51:31.043 --> 00:51:32.996 rozgłośnie radia publicznego. 00:51:33.586 --> 00:51:35.206 Takie jak radio Gdańsk, czy inne 00:51:35.536 --> 00:51:38.266 one wypełniały zupełnie kapitalną rolę. 00:51:38.656 --> 00:51:42.436 Bo to była dotąd to była pionierska rola jeżeli nawet decentralizację 00:51:42.436 --> 00:51:45.796 państwa jeszcze zanim państwu stało zdecentralizowany w 98' 00:51:46.216 --> 00:51:49.226 to z jednej strony te regionalne 00:51:49.726 --> 00:51:53.296 ośrodki radia polskiego, a z drugiej strony 00:51:53.536 --> 00:51:55.763 spontanicznie, oddolnie powstające mały rozgłośnie 00:51:55.763 --> 00:51:58.156 radiowe one naprawdę decentralizowały Polskę. 00:51:58.606 --> 00:52:00.956 I to była kapitalna sprawa i teraz. 00:52:01.276 --> 00:52:04.316 Wiesław Walendziak z prezesami 00:52:04.696 --> 00:52:07.676 nie wywodzącymi się z opozycji tak jak on. 00:52:07.726 --> 00:52:10.576 Został wybrany przez krajową radę 00:52:10.576 --> 00:52:13.376 radiofonii i telewizji, w którym był i Marek Siwiec 00:52:13.516 --> 00:52:16.276 i Ryszard Bender i która była 00:52:16.396 --> 00:52:17.782 proszę się na mnie nie patrzeć przy Siwcu 00:52:19.696 --> 00:52:20.836 Nie. Ja patrzę na świadka 00:52:21.676 --> 00:52:23.858 ja patrzę na świadka bo obaj go pamiętamy. 00:52:25.156 --> 00:52:28.466 Czasami jako rozmówcy z którym można było normalnie rozmawiać. 00:52:29.086 --> 00:52:30.086 Natomiast 00:52:31.156 --> 00:52:33.076 bo trzeba z każdym. Natomiast proszę 00:52:33.076 --> 00:52:36.676 państwa natomiast to był okres kiedy przez te 00:52:37.036 --> 00:52:38.686 półtora roku, czy dwa lata 00:52:39.136 --> 00:52:41.086 naprawdę po raz pierwszy okazało się 00:52:41.086 --> 00:52:42.926 że można niewygodne 00:52:43.456 --> 00:52:45.476 pytania stawiać 00:52:45.946 --> 00:52:48.766 lewicowej władzy liberalnym politykom i tak dalej to się 00:52:48.766 --> 00:52:51.196 skończyła naprawdę tak gra do jednej bramki 00:52:51.526 --> 00:52:54.586 w której konserwatyści prawica musieli się tłumaczyć 00:52:54.586 --> 00:52:55.486 że w ogóle są i 00:52:55.857 --> 00:52:59.086 to bardzo dobry okres i pamiętajmy czym on się skończył tym co 00:52:59.446 --> 00:53:00.986 Bolesław Sulik. 00:53:01.726 --> 00:53:02.416 Prezes 00:53:02.536 --> 00:53:05.966 krajowej rady radiofonii i telewizji wybrany tam z rekomendacji 00:53:06.136 --> 00:53:07.436 unii demokratycznej 00:53:07.846 --> 00:53:11.506 nazwały czarnym dniem polskich mediów a ten czarny dzień polegał na tym 00:53:11.896 --> 00:53:17.126 że konsensus między środowiskami liberalnymi, unią demokratyczną, KLD. 00:53:18.676 --> 00:53:19.786 reprezentowanymi również 00:53:19.786 --> 00:53:24.206 politycznie w krajowej radzie bo pamiętajmy, że KLD czyli partia Donalda Tuska. 00:53:24.436 --> 00:53:26.116 Reprezentował nieżyjący już 00:53:26.566 --> 00:53:29.956 Andrzej Zarembski, który był najpierw rzecznikiem KLD, potem sekretarzem 00:53:30.316 --> 00:53:31.636 krajowej rady 00:53:31.636 --> 00:53:33.346 i działalność tej rady opierała się 00:53:33.346 --> 00:53:35.296 na konsensusie z SLD 00:53:35.476 --> 00:53:38.546 ten konsensus został brutalnie naruszony, 00:53:38.716 --> 00:53:41.126 ale cały czas przy wspólnym wykluczaniu 00:53:41.266 --> 00:53:45.416 śród dziennikarzy konserwatywnych właśnie nie partii, dziennikarzy konserwatywnych 00:53:45.526 --> 00:53:48.976 to wtedy ogłoszono, że to jest czarny dzień mediów i ta czarna noc trwała 00:53:49.306 --> 00:53:49.996 aż do 00:53:50.626 --> 00:53:55.455 2005 roku i w zasadzie po paro miesięcznej prezesurze 00:53:55.455 --> 00:53:58.617 Bronisława Wildsteina, który wyleciał za niezależność 00:53:58.756 --> 00:54:00.046 i to w zasadzie za rządów prawicy. 00:54:00.286 --> 00:54:02.146 i tak dalej to wszystko się skończyło. 00:54:02.356 --> 00:54:04.456 Ja nie będę od razu mówię dyskutować na 00:54:04.606 --> 00:54:07.786 temat jaka była telewizja to nie jest zupełnie moja specjalność mogę 00:54:07.786 --> 00:54:11.536 nawet powiedzieć, że nie oglądam telewizji, ale myślę, 00:54:11.536 --> 00:54:14.656 że może żeby tutaj państwa troszeczkę rozluźnić 00:54:14.656 --> 00:54:18.256 sytuację to opowiem anegdotę o tu właśnie jak nas 00:54:18.526 --> 00:54:20.336 wspierała 00:54:20.986 --> 00:54:22.516 gazeta Wyborcza i w ogóle 00:54:22.846 --> 00:54:25.336 jak nas wspierała prasa solidarnościowa. 00:54:25.666 --> 00:54:29.656 Jedziemy po raz pierwszy w lutym 1990 00:54:29.956 --> 00:54:33.376 roku do Ameryki jedziemy znaczy jedzie 00:54:33.376 --> 00:54:36.136 i oczywiście premier Mazowiecki delegacja oficjalna. 00:54:36.406 --> 00:54:38.548 Bardzo długa agenda, jesteśmy zresztą 00:54:38.548 --> 00:54:41.746 oczywiście premier przede wszystkim jakby jeszcze podwyższeni bo mamy 00:54:41.986 --> 00:54:45.226 status prawie że prezydencki nawet lądujemy na trawniku 00:54:45.526 --> 00:54:47.656 przed białym domem, ale przede wszystkim są 00:54:47.686 --> 00:54:50.776 bardzo trudne wszechstronne rozmowy na różne tematy. 00:54:51.076 --> 00:54:53.326 Na takich wyjazdach to naprawdę się 00:54:53.506 --> 00:54:56.336 nie wiem jak teraz ale wtedy to było tyranie. 00:54:56.524 --> 00:54:59.806 Jeszcze ja dodatkowo bo musiałam i pisać jeszcze pomagałam jakieś 00:54:59.806 --> 00:55:00.615 przemówienia coś 00:55:00.615 --> 00:55:02.716 przerabiałam tak dalej, ale generalnie wszyscy 00:55:03.046 --> 00:55:07.366 od piątej ,szóstej rano do późnego wieczora kiedy były jakieś oficjalnie przyjęcia 00:55:07.696 --> 00:55:08.386 na których też 00:55:08.386 --> 00:55:10.484 wygłasza toasty, były rozmowy zakulisowe i 00:55:10.484 --> 00:55:12.796 tak dalej, więc jesteśmy najpierw białym domu 00:55:13.186 --> 00:55:15.376 później idziemy do Nowego Jorku gdzie też mamy 00:55:15.646 --> 00:55:20.236 sprawy biznesowe, ale także sprawy żydowskie spotkanie ze środowiskami żydowskimi 00:55:20.506 --> 00:55:24.046 też istotne i trudne pójdę lecimy do Chicago Polonia. 00:55:24.286 --> 00:55:27.616 W sumie cztery dni, później Kanada no po prostu urobieni 00:55:27.766 --> 00:55:28.186 tak 00:55:28.726 --> 00:55:32.786 i lecieliśmy rejsowym samolotem lecieliśmy 00:55:32.896 --> 00:55:34.246 samolotem do Stanów, 00:55:34.576 --> 00:55:37.726 ale wracaliśmy z Kanady, więc nie było do Warszawy, tylko 00:55:37.966 --> 00:55:39.556 do Berlina przylatujemy 00:55:39.676 --> 00:55:41.956 do Berlina i przesiadamy się do samolotu 00:55:42.196 --> 00:55:44.836 rządowego tego sowieckiego jakiegoś tam 00:55:45.136 --> 00:55:48.016 prawda którym żeśmy wtedy latali i w tym i 00:55:48.166 --> 00:55:50.116 saloniku który razem z nami są też 00:55:50.116 --> 00:55:51.406 dziennikarze, cała grupa, 00:55:51.646 --> 00:55:54.466 a saloniku gdzie siedzi premier i delegacja rządowa 00:55:54.586 --> 00:55:58.546 leżą gazety. Z tegoż dnia bo samolot przyleciał 00:55:58.846 --> 00:56:01.696 no i bierzemy te gazety i nagle patrzymy 00:56:01.906 --> 00:56:06.106 gazeta Wyborcza wielki tytuł delegacja rządowa 00:56:06.406 --> 00:56:08.086 jednak nasi na ogół najpierw mały 00:56:08.236 --> 00:56:10.606 delegacja tam rządu polskiego z premierem 00:56:10.876 --> 00:56:13.996 Mazowieckim zakończyła wizytę i taki wielki tytuł. 00:56:14.146 --> 00:56:16.196 Śniadanko, obiadek. 00:56:17.146 --> 00:56:18.789 Więc my się tak na siebie 00:56:18.796 --> 00:56:22.156 patrzymy ja mówię co to znaczy śniadanko, premier do mnie mówi co to znaczy. 00:56:22.516 --> 00:56:25.606 Ja mówię no chyba to żeśmy tam głównie bankietowali. 00:56:25.876 --> 00:56:28.996 On mówi no nie no to jest pani Małgorzato no przecież 00:56:28.996 --> 00:56:31.216 my no i ta mówi o tym wszystkim co myśmy się tutaj 00:56:31.516 --> 00:56:33.436 napracowali jak można coś takiego, 00:56:33.736 --> 00:56:37.096 a ja mówię a wiedziałem, że tytuły za się 00:56:37.096 --> 00:56:38.996 nadawał redaktor prowadzący 00:56:39.136 --> 00:56:40.735 tak to tam w tej gazecie było, 00:56:40.935 --> 00:56:42.106 więc mówię sprawdzę 00:56:42.106 --> 00:56:45.331 kto prowadził Wojciech Mazowiecki. 00:56:46.096 --> 00:56:48.646 Syn premiera także jeszcze syn premiera 00:56:48.856 --> 00:56:50.266 robił mu taką zrobił 00:56:50.476 --> 00:56:52.696 nam i jemu i tacie swojemu taką miłą 00:56:52.696 --> 00:56:55.246 niespodziankę. Śniadanko, obiadek ferie, już 00:56:55.246 --> 00:56:57.781 w tekście nie było tak źle natomiast no tytuł 00:56:57.781 --> 00:57:00.316 był raczej powiedziałabym kompromitujący. 00:57:00.586 --> 00:57:03.556 Pani minister ale skupiamy się na tym okresie 00:57:03.826 --> 00:57:06.256 kiedy pani była rzeczniczką rządu Tadeusza 00:57:06.736 --> 00:57:08.576 Mazowieckiego i 00:57:09.136 --> 00:57:11.866 jesteśmy wyrozumiali i rozumiemy, że 00:57:12.316 --> 00:57:14.656 ta sytuacja w Polsce było bardzo, bardzo trudna. 00:57:14.836 --> 00:57:18.076 Trzeba byłospołeczeństwu wytłumaczyć co się dzieje 00:57:18.076 --> 00:57:20.776 i jak z tego próbować wyjść. 00:57:20.776 --> 00:57:22.636 Natomiast ja mam do państwa takie 00:57:23.026 --> 00:57:25.036 ogólne pytanie czy 00:57:25.276 --> 00:57:28.216 teraz patrząc z perspektywy tych trzydziestu pięciu lat na 00:57:28.606 --> 00:57:32.876 raz rację państwo media publiczne na 00:57:33.676 --> 00:57:37.496 to budowali niezależnych, wolnych mediów, czy 00:57:38.086 --> 00:57:41.116 my podołaliśmy, czy w zasadzie czy podołaliście, czy 00:57:41.326 --> 00:57:44.656 udało się stworzyć wolne media, czy też one są 00:57:44.866 --> 00:57:46.936 rzeczywiście tak jak my o tym myślimy 00:57:47.446 --> 00:57:51.616 jednak ciągle zależne od partii, która rządzi z małymi wyjątkami no bo 00:57:51.916 --> 00:57:55.006 2007 dobrze panie premierze, 00:57:55.246 --> 00:57:56.506 panie marszałku pamiętam kiedy 00:57:57.196 --> 00:57:58.196 Tusk 00:57:58.516 --> 00:58:00.526 Platforma doszła do władzy to jeszcze przez chwilę 00:58:00.826 --> 00:58:02.386 to jeszcze przez przez chwilę 00:58:02.776 --> 00:58:05.437 lewica i Robert Kwiatkowski był prezesem 00:58:05.596 --> 00:58:06.826 czy już nie. 00:58:07.186 --> 00:58:08.977 Andrzej Urbański. 00:58:08.977 --> 00:58:11.656 Okresy jeszcze poprzednich lat 00:58:11.821 --> 00:58:14.216 ekip się zdarzają dopóki 00:58:14.896 --> 00:58:17.986 ekipa PIS-u nie zrobiła rady mediów narodowych natomiast 00:58:18.406 --> 00:58:21.646 no właśnie czy, czy wy czujecie jako 00:58:21.976 --> 00:58:27.116 matki i ojcowie, założyciele naszej wolności i demokracji czy wy czujecie, 00:58:29.146 --> 00:58:30.886 że w tym obszarze mediów 00:58:31.396 --> 00:58:34.976 poszło dobrze. Nie tak nie uważam że poszło dobrze. 00:58:35.806 --> 00:58:36.916 Oczywiście teraz są 00:58:36.916 --> 00:58:39.776 zupełnie inne formy przede wszystkim jest Internet 00:58:40.096 --> 00:58:42.196 są inne możliwości te związku z tym 00:58:42.706 --> 00:58:44.845 jak zawsze jest kwestia pieniędzy jak wiemy 00:58:44.849 --> 00:58:47.686 prawda z zasadnicza dosyć, no ale można właściwie 00:58:47.956 --> 00:58:50.956 dosyć łatwy sposób przynajmniej próbować i wejść 00:58:50.986 --> 00:58:53.266 w obieg publiczny nie potrzeba do tego już 00:58:53.266 --> 00:58:54.766 nie mówię, że prawda pozwoleń 00:58:54.766 --> 00:58:57.386 cenzury i tak dalej dawno nie ma natomiast 00:58:57.586 --> 00:58:59.956 nie nie ma tak jak kiedyś, że po prostu 00:59:00.256 --> 00:59:03.196 była konkretna gazeta i trzeba było do tej gazety albo się 00:59:03.376 --> 00:59:06.106 dostać albo prawda tę gazetę wydawać, 00:59:06.106 --> 00:59:08.956 ale tylko na zasadzie właśnie tej prywatyzacji 00:59:09.796 --> 00:59:13.156 wielkiego koncernu, więc po pierwsze uważam, że się absolutnie nie udała 00:59:13.516 --> 00:59:15.946 ta prywatyzacja koncernu, że 00:59:16.396 --> 00:59:18.526 ze wszystkich PIS to tyko polityka się 00:59:18.526 --> 00:59:20.296 niezależnie od tego co sądzimy o tej polityce 00:59:20.651 --> 00:59:21.256 ale to jest 00:59:21.886 --> 00:59:24.406 jedyne pismo które było w PRL-u 00:59:24.826 --> 00:59:27.166 istotnym pismem opinii jak się teraz mówi 00:59:27.436 --> 00:59:29.746 założone spółdzielnie dziennikarską 00:59:29.746 --> 00:59:30.646 i ta spółdzielnia 00:59:30.946 --> 00:59:34.036 rzeczywiście i kontynuowała udało się kontynuować 00:59:34.036 --> 00:59:35.776 i trzymać jakąś linię pisma jak mówię 00:59:35.776 --> 00:59:38.026 można dyskutować ale niewątpliwie na poziomie 00:59:38.386 --> 00:59:43.406 dziennikarskim jak i profesjonalnym natomiast w wielu innych wypadkach no to 00:59:43.546 --> 00:59:46.306 to w ogóle rozdanie tego 00:59:46.576 --> 00:59:50.746 inaczej częściowo bo to tylko kilka gazet poszło z rozdawnictwa ja przypominam, że 00:59:50.986 --> 00:59:53.416 czasopism było dwieście pięćdziesiąt, a 00:59:53.986 --> 00:59:56.326 gazet było czterdzieści pięć, więc 00:59:56.836 --> 00:59:59.242 z tego kilka poszło tylko w takim 00:59:59.596 --> 01:00:01.556 rozdaniu jak na przykład 01:00:01.666 --> 01:00:04.426 Konfederacja Polski Niepodległej dostała tygodnik 01:00:04.636 --> 01:00:07.696 Razem. I niestety 01:00:07.846 --> 01:00:10.418 ja mam wielki szacunek do pana Moczulskiego jako 01:00:10.418 --> 01:00:12.916 do więźnia politycznego, który spędził najwięcej 01:00:13.246 --> 01:00:16.756 lat w więzieniu w czasach PRL-u. I za jego niezłomną 01:00:16.756 --> 01:00:17.854 postawę, ale i 01:00:17.970 --> 01:00:20.656 kompletnie jak się okazało oni jego środowisko się 01:00:20.926 --> 01:00:24.496 nie nadawała do tego żeby prowadzić gazetę 01:00:24.496 --> 01:00:25.186 żeby prowadzić. 01:00:25.186 --> 01:00:28.366 Bo to te są pewne umiejętności prawda to wszystko 01:00:28.546 --> 01:00:29.716 na czym to polega prawda 01:00:30.286 --> 01:00:30.706 zresztą 01:00:31.276 --> 01:00:32.566 moglibyśmy się zastanowić 01:00:32.566 --> 01:00:35.926 teraz może państwo powiedzieli nam i nawet mnie 01:00:36.136 --> 01:00:39.926 jak wy byście sobie wyobrażali, ale przejęcie gazety 01:00:40.156 --> 01:00:43.046 to może być to przejęcie przez ten sam zespół 01:00:43.186 --> 01:00:45.076 czy oni potrafią się zmienić 01:00:45.106 --> 01:00:48.496 czy będzie to takie peerelowskie jeżeli mówimy o tym dawnym czasie 01:00:48.826 --> 01:00:50.416 może to być przekazanie komuś 01:00:50.928 --> 01:00:52.068 nowemu i teraz czy ten ktoś 01:00:52.068 --> 01:00:55.256 nowy sobie poradzi, więc na przykład właśnie 01:00:55.256 --> 01:00:58.458 razem sobie kompletnie nie poradziło zrobili jakieś 01:00:58.458 --> 01:01:00.798 ogromne długi, parę 01:01:01.038 --> 01:01:03.768 miliardów no wtedy oczywiście to były inne pieniądze, 01:01:04.188 --> 01:01:07.978 więc i to wszystko padło z kolei, że mówiliśmy tutaj o Kaczyńskim 01:01:08.208 --> 01:01:11.028 i o porozumieniu centrum, a ponieważ jest dalej postać 01:01:11.028 --> 01:01:14.448 prawda no wiadomo istotna w naszym kraju, więc mogę 01:01:14.448 --> 01:01:14.958 powiedzieć 01:01:14.981 --> 01:01:18.018 oni przejęli Ekspres Wieczorny, bo to i to też pokazuje 01:01:18.168 --> 01:01:21.108 może ten Ekspres dlatego powiem jak to się właśnie źle działo. 01:01:21.558 --> 01:01:25.158 Przejmuje porozumienia znaczy wygrywa porozumienie centrum przetarg. 01:01:25.398 --> 01:01:26.838 Kupuje tym Srebrną 01:01:26.958 --> 01:01:30.418 drukarnię i za to płaci no to akurat jest jak mówię wyjątek. 01:01:30.528 --> 01:01:33.228 Przejmują Ekspres Wieczorny Ekspres Wieczorny był 01:01:33.528 --> 01:01:36.178 popołudniówką niezwykle popularną 01:01:36.378 --> 01:01:40.608 dobrze robioną oczywiście w swojej konwencji i teraz zostają 01:01:40.638 --> 01:01:42.258 przejęcie przez porozumienie centrum 01:01:42.498 --> 01:01:46.228 oczywiście natychmiast redaktor jest wymieniony na Krzysztofa Czabańskiego. 01:01:46.878 --> 01:01:50.223 I natychmiast jest polityzowanie 01:01:50.423 --> 01:01:54.508 wiadomo, że to natychmiast tak zmieni, że 01:01:55.068 --> 01:01:57.948 czytelnictwo spada osiemdziesiąt parę procent, 01:01:58.248 --> 01:02:00.418 a cała redakcja się buntuje, 01:02:00.618 --> 01:02:03.048 czy prawie cała dziennikarzy, którzy 01:02:03.078 --> 01:02:05.928 robili ten Ekspress wychodzi z tego i zakładają 01:02:05.928 --> 01:02:08.748 Super Express, który nawet zresztą do dzisiaj istnieje, więc 01:02:09.078 --> 01:02:10.278 tu nawet była pewna 01:02:10.938 --> 01:02:14.028 pozytywna rzecz, że wyszli i coś zrobili, 01:02:14.388 --> 01:02:15.918 ale też pokazuje ten mechanizm. 01:02:16.128 --> 01:02:18.618 Tutaj ten Ekspress oczywiście zaczął upadać 01:02:18.618 --> 01:02:21.378 bo w taki upolityczniony bez dziennikarzy, którzy.. 01:02:21.708 --> 01:02:24.498 robienie dziennika to jest 01:02:24.708 --> 01:02:29.608 bardzo zwłaszcza w czasie druku bo teraz to macie łatwo prawda wchodzicie mówicie. 01:02:29.748 --> 01:02:31.198 Znaczy mówię internecie. 01:02:31.638 --> 01:02:35.058 Natomiast wtedy trzeba było przygotować materiał i wydrukować 01:02:35.058 --> 01:02:38.088 i rozkolportować, więc to było niesamowite tempo pracy. 01:02:38.538 --> 01:02:39.888 No i co się stało dalej 01:02:40.098 --> 01:02:42.228 w 92' roku 01:02:42.468 --> 01:02:45.738 sprzedali ten Ekspress szwajcarskiemu 01:02:46.098 --> 01:02:48.528 wydawnictwu, które z kolei dalej to jakoś 01:02:48.528 --> 01:02:50.568 im nie wychodziło i wreszcie zamknęli 01:02:50.808 --> 01:02:52.518 w 99' taka 01:02:52.758 --> 01:02:55.548 klasyczna historia tego jak to się 01:02:55.548 --> 01:02:58.038 działo, więc absolutnie uważam że tak nie powinno 01:02:58.308 --> 01:02:59.868 aczkolwiek muszę powiedzieć 01:03:00.108 --> 01:03:02.808 że w tamtych warunkach naprawdę nie wiem 01:03:02.928 --> 01:03:05.998 jak można to było zrobić żeby to lepiej poszło. 01:03:06.198 --> 01:03:06.888 Głównie tutaj 01:03:07.578 --> 01:03:09.708 patrzymy na media publiczne bo rządzą 01:03:09.708 --> 01:03:12.438 i prywatnymi, czy z gazetami oczywiście było trudno chociaż 01:03:12.438 --> 01:03:13.098 trzeba przyznać 01:03:13.098 --> 01:03:15.978 że przyznanie Razem gazety młodzieżowej Moczulskiemu i 01:03:17.028 --> 01:03:19.638 Konfederacji Polski Niepodległej było to jednak zagrywka dość brawurowa, 01:03:19.998 --> 01:03:20.998 ale 01:03:21.918 --> 01:03:24.688 pytanie jest takie jeśli chodzi o media publiczne. 01:03:24.828 --> 01:03:28.188 De fakto oboje państwo mieliście okazję być 01:03:28.188 --> 01:03:31.128 blisko tych procesów i w nich uczestniczyć 01:03:31.548 --> 01:03:34.998 pan marszałek opowie bo ja jak mówię moja rola 01:03:35.508 --> 01:03:38.248 rolą po pierwsze rzecznika i naciskania 01:03:38.628 --> 01:03:40.218 i naciskania zresztą 01:03:40.218 --> 01:03:42.018 na premiera żeby jak najszybciej robić, a 01:03:42.228 --> 01:03:45.358 różnie bywało chodzi o media. Natomiast 01:03:45.678 --> 01:03:47.088 wtedy jeszcze w te media były 01:03:47.418 --> 01:03:49.648 dokładnie takie jeszcze nie zreformowane 01:03:49.818 --> 01:03:50.298 z czym się zgadzam 01:03:50.298 --> 01:03:52.758 no, ale później pan marszałek uczestniczył, więc 01:03:53.028 --> 01:03:55.408 głos oddaje. 01:03:55.578 --> 01:03:58.535 Ja państwu powiem jeszcze słowo o tle społecznym wszystkiego 01:03:58.878 --> 01:04:01.098 bo my tak rozmawiamy, wymieniamy 01:04:01.728 --> 01:04:04.668 te tytuły Razem, Express Wieczorny demonopolizację ruchu. Udaną 01:04:04.668 --> 01:04:07.398 czy nieudaną, a zapominamy często o tym, że 01:04:07.594 --> 01:04:09.378 proszę państwo w latach dziewięćdziesiątych. 01:04:10.848 --> 01:04:12.808 Już początek lat dwutysięcznych 01:04:13.188 --> 01:04:16.308 powstało cały szereg pism niezależny, który miały 01:04:16.657 --> 01:04:19.428 bardzo dobry start. Takich jak 01:04:19.758 --> 01:04:23.278 Nowy Świat Piotra Wierzbickiego, jak 01:04:23.988 --> 01:04:26.838 Życie z Kropką Tomla Wałka to była wtedy gazeta 01:04:27.018 --> 01:04:30.168 prawicowa Tomek potem zmienił poglądy dziś 01:04:30.168 --> 01:04:31.408 już nie żyje. 01:04:32.538 --> 01:04:35.748 To było na przykład Spotkania kapitalne pismo 01:04:36.048 --> 01:04:38.508 opozycyjne podziemne, potem 01:04:38.658 --> 01:04:41.537 Dobry Tygodnik wszystko to upadło lata 90' 01:04:41.537 --> 01:04:45.498 pokazały wielką potęgę marki, która powstała w 01:04:45.888 --> 01:04:46.128 PRL-u. 01:04:46.638 --> 01:04:49.998 To ogromne to, że naprawdę z PRL-u 01:04:50.478 --> 01:04:52.368 musieliśmy długo wychodzić 01:04:52.728 --> 01:04:57.718 Bo nawet jeżeli Rzeczpospolita, czy Życie Warszawy stawały się pismami prawicowymi 01:04:58.038 --> 01:04:59.928 w różnych okresach to 01:05:00.228 --> 01:05:04.398 ich pozycja na rynku w ogromnym stopniu wynikała z tego, że dziedziczyły tą markę 01:05:06.588 --> 01:05:08.568 do której ludzie byli przyzwyczajeni z którą 01:05:08.568 --> 01:05:11.418 byli oswojeni i to jest i to jest naprawdę proszę 01:05:11.418 --> 01:05:14.148 państwa pierwsza rzecz o której trzeba 01:05:14.388 --> 01:05:16.209 o której trzeba pamiętać. 01:05:16.227 --> 01:05:18.378 Druga, że w moim przekonaniu w tej naszej rozmowie. 01:05:18.768 --> 01:05:22.438 Zaraz dojdę do mediów publicznych my często mówimy politycy dziennikarze, a 01:05:22.818 --> 01:05:24.768 powinniśmy zawsze pamiętać o tym, że 01:05:25.218 --> 01:05:27.948 i politycy dziennikarze działają sferze opinii publicznej. 01:05:28.248 --> 01:05:30.348 Jej powinni służyć, jeżeli mamy tak niską jakość 01:05:30.348 --> 01:05:32.998 polityki taką skalę oportunizmu, 01:05:33.228 --> 01:05:36.468 to dlatego, że w dużym stopniu dlatego, że media opisują 01:05:36.708 --> 01:05:38.728 politykę jako konkurs oportunizmu. 01:05:39.588 --> 01:05:42.088 Zamiast poszukiwać przykładów 01:05:42.588 --> 01:05:43.188 działań 01:05:43.608 --> 01:05:47.938 jeżeli nie nonkonformistycznych to uczciwych wiarygodnych i tak dalej 01:05:50.898 --> 01:05:52.608 honorować. Ajeżeli chodzi o 01:05:53.178 --> 01:05:56.518 media publiczne wrócę do tego że dla mnie ten okres 01:05:58.878 --> 01:06:00.138 ten półroczny okres 01:06:00.468 --> 01:06:04.438 w okresie prezesury świętej pamięci Zbigniewa Raszewskiego 01:06:04.668 --> 01:06:05.718 i potem ten okres 01:06:05.838 --> 01:06:11.118 prezesury Wiesława Walendziaka to było to był jedyny okresy takiego rzeczywistego 01:06:11.598 --> 01:06:14.668 normalnego pluralizmu czym to się skończyło 01:06:14.778 --> 01:06:17.388 to wyrzucanie Walendziaka z telewizji w 01:06:17.658 --> 01:06:18.978 96' roku 01:06:19.548 --> 01:06:20.328 do skończyło się 01:06:20.328 --> 01:06:24.178 tym co oglądaliśmy siedem lat później w czasie 01:06:24.828 --> 01:06:27.708 afery Rywina no pamiętamy dokładnie tą 01:06:27.768 --> 01:06:30.958 rozmowę. Ja bylem wnioskodawcą pierwszej 01:06:31.518 --> 01:06:34.398 uchwały redagowalem pierwszą uchwałę sejmową 01:06:34.398 --> 01:06:35.208 pierwszy wniosek 01:06:35.448 --> 01:06:37.458 o powołanie komisji śledczej w sprawie Rywina. 01:06:37.818 --> 01:06:41.818 Ten mój wniosek obejmował między innymi to pana redaktora zainteresowało 01:06:42.138 --> 01:06:44.608 jeden z punktów z tych zadań, które 01:06:44.688 --> 01:06:49.308 sejm miał na mój wniosek wyznaczy komisji. To było 01:06:49.668 --> 01:06:50.748 prześledzenie 01:06:51.348 --> 01:06:54.958 mechanizmów sterowania politycznego programami 01:06:55.278 --> 01:07:01.948 telewizyjnymi i zależności od kierownictwa telewizji Polski w tamtym okresie od 01:07:02.028 --> 01:07:04.308 środowisk politycznych i tak dalej. 01:07:04.848 --> 01:07:05.808 Ten punkt został 01:07:06.108 --> 01:07:11.068 skreślony przez sejm bo to był jeszcze SLD-ski 01:07:11.718 --> 01:07:16.308 dokładnie to był okres rządu Leszka Millera bo on dopiero po aferze Rywina oddał władzę 01:07:16.638 --> 01:07:17.658 profesorowi Belce 01:07:17.988 --> 01:07:20.748 ale to były rządy SLD czyli krótko mówiąc no i chwała 01:07:21.168 --> 01:07:23.848 za to, że ta komisja w ogóle mogła powstać, 01:07:23.928 --> 01:07:26.808 ale ten wątek w ogóle wycenzurowano i 01:07:27.498 --> 01:07:28.998 kiedy przyszło do przesłuchań 01:07:29.268 --> 01:07:31.488 sejmowych to na każde pytanie konkrertne 01:07:32.028 --> 01:07:35.188 przykłady tego w jaki sposób telewizja faworyzowała 01:07:35.658 --> 01:07:37.708 rząd Millera w jaki sposób 01:07:38.478 --> 01:07:41.518 uniemożliwiała wypowiedź opozycji i tak dalej. 01:07:41.868 --> 01:07:45.148 Robert Kwiatkowski prezes telewizji mógł powtarzać 01:07:45.468 --> 01:07:46.248 jak mantrę 01:07:46.548 --> 01:07:49.342 odmawiam odpowiedzi to jest poza zakresem 01:07:49.342 --> 01:07:52.728 kompetencji komisji, a było poza zakresem dlatego, że 01:07:53.148 --> 01:07:57.388 ten wątek, że ten wątek wykreślono. Co 01:07:57.558 --> 01:08:00.598 Rywin mówił kiedy przyszedł z propozycję korupcyjną. 01:08:00.948 --> 01:08:03.568 On mówił tak. Słuchajcie 01:08:04.398 --> 01:08:07.608 chodzi o to żebyście im pomogli i to niech 01:08:07.938 --> 01:08:11.178 to jest ciekawe bardzo sięgnijcie państwo do tej rozmowy, którą 01:08:11.178 --> 01:08:15.148 wtedy wydrukowała gazeta Wyborcza Adam Michnik ich nagrał Wyborcza wydrukowała. 01:08:15.798 --> 01:08:16.188 Mówi 01:08:16.338 --> 01:08:20.868 nie chodzi o to żeby jeszcze tam popierali na pierwszej linii chodzi o to 01:08:21.108 --> 01:08:23.898 żeby wtedy kiedy będzie potrzeba to byście przy 01:08:24.228 --> 01:08:24.498 tutaj 01:08:25.098 --> 01:08:28.018 słowo ostatnio popularne prawda opozycji 01:08:28.188 --> 01:08:30.418 żebyście ubezpieczali władzę. 01:08:31.248 --> 01:08:36.138 To była ta. To był ten pomysł Rywina na telewizję 01:08:36.138 --> 01:08:37.098 prywatną, ale panie 01:08:37.201 --> 01:08:38.510 marszałku, czy mogę tylko.. 01:08:38.710 --> 01:08:39.618 Pani minister tylko słowo. 01:08:39.798 --> 01:08:41.628 Jeżeli my dzisiaj mówimy, że naprawdę 01:08:41.628 --> 01:08:44.148 niezależnie od telewizji publicznej TVN-u 01:08:44.478 --> 01:08:45.318 w miarę taką 01:08:45.498 --> 01:08:48.108 równo linie trzyma Polsat to pamiętajmy. 01:08:48.408 --> 01:08:50.556 Ten Polsat dostał koncesje z resztą 01:08:50.568 --> 01:08:55.578 z ogromnymi przebojami w tej pierwszej kadencji krajowej rady radiofonii telewizji 01:08:55.998 --> 01:08:58.188 czyli krótko mówiąc te dziewięćdzisiąte lata 01:08:58.428 --> 01:09:00.198 tak przez wszystkich dzisiaj opluskane 01:09:00.367 --> 01:09:02.778 one nie były takie straszne, ale coś po nich dobrego zostało. 01:09:05.430 --> 01:09:07.998 Ja chciałam zadać pytanie panu marszałkowi 01:09:08.178 --> 01:09:10.938 jeśli można. Bo tylko dlatego przerwałam za co 01:09:11.118 --> 01:09:14.128 przepraszam. Mnie chodzi o mechanizm 01:09:14.358 --> 01:09:16.698 ja pamiętam, że cały czas myśmy się 01:09:16.848 --> 01:09:20.118 odnosili w takich marzeniach do BBC 01:09:20.388 --> 01:09:22.128 do tego żeby stworzyć prawda 01:09:22.308 --> 01:09:24.918 w Polsce też taki system żeby była 01:09:25.218 --> 01:09:26.628 bo media publiczne są 01:09:26.628 --> 01:09:30.979 bardzo potrzebne oczywiście pod warunkiem, że spełniają swoją 01:09:30.979 --> 01:09:34.338 misję w sposób właściwy, a nie taki jak właściwie 01:09:34.518 --> 01:09:36.288 cały czas gorzej, lepiej 01:09:36.498 --> 01:09:39.048 nie spełniały, a przez ostatnie osiem lat 01:09:39.228 --> 01:09:41.668 nie spełniały do sześcianu. 01:09:41.868 --> 01:09:44.718 I chodzi mi o model chodzi mi o to czy 01:09:44.868 --> 01:09:46.908 ludzie, którzy się tym zajmowali ja się 01:09:46.908 --> 01:09:49.488 nie zajmowałam dlatego się pytam bo to mnie 01:09:49.788 --> 01:09:53.778 i boli i interesuje czy był pomysł na pewien 01:09:54.078 --> 01:09:58.558 model, który dałby jakąś poważniejszą gwarancję, 01:09:58.818 --> 01:10:02.998 która by przynajmniej w dużej mierze zabezpieczała tę niezależność. 01:10:04.188 --> 01:10:09.437 Pani redaktor pani miała wiarę. Pani minister miała 01:10:09.637 --> 01:10:13.048 wiarę w BBC my jesteśmy wszyscy po 01:10:13.128 --> 01:10:15.288 jedno, dwukrotnym oglądaniu The crown 01:10:15.708 --> 01:10:16.998 i wiemy tak naprawdę, że to 01:10:17.508 --> 01:10:20.568 przenajświętsze BBC zaszczuło księżną Dianę 01:10:20.838 --> 01:10:23.538 i doprowadziło do jednego z największych kryzysów w 01:10:23.748 --> 01:10:27.708 rodzinie panującej w gruncie rzeczy do.. nie o to chodzi, chodzi o to, że szukaliśmy 01:10:27.858 --> 01:10:29.278 poszukiwania sensacji, 01:10:29.628 --> 01:10:31.968 więc ja w ogóle od początku wolałbym 01:10:32.298 --> 01:10:33.888 żebyśmy tak zgodnie z konstytucją 01:10:33.888 --> 01:10:35.083 teraz jest moda na powoływanie się 01:10:38.568 --> 01:10:42.498 że ja uważam że może tak zgodnie z konstytucją powołujmy się 01:10:42.768 --> 01:10:46.678 na dekalog i kto nie może dla Platona i na Kanta. 01:10:46.968 --> 01:10:49.988 I to wtedy może.. Ale konkretnie i to wtedy może będzie lepiej 01:10:49.991 --> 01:10:54.918 konkretnie no mówię media powinny stworzyć forum debaty publicznej 01:10:55.218 --> 01:10:58.258 z którego nikt kto 01:10:58.816 --> 01:11:01.606 ma reprezentatywność społeczną i odwołuje do wartości 01:11:01.606 --> 01:11:02.596 uznanych społecznie 01:11:02.926 --> 01:11:05.416 nie jest wykluczony, a 01:11:05.416 --> 01:11:08.216 a my tego wykluczenia doświadczyliśmy w latach dziewięćdziesiątych 01:11:08.386 --> 01:11:12.376 i w gruncie rzeczy wszystkie dylematy obecnej dekady po dziś dzień 01:11:12.766 --> 01:11:16.436 to jest spóźniony efekt reakcji na tamtą wykluczenie. 01:11:16.906 --> 01:11:18.986 Ja tylko chcę powiedzieć że kiedyś 01:11:19.156 --> 01:11:22.456 apropo tego modelu BBC rozmawialiśmy w press klubie i 01:11:23.086 --> 01:11:24.586 wcześnie na debacie mieliśmy dzisiaj 01:11:24.946 --> 01:11:26.806 Jarosław Gugałę z Polsatu i on kiedyś 01:11:27.076 --> 01:11:29.936 bardzo trafnie podział, że w Polsce nie da się wprowadzić 01:11:30.286 --> 01:11:34.136 modelu BBC ponieważ w Polsce jest za mało Anglików. 01:11:35.326 --> 01:11:38.416 Co jest w gruncie rzeczy bardzo głęboką myślą, 01:11:38.437 --> 01:11:40.576 że niestety klasa polityczna w Polsce 01:11:40.756 --> 01:11:43.516 nie jest w stanie się samo ograniczyć zresztą 01:11:43.576 --> 01:11:46.076 w Anglii już też nie dlatego że ingerencja 01:11:46.486 --> 01:11:50.589 rządu brytyjskiego jest co raz większa w BBC. 01:11:51.496 --> 01:11:55.546 Chciałbym żebyśmy przeszli do pytań od państwa bo będziemy za 01:11:55.816 --> 01:11:59.686 paręnaście minut kończyć za dziesięć powiedzmy, 01:12:00.136 --> 01:12:00.556 więc 01:12:01.066 --> 01:12:04.946 czy ktoś z państwa ma jakieś pytania i chciałby. 01:12:06.526 --> 01:12:09.916 Jest pan Kuba i pan Kuba ma mikrofon proszę bardzo. 01:12:09.916 --> 01:12:10.516 To mamy już 01:12:10.516 --> 01:12:12.496 na dole ale tam jest o widziałem pytanie proszę. 01:12:12.646 --> 01:12:14.361 Jest pytanie od pani. 01:12:18.166 --> 01:12:20.516 Ja byłem pierwszy. 01:12:21.226 --> 01:12:21.886 Byłem kiedyś w 01:12:21.895 --> 01:12:25.131 Holandii nie wiem jak tam teraz jest, ale oni tam mieli 01:12:26.086 --> 01:12:30.746 mieli podzielony czas antenowy pomiędzy różne środowiska polityczne. 01:12:33.046 --> 01:12:35.926 Wiem że Jarosław kaczyński jakby w opozycji to chciał 01:12:36.376 --> 01:12:40.826 żeby dwójkę czy tam część czasu antenowego. 01:12:42.076 --> 01:12:43.366 PIS-owi 01:12:43.516 --> 01:12:46.976 zostawiono czy ten tego rodzaju pomysł, że na przykład 01:12:47.446 --> 01:12:49.916 powiedzmy ta dwójka czy coś należałaby 01:12:50.746 --> 01:12:54.316 do opozycji, albo część tego czasu antenowego, czy 01:12:54.616 --> 01:12:57.416 czy coś takiego byłoby dobre. 01:12:59.656 --> 01:13:02.276 Pan Marek Jurek jako specjalista. 01:13:02.836 --> 01:13:05.456 Ja jestem, 01:13:05.896 --> 01:13:08.146 generalnie uważam ja, że rację miał Clinton Rossiter 01:13:08.656 --> 01:13:09.826 jak mówił, że nie ma 01:13:10.216 --> 01:13:14.206 demokracji bez polityki, a nie ma polityki bez partii politycznych i partie polityczne 01:13:14.206 --> 01:13:15.016 bardzo potrzebne. 01:13:15.466 --> 01:13:17.206 Natomiast zdecydowanie jestem przeciwny 01:13:17.446 --> 01:13:21.616 takiemu państwu partyjne w wydaniu takim jak w Austrii, że prawda od 01:13:22.276 --> 01:13:24.026 ministra do 01:13:25.246 --> 01:13:28.306 portiera w najmniejszym urzędzie w 01:13:28.516 --> 01:13:31.676 urzędzie gminnym wszystko jest z nominacji 01:13:31.816 --> 01:13:34.516 partyjny bo to jest po prostu system chora szczególnie w mediach. 01:13:34.906 --> 01:13:37.586 Tym bardziej, że wie pan ja przez lata kierowałem 01:13:38.116 --> 01:13:39.526 pozaparlamentarną partią, 01:13:39.526 --> 01:13:42.446 nawet w pewnym okresie sukcesem wyborczym. 01:13:43.276 --> 01:13:45.943 I powiem panu jedno, że kiedy wielkie centrale 01:13:45.973 --> 01:13:48.788 partyjne mówią o pluralizmie, 01:13:48.988 --> 01:13:52.186 a nawet o konstytucyjnej w zasadzie 01:13:52.576 --> 01:13:54.916 proporcjonalności wyborów, to mówią 01:13:54.946 --> 01:13:57.736 o proporcjonalnym podzieleniu czasu między siebie 01:13:58.036 --> 01:14:00.646 a nie o reprezentowaniu nurtów opinii publicznej. 01:14:00.946 --> 01:14:02.086 Partie powinny być 01:14:02.146 --> 01:14:04.796 reprezentantami nurtów opinii publicznej. 01:14:05.146 --> 01:14:06.166 Tak samo zresztą 01:14:06.526 --> 01:14:09.806 jak dziennikarze w jakimś zakresie zawsze je 01:14:09.886 --> 01:14:10.886 reprezentują. 01:14:11.686 --> 01:14:14.206 A nie powinny kontrolować media być 01:14:14.206 --> 01:14:16.666 może ten mechanizm o którym pan o którym pan mówi 01:14:17.056 --> 01:14:18.826 to znaczy taka konkurencja dwóch 01:14:19.066 --> 01:14:21.391 propagand jest lepsze, niż 01:14:21.391 --> 01:14:23.966 właśnie taki mechanizm wykluczenia. 01:14:25.516 --> 01:14:28.538 To na pewno. Natomiast to nie jest sytuacja zdrowia 01:14:28.816 --> 01:14:30.376 kto miałby was obsługiwać 01:14:30.376 --> 01:14:32.416 bo to nie dziennikarze obsługuje propagandę 01:14:32.416 --> 01:14:34.696 tyko propagandziści, więc my się 01:14:34.966 --> 01:14:37.886 na taką na taką robotę nie godzimy. 01:14:38.446 --> 01:14:41.596 Pamiętam jak byliśmy kiedyś w Izraelu parę 01:14:41.596 --> 01:14:43.696 lat temu i tam była pani z Russia Today 01:14:44.266 --> 01:14:46.276 i powiedziała, że jest przecież prawdziwą dziennikarką 01:14:46.276 --> 01:14:49.036 bo musi coś pokazywać punkt widzenia Jarosława 01:14:49.216 --> 01:14:51.986 przepraszam Władimira Putina. 01:14:53.656 --> 01:14:55.976 Ja się cieszę, że broniłem 01:14:56.206 --> 01:14:59.516 Wiesława Walendziaka kiedy był wyrzucany przez lewicę. 01:14:59.746 --> 01:15:00.886 Broniłem Bronisława Woldsteina 01:15:00.886 --> 01:15:02.926 kiedy był wyrzucany przez prawicę 01:15:02.926 --> 01:15:06.496 pierwsze broniłem z urzędu byłem przewodniczącym krajowej rady radiofonii telewizji 01:15:06.826 --> 01:15:08.146 drugie broniłem jako 01:15:08.536 --> 01:15:11.366 zwykły poseł też o co koledzy do mnie mieli 01:15:11.746 --> 01:15:14.996 pretensje. No po prostu no proszę państwa no wszyscy, 01:15:15.076 --> 01:15:17.956 życie publiczne jest procesem. Musimy walczyć 01:15:17.956 --> 01:15:20.728 o to żeby rządziły standardy, żeby reprezentowali 01:15:20.728 --> 01:15:23.476 te standardy ludzie, którzy naprawdę w nie wierzą 01:15:23.926 --> 01:15:26.206 i żebyśmy tych ludzi popierali bronili kiedy 01:15:26.536 --> 01:15:28.696 wykonują swojej funkcji wtedy jakoś tam 01:15:29.146 --> 01:15:30.196 i wtedy jakoś tam 01:15:30.586 --> 01:15:32.996 działa w momencie kiedy mówię kiedy. 01:15:33.466 --> 01:15:35.626 Kiedy mówię takie wydarzenia na przykład jak 01:15:36.136 --> 01:15:37.066 przejść bez 01:15:37.306 --> 01:15:41.056 echa odwołania Wildsteina no nie jest wydarzeniem, które nawet 01:15:41.626 --> 01:15:44.266 które nawet do dzisiaj się pamięta. 01:15:44.386 --> 01:15:47.536 A kiedy potem na mianowany rzekomo przez prawicę Andrzej Urbański 01:15:47.866 --> 01:15:51.346 mówi to tak przepraszam no tak to pro domo mea no, ale to mi przyjemność 01:15:51.346 --> 01:15:54.526 sprawiło to co co on powiedział, że: w jego telewizji 01:15:54.826 --> 01:15:58.466 krytyka polityczna zawsze będzie miała miejsce a, 01:15:59.056 --> 01:16:01.276 siedzący w tym miejscu niech na miejsce nie liczy. 01:16:01.546 --> 01:16:04.186 znajdę sobie miejsce do wypowiedzi, 01:16:04.366 --> 01:16:07.646 ale to powiedział tak zwany prawicowy prezes telewizji. 01:16:07.936 --> 01:16:11.446 Ale ciągle nie mamy systemu prawda bo cały czas 01:16:11.716 --> 01:16:15.586 pan marszałek której sam nie jest człowiekiem szlachetnym i nigdy nie zapomnę, 01:16:15.706 --> 01:16:19.764 że się pan zrzekł sam swojej pozycji w akcie moralnym. 01:16:20.056 --> 01:16:21.286 Co właściwie chyba się raz 01:16:21.496 --> 01:16:23.956 zdarzyła w historii naszego parlamentaryzmu 01:16:24.226 --> 01:16:25.336 nie raz 01:16:25.576 --> 01:16:31.606 Marek Borowski zrzekł się. A tak. Zrzekł się sam. W czasie afery Rywina 01:16:31.876 --> 01:16:34.916 Aleksander Hall nie przyjął mandatu 01:16:35.116 --> 01:16:36.686 po Januszem Lewandowskim. 01:16:37.456 --> 01:16:40.148 Tutaj z Gdańska do parlamentu europejskiego 01:16:40.276 --> 01:16:42.706 cieszymy się że para więcej ludzi 01:16:42.706 --> 01:16:45.166 ale nie co jeśli mogę dokończyć 01:16:45.166 --> 01:16:46.269 Bo chyba po tym 01:16:46.426 --> 01:16:50.606 nie komplemencie tylko moim stwierdzeniu bo tak właśnie panie marszałka za to cenię. 01:16:50.716 --> 01:16:54.886 To chcę powiedzieć, że ciągle nie słyszę rozumiem, że 01:16:55.142 --> 01:16:57.944 też państwo dziennikarze, ale ja też jak mówię 01:16:57.944 --> 01:16:59.626 osoba, która od lat się zajmuje 01:16:59.806 --> 01:17:03.866 pisaniem powieści, a nie polityką ale oczywiście też 01:17:04.006 --> 01:17:06.376 bardzo się przejmuję się w naszym kraju dzieje. 01:17:06.676 --> 01:17:07.786 Chciałabym wiedzieć 01:17:07.786 --> 01:17:11.306 czy jest wreszcie pomysł na to żeby utrzymać. 01:17:11.866 --> 01:17:12.166 Żeby 01:17:12.316 --> 01:17:15.256 telewizja i radio publiczne niezależnie od tego, że 01:17:15.436 --> 01:17:18.586 młodzież już jej nie ogląda ale ciągle jeszcze jakaś 01:17:19.006 --> 01:17:20.536 spora grupa ogląda żeby 01:17:20.776 --> 01:17:23.446 był taki system żeby nie dochodziło do nadużyć 01:17:23.446 --> 01:17:26.146 które były i to nawet wręcz skrajnych o to mi chodz. 01:17:26.394 --> 01:17:28.606 Rozumiem, że pan marszałek liczy na 01:17:28.756 --> 01:17:32.116 szlachetnych ludzi. Pewien pomysł 01:17:32.236 --> 01:17:35.116 rozdziału instytucjonalnego mam. Ministerstwo kultury z tego co 01:17:35.416 --> 01:17:37.936 nam wiadomo pracuje nad tym pan wiceminister 01:17:38.296 --> 01:17:41.426 Wyrobiec tak zajmuje się mediami w 01:17:43.066 --> 01:17:45.646 tym resorcie pod rządami teraz panny 01:17:46.006 --> 01:17:50.216 pani Hanna Wróblewskiej natomiast, czy 01:17:50.326 --> 01:17:51.586 to spowoduje że media będą 01:17:51.586 --> 01:17:54.946 odpartyjnione i odpolitycznione nie sądzimy. 01:17:55.276 --> 01:17:57.493 Na razie. Pewien pomysł. On zaczął istnieć. 01:17:57.556 --> 01:17:59.716 Pan tam jeszcze trzyma mikrofon o czymś 01:18:00.016 --> 01:18:04.006 o czymś państwu powiem panu doktor wracał do 01:18:04.306 --> 01:18:07.196 prezesury Wiesława Walendziak on miał wtedy 01:18:07.336 --> 01:18:09.616 wiceprezesa, który w jaki sposób tam 01:18:10.066 --> 01:18:13.156 do którego miało zaufanie SLD i tak dalej mogę. 01:18:13.786 --> 01:18:15.376 Powiedzieć jedno że w tamtych czasach 01:18:15.826 --> 01:18:17.546 w 95'. 01:18:18.166 --> 01:18:20.730 96' roku. To mimo wszystko, mimo wszystkich 01:18:20.852 --> 01:18:22.916 kryzysów zarząd 01:18:23.416 --> 01:18:26.756 telewizji polskiej na ile wiem co tam siedziało. 01:18:27.076 --> 01:18:29.176 Rozmawiał w swoim gronie o tym jak zarządzać tą 01:18:29.176 --> 01:18:29.896 instytucją 01:18:30.196 --> 01:18:33.266 krajowa rada radiofonii i telewizji mimo wszystkich 01:18:33.496 --> 01:18:35.756 prawda tam wpływów zewnętrznych. 01:18:36.076 --> 01:18:38.176 Też rozmawiala w swoim gronie naprawdę jeżeli chcielibyśmy 01:18:38.596 --> 01:18:42.466 tak szukali mechanizmu w jaki sposób oddzielić instytucjonalnie 01:18:44.086 --> 01:18:45.856 regulacje medialną 01:18:45.856 --> 01:18:50.176 i media publiczne od wpływu partii politycznych to zróbmy tak jak 01:18:50.356 --> 01:18:51.496 w Ameryce. 01:18:51.826 --> 01:18:54.106 W bardzo wielu stanach amerykańskich nie tylko 01:18:54.406 --> 01:18:55.336 wybiera się 01:18:55.626 --> 01:19:00.046 wyborach bezpośrednich prokuratora generalnego stanowego no bo tym federalnym jest 01:19:00.616 --> 01:19:04.186 sekretarz sprawiedliwości, ale nie tylko wybiera się prokuratora generalnego 01:19:04.336 --> 01:19:05.956 w wyborach bezpośrednich, 01:19:06.196 --> 01:19:09.946 ale nawet wiceprezes vice gubernatora gubernatorowi często wybiera wyborach 01:19:09.946 --> 01:19:13.323 bezpośrednich i wybiera prawda nie prezesa telewizji przy oraz przy 01:19:13.426 --> 01:19:16.996 nie nie prezesa przy okazji przy okazji wyborów 01:19:17.236 --> 01:19:21.106 prezydenckich wybierzmy dziewięć osobową krajową 01:19:21.106 --> 01:19:21.346 radę 01:19:21.346 --> 01:19:24.376 radiofonii telewizji ludzi kandydujących do tego organu 01:19:24.586 --> 01:19:28.046 czyli mających karencję. Nie. 01:19:28.156 --> 01:19:31.216 Lecz szanse będą mieli tylko nominaci partyjni. 01:19:31.336 --> 01:19:34.816 Aż tak pan uważa, że społeczeństwo jest upartyjnione. Nie, aż tak uważamy, 01:19:34.906 --> 01:19:37.516 że politycy panie marszałku chcą mieć 01:19:37.726 --> 01:19:41.450 swoje media i obserwujemy to za rządów PIS 01:19:41.626 --> 01:19:43.936 obserwujemy to również. 01:19:44.446 --> 01:19:47.986 Teraz pan. Proszę bardzo jeszcze proszę ostatnie pytanie 01:19:48.256 --> 01:19:50.266 nie kończyć. Dziękuję 01:19:50.266 --> 01:19:53.311 za przypomnienie roli Tygodnika Powszechnego 01:19:53.311 --> 01:19:56.446 w latach siedemdziesiątych, osiemdziesiątych 01:19:56.776 --> 01:20:00.926 pytanie jak pani ocenia ewolucję tego 01:20:01.396 --> 01:20:04.510 pisma w dwudziestym pierwszym wieku? 01:20:04.710 --> 01:20:05.710 Źle. 01:20:06.646 --> 01:20:08.386 I to jest koniec 01:20:08.746 --> 01:20:11.236 krótko bo cóż będę przecież 01:20:11.236 --> 01:20:14.246 nie będę prowadzić tutaj teraz krytyki. Proszę państwa: 01:20:14.956 --> 01:20:17.056 pani minister Małgorzata Niezabitowska 01:20:17.296 --> 01:20:20.486 i pan marszałek Marek Jurek. Jarosław Włodarczyk. 01:20:20.896 --> 01:20:23.636 Magdalena Rigamonti bardzo bardzo państwu 01:20:23.776 --> 01:20:24.776 dziękujemy. 01:20:25.336 --> 01:20:27.646 i pan marszałek 01:20:28.156 --> 01:20:30.839 również dziękuje państwu. Ja dziękuję oczywiście. 01:20:31.039 --> 01:20:32.986 Bardzo dziękujemy zapraszamy za dziesięć 01:20:32.986 --> 01:20:36.136 minut na spotkanie z Brygidą Grysiak wiceszefową TVN24 01:20:36.349 --> 01:20:39.566 z Łukaszem Warzechą, 01:20:40.636 --> 01:20:44.356 Mariuszem Szmitke i z Tomaszem Sekielskim będziemy 01:20:44.536 --> 01:20:45.196 kontynuować tę 01:20:45.196 --> 01:20:48.736 rozmowę o wolnych mediach. Jak te media dziś mogą 01:20:48.736 --> 01:20:50.386 wyglądać. Jaką rolę 01:20:50.386 --> 01:20:52.306 pełnią w demokracji i bardzo zapraszamy. 01:20:52.516 --> 01:20:53.926 Bardzo serdecznie dziękuję. 01:20:53.956 --> 01:20:57.736 Państwu i prowadzącym dziękujemy bardzo. A 19.30 pan prezydent 01:20:57.736 --> 01:21:00.016 Aleksander Kwaśniewski i ksiądz redaktor Kazimierz Sowa 01:21:00.288 --> 01:21:02.488 proszę państwa także zapraszamy najserdeczniej.