WEBVTT 00:00:16.800 --> 00:00:20.250 Dzień dobry Roman Daszczyński, witam w programie Wszystkie 00:00:20.260 --> 00:00:26.630 strony miasta na portalu Miasta Gdańska, gdansk.pl. Proszę państwa, 00:00:26.660 --> 00:00:30.790 już w poniedziałek 12 września zaczyna się 00:00:30.800 --> 00:00:35.990 gdański tydzień demokracji. Będzie złożony z kilku 00:00:36.000 --> 00:00:40.950 istotnych wydarzeń, a jednym z nich jest kongres Solidarni 00:00:41.290 --> 00:00:46.370 w rozwoju, Aktywni dla rozwoju, a jego współorganizatorem, 00:00:46.600 --> 00:00:51.870 jego jednym z największych mózgów tego kongresu jest 00:00:51.880 --> 00:00:56.250 pan profesor Cezary Obracht-Prondzyński, którego witamy w studiu, 00:00:56.260 --> 00:01:00.190 dzień dobry panie profesorze. Panie profesorze 00:01:00.200 --> 00:01:05.440 Solidarni w rozwoju to jest marka, która istnieje już w Polsce 00:01:05.450 --> 00:01:10.400 w Gdańsku od lat, wiąże się z nazwiskiem profesora Hausnera. 00:01:10.450 --> 00:01:12.740 Tylko czemu służy ta inicjatywa? 00:01:13.350 --> 00:01:18.120 Zacznę od tego, że sama idea Solidarni w rozwoju jest jakby 00:01:18.310 --> 00:01:22.660 skonsumowaniem dawnej rozmowy pana profesora Hausnera z prezydentem 00:01:22.670 --> 00:01:25.210 Pawłem Adamowiczem, bo od tego właściwie wszystko się zaczęło. 00:01:26.030 --> 00:01:30.100 Kiedy się spotkali i rozmawiali o tym, jak kreować, 00:01:30.150 --> 00:01:32.140 jak wprowadzać nowe idee do Gdańska? 00:01:32.170 --> 00:01:34.620 Co tutaj mogłoby się pojawić? 00:01:34.990 --> 00:01:35.280 Potem 00:01:35.290 --> 00:01:38.600 oczywiście te nieszczęśliwe wydarzenie i pandemia 00:01:38.610 --> 00:01:41.760 sprawiły, że to się odsunęło w czasie, ale uznaliśmy, że jednak 00:01:42.130 --> 00:01:46.920 nie wolno tego pomysłu zarzucić i po rozmowach pojawia się sama 00:01:46.930 --> 00:01:50.940 idea, żeby odwołać się do samego hasła, do idei solidarności. 00:01:50.950 --> 00:01:56.640 Stąd solidarni, podmiotowo, my solidarni, ale myślę, że też 00:01:56.700 --> 00:02:01.150 przyszłościowo, czyli w rozwoju zgodnie z taką ideą, że jeśli 00:02:01.160 --> 00:02:04.930 rozwój ma być prawdziwym rozwojem, efektywnym i sprawiedliwym, 00:02:04.940 --> 00:02:07.160 musi być rozwojem solidarnym. 00:02:08.100 --> 00:02:11.630 Pierwotnie myśleliśmy o tym, żeby to był jednorazowy kongres, 00:02:11.670 --> 00:02:14.990 ale mi osobiście bardzo zależało na tym, żeby to nie było tylko 00:02:15.000 --> 00:02:18.350 jednorazowe spotkanie tutaj w Gdańsku, tylko żeby to był cykl 00:02:18.360 --> 00:02:21.370 wydarzeń i właściwie w tej chwili to wygląda w taki sposób, że 00:02:21.380 --> 00:02:26.030 mamy kilka wydarzeń w roku. Forum przedsiębiorstw w Gdyni z Agencją 00:02:26.040 --> 00:02:28.670 Rozwoju Pomorza, to zresztą cecha w ogóle całego tego projektu, 00:02:28.680 --> 00:02:32.480 że tam jest bardzo dużo różnych partnerów zaangażowanych w 00:02:32.490 --> 00:02:36.730 to nie tylko miasto Gdańsk, ECS, ale i organizacje lokalne środowiska. 00:02:37.320 --> 00:02:37.910 Mamy 00:02:38.110 --> 00:02:42.110 spotkanie, które zawsze w Hewelianum, jest kongres, o którym 00:02:42.120 --> 00:02:44.660 za chwileczkę porozmawiamy, ale są też wydarzenia lokalne, 00:02:44.670 --> 00:02:47.880 były w Chojnicach, za chwileczkę będzie w Słupsku poświęcone 00:02:47.890 --> 00:02:50.940 klimat, ekologia i jeszcze będzie w Kwidzynie 00:02:50.950 --> 00:02:55.190 w tym roku, w październiku poświęcone aktywizmowi w społecznościach 00:02:55.200 --> 00:02:58.420 lokalnych, więc w sumie coś, co miało być jednorazowym 00:02:58.430 --> 00:02:59.040 wydarzeniem. 00:02:59.050 --> 00:03:03.140 Dzisiaj przerodziło się w coroczny cykl kilku różnych wydarzeń. 00:03:04.050 --> 00:03:07.540 Dwudniowy Kongres, który ma się odbyć w ramach tygodnia demokracji, 00:03:08.180 --> 00:03:12.210 który będzie właśnie w poniedziałek i we wtorek, 12, 00:03:12.220 --> 00:03:16.490 13 września, jest właściwie okazją 00:03:16.500 --> 00:03:19.470 spotkania ludzi z różnych środowisk. 00:03:19.480 --> 00:03:22.630 Ja nazywam to często spotkaniami międzyświatowymi, między 00:03:22.640 --> 00:03:27.090 pokoleniami, z różnych kręgów, z różnych branż. 00:03:27.800 --> 00:03:32.150 Co zresztą prowadzi do bardzo ciekawych sytuacjach, kiedy 00:03:32.380 --> 00:03:36.050 rozmawiamy różnymi językami, ale staramy się tę jedną kwestię 00:03:36.320 --> 00:03:40.170 w tym roku, ponieważ Gdańsk jest europejską stolicą wolontariatu, 00:03:40.180 --> 00:03:44.670 to w szczególny sposób w sercu naszej refleksji jest wolontariat, 00:03:45.080 --> 00:03:47.830 a jest takim znakiem zapytania, co to właściwie znaczy? 00:03:48.280 --> 00:03:52.230 Patrząc na to trochę szerzej, czym jest właśnie aktywna społeczność? 00:03:52.240 --> 00:03:55.030 Czym jest działalność społeczna, czym jest zaangażowanie 00:03:55.130 --> 00:03:57.650 społeczne, czy ono się sprowadza 00:03:57.710 --> 00:04:01.960 tylko do wolontariatu czy też wolontariat realizuje tę ideę 00:04:01.970 --> 00:04:06.420 aktywizmu społecznego, więc będzie dyskusja na przykład o 00:04:06.810 --> 00:04:10.440 dwudziestu latach funkcjonowania ustawy o wolontariacie 00:04:10.450 --> 00:04:11.480 i pożytku publicznym. 00:04:11.490 --> 00:04:13.420 Na ile ona się sprawdziła? 00:04:13.480 --> 00:04:16.960 A co moglibyśmy, co powinniśmy byli zmienić, myśląc o tym, że 00:04:16.970 --> 00:04:19.105 kontekst przecież się zmienił. 00:04:19.305 --> 00:04:21.240 Czy ja dobrze rozumiem, punktem 00:04:21.250 --> 00:04:27.300 wyjścia, jakby tradycją, jest spuścizna intelektualna 00:04:27.330 --> 00:04:29.060 tego pierwszego ruchu solidarnośćowego? 00:04:29.110 --> 00:04:32.720 Solidarności społecznej przez małe s i chodzi teraz 00:04:32.730 --> 00:04:37.100 o to, żeby jakby podsumować w jakim miejscu jesteśmy po tych 00:04:37.110 --> 00:04:41.300 trzydziestu latach i w jakim kierunku powinniśmy jako społeczeństwo 00:04:41.310 --> 00:04:45.228 podążać, żeby życie w Polsce było po prostu lepszym. 00:04:45.428 --> 00:04:46.660 Tak, to zdecydowanie 00:04:46.870 --> 00:04:51.720 zresztą trudno by było w Gdańsku uciekać od tego, jesteśmy 00:04:51.730 --> 00:04:57.320 zobowiązani do tego, aby przyglądać się tradycji, ale jej 00:04:57.330 --> 00:05:01.440 nie konserwować na zasadzie eksponatu muzealnego, bo takie eksponaty 00:05:01.450 --> 00:05:06.040 oczywiście są, tylko zastanawiać się, co w zmieniających się 00:05:06.070 --> 00:05:06.930 realiach, 00:05:06.970 --> 00:05:11.520 a przecież niemal każdy miesiąc przynosi nowe konteksty, 00:05:11.530 --> 00:05:16.380 nowe wyzwania klimatyczne, bo mówiliśmy sobie o solidarności 00:05:16.390 --> 00:05:17.440 właśnie klimatycznej. 00:05:17.450 --> 00:05:20.520 Mówimy o solidarności pokoleniowej i mówimy o solidarności 00:05:20.530 --> 00:05:21.440 terytorialnej. 00:05:21.770 --> 00:05:25.108 Klimatyczna sprawa jest oczywista. My, a przyszłość. 00:05:25.308 --> 00:05:25.750 Oczywista, 00:05:25.760 --> 00:05:26.834 ale nie dla wszystkich. 00:05:27.034 --> 00:05:28.890 Oczywista nie dla wszystkich i nieoczywista, 00:05:28.900 --> 00:05:29.480 w sensie 00:05:29.720 --> 00:05:34.220 jak sobie radzić z wyzwaniami, które niosą ze sobą zmiany 00:05:34.250 --> 00:05:37.600 klimatyczne czy na przykład 00:05:37.610 --> 00:05:41.400 relacje między sferą ekonomiczną, jakością życia a klimatem? 00:05:41.580 --> 00:05:44.430 Dzisiaj dyskutujemy, miałem palić czy nie palić? 00:05:44.440 --> 00:05:48.490 Mamy wyzwania energetyczne. Solidarność pokoleniowa bardzo 00:05:48.500 --> 00:05:51.850 ważna dla nas, dla tego i w ramach tygodnia demokracji, 00:05:51.860 --> 00:05:55.870 i na samym Kongresie będą warsztaty, spotkania, dyskusje, 00:05:56.140 --> 00:06:00.170 które są z udziałem młodych albo sami młodzi je organizują. 00:06:00.220 --> 00:06:02.610 Na czym dla Pana polega solidarność pokoleniowa? 00:06:05.670 --> 00:06:09.940 Z dwóch punktów widzenia możemy spojrzeć, co jesteśmy zobowiązani, 00:06:09.950 --> 00:06:15.160 co jesteśmy winni, co musimy zrobić myśląc z troską o starzejącym 00:06:15.170 --> 00:06:19.560 się społeczeństwie, o tym srebrnym tornado, srebnej fali, ale 00:06:19.570 --> 00:06:23.000 też o wielkim rezerwuarze seniorów, 00:06:23.860 --> 00:06:29.430 ale też co jesteśmy winni, o czym musimy myśleć myśląc o następnych 00:06:29.440 --> 00:06:32.390 pokoleniach, o młodych pokoleniach, które dopiero wchodzą, 00:06:32.400 --> 00:06:37.930 które myślą z troską i z lękiem, często o niepewnej przyszłości. 00:06:37.940 --> 00:06:43.570 Musimy znaleźć balans między troską o jednych, ale 00:06:43.580 --> 00:06:45.710 też myślą o tym, co będzie z drugimi. 00:06:45.740 --> 00:06:49.330 To nie jest, to nie jest proste, to się przekłada na wymiar 00:06:49.370 --> 00:06:52.630 ekonomiczny, na wymiar socjalny, również na wymiar polityczny. 00:06:52.980 --> 00:06:54.090 Trzeba na ten temat 00:06:54.190 --> 00:06:58.770 rozmawiać, bo interesy są różne, czasami trywializując to możemy 00:06:58.780 --> 00:07:01.090 powiedzieć, domy opieki czy przedszkola i żłobki. 00:07:01.860 --> 00:07:03.620 Czy na jedno i na drugie nas stać? 00:07:03.630 --> 00:07:05.410 Kto będzie opiekował się seniorami? 00:07:05.420 --> 00:07:11.330 Ilu będzie pracujących, żeby zapewnić godne życie seniorów 00:07:11.560 --> 00:07:12.510 i odwrotnie? 00:07:12.980 --> 00:07:16.350 Co zrobić, jak stworzyć przestrzeń aktywności ekonomicznej, 00:07:16.360 --> 00:07:18.210 społecznej i innej dla młodych ludzi? 00:07:18.420 --> 00:07:22.570 Na przykład, żeby mieli mieszkania, żeby mogli zakładać rodzinę, 00:07:22.580 --> 00:07:26.390 żeby mogli bezpiecznie pracować, żeby mogli mieć dzieci. Bez 00:07:26.400 --> 00:07:27.990 tego przecież naszej przyszłości 00:07:28.000 --> 00:07:30.190 nie będzie, więc ta solidarność pokoleniowa 00:07:30.200 --> 00:07:32.180 to jest jedno z najpoważniejszych wyzwań 00:07:32.350 --> 00:07:33.901 w każdym, właściwie, wymiarze. 00:07:34.101 --> 00:07:34.780 Wielkie wyzwania. 00:07:34.890 --> 00:07:40.420 Problem w tym, że obóz rządzący, mówię o 00:07:40.430 --> 00:07:43.980 generalnie Warszawie, o władzach centralnych, niekoniecznie 00:07:44.010 --> 00:07:48.380 te wszystkie wyzwania podnosi, niektóre tematy są tak 00:07:48.390 --> 00:07:50.460 niewygodne, że lepiej ich unikać. 00:07:51.320 --> 00:07:56.280 A tutaj mamy debatę o nich i próbę stworzenia programu na przyszłość 00:07:56.290 --> 00:07:57.990 na poziomie samorządowym. 00:07:58.390 --> 00:08:00.970 Czy pana zdaniem to ma sens? 00:08:02.320 --> 00:08:06.400 Ja to powiem, to nie z perspektywy Gdańska, bo 00:08:06.430 --> 00:08:09.470 jednym z tych kluczowych elementów jest solidarność terytorialna. 00:08:09.870 --> 00:08:16.260 Mówimy o tym, aby równoważyć potencjały i szanse rozwojowe między 00:08:16.270 --> 00:08:18.580 ośrodkami metropolitalnymi i tym, co się dzieje 00:08:18.710 --> 00:08:20.740 na prowincji. 00:08:20.750 --> 00:08:23.860 Między innymi dlatego w ramach solidarności rozwoju też jesteśmy 00:08:23.870 --> 00:08:27.510 bardzo aktywni w środowiskach i powiedziałbym w taki sposób, 00:08:27.570 --> 00:08:30.740 tu nie chodzi o zaklęcia, bo cały czas słyszę o zaklęciach od 00:08:30.750 --> 00:08:32.360 kilku lat, o tym, że 00:08:32.730 --> 00:08:37.140 nie możemy myśleć wyłącznie tak, jak to kiedyś było o rozwoju 00:08:37.150 --> 00:08:37.810 metropolitalnym. 00:08:37.820 --> 00:08:41.350 Musimy wyrazić troskę o tym, którzy żyją na prowincji. 00:08:41.390 --> 00:08:42.100 Ja tam żyję. 00:08:42.730 --> 00:08:46.520 I mogę uczciwie powiedzieć, że siedem lat nie zmieniło jakości 00:08:46.530 --> 00:08:49.570 życia naszej gdzieś tam głęboko na prowincji. 00:08:49.650 --> 00:08:55.280 Wręcz przeciwnie, realia i warunki życia na naszej prowincji, 00:08:55.670 --> 00:09:01.280 mimo tego zadęcia i tej w tej wielkiej zapowiedzi, te realia są 00:09:01.330 --> 00:09:04.460 trudne i od strony komunikacyjnej, od strony usług publicznych, 00:09:04.750 --> 00:09:09.160 zdrowia, edukacji, absolutnie nie mam takiego przekonania, 00:09:09.460 --> 00:09:13.020 że władza rządowa oprócz tego, że przyjedzie i ładne czeki 00:09:13.240 --> 00:09:18.310 da, ale jedną ręką da, a drugą odbierze podmiotowość w postaci 00:09:18.320 --> 00:09:22.310 inflacji, ale w postaci również ograniczonych zasobów samorządowych 00:09:22.320 --> 00:09:26.470 i w postaci narzucania gigantycznych kosztów, które to gigantyczne 00:09:26.480 --> 00:09:29.730 koszty funkcjonowania usług publicznych uderzają przede 00:09:29.740 --> 00:09:35.090 wszystkim w małe lokalne środowiska i w tym widzę ogromny fałsz, 00:09:35.140 --> 00:09:39.680 i uważam, że trzeba uczciwie o tym rozmawiać, unikając 00:09:39.690 --> 00:09:44.190 czy odchodząc od propagandowych zaklęć, mówiąc o tym, co się realnie, 00:09:44.450 --> 00:09:48.540 realnie w tej przestrzeni dzieje i mam takie wrażenie, że staramy 00:09:48.550 --> 00:09:53.940 się na Pomorzu dyskutować o tym, jak równoważyć rzeczy 00:09:53.970 --> 00:09:59.010 i również w sytuacjach krytycznych pomagać sobie. 00:09:59.020 --> 00:10:01.840 Mieliśmy przykłady, kiedy zdarzyła się katastrofa w 2017 00:10:01.850 --> 00:10:04.860 roku w Borach Tucholskich i nie tylko w Borach 00:10:04.870 --> 00:10:05.540 Tucholskich. 00:10:05.580 --> 00:10:09.180 Jaka była solidarność samorządów i tych lokalnych społeczności 00:10:09.240 --> 00:10:10.700 między sobą? 00:10:12.230 --> 00:10:13.140 O wsparciu rządu 00:10:13.150 --> 00:10:14.540 będę milczał. 00:10:15.350 --> 00:10:18.240 Pan profesor wspomniał, że nie jest mieszkańcem wielkiego miasta. 00:10:18.250 --> 00:10:22.100 Powiedzmy, od razu mieszka pan na Kaszubach, 100 kilometrów 00:10:22.110 --> 00:10:23.671 od Gdańska, mniej więcej. 00:10:23.871 --> 00:10:25.920 100 kilometrów od Gdańska, ale ta moja 00:10:25.930 --> 00:10:28.900 perspektywa jest taka, że jednak to życie w połowie jest tu, 00:10:28.910 --> 00:10:33.100 w połowie jest tam, czy obojętnie gdzie tu i tam. 00:10:33.101 --> 00:10:33.109 I widzi Pan jedno i drugie? 00:10:33.110 --> 00:10:38.050 Widzę jedno i drugie, i naprawdę z pełną odpowiedzialnością 00:10:38.060 --> 00:10:42.840 mogę powiedzieć, że troska dzisiejszego rządu o tak zwaną 00:10:42.850 --> 00:10:43.330 prowincję 00:10:43.390 --> 00:10:47.750 jest troską chwilę i bardzo mocno propagandową, i bardzo 00:10:47.760 --> 00:10:48.650 mocno przesadzoną. 00:10:49.210 --> 00:10:53.970 Tematy, które będą poruszane na Kongresie, są w zasadzie tematami 00:10:53.980 --> 00:10:56.390 dotyczącymi społeczeństwa obywatelskiego. 00:10:56.650 --> 00:11:01.630 Pan jako socjolog z Uniwersytetu Gdańskiego jak ocenia 00:11:01.780 --> 00:11:05.410 ten dystans, który przebyliśmy od przełomu ustrojowego, od 00:11:05.420 --> 00:11:08.590 początku lat dziewięćdziesiątych do dzisiaj, to społeczeństwo 00:11:08.600 --> 00:11:11.970 obywatelskie ma się lepiej, gorzej, bez zmian? 00:11:13.200 --> 00:11:19.130 Odpowiem jak typowy profesor, jest 00:11:19.320 --> 00:11:22.890 tak, czyli inaczej, albo jedno oko się śmieje drugie płacze. 00:11:23.700 --> 00:11:28.910 Możemy znaleźć bardzo dużo dowodów na to, że udało nam się to 00:11:28.920 --> 00:11:33.670 społeczeństwo obywatelskie zbudować i to społeczeństwo obywatelskie 00:11:33.680 --> 00:11:38.450 jest buforem, jest zasobem, jest narzędziem, instrumentem, 00:11:38.620 --> 00:11:43.210 obojętnie jak nazwiemy, radzenia sobie w bardzo trudnych sytuacjach. 00:11:43.240 --> 00:11:48.970 Kryzys wojny w Ukrainie pokazał jak potrafi 00:11:48.980 --> 00:11:52.950 być to społeczeństwo obywatelskie, empatyczne, solidarne, 00:11:52.990 --> 00:11:54.540 ale przede wszystkim sprawne. 00:11:55.410 --> 00:11:59.680 Ale oczywiście możemy znaleźć też wiele dowodów na to, 00:11:59.710 --> 00:12:04.980 wiele przykładów, że mamy słabe społeczeństwo obywatelskie, 00:12:04.990 --> 00:12:08.340 słabą zdolność zmobilizowania się, aktywizmu. 00:12:08.350 --> 00:12:12.360 Mamy taką skłonność do pacyfizmu, co zresztą jest idealnym 00:12:12.370 --> 00:12:15.600 stanem z punktu widzenia autorytarnej władzy, że społeczeństwo 00:12:15.610 --> 00:12:19.060 było pasywne, wycofane i tylko klientelistyczne, liczące 00:12:19.250 --> 00:12:20.807 na to, że coś się stanie. 00:12:21.007 --> 00:12:23.920 Ale w ciekawy sposób to pękło przy okazji zatrucia 00:12:23.950 --> 00:12:24.480 Odry. 00:12:24.740 --> 00:12:30.240 Kiedy miejscowe społeczności zaczęły bronić aktywnie i głośno 00:12:30.620 --> 00:12:34.528 tego dobra, które zniszczono na ich oczach. 00:12:34.728 --> 00:12:35.710 Ja bym takich 00:12:35.720 --> 00:12:37.260 przykładów podawał bardzo dużo. 00:12:37.270 --> 00:12:41.870 Momentów i sytuacji, w których społeczeństwo obywatelskie 00:12:41.880 --> 00:12:47.450 stanęło na wysokości zadania, wyręczając władze 00:12:47.460 --> 00:12:51.740 publiczne, zwłaszcza władze rządowe, czy wręcz pokazując 00:12:51.750 --> 00:12:53.990 im zaniedbania. Początek pandemii, 00:12:54.630 --> 00:12:58.500 kiedy nie było różnych rzeczy, jakaż była mobilizacja społeczeństwa 00:12:58.510 --> 00:13:01.180 w sytuacji lękowej, kiedy nikt nie wiedział, co się stanie. 00:13:01.350 --> 00:13:05.140 Wojna w Ukrainie, przywołana przeze mnie katastrofa w Borach 00:13:05.150 --> 00:13:08.620 Tucholskich i dzisiaj katastrofa na Odrze, dokładnie 00:13:08.630 --> 00:13:09.040 to samo. 00:13:09.050 --> 00:13:13.030 Kto monitorował, kto pokazywał, kto zbierał, kto interweniował 00:13:13.070 --> 00:13:16.370 w pierwszym rzucie, zanim pojawiły się instytucje rządowe, 00:13:16.470 --> 00:13:18.780 już byli tam zmobilizowani ludzie. 00:13:18.990 --> 00:13:26.100 Wędkarze, samorządy, lokalne organizacje już starali się zrobić coś, 00:13:26.440 --> 00:13:31.410 żeby w tej zupełnie przecież niespodziewanej sytuacji ratować 00:13:31.420 --> 00:13:36.530 to, dzięki czemu też oni właściwie żyją, więc w moim przekonaniu 00:13:36.940 --> 00:13:39.220 to jest wielki zasób, ale szczerze mówiąc, 00:13:39.930 --> 00:13:44.000 chciałbym doczekać takiej sytuacji, w której funkcjonowanie 00:13:44.010 --> 00:13:48.260 społeczeństwa obywatelskiego nie ma charakteru ratunkowego, 00:13:48.490 --> 00:13:55.700 interwencyjnego, czegoś, co jest wymuszone brakiem, nieudolnością 00:13:55.710 --> 00:13:56.880 czy niewydolnością 00:13:56.940 --> 00:14:01.220 państwa. Są dwa pojęcia społeczeństwa obywatelskiego, 00:14:01.230 --> 00:14:04.760 społeczeństwo obywatelskie, które jest obok państwa, czasami 00:14:04.770 --> 00:14:08.730 w kontrze do państwa, niezależnie od państwa albo jest drugie 00:14:08.760 --> 00:14:09.600 rozumienie. 00:14:09.850 --> 00:14:12.730 To pierwsze jest takie tradycji anglosaskie, ale jest drugie 00:14:12.940 --> 00:14:16.060 rozumienie, który mówi, że ona jest kompatybilne z państwem, 00:14:16.400 --> 00:14:20.070 że ono, że jest element właśnie synergii, wzmacniania się. 00:14:20.380 --> 00:14:25.210 Chciałbym, żebyśmy mieli chociaż trochę tego drugiego elementu, 00:14:25.300 --> 00:14:29.030 nie na zasadzie, że władza rządowa chce klientelistycznie 00:14:29.040 --> 00:14:32.850 zbudować swoje społeczeństwa obywatelskiego, a całe to nieswoje 00:14:32.860 --> 00:14:35.830 ignoruje albo wręcz, 00:14:35.860 --> 00:14:38.830 przecież znamy te opowieści o agentach Zachodu. 00:14:39.080 --> 00:14:40.130 Słyszeliśmy to w Rosji. 00:14:40.220 --> 00:14:43.400 Widzimy to jest na Węgrzech i zakusy, przecież były projekty 00:14:43.410 --> 00:14:47.390 ustaw i dzisiaj też mamy to, że musimy sprawozdawać i pokazywać, 00:14:47.680 --> 00:14:52.890 że jesteśmy nie tylko uczciwi, ale że jesteśmy, że nie jesteśmy 00:14:52.960 --> 00:14:54.170 jakimiś agentami. 00:14:54.180 --> 00:14:58.370 Nie jesteśmy jakimś wrogim elementem w państwie, a takie zakusy 00:14:58.620 --> 00:15:00.210 się pojawiają. 00:15:00.260 --> 00:15:00.925 Niestety. 00:15:01.125 --> 00:15:04.470 Panie profesorze, jak na tej mapie społeczeństwa 00:15:04.480 --> 00:15:07.630 obywatelskiego w Polsce sytuuje się Gdańsk? 00:15:08.380 --> 00:15:13.330 Lubimy taką dobrą, pozytywną opowieść o sobie. 00:15:13.980 --> 00:15:18.820 Jakoś specjalnie powiedzmy w statystycznych w tych wymiarach 00:15:18.830 --> 00:15:22.150 większej ilości organizacji pozarządowej, większego 00:15:22.380 --> 00:15:27.380 zaangażowania to my nie odstajemy, ale jednocześnie pewne 00:15:27.390 --> 00:15:31.750 idee, pewne pomysły, pewne sposoby myślenia, one się rzeczywiście 00:15:31.760 --> 00:15:32.710 tutaj rodzą. 00:15:33.340 --> 00:15:36.390 Być może dlatego się rodzą, że jest oczekiwanie, że się będą 00:15:36.400 --> 00:15:38.310 rodziły. W wielu miejscach 00:15:38.390 --> 00:15:43.610 w Polsce ludzie często mówią, my patrzymy na Gdańsk, my oczekujemy, 00:15:43.620 --> 00:15:47.820 my spodziewamy się, że tam w Gdańsku będzie, powiedziałbym, ten 00:15:47.830 --> 00:15:52.510 sztandar wolności bardzo wysoko wznoszony i będzie dumnie 00:15:52.540 --> 00:15:55.060 łopotał sztandar wolności 00:15:55.070 --> 00:15:55.980 biało-czerwony, 00:15:57.020 --> 00:16:00.190 niebiesko-żółty czy gwiaździsty sztandar Unii Europejskiej, 00:16:00.200 --> 00:16:03.670 że one tutaj będą rzeczywiście mocno pokazywały. 00:16:04.000 --> 00:16:07.780 To jest w jakiejś mierze zobowiązanie i mam wrażenie, że środowisko 00:16:07.810 --> 00:16:11.070 gdańskie czy pomorskie, czuje tę odpowiedzialność 00:16:11.080 --> 00:16:11.690 na sobie. 00:16:12.100 --> 00:16:16.250 Czy zawsze jest prosta, to jest inna kwestia, ale 00:16:16.260 --> 00:16:19.700 przynajmniej ma świadomość, że trzeba to robić i myślę, 00:16:19.710 --> 00:16:23.270 że ten tydzień demokracji jest elementem świadomości tego, 00:16:23.280 --> 00:16:26.490 że musimy tego typu rzeczy robić tak jak 4 czerwca jest 00:16:26.500 --> 00:16:29.410 elementem tej chwil świadomości, jak 1 września, 00:16:29.460 --> 00:16:33.320 czy 31 sierpnia, to są te żelazne daty 00:16:33.330 --> 00:16:34.750 Gdańska. 00:16:34.790 --> 00:16:38.790 Potwierdzeniem chyba tej awangardowej roli Gdańska jest tytuł 00:16:38.800 --> 00:16:42.410 Europejskiej Stolicy Wolontariatu, który Gdańsk piastuje 00:16:42.420 --> 00:16:47.670 w tym roku i to też jest jeden z nurtów tego tygodnia 00:16:47.680 --> 00:16:48.390 demokracji. 00:16:48.480 --> 00:16:52.130 Z jednej strony to jest docenienie oczywiście tej ogromnej 00:16:52.140 --> 00:16:55.640 społecznikowskiej pracy, ale z drugiej strony to jest 00:16:55.650 --> 00:16:59.370 też pewne zobowiązanie, to znaczy jak się zrobiło coś porządnie, 00:16:59.470 --> 00:17:03.890 to trzeba ciągnąć dalej i właśnie dlatego chcemy 00:17:03.900 --> 00:17:07.960 rozmawiać nad tym, jaka jest kondycja wolontariatu w mieście, 00:17:07.970 --> 00:17:12.740 w regionie czy w Polsce, jak ten wolontariat wzmacniać, 00:17:13.010 --> 00:17:17.300 jak być może modyfikować, a przede wszystkim jak otwierać przestrzenie 00:17:17.380 --> 00:17:18.460 aktywności. 00:17:18.470 --> 00:17:23.180 Mamy ogromne rezerwuary, na przykład ciągle nie do końca wykorzystany 00:17:23.190 --> 00:17:25.620 jest rezerwuar wolontariatu seniorów. 00:17:26.320 --> 00:17:31.460 A jednocześnie, przecież tam jest ogromna masa doświadczenia, 00:17:31.640 --> 00:17:32.830 wiedzy i chęci. 00:17:33.480 --> 00:17:34.710 Trzeba tworzyć przestrzeń. 00:17:34.720 --> 00:17:37.990 To wszystko w połączeniu z przesunięciem tych barier wiekowych. 00:17:38.000 --> 00:17:43.110 Teraz starość zaczyna się później niż jeszcze trzy dekady temu. 00:17:43.120 --> 00:17:47.370 I starość nie musi być pasywna, nie musi być zamknięta w domu izolowana, 00:17:47.620 --> 00:17:50.870 bo najtrudniejsza i najsmutniejsza nie jest choroba ani śmierć. 00:17:51.160 --> 00:17:54.150 Z wszystkich badań wynika, że najtrudniejsza jest samotność, 00:17:54.420 --> 00:17:56.300 a wolontariat jest 00:17:56.590 --> 00:18:00.800 tym, co pozwala ludziom wyjść i nie być samotnym, i mieć poczucie, 00:18:00.810 --> 00:18:03.770 że jestem potrzebny, to jest najpiękniejsza sprawa. 00:18:04.190 --> 00:18:08.070 Panie profesorze, jeden z najważniejszych wątków Kongresu 00:18:08.080 --> 00:18:08.950 to wolontariat. 00:18:08.980 --> 00:18:14.540 Na co jeszcze pana zdaniem warto zwrócić uwagę? Te debaty, 00:18:14.550 --> 00:18:19.420 te spotkania będą transmitowane przez nasz portal, więc każdy 00:18:19.430 --> 00:18:22.380 będzie mógł się przyjrzeć, zobaczyć, o co chodzi. 00:18:22.650 --> 00:18:26.100 Na pewno będziemy rozmawiali w ogóle szeroko o aktywności, o aktywiźmie 00:18:26.110 --> 00:18:28.050 społecznym, będzie cała dyskusja, 00:18:28.100 --> 00:18:34.510 panel o ekonomii społecznej, będzie dyskusja na temat obszarów 00:18:34.520 --> 00:18:39.870 wolności tego, jakie są ryzyka i zagrożenia dla wolności, 00:18:40.260 --> 00:18:44.350 a w całości, ponieważ jest to tydzień demokracji, to oczywiście 00:18:44.430 --> 00:18:49.990 idea główna będzie taka, że bez solidarności i 00:18:50.350 --> 00:18:53.050 poczucia, wewnętrznego poczucia wolności nie będzie demokracji 00:18:53.060 --> 00:18:54.970 i odwrotnie bez demokracji 00:18:55.620 --> 00:18:58.090 wszystko to, o czym mówimy, aktywność społeczna nie będzie 00:18:58.100 --> 00:18:59.210 mogła się zrealizować. 00:19:00.680 --> 00:19:02.650 Szanowni Państwo, 00:19:03.420 --> 00:19:07.900 to naprawdę ważny dzień 12 września, poniedziałek, początek 00:19:07.930 --> 00:19:13.540 Gdańskiego Tygodnia Demokracji, to jest już 6. 00:19:13.550 --> 00:19:18.790 edycja dorocznego święta demokracji w naszym mieście. 00:19:19.570 --> 00:19:24.620 Tydzień, więc od 12 do 18 września, w poniedziałek 00:19:24.890 --> 00:19:29.940 tym najważniejszym, podstawowym daniem jest Kongres Solidarni 00:19:29.950 --> 00:19:34.920 w rozwoju, aktywni dla rozwoju i o tym była ta nasza rozmowa. 00:19:35.330 --> 00:19:41.520 I zachęta, żeby państwo na gdansk.pl oglądali te wydarzenia, 00:19:41.770 --> 00:19:46.120 a może jeśli ktoś z państwa znajdzie czas i to by było najlepsze, 00:19:46.240 --> 00:19:49.440 osobiście zaszli do Europejskiego Centrum Solidarności i 00:19:49.450 --> 00:19:54.010 tam przyglądali się, przysłuchiwali, a być może wzięli udział 00:19:54.040 --> 00:19:54.650 w dyskusji. 00:19:54.660 --> 00:20:00.420 Naszym gościem w studio był pan profesor Cezary Obracht-Prondzyński, 00:20:00.450 --> 00:20:02.310 współorganizator Kongresu. 00:20:03.140 --> 00:20:03.929 To prawda. 00:20:04.129 --> 00:20:08.270 Bardzo dziękuję, Panie profesorze i oczywiście 00:20:08.280 --> 00:20:10.650 trzymamy kciuki, żeby te obrady, 00:20:10.660 --> 00:20:14.280 te dyskusje były owocne i przyniosły konkretne efekty. 00:20:14.290 --> 00:20:15.330 Serdecznie zapraszamy. 00:20:16.420 --> 00:20:19.590 Dziękuję za uwagę, Roman Daszczyński, zachęcam do zaglądania na portal gdansk.pl. 00:20:19.790 --> 00:20:20.790 Znajdą tutaj państwo i program gdańskiego tygodnia demokracji, 00:20:20.990 --> 00:20:21.990 i relacje, i transmisje z poszczególnych wydarzeń. 00:20:22.190 --> 00:20:23.190 Dziękuję za uwagę i do zobaczenia.