WEBVTT

00:00:23.150 --> 00:00:26.000
Szanowni Państwo, witam
Państwa po krótkiej przerwie.

00:00:26.001 --> 00:00:28.000
Zapraszam serdecznie na kolejną sesję.

00:00:28.001 --> 00:00:31.000
Tym razem temat, kolejny
temat bardzo ważny.

00:00:31.001 --> 00:00:33.000
Prawa człowieka i kryzys humanitarny.

00:00:33.001 --> 00:00:36.000
Polskie i międzynarodowe
reakcje na kryzys.

00:00:36.050 --> 00:00:38.000
Jak wyglądają kryzysy
w innych krajach?

00:00:38.001 --> 00:00:39.000
Jak reagujemy na kryzys?

00:00:39.001 --> 00:00:41.000
Jakie mamy modele działania?

00:00:41.001 --> 00:00:43.000
Jak wygląda solidarność społeczna

00:00:43.001 --> 00:00:46.000
oraz solidarność krajowa i
europejska w czasach kryzysu?

00:00:46.001 --> 00:00:49.000
Na te pytania spróbują
odpowiedzieć nasi goście.

00:00:49.001 --> 00:00:52.000
Pani Anna Dąbrowska ze
Stowarzyszenia Homo Faber.

00:00:52.001 --> 00:00:56.000
Pan Jacek Bendykowski z Fundacji
Gdańskiej i Gdańsk Pomaga Ukrainie.

00:00:56.001 --> 00:00:59.000
Pan Friedmann Walter,
kierownik Wydziału Promocji,

00:00:59.001 --> 00:01:02.000
Wolontariatu i Demokracji
w Kancelarii Senatu Berlina

00:01:02.200 --> 00:01:06.000
oraz pan Konrad Sikora, zastępca
burmistrza gminy Michałowo.

00:01:06.225 --> 00:01:10.000
Całość poprowadzi pan
Bartosz Rief, ekspert do spraw

00:01:10.001 --> 00:01:12.000
projektów społecznych z
Europejskiego Centrum Solidarności.

00:01:12.001 --> 00:01:14.000
Zapraszam serdecznie.

00:01:15.850 --> 00:01:17.000
Dzień dobry, witam
Państwa bardzo serdecznie.

00:01:17.001 --> 00:01:22.000
Jest mi niezmiernie miło
być gospodarzem tej sesji

00:01:22.001 --> 00:01:26.000
w trakcie konferencji "Solidarni
w rozwoju. Aktywni dla rozwoju".

00:01:26.675 --> 00:01:32.000
Tak jak tutaj już zostało
powiedziane odnośnie tematu,

00:01:32.001 --> 00:01:36.000
zresztą doskonałym
wprowadzeniem był poprzedni panel.

00:01:36.001 --> 00:01:39.000
Funkcjonujemy w czasach
kolejnych kryzysów i wyzwań.

00:01:39.001 --> 00:01:42.000
Mamy za sobą doświadczenie pandemii.

00:01:42.001 --> 00:01:46.000
Różny szereg doświadczeń,
o których wspomniał

00:01:46.001 --> 00:01:50.000
chociażby Edwin Będyk w
trakcie poprzedniego panelu.

00:01:50.600 --> 00:01:54.000
Mówimy, doświadczenie
pandemii przyniosło nam strach,

00:01:54.001 --> 00:01:57.000
ale też przyniosło
wyzwolenie społecznej energii.

00:01:57.001 --> 00:02:00.000
Doświadczamy na co
dzień zmian klimatu.

00:02:00.001 --> 00:02:03.000
Żyjemy także ostatnio
w czasach konfliktów,

00:02:03.001 --> 00:02:06.000
które się przekładają
na nasze funkcjonowanie.

00:02:06.001 --> 00:02:12.000
Dosyć namacalnie od kilku miesięcy
za sprawą konfliktu w Ukrainie.

00:02:12.001 --> 00:02:17.000
Myślimy, żyjemy tym.

00:02:17.001 --> 00:02:23.000
Funkcjonujemy w czasach
pytań o prawa człowieka,

00:02:23.001 --> 00:02:26.000
w czasach zastanawiania się, w
jaki sposób możemy sobie radzić

00:02:26.001 --> 00:02:32.000
z kryzysem humanitarnym
i w jaki sposób te kryzysy

00:02:32.200 --> 00:02:36.000
przekładają się na nasze życie.

00:02:36.300 --> 00:02:42.000
Przed nami sesja, panel "Prawa
człowieka i kryzys humanitarny.

00:02:42.001 --> 00:02:45.000
Polskie i międzynarodowe
reakcje na kryzys".

00:02:45.001 --> 00:02:52.000
Jest mi niezmiernie miło być
dzisiaj w gronie czterech osób

00:02:52.001 --> 00:02:55.000
i czterech głosów tak
naprawdę, czterech doświadczeń,

00:02:55.250 --> 00:03:02.000
które będziemy państwu prezentować.

00:03:02.050 --> 00:03:07.000
Te pytania, które zostały
zadane na wstępie,

00:03:07.001 --> 00:03:12.000
będą nam towarzyszyły
przez najbliższe dwie godziny.

00:03:12.001 --> 00:03:18.000
Więc zapraszam także
państwa do wysłuchania.

00:03:18.050 --> 00:03:20.000
Zapraszam także do zadawania pytań.

00:03:20.001 --> 00:03:27.000
Będziemy na samym końcu mieli część,
w której oddamy państwu mikrofon

00:03:27.001 --> 00:03:34.000
i zaprosimy do dzielenia się swoimi
refleksjami, do zadawania pytań.

00:03:38.000 --> 00:03:48.000
Chciałbym zaproponować następujące
wprowadzenie do dzisiejszego panelu.

00:03:48.001 --> 00:03:53.000
Powiedziałem o tym,
że goście i gościnie

00:03:53.001 --> 00:03:56.000
mają różne doświadczenia
reagowania na kryzys.

00:03:56.001 --> 00:04:00.000
Chciałbym na początku
przybliżyć i poprosić państwa

00:04:00.001 --> 00:04:05.000
o przybliżenie swoich doświadczeń
związanych z sytuacjami kryzysowymi.

00:04:05.001 --> 00:04:09.000
Konrad Sikora, gmina
Michałowo była samorządem,

00:04:09.001 --> 00:04:13.000
która w 2021 zdecydowała
się pomagać osobom,

00:04:13.100 --> 00:04:17.000
które przekraczały
polsko-białoruską granicę.

00:04:17.400 --> 00:04:23.000
Prosiłbym o wprowadzenie, jak gmina
Michałowo odnalazła się w tej roli

00:04:23.400 --> 00:04:25.000
i w tym okresie.

00:04:25.700 --> 00:04:27.000
Dzień dobry Państwu.

00:04:27.175 --> 00:04:31.000
Trudno powiedzieć, że można
być przygotowanym na taki kryzys.

00:04:31.001 --> 00:04:35.000
Tak naprawdę ani my jako
gmina, ani państwo polskie

00:04:35.001 --> 00:04:38.000
nie było przygotowane
na tego typu sytuacje.

00:04:38.001 --> 00:04:41.000
W związku z czym to wszystko
działo się bardzo spontanicznie,

00:04:41.001 --> 00:04:46.000
ale też myślę, że siłą naszej
gminy i całego pogranicza

00:04:46.001 --> 00:04:48.000
jest to, że właśnie
jesteśmy przy granicy.

00:04:48.001 --> 00:04:51.000
My jesteśmy w pewien sposób
przyzwyczajeni do tego, że mamy inność.

00:04:51.001 --> 00:04:56.000
Jesteśmy obszarem
wielokulturowym, wieloreligijnym.

00:04:56.400 --> 00:05:00.000
I nam trochę łatwiej było do tego
się przystosować i zareagować.

00:05:00.001 --> 00:05:03.000
Ja myślę, że im dalej od tej granicy,

00:05:03.001 --> 00:05:06.000
tym trudniej było ludziom zrozumieć,
co tam się dokładnie dzieje.

00:05:06.550 --> 00:05:10.000
I ten początek dlatego był
być może taki chaotyczny

00:05:10.100 --> 00:05:14.000
i w przekazach medialnych, i w
samym sensie organizacyjnym,

00:05:14.250 --> 00:05:17.000
bo nie do końca wszyscy
wiedzieli, co się tam dzieje.

00:05:17.250 --> 00:05:21.000
U nas decyzja zapadła bardzo szybko.

00:05:21.025 --> 00:05:23.000
My nie mieliśmy w ogóle
żadnego doświadczenia.

00:05:23.150 --> 00:05:26.000
Jakie mogą być kryzysy
w 6-tysięcznej gminie?

00:05:26.750 --> 00:05:31.000
Łąki się palą, jakiś pożar, powódź
może, no nie wiem, trąba powietrzna.

00:05:31.001 --> 00:05:36.000
Natomiast kryzysów
jako takich społecznych,

00:05:36.001 --> 00:05:38.000
a już humanitarnych,
no nie doświadczyliśmy.

00:05:38.100 --> 00:05:41.000
Tam życie jak w tym filmie
o Pana Boga w ogródku.

00:05:41.001 --> 00:05:47.000
Spokojne, Podlasie,
bociany, piękne tereny,

00:05:47.001 --> 00:05:49.000
czyste powietrze, puszcza,
prawda, jedna i druga.

00:05:49.001 --> 00:05:52.000
I nagle dochodzi do tej sytuacji.

00:05:52.350 --> 00:06:00.000
I tak naprawdę chyba to, że jest w
nas taka jedność na tym pograniczu,

00:06:00.600 --> 00:06:05.000
zrozumienie dla innych kultur
spowodowało, że tak szybko zareagowaliśmy.

00:06:05.175 --> 00:06:07.000
I nie było problemu, naprawdę.

00:06:07.850 --> 00:06:10.000
To była inicjatywa tak
naprawdę mieszkańców,

00:06:10.001 --> 00:06:16.000
którą my jako samorząd tylko
uruchomiliśmy swoimi narzędziami.

00:06:16.400 --> 00:06:18.000
To był moment, błysk tak naprawdę.

00:06:18.001 --> 00:06:21.000
Oczywiście do tego
doprowadziły pewne wydarzenia,

00:06:21.001 --> 00:06:24.000
o których będę mówił potem,
ale przygotowanie jako takiego,

00:06:24.300 --> 00:06:27.000
do takiej sytuacji, no nie mieliśmy
my jako gmina i na pewno też,

00:06:27.350 --> 00:06:30.000
co było widać, nie
miało państwo polskie.

00:06:32.000 --> 00:06:33.000
Dziękuję bardzo.

00:06:33.001 --> 00:06:38.000
Reakcja samorządowa, czy też
stanowiąca taki swoisty parasol

00:06:38.001 --> 00:06:42.000
nad działaniami
mieszkańców i mieszkanek,

00:06:42.001 --> 00:06:50.000
to jedna ze ścieżek reakcji na
kryzys w tym konkretnym obszarze

00:06:50.001 --> 00:06:57.000
i w reakcji na to, co się działo
na pograniczu polsko-białoruskim.

00:06:57.001 --> 00:07:05.000
Także ze strony
organizacji pozarządowych,

00:07:05.001 --> 00:07:10.000
także pojawiło się
wsparcie, pojawił się ruch.

00:07:10.575 --> 00:07:14.000
Homo Faber jest jedną
z takich organizacji,

00:07:14.001 --> 00:07:18.000
która trochę chyba można
powiedzieć, że zjadła ostatnio zęby

00:07:18.001 --> 00:07:24.000
na sytuacjach
kryzysowych, jakkolwiek

00:07:24.001 --> 00:07:26.000
by to tragicznie i
trudno nie brzmiało.

00:07:26.001 --> 00:07:31.000
To doświadczenie w
Stowarzyszeniu Homo Faber jest.

00:07:32.300 --> 00:07:35.000
Dzień dobry Państwu.
Ja się nazywam Ania Dąbrowska.

00:07:35.001 --> 00:07:37.000
Jestem prezeską
Stowarzyszenia Homo Faber,

00:07:37.350 --> 00:07:40.000
które działa od 18 lat w Lublinie,

00:07:40.100 --> 00:07:44.000
jako lokalna organizacja
zajmująca się prawami człowieka.

00:07:44.550 --> 00:07:49.000
Jak zakładaliśmy organizację
w 2004 roku jesienią,

00:07:49.100 --> 00:07:52.000
to kilka osób nas pytało,
jakimi to prawami człowieka

00:07:52.001 --> 00:07:56.000
będziemy się zajmować,
skoro przyszłość rysuje się

00:07:56.175 --> 00:07:59.000
w zupełnie wspaniałych barwach.

00:07:59.100 --> 00:08:03.000
Właśnie nastąpiła akcesja
Polski do Unii Europejskiej

00:08:03.001 --> 00:08:08.000
i większość osób była
przekonana, że już tylko

00:08:08.001 --> 00:08:12.000
liberalna demokracja,
bogacenie się i dobre życie.

00:08:12.100 --> 00:08:17.000
W 2008 roku po raz pierwszy, zresztą
na zlecenie Urzędu Miasta Lublin,

00:08:17.001 --> 00:08:21.000
przeprowadziliśmy badania,
jak się żyje nowym mieszkańcom

00:08:21.001 --> 00:08:25.000
i mieszkankom Lublina, czyli
migrantom i migrantkom edukacyjnym,

00:08:25.001 --> 00:08:28.000
którzy do tego miasta zaczęli
coraz liczniej przybywać.

00:08:28.750 --> 00:08:32.000
A w 2010 pierwszy
monitoring instytucji publicznych

00:08:32.001 --> 00:08:36.000
odpowiedzialnych za
legalizację pobytu cudzoziemców

00:08:36.001 --> 00:08:40.000
z różnych części Europy i
świata, którzy zaczęli przyjeżdżać

00:08:40.001 --> 00:08:44.000
do naszego miasta.
No i wtedy się okazało, że może jednak

00:08:44.001 --> 00:08:48.000
nie do końca jest tak różowo i
tak dobrze, ale ten monitoring

00:08:48.001 --> 00:08:53.000
pozwolił nam na zobaczenie,
jak wiele trudności mają osoby

00:08:53.001 --> 00:08:57.000
już w tych pierwszych dniach
po przyjeździe do Polski.

00:08:57.001 --> 00:09:01.000
A z drugiej strony pozwolił
nam spotkać się z instytucjami,

00:09:01.001 --> 00:09:04.000
zwłaszcza lokalnymi i
porozmawiać o tych wyzwaniach,

00:09:04.001 --> 00:09:08.000
które nas niechybnie czekają,
jak możemy się przygotować

00:09:08.001 --> 00:09:11.000
do tego lepiej, bo
migracja będzie tylko rosła,

00:09:11.001 --> 00:09:14.000
będzie coraz więcej osób,
które będą przyjeżdżały do Polski,

00:09:14.001 --> 00:09:19.000
do Lublina z wyboru albo z przymusu,
szukając bezpiecznego schronienia.

00:09:19.100 --> 00:09:23.000
I jak sobie myślę dziś o
tych wszystkich działaniach,

00:09:23.001 --> 00:09:27.000
które się wydarzyły w ostatnich
latach, no to to nawiązywanie relacji

00:09:27.001 --> 00:09:30.000
takich międzysektorowych
było trochę kluczem do tego,

00:09:30.001 --> 00:09:33.000
że później udźwignęliśmy
wiele innych nowych rzeczy,

00:09:33.001 --> 00:09:40.000
które się zaczęły pojawiać.
W sierpniu 2021 roku po raz pierwszy

00:09:40.001 --> 00:09:44.000
pojechałam na granicę,
pojechałam do Usnarza Górnego.

00:09:44.001 --> 00:09:49.000
Jeszcze wtedy trwała blokada
tych Afgańczyków i Afganek,

00:09:49.200 --> 00:09:55.000
którzy na tej granicy utknęli.
Chwilę później wspólnie z przyjaciółmi

00:09:55.001 --> 00:09:59.000
założyliśmy coś, co później się
zaczęło nazywać Grupą Granica,

00:09:59.001 --> 00:10:03.000
taką nieformalną sieć organizacji
niosących pomoc humanitarną.

00:10:03.001 --> 00:10:08.000
I ta pomoc humanitarna ciągle
jest dostarczana tym osobom,

00:10:08.300 --> 00:10:11.000
które granicę
polsko-białoruską przekraczają.

00:10:11.001 --> 00:10:16.000
Natomiast 24 lutego o 10
rano założyliśmy w Lublinie

00:10:16.001 --> 00:10:19.000
Lubelski Społeczny
Komitet Pomocy Ukrainie.

00:10:19.001 --> 00:10:25.000
Znowu międzysektorową platformę,
która od tego czasu zarządza,

00:10:25.001 --> 00:10:29.000
koordynuje pomocą
humanitarną na terenie miasta.

00:10:29.900 --> 00:10:34.000
O tej wielosektorowości będziemy
jeszcze dzisiaj mówić i być może

00:10:34.001 --> 00:10:42.000
to jest też jedna z takich
rekomendacji, o której możemy rozmawiać.

00:10:42.001 --> 00:10:46.000
Właśnie w jaki sposób współpracować
nie tylko we własnym gronie,

00:10:46.001 --> 00:10:50.000
we własnej bańce, ale
też wykraczać poza nią.

00:10:50.025 --> 00:10:59.000
Współpracę pod kątem samorządu
mamy także przepracowaną

00:10:59.001 --> 00:11:04.000
na naszym lokalnym terenie.
Powiedzieliśmy o takim parasolu

00:11:04.001 --> 00:11:07.000
w wypadku Michałowa,
który został stworzony.

00:11:07.100 --> 00:11:12.000
Taki parasol w Gdańsku
nazywa się Gdańsk Pomaga.

00:11:12.001 --> 00:11:17.000
Pan Jacek Bendykowski,
prezes Fundacji Gdańskiej,

00:11:17.001 --> 00:11:24.000
to jest jedna z sił sprawczych,
która ten parasol uruchomiła.

00:11:24.550 --> 00:11:26.000
Działa?

00:11:26.001 --> 00:11:29.445
Tak. Ja nie ukrywam,
że my mamy, tak jak

00:11:29.457 --> 00:11:33.000
słusznie powiedział
pan burmistrz Sikora,

00:11:33.275 --> 00:11:39.000
nikt nie był w Polsce przygotowany
na kryzys o tym wolumenie.

00:11:39.001 --> 00:11:44.000
Natomiast to, co mieliśmy
jako pewien fundament,

00:11:44.001 --> 00:11:50.000
który mógł nam pomóc oczywiście
zareagować, to po pierwsze Gdańsk

00:11:50.001 --> 00:11:53.000
był jednym z nielicznych miast
w Polsce, jeżeli nie jedynym,

00:11:53.750 --> 00:12:01.000
który już w roku 2015 w maju przyjął
swoją politykę wobec imigrantów.

00:12:01.001 --> 00:12:04.000
Gdańsk był miastem, które
próbowało też zachęcić rząd do tego,

00:12:04.001 --> 00:12:10.000
żebyśmy się nie bali tej fali,
która wtedy przychodziła z Syrii.

00:12:10.001 --> 00:12:14.000
Dosyć szybko powstała tutaj
Rada do Spraw Imigrantów

00:12:14.500 --> 00:12:21.000
i ta polityka integracji imigrantów
rodziła się przez kilka lat.

00:12:21.001 --> 00:12:25.000
Czyli można powiedzieć nabieraliśmy
pewnych doświadczeń, jak to robić

00:12:25.001 --> 00:12:32.000
we wszystkich sytuacjach takich
kryzysowych, które się pojawiały w Polsce,

00:12:32.001 --> 00:12:36.000
czy na granicach.
Gdańsk należał do tej grupy miast,

00:12:36.001 --> 00:12:40.000
które politycznie mówiły, że my
jesteśmy otwarci, my się nie boimy.

00:12:40.001 --> 00:12:45.000
To dawało pewien fundament.
Akcja Gdańsk Pomaga była absolutnie

00:12:45.001 --> 00:12:49.000
społecznym pomysłem naszym,
który się zrodził w czasie pandemii,

00:12:49.001 --> 00:12:56.000
kiedy siedzieliśmy w fundacji, fundacja
Gdańska liczy 7 sztuk pracowników,

00:12:56.200 --> 00:13:02.000
plus ja jako prezes jestem wolontariuszem,
prowadzę tę fundację społecznie.

00:13:02.150 --> 00:13:07.000
I też trochę odcięci od rzeczywistości
w tej pandemii, wiedzieliśmy,

00:13:07.001 --> 00:13:11.255
że coś musimy zrobić.
Szukaliśmy różnych

00:13:11.267 --> 00:13:15.000
dróg zaangażowania
się bezpośrednio

00:13:15.200 --> 00:13:21.000
i to zrodziło tak mniej więcej chyba
koło kwietnia pomysł uruchomienia

00:13:21.001 --> 00:13:25.000
akcji Gdańsk Pomaga, która była
głównie skierowana na początku

00:13:25.001 --> 00:13:30.000
wobec osób starszych, seniorów,
później najrozmaitych innych grup

00:13:30.200 --> 00:13:35.000
potrzebujących, które chcieliśmy
objąć jakoś swoim wsparciem.

00:13:35.001 --> 00:13:38.100
I to były takie na
początku bardzo akcyjne

00:13:38.112 --> 00:13:41.000
działania w postaci
organizowania osób,

00:13:41.001 --> 00:13:46.000
które mogły pomóc zorganizować zakupy
dla tych seniorów, wesprzeć tych,

00:13:46.001 --> 00:13:49.000
którzy się bali, nie wiedzieli jak
wezwać pomoc medyczną, bo przecież

00:13:49.001 --> 00:13:56.000
zaczęliśmy od nieco absurdalnego
lockdownu medycznego w Polsce,

00:13:56.150 --> 00:13:59.000
później akcja sprzątania grobów,
czyli jakby zachęcenie seniorów,

00:13:59.001 --> 00:14:04.000
żeby nie wychodzili. Polska jest takim
krajem, w którym święto 1 listopada

00:14:04.001 --> 00:14:08.000
jest bardzo ważnym świętem. Chodziło
o to, żeby zatrzymać seniorów,

00:14:08.001 --> 00:14:10.041
osoby starsze w
domach, iż my to możemy

00:14:10.053 --> 00:14:12.000
zrobić za nich, tak
jakby zbieraliśmy

00:14:12.001 --> 00:14:15.060
tego typu zamówienia.
Później jakby kolejne

00:14:15.072 --> 00:14:18.000
paczki, które były
duże akcje świąteczne.

00:14:18.001 --> 00:14:22.000
Po to, żeby zorganizować tę akcję,
nie byliśmy tego w stanie zrobić sami,

00:14:22.001 --> 00:14:26.000
więc musieliśmy zorganizować
rzeczywiście koalicję NGOs-ów.

00:14:26.100 --> 00:14:27.576
To było o tyle
łatwiejsze, że wcześniej

00:14:27.588 --> 00:14:29.000
byliśmy już
zaangażowani w teraopiekę,

00:14:29.001 --> 00:14:34.000
czyli taką pomoc dla seniorów,
polegającą na tym, iż ona nie jest

00:14:34.001 --> 00:14:39.000
bardzo rozbudowana w Gdańsku, obejmuje
kilkaset osób, ale to są osoby,

00:14:39.100 --> 00:14:41.960
które mają na ręku
taką opaskę, która

00:14:41.972 --> 00:14:45.000
pozwala im wezwać
ratownika medycznego.

00:14:45.001 --> 00:14:49.000
My w Gdańsku ten projekt
zbogaciliśmy chyba, to jest unikalne.

00:14:49.001 --> 00:14:53.000
W Polsce taki senior ma również drugi
guzik, może wezwać osobę do pomocy

00:14:53.001 --> 00:14:55.001
w każdej innej sprawie,
czyli nie tylko medycznej.

00:14:55.175 --> 00:15:00.000
To wymagało zorganizowania w skali
miasta punktów osób, które dyżurują.

00:15:00.001 --> 00:15:04.000
Mamy 35 dzielnic, które są w stanie
reagować. Taki jeden dyżurny ma

00:15:04.001 --> 00:15:06.521
mniej więcej 15-20
osób pod sobą, czyli

00:15:06.533 --> 00:15:09.000
my już jakby mieliśmy
taką siatkę osób

00:15:09.050 --> 00:15:13.000
przygotowaną nieco wcześniej.
Przy Gdańsk Pomaga, przy pandemii

00:15:13.001 --> 00:15:16.000
ta siatka zaczęła się rozrastać,
ponieważ zadań było więcej,

00:15:16.001 --> 00:15:20.000
też pieniędzy było trochę więcej, bo
zaczynaliśmy od zbiórek na Facebooku

00:15:20.001 --> 00:15:25.000
i rozmaitych zbiórek publicznych, więc
mogliśmy też te NGOs-y nieco wesprzeć.

00:15:25.001 --> 00:15:28.000
Więc można powiedzieć, że
wchodząc w Ukrainę, kiedy ten kryzys

00:15:28.001 --> 00:15:31.000
i ta wojna wybuchła,
mieliśmy te dwa fundamenty.

00:15:31.001 --> 00:15:36.000
Politykę integracji imigrantów,
która już była polityką miejską,

00:15:36.001 --> 00:15:40.000
nie trzeba jej było wymyślać.
I mieliśmy pewien, powiedziałbym,

00:15:40.001 --> 00:15:45.000
pewien fundament instytucjonalny,
NGOs-owski, oparty oczywiście

00:15:45.001 --> 00:15:49.000
o współpracy dobrowolnej,
ale już działający.

00:15:50.450 --> 00:15:53.000
Tą polityką był model
integracji imigrantów i imigrantek,

00:15:53.001 --> 00:16:01.000
który, o którym warto tutaj powiedzieć,
że była to jedna z nielicznych

00:16:01.225 --> 00:16:08.000
takich spisanych polityk miejskich
dotyczących tego, w jaki sposób

00:16:08.001 --> 00:16:17.000
pracować w sytuacji różnorodności,
różnorodności w społeczności miejskiej.

00:16:17.001 --> 00:16:21.000
Tu różnorodność w społeczności
miejskiej bardzo dobrze ma opracowany,

00:16:21.001 --> 00:16:26.000
czy też ma bardzo szerokie
doświadczenia Berlin, który reprezentuje

00:16:26.001 --> 00:16:30.489
pan Friedemann Walter.
Pomimo oddalenia

00:16:30.501 --> 00:16:35.000
od granic, to miasto
też jest miejscem,

00:16:35.001 --> 00:16:42.000
przez które te kryzysy, o których
tutaj mówimy, też, też przychodzą,

00:16:42.001 --> 00:16:50.000
też dotykają, też na co dzień
wdrażacie polityki, czy też pracujecie

00:16:50.050 --> 00:16:57.000
w sytuacjach kryzysowych.
Jak to wygląda?

00:16:58.275 --> 00:17:04.000
Tak bardzo wprowadzająco, oczywiście.

00:17:04.600 --> 00:17:10.000
Tak, bardzo dziękuję za to, że mogę
być częścią tego panelu dyskusyjnego.

00:17:11.100 --> 00:17:16.000
Jestem pod ogromnym wrażeniem tego,
co usłyszałem, to, co Państwo mówicie,

00:17:16.001 --> 00:17:18.910
czego już dokonaliście
w tym okresie.

00:17:18.922 --> 00:17:22.000
Polska na pewno
wspaniale się wywiązuje

00:17:22.001 --> 00:17:28.000
z tego zadania poprzez integrację
i dawanie szans uchodźcom.

00:17:28.001 --> 00:17:31.000
To jest świetne, to jest ogromne
osiągnięcie również dla Europy

00:17:31.001 --> 00:17:35.000
i za to Wam dziękujemy. A czym my
się zajmujemy? Na przykład w Berlinie.

00:17:35.001 --> 00:17:41.000
Do nas też przyjechało wiele osób,
bywało tak, że było to 10 tysięcy osób,

00:17:41.001 --> 00:17:44.219
które przyjeżdżały
na dworzec główny

00:17:44.231 --> 00:17:48.000
zaraz po wybuchu
wojny przeciwko Ukrainie.

00:17:48.001 --> 00:17:54.000
Nasze obserwacje są takie, że
odpowiedzi, które Wy przygotowaliście

00:17:54.001 --> 00:17:59.000
w swoich miastach i to reakcje
społeczeństwa obywatelskiego,

00:17:59.475 --> 00:18:03.000
to pojawiało się również w Berlinie,
ale w sposób bardziej zróżnicowany.

00:18:03.001 --> 00:18:05.638
Na przykład jeśli
chodzi o aktywne

00:18:05.650 --> 00:18:09.000
obywatelstwo, powstała
taka grupa Telegram,

00:18:09.001 --> 00:18:15.000
która działała na dworcu i ona
mówiła, my tutaj będziemy pomagać,

00:18:15.175 --> 00:18:19.000
połączymy wszystkie swoje siły i
to była właśnie taka dynamika nowa,

00:18:19.001 --> 00:18:24.000
czy też nowe osiągnięcia po
wystąpieniu tego wielkiego wyzwania.

00:18:24.001 --> 00:18:31.000
Innym zjawiskiem było to, że
organizacje, które rozpoczęły działania

00:18:31.001 --> 00:18:36.000
już w roku 2015 i 2016, bo
pomagały uchodźcom z Syrii,

00:18:36.100 --> 00:18:40.000
właśnie w tamtym okresie wielu
Syryjczyków przyjechało do Niemiec.

00:18:40.001 --> 00:18:42.676
Te same osoby i
organizacje dalej działały,

00:18:42.688 --> 00:18:45.000
więc stwierdziły czas
pomóc ponownie,

00:18:45.001 --> 00:18:49.000
wykorzystajmy nasze struktury,
które zbudowywaliśmy w ciągu lat

00:18:49.001 --> 00:18:53.000
i możemy teraz na nowo pomagać.
Także mamy dwie formy,

00:18:53.001 --> 00:18:59.000
mamy nowy aktywizm i starszy aktywizm
i to wszystko się połączyło w całości.

00:18:59.001 --> 00:19:04.000
Jest jeszcze trzecie zjawisko.
W międzyczasie od roku 2015 do teraz

00:19:04.001 --> 00:19:08.877
powołaliśmy i
promowaliśmy też struktury

00:19:08.889 --> 00:19:15.000
wolontariatu w poszczególnych
dzielnicach Berlina.

00:19:15.001 --> 00:19:18.448
Także w międzyczasie
udało się stworzyć też

00:19:18.460 --> 00:19:22.000
strukturę wsparcia
społecznego wolontariatu.

00:19:22.001 --> 00:19:29.000
Dzięki temu od samego początku
staraliśmy się połączyć te systemy.

00:19:29.001 --> 00:19:32.097
Jest jeszcze czwarte
zjawisko, które polega

00:19:32.109 --> 00:19:35.000
na tym, że w ramach
niemieckiego systemu

00:19:35.001 --> 00:19:38.170
duże organizacje
pomocowe, które są

00:19:38.182 --> 00:19:42.000
również wspierane
przez finanse publiczne,

00:19:42.001 --> 00:19:46.628
są odpowiedzialne za
udzielanie pomocy w przypadku

00:19:46.640 --> 00:19:51.000
katastrof, klęsk i
podobnych trudnych sytuacji.

00:19:51.001 --> 00:19:57.000
Właśnie te struktury bardzo szybko
uruchamiały pomoc w głównych hubach.

00:19:57.001 --> 00:19:59.872
Takim hubem był
dworzec główny, gdzie

00:19:59.884 --> 00:20:03.000
na przykład postawiono
namiot powitalny,

00:20:03.200 --> 00:20:09.000
pawilony, gdzie
zorganizowano noclegi i tak dalej.

00:20:09.001 --> 00:20:17.000
System jest różnoraki, rozbudowany,
został stworzony w przeszłości,

00:20:17.400 --> 00:20:21.188
a teraz okazało się,
że ponownie można go

00:20:21.200 --> 00:20:25.000
uruchomić, rozbudować
i szybko zadziałać.

00:20:25.001 --> 00:20:29.164
Piąte zjawisko polegało
na tym, że wiele osób

00:20:29.176 --> 00:20:34.000
twierdziło, że chcemy
przekazać pieniądze oraz pomoc

00:20:34.001 --> 00:20:39.000
w formie chociażby artykułów
higienicznych i podobnych rzeczy.

00:20:39.001 --> 00:20:46.000
Powstała taka platforma na
przekazywanie rzeczy, przedmiotów.

00:20:46.001 --> 00:20:52.948
Stworzyli to aktywiści z
Berlina, tak aby przekazywać

00:20:52.960 --> 00:20:59.000
rzeczy na rzecz innych
organizacji w Berlinie,

00:20:59.001 --> 00:21:05.000
aby otrzymywał te osoby wymagające
pomocy, ale również osoby w Ukrainie.

00:21:05.001 --> 00:21:07.168
To jest rzecz nowa,
to niesamowita

00:21:07.180 --> 00:21:10.000
dynamika, a my, jak
administracja publiczna,

00:21:10.001 --> 00:21:14.000
chcieliśmy im przynajmniej
dać jakieś ramy, jakąś strukturę.

00:21:14.225 --> 00:21:19.544
To była dla nas też
szansa, bo chociażby licząc

00:21:19.556 --> 00:21:25.000
od ostatniej fali uchodźców
w okresie 2015-2016,

00:21:25.001 --> 00:21:28.489
też sporo się nauczyliśmy.
Stworzyliśmy taki plan, to się

00:21:28.501 --> 00:21:32.000
nazywało "Koncepcja integracji
i partycypacji uchodźców".

00:21:32.001 --> 00:21:35.829
I wiele aspektów w
szerokim spektrum, bo jest to

00:21:35.841 --> 00:21:40.000
mieszkalnictwo, edukacja,
organizacja, wolontariatu.

00:21:40.001 --> 00:21:43.292
To wszystko było
ujęte w tych działaniach.

00:21:43.304 --> 00:21:47.000
Dlatego nie musieliśmy
niczego tworzyć od nowa.

00:21:47.275 --> 00:21:49.453
A raczej zastanowiliśmy
się, co nowego

00:21:49.465 --> 00:21:52.000
pojawiło się w tym
wyzwaniu, w tym kryzysie.

00:21:52.475 --> 00:21:57.000
I do tego zastosowaliśmy
istniejące już narzędzia.

00:21:57.200 --> 00:22:02.000
Było też wiele problemów, niewątpliwie
pojawiały się z dnia na dzień,

00:22:02.100 --> 00:22:05.000
ale przynajmniej mieliśmy dobre
rozwiązania do zastosowania.

00:22:05.001 --> 00:22:10.582
A teraz pani Giffey, nasz
burmistrz, też widzi, że trzeba od

00:22:10.594 --> 00:22:16.000
razu rozpoczynać poprzez
odpowiednią, sprawną komunikację.

00:22:16.001 --> 00:22:19.880
Dlatego też zwróciła się do
wszystkich aktywistów i do

00:22:19.892 --> 00:22:24.000
organizacji i powołała Radę
Społeczeństwa Obywatelskiego.

00:22:24.450 --> 00:22:30.000
Spotyka się z nimi regularnie.
Ma to taki charakter otwartej agendy.

00:22:30.001 --> 00:22:34.039
Każdy może porozmawiać
o rzeczach, które

00:22:34.051 --> 00:22:38.000
trzeba przedyskutować
w danym momencie.

00:22:38.001 --> 00:22:41.122
W ten sposób powstała
nowa jakość w komunikacji

00:22:41.134 --> 00:22:45.000
publicznej, która przy okazji
też jest naszym obowiązkiem,

00:22:45.001 --> 00:22:49.540
takim zadaniem, bo to
pozwala nam wypracować

00:22:49.552 --> 00:22:54.000
zaufanie, ale też
pomagać przede wszystkim.

00:22:54.001 --> 00:22:56.000
To tyle na początek. Z mojej strony.

00:22:56.001 --> 00:22:58.848
Dziękuję bardzo za
wprowadzenie specyfika Berlina i

00:22:58.860 --> 00:23:02.000
bardzo szerokich doświadczeń
i łączenia różnych zasobów.

00:23:02.050 --> 00:23:06.475
Chciałbym teraz
przejść do tematu

00:23:06.487 --> 00:23:12.000
reagowania i oprzeć
się też o tym błysku,

00:23:12.001 --> 00:23:18.000
o którym pan Konrad Sikora powiedział,
gdyż jest to niezwykle ciekawe.

00:23:18.001 --> 00:23:25.000
No właśnie. Skąd przyszło to
hasło, że musimy zareagować?

00:23:25.001 --> 00:23:28.000
Powiedział pan, że przyszło
od społeczności lokalnej.

00:23:28.001 --> 00:23:35.000
Proszę powiedzieć więcej.
Jak rozpoczęła się w ogóle reakcja

00:23:35.001 --> 00:23:40.000
i co to jest ten tajemniczy
błysk, o którym pan wspomniał?

00:23:40.100 --> 00:23:44.000
Co to jest ten tajemniczy błysk?
Zaraz krótko wyjaśnię.

00:23:44.100 --> 00:23:47.877
Kiedy ten kryzys na
granicy stał się już bardzo

00:23:47.889 --> 00:23:52.000
medialny, to tak naprawdę
nie był początek kryzysu.

00:23:52.001 --> 00:23:53.989
Ten kryzys, on się
już tlił wcześniej.

00:23:54.001 --> 00:23:56.000
Ci ludzie przekraczali
tę granicę wcześniej.

00:23:56.100 --> 00:24:00.160
Wcześniej pojawiali się
pod drzwiami domów naszych

00:24:00.172 --> 00:24:04.000
mieszkańców, prosili o
wodę, o coś do jedzenia.

00:24:04.175 --> 00:24:07.575
Potem to zaczęło
przybierać na sile.

00:24:07.587 --> 00:24:11.000
No i już wiedzieliśmy, że
zbliża się jakaś tam jesień,

00:24:11.001 --> 00:24:13.519
która na Podlasiu
nie jest zbyt ciepła.

00:24:13.531 --> 00:24:16.000
W związku z czym
pojawiły się takie głosy,

00:24:16.001 --> 00:24:19.019
że może by stworzyć
jakieś takie miejsce, punkt, w

00:24:19.031 --> 00:24:22.000
którym można by udzielić
takiej pomocy po prostu.

00:24:22.001 --> 00:24:24.816
Oczywiście, żeby
nie było wątpliwości.

00:24:24.828 --> 00:24:28.000
Od samego początku
nasza interpretacja była taka,

00:24:28.400 --> 00:24:33.000
że tym ludziom należy pomóc, ale potem
kontaktować się ze strażą graniczną,

00:24:33.001 --> 00:24:35.581
żeby wyjaśniać
sytuację tych ludzi.

00:24:35.593 --> 00:24:38.000
My nie dajemy im
schronienia, nie chowamy ich.

00:24:38.125 --> 00:24:40.323
Chodziło o udzielenie
pomocy w tej

00:24:40.335 --> 00:24:43.000
takiej pierwszej
nakarmienia, przebrania.

00:24:43.001 --> 00:24:47.637
No ale, ale chwilę potem
wydarzyła się sytuacja

00:24:47.649 --> 00:24:52.000
z tym pushback-iem
słynnym dzieci z Michałowa.

00:24:52.400 --> 00:24:54.046
Michałowo nagle stało
się symbolem czegoś

00:24:54.058 --> 00:24:56.000
złego, bo wszyscy zaczęli
zadawać sobie pytanie,

00:24:56.001 --> 00:24:58.489
gdzie są dzieci z Michałowa,
gdzie są dzieci z Michałowa.

00:24:58.501 --> 00:25:01.000
A to się wydarzyło podczas
sesji Rady Miejskiej w Michałowie,

00:25:01.001 --> 00:25:05.142
kiedy pan komendant Straży
Granicznej, placówki Straży

00:25:05.154 --> 00:25:09.000
Granicznej w Michałowie
jakby oficjalnie przyznał,

00:25:09.150 --> 00:25:14.000
że do tych pushback-ów doszło. I w tym
momencie reakcja była natychmiastowa.

00:25:14.001 --> 00:25:16.061
Nie czekamy już z tym
punktem pomocy, tylko

00:25:16.073 --> 00:25:18.000
jeszcze tego samego
dnia go uruchamiamy.

00:25:18.001 --> 00:25:24.000
Po prostu. Mamy placówkę OSP,
robimy tam bazę i zaczynamy działać.

00:25:24.001 --> 00:25:27.489
I to był ten błysk, że
nie możemy już czekać w

00:25:27.501 --> 00:25:31.000
tej sytuacji, w której
nagle za chwilę możemy,

00:25:31.001 --> 00:25:34.215
może to jest przesadzone
stwierdzenie, ale nie chcieliśmy

00:25:34.227 --> 00:25:37.000
stać się takim synonimem
współczesnym Jedwabnego.

00:25:37.001 --> 00:25:40.125
Że Michałowo będzie
miejscem, z którego ludzie

00:25:40.137 --> 00:25:43.000
są gdzieś wypychani
za płot i tu umierają.

00:25:43.050 --> 00:25:46.130
Nie po to budowaliśmy
markę tej gminy przez tyle lat,

00:25:46.142 --> 00:25:49.000
żeby nagle stać się
miejscem, które jest wyklęte.

00:25:49.500 --> 00:25:52.738
Oczywiście potem ta
sytuacja zaczęła się rozwijać.

00:25:52.750 --> 00:25:56.000
Wprowadzono strefę
wyłączoną, pas trzykilometrowy.

00:25:56.001 --> 00:25:59.489
To całkowicie już zaburzyło
w ogóle funkcjonowanie

00:25:59.501 --> 00:26:03.000
społeczności i utrudniło
oczywiście wszelką pomoc.

00:26:03.001 --> 00:26:05.745
Ale tutaj trzeba
powiedzieć, że ta

00:26:05.757 --> 00:26:09.000
reakcja mieszkańców
była natychmiastowa.

00:26:09.050 --> 00:26:12.642
W godzinę, dosłownie
w godzinę zaczęły się

00:26:12.654 --> 00:26:16.000
pojawiać już torby
z jakimiś ubraniami.

00:26:16.001 --> 00:26:19.516
No a potem to już była fala.
Całe autokary przyjeżdżały z całej

00:26:19.528 --> 00:26:23.000
Polski i z Europy z tą pomocą,
która na bieżąco była wydawana.

00:26:23.400 --> 00:26:25.050
I żeby było jasne,
myśmy wydawali to

00:26:25.062 --> 00:26:27.000
wolontariuszom,
którzy życzyli na granicy.

00:26:27.150 --> 00:26:30.094
Ale wydawaliśmy te ubrania
też placówkom stranży

00:26:30.106 --> 00:26:33.000
granicznej, które też
potrzebowały tych rzeczy.

00:26:33.001 --> 00:26:38.000
Szpitalom, do domu dziecka w
Hajnówce, bo tam trafiały też dzieci.

00:26:38.150 --> 00:26:41.598
Także ta pomoc okazała
się być bardzo potrzebna i

00:26:41.610 --> 00:26:45.000
staliśmy się swego rodzaju
centrum logistycznym.

00:26:45.200 --> 00:26:51.000
Bo to centrum, ośrodek pomocy
był zlokalizowany w Michałowie.

00:26:51.001 --> 00:26:54.519
Tylko stało się jasne już po
iluś tam dniach tego kryzysu,

00:26:54.531 --> 00:26:58.000
że nie ma szans, że ludzie,
którzy przekroczą tę granicę,

00:26:58.150 --> 00:27:01.000
przejdą kilkanaście
kilometrów i dotrą do Michałowa.

00:27:01.050 --> 00:27:04.550
Drugą rzeczą, której nie
wzięliśmy pod uwagę, to

00:27:04.562 --> 00:27:08.000
jest to, że w akcję byli
zaangażowani strażacy,

00:27:08.001 --> 00:27:12.565
którzy mieli opiekować się tym
ośrodkiem, a jednocześnie też

00:27:12.577 --> 00:27:17.000
jeździli, patrolowali, rozwieszali
po drzewach informacje,

00:27:17.001 --> 00:27:20.405
że taki punkt istnieje.
Nie wzięliśmy pod

00:27:20.417 --> 00:27:24.000
uwagę tego, że
uchodźca, który nielegalnie,

00:27:24.001 --> 00:27:25.948
bo cały czas mówimy o
tym, że to były nielegalne

00:27:25.960 --> 00:27:28.000
przekroczenia, nielegalnie
przekroczył tę granicę,

00:27:28.001 --> 00:27:32.000
on będzie rozumiał, że to
jest strażak, a nie żołnierz.

00:27:32.050 --> 00:27:40.000
I wtedy jakby stało się jasne, że ta
formuła nie jest do końca sprawdzona,

00:27:40.001 --> 00:27:42.833
dlatego to było takie to
centrum logistyczne, za chwilę

00:27:42.845 --> 00:27:46.000
potem pojawił się punkt Wielkiej
Orkiestry Świątecznej Pomocy

00:27:46.001 --> 00:27:50.000
i mogliśmy wspólnie, razem działać.
Naprawdę była tak piękna współpraca,

00:27:50.075 --> 00:27:53.949
nawiązaliśmy tak świetną
współpracę z WOŚP-em, całą

00:27:53.961 --> 00:27:58.000
dobę, cały czas było
wsparcie gminy, WOŚP, itd. wolontariuszy

00:27:58.001 --> 00:28:02.034
ale my jednocześnie
też, i to znowu na jakby

00:28:02.046 --> 00:28:06.000
inicjatywę lokalnej
społeczności strażaków,

00:28:06.050 --> 00:28:09.050
stwierdzili, że może
by zrobić taki punkt

00:28:09.062 --> 00:28:12.000
pomocy w Jałówce,
która jest na granicy.

00:28:12.950 --> 00:28:16.075
No ale też jakby stało
się jasne, że znowu

00:28:16.087 --> 00:28:19.000
te mundury nie są
dobrym pomysłem, tak.

00:28:19.100 --> 00:28:23.700
W związku z czym ta
akcja zmieniała swoje

00:28:23.712 --> 00:28:29.000
tory, natomiast zmieniła
też naszą społeczność,

00:28:29.001 --> 00:28:31.549
bo ogromna ilość
zaangażowanych ludzi.

00:28:31.561 --> 00:28:34.000
Tak jak powiedziałem,
im bliżej tej granicy,

00:28:34.650 --> 00:28:36.865
tym bardziej ludzie rozumieją
to, że należy pomagać.

00:28:36.877 --> 00:28:39.000
Dlatego z tym nie było problemu.

00:28:39.001 --> 00:28:44.000
To był ten błysk, szybkość reakcji,
bo nie trzeba było nikogo namawiać.

00:28:44.600 --> 00:28:46.765
Ludzie sami zaczęli to
robić. Nawet, bo tak jak

00:28:46.777 --> 00:28:49.000
mówię, w pewnym momencie
wyprzedzali gminę, tak.

00:28:49.001 --> 00:28:54.000
My musieliśmy sami przyspieszyć
trochę, pomagać, organizować się.

00:28:54.250 --> 00:29:01.000
No ale efekty tego są, bo nawet teraz
planujemy zakup takiego samochodu,

00:29:01.200 --> 00:29:03.066
który będzie tzw.
mobilnym punktem pomocy.

00:29:03.078 --> 00:29:05.000
Bo my wiemy, że ten
kryzys się nie skończy.

00:29:05.001 --> 00:29:10.000
On może przygaśnie, ale gdzieś
potem będzie druga fala, trzecia fala.

00:29:10.001 --> 00:29:15.000
I to będzie się działo, tak.
Granica oczywiście musi być szczelna.

00:29:15.001 --> 00:29:17.084
Tylko musimy mieć
pewną politykę traktowania

00:29:17.096 --> 00:29:19.000
ludzi, którzy już tą
granicę przekraczą.

00:29:19.001 --> 00:29:22.000
To tylko o to chodzi, o
udzielenie tym ludziom pomocy.

00:29:22.001 --> 00:29:24.519
Ja wam powiem szczerze,
jak wybuchła wojna

00:29:24.531 --> 00:29:27.000
w Ukrainie, ja się
poczułem jak żołnierz,

00:29:27.001 --> 00:29:31.000
który ma ten syndrom
stresu pourazowego, tak.

00:29:31.001 --> 00:29:34.025
Że dopiero co, w jakiś
sposób wyleczyliśmy

00:29:34.037 --> 00:29:37.000
się z tej traumy na
granicy, na Białorusi

00:29:37.425 --> 00:29:42.000
i dochodzi nowy kryzys. I to 10 razy
większy, tak, albo 20 razy większy.

00:29:42.225 --> 00:29:46.000
Ale tutaj też nasza społeczność
bardzo szybko zareagowała.

00:29:46.500 --> 00:29:50.000
To wypalenie i
reagowanie na kryzysy też...

00:29:50.225 --> 00:29:55.000
Ja bardzo przepraszam, że się pojawiam,
ale pojawiam się nie bez powodu.

00:29:55.001 --> 00:29:57.697
Z powodu realnej potrzeby.

00:29:57.709 --> 00:30:00.000
Potrzebujemy chwilki
dosłownie, żeby podłączyć

00:30:00.250 --> 00:30:04.000
kilkoro z uczestników do
specjalnych urządzeń tłumaczących.

00:30:04.001 --> 00:30:11.000
Także jeśli mogę poprosić o chwileczkę
przerwy, to już za moment to zrobimy.

00:30:35.001 --> 00:30:40.000
Przerwy techniczne
czasami się zdarzają.

00:30:40.450 --> 00:30:46.000
Jest to moment, który...

00:30:46.325 --> 00:30:48.000
No właśnie.

00:30:48.001 --> 00:30:50.428
Który nikt nie był
przygotowany, ale nie

00:30:50.440 --> 00:30:53.000
mamy reklam, żeby je
teraz puścić Państwu.

00:30:53.001 --> 00:30:58.000
Ale myślę, że zaraz
sobie z tym poradzimy.

00:31:20.001 --> 00:31:23.000
Okazuje się, że nie
mamy realnej potrzeby.

00:31:23.001 --> 00:31:33.000
Dobrze, to tak. To ja magicznie
już znikam. Dziękuję, przepraszam.

00:31:33.100 --> 00:31:35.000
Sytuacja techniczna została zażegnana.

00:31:35.001 --> 00:31:42.000
Dosyć szybko cieszę się,
że to mamy też za sobą.

00:31:42.001 --> 00:31:48.000
Wracamy na tory naszej dyskusji.
Dziękuję bardzo panu Konradowi Sikorze

00:31:48.001 --> 00:31:50.000
za podzielenie się
tymi doświadczeniami.

00:31:50.001 --> 00:31:53.000
Chociaż chciałbym tutaj
jeszcze jedną rzecz dopytać,

00:31:53.001 --> 00:31:58.000
bo mówimy o społeczności,
mówimy o ludziach, mówimy

00:31:58.001 --> 00:32:02.000
o pewnym takim
kwantyfikatorze bardzo ogólnym.

00:32:02.001 --> 00:32:05.232
Powiedział pan o strażakach.

00:32:05.244 --> 00:32:08.000
Kto jeszcze tak, jeżeli
moglibyśmy wypunktować

00:32:08.001 --> 00:32:16.000
i stworzyć sobie taką siatkę
osób interesariuszy tej pomocy.

00:32:16.001 --> 00:32:19.000
Kto dokładnie za tym stał?

00:32:19.001 --> 00:32:23.000
Ale tak naprawdę to byli
wszyscy mieszkańcy praktycznie.

00:32:23.001 --> 00:32:27.000
Tutaj trudno jest tworzyć kategorię,
bo kto tylko działał w jakichkolwiek

00:32:27.150 --> 00:32:29.286
organizacjach pozarządowych
był zaangażowany.

00:32:29.298 --> 00:32:32.000
Radni, którzy nocami byli

00:32:32.001 --> 00:32:36.000
w tej placówce straży
pożarnej i sortowali te ubrania.

00:32:36.001 --> 00:32:40.000
Mieszkańcy robili sobie dyżury też,
żeby to posortować na ubrania damskie,

00:32:40.001 --> 00:32:46.000
męskie, dziecięce. Każdy, kto tylko
miał chwilę czasu, pojawiał się tam

00:32:46.001 --> 00:32:49.178
i pomagał. Jedni
robili to tu, inni robili

00:32:49.190 --> 00:32:52.000
to gdzieś tam w
pasie przygranicznym.

00:32:52.001 --> 00:32:58.000
Cały czas była ta pomoc aktywna.
Panie gotowały, piekły ciasta,

00:32:58.001 --> 00:33:01.000
Koła Gospodyń Wiejskich.
Pełne zaangażowania.

00:33:01.400 --> 00:33:04.000
Jest trudno powiedzieć tak
naprawdę, kto nie był zaangażowany,

00:33:04.150 --> 00:33:09.186
bo chyba tylko z racji
konieczności pracy

00:33:09.198 --> 00:33:14.000
na tej granicy, to
strażnicy graniczni.

00:33:14.001 --> 00:33:20.000
W tym pracy na granicy była też grupa
"Granica", o których Anna wspomniałaś.

00:33:20.300 --> 00:33:27.000
Jest to koalicja organizacji
pozarządowych. Jak wyglądała kuchnia

00:33:27.125 --> 00:33:30.000
powstawania tej koalicji?

00:33:32.700 --> 00:33:39.000
To nie zaczęło się ani w lipcu, ani w
sierpniu. Zaczęło się wiele lat temu.

00:33:39.001 --> 00:33:41.066
O powstaniu w ogóle
koalicji organizacji

00:33:41.078 --> 00:33:43.000
pozarządowych
zajmujących się kwestią

00:33:43.001 --> 00:33:48.000
migracji i uchodźstwa w Polsce.
Po raz pierwszy zaczęliśmy myśleć

00:33:48.001 --> 00:33:53.000
poważnie w 2015 roku.
Nie wiem, czy Państwo pamiętacie spot,

00:33:53.001 --> 00:33:58.000
który wypuściło Prawo i
Sprawiedliwość w związku z wyborami.

00:33:58.001 --> 00:34:01.621
I wtedy po raz pierwszy
próbowano na taką

00:34:01.633 --> 00:34:05.000
skalę zastraszyć
polskie społeczeństwo

00:34:05.200 --> 00:34:10.000
uchodźcami, którzy zniszczą
nasz kraj, zniszczą naszą kulturę.

00:34:10.001 --> 00:34:15.000
I oto Prawo i Sprawiedliwość jawi
się jako jedyne obrońca polskości

00:34:15.001 --> 00:34:18.531
i polskiego narodu. I
my wtedy poczuliśmy,

00:34:18.543 --> 00:34:22.000
że zaczyna się coś
dramatycznie zmieniać.

00:34:22.001 --> 00:34:25.063
Jeżeli władza, bo
wybory zostały wygrane,

00:34:25.075 --> 00:34:28.000
władza zaczyna mówić
tego typu językiem

00:34:28.001 --> 00:34:32.495
pełnym uprzedzeń,
nienawiści i przemocy.

00:34:32.507 --> 00:34:36.000
W 2017 roku po doświadczeniach,

00:34:36.001 --> 00:34:41.000
co ta władza ma nam do powiedzenia,
po przesyłaniu do nas różnego rodzaju

00:34:41.001 --> 00:34:46.000
absurdalnych kontroli, które miały
wykazać jakieś nieprawidłowości

00:34:46.001 --> 00:34:51.000
w funkcjonowaniu organizacji, postanowiliśmy
założyć konsorcjum migracyjne,

00:34:51.250 --> 00:34:55.000
czyli sieć dziewięciu dużych organizacji,
dużych, relatywnie wtedy dużych,

00:34:55.001 --> 00:35:02.000
zajmujących się tym tematem.
I od tego 2017 roku ta koalicja działa

00:35:02.375 --> 00:35:07.000
w sposób, mam wrażenie, taki,
który trochę zmienia nam też myślenie

00:35:07.001 --> 00:35:12.000
o organizacjach w ogóle. Pierwsza
i najważniejsza rzecz, którą sobie

00:35:12.375 --> 00:35:15.717
zdiagnozowaliśmy i
od której odeszliśmy,

00:35:15.729 --> 00:35:19.000
to jest rywalizacja o
skończone zasoby.

00:35:19.400 --> 00:35:23.000
Czyli o pieniądze, bo bez pieniędzy
nie da się wielu rzeczy zrobić,

00:35:23.001 --> 00:35:28.000
a już pomocy humanitarnej nie da
się zrobić wcale. I od tego 2017 roku

00:35:28.225 --> 00:35:32.000
organizacje składają jeden
wniosek i podpisują się jako dziewięć

00:35:32.001 --> 00:35:36.125
pod różnymi wnioskami
o dofinansowanie.

00:35:36.137 --> 00:35:39.000
Wspólnie stworzyliśmy draft

00:35:39.001 --> 00:35:43.000
do polskiej polityki migracyjnej.
Obecnie pracujemy nad draftem

00:35:43.001 --> 00:35:46.000
dla lokalnych społeczności,
mniejszych i większych miast.

00:35:46.001 --> 00:35:50.000
Taki draft dotyczący
polskiej polityki integracyjnej,

00:35:50.001 --> 00:35:53.000
czy właściwie lokalnej
polityki integracyjnej.

00:35:53.450 --> 00:35:57.000
Więc konsorcjum było taką naturalną
platformą organizacji i osób,

00:35:57.001 --> 00:36:03.000
które się spotkały w sierpniu
na granicy, tuż przy Usnarzu

00:36:03.475 --> 00:36:11.000
i postanowiły stworzyć platformę
do współpracy, czekając na to,

00:36:11.001 --> 00:36:15.000
aż zjawią się duże organizacje
humanitarne, które od nas przejmą

00:36:15.001 --> 00:36:20.000
całą tą pracę, ponieważ są
wyspecjalizowane, wiedzą jak się robi

00:36:20.001 --> 00:36:26.000
pomoc humanitarną. No i tak
czekamy na nie od wielu miesięcy.

00:36:26.001 --> 00:36:32.000
Nikt się tam nie zjawił tak naprawdę.
W związku z czym my postawiliśmy

00:36:32.001 --> 00:36:38.000
oddolnie, ucząc się tego na
bieżąco, system pomocy humanitarnej,

00:36:38.625 --> 00:36:46.000
czyli dostarczanie osobom
przekraczającym granicę polsko-białoruską

00:36:46.001 --> 00:36:51.000
tych podstawowych rzeczy, które
są w stanie utrzymać ich przy życiu.

00:36:51.001 --> 00:36:56.000
To był cel działania grupy
"Granica", jeden z dwóch.

00:36:56.001 --> 00:37:02.000
Drugim było monitorowanie i
raportowanie naruszeń praw człowieka,

00:37:02.001 --> 00:37:07.000
których dopuszczają się funkcjonariusze
państwa, czyli Straż Graniczna,

00:37:07.001 --> 00:37:11.000
Wojska Obrony Terytorialnej
oraz polska Policja.

00:37:11.200 --> 00:37:17.000
Z tych naruszeń, takich najbardziej
kluczowych, które zaobserwowaliśmy,

00:37:17.001 --> 00:37:21.000
to po pierwsze to jest prawo do życia
z takiego najbardziej klasycznego

00:37:21.001 --> 00:37:25.000
katalogu praw człowieka.
To jest prawo do bezpieczeństwa,

00:37:25.001 --> 00:37:30.000
to jest prawo do azylu, to jest prawo
do informacji, to jest prawo do sądu,

00:37:30.001 --> 00:37:35.000
to szerokie prawo proceduralne
mówiące także o tym, że każdy ma prawo

00:37:35.001 --> 00:37:39.000
się odwołać od decyzji administracyjnych,
które wobec nich zapadają.

00:37:39.001 --> 00:37:40.880
A jak państwo
pewnie wiecie, takiej

00:37:40.892 --> 00:37:43.000
możliwości osoby
przekraczające granicę

00:37:43.001 --> 00:37:45.218
nie mają, ponieważ
są ładowane na

00:37:45.230 --> 00:37:48.000
ciężarówki, natychmiast
wywożone do lasu,

00:37:48.001 --> 00:37:53.000
siłą przepychane do Białorusi.
To jest prawo do opieki medycznej,

00:37:53.001 --> 00:37:58.000
to jest prawo do poszanowania
życia rodzinnego, to jest wolność

00:37:58.001 --> 00:38:00.242
przemieszczania się
i wolność od tortur.

00:38:00.254 --> 00:38:03.000
To jest ten podstawowy katalog,

00:38:03.001 --> 00:38:10.000
który my diagnozujemy jako ten, który
jest naruszany przez państwo polskie.

00:38:10.001 --> 00:38:18.000
W tym momencie na granicy
wciąż działa kilka organizacji,

00:38:18.025 --> 00:38:20.847
w tym moja organizacja
na odcinku południowe

00:38:20.859 --> 00:38:23.000
Podlasie, północna
Lubelszczyzna,

00:38:23.001 --> 00:38:29.000
czyli zawiadujemy też tym odcinkiem
przekroczeń na Bugu, na rzece.

00:38:29.200 --> 00:38:34.000
To, czym ten system był, to był
nie tylko zespołem wolontariuszy,

00:38:34.001 --> 00:38:40.000
którzy jeździli na interwencje do
lasu i dostarczali ciepłego jedzenia,

00:38:40.001 --> 00:38:43.178
butów, śpiworów, ale
także pomocy prawnej.

00:38:43.190 --> 00:38:46.000
I właściwie dosyć
szybko się okazało,

00:38:46.001 --> 00:38:50.000
że jedyną szansą na pomoc
prawną jest skarga indywidualna

00:38:50.001 --> 00:38:52.826
do Europejskiego
Trybunału Praw Człowieka.

00:38:52.838 --> 00:38:58.194
Więc powstawały takie platformy, które
grupowały prawników i prawniczki,

00:38:58.206 --> 00:39:01.000
którzy byli gotowi
prowadzić dalej

00:39:01.001 --> 00:39:04.445
te sprawy przed
Trybunałem w Strasburgu.

00:39:04.457 --> 00:39:08.000
Były treningi specjalne
dla wolontariuszy

00:39:08.001 --> 00:39:11.306
i dla wolontariuszek, za
które ja odpowiadałam,

00:39:11.318 --> 00:39:14.000
przygotowujące
osoby do pracy w lesie.

00:39:14.001 --> 00:39:20.000
Był zespół pomocy psychologicznej
dla osób, które wracały z lasu,

00:39:20.001 --> 00:39:24.000
po, jakby nie było, dramatycznych
i traumatycznych doświadczeniach

00:39:24.001 --> 00:39:28.000
tych spotkań, ale często także po
dramatycznych i tragicznych spotkaniach

00:39:28.001 --> 00:39:30.794
z polskimi
funkcjonariuszami, czy to

00:39:30.806 --> 00:39:34.000
bezpośrednio w lesie,
czy poza tym lasem.

00:39:34.001 --> 00:39:38.167
Mam na myśli tutaj
nękanie wielokrotne,

00:39:38.179 --> 00:39:43.000
wielogodzinne, sprawdzanie
naszych dokumentów

00:39:43.001 --> 00:39:48.000
na checkpoint-ach policyjnych,
które dopiero niedawno zniknęły,

00:39:48.150 --> 00:39:51.363
ale także, jak Państwo
pewnie słyszeliście,

00:39:51.375 --> 00:39:54.000
wjazdy do baz,
rekwirowanie sprzętu

00:39:54.001 --> 00:40:00.000
bez nakazu sądowego, absolutna
samowolka polskiego państwa.

00:40:00.001 --> 00:40:03.807
To było wreszcie
reagowanie na zmieniającą

00:40:03.819 --> 00:40:07.000
się sytuację i także
kondycję osób,

00:40:07.150 --> 00:40:14.000
które przekraczały granice, bo wraz
z nastaniem zimy kondycja i fizyczna,

00:40:14.001 --> 00:40:19.000
i psychiczna tych osób stale się
pogarszała. Nie mówiąc już też o tym,

00:40:19.001 --> 00:40:21.014
że na to pogorszenie
się sytuacji miały

00:40:21.026 --> 00:40:23.000
wpływ nie tylko
warunki atmosferyczne,

00:40:23.001 --> 00:40:28.000
ale długość przebywania poza
jakimś bezpiecznym schronieniem.

00:40:28.001 --> 00:40:35.000
Ja pamiętam interwencję 11 listopada,
jak już opadł kurz opowieści o tym

00:40:35.001 --> 00:40:38.352
polskim narodzie
wspaniałym i dumnym,

00:40:38.364 --> 00:40:42.000
który odzyskał
niepodległość w 1918 roku

00:40:42.001 --> 00:40:45.000
i żeśmy sobie po raz kolejny
fetowali tą wspaniałą datę.

00:40:45.050 --> 00:40:52.000
Jak w noc o 23 dotarłam do ośmioosobowej
rodziny z irackiego Kurdystanu,

00:40:52.001 --> 00:40:58.000
do trójki dzieci, która była w tymże
lesie i która w tym lesie spędziła

00:40:58.001 --> 00:41:05.000
ponad dwa miesiące. Oni mieli na swoim
koncie 15 pushback-ów i stan fizyczny

00:41:05.001 --> 00:41:09.000
i psychiczny tych osób wskazywał
już na to, że tak naprawdę już więcej

00:41:09.150 --> 00:41:15.000
nie zniosą po prostu tych tortur,
które serwuje im państwo polskie.

00:41:15.001 --> 00:41:23.000
To było także próba alarmowania
opinii publicznej nie tylko w Polsce,

00:41:23.001 --> 00:41:26.772
ale także w Europie
na to, co się dzieje

00:41:26.784 --> 00:41:30.000
na granicy i stanie
na stanowisku,

00:41:30.001 --> 00:41:35.000
że ad hoc zmieniające się prawo z dnia
na dzień, które przepycha się kolanem

00:41:35.001 --> 00:41:39.088
w postaci specustaw,
które nijak nie mają

00:41:39.100 --> 00:41:43.000
się do ustaw o ochronie
międzynarodowej

00:41:43.001 --> 00:41:48.000
tych polskich i tych, których strona,
Polska jest stroną, mam na myśli tutaj

00:41:48.001 --> 00:41:50.989
międzynarodowe
umowy, także te dotyczące

00:41:51.001 --> 00:41:54.000
przekraczania granicy
Unii Europejskiej.

00:41:54.001 --> 00:41:58.000
To są absolutnie niedozwolone.
Jeżeli rozmawiamy o państwie prawa,

00:41:58.001 --> 00:42:05.000
to sytuacja, w której na szybko
zmienia się prawo specustawą,

00:42:05.001 --> 00:42:08.097
która nagle też zmienia
nie tylko definicję

00:42:08.109 --> 00:42:11.000
uchodźstwa, ale
także sposób legalizacji

00:42:11.001 --> 00:42:14.313
czy właściwie zamyka
tą drogę legalizacji

00:42:14.325 --> 00:42:18.567
osób, które przekraczają granice, jest
absolutnie niedopuszczalna z punktu

00:42:18.579 --> 00:42:20.000
widzenia organizacji
zajmujących się

00:42:20.001 --> 00:42:25.000
prawami człowieka, ale też jest
sprzeczna z polską konstytucją.

00:42:25.001 --> 00:42:28.063
To co, to na czym
nam też bardzo zależało

00:42:28.075 --> 00:42:31.000
to na tym, żeby
przestać kryminalizować

00:42:31.150 --> 00:42:36.000
przekraczanie granicy. Moim zdaniem
nie ma czegoś takiego jak nielegalne

00:42:36.001 --> 00:42:38.722
przekroczenie granicy.
Jest przekroczenie

00:42:38.734 --> 00:42:41.000
granicy w miejscu,
w którym nie ma

00:42:41.001 --> 00:42:46.000
przejścia granicznego, a przejście
zielonej tak zwanej granicy nie jest

00:42:46.001 --> 00:42:50.000
przestępstwem, tylko wykroczeniem
administracyjnym. Tak do niedawna było

00:42:50.001 --> 00:42:53.025
w Polsce, czyli nie
jest sytuacją karną, w

00:42:53.037 --> 00:42:56.000
której osoba natychmiast
po przekroczeniu

00:42:56.001 --> 00:43:03.000
granicy wpada w te tryby właśnie
przestępcze, karne, kryminalistyczne,

00:43:03.001 --> 00:43:09.000
dzięki czemu ma bardzo utrudniony
sposób legalizacji pobytu w Polsce.

00:43:09.001 --> 00:43:11.094
Grupa Granica też
doprowadziła do takiej

00:43:11.106 --> 00:43:13.000
sytuacji, w której
zaczęły powstawać

00:43:13.001 --> 00:43:16.183
z tych lokalnych
aktywistek i aktywistów,

00:43:16.195 --> 00:43:19.000
mieszkańców Podlasia
i Lubelszczyzny

00:43:19.050 --> 00:43:25.000
oddolne organizacje pozarządowe,
które dalej są sieciowane z nami,

00:43:25.175 --> 00:43:28.708
którym w ogóle
pomagaliśmy też powstawać

00:43:28.720 --> 00:43:32.000
i które trochę
przejęły też tą opiekę

00:43:32.001 --> 00:43:36.668
nad tymi miejscami,
w których w dalszym

00:43:36.680 --> 00:43:41.000
ciągu są ludzie
potrzebujący pomocy.

00:43:41.001 --> 00:43:45.245
Dziękuję za tą
opowieść, w zasadzie

00:43:45.257 --> 00:43:50.000
tragiczną opowieść
o tym, w jaki sposób

00:43:50.150 --> 00:43:57.000
prawa człowieka są łamane i co się
tak naprawdę dzieje i jaki udział mają

00:43:57.001 --> 00:44:07.000
w tym też polskie władze. Natomiast
nawiązując do koalicji i różnych form

00:44:07.001 --> 00:44:13.000
ich tworzenia, chciałbym też wrócić
ponownie do przykładu "Gdańsk pomaga"

00:44:13.001 --> 00:44:21.000
i pociągnąć ten wątek, o którym pan,
panie Jacku mówił, tworzenia koalicji

00:44:21.001 --> 00:44:32.000
tej spowodowanej sytuacją pandemiczną
i dopytać o tą, która była stworzona,

00:44:32.001 --> 00:44:42.000
czy która powstawała już w
trakcie konfliktu w Ukrainie.

00:44:42.550 --> 00:44:49.000
W jaki sposób różniły się też te
koalicje w tych dwóch sytuacjach,

00:44:49.001 --> 00:44:51.824
kryzysowych, ale jednak różnych?

00:44:52.024 --> 00:44:55.000
Różniły się zasadniczo, powiem o tym

00:44:55.001 --> 00:45:02.000
może w trzecim punkcie, odpowiadając
po kolei. Rzeczywiście stanęliśmy

00:45:02.001 --> 00:45:06.000
wobec sytuacji, w której tę pomoc
w czasie pandemii trzeba było

00:45:06.001 --> 00:45:11.000
zdecentralizować i współpraca z
NGOs-ami, które mieliśmy wcześniej

00:45:11.001 --> 00:45:16.000
namierzone, NGOs-ami bardzo lokalnymi,
to były na przykład domy sąsiedzkie,

00:45:16.001 --> 00:45:19.000
które część z nich współtworzyliśmy,
czy pomagaliśmy je tworzyć

00:45:19.001 --> 00:45:22.138
jako Fundacja Gdańska,
najrozmaitsze kluby

00:45:22.150 --> 00:45:25.000
seniora, ale organizacje
zajmujące się

00:45:25.001 --> 00:45:32.000
obroną praw kobiet, organizacje
zajmujące się obroną praw dzieci,

00:45:32.001 --> 00:45:34.203
absolutnie lokalne,
dzielnicowe organizacje.

00:45:34.215 --> 00:45:37.000
One sobie jakby powstawały

00:45:37.001 --> 00:45:42.000
przez ostatnie lata w Gdańsku,
zajmując się rzeczami często,

00:45:42.350 --> 00:45:47.000
również tożsamościowymi, które
były teraz ważne, bo na przykład

00:45:47.001 --> 00:45:50.000
przy domach sąsiedzkich
powstawały kluby opowiadaczy historii,

00:45:50.001 --> 00:45:53.000
czy przewodników lokalnych,
dzielnicowych, ale to były organizacje

00:45:53.001 --> 00:45:58.000
bardzo dobrze ulokowane lokalnie,
więc one mogły nam dostarczyć

00:45:58.001 --> 00:46:02.000
i dostarczały znakomite informacje o
wszystkich osobach potrzebujących.

00:46:02.001 --> 00:46:06.000
Kiedy na przykład mieliśmy, kiedy
powstał taki program wspierania

00:46:06.001 --> 00:46:13.000
seniora rządowy i rząd chciał trafić
do tych osób, które potrzebują pomocy,

00:46:13.001 --> 00:46:18.000
a są poza systemem pomocy społecznej,
czyli poza MOP-rem, czy poza MOP-sami,

00:46:18.001 --> 00:46:23.000
to jak to często bywa z naszym rządem,
pierwszy projekt został odpalony

00:46:23.001 --> 00:46:28.000
chyba na początku grudnia i trzeba
było znaleźć parę tysięcy seniorów

00:46:28.100 --> 00:46:33.000
i dostarczyć im paczki żywnościowe
na święta. No to byliśmy rzeczywiście

00:46:33.001 --> 00:46:36.000
jedyną instytucją, która mogła
powiedzieć rządowi "OK, my to zrobimy"

00:46:36.001 --> 00:46:40.000
na miejscu, zresztą panu wojewodzie,
ponieważ my jesteśmy w stanie,

00:46:40.275 --> 00:46:44.000
dzieląc miasto na te 35 dzielnic i
mając ludzi, którzy mają ten swój rynek

00:46:44.001 --> 00:46:49.000
w miarę dobrze opanowany, a
zakupić, rozprowadzić tak, że to trafi

00:46:49.001 --> 00:46:53.000
we właściwe ręce. I ta koalicja,
ona miała inne znaczenie,

00:46:53.001 --> 00:46:58.000
chciałbym do tego wrócić jeszcze
później, bo ona pokazuje pewien problem

00:46:58.001 --> 00:47:02.000
z funkcjonowaniem NGO-sów, problem
finansowy. My budujemy ten system

00:47:02.001 --> 00:47:04.066
nie tylko stworzyliśmy
system pomocy dla

00:47:04.078 --> 00:47:06.000
ludzi, ale również
system wspierający

00:47:06.001 --> 00:47:08.458
funkcjonowanie NGO-su
w tym trudnym czasie,

00:47:08.470 --> 00:47:11.000
bo te NGO-sy dzielnicowe,
które w tym czasie

00:47:11.475 --> 00:47:15.000
one w ogóle mają problem finansowy,
ale w tym czasie pandemicznym

00:47:15.001 --> 00:47:17.151
też nie miały specjalnie wielu
projektów, które mogły robić,

00:47:17.175 --> 00:47:21.000
one uzyskały taki, powiedziałbym,
olej do silnika, który pozwalał im

00:47:21.001 --> 00:47:28.000
na przetrwanie tych dwóch lat.
Teraz przechodząc do tego drugiego

00:47:28.001 --> 00:47:31.000
etapu ukraińskiego, ja myślę,
że bardzo dobrze jest, że jesteśmy

00:47:31.001 --> 00:47:35.000
w takim składzie personalnym,
bo myślę, że jest szalenie istotne,

00:47:35.001 --> 00:47:40.000
myślę, że pewnie większość
naszych widzów i Państwa tutaj na sali

00:47:40.200 --> 00:47:46.000
i naszych widzów w internecie sobie z
tego sprawę znaje, ale wielu Polaków

00:47:46.001 --> 00:47:49.000
ciągle nie zdaje sobie sprawy z
tego, że mówimy jednak o diametralnie

00:47:49.001 --> 00:47:52.000
dwóch różnych sytuacjach.
Sytuacjach, z którymi stykał się

00:47:52.001 --> 00:47:57.000
pan burmistrz i pani prezes Ania
Dąbrowska u siebie i tą sytuacją,

00:47:57.001 --> 00:48:01.000
z którą mieliśmy do czynienia my,
bo Państwo tak naprawdę tworzyli

00:48:01.375 --> 00:48:05.000
system oddolnej pomocy, organizacji
obywatelskiej i społecznej,

00:48:05.100 --> 00:48:09.000
która próbowała ratować ludzi i
zachować się przyzwoicie w sytuacji,

00:48:09.001 --> 00:48:13.000
kiedy polski rząd zachowywał się
w sposób wybitny nieprzyzwoicie.

00:48:13.001 --> 00:48:17.000
To jest zupełnie inna sytuacja
od tej, z którą jednak my mieliśmy

00:48:17.001 --> 00:48:21.000
do czynienia w Gdańsku. Bo Państwo
działaliście przeciwko rządowi.

00:48:21.001 --> 00:48:25.000
My tu w Gdańsku mamy dużo doświadczeń
na tym polu i jakby nie musimy

00:48:25.001 --> 00:48:29.000
specjalnie się licytować. Dosyć często
występujemy w różnych sytuacjach

00:48:29.001 --> 00:48:34.000
i potrafimy mówić nie.
Ale akurat w sprawie ukraińskiej

00:48:34.650 --> 00:48:38.000
istniał w Polsce konsensus polityczny.
W sprawie tych uchodźców,

00:48:38.001 --> 00:48:39.274
którzy znaleźli się na
granicy białoruskiej.

00:48:39.286 --> 00:48:44.000
Niestety, to jest haniebne dla państwa
polskiego, tego konsensusu nie było.

00:48:44.100 --> 00:48:47.000
Więc tutaj budując koalicję
od początku, po wybuchu wojny,

00:48:47.001 --> 00:48:53.000
na przełomie lutego i marca,
kiedy miasto się zwróciło do nas

00:48:53.001 --> 00:48:57.000
do fundacji po to, żebyśmy
my skoordynowali tę pomoc.

00:48:57.001 --> 00:49:00.000
Bo tak naprawdę, co nam się
udało zrobić? Co nam się udało zrobić

00:49:00.001 --> 00:49:06.000
wcześniej i później? Te wszystkie
mechanizmy i potencjalne instytucje,

00:49:06.001 --> 00:49:11.000
które mogą pomóc. Może nie w takiej
skali jak w najlepszym funkcjonującym

00:49:11.001 --> 00:49:14.000
systemie wsparcia dla imigrantów,
który jest w Niemczech moim zdaniem,

00:49:14.001 --> 00:49:18.000
o którym mówił pan Friedmannn. Ale te
wszystkie instytucje u nas istnieją.

00:49:18.001 --> 00:49:23.000
Problemem jest to, że w Polsce
zawsze szwankowała i nadal szwankuje

00:49:23.001 --> 00:49:28.000
współpraca pozioma. To znaczy, my
mamy problem ze skoordynowaniem tego,

00:49:28.001 --> 00:49:30.950
żeby różne instytucje
mogły skutecznie

00:49:30.962 --> 00:49:34.000
pomóc na swoim
jakby teatrze działania,

00:49:34.001 --> 00:49:39.000
którym są najlepsze. I to, co było
myślę, że dosyć odważną decyzją

00:49:39.001 --> 00:49:43.000
pani prezydent w Gdańsku,
to jest to, że ona wybrała

00:49:43.001 --> 00:49:45.489
NGO-sa do tego, żeby
to skoordynował i zrobił.

00:49:45.501 --> 00:49:48.000
I to, że mimo wszystko
większość tych instytucji

00:49:48.001 --> 00:49:50.917
nolens, volens się
poddała temu, że udało

00:49:50.929 --> 00:49:54.000
się to rzeczywiście
jakoś tam skoordynować.

00:49:54.001 --> 00:49:56.620
I my budując pierwszy
punkt, organizując

00:49:56.632 --> 00:49:59.000
pierwszy punkt przy
wsparciu miasta,

00:49:59.001 --> 00:50:04.000
bo tego się inaczej nie dało zrobić na
Dolnej Bramie 8, od samego początku

00:50:04.001 --> 00:50:09.000
chcieliśmy mieć w tym punkcie
wszystkie instytucje, które są istotne

00:50:09.001 --> 00:50:13.000
z punktu widzenia imigranta, który
przyjeżdża do Gdańska. I ten imigrant

00:50:13.001 --> 00:50:16.000
tam musiał mieć wobec tego urzędników
miejskich, którzy zajmują się

00:50:16.001 --> 00:50:20.000
pomocą społeczną i edukacją i
schronieniem, i urzędników wojewody,

00:50:20.001 --> 00:50:21.883
czy administracji
rządowej, i Wojska

00:50:21.895 --> 00:50:24.000
Obrony Terytorialnej,
i Straż Graniczną,

00:50:24.001 --> 00:50:28.000
i urzędników pana m arszałka, i
punkt jakby pomocy medycznej.

00:50:28.001 --> 00:50:29.783
I to wszystko się
znalazło w jednym miejscu.

00:50:29.795 --> 00:50:33.687
I wszyscy ludzie, którzy normalnie
na co dzień niespecjalnie lubią

00:50:33.699 --> 00:50:36.000
współpracować między
sobą, współpracowali.

00:50:36.250 --> 00:50:40.000
I to muszę powiedzieć, że działało
w sposób... Myśmy się zastanawiali,

00:50:40.001 --> 00:50:46.000
jak to zadziała, ale potem, kiedy
widzieliśmy te sympatyczne różne osoby

00:50:46.001 --> 00:50:51.000
z NGOs-ów, kolorowe bardzo, bo to
kolorowy świat jest w końcu w Gdańsku

00:50:51.001 --> 00:50:54.000
wychodzące, no przepraszam politycznie
niepoprawnie, no ale powiem,

00:50:54.001 --> 00:50:59.000
wychodzące na papieroska z chłopakami
z Wojsk Obrony Terytorialnej,

00:50:59.001 --> 00:51:04.000
którzy się może mniej kolorowo kojarzą
w Polsce. I generalnie rzecz biorąc,

00:51:04.001 --> 00:51:05.965
to nie było związujące
tego typu problemy,

00:51:05.977 --> 00:51:08.000
to jednak była zupełnie
inna rzeczywistość,

00:51:08.001 --> 00:51:12.000
z którą się Państwo
spotykają na Białorusi. Więc w

00:51:12.001 --> 00:51:14.204
tym sensie nam było bez
zwątpienia znacznie łatwiej.

00:51:14.216 --> 00:51:17.000
My stworzyliśmy koalicję
międzyinstytucjonalną,

00:51:17.075 --> 00:51:23.000
bo inaczej tego się nie dało zrobić,
ponieważ do Gdańska przybyło jednak

00:51:23.001 --> 00:51:29.000
w tym roku, znaczy w tym roku przybyło
około, trudno nam się to liczy,

00:51:29.001 --> 00:51:32.444
około 85 tysięcy
ukraińskich uchodźców.

00:51:32.456 --> 00:51:36.000
Z tych badań, które
robiono na przełomie

00:51:36.001 --> 00:51:38.613
maja i czerwca mamy
tych Ukraińców dzisiaj

00:51:38.625 --> 00:51:41.000
w Gdańsku pomiędzy
150 do 160 tysięcy.

00:51:41.001 --> 00:51:42.429
To są badania maja
i czerwca, my nie

00:51:42.441 --> 00:51:44.000
wiemy, bo część z
nich jakby wyjechała.

00:51:44.001 --> 00:51:48.000
Zakładamy, że połowa to są zasiedziali
Ukraińcy, druga połowa to są ci,

00:51:48.001 --> 00:51:52.000
którzy przyjechali, którzy
przyjechali po wybuchu wojny.

00:51:52.001 --> 00:51:55.000
Więc to jest olbrzymia armia
ludzi, którą trzeba było schronić,

00:51:55.250 --> 00:51:57.137
znaleźć dla nich
miejsce w taki sposób,

00:51:57.149 --> 00:51:59.000
żeby to nie budziło
jakichś reperkusji

00:51:59.001 --> 00:52:00.710
społecznych czy negatywnych
emocji społecznych.

00:52:00.722 --> 00:52:03.000
Trzeba było tych ludzi nakarmić,

00:52:03.150 --> 00:52:05.621
docelowo znaleźć
pracę, a dla części dzieci

00:52:05.633 --> 00:52:08.000
znaleźć szkołę, a
mniejszym przedszkola.

00:52:08.250 --> 00:52:15.000
I odbyło się to w taki sposób, że w
Gdańsku nie zanotowaliśmy na razie

00:52:15.001 --> 00:52:16.939
żadnych negatywnych
emocji społecznych,

00:52:16.951 --> 00:52:19.000
bo tak naprawdę wielu
mieszkańców Gdańska

00:52:19.001 --> 00:52:24.000
niespecjalnie zauważyło ten proces,
nie zauważyło procesu, w którym

00:52:24.001 --> 00:52:27.396
20% prawie mieszkańców
nam przybyło w

00:52:27.408 --> 00:52:31.000
tym krótkim czasie
i zostali wchłonięci

00:52:31.250 --> 00:52:35.000
w tę tkankę miejską, czyli te
instytucje i możliwości istniały.

00:52:35.001 --> 00:52:40.000
Chodziło o to, żeby to zagrało i
żeby to jakoś umiejętnie spiąć.

00:52:40.050 --> 00:52:44.000
I wracając do koalicji NGS-owskiej,
o ile ona była nam potrzebna

00:52:44.001 --> 00:52:50.000
na etapie pandemii, ta decentralizacja
pomocy, o tyle tutaj ważniejsze było

00:52:50.001 --> 00:52:55.000
zintegrowanie instytucji i
wolontariusz, bo myśmy chcieli jednak

00:52:55.001 --> 00:53:04.000
scentralizować tę pomoc, między
innymi z tego powodu, żeby nie budzić

00:53:04.150 --> 00:53:07.000
negatywnych, nadmiernych emocji
społecznych. My wiemy, że to nie jest,

00:53:07.001 --> 00:53:10.000
my do końca nie wiemy, jak to
będzie przebiegało dalej w Polsce

00:53:10.001 --> 00:53:13.000
przez najbliższe kolejne miesiące,
kiedy będzie coraz biedniej,

00:53:13.001 --> 00:53:17.000
kiedy będzie problem z węglem, będzie
problem z gazem, z ciepłem, z prądem

00:53:17.001 --> 00:53:21.000
i ktoś zacznie rzucać hasła, że
to wszystko przez tych imigrantów

00:53:21.150 --> 00:53:26.000
albo przez tę wojnę na Ukrainie.
Więc nam chodziło, jakkolwiek

00:53:26.001 --> 00:53:30.000
czy to zabrzmi znów politycznie,
czy nie, o to, żeby było jak najmniej

00:53:30.001 --> 00:53:35.000
widać kłopot. Stąd na przykład
woleliśmy, żeby ta pomoc bezpośrednia,

00:53:35.001 --> 00:53:38.668
materialna odbywała
się w namiocie, które

00:53:38.680 --> 00:53:42.000
jest przy stadionie
Lechii w Gdańsku,

00:53:42.500 --> 00:53:46.000
gdzie z tej pomocy dziennie
korzysta około tysiąca osób.

00:53:46.175 --> 00:53:52.000
Tak, przychodzi do namiotu, mamy
taki namiot, w którym mogą imigranci

00:53:52.001 --> 00:53:57.000
z Ukraini robić zakupy. Dostali
karty, mają karty Gdańsk Pomaga,

00:53:57.001 --> 00:54:00.000
za te karty darmowo mogą
robić zakupy raz w tygodniu.

00:54:00.200 --> 00:54:04.000
Takich kart wydaliśmy 28 tysięcy. To
są karty wyłącznie dla osób dorosłych.

00:54:04.001 --> 00:54:06.274
Czyli to jest 28
tysięcy osób dorosłych.

00:54:06.286 --> 00:54:08.000
Za każdą z tych osób dorosłych

00:54:08.100 --> 00:54:12.000
najczęściej stoi dwójka,
trójka albo jedno dziecko, tak?

00:54:12.001 --> 00:54:17.000
Ale tak mniej więcej
średnio, załóżmy, że to jest

00:54:17.001 --> 00:54:18.728
dwójka dzieci, czyli
trzy razy tyle osób jest

00:54:18.740 --> 00:54:21.000
objętych bezpośrednią pomocą
materialną raz w tygodniu.

00:54:21.200 --> 00:54:25.000
Ale to jest jedno miejsce,
gdzie oni są dowożeni

00:54:25.001 --> 00:54:29.000
darmową komunikacją miejską i
gdzie codziennie można zobaczyć,

00:54:29.001 --> 00:54:33.000
że ta długa kolejka, ten
długi ogonek tam stoi.

00:54:33.200 --> 00:54:38.000
Po to, żeby tego nie było
widać, bo było taki temat,

00:54:38.001 --> 00:54:40.000
czyli nie robić tego w wielu
miejscach w mieście, ale uznaliśmy,

00:54:40.001 --> 00:54:41.911
że tak będzie z
wielu powodów lepiej.

00:54:41.923 --> 00:54:44.000
Ale żeby to w taki
sposób funkcjonowało,

00:54:44.001 --> 00:54:45.660
z kolei potrzebna była
armia wolontariuszy.

00:54:45.672 --> 00:54:48.000
I tych wolontariuszy już

00:54:48.001 --> 00:54:50.396
dostarczyły nam
NGOs-y z jednej strony,

00:54:50.408 --> 00:54:53.000
ale z drugiej strony
też muszę powiedzieć,

00:54:53.001 --> 00:54:57.000
że to była armia urzędników miejskich,
bo była cała masa instytucji miejskich

00:54:57.001 --> 00:55:01.000
i spółek miejskich, również
spółek prywatnych, pracownicy

00:55:01.001 --> 00:55:06.000
z absolutną ochotą popołudnie przychodzili
rozładowywać te tiry z pomocą,

00:55:06.001 --> 00:55:09.000
czy pomagać jakby w regulacji
tych zakupów. Przecież myśmy wysłali

00:55:09.001 --> 00:55:11.199
kilkadziesiąt transportów
na samą Ukrainę.

00:55:11.211 --> 00:55:13.000
To wszystko trzeba
było przywieźć,

00:55:13.100 --> 00:55:19.000
rozładować, załadować, przeładować.
I wolontariusze to również wozili,

00:55:19.001 --> 00:55:23.000
często do dzisiaj wożą. Więc jest
rzeczywiście bardzo liczne grono

00:55:23.001 --> 00:55:27.000
pracowników instytucji miejskich
plus wolontariuszy z NGOs-ów,

00:55:27.525 --> 00:55:31.000
którzy regularnie nam pomagają,
ale w przeciwieństwie do tej

00:55:31.001 --> 00:55:35.000
pandemicznej pomocy, ta jest
znacznie bardziej scentralizowana.

00:55:35.001 --> 00:55:38.026
Wspomniał pan o
bardzo istotnej kwestii,

00:55:38.038 --> 00:55:41.000
która myślę, że będzie
nam towarzyszyła

00:55:41.001 --> 00:55:49.000
i no właśnie pytanie, czy będzie
narastać, czy nie. Chodzi o to hasło

00:55:49.001 --> 00:55:54.000
"to wszystko przez tych imigrantów".
I zastanawiam się nad tym,

00:55:54.125 --> 00:55:58.000
będziemy o tym mówić, o wnioskach
na przyszłość, natomiast już teraz

00:55:58.001 --> 00:56:05.000
chciałbym to wychwycić i dopytać
się pana Friedemanna Waltera,

00:56:05.001 --> 00:56:13.356
jak poradziliście sobie w Berlinie z,
no właśnie z tym hasłem

00:56:13.556 --> 00:56:19.000
"to wszystko przez tych wszystkich", te
problemy to przez tych imigrantów.

00:56:19.001 --> 00:56:29.000
Czy jest na to jakieś proste pytanie,
czy jest na to pytanie jakaś prosta

00:56:29.125 --> 00:56:35.000
odpowiedź, proste
rozwiązanie, w jaki sposób

00:56:35.001 --> 00:56:37.000
uniknąć błędu takiego
kozła ofiarnego?

00:56:39.200 --> 00:56:47.000
Wydaje mi się przede wszystkim
bardzo ważne, jeśli chodzi o pierwsze

00:56:47.001 --> 00:56:53.000
pół roku od początku wojny,
bardzo ważne było to, że jest ogromna

00:56:53.001 --> 00:57:01.000
solidarność w samym społeczeństwie,
że to społeczeństwo realizuje

00:57:01.001 --> 00:57:04.716
te wszystkie rzeczy,
także nie ma żadnego

00:57:04.728 --> 00:57:08.000
głośnego głosu,
który by powiedział,

00:57:08.001 --> 00:57:14.000
że nie przyjmujcie Ukraińców,
ludzie przyjeżdżają na dworzec główny,

00:57:14.001 --> 00:57:18.000
zapraszają Ukraińców do swoich domów,
pojawiało się bardzo wiele osób,

00:57:18.001 --> 00:57:25.000
które nawet porzucały swoją pracę,
żeby pomagać, także naprawdę było to

00:57:25.001 --> 00:57:29.000
ogromne wsparcie, ogromna
solidarność w całym społeczeństwie,

00:57:29.001 --> 00:57:36.000
ale naturalnie mamy ten problem
przepracowania nadmiernego ciężaru.

00:57:36.001 --> 00:57:41.000
Widzimy to, widzieliśmy to już w
okolicach Wielkanocy, ludzie mówili

00:57:41.001 --> 00:57:43.917
"Ok, to już wystarczy,
ja już nie dam rady

00:57:43.929 --> 00:57:47.000
więcej, już nie jestem
w stanie tak robić".

00:57:47.001 --> 00:57:49.710
Myślę, że podobnie
jest w innych miejscach,

00:57:49.722 --> 00:57:52.000
także bardzo
wcześnie staraliśmy się

00:57:52.001 --> 00:57:57.000
powołać jednak taką pomoc
psychologiczną dla wolontariuszy,

00:57:57.001 --> 00:58:00.000
miejsce, gdzie mogli uzyskać pomoc
psychologa, gdzie mogli odpocząć.

00:58:08.150 --> 00:58:10.702
I nie chcę teraz
tworzyć jakiejś prognozy.

00:58:10.714 --> 00:58:17.026
Mamy inflację, mamy bardzo dużo
problemów ekonomicznych, tak naprawdę nie

00:58:17.038 --> 00:58:20.000
wiemy, dokąd nas to
wszystko doprowadzi.

00:58:20.001 --> 00:58:27.000
W Niemczech mamy silną gospodarkę,
silny system pomocy społecznej.

00:58:27.001 --> 00:58:31.050
W przeciwieństwie
do Polski, ludzie z

00:58:31.062 --> 00:58:36.000
Ukrainy trafiają do
systemu opieki społecznej

00:58:36.001 --> 00:58:38.456
od samego początku,
kilka dni być może

00:58:38.468 --> 00:58:41.000
tylko, ale od razu
wchodzili do systemu

00:58:41.001 --> 00:58:46.214
opieki społecznej.
Czyli nie ma takiej

00:58:46.226 --> 00:58:54.789
sytuacji, że ludzie myślą, że
pomoc trafia do nich, a nie do nas.

00:58:54.801 --> 00:58:58.000
Nie, ale nie wiem, jak to
się będzie dalej rozwijało.

00:58:59.175 --> 00:59:02.000
Nie wiem, co się będzie działo w
momencie, kiedy inflacja będzie rosła,

00:59:02.001 --> 00:59:06.000
kiedy ludzie nie będą mogli już
płacić rachunków za gaz czy za prąd.

00:59:06.001 --> 00:59:08.545
Tak naprawdę nie
wiemy, co się stanie.

00:59:08.557 --> 00:59:11.000
Sądzę, że najważniejsze
jest, żeby w dalszym ciągu

00:59:11.001 --> 00:59:14.244
wspierać struktury
solidarnościowe, żeby

00:59:14.256 --> 00:59:18.000
wspierać solidarność w
takim codziennym życiu.

00:59:18.250 --> 00:59:20.763
Po to, żeby postarać
się pomagać nie tylko

00:59:20.775 --> 00:59:23.000
osobom z Ukrainy,
ale również osobom,

00:59:23.001 --> 00:59:27.000
które mają problemy ze
swoim rachunkiem za gaz.

00:59:28.250 --> 00:59:31.656
Ludziom, którzy byli izolowani
w związku z COVID-em.

00:59:31.668 --> 00:59:35.000
Czyli na przykład, co robić

00:59:35.001 --> 00:59:40.000
z ludźmi, którzy nie mogą wychodzić,
bo boją się, że zostaną zakażeni.

00:59:40.200 --> 00:59:43.720
Także tutaj odpowiedź
na to pytanie, jak

00:59:43.732 --> 00:59:47.000
możemy uniknąć
takich niesolidarnych,

00:59:47.001 --> 00:59:52.000
niesolidarnej nienawiści, myślę,
że odpowiedzią jest solidarność

00:59:52.001 --> 00:59:57.000
i organizowanie solidarności, tak żeby
ludzie we wszystkich miejscach kraju,

00:59:57.001 --> 00:59:59.068
we wszystkich miejscach
miasta naprawdę

00:59:59.080 --> 01:00:01.000
wiedzieli, że
solidarność jest ważna

01:00:01.001 --> 01:00:02.655
i żeby chcieli działać
w duchu solidarności.

01:00:02.667 --> 01:00:05.000
To jest chyba najważniejsze.

01:00:05.200 --> 01:00:07.000
Na pewno musimy to organizować.

01:00:09.750 --> 01:00:13.000
Czyli solidarność jest naszą chronią
i solidarność jest naszą przyszłością.

01:00:13.001 --> 01:00:15.880
To bardzo pięknie
brzmi w tym gmachu i w

01:00:15.892 --> 01:00:19.000
tym miejscu jest mi
też szczególnie bliskie

01:00:19.150 --> 01:00:22.719
mówienie o solidarności
nie tylko w kontekście

01:00:22.731 --> 01:00:26.000
przeszłości, ale w
kontekście przyszłości.

01:00:26.001 --> 01:00:28.880
Powiedzieliśmy sobie
kilka słów odnośnie

01:00:28.892 --> 01:00:32.000
tego, w jaki sposób
reagowaliśmy na kryzys,

01:00:32.001 --> 01:00:40.000
jakie rozwiązania, jakie koalicje były
przez nas wprowadzane, jakich mogliśmy

01:00:40.150 --> 01:00:46.980
doświadczać, jakich
też trudności na polu

01:00:46.992 --> 01:00:54.000
łamania praw człowieka
doświadczaliśmy my,

01:00:54.001 --> 01:00:58.384
co obserwowaliśmy, ale
też, czego przede wszystkim

01:00:58.396 --> 01:01:02.000
doświadczały osoby
przekraczające granice

01:01:02.001 --> 01:01:06.000
czy też szukające azylu
i wsparcia w Polsce.

01:01:06.001 --> 01:01:09.893
Chciałbym się też
zastanowić nad tym, nad

01:01:09.905 --> 01:01:14.000
zmianą, które są
spowodowane przez kryzysy.

01:01:14.900 --> 01:01:26.000
Co się zmienia w funkcjonowaniu naszych
organizacji czy też naszych miast?

01:01:26.150 --> 01:01:30.000
Jak kryzysy wpływają
na nasze otoczenie?

01:01:30.100 --> 01:01:35.000
Panie Konradzie.

01:01:36.300 --> 01:01:41.000
No cóż, nie da się ukryć, że my
jesteśmy w tej specyficznej sytuacji,

01:01:41.250 --> 01:01:45.307
że nas jakby ten kryzys w
dwie różne drogi poprowadził.

01:01:45.319 --> 01:01:51.550
Po pierwsze, jednym samym tym
pomaganiem stworzyliśmy sobie nowe

01:01:51.562 --> 01:01:55.000
doświadczenie i nawiązanie
nowych ludzkich relacji.

01:01:55.100 --> 01:01:59.000
Zbudowanie tej sieci współpracy, czy
to z Grupą Granica i organizacjami,

01:01:59.001 --> 01:02:01.010
które tam należały, bo
naprawdę to są wspaniali

01:02:01.022 --> 01:02:03.000
ludzie i do dzisiaj
utrzymujemy z nimi kontakt

01:02:03.001 --> 01:02:07.000
i wiemy, że w sytuacjach
już innych jakichkolwiek

01:02:07.001 --> 01:02:09.816
zagrożeń czy kryzysów
będziemy mogli na nich liczyć.

01:02:09.828 --> 01:02:13.000
Na naszych mieszkańców
możemy już teraz cały czas liczyć.

01:02:13.001 --> 01:02:18.000
Po prostu zdaliśmy ten egzamin,
ale jednocześnie ta gmina się zmieniła

01:02:18.250 --> 01:02:23.000
poprzez sprowadzenie tej strefy
trzykilometrowej, tej strefy zamkniętej,

01:02:23.001 --> 01:02:27.489
bo upadały biznesy,
agroturystyki.

01:02:27.501 --> 01:02:32.000
Wszech obecność wojska
na ulicach, ciężkich wozów.

01:02:32.001 --> 01:02:34.915
Można było wejść do
sklepu, bo po prostu

01:02:34.927 --> 01:02:38.000
wszędzie wojsko,
policja, wojsko, policja,

01:02:38.001 --> 01:02:42.446
jak stan wojenny,
wozy bojowe jeżdżące.

01:02:42.458 --> 01:02:46.000
To zostaje w świadomości ludzi.

01:02:46.001 --> 01:02:49.322
To naprawdę zostaje
w świadomości ludzi.

01:02:49.334 --> 01:02:53.000
Teraz też zaburzono
pewne relacje społeczne,

01:02:53.025 --> 01:02:56.584
bo my też mamy we
własnej gminie strażników

01:02:56.596 --> 01:03:00.000
granicznych,
policjantów, żołnierzy, tak?

01:03:00.001 --> 01:03:02.255
I oni robili, co
musieli robić, co

01:03:02.267 --> 01:03:05.000
chcieli robić, ale
trzeba pamiętać o tym,

01:03:05.001 --> 01:03:07.577
że tam stacjonowały
wojska, oddziały policji

01:03:07.589 --> 01:03:10.000
ściągane z zachodniej
Polski na przykład.

01:03:10.650 --> 01:03:14.000
Oni mieli gdzieś lokalną społeczność,
tak? Potrafili być albo opryskliwi,

01:03:14.001 --> 01:03:20.000
źle traktować ludzi, ale oni wyjechali,
a nieufność do munduru została.

01:03:20.001 --> 01:03:25.000
I teraz ci, którzy są z gminy,
muszą czasami świecić oczy za tych,

01:03:25.001 --> 01:03:28.000
oczami za tamtych, którzy już wyjechali,
było im obojętne tak naprawdę,

01:03:28.001 --> 01:03:31.062
co oni po sobie
zostawią, tak? Więc trzeba

01:03:31.074 --> 01:03:34.000
odbudować w jakiś
sposób tam gospodarkę.

01:03:34.425 --> 01:03:37.000
My cały czas mamy telefony,
czy już można do nas przyjechać.

01:03:37.001 --> 01:03:39.600
Wakacje były, tak? Zalew
Siemianówka, Białowieża.

01:03:39.612 --> 01:03:43.000
Ja byłem w Białowieży
jeszcze chwilę

01:03:43.001 --> 01:03:47.000
przed zniesieniem tej strefy.
To było wymarłe miasto.

01:03:47.250 --> 01:03:51.000
Tam sklepy były czynne do 13. Bo
nie było komu robić zakupów już nawet,

01:03:51.001 --> 01:03:53.489
żeby wojsko wyjechało,
a jeszcze nie zniesiono.

01:03:53.501 --> 01:03:56.000
To po prostu rozpacz
tych przedsiębiorców, tak?

01:03:56.050 --> 01:04:01.000
U nas też agroturystyka jest mniej. To
też jest w pewien sposób, co zostaje.

01:04:01.001 --> 01:04:05.000
Nie mówiąc już totalnie o
zniszczonej infrastrukturze drogowej.

01:04:06.000 --> 01:04:09.065
Drogi w naszej gminie
zostały zrujnowane doszczętnie.

01:04:09.077 --> 01:04:12.000
Nie ma komu ich naprawić.

01:04:13.050 --> 01:04:18.000
Pan marszałek, który jest zarządcą
drogi, skierował do nas pismo,

01:04:18.375 --> 01:04:20.539
żebyśmy do
wojewody się zwrócili.

01:04:20.551 --> 01:04:23.000
No ale droga jest jego, więc
on powinien do wojewody

01:04:23.001 --> 01:04:27.000
wystąpić ośrodki z Funduszu Dróg
Samorządowych na naprawę tej drogi.

01:04:27.001 --> 01:04:31.000
Pan wojewoda odpisał nam, że drogę
powinien nam naprawić Straż Graniczna.

01:04:31.600 --> 01:04:33.369
Na co komendant Straży
Granicznej odpisał, a

01:04:33.381 --> 01:04:35.121
od kiedy to Straż
Graniczna naprawia drogi.

01:04:35.600 --> 01:04:37.631
I takie zamknięte
koło, a tymczasem już

01:04:37.643 --> 01:04:41.791
kilkadziesiąt milionów złotych jest
potrzebne na odbudowę tych dróg.

01:04:41.803 --> 01:04:44.000
To wojsko ostatnio
przyszło i tam coś będą robić,

01:04:44.001 --> 01:04:45.400
ale sam mi ten żołnierz
mówi, ale proszę

01:04:45.412 --> 01:04:47.000
pamiętać, że my nie
jesteśmy ekipą budowlaną.

01:04:47.001 --> 01:04:52.000
Więc jak to wyjdzie, tak wyjdzie.
Czyli robota dla roboty. Tak naprawdę.

01:04:52.001 --> 01:04:53.791
Wydane będą pieniądze na naprawę

01:04:53.803 --> 01:04:56.000
drogi, którą trzeba
będzie po tej zimie

01:04:56.200 --> 01:04:59.588
znowu naprawiać.
Więc różne są aspekty.

01:04:59.600 --> 01:05:03.000
Są te pozytywne. Ja
uważam, że naprawdę

01:05:03.050 --> 01:05:04.990
zbudowanie tych
świetnych relacji ludzkich

01:05:05.002 --> 01:05:07.000
z naszym mieszkańcem,
z tymi organizacjami.

01:05:07.001 --> 01:05:08.778
Ja naprawdę bardzo
dziękuję Grupie

01:05:08.790 --> 01:05:11.000
Granica, bo cały czas
byliśmy w kontakcie.

01:05:11.150 --> 01:05:13.687
Wiem, że czasami
celowo je ograniczaliśmy

01:05:13.699 --> 01:05:16.000
dla bezpieczeństwa
jednych i drugich,

01:05:16.001 --> 01:05:19.067
tak żeby po prostu
przez przypadek ktoś

01:05:19.079 --> 01:05:22.000
nie zobaczył, nie
zrobił zdjęcia itd.

01:05:22.850 --> 01:05:25.204
Ale tak się działo.
Ale te relacje

01:05:25.216 --> 01:05:28.000
zostały i ja cały czas
utrzymuję kontakt

01:05:28.650 --> 01:05:30.870
z tymi ludźmi, którzy teraz
na przykład na Ukrainie są.

01:05:30.882 --> 01:05:35.549
Ale piszemy do siebie
i komunikujemy się.

01:05:35.561 --> 01:05:39.000
Więc to jest pozytywne.
Negatywne jest teraz odbudowanie

01:05:39.001 --> 01:05:44.000
takiej technicznej sprawy w gminie
i wyparcie ze świadomości tej strefy

01:05:44.001 --> 01:05:47.000
stanu wojennego.
Bo tak to naprawdę wyglądało.

01:05:47.350 --> 01:05:50.000
Czyli duża praca psychologiczna też.

01:05:50.001 --> 01:05:53.000
Tak, tak. Ja uważam, że to największa
będzie praca psychologiczna.

01:05:53.001 --> 01:05:56.000
Ja na etapie już tego kryzysu
mówiłem, że tutaj trzeba

01:05:56.001 --> 01:05:57.386
będzie dużej pomocy
psychologicznej dla mieszkańców.

01:05:57.398 --> 01:05:59.000
O wolontariuszach,
działańcach na granicy

01:05:59.001 --> 01:06:04.000
nawet nie mówię. Ja widziałem tych
ludzi wyczerpanych. Ja sam odczuwałem

01:06:04.001 --> 01:06:10.000
taką potrzebę, że już dochodzę
do pewnej granicy możliwości.

01:06:10.001 --> 01:06:12.061
A jednocześnie dalej
staramy się coś robić.

01:06:12.073 --> 01:06:14.000
Na przykład, bo
jeszcze jest inny wątek,

01:06:14.650 --> 01:06:18.000
to, że mieliśmy tych uchodźców, którzy
przekraczali tą granicę, to jedno.

01:06:18.001 --> 01:06:19.604
Ale myśmy pomagali
jeszcze ludziom, którzy

01:06:19.616 --> 01:06:21.000
zostali jakby legalnie z
Afganistanu przewiezieni.

01:06:21.001 --> 01:06:22.963
Mieszkali w
Białymstoku w ośrodku.

01:06:22.975 --> 01:06:25.000
Ale oni mieli stawkę żywieniową

01:06:25.001 --> 01:06:30.000
60 zł na miesiąc. Za co to jest?
Więc po prostu ja sam jeździłem

01:06:30.001 --> 01:06:32.989
po południami,
wieczorami do marketów, do

01:06:33.001 --> 01:06:36.000
różnych sklepów.
Robiłem za kilka tysięcy

01:06:36.001 --> 01:06:41.000
złotych zakupy dla siedmiu rodzin
afgańskich, tak, żeby ich wykarmić

01:06:41.350 --> 01:06:46.000
z tych pieniędzy, które mieliśmy na
te dary. W maju oni dowiedzieli się,

01:06:46.001 --> 01:06:50.000
że muszą opuścić ten ośrodek.
Znajdźcie sobie jakiś dom.

01:06:50.001 --> 01:06:55.000
Nas już nie interesujecie. Myśmy
taką jedną rodzinę sześcioosobową

01:06:55.001 --> 01:06:57.950
wzięli do Michałowa.
Mieszkają, dzieci

01:06:57.962 --> 01:07:01.000
chodzą do szkoły.
I czują się świetnie.

01:07:01.200 --> 01:07:03.065
Czują się świetnie,
dlatego że wiedzą, że

01:07:03.077 --> 01:07:05.000
trafili w miejsce,
gdzie są mile widziani.

01:07:05.200 --> 01:07:07.834
Także mówię, czynnik
społeczny, perfekcyjny

01:07:07.846 --> 01:07:10.000
czynnik taki
ekonomiczno-techniczny

01:07:10.300 --> 01:07:13.000
jeszcze dużym naprawem.

01:07:13.425 --> 01:07:21.000
To wyczerpanie, wypalenie.
Wspomniał pan wcześniej o PTSD.

01:07:21.050 --> 01:07:26.000
Ta walka o swój dobrostan jest
bardzo żywa w ciągu dzisiejszego dnia

01:07:26.001 --> 01:07:32.000
i w ciągu naszych rozmów w
trakcie poprzedniego panelu.

01:07:32.001 --> 01:07:33.568
Też z moich doświadczeń, osoby

01:07:33.580 --> 01:07:36.000
współpracującej z
organizacjami pozarządowymi,

01:07:36.001 --> 01:07:42.000
grupami nieformalnymi i
aktywistami, aktywistkami społecznymi,

01:07:42.001 --> 01:07:48.000
widać, że te kryzysy nie
pozostają bez wpływu na ludzi.

01:07:48.001 --> 01:07:52.000
Też nie pozostają
wpływu na organizację.

01:07:52.250 --> 01:07:56.000
Anno, czy wy macie jakieś
doświadczenia takie wewnętrzne,

01:07:56.001 --> 01:07:59.489
którymi moglibyście
się podzielić pod kątem

01:07:59.501 --> 01:08:03.000
tego, jak w takich
sytuacjach radzić sobie?

01:08:03.001 --> 01:08:10.000
Jak organizacje mogą funkcjonować
dalej w obliczu wypalenia,

01:08:10.100 --> 01:08:13.722
w obliczu tych wszystkich
problemów, które nie

01:08:13.734 --> 01:08:18.000
pozostają bez wpływu na
wolontariuszy, wolontariuszki?

01:08:18.875 --> 01:08:24.000
Spróbuję dać Państwu taki szerszy
obraz tego, jak to wygląda ze środka.

01:08:24.001 --> 01:08:28.000
Ale muszę też zrobić
dwie ważne dla mnie uwagi,

01:08:28.001 --> 01:08:31.000
ponieważ, jak Państwo wiecie,
pracuję w obu kryzysach naraz.

01:08:31.001 --> 01:08:36.000
W jednym, który się dzieje
na granicy polsko-białoruskiej,

01:08:36.001 --> 01:08:39.128
w którym państwo ma
nam do zaoferowania, jako

01:08:39.140 --> 01:08:42.000
osobom niosącym pomoc,
przemoc wobec nas.

01:08:42.100 --> 01:08:47.000
I na tym, który dzieje się w
związku z wojną w Ukrainie

01:08:47.300 --> 01:08:50.000
i tutaj państwo ma dla nas oklaski.

01:08:50.050 --> 01:08:53.000
To jest jedna uwaga taka ogólna.

01:08:53.001 --> 01:08:56.197
Druga uwaga jest taka,
że zespół osób, które

01:08:56.209 --> 01:09:00.000
pracują zarówno na jednym,
jak i na drugim kryzysie,

01:09:00.001 --> 01:09:03.398
jeśli chodzi o płeć, jest
odwrotnie proporcjonalny

01:09:03.410 --> 01:09:06.000
do składu naszego
dzisiejszego panelu,

01:09:06.450 --> 01:09:08.026
gdyż w większości
pracują tam dziewczyny.

01:09:08.050 --> 01:09:11.296
I na granicy polsko-białoruskiej
to dziewczyny

01:09:11.308 --> 01:09:14.000
w większości chodzą
do lasu i kobiety.

01:09:14.525 --> 01:09:21.000
I na granicy polsko-ukraińskiej w tych
systemach pomocy, które funkcjonują,

01:09:21.500 --> 01:09:24.000
mogę z czystym sumieniem
powiedzieć w Lublinie,

01:09:24.001 --> 01:09:29.000
w większości osób, które
wzięły się do pracy i bez

01:09:29.001 --> 01:09:31.000
wytchnienia pracują, to są
także dziewczęta i kobiety.

01:09:31.325 --> 01:09:34.000
I to nie jest bez znaczenia.

01:09:34.001 --> 01:09:37.000
Ja nie wiem, czy jesteśmy
kolorowymi ludźmi.

01:09:37.050 --> 01:09:41.000
Na pewno jesteśmy częściowo
specjalistkami od niesienia

01:09:41.001 --> 01:09:44.000
pomocy humanitarnej, ale
także odbudowania systemów.

01:09:44.250 --> 01:09:48.000
I to słowo "system" jest dla
mnie absolutnie kluczowe,

01:09:48.350 --> 01:09:54.000
ponieważ dzięki systemowi jesteśmy w
stanie także zaplanować w tym systemie

01:09:54.001 --> 01:09:58.000
to wsparcie wytchnieniowe
i wsparcie psychologiczne

01:09:58.001 --> 01:10:01.000
dla wszystkich osób, które
pracują zarówno na jednej,

01:10:01.001 --> 01:10:05.000
jak i na drugiej sytuacji
kryzysu humanitarnego.

01:10:05.200 --> 01:10:10.000
Jeśli chodzi o Homo Faber, to zmiana
dla nas jest absolutnie gigantyczna.

01:10:10.001 --> 01:10:13.000
To znaczy my przed wojną
zatrudnialiśmy pięć osób,

01:10:13.001 --> 01:10:19.000
teraz zatrudniamy 80 osób
i mamy 150 wolontariuszy

01:10:19.001 --> 01:10:22.000
i wolontariuszek na
umowach wolontariackich.

01:10:22.100 --> 01:10:26.000
I ten czas wakacji
głównie spędziliśmy na tym,

01:10:26.001 --> 01:10:30.000
żeby z jednej strony dać
maksymalne wytchnienie osobom,

01:10:30.001 --> 01:10:33.000
które do wakacji
bardzo ciężko pracowały,

01:10:33.001 --> 01:10:37.000
a z drugiej strony spróbować
przygotować się na zimę,

01:10:37.001 --> 01:10:41.000
która moim zdaniem
będzie zimą trudną i ciężką

01:10:41.050 --> 01:10:44.000
i możemy spodziewać
się dużej ilości osób,

01:10:44.200 --> 01:10:47.000
która zdecyduje się
ponownie wyjechać z Ukrainy

01:10:47.375 --> 01:10:51.000
i poszukać bezpiecznego
miejsca na zimę w Polsce właśnie,

01:10:51.001 --> 01:10:55.000
w tym pewnie także w Lublinie,
który leży niecałe 100 kilometrów

01:10:55.001 --> 01:10:59.000
od tej granicy i który w
tych 29 pierwszych dniach

01:10:59.350 --> 01:11:02.000
przyjął ponad 1,2 mln osób.

01:11:02.225 --> 01:11:05.000
To nie jest duże miasto,
a to jest dużo ludzi.

01:11:05.001 --> 01:11:09.000
To jest 1/3 mieszkańców
tego miasta, ponad, tak,

01:11:09.100 --> 01:11:14.000
bo Lublin liczy 350 tysięcy, także
możecie sobie zrobić trzykrotność.

01:11:14.250 --> 01:11:17.000
Natomiast jeżeli myślę
sobie znowu o systemie

01:11:17.425 --> 01:11:21.000
i o pewnych rzeczach, które
żeśmy się nauczyli w tym czasie,

01:11:21.750 --> 01:11:25.000
to nie bez znaczenia jest w
związku z wojną w Ukrainie

01:11:25.001 --> 01:11:29.000
obecność wielkich graczy,
którzy się tutaj pojawili,

01:11:29.001 --> 01:11:31.000
no bo nie ma tutaj
konfliktu z państwem,

01:11:31.001 --> 01:11:37.000
państwo wspiera, klaszcze, uśmiecha
się, poklepuje nas po plecach czasem,

01:11:37.175 --> 01:11:41.000
w związku z czym pojawiły się także
duże międzynarodowe organizacje

01:11:41.001 --> 01:11:46.000
niosące pomoc humanitarną,
rozdające także pieniądze

01:11:46.150 --> 01:11:49.000
niewyobrażalnie duże wobec
tego, czym dysponowaliśmy

01:11:49.001 --> 01:11:54.000
przez te wszystkie
lata naszej działalności.

01:11:54.001 --> 01:11:58.000
I kiedy spotykam się z
organizacjami i rozmawiamy o tym,

01:11:58.001 --> 01:12:03.000
co jest absolutnie kluczowe, które
elementy pozwalały nam przetrwać,

01:12:03.001 --> 01:12:05.000
to myślę sobie o
takich trzech rzeczach.

01:12:05.400 --> 01:12:07.535
Z jednej strony
to są zasoby, które

01:12:07.547 --> 01:12:10.000
mamy i to jest nie
tylko kapitał ludzki,

01:12:10.001 --> 01:12:15.000
czyli kapitał ekspercki każdej osoby,
która pracuje w takiej organizacji

01:12:15.001 --> 01:12:19.000
i która doprasza ekspertów i
ekspertki z zewnątrz wobec,

01:12:19.001 --> 01:12:22.000
wobec kryzysu, z którym
zaczyna się mierzyć,

01:12:22.001 --> 01:12:25.000
ale także ten kapitał społeczny,
który pozwala nam właśnie

01:12:25.001 --> 01:12:30.000
bazować na tym zaufaniu
i budować te linki i te sieci,

01:12:30.375 --> 01:12:33.000
te nie rywalizacje, ale współpracę.

01:12:33.001 --> 01:12:38.000
O współpracy to jest tak, że ona
nie musi być budowana na zgodzie.

01:12:38.001 --> 01:12:42.000
Ona może być budowana na tym,
na co jesteśmy w stanie się zgodzić,

01:12:42.400 --> 01:12:45.000
na wspólnych celach, które jesteśmy
w stanie sobie razem postawić

01:12:45.001 --> 01:12:50.000
i na protokole
rozbieżności, które jesteśmy

01:12:50.001 --> 01:12:53.000
sobie w stanie ujawnić w
ramach tejże współpracy.

01:12:53.325 --> 01:12:57.000
Druga rzecz, która wydaje mi się
absolutnie niezbędna, to jest agenda.

01:12:57.001 --> 01:13:02.000
To znaczy sytuacja, w której
to my, jako lokalni aktywiści,

01:13:02.001 --> 01:13:07.000
aktywiści i aktywistki, mamy czelność
powiedzieć wielkim organizacjom,

01:13:07.001 --> 01:13:14.000
tak wielkim jak UNHCR, że to my mamy
swoje plany i że to wy musicie się

01:13:14.001 --> 01:13:18.000
dostosować do naszych planów
i potrzeb, do naszej diagnozy,

01:13:18.001 --> 01:13:23.000
którą żeśmy tutaj przeprowadzili
w naszej lokalnej społeczności,

01:13:23.001 --> 01:13:27.000
a nie będziemy realizować waszych
celów, które wy sobie stawiacie

01:13:27.001 --> 01:13:33.000
w oparciu o doświadczenia z
Syrii czy Afganistanu, bo one są

01:13:33.001 --> 01:13:37.000
absolutnie nieadekwatne
do sytuacji w Polsce.

01:13:37.001 --> 01:13:41.000
No i trzecia rzecz to jest
asertywność mówienie "nie".

01:13:41.001 --> 01:13:46.000
I to jest też dbanie o pracowników,
pracownice, współpracowników

01:13:46.001 --> 01:13:51.000
i współpracownice. Ostatnio,
anegdotycznie, miałam kontakt

01:13:51.001 --> 01:13:56.000
z jedną wielką organizacją
humanitarną, nie powiem którą,

01:13:56.050 --> 01:14:01.000
która mnie zapytała w pewnym momencie,
czy moi pracownicy nie mogliby

01:14:01.001 --> 01:14:04.000
pracować w niedzielę, bo akurat idealnie
się składa, żeby jakieś działanie

01:14:04.001 --> 01:14:08.000
było zrobione w niedzielę.
Ja mówię, przykro mi, ale nie,

01:14:08.001 --> 01:14:12.000
dlatego, że obowiązuje nas także
kodeks pracy, a poza tym w niedzielę

01:14:12.001 --> 01:14:17.000
to moi pracownicy i pracownice
odpoczywają i to jest czas dla nich.

01:14:17.150 --> 01:14:21.000
I to jest trochę o asertywności,
ale ta historia o asertywności

01:14:21.001 --> 01:14:25.000
oczywiście jest dużo bardziej poważna,
tak, prawa pracownicze są super ważne,

01:14:25.150 --> 01:14:29.000
ale to jest też ciągłe im
mówienie, nie, tego nie zrobimy, nie,

01:14:29.001 --> 01:14:31.551
to nie jest potrzebne,
nie, w takie umowy

01:14:31.563 --> 01:14:34.000
i w takie zasady nie
będziemy wchodzić,

01:14:34.001 --> 01:14:38.000
tak, bo mamy jakieś swoje rzeczy
zdiagnozowane i wobec tych celów

01:14:38.150 --> 01:14:40.466
chcemy się, chcemy
się koncentrować.

01:14:40.478 --> 01:14:43.000
Oczywiście to, co
się zmieniło w HF-ie,

01:14:43.001 --> 01:14:48.000
to już ostatnie zdanie, i w tych
organizacjach, które powołały

01:14:48.001 --> 01:14:52.000
ten komitet pomocy Ukrainie, to
jest przyjęcie międzynarodowych

01:14:52.001 --> 01:14:57.000
standardów humanitarnych, czyli
kilku punktów, które pozwalają nam się

01:14:57.001 --> 01:15:01.000
w tym świecie humanitarnym z jednej
strony odnaleźć, ale z drugiej strony

01:15:01.001 --> 01:15:06.000
nieustannie mieć taki fokus
na osoby, którym pomagamy,

01:15:06.001 --> 01:15:10.000
bo one są absolutnie kluczowe.
Nie robimy tego dla siebie,

01:15:10.001 --> 01:15:13.000
to nie są jakieś moje fantazje,
co ludziom jest potrzebne,

01:15:13.001 --> 01:15:16.000
tylko ja mam ciągle sprawdzać,
co tym ludziom jest potrzebne

01:15:16.001 --> 01:15:19.000
i reagować bieżąco na te
potrzeby, ale to też jest ten moment,

01:15:19.001 --> 01:15:25.000
w którym ja mam ich zapytać,
jako podmioty tej sytuacji,

01:15:25.001 --> 01:15:31.000
jak się państwo w tej sytuacji
naszej pomocy czujecie?

01:15:31.375 --> 01:15:33.248
Jak wam jest z tym,
że my wam pomagamy?

01:15:33.260 --> 01:15:35.000
I czego byście
jeszcze potrzebowali,

01:15:35.001 --> 01:15:39.000
żeby czuć się bardziej podmiotowo?
To jest ten empowerment,

01:15:39.001 --> 01:15:43.000
o którym jakoś zapominamy też w takim
myśleniu o tych biednych ludziach,

01:15:43.001 --> 01:15:47.000
którym trzeba pomóc, że ci
ludzie nie są do końca biedni, tak?

01:15:47.001 --> 01:15:52.000
I mają swoją podmiotowość, swoje
prawa, powinni mieć także swój głos,

01:15:52.050 --> 01:15:57.000
także w kwestiach właśnie pomocy
humanitarnej i ten głos powinien być

01:15:57.001 --> 01:16:00.000
im udzielany najczęściej, jak tylko
się da. Natomiast ostatnią rzeczą,

01:16:00.001 --> 01:16:02.691
którą wprowadziliśmy,
to jest po prostu,

01:16:02.703 --> 01:16:05.000
to są po prostu
zasady współpracy,

01:16:05.001 --> 01:16:10.000
czyli takie rzeczy, które obowiązują
naszych pracowników, pracownice,

01:16:10.001 --> 01:16:14.000
wolontariuszy i wolontariuszki,
wszyscy ci, którzy są wprzęgnięci

01:16:14.001 --> 01:16:20.000
w ten duży system i to są takie zasady,
na które powinniśmy się po prostu

01:16:20.001 --> 01:16:23.023
także wspólnie zgodzić,
przedyskutowując je.

01:16:23.035 --> 01:16:26.000
To jest trudne, ponieważ
jedną z tych zasad

01:16:26.001 --> 01:16:32.000
jest na przykład bezstronność, tak?
Czyli brak udziału opowiadania się

01:16:32.001 --> 01:16:35.000
po którejś stronie konfliktu.
Biorąc pod uwagę sytuację, w której

01:16:35.001 --> 01:16:41.000
większość osób, która przyszła do
Homo Faber do pracy, to są Ukraińcy

01:16:41.001 --> 01:16:47.000
i bardzo trudno jest, tak, w takiej
zasadzie pracować, natomiast tu są też

01:16:47.001 --> 01:16:49.131
nieustanne dyskusje
wokół właśnie

01:16:49.143 --> 01:16:52.000
bezstronności niesienia
pomocy humanitarnej.

01:16:52.001 --> 01:17:00.000
Dziękuję bardzo. Chciałbym się
dopytać też o rozwiązania berlińskie,

01:17:00.001 --> 01:17:04.000
jeśli chodzi o współpracę z
wolontariuszami i wolontariuszkami.

01:17:06.700 --> 01:17:11.000
I ten temat wypalenia i
radzenia sobie z kryzysami.

01:17:11.001 --> 01:17:16.619
Pytam Pana Friedemanna
Waltera ze względu na

01:17:16.631 --> 01:17:22.000
zaangażowanie i ze
względu na zarządzanie

01:17:22.001 --> 01:17:30.000
wolontariatem i też doświadczenia
Berlina ze współpracy z wolontariuszami.

01:17:30.150 --> 01:17:34.676
Jakie tutaj rozwiązania
antywypaleniowe,

01:17:34.688 --> 01:17:39.000
pozwalające przedłużać
funkcjonowanie,

01:17:39.001 --> 01:17:48.000
aktywność społeczną,
mógłby Pan zarekomendować,

01:17:48.001 --> 01:17:50.000
czy też na które
moglibyśmy zwrócić uwagę?

01:17:56.075 --> 01:18:02.000
Tak, jak najbardziej. To bardzo ważne
pytanie, czyli podtrzymanie aktywizmu,

01:18:03.275 --> 01:18:05.815
jego trwanie. Muszę
powiedzieć, że na

01:18:05.827 --> 01:18:09.000
początku, tym bardziej,
że to nie jest aż taka

01:18:09.001 --> 01:18:12.026
długa historia tego
rodzaju świadomości.

01:18:12.038 --> 01:18:15.000
Natomiast jednej
rzeczy nauczyliśmy się

01:18:15.001 --> 01:18:17.741
bardzo szybko w
tej sytuacji, licząc od

01:18:17.753 --> 01:18:21.000
lutego, marca, kiedy
przyjechało mnóstwo osób.

01:18:24.000 --> 01:18:26.613
Większość aktywistów
działało wokół dworca głównego.

01:18:26.625 --> 01:18:31.643
Okazało się, że potrzebne są
łazienki, toalety, organizacja.

01:18:31.655 --> 01:18:34.000
To wszystko musi być
profesjonalnie zorganizowane.

01:18:34.001 --> 01:18:37.151
Praca wolontariuszy tak samo.

01:18:37.163 --> 01:18:40.000
Potrzebne jest wsparcie
ze strony na przykład

01:18:40.001 --> 01:18:45.000
specjalistów czy psychologów. I z tego
zdaliśmy sobie sprawę dosyć szybko.

01:18:45.001 --> 01:18:47.783
A kolejny krok to
wdrożenie, czyli

01:18:47.795 --> 01:18:51.000
koncepcja musi zamienić
się w strategię na przyszłość.

01:18:51.001 --> 01:18:57.000
Ale najpierw trzeba to zrozumieć,
mieć świadomość, wychwycić problemy,

01:18:57.125 --> 01:19:02.000
zdefiniować je, a potem
przejść do rozwiązań.

01:19:04.650 --> 01:19:08.269
Kiedy organizuje się
pracę wolontariuszy,

01:19:08.281 --> 01:19:12.000
to trzeba pamiętać
przede wszystkim o tym,

01:19:12.001 --> 01:19:14.835
żeby odpowiednio to
koordynować i tym zarządzać.

01:19:14.847 --> 01:19:18.000
W formie na przykład struktury

01:19:19.000 --> 01:19:21.344
lokalnej, na przykład
agencje wolontariatu.

01:19:21.356 --> 01:19:23.000
Tak to funkcjonuje w Berlinie.

01:19:23.001 --> 01:19:28.111
I te agencje
wolontariatu, jakby to

01:19:28.123 --> 01:19:35.000
powiedzieć, załóżmy
dochodzi do dużego kryzysu.

01:19:35.425 --> 01:19:37.475
Te agencje też potrzebują trochę

01:19:37.487 --> 01:19:40.000
czasu, żeby się z
nową sytuacją oswoić.

01:19:40.125 --> 01:19:48.000
Ale jak tylko podejmujemy już reakcję,
doskonalimy się. Wtedy też pomagamy

01:19:48.001 --> 01:19:50.989
naszym pomocnikom
i wolontariuszom, żeby

01:19:51.001 --> 01:19:54.000
nie czuli się
przytłoczeni, przeciążeni.

01:19:54.001 --> 01:19:57.396
To też jest taka lekcja
nauczka na przyszłość.

01:19:57.408 --> 01:20:00.000
Trzeba tak
zorganizować zarządzanie

01:20:00.001 --> 01:20:04.000
wolontariatem, aby właśnie
ująć te wszystkie punkty.

01:20:04.001 --> 01:20:11.000
A jeszcze chciałbym powiedzieć
w odpowiedzi na Państwa uwagi.

01:20:11.001 --> 01:20:16.000
Mój wniosek z tej sytuacji
jest też mocno zachęcający.

01:20:17.000 --> 01:20:20.685
Oczywiście problemy są
gigantyczne i z ogromnym

01:20:20.697 --> 01:20:24.000
szacunkiem podchodzę
do Waszych osiągnięć.

01:20:24.001 --> 01:20:27.758
Wasza praca przy
granicy jest niesamowita.

01:20:27.770 --> 01:20:33.571
Ale trzeba sobie zdać sprawę z tego,
że społeczeństwo obywatelskie jest

01:20:33.583 --> 01:20:37.000
wszechmocne, może mieć
ogromne oddziaływanie, jest silne.

01:20:37.001 --> 01:20:45.000
Po stronie administracji z kolei
osoby, które to obserwowały,

01:20:46.000 --> 01:20:48.801
czy też bezpośrednio
zajmowały się problemami

01:20:48.813 --> 01:20:52.000
integracji również i one
zdały sobie sprawę z tego,

01:20:52.001 --> 01:20:58.000
jak ogromna siła leży w
społeczeństwie obywatelskim.

01:20:58.550 --> 01:21:02.618
I taką mam nadzieję,
którą chciałabym wyrazić,

01:21:02.630 --> 01:21:06.000
że udało nam się
zmienić tę świadomość

01:21:06.001 --> 01:21:09.092
w takim kierunku, że
rozumiemy ten potencjał,

01:21:09.104 --> 01:21:12.000
który później można
zamienić na działania,

01:21:13.000 --> 01:21:16.000
na koncepcje przyszłości.
W tym leży ogromna szansa.

01:21:16.001 --> 01:21:20.462
Częściowo zaobserwowaliśmy
to też w Berlinie.

01:21:20.474 --> 01:21:26.000
Popatrzmy wstecz. Rok 2015-2016.

01:21:27.250 --> 01:21:31.423
Brak było porozumienia
między administracją publiczną,

01:21:31.435 --> 01:21:35.000
a społeczeństwem
obywatelskim i wolontariatem.

01:21:37.150 --> 01:21:40.063
Mówimy różnymi
językami. Mamy też inne

01:21:40.075 --> 01:21:44.000
perspektywy, więc to jest
jak najbardziej normalne.

01:21:44.001 --> 01:21:50.000
To jest zrozumiałe, że każdy podchodzi
do tej sytuacji z własną perspektywą,

01:21:50.001 --> 01:21:53.090
ale nauczyliśmy się,
że jest to działanie krok

01:21:53.102 --> 01:21:56.000
po kroku i uczyliśmy
się też krok po kroku.

01:21:56.001 --> 01:21:58.989
Rozumieliśmy, że jesteśmy
sobie nawzajem potrzebni.

01:21:59.001 --> 01:22:02.000
Potrzebujemy siebie nawzajem.

01:22:03.000 --> 01:22:05.393
Społeczeństwo
obywatelskie to nie jest

01:22:05.405 --> 01:22:08.000
jakaś taka rzecz,
którą fajnie jest mieć.

01:22:08.001 --> 01:22:14.000
Nie, to jest bijące serce demokracji.
Tak właśnie żyjemy, tak funkcjonujemy.

01:22:14.700 --> 01:22:18.599
I to trzeba zrozumieć.
Myślę, że kiedy doszło

01:22:18.611 --> 01:22:22.000
do kryzysu covidowego
w roku 2020-2021,

01:22:22.001 --> 01:22:27.000
właśnie w takim duchu już się
porozumiewaliśmy i mówiliśmy,

01:22:28.000 --> 01:22:32.000
że społeczeństwo obywatelskie jest
elementem systemowym naszego życia.

01:22:32.001 --> 01:22:38.000
Aktywne obywatelstwo jest
częścią nieodłączną tego systemu.

01:22:38.650 --> 01:22:41.892
To nawet jest ważniejsze
niż wtedy, kiedy

01:22:41.904 --> 01:22:45.000
banki były ratowane
w latach 2008-2009,

01:22:45.001 --> 01:22:48.292
bo właśnie społeczeństwo
obywatelskie jest

01:22:48.304 --> 01:22:52.000
sercem i sednem naszego
systemu obywatelskiego.

01:22:53.000 --> 01:22:56.746
Trzeba się podtrzymywać
przy życiu. To jest właśnie

01:22:56.758 --> 01:23:00.000
taka nauczka, taki
wniosek dla całej Europy.

01:23:02.900 --> 01:23:07.000
Trzeba mieć tego świadomość
i nad tym pracować.

01:23:07.800 --> 01:23:11.495
Na przykład społeczność,
stolic wolontariatu to jest

01:23:11.507 --> 01:23:15.000
świetny pomysł na
podtrzymywanie tych doświadczeń

01:23:17.800 --> 01:23:23.000
i tworzenia dalej wspólnego
podejścia ogólnoeuropejskiego,

01:23:23.001 --> 01:23:28.000
żeby wspierać wolontariat,
demokrację oraz solidarność w

01:23:28.001 --> 01:23:31.000
życiu codziennym, ale robienie
tego w sposób systemowy.

01:23:31.001 --> 01:23:33.402
To nie mogą być tylko
same słowa "o jak to

01:23:33.414 --> 01:23:36.000
fajnie, jak to wspaniale,
że są tacy ludzie".

01:23:36.001 --> 01:23:45.000
Nie, to trzeba to
uznać, że jest to system.

01:23:45.075 --> 01:23:51.806
To jest tylko jedna strona
perspektywy, ale mimo

01:23:51.818 --> 01:23:58.000
wszystko powinniśmy to traktować

01:23:58.001 --> 01:24:02.000
pozytywnie, bo dopiero
wtedy można działać.

01:24:03.850 --> 01:24:09.345
Chciałbym się dopytać o
Gdańsk Pomaga i te wnioski,

01:24:09.357 --> 01:24:14.000
które mamy z tych
kilku lat funkcjonowania.

01:24:14.001 --> 01:24:19.000
Z reakcji na kryzys pandemiczny,
z reakcji na kryzys wojenny.

01:24:19.200 --> 01:24:23.000
Co możemy wyciągnąć
jako lekcje na przyszłość?

01:24:23.001 --> 01:24:26.509
Komentując jeszcze
wypowiedź pana

01:24:26.521 --> 01:24:31.000
Freemana, my w Polsce
szczególnie od 7 lat

01:24:31.001 --> 01:24:36.000
jesteśmy przyzwyczajeni do tego,
że czujemy się normalnie dzięki temu,

01:24:36.001 --> 01:24:38.489
że mamy społeczeństwo
obywatelskie, bo ono

01:24:38.501 --> 01:24:41.000
tak naprawdę jest
nośnikiem tych wartości,

01:24:42.000 --> 01:24:46.000
z których ciągle jeszcze możemy
być dumni i czujemy się przyzwoicie,

01:24:46.001 --> 01:24:48.000
ale to było jeszcze dzisiaj
bardzo ważne, co pan powiedział,

01:24:48.001 --> 01:24:50.013
bo istnienie społeczeństwa
obywatelskiego

01:24:50.025 --> 01:24:52.000
jako takiego i
samorganizacji społecznej

01:24:52.001 --> 01:24:58.000
jest jedyną gwarancją przed
tym, żeby nie stało się coś złego.

01:24:58.001 --> 01:25:02.000
Takich parę wniosków,
czego się nauczyliśmy.

01:25:02.001 --> 01:25:04.553
Na pewno po pierwsze,
że możemy znacznie

01:25:04.565 --> 01:25:07.000
więcej niż nam się
wcześniej wydawało.

01:25:08.400 --> 01:25:17.000
Ja przypomnę, że Gdańsk próbował
pomóc pani premier Kopacz w roku 2015,

01:25:17.001 --> 01:25:22.000
niestety nie przyjęła tej
propozycji, oferując model integracji,

01:25:22.001 --> 01:25:25.000
żeby rząd wiedział, na czym się
może oprzeć, jak również deklarując,

01:25:25.001 --> 01:25:29.000
że my sami w Gdańsku możemy
przyjąć tych, te 2, 3 tysiące ludzi,

01:25:29.001 --> 01:25:32.615
którzy wtedy spędzali
sen, spowiek rządowi,

01:25:32.627 --> 01:25:36.000
czy Polska jest w
stanie ich zintegrować

01:25:37.000 --> 01:25:39.917
i wiele osób uważało,
że to jest szalenie

01:25:39.929 --> 01:25:43.000
duża liczba, która w
przypadku rząd kolejny

01:25:43.001 --> 01:25:46.000
twierdził, że taka liczba
spowodowała armagedon.

01:25:46.275 --> 01:25:51.000
Również w roku 21, takie były deklaracje
składane przez różne samorządy,

01:25:51.001 --> 01:25:55.000
w tym również samorząd gdański,
okazało się, że możemy przyjąć

01:25:55.001 --> 01:26:00.000
znacznie więcej i jakoś miasto
się nie zawaliło i to funkcjonuje,

01:26:00.001 --> 01:26:06.000
bo przypominam, że my w tej chwili
mamy procentowo, my jesteśmy na końcu

01:26:06.001 --> 01:26:09.000
tego łańcucha, tak, ale tych,
którzy się osiedlili, którzy na stałe

01:26:09.001 --> 01:26:10.610
mieszkają w Gdańsku,
Gdańsk w tej chwili

01:26:10.622 --> 01:26:12.000
ma największą
mniejszość ukraińską

01:26:12.001 --> 01:26:18.000
w Polsce, obok Rzeszowa, tak, Rzeszów
i Gdańsk, bo 25% mieszkańców Gdańska

01:26:18.001 --> 01:26:20.989
na dzisiaj to są, to
są Ukraińcy i jakoś

01:26:21.001 --> 01:26:24.000
to miasto sprawnie,
zupełnie funkcjonuje

01:26:24.001 --> 01:26:28.000
i nie, nie rodzi to
negatywnych specjalnie konsekwencji,

01:26:28.001 --> 01:26:35.000
chociaż no jest to pewien wysiłek.
Nauczyliśmy się, to o czym mówiła

01:26:35.001 --> 01:26:39.000
pani, pani prezes Dąbrowska,
nauczyliśmy się współpracy z dużymi,

01:26:39.001 --> 01:26:43.000
musieliśmy się tego nauczyć,
rzeczywiście myśmy tu mamy i UNICEF,

01:26:43.001 --> 01:26:47.000
i UNHCR, instytucje, którymi oni
się posługują, tak, do zarządzania

01:26:47.001 --> 01:26:53.000
wielkimi kwotami, które, które mogą
być rozdawane, z naszej perspektywy

01:26:53.001 --> 01:26:58.000
czasami nawet zbyt dużymi, bo to czego
się boimy to jest to, że ten rodzaj

01:26:58.001 --> 01:27:02.000
pomocy, który przynoszą te wielkie
agendy anzytowskie, on może działać

01:27:03.300 --> 01:27:07.000
jako demobilizująco na imigrantów,
tak, bo to co jest jakby też jakby

01:27:07.001 --> 01:27:13.000
istotą modelu gdańskiego to jest to,
że my, tutaj nie do końca się zgodzę

01:27:13.001 --> 01:27:17.000
z panem Friedmannem, my, my też
integrujemy od samego początku,

01:27:17.025 --> 01:27:22.000
to znaczy Ukraińcy w Polsce od
samego początku byli traktowani jak

01:27:22.001 --> 01:27:26.000
semi-obywatele, jeżeli chodzi o
dostęp do większości instytucji pomocy

01:27:26.250 --> 01:27:31.000
społecznej, bardzo wielu zasiłków,
półczęsto problem dokumentacyjny,

01:27:32.000 --> 01:27:36.000
tak, Polska jest niestety państwem
bardzo biurokratycznym i wielu z tych

01:27:36.001 --> 01:27:39.000
Ukraińców ma problem z
udokumentowaniem pewnych rzeczy,

01:27:39.001 --> 01:27:46.000
ale generalnie ten system był dla
nich, był dla nich otwarty, ale ta duża

01:27:46.001 --> 01:27:49.000
ilość pomocy może działać rzeczywiście
na nich troszeczkę demobilizująco,

01:27:49.001 --> 01:27:57.000
to, to może być jakby odrębny
przedmiot, przedmiot dyskusji,

01:27:57.050 --> 01:28:01.000
to co dla, dla nas na pewno
najważniejsze to jest przekonanie,

01:28:01.001 --> 01:28:04.000
przekonanie, że samoorganizacja
społeczna tak naprawdę jest fundamentem

01:28:04.001 --> 01:28:05.883
tego co, znaczy
fundamentem sukcesu,

01:28:05.895 --> 01:28:08.000
tak, my wiemy do
końca, akurat w sprawie

01:28:08.001 --> 01:28:13.000
ukraińskim mogliśmy trochę liczyć na
rząd, ale przecież mogliśmy liczyć na

01:28:13.001 --> 01:28:18.000
ten rząd tylko do pewnego stopnia,
tak, bo dzisiaj mamy, mamy na przykład

01:28:18.001 --> 01:28:26.000
w Gdańsku 14 tysięcy obywateli,
którzy oddali mieszkania Ukraińcom,

01:28:26.100 --> 01:28:27.547
znów należy to
pomnożyć mniej więcej

01:28:27.559 --> 01:28:29.221
przez 3-4 osoby, tyle
osób mieszka w tych

01:28:30.000 --> 01:28:33.000
mieszkaniach, osób, które zostały
przyjęte do domu, czy do mieszkań,

01:28:33.001 --> 01:28:37.000
które te osoby mają pod wynajem, czy
jakby jako dodatkowe źródło dochodu,

01:28:37.001 --> 01:28:40.000
ale no te mieszkania już nie są
dofinansowane dzisiaj przez rząd,

01:28:40.001 --> 01:28:46.000
tak, więc jakby jest pytanie jak
długo taka liczba osób będzie w stanie

01:28:46.001 --> 01:28:51.000
utrzymać ciągle tych Ukraińców u
siebie w domu, znów z rosnącymi cenami

01:28:51.001 --> 01:28:56.000
energii elektrycznej,
gazu i, przed zimą.

01:28:57.000 --> 01:28:58.152
Rząd utrzymał wyłącznie tą

01:28:58.164 --> 01:29:01.589
instytucjonalną pomoc, tak, więc
my wiemy tak naprawdę, że wyłącznie

01:29:01.601 --> 01:29:04.000
samoorganizacja daje
nam pewne poczucie

01:29:04.001 --> 01:29:11.000
bezpieczeństwa, plus współpraca z
samorządem, bo to co jednak zdawało

01:29:11.001 --> 01:29:14.000
egzamin w Polsce przez te
lata, w przeciwieństwie do rządu,

01:29:14.001 --> 01:29:17.000
to jest samorząd i pan burmistrz
jest tu jakby doskonałym tego,

01:29:17.001 --> 01:29:22.000
tego przykładem, no w naszym przypadku
to gmina musi zapewnić na przykład

01:29:22.001 --> 01:29:25.000
miejsca w szkołach, tak, czy w
przedszkolach, czy tak naprawdę

01:29:25.001 --> 01:29:30.000
zapewnia również te zasiłki,
tak, no i dało się to zrobić, znów,

01:29:30.001 --> 01:29:34.000
bo tak naprawdę poprzez powiększanie
klas, tak, jest bardzo ważne również,

01:29:34.001 --> 01:29:37.000
żeby, żeby polscy rodzice
wiedzieli, że te ukraińskie dzieci,

01:29:37.001 --> 01:29:40.000
które przychodzą do naszych
szkół, nie przychodzą kosztem miejsc

01:29:40.001 --> 01:29:44.000
dla polskich dzieci, bo to nieprawda,
tak, to są, chociaż w internecie

01:29:44.001 --> 01:29:48.000
krążą czasami tego typu mity rozmaite,
nie, one dochodzą do tych miejsc,

01:29:48.001 --> 01:29:51.000
które już są, tak, czy one nie
zajmują miejsc w liceach polskich,

01:29:51.001 --> 01:29:55.000
czy, czy w szkołach podstawowych,
czy, czy w przedszkolach,

01:29:55.001 --> 01:29:58.000
ale to jest możliwe wyłącznie dzięki
do dobrej współpracy z gminami.

01:29:58.001 --> 01:29:59.939
Gminy muszą sobie
jakoś z tym poradzić,

01:29:59.951 --> 01:30:03.694
muszą wchłonąć tę dodatkową liczbę
ludzi, niespecjalnie uzyskując na to

01:30:03.706 --> 01:30:06.000
dodatkowe finansowanie
ze strony rządu,

01:30:06.001 --> 01:30:12.000
bo znów, no w większości jednak
w Polsce gminy muszą dokładać się,

01:30:12.001 --> 01:30:16.000
subwencja nie wystarcza nawet
na te polskie dzieci dzisiaj, tak,

01:30:16.001 --> 01:30:19.000
w przypadku Gdańska to jest mniej
więcej dwukrotność, to znaczy Gdańsk

01:30:19.250 --> 01:30:25.000
ma do subwencji drugie tyle, żeby,
żeby zająć się polskimi dziećmi.

01:30:25.001 --> 01:30:30.000
Bardzo ważne było to, co powiedziała
pani Anna o wsłuchiwaniu się w głos

01:30:30.001 --> 01:30:35.000
imigrantów, czyli tych Ukraińców i
Ukrainy, których my już tutaj mamy,

01:30:35.001 --> 01:30:42.000
bo tak naprawdę oni potrzebują
i oni chcą wędki, a nie ryby.

01:30:42.250 --> 01:30:47.000
My mamy przecież cały przekrój
społeczny, to nie są biedni uchodźcy,

01:30:47.001 --> 01:30:51.000
którzy uciekli do Polski z biedy,
nie, do nas przyszedł cały kawałek

01:30:51.001 --> 01:30:57.000
torcika społecznego, wszystkie jego
warstwy, a nawet można by przyjąć,

01:30:57.001 --> 01:31:01.000
że w tym pierwszym momencie
te górne warstwy do nas uciekały,

01:31:01.001 --> 01:31:05.000
bo to oni mieli pieniądze i możliwości
i świadomość tego, że trzeba uciekać.

01:31:05.001 --> 01:31:08.000
Ci biedniejsi mogą sobie na
wyżej jeszcze dopiero przyjechać,

01:31:08.001 --> 01:31:13.000
to są często osoby, które mają
bardzo duży potencjał własny do pracy,

01:31:13.001 --> 01:31:15.951
potencjał intelektualny,
tylko trzeba im

01:31:15.963 --> 01:31:19.000
pomóc, to się na tym
rynku pracy odnaleźć

01:31:19.001 --> 01:31:22.000
i stworzyć im warunki.
W Gdańsku pracuje w tej chwili,

01:31:22.001 --> 01:31:25.000
że podjęło pracę oficjalnie
18 tysięcy kobiet spośród tych,

01:31:25.001 --> 01:31:27.894
które przyjechały z
tej grupy imigranckiej.

01:31:27.906 --> 01:31:30.000
Po to, żeby one mogły pracować,

01:31:30.001 --> 01:31:35.000
to one muszą sobie coś jakoś poradzić
z dziećmi, czyli my musimy znaleźć

01:31:35.001 --> 01:31:38.000
dla tych dzieci miejsca w szkołach.
Starsze się mogą uczyć zdalnie w domu,

01:31:38.001 --> 01:31:40.000
ale te dzieci, które są na
przykład w wieku przedszkolnym,

01:31:40.001 --> 01:31:44.000
muszą znaleźć dla siebie przedszkola,
bo inaczej te kobiety są zblokowane,

01:31:44.001 --> 01:31:46.605
jakby nie pójdą do
pracy. Tutaj nie ma babci,

01:31:46.617 --> 01:31:49.000
cioci, która może się
tymi dziećmi zająć.

01:31:49.001 --> 01:31:54.000
Trzeba im pomóc i trzeba się też
pytać, czego chcą, bo to nie jest...

01:31:54.150 --> 01:31:57.000
Nie wystarczy ich umieścić gdzieś
tam w kuchniach i w sprzątaniu hoteli.

01:31:57.001 --> 01:32:02.000
To są często osoby z bardzo
wysokimi kwalifikacjami.

01:32:02.001 --> 01:32:07.000
Jakby rozmowa, jak pomóc, żeby
oni tworzyli swoje własne biznesy,

01:32:07.001 --> 01:32:11.000
ukraińskie biznesy, ukraińskie
usługi jest bardzo ważna.

01:32:11.001 --> 01:32:16.000
Ja mam takich parę uwag na przyszłość,
ale jest jeszcze to ostatnie pytanie,

01:32:16.001 --> 01:32:19.000
przy którym bym chciał mówić
właśnie o wsparciu dla NGO-sów,

01:32:19.001 --> 01:32:22.000
o czym już Państwo mówiliście, bo
rzeczywiście bardzo ważne jest to,

01:32:22.001 --> 01:32:23.941
żeby chronić aktywistów
społecznych przed

01:32:23.953 --> 01:32:26.000
wypaleniem, czyli ta
opieka psychologiczna.

01:32:26.001 --> 01:32:29.000
Myśmy zapewniali opiekę psychologiczną
dla Ukraińców, dla imigrantów,

01:32:29.001 --> 01:32:32.000
którzy przyjeżdżali, ale na pewnym
etapie zdaliśmy sobie sprawę z tego,

01:32:32.001 --> 01:32:35.000
że tak naprawdę ta nasza
ekipa też potrzebuje wsparcia,

01:32:35.001 --> 01:32:36.909
bo ci wszyscy ludzie
pracowali przez

01:32:36.921 --> 01:32:39.000
wiele miesięcy po
10-12 godzin na dobę.

01:32:39.001 --> 01:32:44.000
I niestety zdarzało się również,
przepraszam panią prezes, że w niedzielę,

01:32:44.001 --> 01:32:49.000
bo nie było jakby wyboru,
trzeba było to w taki sposób zrobić,

01:32:49.001 --> 01:32:54.000
ale ja bardzo podziwiam i
będę brał przykład z pani prezes,

01:32:54.001 --> 01:32:59.000
bo staramy się chronić tych i naszych
wolontariuszy i pracowników fundacji,

01:32:59.001 --> 01:33:03.000
żeby wszyscy zrozumieli,
że oni nie są ze stali,

01:33:03.050 --> 01:33:07.000
że jest pewien pułap
wytrzymałości i akcyjności.

01:33:07.001 --> 01:33:10.339
Normalne funkcjonowanie
pomocy humanitarnej

01:33:10.351 --> 01:33:13.000
nie może być
oparte na akcyjności.

01:33:13.001 --> 01:33:17.000
Trzeba tworzyć systemowe rozwiązania,
które pozwalają również tym,

01:33:17.001 --> 01:33:20.000
którzy udzielają pomocy,
wytrwać i mieć swoją siłę.

01:33:20.150 --> 01:33:23.000
Może na tyle w tej części odpowiedzi.

01:33:24.900 --> 01:33:31.000
Powoli zmierzamy do
końca. Jesteśmy w momencie

01:33:31.001 --> 01:33:33.846
zastanawiania się z
wnioskami, rekomendacjami.

01:33:33.858 --> 01:33:36.000
Przypominam też, że
mają państwo możliwość

01:33:36.001 --> 01:33:42.000
zadawania pytań. Jeżeli są takie osoby
na sali, które chciałyby zabrać głos,

01:33:42.050 --> 01:33:46.000
to teraz jest na to czas i miejsce.
Także zachęcam.

01:33:47.950 --> 01:33:57.000
Jeżeli nie ma, przechodzimy już
do rekomendacji i do wniosków.

01:33:57.001 --> 01:34:03.000
Dziękuję panu Jacku Bendykowskiemu
za podzielenie się tymi obserwacjami

01:34:03.001 --> 01:34:11.000
z realizacji Gdańsk. Gdańsk pomaga.
Chciałbym się dopytać teraz

01:34:11.001 --> 01:34:15.601
o kolejne rekomendacje.
Celem Solidarnych

01:34:15.613 --> 01:34:20.000
w Rozwoju jest
stworzenie rekomendacji.

01:34:20.001 --> 01:34:25.000
Jest pewien punkt wyjścia do
tego, co możemy zrobić dalej.

01:34:25.001 --> 01:34:33.000
W jaki sposób możemy funkcjonować.
Co możemy powiedzieć samorządom.

01:34:33.001 --> 01:34:41.000
Co możemy powiedzieć władzy,
czy w jaki sposób postępować.

01:34:41.001 --> 01:34:48.000
No właśnie, żeby w przyszłości
być może radzić sobie

01:34:48.001 --> 01:34:51.356
lepiej z kryzysami, bo te
kryzysy na pewno nastąpią.

01:34:51.368 --> 01:34:55.000
Jakie widzą państwo
rekomendacje na przyszłość?

01:34:55.750 --> 01:35:00.000
Może ja zacznę z tego najmniejszego
poziomu, bo ja nauczyłem się tego,

01:35:00.001 --> 01:35:04.000
że po pierwsze, tak jak pani powiedziała,
że należy słuchać imigrantów,

01:35:04.075 --> 01:35:09.000
którzy muszą być częścią tego i mówić,
czego potrzebują. Ja też uważam,

01:35:09.001 --> 01:35:14.000
że władze samorządowe na każdym szczeblu
powinny słuchać właśnie NGOs-ów.

01:35:14.550 --> 01:35:16.763
Powinny wypracować
ten model i fajnie, że

01:35:16.775 --> 01:35:19.000
wy chcecie te drafty
takie przygotowywać,

01:35:19.001 --> 01:35:21.520
tej polityki, bo to dla
nas też są ważne rzeczy.

01:35:21.532 --> 01:35:26.784
My musimy też przyjąć na siebie pewne
obowiązki i myślę, że to nie będzie

01:35:26.796 --> 01:35:30.000
żadnym problemem,
przynajmniej w naszej gminie.

01:35:30.001 --> 01:35:34.644
I wykazywać się cały
czas słuchaniem, ale też

01:35:34.656 --> 01:35:39.000
wykazywać się czasami
tym mówieniem "nie",

01:35:39.001 --> 01:35:41.729
żeby móc czasami
też chronić własnych

01:35:41.741 --> 01:35:45.000
mieszkańców momentami,
bo to też jest ważne.

01:35:45.001 --> 01:35:51.000
Na przykład teraz, na chwileczkę
tylko odbiegnę od tego głównego wątku.

01:35:51.001 --> 01:35:56.000
Mówimy o tym, że za chwilę
może nie być gazu, nie być prądu itd.

01:35:56.001 --> 01:36:00.000
Dzisiaj pan profesor Hausner powiedział
o solidarności energetycznej.

01:36:00.001 --> 01:36:02.875
Pan marszałek
województwa powiedział o

01:36:02.887 --> 01:36:06.000
tym, że należy z
metropolii wyjść w teren

01:36:06.001 --> 01:36:07.943
i to jest bardzo ważne.
I na przykład gmina

01:36:07.955 --> 01:36:10.000
Michałowo jest jedną z
sześciu gmin w Polsce,

01:36:10.001 --> 01:36:12.705
które bierze program w
programie pilotażowym

01:36:12.717 --> 01:36:15.000
budowania spółdzielni
energetycznych.

01:36:15.225 --> 01:36:18.000
Ja niedawno miałem okazję być w Niemczech,
tam to jest świetnie rozwinięte.

01:36:18.001 --> 01:36:20.608
To jest coś, co trzeba
zrobić. My raczkujemy

01:36:20.620 --> 01:36:23.000
jako kraj, a jednocześnie
mamy sytuację,

01:36:23.001 --> 01:36:28.000
w której my jako gmina już w 2025 roku
będziemy niezależni energetycznie.

01:36:28.001 --> 01:36:32.000
Taki sobie postawiliśmy cel. Wybudowaliśmy
biogazownie, z których ogrzewamy

01:36:32.001 --> 01:36:36.000
budynki użyteczności publicznej,
ale nie możemy przyłączyć domów.

01:36:36.001 --> 01:36:38.432
Kiedy nadchodzi kryzys
energetyczny, ludzie

01:36:38.444 --> 01:36:41.000
nie będą mieli być może
palić czym w piecach.

01:36:41.750 --> 01:36:48.000
Władza nie pozwala nam przyłączyć
budynków prywatnych do ciepłociągu,

01:36:48.001 --> 01:36:53.000
ponieważ ważniejsza jest trwałość
projektu unijnego. Więc to są absurdy.

01:36:53.001 --> 01:36:55.586
I musi się tutaj
wszystko zacząć zgadzać

01:36:55.598 --> 01:36:58.000
w takich sytuacjach,
kiedy za chwilę,

01:36:58.100 --> 01:37:01.000
właśnie wracając do tego kryzysu
migracyjnego, możemy mieć problemy,

01:37:01.001 --> 01:37:02.826
że ludzie niewydolni
ekonomicznie,

01:37:02.838 --> 01:37:05.000
dlatego że będzie
drogi gaz, drogi prąd,

01:37:05.001 --> 01:37:11.000
będą musieli rezygnować z tej pomocy
i będą wypraszać tych gości z domów.

01:37:11.225 --> 01:37:13.541
No to nam się wszystko
spina, tak jak w tym kongresie.

01:37:13.553 --> 01:37:16.000
To nam się wszystko spina.

01:37:16.001 --> 01:37:18.779
I dlatego trzeba patrzeć
wielopoziomowo, wielotorowo.

01:37:18.791 --> 01:37:22.000
Tak jak powiedziałem
na początku,

01:37:22.001 --> 01:37:26.000
to co najważniejsze, słuchać siebie
nawzajem, na wszystkich poziomach.

01:37:26.350 --> 01:37:28.774
I będzie to zrozumienie
wspólne, a nie tylko

01:37:28.786 --> 01:37:31.000
już... Bo myśmy też
momentami się czuli,

01:37:31.001 --> 01:37:34.000
że jak już cokolwiek robimy, to już
na pewno jesteśmy przeciwko władzy.

01:37:34.001 --> 01:37:37.000
Nikt nie potrafił zrozumieć, że
my nie jesteśmy przeciwko nikomu.

01:37:37.001 --> 01:37:41.000
My po prostu chcemy pomagać ludziom.

01:37:41.250 --> 01:37:49.000
Pan jest przeciwko władzy, kiedy pan
nie mówi tak jak władza. To wystarczy.

01:37:49.250 --> 01:37:52.314
Jakie rekomendacje na
przyszłość? Co z poziomu

01:37:52.326 --> 01:37:55.000
i z perspektywy
organizacji pozarządowej

01:37:55.001 --> 01:38:02.000
co mogłoby być takim zaczynem
do być może zmiany systemowej?

01:38:02.001 --> 01:38:11.000
Być może do wprowadzenia
rozwiązań na poziomie samorządów?

01:38:11.300 --> 01:38:16.000
Mówimy o rekomendacjach
solidarnych w rozwoju.

01:38:16.700 --> 01:38:20.000
Zastanawiam się, jak bardzo mam
być rewolucyjna w tym? Zapraszam.

01:38:20.850 --> 01:38:23.989
Jeśli miałabym być
bardzo rewolucyjna, to

01:38:24.001 --> 01:38:26.000
po prostu trzeba
zmienić władzę w Polsce.

01:38:26.150 --> 01:38:30.000
Trzeba rozwiązać Straż
Graniczną, powołać nową instytucję.

01:38:30.001 --> 01:38:32.125
Trzeba się zastanowić
nad reorganizacją

01:38:32.137 --> 01:38:34.000
policji, innych
służb mundurowych.

01:38:34.001 --> 01:38:38.000
To jest tak poziomu
granicy polsko-białoruskiej.

01:38:38.150 --> 01:38:40.563
Trzeba zrewidować
Pakt o Azylu i Migracji Unii

01:38:40.575 --> 01:38:43.000
Europejskiej, ponieważ
jest on niedopuszczalny

01:38:43.450 --> 01:38:46.247
i tworzy nam twierdzę
Europa, która coraz

01:38:46.259 --> 01:38:49.000
bardziej zamyka się
na ruchy migracyjne,

01:38:49.001 --> 01:38:54.000
zwłaszcza te przymusowe, do
których także się sama dołożyła,

01:38:54.001 --> 01:38:56.391
zarówno katastrofą
klimatyczną, jak i

01:38:56.403 --> 01:38:59.000
rabunkową polityką
wydobywania surowców,

01:38:59.001 --> 01:39:00.936
w tych krajach, z
których teraz stoją

01:39:00.948 --> 01:39:03.000
uchodźcy na
polsko-białoruskiej granicy

01:39:03.001 --> 01:39:09.000
i czekają na wejście, a także
zrewidować te misje militarne,

01:39:09.001 --> 01:39:12.198
które miały przynieść
pokój i nadzieję ludziom

01:39:12.210 --> 01:39:15.000
w takich krajach jak
Irak czy Afganistan

01:39:15.001 --> 01:39:20.000
i do których także się przyłożyliśmy,
bo wysłaliśmy tam naszych chłopców.

01:39:20.375 --> 01:39:23.140
Z punktu widzenia
takiego lokalnego, no

01:39:23.152 --> 01:39:26.000
to myślę, że to co
nas czeka jako Polskę

01:39:26.600 --> 01:39:29.459
to absolutnie stworzenie
jakiejś sensownej

01:39:29.471 --> 01:39:32.000
polityki imigracyjnej
dla tego kraju,

01:39:32.001 --> 01:39:33.939
z jakąś sensowną
perspektywą, nie dwóch

01:39:33.951 --> 01:39:36.000
lat czy roku, tak jak
jest teraz obecnie,

01:39:36.001 --> 01:39:40.000
jakiś świstek papieru, który nic
nie znaczy, ale prawdziwą politykę

01:39:40.001 --> 01:39:46.000
z rozpisanymi też zadaniami,
zabudżetowaną i taką, która włącza

01:39:46.001 --> 01:39:50.000
Organizację Społeczeństwa
Obywatelskiego do współpracy przy tym,

01:39:50.001 --> 01:39:54.000
a nie zrzuca na nie po prostu bezczelnie
wszystko to, co trzeba zrobić.

01:39:54.001 --> 01:39:57.000
No i wreszcie te kwestie
lokalnych polityk integracyjnych.

01:39:57.001 --> 01:40:00.489
Ja tutaj zdradziłam,
że już zaczęliśmy nad

01:40:00.501 --> 01:40:04.000
tym pracować i mamy
draft takiej polityki.

01:40:04.001 --> 01:40:10.000
Pewnie będziemy z państwem konsultować
te nasze pomysły organizacji.

01:40:10.001 --> 01:40:13.411
To co tam jest jednym
z ważniejszych punktów

01:40:13.423 --> 01:40:17.000
to jest reorganizacja
zarządzania kryzysowego.

01:40:17.225 --> 01:40:19.723
I w ogóle przyjrzenia
się tym mechanizmom

01:40:19.735 --> 01:40:22.000
konstruowania
zarządzania kryzysowego

01:40:22.001 --> 01:40:25.000
na poziomie lokalnym, moim zdaniem
absolutnie to trzeba zrewidować,

01:40:25.001 --> 01:40:30.000
bo jest to niewydolne i nieprzystające
do kryzysów, z którymi się mierzymy

01:40:30.001 --> 01:40:34.036
i z którymi będziemy
się mierzyć, zwłaszcza

01:40:34.048 --> 01:40:38.000
tymi związanymi z
przymusowymi migracjami,

01:40:38.001 --> 01:40:44.000
czy to wojennymi, czy klimatycznymi.
No i budować trwałe sojusze.

01:40:44.001 --> 01:40:48.133
Takie lokalne trwałe
sojusze, gdzie widzimy

01:40:48.145 --> 01:40:52.000
w sobie pewnych
partnerów do współpracy,

01:40:52.100 --> 01:40:55.657
którzy mają też ustawione
te pola współpracy,

01:40:55.669 --> 01:40:59.000
gdzie my możemy
wejść w te trwałe sojusze.

01:40:59.001 --> 01:41:01.000
Na razie tyle.

01:41:01.200 --> 01:41:07.341
Dziękuję. Pan Friedmann
Walter, jakie rekomendacje

01:41:07.353 --> 01:41:12.000
z pana strony
moglibyśmy sformułować,

01:41:12.001 --> 01:41:15.938
włączyć je do myślenia
o przyszłości, o

01:41:15.950 --> 01:41:20.000
być może większej
odporności na kryzysy,

01:41:20.001 --> 01:41:22.831
być może reagowania
w inny sposób, a

01:41:22.843 --> 01:41:26.000
może właśnie sięgania
po te rozwiązania,

01:41:26.001 --> 01:41:31.000
które mamy wypracowane dotychczas.
Jak przygotować się na przyszłość?

01:41:33.550 --> 01:41:37.763
Ja chciałabym podjąć
jeden punkt, o którym

01:41:37.775 --> 01:41:42.000
pan powiedział, czyli
włączanie migrantów.

01:41:42.001 --> 01:41:47.000
Myślę, że to jest pierwszy krok do
tego, żeby się dobrze zastanowić.

01:41:47.001 --> 01:41:54.000
Mamy bardzo dużą społeczność Ukraińców
również w Berlinie, tam są tysiące

01:41:54.200 --> 01:42:00.000
i wielu Ukraińców przyjeżdża do
Berlina, żeby tam rozpocząć nowe życie.

01:42:00.001 --> 01:42:07.000
To jest nowe doświadczenie. Patrzymy,
którzy migranci są już w mieście

01:42:07.001 --> 01:42:15.000
i chcemy ich włączyć w
taki system partycypacyjny.

01:42:15.150 --> 01:42:19.036
Myślę, że kluczem
do przyszłości jest

01:42:19.048 --> 01:42:24.000
rzeczywiście wzmocnienie
aktywnego obywatelstwa

01:42:24.300 --> 01:42:28.325
na różne wyzwania, nie
tylko na jedno wyzwanie.

01:42:28.337 --> 01:42:32.000
Trzeba zrozumieć, że to jest
tylko jedno z wielu wyzwań.

01:42:32.375 --> 01:42:37.000
Przed nami będzie kryzys klimatyczny,
będą pojawiały się nowe kryzysy.

01:42:37.350 --> 01:42:41.000
Wydaje mi się, że to czego nauczyliśmy
się w ostatnich latach to fakt,

01:42:41.200 --> 01:42:44.339
że zawsze warto jest
włączać w społeczeństwo

01:42:44.351 --> 01:42:47.000
obywatelskie i
takie podejście po to,

01:42:47.001 --> 01:42:50.000
żeby wspólnie pracować, żeby
wypracować wspólny system.

01:42:50.300 --> 01:42:56.257
Sądzę, że to trzeba
rozpocząć od uznania, że ważny

01:42:56.269 --> 01:43:02.000
jest szacunek i uznanie
dla pracy wolontariuszy.

01:43:02.001 --> 01:43:05.489
Musimy patrzeć, co oni
osiągają, co zrobili po to, żeby

01:43:05.501 --> 01:43:09.000
wypracować dobre rozwiązania
z tego aktualnego kryzysu.

01:43:09.925 --> 01:43:17.238
Być może myśmy mieli
nasz rok 2012, mieliście euro,

01:43:17.250 --> 01:43:24.000
w 2012 pojawiły się
bardzo wielu wolontariuszy.

01:43:24.001 --> 01:43:27.000
Nauczyliście się wtedy, jak
zarządzać wolontariuszami.

01:43:27.001 --> 01:43:29.553
Myślę, że ten czas
teraz to jest kolejny

01:43:29.565 --> 01:43:32.000
taki moment, zupełnie
oczywiście inny,

01:43:32.001 --> 01:43:38.000
bo jest to kryzys humanitarny, ale
znowu pojawiła się armia wolontariuszy

01:43:38.001 --> 01:43:45.000
i znowu jest możliwość, żeby się
nauczyć, jak organizować wolontariuszy

01:43:45.001 --> 01:43:49.000
i uzależnienie też, pewne
uzależnienie od wolontariuszy.

01:43:49.001 --> 01:43:52.453
Innymi słowy, chcę
powiedzieć, że przed nami jest

01:43:52.465 --> 01:43:56.000
ta możliwość, żeby nauczyć
się tworzyć partnerstwo

01:43:56.001 --> 01:43:59.905
bez zaprzeczania, że są
różne interesy, że mogą

01:43:59.917 --> 01:44:04.000
być różne interesy wśród
różnych grup aktywistów.

01:44:04.001 --> 01:44:09.812
Będą inne działania
dla na przykład działaczy

01:44:09.824 --> 01:44:15.000
praw człowieka, dla
pracowników urzędów,

01:44:15.001 --> 01:44:19.000
ale musimy zrozumieć, jaki
jest potencjał po obu stronach.

01:44:19.001 --> 01:44:25.000
Myślę, że musimy się uczyć od
siebie nawzajem. To taki czas teraz.

01:44:25.001 --> 01:44:31.000
Chciałabym tylko powiedzieć, że
należy mieć strategię, to jest ważne.

01:44:31.001 --> 01:44:34.043
Staramy się wypracować
strategię, żeby wzmacniać

01:44:34.055 --> 01:44:38.000
społeczeństwo obywatelskie,
wzmacniać struktury wolontariuszy.

01:44:38.001 --> 01:44:41.000
Robiliśmy to w ostatnich latach.

01:44:41.001 --> 01:44:48.000
Mamy taką strategię
uznawania wolontariuszy.

01:44:48.001 --> 01:44:51.554
Chcemy wspierać też
cyfrową transformację

01:44:51.566 --> 01:44:54.000
organizacji wolontariackich.

01:44:54.001 --> 01:44:56.000
Chcemy ich wspierać w ten sposób.

01:44:56.001 --> 01:44:59.946
Jest to też strategia
wspierania infrastruktury

01:44:59.958 --> 01:45:04.000
wolontariuszy, na
przykład ośrodków

01:45:04.001 --> 01:45:10.000
sąsiedzkich, czy też
ośrodków wolontariackich.

01:45:10.001 --> 01:45:17.838
Mamy taką strategię, która
ma ulokować wolontariuszy

01:45:17.850 --> 01:45:26.000
w samym środku aktywności
obywatelskiej i politycznej.

01:45:26.001 --> 01:45:32.000
Często słyszymy, że
wolontariat jest bardzo ważny.

01:45:32.001 --> 01:45:36.000
Słyszeliśmy to w pięknych
przemówieniach w niedzielę.

01:45:36.001 --> 01:45:40.000
Jest to rzeczywiście serce demokracji.

01:45:40.001 --> 01:45:44.000
Musimy to cały czas
pamiętać, codziennie. Dziękuję.

01:45:44.001 --> 01:45:48.079
Nie jesteśmy dosyć
jednomyśli w tym

01:45:48.091 --> 01:45:53.000
głosie, ale chciałbym
go jeszcze wzmocnić.

01:45:53.001 --> 01:45:57.377
Rzeczywiście jednym z
najbardziej istotnych zadań podpisuje

01:45:57.389 --> 01:46:02.000
się pod wszystkimi postulatami
politycznymi dotyczącymi Polski

01:46:02.001 --> 01:46:06.000
w wypowiedzi pani prezes Dąbrowskiej,
żeby nie było wątpliwości.

01:46:06.001 --> 01:46:09.188
Ale po tych wszystkich
dobrych rzeczach,

01:46:09.200 --> 01:46:12.000
które zrobimy,
bardzo istotne jest,

01:46:12.001 --> 01:46:17.000
myślę, że z perspektywy
samorządów, a przyszłości

01:46:17.001 --> 01:46:22.000
polskiego rządu, jest wsparcie
dla NGO-sów jako takich.

01:46:22.001 --> 01:46:26.000
Zrozumienie, że społeczeństwo
obywatelskie, nie tylko wolontariat,

01:46:26.001 --> 01:46:28.225
bo te NGO-sy, w
przeciwieństwie do

01:46:28.237 --> 01:46:31.000
wolontariuszy,
potrzebują jakiegoś paliwa.

01:46:31.001 --> 01:46:35.000
Że NGO-sy są wartością samą w sobie.

01:46:35.001 --> 01:46:36.913
Organizacje pozarządowe,
społeczeństwo

01:46:36.925 --> 01:46:39.000
obywatelskie jest
wartością samą w sobie.

01:46:39.001 --> 01:46:41.489
To, że ono istnieje.
Bo ono powoduje, że

01:46:41.501 --> 01:46:44.000
to społeczeństwo i
demokracja jest żywa.

01:46:44.001 --> 01:46:47.427
Że w społeczeństwie są
ludzie, którzy zajmują się czymś,

01:46:47.439 --> 01:46:51.000
nie tylko po to, żeby się
nakarmić i po to, żeby pracować,

01:46:51.001 --> 01:46:57.000
ale że zajmują się czymś dobrym
dla rzeczy wspólnej, dla Republiki.

01:46:57.001 --> 01:47:03.000
W Polsce wciąż brakuje wsparcia
podmiotowego dla NGO-sów.

01:47:03.001 --> 01:47:06.000
Czyli takiego, które pozwala im
trwać, pozwala im egzystować.

01:47:06.001 --> 01:47:08.245
To niestety powoduje
bardzo negatywne

01:47:08.257 --> 01:47:11.000
zjawisko akcyjności i
nadprodukcji projektów.

01:47:11.001 --> 01:47:13.000
Bo NGO-sy w Polsce żyją z projektów.

01:47:13.001 --> 01:47:16.340
Żeby móc przetrwać,
to muszą robić projekty i

01:47:16.352 --> 01:47:20.000
biorą każdy projekt, który
pozwoli im na trwanie,

01:47:20.001 --> 01:47:23.000
zamiast zajmować się tymi, które są
rzeczywiście dla nich najważniejsze,

01:47:23.001 --> 01:47:25.904
których są wyspecjalizowane.
Ale żeby sobie pozwolić

01:47:25.916 --> 01:47:29.000
na taki luksus, to muszą mieć
zapewniony byt codzienny.

01:47:29.001 --> 01:47:33.000
A tego niestety w Polsce
w dużym stopniu nie mają.

01:47:33.001 --> 01:47:38.000
To wsparcie dla NGO-sów pozwala
na decentralizację usług społecznych.

01:47:38.001 --> 01:47:40.927
Na rozproszenie, na
stworzenie całej masy innych

01:47:40.939 --> 01:47:44.000
aktorów, którzy tą polityką
społeczną się zajmują.

01:47:44.001 --> 01:47:48.000
Polityką społeczną, która
sumarycznie jest znacznie tańsza.

01:47:48.001 --> 01:47:50.681
Bo kiedy robi to państwo,
czy robią to instytucje

01:47:50.693 --> 01:47:53.000
publiczne, jest to
zawsze droższe od tego,

01:47:53.001 --> 01:47:57.399
kiedy wesprzemy sobie
delikatnie jakiegoś NGO-sa,

01:47:57.411 --> 01:48:02.000
żeby ci ludzie, że tak
powiem, to robili i biegali.

01:48:02.001 --> 01:48:06.189
Istnienie tych NGO-sów i
współpraca NGO-sów, moim

01:48:06.201 --> 01:48:11.000
zdaniem pozioma jest w Polsce
na bardzo dobrym poziomie.

01:48:11.001 --> 01:48:12.944
Nawet jeżeli my się w
czymś nie zgadzamy, bo

01:48:12.956 --> 01:48:15.000
ja się na przykład z
panią prezes nie zgadzam,

01:48:15.001 --> 01:48:18.847
ale myślę o źródło
naszej imigracji czy z

01:48:18.859 --> 01:48:24.589
Syrii, czy z Iraku, bo ani imigracja
z Syrii nie została wywołana przez

01:48:24.601 --> 01:48:27.000
Europejczyków, tylko
przez reżim Asada.

01:48:27.001 --> 01:48:29.849
A myślę, że gdybyśmy
poszli i zapytali na

01:48:29.861 --> 01:48:33.000
ulicy Najafu, Karbali,
Kirkuku, czy Mosulu,

01:48:33.001 --> 01:48:35.428
czy Bagdadu przeciętnego
mieszkańca, czy

01:48:35.440 --> 01:48:38.000
on się cieszy, że
Zachód pomógł pozbyć się

01:48:38.001 --> 01:48:40.958
chemicznego Ali Saddama
Husaina, to powiedziałby,

01:48:40.970 --> 01:48:44.000
że się cieszy i że tak
naprawdę dziś w tym Iraku,

01:48:44.001 --> 01:48:46.094
pomimo że było
trudno, żyje się znacznie

01:48:46.106 --> 01:48:48.000
lepiej niż żyło się
za Saddama Husajna.

01:48:48.001 --> 01:48:51.673
Ale my różniąc się tak czy
inaczej współpracujemy,

01:48:51.685 --> 01:48:55.000
bo to co robimy w
ramach polityki społecznej,

01:48:55.001 --> 01:48:57.812
w ramach tego wszystkiego
co rodzi społeczeństwo

01:48:57.824 --> 01:49:01.739
obywatelskie, nawet jak się spieramy,
to myślę, że będziemy się spierać w

01:49:01.751 --> 01:49:04.000
kuluarach z panią prezes
bardzo sympatycznie,

01:49:04.001 --> 01:49:07.000
kulturalnie w przeciwieństwie
do wielu polskich polityków.

01:49:07.001 --> 01:49:09.952
Ważne jest to, żeby w
przypadku Ukraińców

01:49:09.964 --> 01:49:13.000
mieć świadomość, bo
to nam trochę umknęło,

01:49:13.001 --> 01:49:16.359
tu a propos integracji, o
czym Państwo mówiliście,

01:49:16.371 --> 01:49:19.000
że Ukraińcy w
większości są uchodźcami,

01:49:19.001 --> 01:49:22.208
a nie imigrantami. I
to jest pewien problem,

01:49:22.220 --> 01:49:25.000
który też mamy w
dialogu bezpośrednim,

01:49:25.001 --> 01:49:28.268
dlatego tak ważne
jest, żeby ich słuchać,

01:49:28.280 --> 01:49:31.000
tak, bo integracja
jest ważniejsza

01:49:31.001 --> 01:49:33.372
z perspektywy
imigranta. Jeżeli ktoś jest

01:49:33.384 --> 01:49:36.000
zdeklarowanym uchodźcą,
to znaczy jest tutaj,

01:49:36.001 --> 01:49:40.000
ale marzy o tym, żeby wrócić do domu,
a większość tych ukraińskich rodzin

01:49:40.001 --> 01:49:43.065
marzy o tym, żeby
wrócić do domu, to dla

01:49:43.077 --> 01:49:47.846
nich najważniejsze jest to, co
będzie, kiedy oni już wrócą do domu.

01:49:47.858 --> 01:49:50.000
To jest na przykład rzecz,
która wychodzi przy szkołach,

01:49:50.001 --> 01:49:55.000
tak, przy dzieciach w szkole, że
bardzo wiele ukraińskich matek woli,

01:49:55.001 --> 01:49:57.375
żeby te dzieci uczyły
się zdalnie w szkole

01:49:57.387 --> 01:50:00.000
ukraińskiej, po to, żeby
nie straciły kontaktu

01:50:00.001 --> 01:50:02.014
rówieśniczego i muszę
powiedzieć, że MEN

01:50:02.026 --> 01:50:04.000
ukraiński zupełnie
nieźle się z tym radzi,

01:50:04.001 --> 01:50:10.000
bo ma te klasy z dziećmi rozproszonymi
po całej Polsce czy po części Europy,

01:50:10.001 --> 01:50:12.551
po to, żeby te dzieci
mogły wrócić kiedyś

01:50:12.563 --> 01:50:15.000
na Ukrainę i kontynuować
edukację jakby

01:50:15.001 --> 01:50:20.000
w normalnym trybie. Myślą w takich
kategoriach i nie można im narzucać,

01:50:20.001 --> 01:50:23.000
możemy się z nimi zgadzać, bądź
nie, ale nie możemy im narzucać tego,

01:50:23.001 --> 01:50:24.469
że te dzieci powinny
pójść do polskiej

01:50:24.481 --> 01:50:26.000
szkoły i jeszcze nie
daj Boże uczyć się

01:50:26.001 --> 01:50:28.636
z podręczników pana
ministra Czarnka dzisiaj.

01:50:28.648 --> 01:50:31.000
Więc pewnie byśmy
lepiej zrobili często,

01:50:31.001 --> 01:50:33.520
gdybyśmy stworzyli
miejsca, w których te

01:50:33.532 --> 01:50:36.000
dzieciaki mogą razem
uczyć się zdalnie,

01:50:36.001 --> 01:50:40.000
ze słuchawkami na swoich laptopach,
po to, żeby one się socjalizowały,

01:50:40.001 --> 01:50:44.000
integrowały towarzysko, bo to jest
bardzo ważne dla dzieci w tym wieku,

01:50:44.001 --> 01:50:46.655
aniżeli wtłaczać się w
polski system edukacji.

01:50:46.667 --> 01:50:50.000
Ale to rozumiemy,
kiedy rozróżniamy

01:50:50.001 --> 01:50:54.000
te dwa pojęcia uchodźcy i
imigranta i rozmawiamy też z nimi.

01:50:54.001 --> 01:50:55.567
Znaczy pytamy się,
czego wy tak naprawdę

01:50:55.579 --> 01:50:57.000
bardziej oczekujecie,
no bo są tacy,

01:50:57.001 --> 01:51:00.000
którzy chcą być imigrantami, ale
są tacy, którzy myślą tylko o tym,

01:51:00.001 --> 01:51:05.000
kiedy będą mogli wrócić. Bardzo
ważne jest zrozumienie roli NGOs-ów

01:51:05.001 --> 01:51:07.915
w podtrzymywaniu
tych pozytywnych emocji

01:51:07.927 --> 01:51:11.000
społecznych, tak, wobec
zarówno uchodźców,

01:51:11.001 --> 01:51:17.000
jak i imigrantów, bo to my jesteśmy w
stanie stworzyć, tak, znaczy i dobrze,

01:51:17.001 --> 01:51:18.831
jeżeli mamy fajną
władzę, która nam

01:51:18.843 --> 01:51:21.000
pomaga, ale w sytuacji,
kiedy z tą władzą

01:51:21.001 --> 01:51:25.000
mamy problem, to my jesteśmy w stanie
zadbać o to, żeby ta emocja pozytywna

01:51:25.001 --> 01:51:30.000
nie wygasła, a jedna i druga będzie,
bo emocja pozytywna i negatywna jest.

01:51:30.001 --> 01:51:32.554
Znaczy ci sami
ludzie w Polsce dzisiaj,

01:51:32.566 --> 01:51:35.000
to jest, bardzo to
pięknie też wyszło

01:51:35.001 --> 01:51:39.000
z wypowiedzi pani prezes Dąbrowskiej,
że dokładnie ci sami ludzie dzisiaj

01:51:39.001 --> 01:51:44.000
są najbardziej zaangażowani na
froncie pomocy Ukraińcom, którzy byli

01:51:44.001 --> 01:51:48.000
równie chętni pomagać uchodźcom na
granicy białoruskiej, a wcześniej byli

01:51:48.001 --> 01:51:50.040
otwarci na przyjmowanie
tutaj uchodźców,

01:51:50.052 --> 01:51:52.000
kiedy mieliśmy
kryzys w roku 2015 i 16

01:51:52.001 --> 01:51:53.941
i kłóciliśmy się z
rządem, czy jednak nie

01:51:53.953 --> 01:51:56.000
powinniśmy częściej
tych uchodźców przyjąć.

01:51:56.001 --> 01:51:58.951
To są mentalnie,
to są ci sami ludzie i

01:51:58.963 --> 01:52:02.000
dokładnie ci sami
ludzie byli przeciwko,

01:52:02.001 --> 01:52:04.588
a dzisiaj tak naprawdę
trochę zagryzają

01:52:04.600 --> 01:52:08.718
zęby z uwagi na ten pomoc Ukraińcom,
bo sobie myślą, że my tu zamiast

01:52:08.730 --> 01:52:11.000
rozmawiać o Wołyniu,
to my tych wszystkich

01:52:11.001 --> 01:52:12.831
tu banderowców
przyjmujemy i takich

01:52:12.843 --> 01:52:15.000
ludzi w Polsce jest
pozorom bardzo wielu,

01:52:15.001 --> 01:52:19.000
którzy dzisiaj mają jakby problem,
bo nie mają medium specjalnego,

01:52:19.001 --> 01:52:23.000
żeby mogliby te swoje jady czy
negatywne emocje powyrzucać.

01:52:23.001 --> 01:52:26.000
I to znów nie jest tylko przypadek
Polski, bo powiedzmy sobie szczerze,

01:52:26.001 --> 01:52:28.348
te negatywne emocje
są wszędzie w Europie.

01:52:28.360 --> 01:52:31.000
Mamy raptem wczoraj
skończone wybory w Szwecji,

01:52:31.001 --> 01:52:33.353
gdzie umiarkowanych
konserwatystów,

01:52:33.365 --> 01:52:36.000
moderatów zastąpili
szwedzcy demokraci.

01:52:36.001 --> 01:52:40.000
I to zjawisko niestety moim zdaniem
się będzie w Europie w ogóle nie mieć.

01:52:40.001 --> 01:52:45.000
NGO-sy są bardzo zdrowym,
dobrym pasem transmisyjnym do tego,

01:52:45.001 --> 01:52:48.462
żeby nieść pozytywne
emocje, żeby

01:52:48.474 --> 01:52:53.000
pokazywać drogę
dialogu, włączania dyskusji

01:52:53.001 --> 01:52:55.577
pozbawionej negatywnych
emocji na te tematy,

01:52:55.589 --> 01:52:58.000
które dla społeczeństwa
są najważniejsze.

01:52:58.001 --> 01:53:02.000
I z tego względu też z perspektywy
samorządu czy polityków,

01:53:02.001 --> 01:53:06.000
te organizacje pozarządowe
są tak ważne. Dziękuję bardzo.

01:53:06.001 --> 01:53:08.456
Ja tylko chciałem
się odnieść do tego,

01:53:08.468 --> 01:53:11.000
że NGO-sy są ważne i
należy im oddawać jak najwięcej.

01:53:11.001 --> 01:53:15.000
My mamy taką politykę w gminie,
że oddajemy dużo zadań publicznych.

01:53:15.001 --> 01:53:19.000
Sprzątanie ulic, prowadzenie
biblioteki, sprowadzenie jakiejś galerii,

01:53:19.001 --> 01:53:23.000
zarządzanie plażą miejską, oddajemy
na zewnątrz. Po prostu oddajemy

01:53:23.001 --> 01:53:28.000
fundacjom, stowarzyszeniom i takim
przykładem i trzeba się dzielić o tym,

01:53:28.001 --> 01:53:33.000
to trzeba mówić głośno. A druga sprawa
to jeszcze dodam, co powinna jeszcze

01:53:33.001 --> 01:53:36.000
praktyka taka powstać, że powinniśmy
częściej na te tematy rozmawiać.

01:53:36.001 --> 01:53:38.175
Im częściej będziemy
się w takich gronach

01:53:38.187 --> 01:53:40.000
spotykać, ale w
różnych miejscach,

01:53:40.001 --> 01:53:45.000
czy na uniwersytetach, czy
na uczelniach, tym myślę,

01:53:45.001 --> 01:53:48.000
że ten głos bardziej
będzie słyszalny. Dziękuję.

01:53:48.001 --> 01:53:51.000
Ja mam tylko pytanie, dlaczego
oddajecie to organizacjom?

01:53:51.001 --> 01:53:55.000
Bo jeśli dlatego, że zrobią to taniej,
to to jest wyradnianie systemu.

01:53:55.001 --> 01:54:01.000
Nie dlatego, że taniej, tylko
dlatego, że jesteśmy małą gminą.

01:54:01.001 --> 01:54:06.000
Jest łatwiej ludziom dotrzeć na
przykład z opieką społeczną, do ludzi,

01:54:06.001 --> 01:54:10.000
których oni znają i są sąsiadami, tak?
Optymalizacja, tak.

01:54:10.001 --> 01:54:12.000
Koszty czasami
oczywiście wychodzi taniej.

01:54:12.001 --> 01:54:16.000
Właśnie, jeżeli to są koszty i
optymalizacja kosztów, to ja absolutnie

01:54:16.001 --> 01:54:17.725
nie chcę w takim
społeczeństwie funkcjonować

01:54:17.737 --> 01:54:21.489
i nie chcę być taką organizacją, która
zrobi coś za gminę tylko dlatego,

01:54:21.501 --> 01:54:24.000
że będzie taniej i
outsourcuje wszystko

01:54:24.001 --> 01:54:28.000
na zewnątrz, bo wtedy
idziemy w taki kapitalizm turbo.

01:54:28.001 --> 01:54:31.000
No, ale tu nie chodzi tylko
o optymalizację kosztów.

01:54:31.001 --> 01:54:34.000
Kosztów, tak, to jest temat,
że tu nie chodzi tylko o koszty.

01:54:34.001 --> 01:54:37.000
Koszty są częścią jakąś tam.

01:54:37.001 --> 01:54:43.000
Cieszę się z tych ostatnich głosów,
bo one pokazują nam jak żywe

01:54:43.001 --> 01:54:47.000
i jak wiele jeszcze dyskusji jest
przed nami dotyczących tego,

01:54:47.001 --> 01:54:50.000
czym organizacje
pozarządowe i ruchy społeczne

01:54:50.001 --> 01:54:55.000
mają być, w jaki sposób
mają być też traktowane,

01:54:58.000 --> 01:55:06.000
w jaką podmiotowość, w jaki
sposób mają być uwzględniane też

01:55:06.001 --> 01:55:11.000
w partnerstwach międzysektorowych.
O tym mówiliśmy też w ciągu

01:55:11.001 --> 01:55:18.000
dzisiejszego dnia i pojawiały
się głosy dotyczące partnerskiego

01:55:18.001 --> 01:55:23.000
traktowania poziomego,
podchodzenia do partnerstw, pewnie też

01:55:23.001 --> 01:55:32.000
z uwzględnieniem szans i
rozwoju pod kątem ekonomicznym.

01:55:32.001 --> 01:55:36.000
Drodzy Państwo, dziękuję
bardzo za uwagę i dziękuję bardzo

01:55:36.001 --> 01:55:40.000
za obecność w trakcie
dzisiejszego panelu.

01:55:40.001 --> 01:55:48.000
Dobiega on końca.
Dziękuję za uwagę i obecność osoby,

01:55:48.001 --> 01:55:54.000
które obserwowały nas przez
stronę gdansk.pl i przez internet.

01:55:54.001 --> 01:55:59.000
Dziękuję także Państwu za
obecność i prelegentom i prelegentkom

01:55:59.001 --> 01:56:06.000
za dzisiejsze spotkanie i
zastanawianie się nad tym,

01:56:06.001 --> 01:56:13.000
co przynoszą nam obecne czasy,
w jaki sposób możemy z kryzysów

01:56:13.001 --> 01:56:17.000
wyciągać też lekcje na
przyszłość, w jaki sposób możemy

01:56:17.001 --> 01:56:23.000
tworzyć z nich rekomendacje,
po które będziemy sięgać.

01:56:23.001 --> 01:56:27.000
Mam nadzieję, że już niebawem.
Dziękuję bardzo.