WEBVTT

00:00:03.480 --> 00:00:06.000
Przyjął nasze zaproszenie.

00:00:06.030 --> 00:00:11.880
Oczywiście wiemy, że mamy w tej chwili
ważną konkurencję, bo rzeczywiście dzieją

00:00:11.910 --> 00:00:17.340
się rzeczy historyczne, a w
każdym razie niezwykle ważne.

00:00:17.370 --> 00:00:20.740
W Sejmie, w Warszawie
w tym właśnie czasie.

00:00:20.760 --> 00:00:24.960
Redaktor Witold Gadomski jest w większości

00:00:24.990 --> 00:00:33.460
z nas dobrze znany, bo jest stałym
komentatorem i odważnym publicystą.

00:00:33.490 --> 00:00:35.260
Ja mam przyjemność

00:00:35.290 --> 00:00:42.460
znać go już z lat osiemdziesiątych,
kiedy spotykaliśmy się w ramach

00:00:42.490 --> 00:00:48.520
takiego klubu, Dziekania,
który próbował wtedy myśleć o polityce, o

00:00:48.550 --> 00:00:54.480
przyszłości Polski i odbywał spotkania
pod przewodnictwem profesora Stanisława

00:00:54.510 --> 00:00:57.300
Stommy. Stąd ta nasza długa znajomość.

00:00:57.330 --> 00:01:03.320
Już wtedy redaktor miał bardzo
zdecydowane poglądy ekonomiczne, często

00:01:03.350 --> 00:01:09.160
idące, konfrontujące się
z dominującą tendencją.

00:01:09.190 --> 00:01:11.740
Wydaje mi się, że dzisiaj
jest dosyć podobnie,

00:01:11.770 --> 00:01:13.600
czytając

00:01:15.120 --> 00:01:19.620
teksty pana redaktora.

00:01:19.650 --> 00:01:28.360
Oczywiście spotkanie poprowadzi Marek
Tokarczyk i jemu oddaję w tej chwili głos.

00:01:29.400 --> 00:01:31.260
Dzień dobry państwu.

00:01:31.290 --> 00:01:38.140
Przypadek zrządził, że nasze spotkanie
odbywa się w bardzo szczególnym momencie.

00:01:38.170 --> 00:01:46.180
Za kilka kwadransów najprawdopodobniej
Donald Tusk zostanie premierem.

00:01:46.210 --> 00:01:51.840
Myślę, że ten szczególny kontekst, on

00:01:52.920 --> 00:02:00.480
wprost narzuca pierwszą kwestię, nad
którą warto było, abyśmy się zastanowili.

00:02:00.720 --> 00:02:05.760
Chciałbym pana zapytać
o coś, co można nazwać gospodarczym

00:02:05.790 --> 00:02:10.890
bilansem otwarcia, o
kondycję polskiej gospodarki.

00:02:10.920 --> 00:02:12.960
W tym szczególnym momencie, w którym

00:02:12.990 --> 00:02:18.920
opozycja, dotychczasowa
opozycja przejmuje władzę.

00:02:22.440 --> 00:02:26.120
Nie będę tutaj odpowiadał w sposób taki

00:02:28.800 --> 00:02:31.220
radykalny, że tak się wyrażę.

00:02:31.250 --> 00:02:35.440
Przede wszystkim
trzeba pamiętać o tym, że

00:02:35.960 --> 00:02:39.160
to, jak działa gospodarka,

00:02:40.200 --> 00:02:41.450
na to składa się

00:02:41.480 --> 00:02:46.080
wiele czynników, z których
niektóre są zależne od polityki

00:02:46.110 --> 00:02:50.320
gospodarczej, a inne są niezależne
od polityki gospodarczej.

00:02:50.720 --> 00:02:53.200
Polska dotychczas

00:02:53.320 --> 00:02:57.020
przez 30 lat korzystała

00:02:57.050 --> 00:02:59.180
z renty zacofania.

00:02:59.210 --> 00:03:03.880
Znaczy byliśmy krajem
doganiającym. Kraje doganiające,

00:03:04.080 --> 00:03:05.480
to się

00:03:05.880 --> 00:03:11.880
ładnie nazywa z angielska, a ekonomiści
lubią udawać, że znają dobrze angielski.

00:03:11.910 --> 00:03:16.120
To się nazywa catching crab,
czyli chwytanie.

00:03:16.360 --> 00:03:22.480
My tę strategie chwytania
stosowaliśmy przez 30 lat.

00:03:24.040 --> 00:03:29.880
Dzięki temu nasza gospodarka rosła
szybciej niż gospodarka

00:03:30.800 --> 00:03:31.900
na przykład Niemiec.

00:03:31.930 --> 00:03:35.960
Gospodarka bogatych
krajów Europy Zachodniej.

00:03:36.960 --> 00:03:41.820
W Europie Zachodniej właściwie tylko jedna
gospodarka się wyróżnia wysokim tempem.

00:03:41.850 --> 00:03:43.840
To jest Irlandia, która ma sytuację

00:03:43.870 --> 00:03:48.780
zupełnie szczególną i
i nie ma co o niej mówić.

00:03:48.810 --> 00:03:53.200
Od roku 2000 do roku 2022

00:03:53.720 --> 00:03:55.900
były tylko dwa lata,

00:03:55.930 --> 00:04:00.980
w których polska gospodarka rosła
wolniej niż gospodarka niemiecka.

00:04:01.010 --> 00:04:09.840
To był rok bodajże 2002 i 2010, a tak, my
zawsze rośliśmy ten 1, 2 punkty szybciej.

00:04:09.870 --> 00:04:14.820
Średnio rośliśmy
mniej więcej 3,5%.

00:04:14.850 --> 00:04:20.020
Czyli 6,6%, co nie jest tempem
rewelacyjnym,

00:04:20.040 --> 00:04:25.840
jeżeli porównamy się z niektórymi krajami

00:04:26.040 --> 00:04:36.480
Azji Wschodniej na przykład Koreą, której udało się przez
prawie pół wieku rosnąć w tempie 8, 9%.

00:04:36.680 --> 00:04:45.180
Korea na początku lat 60 tych była
biedniejsza niż wiele krajów Afryki

00:04:45.210 --> 00:04:49.560
Subsaharyjskiej,
a dzisiaj jest krajem bogatszym

00:04:49.840 --> 00:04:51.020
niż Polska.

00:04:51.040 --> 00:04:53.780
Więc oni odnieśli wielki sukces.

00:04:53.800 --> 00:05:01.200
My odnieśliśmy też sukces z tego powodu,
że te tempo 3,5% procent, w dodatku

00:05:02.240 --> 00:05:09.520
nasi sąsiedzi południowi Czesi, Węgrzy,
Słowacy mieli lata

00:05:09.880 --> 00:05:15.500
spadków produkcji, a nam się udało od 1992

00:05:15.530 --> 00:05:21.920
do 2019 roku ani razu nie spaść poniżej

00:05:22.280 --> 00:05:25.760
poziomu roku poprzedniego.

00:05:25.960 --> 00:05:32.120
Ale my to zawdzięczamy
temu, że doganialiśmy. Kraj doganiający

00:05:33.200 --> 00:05:39.280
ma inwestycje zagraniczne,
ponieważ ma siłę roboczą.

00:05:42.600 --> 00:05:46.300
Nawet jak był kryzys finansowy,

00:05:46.330 --> 00:05:53.380
to my na tym trochę skorzystaliśmy, bo
korporacje zagraniczne musiały oszczędzać.

00:05:53.410 --> 00:05:58.160
A oszczędzały m.in. przenosząc się
do Polski, bo u nas było taniej.

00:06:00.880 --> 00:06:01.680
Bez przerwy

00:06:01.710 --> 00:06:07.780
wszyscy mówią, że trzeba więcej
inwestować w badania i rozwój.

00:06:07.800 --> 00:06:09.100
Otóż

00:06:09.120 --> 00:06:10.920
my nie musieliśmy wcale inwestować w

00:06:10.950 --> 00:06:16.640
badania i rozwój,
bo technologie do nas przychodziły.

00:06:18.480 --> 00:06:23.260
Mamy w sumie bardzo
nowoczesne technologie.

00:06:23.290 --> 00:06:25.860
Nowoczesno nasycone banki.

00:06:25.890 --> 00:06:28.660
Bardziej nowoczesny niż banki niemieckie,

00:06:28.690 --> 00:06:33.020
bo my tworzyliśmy te banki
właściwie od zera.

00:06:33.040 --> 00:06:36.960
I do nas przychodziły
najnowsze technologie, a Niemcy mieli tam

00:06:36.980 --> 00:06:41.100
jakieś swoje technologie i mówią
sobie po co my mamy je zmieniać.

00:06:41.130 --> 00:06:42.880
W każdym razie.

00:06:43.120 --> 00:06:49.560
To nam dawało duży atut
i ten atut powoli się kończy.

00:06:49.760 --> 00:06:53.360
Powoli się kończy,
dlatego, że po pierwsze

00:06:53.560 --> 00:06:55.060
poziom

00:06:55.090 --> 00:06:58.880
dochodów, a także poziom kosztów

00:06:59.360 --> 00:07:01.040
robocizny

00:07:01.240 --> 00:07:04.520
powoli zbliża się do
średniej europejskiej.

00:07:04.540 --> 00:07:08.700
Ciągle jesteśmy tańsi, ale powoli to
się zbliża do średniej europejskiej.

00:07:08.730 --> 00:07:13.360
Po drugie, są kraje bardziej
obiecujące niż Polska.

00:07:16.000 --> 00:07:18.180
To są Bałkany.

00:07:18.210 --> 00:07:24.840
Rumunia stała się takim tygrysem i
zaczęła szybciej się rozwijać niż my.

00:07:25.080 --> 00:07:29.260
Jak Bałkany wejdą do Unii Europejskiej?

00:07:29.290 --> 00:07:35.500
Tam koszty pracy są
dwa razy niższe niż w Polsce.

00:07:35.530 --> 00:07:39.700
Jest ciągle Azja Daleka, Chiny

00:07:39.730 --> 00:07:43.620
nas trochę straszą, ale jest Wietnam,
który się błyskawicznie rozwija.

00:07:43.650 --> 00:07:45.400
W każdym razie

00:07:45.840 --> 00:07:48.340
poważni ekonomiści na to zwracają uwagę,

00:07:48.360 --> 00:07:53.100
że ten atut, którym było
doganianie, powoli się kończy.

00:07:53.130 --> 00:07:59.480
Jeżeli tak, to my musimy prowadzić
lepszą politykę gospodarczą.

00:08:00.320 --> 00:08:03.400
Właściwie poza tym pierwszym pakietem

00:08:03.420 --> 00:08:06.940
reform na początku lat
dziewięćdziesiątych.

00:08:06.970 --> 00:08:08.520
Później?

00:08:08.960 --> 00:08:14.100
Średnio udane reformy
rządu Buzka, ale niektóre były udane, np.

00:08:14.130 --> 00:08:16.860
udało się sporo zrobić z górnictwem.

00:08:16.890 --> 00:08:20.620
Cały czas była prywatyzacja.

00:08:20.650 --> 00:08:28.040
Później były pewne reformy instytucjonalne
związane z wejściem Polski do Unii.

00:08:29.280 --> 00:08:31.380
I na tym to się kończy.

00:08:31.410 --> 00:08:33.040
Właściwie

00:08:33.560 --> 00:08:35.000
od

00:08:35.520 --> 00:08:39.220
przynajmniej drugiego rządu Tuska

00:08:39.250 --> 00:08:41.880
wiele takich drobnych reform, które

00:08:41.910 --> 00:08:44.280
pozwalałyby przyśpieszyć
wzrost gospodarczy,

00:08:44.310 --> 00:08:46.120
my nie mieliśmy.

00:08:46.480 --> 00:08:49.400
Ostatnie 8 lat były katastrofą.

00:08:49.430 --> 00:08:53.960
Przede wszystkim dlatego, że zniszczona

00:08:54.280 --> 00:09:00.240
została stabilność i
gospodarki, i stabilność prawa.

00:09:00.800 --> 00:09:04.800
I w związku z tym to
trzeba będzie odbudować.

00:09:05.680 --> 00:09:07.860
Prognozy wieloletnie.

00:09:07.890 --> 00:09:15.640
Zarówno polskie prognozy, jak i prognozy
międzynarodowe, takie wieloletnie, powiedzmy sięgające

00:09:15.800 --> 00:09:18.500
ponad rok 2030.

00:09:18.530 --> 00:09:22.920
Mówię o tym,
że nasze tempo wzrostu spadnie mniej

00:09:22.940 --> 00:09:27.600
więcej do tego poziomu, który
jest w Europie Zachodniej.

00:09:27.720 --> 00:09:29.480
I być może.

00:09:29.880 --> 00:09:31.860
Nigdy jej nie dogonimy.

00:09:31.890 --> 00:09:41.560
My w tej chwili mamy poziom gdzieś 70, 80%
PKB na głowę Niemców i być może

00:09:41.880 --> 00:09:45.620
za naszego życia ich już nie dogonimy.

00:09:45.650 --> 00:09:49.580
Co zawsze było jakąś tam naszą ambicją.

00:09:49.610 --> 00:09:54.420
Chyba, że ponownie będzie taki zastrzyk

00:09:54.440 --> 00:10:02.200
reform gospodarczych i o tym
zastrzyku moglibyśmy porozmawiać.

00:10:02.880 --> 00:10:06.560
Zanim o zastrzyku.

00:10:06.720 --> 00:10:11.360
W trakcie kampanii wyborczej opozycja

00:10:11.840 --> 00:10:16.460
formułowała bardzo wiele obietnic.

00:10:16.490 --> 00:10:18.800
Obietnic, które

00:10:19.200 --> 00:10:26.480
w kontekście fatalnego stanu finansów
publicznych wydają się nieco wątpliwe.

00:10:28.400 --> 00:10:31.200
Czy sądzi pan, że

00:10:32.640 --> 00:10:38.800
powinna opozycja, czy nowy rząd,
te obietnice realizować?

00:10:42.600 --> 00:10:45.980
Pewnym szczęściem tego rządu jest
to, że to jest rząd koalicyjny.

00:10:46.010 --> 00:10:51.380
W związku z tym każda partia może mówić.

00:10:51.410 --> 00:10:54.060
My tego chcemy, ale
koalicjant tego nie chce.

00:10:54.080 --> 00:10:56.060
Jest to zawsze jakieś alibi,

00:10:56.080 --> 00:11:02.200
ale oczywiście dla wyborców to
jest takie sobie średnie alibi.

00:11:04.080 --> 00:11:09.760
Sytuacja finansów publicznych
jest też złożona.

00:11:09.800 --> 00:11:16.160
To nie jest katastrofa, ale
trzeba zdawać sobie sprawę, co to jest.

00:11:17.000 --> 00:11:20.500
Rząd Morawieckiego przedstawił taki

00:11:20.530 --> 00:11:29.720
średnio okresowy plan sięgający roku 2027,
czyli co się będzie działo za cztery lata.

00:11:29.920 --> 00:11:31.180
I według tego planu.

00:11:31.210 --> 00:11:36.540
To jest plan, który był publikowany.

00:11:37.890 --> 00:11:40.400
I wszyscy mieli do niego dostęp.

00:11:40.430 --> 00:11:43.860
Tylko, że jakoś mało kto
się nim interesował.

00:11:43.890 --> 00:11:46.740
A szkoda, bo opozycja mogła

00:11:46.770 --> 00:11:50.160
przed wyborami

00:11:50.960 --> 00:11:52.440
trochę

00:11:54.520 --> 00:11:59.480
pokazać pewne nieprawdy
głoszone przez Morawieckiego.

00:11:59.510 --> 00:12:05.160
Zgodnie z tym średniookrewsowym planem.

00:12:05.440 --> 00:12:08.740
Dług publiczny będzie dość szybko rosła.

00:12:08.770 --> 00:12:11.200
Jesteśmy w Unii Europejskiej krajem, który

00:12:11.230 --> 00:12:16.980
ma relatywnie
mniejszy dług niż średnia unijna.

00:12:17.000 --> 00:12:18.680
A jednocześnie ten dług rośnie szybciej

00:12:18.710 --> 00:12:26.380
niż w innych krajach i w dodatku
nie ma mechanizmu, czy

00:12:26.410 --> 00:12:31.220
nie ma pomysłu na ograniczenie
tego tempa przyrastania długu.

00:12:31.250 --> 00:12:33.720
W tym planie Morawieckiego

00:12:34.080 --> 00:12:40.240
założono, że ten dług będzie się
za cztery lata zbliżał do 60%.

00:12:41.440 --> 00:12:46.160
Jeżeli państwo nie są ekonomistami
to wam to nic nie powie.

00:12:46.190 --> 00:12:50.160
Te 60%, ale te 60% to jest ważne,

00:12:50.480 --> 00:12:54.560
bo w Unii Europejskiej to jest to
taki sygnał, że coś złego się dzieje.

00:12:54.580 --> 00:12:58.800
Jeżeli przekracza 60%, to wynika z tzw.

00:12:58.830 --> 00:13:01.920
kryteriów Maastricht.

00:13:02.800 --> 00:13:06.260
Te 60% mamy także zapisane w konstytucji.

00:13:06.290 --> 00:13:09.400
Tylko problem polega na tym, że

00:13:11.000 --> 00:13:13.160
polskie wyliczenia

00:13:13.240 --> 00:13:15.820
są inne niż wyliczenia unijne.

00:13:15.850 --> 00:13:18.080
Po prostu metodologia stosowana w Polsce

00:13:18.110 --> 00:13:24.760
jest inna i w związku z tym
ten zapis konstytucyjny

00:13:24.880 --> 00:13:27.140
bardzo niewiele daje.

00:13:27.170 --> 00:13:31.960
To, nawiasem mówiąc,

00:13:32.720 --> 00:13:36.660
takie moje trochę zarzuty do twórców konstytucji,

00:13:36.690 --> 00:13:41.720
którzy
zapisali niektóre rzeczy, ale zapisali w

00:13:41.750 --> 00:13:48.720
sposób na tyle ogólny, że jest to
łatwe do obejścia, m.in. te 60%.

00:13:53.200 --> 00:13:57.880
Rząd może stosować zupełnie
inną definicję długu.

00:13:57.920 --> 00:14:00.860
Mówi:
A tego mi nie zaliczamy do długu.

00:14:00.880 --> 00:14:02.780
My do długu zaliczamy tylko pewne rzeczy.

00:14:02.810 --> 00:14:09.280
W związku z tym nawet jak dług
wyliczany przez Unię dojdzie nam do 100%

00:14:09.310 --> 00:14:15.580
PKB, to rząd może powiedzieć:
A połowa tego się nie liczy.

00:14:15.610 --> 00:14:17.500
Ale to jest tylko tak na marginesie.

00:14:17.530 --> 00:14:22.240
W każdym razie dług szybko rośnie.

00:14:22.760 --> 00:14:25.120
I według tych unijnych, bo my musimy

00:14:25.150 --> 00:14:30.500
pokazywać Unii według unijnych
metodologii.

00:14:30.530 --> 00:14:32.080
Zbliży się do 60 proc.

00:14:33.120 --> 00:14:37.000
Ale go nie przekroczy tego poziomu do 2027.

00:14:37.160 --> 00:14:40.720
Ponieważ Morawiecki założył,

00:14:41.560 --> 00:14:44.180
nie mówiąc tego tak dokładnie,

00:14:44.210 --> 00:14:51.200
ale założył, że nastąpią bardzo
poważne oszczędności wydatków.

00:14:53.800 --> 00:15:00.640
I w każdym roku wydatki będą
w relacji do PKB mniejsze.

00:15:01.360 --> 00:15:02.800
On nie napisał;

00:15:02.830 --> 00:15:08.040
Planuję zlikwidować 500+, nie powiedział;

00:15:08.070 --> 00:15:12.620
Planuję zmniejszyć wydatki na
ochronę zdrowia.

00:15:12.640 --> 00:15:13.680
On tego nie powiedział, on tylko

00:15:13.710 --> 00:15:17.220
powiedział, że my
będziemy obniżali wydatki.

00:15:17.250 --> 00:15:21.760
I to jest teraz kłopot Tuska.

00:15:22.560 --> 00:15:29.960
Szkoda, że politycy opozycji,
którzy dzisiaj już nie są opozycją,

00:15:30.240 --> 00:15:37.780
nie zadali Morawieckiemu czy
innym politykom PiSu wcześniej pytań.

00:15:37.810 --> 00:15:39.440
Planujecie oszczędności?

00:15:39.470 --> 00:15:42.340
To powiedzcie co planujecie oszczędzać?

00:15:42.360 --> 00:15:43.680
Bo

00:15:43.800 --> 00:15:45.360
teraz

00:15:45.480 --> 00:15:49.640
PiS będzie mówił - Za naszych
czasów wszystko było dobrze,

00:15:49.880 --> 00:15:51.280
a

00:15:51.320 --> 00:15:54.140
przyszedł Tusk i każe oszczędzać.

00:15:54.170 --> 00:15:56.500
Nie, to oni już kazali oszczędzać.

00:15:56.530 --> 00:16:01.380
Teraz co się stanie, jeżeli
nie będziemy oszczędzać?

00:16:01.410 --> 00:16:08.040
No na krótką metę tragedii nie
będzie, przekroczymy te 60%.

00:16:08.400 --> 00:16:10.160
To wszystko

00:16:10.440 --> 00:16:13.440
jest finansowane przez

00:16:14.880 --> 00:16:15.320
tzw.

00:16:15.350 --> 00:16:22.960
rynki finansowe, czyli przez fundusze
i banki polskie, i zagraniczne.

00:16:23.400 --> 00:16:26.580
Rząd emituje obligacje.

00:16:26.610 --> 00:16:28.340
Obligacje są oprocentowane.

00:16:28.370 --> 00:16:36.160
Oprocentowanie jest duże, ale na
razie nic złego się nie dzieje.

00:16:37.400 --> 00:16:42.020
W przyszłym roku według rządu
Morawieckiego.

00:16:42.050 --> 00:16:46.060
Zapłacimy za obsługę długu 68

00:16:46.080 --> 00:16:48.140
miliardów złotych.

00:16:48.170 --> 00:16:57.140
To jest dwa razy więcej niż rząd wydaje na
naukę i wyższe uczelnie.

00:16:57.170 --> 00:16:58.800
Czyli sporo.

00:16:59.720 --> 00:17:03.080
Ale to może być jeszcze więcej.

00:17:04.520 --> 00:17:06.500
Koszt obsługi długu,

00:17:06.530 --> 00:17:10.140
to jest taka smycz, która

00:17:10.170 --> 00:17:14.160
zmusza rząd do racjonalnego działania.

00:17:15.200 --> 00:17:17.400
I te wszystkie obietnice można będzie

00:17:17.430 --> 00:17:23.010
spełnić, pod warunkiem, że ten koszt
obsługi długu nam nie eksploduje.

00:17:23.040 --> 00:17:27.050
On może wzrosnąć do 100 miliardów.

00:17:27.080 --> 00:17:29.570
To są już duże pieniądze.

00:17:29.600 --> 00:17:33.360
Ale jeszcze jakoś tam się da

00:17:34.920 --> 00:17:36.250
z tym żyć.

00:17:36.280 --> 00:17:39.960
Natomiast jeżeli w pewnym momencie

00:17:40.800 --> 00:17:44.560
wejdziemy na ścieżkę taką

00:17:44.840 --> 00:17:48.700
my tu wszyscy jesteśmy z tego
pokolenia, które pamięta

00:17:48.730 --> 00:17:52.140
znacznie mniejszy dług,
ale za to bardzo dolegliwy

00:17:52.170 --> 00:17:57.290
dług Gierka, którego Gierek nie był
już w stanie spłacać Jaruzelski.

00:17:57.320 --> 00:18:00.290
I w związku z tym ten system się załamał.

00:18:00.320 --> 00:18:05.700
Ponieważ nie byliśmy w stanie
spłacać odsetek, chociaż ten dług

00:18:05.730 --> 00:18:08.380
był relatywnie o wiele mniejszy.

00:18:08.410 --> 00:18:11.040
Więc może tak być

00:18:11.080 --> 00:18:15.770
że nawet przy niskim długu nie
będziemy w stanie spłacać odsetek.

00:18:15.800 --> 00:18:17.620
Jakie jest z tego wyjście?

00:18:17.650 --> 00:18:23.040
Rząd oczywiście ma tam zawsze
specjalistów od zarządzania długiem.

00:18:24.840 --> 00:18:26.920
Jeździ się

00:18:27.320 --> 00:18:29.840
na spotkania z tymi szefami funduszy.

00:18:29.870 --> 00:18:33.220
Im się mówi, że wszystko
będzie w porządku.

00:18:33.250 --> 00:18:35.660
I oni kupują polskie obligacje.

00:18:35.690 --> 00:18:42.440
W tej chwili płacimy
odsetki tam rzędu 6%, 6,5%.

00:18:46.960 --> 00:18:48.250
W każdym  razie tu jest

00:18:48.280 --> 00:18:53.380
ryzyko,
że coś złego się z tym stanie.

00:18:53.410 --> 00:18:57.740
Więc gdybym był Tuskiem, chociaż

00:18:57.770 --> 00:18:58.880
na ile

00:18:58.910 --> 00:19:04.460
niektórzy z nas znając
Donalda osobiście, wiemy, że on woli

00:19:04.490 --> 00:19:06.660
takie sprawy pozostawić komuś innemu.

00:19:06.690 --> 00:19:12.700
Więc on to pozostawi panu Domańskiemu,
który zostanie ministrem finansów.

00:19:12.730 --> 00:19:19.180
W każdym razie, gdyby tutaj był ktoś
poważnie rozsądny, to by powiedział tak:

00:19:19.200 --> 00:19:20.560
OK.

00:19:21.800 --> 00:19:26.040
Musimy pewne obietnice spełnić.

00:19:26.560 --> 00:19:29.180
Ale do końca kadencji

00:19:29.210 --> 00:19:34.330
musimy pokazać wiarygodnie z
jednej strony Unii Europejskiej,

00:19:34.360 --> 00:19:36.760
z drugiej strony tym właśnie

00:19:37.000 --> 00:19:41.380
facetom w garniturach,
którzy kupują polski dług,

00:19:41.410 --> 00:19:44.680
że w ciągu czterech lat

00:19:44.760 --> 00:19:51.080
będziemy mieli
odwrócone u, czyli dług nam wzrośnie może

00:19:51.110 --> 00:19:57.600
nawet do 65%, ale pod koniec
kadencji będzie malało.

00:19:57.920 --> 00:19:59.960
Dług
niestety

00:20:03.720 --> 00:20:08.920
maleje relatywnie do PKB
wtedy, kiedy jest inflacja.

00:20:09.200 --> 00:20:10.880
I to jest

00:20:10.960 --> 00:20:16.530
też taka pułapka, w której
jest w tej chwili rząd.

00:20:16.560 --> 00:20:21.040
Inflacja jest, przynajmniej na
krótką metę, dobra dla rządu.

00:20:21.360 --> 00:20:23.440
Dlatego m.in.

00:20:23.560 --> 00:20:29.140
za czasów PiSu ten dług nie eksplodował.

00:20:29.170 --> 00:20:31.180
Eksplodowała inflacja.

00:20:31.210 --> 00:20:34.240
Inflacja powoduje, że

00:20:35.720 --> 00:20:39.880
nominalnie rosną nasze dochody, nominalnie

00:20:39.910 --> 00:20:45.010
rosną wpływy z VATu, nominalnie
rośnie PKB.

00:20:45.040 --> 00:20:51.480
I w związku z tym ten dług w stosunku
do PKB utrzymuje się na jakimś tam poziomie.

00:20:52.760 --> 00:20:57.620
Jeżeli następuje
dezinflacja, czyli spadek inflacji.

00:20:57.650 --> 00:21:00.250
To wtedy budżet zaczyna mieć kłopoty.

00:21:00.280 --> 00:21:05.330
I tak było już kilka razy
w naszej historii.

00:21:05.360 --> 00:21:10.320
W roku 2000,

00:21:12.800 --> 00:21:17.920
akurat wtedy powstała pierwsza
Rada Polityki Pieniężnej.

00:21:18.520 --> 00:21:24.010
Składała się z
ludzi, których w finansach się nazywa

00:21:24.040 --> 00:21:25.600
jastrzębiami.

00:21:27.000 --> 00:21:30.600
I jastrzębie podnieśli

00:21:30.680 --> 00:21:33.700
stopę procentową w pewnym momencie do 18%.

00:21:33.730 --> 00:21:35.320
Inflacja była ok.

00:21:35.350 --> 00:21:39.640
10%, trochę przekroczyła 10%.

00:21:40.080 --> 00:21:44.290
I Rada Polityki Pieniężnej powiedziała

00:21:44.320 --> 00:21:46.800
trzeba to szybko zwalczyć.

00:21:46.920 --> 00:21:50.700
Podnieśli stopy procentowe do 18%.

00:21:50.730 --> 00:21:54.090
To spowodowało,
że inflacja zaczęła szybko spadać.

00:21:54.120 --> 00:21:58.760
Jednocześnie gospodarka
bardzo szybko zwolniła.

00:21:58.960 --> 00:22:01.810
Wzrosła, ale o wiele wolniej niż wcześniej

00:22:01.840 --> 00:22:08.600
i powstało coś, co przeszło do historii
jako Dziura Bauca, aczkolwiek Bauc

00:22:09.200 --> 00:22:13.540
był tutaj zupełnie niewinny, a
wprost przeciwnie ostrzegał, że

00:22:13.570 --> 00:22:19.260
jest coś złego z finansami
i do historii

00:22:19.290 --> 00:22:22.290
przeszedł w takim
nieszczęśliwym kontekście.

00:22:22.320 --> 00:22:24.160
W każdym razie

00:22:25.760 --> 00:22:29.040
ta zależność między inflacją i długiem

00:22:29.760 --> 00:22:32.380
stwarza politykom pokusę.

00:22:32.410 --> 00:22:33.960
Skoro

00:22:35.120 --> 00:22:37.940
spadek inflacji jest złe dla budżetu,

00:22:37.970 --> 00:22:43.180
to niech ta inflacja
nie spada albo niech nie spada szybko.

00:22:43.210 --> 00:22:47.660
Dlatego między innymi
Rada Polityki Pieniężnej Glapińskiego

00:22:47.690 --> 00:22:52.460
nie walczyła z inflacją, a
nawet przez pewien czas

00:22:52.490 --> 00:22:56.140
tę inflację podgrzewała, zanim jeszcze
doszło do wybuchu inflacji.

00:22:56.170 --> 00:22:58.090
Tej takiej światowej inflacji.

00:22:58.120 --> 00:23:07.720
To oni robili wszystko, żeby
u nas nie było 1, 2%, tylko żeby było 3, 5%.

00:23:07.800 --> 00:23:11.480
W każdym razie to jest ten problem.

00:23:12.920 --> 00:23:16.500
Więc rząd Tuska powinien

00:23:16.530 --> 00:23:22.980
przedstawić perspektywę kilkuletnią
i pokazać, że na początku będzie źle.

00:23:23.010 --> 00:23:26.440
Ale on ma pomysł na

00:23:26.760 --> 00:23:28.380
konsolidację.

00:23:28.410 --> 00:23:32.440
W finansach się używa takiego
ładnego słowa konsolidacja.

00:23:32.760 --> 00:23:35.860
Co oznacza z jednej strony

00:23:35.890 --> 00:23:38.960
lepsze zarządzanie finansami,

00:23:39.200 --> 00:23:44.720
ale generalnie oznacza albo zmniejszenie
wydatków, ograniczenie wydatków.

00:23:44.750 --> 00:23:47.520
Nie mówię, zmniejszenie tak

00:23:47.600 --> 00:23:53.330
nominalne, ale ograniczenie wydatków,
być może też pewne podniesienie podatków.

00:23:53.360 --> 00:23:58.460
I taka jest perspektywa
tego rządu.

00:23:58.490 --> 00:24:03.980
Natomiast jeśli wolno mi
powiedzieć o obietnicach

00:24:04.010 --> 00:24:05.600
socjalnych.

00:24:05.800 --> 00:24:08.920
Ja mam taką ideę fix,

00:24:10.080 --> 00:24:11.560
z którą

00:24:12.040 --> 00:24:14.220
usiłowałem się przebić.

00:24:14.250 --> 00:24:16.620
Nawet tam mówiłem niektórym politykom

00:24:16.650 --> 00:24:22.520
zbliżonym do Platformy, że może coś z
tym zrobili, ale raczej tego nie zrobią.

00:24:24.440 --> 00:24:25.920
PiS

00:24:26.160 --> 00:24:30.240
przeszedł do historii jako partia, która

00:24:30.560 --> 00:24:32.570
rozdawała pieniądze.

00:24:32.600 --> 00:24:34.980
To było 500 czy 800 plus?

00:24:35.000 --> 00:24:36.720
To były te trzynastki, czternastki, to

00:24:36.750 --> 00:24:41.660
było szereg jeszcze jakichś takich
drobniejszych programów.

00:24:41.690 --> 00:24:45.840
I oni to wzięli na sztandary, powiedzieli:

00:24:46.920 --> 00:24:48.900
Ludzie nic nie muszą.

00:24:48.930 --> 00:24:50.290
My im damy pieniądze.

00:24:50.320 --> 00:24:52.480
Każdemu się należy.

00:24:54.440 --> 00:24:57.920
Intelektualiści, publicyści, tacy

00:24:58.160 --> 00:25:02.290
lewicowi temu przyklasnęli, wymyślili takie

00:25:02.320 --> 00:25:07.640
hasło, którego ja nie za bardzo
rozumiem, że w ten sposób

00:25:10.120 --> 00:25:11.960
godność

00:25:12.120 --> 00:25:14.140
ludzi została doceniona.

00:25:14.170 --> 00:25:18.520
Ludzie powstali z kolan, bo dostali 500+.

00:25:19.160 --> 00:25:25.540
Ja byłem wychowany i pewnie większość
z Państwa też,

00:25:25.570 --> 00:25:29.420
w takim, że.

00:25:29.450 --> 00:25:31.400
Jak zarobisz

00:25:33.120 --> 00:25:35.840
pracą,
przedsiębiorczością.

00:25:35.880 --> 00:25:37.200
To

00:25:38.000 --> 00:25:40.480
czuję się z tym dobrze.

00:25:41.160 --> 00:25:44.540
I na tym polega godność,
że potrafię zarobić.

00:25:44.570 --> 00:25:47.500
Żadna praca nie hańbi, ale praca.

00:25:47.530 --> 00:25:56.120
Natomiast PiS, a także część tej
lewicowej otoczki, to trzeba mówić.

00:25:56.520 --> 00:25:59.840
Praca to jest

00:26:00.040 --> 00:26:01.290
nieważna.

00:26:01.320 --> 00:26:04.620
Ważne jest to, żeby dać
tym ludziom pieniądze.

00:26:04.650 --> 00:26:08.860
I dzięki temu oni odzyskają godność.

00:26:08.890 --> 00:26:10.880
Otóż moim zdaniem

00:26:11.120 --> 00:26:12.840
Platforma,

00:26:12.880 --> 00:26:18.500
po pierwsze nie ma już przestrzeni na
zrobienie takiej polityki.

00:26:18.530 --> 00:26:20.810
Można oczywiście jeszcze coś wymyślić.

00:26:20.840 --> 00:26:25.360
Babciowe wymyślili,
chyba właśnie pan Domański wymyślił

00:26:25.390 --> 00:26:31.400
babciowe, jeszcze
coś mogą wymyślić, ale

00:26:31.760 --> 00:26:36.380
o ile te 500+ to było
rzeczywiście takie uderzenie.

00:26:36.410 --> 00:26:39.860
Ktoś ma czwórkę dzieci i nagle dostaje.

00:26:39.890 --> 00:26:41.570
Dwa tysiące.

00:26:41.600 --> 00:26:44.220
Nie wiedział, że te 2000 niedługo będzie

00:26:44.250 --> 00:26:53.500
warte połowę tego, ale w roku 2016,
kiedy to się zaczęło to to było to coś.

00:26:53.530 --> 00:26:55.280
A babciowe?

00:26:55.480 --> 00:26:56.540
To jest już takie

00:26:56.570 --> 00:26:58.740
takie sobie.

00:26:58.770 --> 00:27:00.520
Mało sexy.

00:27:00.600 --> 00:27:02.440
Więc moim zdaniem,

00:27:03.480 --> 00:27:05.980
to jest taka właśnie moja idea,

00:27:06.010 --> 00:27:07.840
należałoby

00:27:08.200 --> 00:27:12.200
rzucić hasło: dajemy ludziom szansę.

00:27:12.960 --> 00:27:14.600
I zrobić

00:27:14.880 --> 00:27:17.090
szeroki program

00:27:17.120 --> 00:27:19.520
wyrównywania szans,

00:27:20.840 --> 00:27:24.440
zarówno w postaci stypendiów

00:27:24.880 --> 00:27:28.600
państwowych,
jak i rozmaitych ulg podatkowych czy

00:27:28.630 --> 00:27:34.260
zachęt dla przedsiębiorców, dla
różnych NGOsów.

00:27:34.290 --> 00:27:38.920
Dobrze byłoby, gdyby
w to się Kościół zaangażował.

00:27:41.720 --> 00:27:46.080
Wiemy o tym wszyscy, że osoby

00:27:47.120 --> 00:27:48.840
mające,

00:27:51.520 --> 00:27:56.220
to jest takie mądre słowo, które nie
do końca mi się podoba, ale użyję go,

00:27:56.250 --> 00:28:02.160
mające niski kapitał intelektualny
mają gorzej.

00:28:02.280 --> 00:28:10.080
Jeżeli ktoś mieszka w małym
miasteczku albo na wsi, jego rodzice

00:28:10.400 --> 00:28:12.400
nie czytają książek,

00:28:12.600 --> 00:28:14.810
nie ma w domu w ogóle książek.

00:28:14.840 --> 00:28:19.360
Ja nie mówię o patologii,
chociaż też się to może zdarzyć.

00:28:19.480 --> 00:28:22.460
Nie ma wzorców takich, nikt

00:28:22.490 --> 00:28:26.570
w rodzinie nie skończył wyższych studiów.

00:28:26.600 --> 00:28:27.780
Jest ktoś taki,

00:28:27.810 --> 00:28:30.040
na samym starcie

00:28:30.480 --> 00:28:33.500
ma pod górkę.

00:28:33.530 --> 00:28:38.020
I należałoby moim zdaniem zachęcić, zrobić

00:28:38.050 --> 00:28:44.220
taki szeroki program
jako taki program tego rządu.

00:28:44.250 --> 00:28:46.440
My nie dajemy pieniędzy, znaczy dajemy,

00:28:46.470 --> 00:28:50.660
bo te 800 było i

00:28:50.690 --> 00:28:57.660
trudno jest z tego zrezygnować, ale my
dajemy przede wszystkim szansę ludziom,

00:28:57.690 --> 00:29:01.330
żeby się kształcili.

00:29:01.360 --> 00:29:04.960
W tej chwili jest mnóstwo,

00:29:07.520 --> 00:29:10.660
taka tradycyjna edukacja, z
którą mieliśmy do czynienia,

00:29:10.690 --> 00:29:13.320
szkoła podstawowa, średnia.

00:29:13.560 --> 00:29:15.740
To już jest mniej ważne.

00:29:15.770 --> 00:29:17.810
Są rozmaite kursy.

00:29:17.840 --> 00:29:19.800
Jest możliwość

00:29:20.000 --> 00:29:22.020
wyjazdów za granicę.

00:29:22.050 --> 00:29:27.810
Czy możemy sobie wyobrazić
takiego chłopaka albo dziewczynę z rodziny

00:29:27.840 --> 00:29:32.800
o niskim kapitale
intelektualnym, że on wyjedzie np.

00:29:32.830 --> 00:29:36.400
do Szwecji na jakiś kurs?

00:29:36.440 --> 00:29:41.420
A po tym kursie możesz mieć
pracę za 15, 20 tysięcy.

00:29:41.440 --> 00:29:44.240
No nie.
Tam wyjedzie

00:29:45.000 --> 00:29:49.600
dziecko osoby i tak dobrze zarabiających,

00:29:50.520 --> 00:29:51.960
które.

00:29:52.640 --> 00:29:56.660
Po pierwsze wie, jak to się załatwia,
ma na to pieniądze,

00:29:56.690 --> 00:30:03.810
ma znajomości wśród różnych urzędników,
którzy załatwiają tego typu stypendia.

00:30:03.840 --> 00:30:07.640
To jest taka moja idea fix, żeby

00:30:07.960 --> 00:30:12.280
zmobilizować ludzi,
zmobilizować nie tylko młodych,

00:30:12.400 --> 00:30:18.260
także tych, którzy już pracują,
żeby dać im szansę na

00:30:18.290 --> 00:30:19.940
przekwalifikowanie się.

00:30:19.970 --> 00:30:24.980
Nie fikcyjne takie przekwalifikowania,
bo wiele razy to było w Polsce.

00:30:25.010 --> 00:30:32.400
Górników starano się przekwalifikować tam
na hodowców kwiatów, coś takiego.

00:30:32.720 --> 00:30:35.090
Ale potraktować to poważnie.

00:30:35.120 --> 00:30:40.420
Zaangażować do tego firmy
head-hunterskie, uczelnie itd.

00:30:40.450 --> 00:30:43.220
Więc ja bym na to przeznaczył pieniądze

00:30:43.250 --> 00:30:49.180
i pokazał,
że to jest szansa, autentyczna szansa

00:30:49.210 --> 00:30:55.290
dla tych ludzi, dla tych środowisk,
typowych środowisk pisowskich.

00:30:55.320 --> 00:31:06.330
Że my wyciągamy stamtąd ludzi i awansujemy,
nie dlatego, że pisze do polityka:

00:31:06.360 --> 00:31:08.200
Drogi wujku,

00:31:08.760 --> 00:31:12.680
chętnie zatrudnię się w
spółce Skarbu Państwa.

00:31:12.840 --> 00:31:19.680
Tylko bez znajomości, bez tych takich

00:31:22.080 --> 00:31:24.700
korupcyjnych układów.

00:31:24.730 --> 00:31:27.020
Dostają szansę na awans.

00:31:27.050 --> 00:31:29.760
Moim zdaniem taki program

00:31:30.600 --> 00:31:34.380
skonfrontowany z tymi programami PiSu.

00:31:34.410 --> 00:31:38.640
To mogłoby się ludziom
podobać i byłoby efektywne,

00:31:39.920 --> 00:31:41.320
ale

00:31:41.560 --> 00:31:44.180
dobrze, to może idźmy dalej.

00:31:44.210 --> 00:31:46.040
To idźmy dalej.

00:31:47.560 --> 00:31:50.290
Jednym z wyzwań,

00:31:50.320 --> 00:31:58.460
wobec których ten rząd stanie
na pewno będzie malejąca stopa inwestycji.

00:31:58.490 --> 00:32:00.400
W 2015

00:32:03.040 --> 00:32:04.290
roku

00:32:04.320 --> 00:32:07.620
ona wynosiła w okolicy 20%.

00:32:07.650 --> 00:32:14.840
Z taką stopą inwestycji
rozpoczynał rządy PiS.

00:32:15.640 --> 00:32:20.330
Morawiecki w 2016 roku zapowiedział,

00:32:20.360 --> 00:32:29.360
że do roku 2020 uda się
powiększyć stopę inwestycji do 25%.

00:32:29.520 --> 00:32:31.540
Inwestycje decydują

00:32:31.570 --> 00:32:40.640
w dużej mierze o wzroście
gospodarczym, o rozwoju bez inwestycji.

00:32:41.560 --> 00:32:45.280
Grozi stagnacja.

00:32:45.400 --> 00:32:50.920
Zamiast wzrostu mamy do czynienia
ze spadkiem, w tej chwili

00:32:51.600 --> 00:32:55.120
poziom inwestycji to jest niespełna 17%.

00:32:55.150 --> 00:33:00.400
Polska znajduje się
w samym ogonie, jeśli chodzi o państwa

00:33:00.430 --> 00:33:06.400
Unii Europejskiej, jeśli
chodzi o to, ile się inwestuje.

00:33:07.080 --> 00:33:14.180
Gdzie tkwią, Pana zdaniem, przyczyny
niechęci przedsiębiorców do inwestowania?

00:33:14.210 --> 00:33:19.880
I co należałoby zrobić,
aby ten trend odwrócić?

00:33:20.120 --> 00:33:23.220
Tak, tak, to jest bardzo ważna kwestia.

00:33:23.250 --> 00:33:25.900
Z całą pewnością

00:33:25.930 --> 00:33:31.290
jedną z przyczyn
niskich i spadających inwestycji

00:33:31.320 --> 00:33:32.800
jest

00:33:33.440 --> 00:33:37.160
wysokie ryzyko prawne czy polityczne.

00:33:40.600 --> 00:33:49.240
Jeżeli przedsiębiorca nie wie, czy
przepisy się nie zmienią w międzyczasie

00:33:49.800 --> 00:33:52.740
I inwestycja,

00:33:52.770 --> 00:33:55.330
która została jakoś tam skalkulowana,

00:33:55.360 --> 00:34:02.140
został zrobiony plan, z którego
wynika, że będą zyski, a rząd zmienia,

00:34:02.170 --> 00:34:06.980
przykładem jest to co
się działo z wiatrakami.

00:34:07.000 --> 00:34:08.280
Tu

00:34:09.520 --> 00:34:13.940
kilka zagranicznych firm
zainwestowało wiatraki.

00:34:13.970 --> 00:34:18.460
Rząd zmienił przepisy dotyczące budowy.

00:34:18.490 --> 00:34:27.960
Nie chodzi nawet o te
odległości, tylko spółki państwowe.

00:34:28.720 --> 00:34:36.240
Wcześniej podpisały z inwestorami
umowy, że będą odbierały prąd, a potem

00:34:36.270 --> 00:34:40.600
powiedziały: to my to zrywamy, nie
będziemy tego prądu odbierać.

00:34:42.200 --> 00:34:44.600
Ponieważ sieć jest niedoinwestowana, to

00:34:44.630 --> 00:34:49.060
w każdym razie ileś takich
inwestorów zostało na lodzie.

00:34:49.090 --> 00:34:50.800
I takich przykładów jest szereg.

00:34:50.830 --> 00:34:55.100
W każdym razie niestabilność
prawa, niestabilność,

00:34:55.130 --> 00:35:00.100
to też taka trochę głupota,

00:35:00.130 --> 00:35:06.540
patrzenie na swój własny
koniec nosa, a nie na dobro kraju.

00:35:06.570 --> 00:35:12.600
Ktoś gdyby pomyślał, to by doszedł do
wniosku, że to jest jednak skandal.

00:35:15.240 --> 00:35:17.100
Przeszkadzać inwestorom.

00:35:17.130 --> 00:35:22.100
Oczywiście część tych inwestorów później
poszła do sądu i odzyskała swoje,

00:35:22.130 --> 00:35:25.420
ale już drugi raz do Polski nie przyszli.

00:35:25.450 --> 00:35:30.680
Więc stabilizacja, praworządność.

00:35:30.800 --> 00:35:36.940
I tu mieliśmy do czynienia z
jakimiś skandalami dramatycznymi.

00:35:36.970 --> 00:35:41.480
Z tym, że polityk

00:35:42.320 --> 00:35:50.500
albo wsadzał do jakiejś tam spółki
swojego krewniaka, albo wydawał decyzję

00:35:50.530 --> 00:35:54.460
taka, która była zgodna
z interesem jego partii.

00:35:54.490 --> 00:35:56.690
Więc to się musi zmienić.

00:35:56.720 --> 00:36:01.540
Druga sprawa, która przeszkadza
w inwestycjach to jest inflacja.

00:36:01.570 --> 00:36:07.060
Inflacja jest dobra dla budżetu, czyli
jest na krótką metę dobra dla polityków.

00:36:07.090 --> 00:36:10.920
Jest zła dla inwestycji, bo

00:36:14.640 --> 00:36:18.840
jak robimy inwestycję, to takim ważnym

00:36:18.870 --> 00:36:23.960
parametrem pozwalającym
ocenić, czy inwestycja będzie

00:36:24.280 --> 00:36:28.440
opłacalna czy nie, jest stopa procentowa.

00:36:29.480 --> 00:36:35.860
Jest formułka,
z tej formułki wyliczamy tzw.

00:36:35.890 --> 00:36:38.840
wewnętrzną stopę zwrotu.

00:36:46.000 --> 00:36:47.860
Inwestor nie wie dzisiaj

00:36:47.890 --> 00:36:55.650
czy za trzy lata stopa procentowa będzie
6, czy będzie 3, czy może będzie 10.

00:36:55.680 --> 00:36:57.600
Nie tylko dlatego, że Rada Polityki

00:36:57.630 --> 00:37:03.980
Pieniężnej jest nieprofesjonalna,
ale przede wszystkim nie wie, czy

00:37:04.010 --> 00:37:09.020
inflacja zostanie zduszona, czy nie,
bo stopy będą spadały.

00:37:09.050 --> 00:37:15.620
Jeżeli byśmy mieli inflację zgodną z
celem, czyli, powiedzmy 2.5%, to stopy nam spadną

00:37:15.650 --> 00:37:19.900
nawet przy tej byle jakiej
Radzie Polityki Pieniężnej.

00:37:19.930 --> 00:37:25.440
Więc stabilna inflacja,
najlepiej w pobliżu zera.

00:37:27.240 --> 00:37:32.160
Dobre nasze relacje z partnerami

00:37:33.160 --> 00:37:36.040
zagranicznymi po to, żeby

00:37:38.680 --> 00:37:41.260
widzieli, że Polska jest takim właśnie

00:37:41.290 --> 00:37:46.480
krajem obiecującym gdzie,
gdzie warto inwestować.

00:37:46.560 --> 00:37:48.320
Jest jeszcze,

00:37:50.520 --> 00:37:54.960
w ogóle jeśli mówimy o inwestycjach, to

00:37:55.080 --> 00:37:57.940
tak jak chcesz, to w
wielu sprawach ekonomii,

00:37:57.970 --> 00:38:03.980
warto mówić o dwóch stronach, z jednej
strony o podaży, a z drugiej strony o

00:38:04.010 --> 00:38:07.440
o finansowaniu tej podaży.

00:38:08.760 --> 00:38:12.520
W Polsce jest niska stopa oszczędności.

00:38:12.920 --> 00:38:14.560
Niska stopa oszczędności zarówno

00:38:14.590 --> 00:38:23.620
gospodarstw domowych, jak i
niskie, relatywnie niskie zyski firm.

00:38:23.650 --> 00:38:27.820
Wysoki deficyt, który zjada oszczędności.

00:38:27.850 --> 00:38:30.040
Więc ta stopa oszczędności.

00:38:30.070 --> 00:38:34.720
Trzeba działać tak, żeby
ona była była wyższa.

00:38:36.880 --> 00:38:39.580
Patrzeć też na wąskie gardła w tej chwili.

00:38:39.610 --> 00:38:43.740
Wąskim gardłem przy
inwestycjach jest zatrudnienie.

00:38:43.770 --> 00:38:49.460
Mieliśmy w latach 90-tych
katastrofalne bezrobocie.

00:38:49.490 --> 00:38:52.200
Teraz mamy

00:38:53.480 --> 00:38:56.380
katastrofalny deficyt siły roboczej.

00:38:56.410 --> 00:39:02.380
Więc inwestorzy mówią sobie - coś zbuduję,
ale gdzie ja znajdę pracowników

00:39:02.410 --> 00:39:07.500
do tego? Jest jeszcze szereg takich spraw.

00:39:07.530 --> 00:39:10.300
Zacząć trzeba od praworządności

00:39:10.320 --> 00:39:11.520
I od stłumienia inflacji.

00:39:11.550 --> 00:39:18.580
Jeżeli to się uda, to stopa inwestycji
stopniowo, stopniowo będzie rosła.

00:39:18.610 --> 00:39:21.540
Z pewnością również stabilność
systemu podatkowego.

00:39:21.570 --> 00:39:27.400
Tak, tak ja to rozumiem jako
jako element systemu prawnego.

00:39:29.360 --> 00:39:36.130
Obszarem, który
budził bardzo wiele emocji był sposób,

00:39:36.160 --> 00:39:38.780
mam na myśli okres rządów PiSu,

00:39:38.810 --> 00:39:43.680
był sposób zarządzania
spółkami Skarbu Państwa.

00:39:47.720 --> 00:39:51.020
Myślę, że możemy mówić wręcz o

00:39:51.050 --> 00:39:57.260
zgorszeniu, które powodowały pewne
zjawiska, które tam się pojawiały.

00:39:57.290 --> 00:40:02.210
Niekompetencja, chciwość, finansowanie

00:40:02.240 --> 00:40:09.380
różnych celów politycznych niemających
nic wspólnego z prowadzeniem biznesu.

00:40:09.410 --> 00:40:16.540
Co pana zdaniem należałoby zrobić, aby
to się nie powtórzyło?

00:40:16.570 --> 00:40:20.480
Sektor państwowy w Polsce ma spory udział,

00:40:20.510 --> 00:40:26.300
więc nie jest to tylko problem natury
etycznej, ale także gospodarczej.

00:40:26.330 --> 00:40:28.040
Z całą pewnością.

00:40:31.160 --> 00:40:36.760
To się niestety trochę zaczęło wcześniej.

00:40:37.320 --> 00:40:40.820
Ja mam takie właśnie przeświadczenie, że

00:40:40.840 --> 00:40:42.280
wiele takich

00:40:42.600 --> 00:40:43.680
drobnych

00:40:45.640 --> 00:40:51.200
nieprawidłowości, takich drobnych świństewek,
które robiły poprzednie rządy,

00:40:51.440 --> 00:40:55.760
zaowocowały tym, że przyszedł rząd

00:40:56.400 --> 00:40:58.500
Kaczyńskiego, Morawieckiegoi

00:40:58.530 --> 00:41:01.210
zaczął to robić już

00:41:01.240 --> 00:41:03.120
pełną grande.

00:41:03.960 --> 00:41:07.240
Gdybyśmy przez

00:41:07.800 --> 00:41:12.260
dwadzieścia parę lat
tworzyli wysokie standardy,

00:41:12.280 --> 00:41:13.640
gdyby

00:41:15.400 --> 00:41:21.520
było skandalem to, że zatrudniamy
znajomego.

00:41:22.560 --> 00:41:25.580
I gdyby wszyscy mówili,
że to jest skandal.

00:41:25.610 --> 00:41:29.040
To PiS miałby trudniej z
rozwaleniem tego systemu.

00:41:29.070 --> 00:41:30.420
W każdym razie

00:41:30.450 --> 00:41:38.160
to co się stało za PiSu jest oczywiście
do entej potęgi,

00:41:38.480 --> 00:41:41.650
te patologie, które się wcześniej działy.

00:41:41.680 --> 00:41:47.580
Najprościej powiedzieć, że w tej sytuacji
trzeba to jak najszybciej sprywatyzować.

00:41:47.610 --> 00:41:54.920
Chociaż ja sobie zdaję sprawę z tego,
że prywatyzacja została obrzydzona Polakom.

00:41:55.240 --> 00:41:57.080
To jest też taka,

00:41:57.520 --> 00:42:03.840
dla mnie, jako też dla takiego
historyka gospodarczego, bo ja jestem

00:42:05.840 --> 00:42:08.320
kronikarzem tego, co się działo w Polsce w

00:42:08.350 --> 00:42:11.120
ostatnich trzydziestu
paru latach w gospodarce.

00:42:11.150 --> 00:42:14.200
Dla mnie to jest to zdumiewające.

00:42:15.480 --> 00:42:21.880
Koniec lat osiemdziesiątych
to jest fala taka liberalna i

00:42:22.120 --> 00:42:24.380
modna jest prywatyzacja.

00:42:24.410 --> 00:42:27.420
Modne jest mówienie o prywatyzacji.

00:42:27.450 --> 00:42:31.130
Ludzie mają nadzieję, że
to będzie coś fajnego.

00:42:31.160 --> 00:42:32.920
Powstawały

00:42:33.160 --> 00:42:39.740
naiwne trochę programy
Janusza Lewandowskiego i Janka Szomburga.

00:42:39.770 --> 00:42:43.690
Na szczęście nie zostały
zrealizowane prywatyzacji masowej.

00:42:43.720 --> 00:42:46.300
Te programy zostały zrealizowane

00:42:46.330 --> 00:42:52.620
u naszych wschodnich sąsiadów i raczej
doprowadziły do złych rzeczy.

00:42:52.650 --> 00:42:55.500
Ale w każdym razie
prywatyzacja była czymś fajnym.

00:42:55.530 --> 00:43:01.720
Pamiętam, jak
sprywatyzował, chyba właśnie Janusz Lewandowski

00:43:03.560 --> 00:43:04.980
firmę

00:43:05.010 --> 00:43:11.000
w Piasecznie produkującą lampy
elektronowe.

00:43:12.040 --> 00:43:13.760
Sprzedał to.

00:43:13.880 --> 00:43:17.300
Chyba Philipsowi za 20 mln dolarów.

00:43:17.330 --> 00:43:19.170
To strasznie mało jak na dzisiejsze

00:43:19.200 --> 00:43:24.100
warunki, ale to była pierwsza taka
solidna prywatyzacja.

00:43:24.130 --> 00:43:26.020
I się z tego wszyscy cieszyliśmy.

00:43:26.050 --> 00:43:28.260
Kibicowaliśmy temu. Dzisiaj

00:43:28.290 --> 00:43:32.680
prywatyzacja stała się

00:43:33.240 --> 00:43:35.080
brzydkim słowem.

00:43:35.520 --> 00:43:39.170
I tego słowa wszyscy się boją.

00:43:39.200 --> 00:43:44.480
Nawet Leszek Balcerowicz mówi: Ja
nie używam słowa prywatyzacja.

00:43:44.510 --> 00:43:47.020
Ja mówię odpolitycznienie.

00:43:47.050 --> 00:43:51.080
To to samo oznacza, ale ładniej brzmi.

00:43:51.200 --> 00:43:56.300
W każdym razie mi się wydaje,
że przynajmniej część firm

00:43:56.330 --> 00:43:59.380
można i należy sprywatyzować.

00:44:02.320 --> 00:44:08.500
Ja jakiś czas temu zrobiłem przegląd
takich śmiesznych firm państwowych.

00:44:08.530 --> 00:44:12.140
Jest jakaś tam firma produkująca cukierki.

00:44:12.170 --> 00:44:16.210
Jest jakaś tam firma produkująca
urządzenia do produkcji lodów.

00:44:16.240 --> 00:44:22.440
Państwowe albo należące do większej
spółki kontrolowanej przez państwo.

00:44:23.240 --> 00:44:28.800
W kilku miastach są bazary.
Takie duże.

00:44:28.830 --> 00:44:30.740
W Warszawie, pod Warszawą,

00:44:30.770 --> 00:44:32.560
to są Bronisze.

00:44:32.600 --> 00:44:35.000
To wszystko jest państwowe.

00:44:35.160 --> 00:44:36.860
Jakiś absurd.

00:44:36.890 --> 00:44:43.860
Jakieś magazyny i to wszystko
oczywiście można, i należy sprywatyzować.

00:44:43.890 --> 00:44:47.320
Państwo ma też jakieś niewielkie udziały

00:44:47.560 --> 00:44:52.200
w jakichś setkach spółek.

00:44:52.880 --> 00:44:55.060
Ma np.
gdzieś 5%.

00:44:55.090 --> 00:44:56.900
Po co te 5%?

00:44:56.930 --> 00:45:06.960
Być może po to, żeby ktoś, jakiś
kuzyn polityka mógł zajmować się tym.

00:45:07.000 --> 00:45:13.100
Tak jak mówię, to się działo także za
Platformy. Za Platformy,

00:45:13.130 --> 00:45:16.300
za rządów Platformy przez wiele lat

00:45:16.330 --> 00:45:22.820
była spółka, spółka założona za czasów SLD,
ale ona przetrwała przez czasy Platformy.

00:45:22.850 --> 00:45:25.060
Korporacja, Polskie Stocznie,

00:45:25.090 --> 00:45:31.020
tutaj być może państwo z Wybrzeża
coś o tym, coś o tym wiecie.

00:45:31.050 --> 00:45:36.620
To był pomysł na restrukturyzację
stoczni, ale ten pomysł się nie udał.

00:45:36.650 --> 00:45:41.540
Ale istniała przez wiele lat
korporacja, Polskie Stocznie.

00:45:41.570 --> 00:45:45.340
Zatrudniająca nie wiem,
10 ludzi, urzędników.

00:45:45.370 --> 00:45:48.980
Nic nie robili, bo nie
mieli nic do robienia.

00:45:49.010 --> 00:45:50.500
Oni mieli udziały.

00:45:50.530 --> 00:45:56.960
Ta korporacja miała udziały w
którejś z tych dużych stoczni.

00:45:57.320 --> 00:45:59.620
Ale nic innego nie robiła.

00:45:59.650 --> 00:46:01.800
Ja rozmawiałem kiedyś z tymi urzędnikami.

00:46:01.830 --> 00:46:06.180
Oni mówili nam jest dobrze,
bo nic nie musimy robić.

00:46:06.210 --> 00:46:11.980
W każdym razie prywatyzację
należy odczarować.

00:46:12.010 --> 00:46:15.460
I przynajmniej część

00:46:15.490 --> 00:46:17.900
państwowego majątku sprzedać.

00:46:17.930 --> 00:46:19.660
Nawiasem mówiąc

00:46:19.690 --> 00:46:27.200
Orban, który jest trzecim
bratem bliźniakiem Kaczyńskich,

00:46:28.600 --> 00:46:31.020
zaczął znowu prywatyzować.

00:46:31.050 --> 00:46:34.880
W tej chwili dziewiąty co
do wielkości bank, Budapeszt

00:46:34.910 --> 00:46:38.260
Bank, jest przygotowywany do prywatyzacji.

00:46:38.290 --> 00:46:40.160
Sprywatyzował

00:46:40.320 --> 00:46:41.680
też, a właściwie

00:46:42.720 --> 00:46:44.940
sprzedał udziały w dwóch

00:46:44.970 --> 00:46:49.120
firmach ubezpieczeniowych,
bo potrzebuje pieniędzy.

00:46:49.720 --> 00:46:51.940
Rząd Tuska też będzie
potrzebował pieniędzy.

00:46:51.970 --> 00:46:55.180
I te pieniądze mogą być
m.in. z prywatyzacji.

00:46:55.210 --> 00:46:56.780
Co dalej można zrobić?

00:46:56.800 --> 00:46:58.280
Jest

00:46:59.320 --> 00:47:02.600
większość spółek Skarbu Państwa.

00:47:03.720 --> 00:47:08.080
W tych spółkach Skarb Państwa
ma udziały mniejszościowe.

00:47:08.200 --> 00:47:10.080
A nie większościowe.

00:47:11.920 --> 00:47:13.540
W KGHMie?

00:47:13.570 --> 00:47:16.920
Który to KGHM to jest

00:47:17.680 --> 00:47:21.140
w ogóle złota żyła dla
wszystkich polityków.

00:47:21.170 --> 00:47:26.580
On ma chyba 25%
i rządzi. W Orlenie rządzi, w

00:47:26.610 --> 00:47:31.500
spółkach energetycznych rządzi,
a wszędzie ma mniej niż 50%.

00:47:31.530 --> 00:47:34.080
Sądzę, że można byłoby,

00:47:34.120 --> 00:47:35.260
nie jestem prawnikiem,

00:47:35.290 --> 00:47:39.520
tutaj zahaczamy o kodeks spółek
handlowych, ale

00:47:40.000 --> 00:47:46.600
moim zdaniem można byłoby tak zmienić
kodeks spółek handlowych, żeby

00:47:49.200 --> 00:47:57.760
dać większą możliwość decydowania
o obsadzie zarządu

00:47:59.520 --> 00:48:05.140
mniejszościowym akcjonariuszom,
którzy w sumie mają większość.

00:48:05.170 --> 00:48:12.210
Oni są rozproszeni, mają 1, 2%,
a Skarb Państwa ma powiedzmy 30%.

00:48:12.240 --> 00:48:16.000
I te 30% powoduje, że
rządzi w stu procentach.

00:48:16.160 --> 00:48:19.600
I tutaj coś można byłoby z tym zrobić.

00:48:19.960 --> 00:48:24.600
Można i należy powrócić do pomysłów

00:48:25.200 --> 00:48:29.000
wzmocnienia filara kapitałowego

00:48:31.040 --> 00:48:33.210
ubezpieczeń emerytalnych

00:48:33.240 --> 00:48:38.320
w oparciu o sprzedaż majątku państwowego.

00:48:38.960 --> 00:48:42.640
To też powinien być taki kontrakt poważny.

00:48:43.200 --> 00:48:44.720
Jest

00:48:46.040 --> 00:48:54.760
Fundusz Rezerwy Demograficznej
w ZUSie i Fundusz

00:48:54.920 --> 00:48:57.400
był zasilany m.in.

00:48:57.880 --> 00:49:03.380
sprzedażą majątku państwowego,
ale co jakiś czas po cichu politycy,

00:49:03.410 --> 00:49:09.300
to zrobił rząd Morawieckiego, ale
to zrobił też Rostowski swego czasu.

00:49:09.330 --> 00:49:12.960
Brakuje pieniędzy, to
biorę z tego funduszu.

00:49:14.280 --> 00:49:15.780
Nie mówię o tym.

00:49:15.810 --> 00:49:17.880
Oburza się na to Gadomski.

00:49:17.910 --> 00:49:20.620
I jeszcze paru dziennikarzy.

00:49:20.650 --> 00:49:26.940
A ludzi to nie obchodzi, więc należałoby
zrobić taki kontakt poważny.

00:49:26.970 --> 00:49:30.060
Będziemy sprzedawać majątek.

00:49:30.090 --> 00:49:31.580
I te pieniądze są wasze.

00:49:31.610 --> 00:49:32.860
Kochani emeryci!

00:49:32.890 --> 00:49:34.680
Skonstruować

00:49:36.160 --> 00:49:38.620
taki fundusz, żeby

00:49:38.650 --> 00:49:43.020
ktoś
mógł zaglądać przez internet codziennie,

00:49:43.050 --> 00:49:48.160
ile mu tam w tym funduszu przyrasta
dzięki temu, że jest prywatyzacja.

00:49:48.600 --> 00:49:55.280
Jakby ode mnie zależało,
to bym sprecyzował wszystko, ale

00:49:55.800 --> 00:49:58.100
po pierwsze ode mnie nic nie zależy,

00:49:58.130 --> 00:50:06.880
a po drugie rozumiem, że są przeszkody
i ze strony związków zawodowych, i ze strony strony

00:50:06.960 --> 00:50:11.340
wyborców, ale część na
pewno można sprywatyzować.

00:50:11.370 --> 00:50:18.900
Plus do tego oczywiście bardzo ostre
zakazy idące z góry.

00:50:18.930 --> 00:50:24.980
Sądzę, że gdyby Tusk
ogłosił i wydał rozporządzenie

00:50:25.010 --> 00:50:26.560
że za

00:50:27.920 --> 00:50:30.540
taką praktykę jak:

00:50:30.570 --> 00:50:32.360
Cześć wujku,

00:50:32.480 --> 00:50:39.700
do Brudzińskiego słynny
list, że za coś takiego wywalamy.

00:50:39.730 --> 00:50:43.600
To pewnie dałoby to jakiś efekt.

00:50:44.680 --> 00:50:48.980
Za czasów Donalda

00:50:49.010 --> 00:50:56.480
były też takie rzeczy jak to, że były
minister skarbu państwa zostaje prezesem

00:50:56.760 --> 00:51:01.800
spółki budującej elektrownie atomowe.

00:51:02.200 --> 00:51:04.660
Elektrownia atomowa to jest poważna rzecz.

00:51:04.690 --> 00:51:08.180
On tam musiał zarabiać
kilkadziesiąt tysięcy złotych.

00:51:08.210 --> 00:51:12.140
Zarabiał, zarabiał, wydawał pieniądze
i oczywiście nic z tego nie było.

00:51:12.170 --> 00:51:15.980
Ten przykład do dzisiaj
każdy pisowiec podaje.

00:51:16.010 --> 00:51:19.680
Więc trzeba tego unikać.

00:51:20.920 --> 00:51:27.560
Wśród problemów, z którymi nowy rząd
będzie się zmagał, są również takie, które

00:51:27.590 --> 00:51:32.940
mają znacznie dłuższą
historię niż te 8 lat.

00:51:32.970 --> 00:51:39.420
Są dwa obszary,
moim zdaniem szczególnie istotne.

00:51:39.450 --> 00:51:45.500
System emerytalny w Polsce
i system ochrony zdrowia.

00:51:45.530 --> 00:51:49.060
Charakterystyczne, że opozycja niechętnie

00:51:49.090 --> 00:51:54.420
o tych kwestiach mówiła podczas kampanii
wyborczej, ograniczając się

00:51:54.450 --> 00:51:59.140
co najwyżej do stwierdzenia, że
wieku emerytalnego nie ruszymy.

00:51:59.170 --> 00:52:05.300
A o służbie zdrowia, jeśli była mowa,
to o tym, że szpitale są zadłużone

00:52:05.330 --> 00:52:12.440
i że należałoby dosypać trochę
grosza, żeby było lepiej.

00:52:12.840 --> 00:52:17.620
Co pan by sugerował, jeśli
chodzi o te dwie sfery?

00:52:17.650 --> 00:52:25.180
Tu pewnym atutem, którym
dysponuje rząd, jest to, że

00:52:25.210 --> 00:52:30.400
te sprawy zostały tak rozłożone

00:52:30.920 --> 00:52:35.100
że nawet drobnymi poprawkami można

00:52:35.130 --> 00:52:41.140
coś pozytywnego osiągnąć, zwłaszcza
w służbie zdrowia. W służbie zdrowia

00:52:41.170 --> 00:52:45.120
dużym problemem jest
zła,

00:52:45.150 --> 00:52:48.160
absurdalna wycena procedur.

00:52:50.920 --> 00:53:00.000
My nie płacimy tam za operację czy
za to, że lekarz nas przyjmie,

00:53:00.200 --> 00:53:01.640
ale

00:53:02.240 --> 00:53:09.040
ten lekarz czy ten szpital dostaje za to
pieniądze od NFZu, ale dostaje pieniądze

00:53:09.480 --> 00:53:14.880
według taryfikatora, który to
taryfikator jest bardzo błędnie

00:53:15.120 --> 00:53:15.520
zrobiony.

00:53:15.550 --> 00:53:22.240
W związku z tym niektóre
procedury z góry wiadomo, że

00:53:23.280 --> 00:53:24.900
są ze stratą po prostu.

00:53:27.560 --> 00:53:29.900
Samego lekarza to nic nie obchodzi.

00:53:29.930 --> 00:53:35.640
On ma mieć wynagrodzenie i
te wynagrodzenie lekarzy

00:53:35.680 --> 00:53:39.200
bardzo poważnie wzrosło w Polsce.

00:53:39.720 --> 00:53:45.920
30 lat temu lekarze byli taką grupą
średnio zarabiającą.

00:53:46.120 --> 00:53:48.020
Dlatego sobie dorabiali na boku.

00:53:48.050 --> 00:53:51.060
Dzisiaj lekarze zarabiają.

00:53:51.090 --> 00:53:53.860
Na ogół mają kontrakty i to są

00:53:53.890 --> 00:53:58.980
zarobki rzędu kilkadziesiąt tysięcy
miesięcznie i im mniej nie będzie.

00:53:59.010 --> 00:54:06.580
W każdym razie zła wycena procedur,
przy jednocześnie

00:54:06.610 --> 00:54:10.420
wysokich kosztach pracy,
powoduje, że wiele tych procedur

00:54:10.450 --> 00:54:14.180
z góry wiadomo, że przyniesie stratę.

00:54:14.210 --> 00:54:16.620
Więc albo szpital unika ich,

00:54:16.650 --> 00:54:18.340
ale ktoś to musi wykonać.

00:54:18.370 --> 00:54:22.020
W każdym bądź razie tutaj poprawa.

00:54:22.050 --> 00:54:24.040
Lepsze wyceny.

00:54:28.280 --> 00:54:33.920
Wiele szpitali jest zbędnych, co też

00:54:35.720 --> 00:54:37.240
jest powszechnie wiadome, chociaż ludzie

00:54:37.270 --> 00:54:42.440
tego nie przyjmują do wiadomości i będzie
krzyk jak szpitale będą likwidowane.

00:54:42.470 --> 00:54:44.000
Po prostu

00:54:45.120 --> 00:54:47.860
zmienia się struktura demograficzna

00:54:47.890 --> 00:54:52.560
i do tej struktury
sieć szpitali nie jest dopasowana.

00:54:53.400 --> 00:54:54.700
Na pewno jest

00:54:54.730 --> 00:55:01.700
też w związku z tym, że
rynek szpitala wie, że i tak, i tak

00:55:01.730 --> 00:55:04.100
nawet jak stanie na głowie,

00:55:04.120 --> 00:55:05.440
to

00:55:05.880 --> 00:55:12.540
i tak będzie miał stratę, to już w
ogóle rezygnuje z poprawy efektywności.

00:55:12.570 --> 00:55:17.380
Więc sądzę, że tutaj małymi krokami,
poprzez lepszą wycenę, poprzez

00:55:17.410 --> 00:55:22.240
eliminację bałaganu, poprzez
lepsze dostosowanie szpitali do

00:55:23.200 --> 00:55:25.440
struktury demograficznej
i ilości mieszkańców

00:55:25.470 --> 00:55:29.600
coś można zrobić. Jeśli idzie o emerytury.

00:55:29.760 --> 00:55:35.840
Trzeba po prostu ludziom mówić.

00:55:37.000 --> 00:55:42.160
Tak mamy za sobą niestety to nieszczęsne

00:55:42.640 --> 00:55:44.880
rozmontowanie OFE.

00:55:46.040 --> 00:55:51.480
Ja się zgodzę z tym, że
te pieniądze nie zostały ukradzione.

00:55:51.720 --> 00:55:57.420
Ja jestem emerytem i wiem, co się
z tymi moimi pieniędzmi stało.

00:55:57.450 --> 00:56:01.400
One zostały mi w postaci
emerytury zwrócone.

00:56:01.430 --> 00:56:02.820
Wszystko jest ok.

00:56:02.850 --> 00:56:08.380
Niemniej bałagan, który temu towarzyszył
spowodował, że

00:56:08.410 --> 00:56:13.440
każda reforma emerytalna, każda zmiana
emerytalna staje się niewiarygodna.

00:56:13.470 --> 00:56:20.920
Stąd klęska PPK, czyli tych
planów pracowniczych.

00:56:21.400 --> 00:56:26.240
Także tu jest sytuacja naprawdę
dramatyczna, bo cokolwiek

00:56:28.080 --> 00:56:29.680
powiemy.

00:56:30.640 --> 00:56:32.560
Jest np.
propozycja,

00:56:32.590 --> 00:56:34.720
to jest propozycja

00:56:35.640 --> 00:56:40.180
byłego ministra finansów
Pawła Wojciechowskiego.

00:56:40.210 --> 00:56:44.360
To był najkrócej
urzędujący minister finansów, chyba przez tydzień

00:56:44.390 --> 00:56:51.080
urzędował, ale
ma ciekawą propozycję, żeby

00:56:51.920 --> 00:56:54.520
jeżeli ktoś przekroczył wiek emerytalny i

00:56:54.550 --> 00:56:58.720
pracuje, to żeby miał z
tego dodatkowo bonifikaty.

00:56:58.840 --> 00:57:03.280
Znaczy nie tylko, że
za jakiś czas będziemy mieć więcej

00:57:03.310 --> 00:57:09.480
emerytury, ale już podczas
pracy, żeby coś tam dostawał.

00:57:10.680 --> 00:57:12.840
Wyliczył, że to się w sumie opłaca.

00:57:12.870 --> 00:57:15.740
Możliwe, że to jest jakiś pomysł.

00:57:15.770 --> 00:57:21.240
W każdym razie
rozmontowanie OFE spowodowało, że,

00:57:21.600 --> 00:57:23.600
i też taka

00:57:24.120 --> 00:57:27.000
ogólna, jak to się

00:57:27.600 --> 00:57:30.640
mówi teraz, narracja,

00:57:30.680 --> 00:57:33.900
że młodzi ludzie przyszli, a i
tak tej emerytury nie doczekam.

00:57:33.930 --> 00:57:36.000
To co mnie to obchodzi?

00:57:37.120 --> 00:57:43.560
ZUS ciągle funkcjonuje i jeszcze przez
ileś lat będzie normalnie funkcjonował.

00:57:43.590 --> 00:57:46.340
Tylko że cały czas potrzebuje

00:57:46.370 --> 00:57:49.300
dotacji z budżetu.

00:57:49.330 --> 00:57:53.180
Więc jak ktoś ma tam lat 40,
50 to nie powinien mówić:

00:57:53.210 --> 00:57:56.060
ja emerytury i tak nie doczekam,
mnie to nie obchodzi.

00:57:56.090 --> 00:57:57.760
Powinien jednak

00:57:57.960 --> 00:58:00.820
myśleć o tej starości.

00:58:00.850 --> 00:58:07.340
Tutaj poza
edukacją, zachęcaniem do oszczędności,

00:58:07.370 --> 00:58:10.420
tworzeniem stabilnych
warunków oszczędzania.

00:58:10.450 --> 00:58:13.140
W tej chwili jest bardzo
trudno oszczędzać.

00:58:13.170 --> 00:58:15.040
Przy inflacji.

00:58:18.530 --> 00:58:21.210
Jak ktoś ma większe
oszczędności, kupuje mieszkanie.

00:58:21.240 --> 00:58:25.660
W efekcie narasta bańka
na rynku mieszkaniowym.

00:58:25.680 --> 00:58:27.360
Tu jest wiele trudnych

00:58:27.390 --> 00:58:35.760
rzeczy i rzeczywiście
trudno podać sensowne

00:58:35.880 --> 00:58:42.600
rozwiązania, poza tym, że po prostu trzeba
ludzi zachęcać do tego, żeby oszczędzali.

00:58:42.680 --> 00:58:47.720
Jeżeli na emeryturze

00:58:48.280 --> 00:58:55.900
ich dochody spadną tak, że nie będą mogli
utrzymać swojego normalnego stylu życia,

00:58:55.930 --> 00:58:59.900
czyli jeździć na wakacje,
jeździć samochodem.

00:58:59.930 --> 00:59:02.900
To trzeba im to uświadomić.

00:59:02.930 --> 00:59:04.700
Ale to jest właściwie

00:59:04.730 --> 00:59:10.260
jedyne, co można robić, zachęcać do
oszczędzania, zachęcać do dłuższej pracy.

00:59:10.290 --> 00:59:13.640
Ustawowo podnieść wiek emerytalny?

00:59:14.480 --> 00:59:18.740
Wiemy, że to z jakiegoś powodu
w Polsce jest traktowane,

00:59:18.770 --> 00:59:22.520
zresztą we Francji też,

00:59:24.320 --> 00:59:27.820
więc pewnie tego się nie da zrobić.

00:59:27.850 --> 00:59:30.080
Gdybym był kamikadze, to bym podniósł wiek

00:59:30.110 --> 00:59:34.680
emerytalny, ale wiadomo, że by to
spowodowało natychmiast spadek,

00:59:34.710 --> 00:59:36.640
nie mówiąc o tym, że

00:59:38.480 --> 00:59:41.180
mamy koalicję iluś partii

00:59:41.200 --> 00:59:42.600
i

00:59:42.840 --> 00:59:46.520
tu żadna partia nie podejmie się tego.

00:59:47.840 --> 00:59:49.660
To jeszcze tylko jedna kwestia,

00:59:49.690 --> 00:59:52.420
zanim państwu oddam głos,

00:59:52.450 --> 00:59:57.920
zaczął pan od takiego spostrzeżenia
konstatacji, że przestajemy być krajem

00:59:57.950 --> 01:00:07.020
doganiającym, że może zdarzyć się, że
za naszego życia nie dogonimy Niemiec

01:00:07.050 --> 01:00:09.000
na przykład.

01:00:10.280 --> 01:00:13.920
Gdyby Pan mógł w kilku słowach

01:00:14.040 --> 01:00:20.840
nakreślić taki optymalny kształt
polityki gospodarczej, która

01:00:22.120 --> 01:00:29.380
nadała by tej gospodarce nową dynamikę
i pozwoliła wejść na ścieżkę

01:00:29.410 --> 01:00:35.700
dynamicznego wzrostu nie tego
rzędu 3 3,5%, ale 6, 8%

01:00:35.720 --> 01:00:37.120
rocznie.

01:00:38.120 --> 01:00:39.820
Jest tak.

01:00:39.850 --> 01:00:45.800
Stabilizujemy gospodarkę, czyli
likwidujemy inflację.

01:00:46.040 --> 01:00:49.040
To spowoduje, że przez

01:00:49.640 --> 01:00:51.320
rok, dwa,

01:00:51.520 --> 01:00:55.060
nasze tempo wzrostu spadnie, ale to jest

01:00:55.090 --> 01:01:01.000
niezbędne, żeby
startować do szybszego wzrostu.

01:01:01.720 --> 01:01:05.180
Wtedy spadną też stopy procentowe, czyli

01:01:05.210 --> 01:01:08.840
będzie się opłacało inwestować,
będzie się opłacało

01:01:10.360 --> 01:01:12.600
inwestować w Polsce.

01:01:12.840 --> 01:01:17.960
Dalej, likwidujemy deficyt.

01:01:18.000 --> 01:01:26.180
Niemcy byli w stanie
przez wiele lat zejść,

01:01:26.210 --> 01:01:31.420
Niemcy mieli wysokie
zadłużenie rzędu 80% i

01:01:31.450 --> 01:01:34.500
dopóki nie przyszła pandemia,

01:01:34.530 --> 01:01:39.940
schodzili, schodzili, poniżej 60% zeszli.

01:01:41.050 --> 01:01:46.740
Można to zrobić, jeżeli przejrzeć wydatki.

01:01:46.770 --> 01:01:52.210
Wydatki, które są kontr produktywne.

01:01:52.240 --> 01:01:54.560
Te wszystkie zasiłki.

01:01:54.680 --> 01:01:58.960
Tu należy racjonalizować,

01:02:02.000 --> 01:02:04.080
normalnie można powiedzieć należy ciąć,

01:02:04.110 --> 01:02:08.700
ale polityk nie powie, że będzie to ciął,
tylko powie, że to będzie racjonalizował.

01:02:08.730 --> 01:02:14.240
Ale w każdym razie trzeba
racjonalizować i ten

01:02:15.800 --> 01:02:20.500
program 500 czy 800
jest jednym wielkim absurdem.

01:02:20.530 --> 01:02:25.060
Jeżeli ileś miliardów
już w tej chwili

01:02:25.090 --> 01:02:32.760
nie pamiętam ile, ale to są naprawdę
poważne sumy idą do rodzin

01:02:33.680 --> 01:02:40.400
z tych 20% o
najwyższych dochodach.

01:02:41.120 --> 01:02:44.840
To są jakieś absurdy w ogóle.

01:02:45.120 --> 01:02:50.720
Po prostu takie kupowanie
ludzi, więc to trzeba zlikwidować.

01:02:52.320 --> 01:02:54.200
Potrzebna jest

01:02:54.880 --> 01:02:56.500
sensowna polityka migracyjna.

01:02:56.530 --> 01:03:00.200
Jeszcze o tym nie mówiliśmy,
ale to jest ważne.

01:03:01.800 --> 01:03:05.560
Polska potrzebuje migrantów.

01:03:07.440 --> 01:03:12.020
A ten temat
z wielu powodów i z tego powodu,

01:03:12.050 --> 01:03:19.540
że w 2015 roku była ta fala uchodźców, i
z tego powodu, że jest ta afera wizowa.

01:03:19.570 --> 01:03:21.210
Więc to jest temat tabu.

01:03:21.240 --> 01:03:25.340
Więc ten temat tabu trzeba odczarować.

01:03:25.370 --> 01:03:30.720
Dalej, potrzebny jest cały
pakiet taki, nazwijmy go,

01:03:34.640 --> 01:03:37.760
przyjazne państwo dla przedsiębiorcy.

01:03:38.680 --> 01:03:40.560
To też jest szalenie trudne do zrobienia,

01:03:40.590 --> 01:03:46.140
bo to nie chodzi tylko
o przepisy prawne, ale chodzi o

01:03:46.170 --> 01:03:49.020
funkcjonowanie aparatu skarbowego.

01:03:49.050 --> 01:03:51.420
Funkcjonowanie urzędników.

01:03:51.450 --> 01:03:53.800
Ale przynajmniej należy zacząć.

01:03:53.830 --> 01:03:55.360
Należy

01:03:56.240 --> 01:03:59.540
ich nagradzać nie za to, że

01:03:59.570 --> 01:04:05.000
złapią jakiegoś przedsiębiorcę, następnie
rozwalą mu przedsiębiorstwo,

01:04:05.560 --> 01:04:11.240
a następnie po dwudziestu latach ten
przedsiębiorca dostaje odszkodowanie.

01:04:11.680 --> 01:04:14.760
Tylko za to, że

01:04:16.960 --> 01:04:20.600
tak jak ogrodnicy hodują
tych przedsiębiorców.

01:04:22.680 --> 01:04:24.500
To jest, tak jak mówię, to jest trudne, bo

01:04:24.530 --> 01:04:29.140
tak się robi w krajach
o wysokiej kulturze urzędniczej,

01:04:29.170 --> 01:04:36.660
gdzie jest zaufanie
do przedsiębiorcy i zaufanie do urzędnika.

01:04:36.690 --> 01:04:40.060
Że jeżeli się na coś umawiają,
to to nie jest cwaniactwo, tylko

01:04:40.090 --> 01:04:46.800
naprawdę można się umówić, ale w
każdym razie w tę stronę trzeba iść.

01:04:47.600 --> 01:04:49.320
Lepsze

01:04:49.440 --> 01:04:51.360
kwalifikacje.

01:04:52.440 --> 01:04:57.660
Przez pewien czas cieszyliśmy się z tego,

01:04:57.690 --> 01:05:03.420
że poziom formalny, poziom nauczania w
Polsce tak wrósł, że w tej chwili co

01:05:03.450 --> 01:05:08.180
trzeci człowiek, może już nawet co drugi
kończy szkołę wyższą.

01:05:08.210 --> 01:05:12.120
Ale w dużej mierze to jest fikcja.

01:05:12.240 --> 01:05:15.060
Do niczego to nie jest potrzebne.

01:05:15.090 --> 01:05:18.660
Ten system edukacji
powinien być zmieniony.

01:05:18.680 --> 01:05:19.880
Ja

01:05:20.080 --> 01:05:22.210
pamiętam, miałem taką rozmowę z

01:05:22.240 --> 01:05:30.140
pracodawcami w izbie polsko-niemieckiej
i oni mi mówią jedną taką ciekawą rzecz.

01:05:30.170 --> 01:05:32.560
Przyjmują pracownika.

01:05:33.240 --> 01:05:37.120
Po wyższych studiach.

01:05:37.240 --> 01:05:41.780
I zaczynają od zrobienia mu szkolenia.

01:05:41.810 --> 01:05:47.240
W innych krajach po szkole
drobne szkolenie zawsze pewnie jest

01:05:47.270 --> 01:05:50.540
potrzebne, ale normalnie tak
jak by nie miał tych studiów.

01:05:50.570 --> 01:05:56.180
Od początku jest szkolony, więc nasze

01:05:56.210 --> 01:06:01.240
szkoły nie dają

01:06:01.880 --> 01:06:06.000
przedsiębiorcom, pracodawcom
pracowników na odpowiednim poziomie.

01:06:06.030 --> 01:06:10.980
Tylko pracodawcy muszą
ponosić koszty szkolenia.

01:06:11.010 --> 01:06:18.880
Wcześniej zapłacili podatki, żeby żeby
szkoły funkcjonowały, ale nie funkcjonują.

01:06:19.840 --> 01:06:23.800
System podatkowy oczywiście
trzeba uprościć.

01:06:25.240 --> 01:06:29.120
Ja bym był zwolennikiem albo likwidacji,

01:06:29.150 --> 01:06:34.460
albo zrobienia CITu na
bardzo niskim poziomie.

01:06:34.490 --> 01:06:36.020
10% wystarczy.

01:06:36.050 --> 01:06:38.080
Z tego CITu i tak dochody są bardzo

01:06:38.110 --> 01:06:47.420
niewielkie, więc CIT na poziomie 10% by
zachęcał z jednej strony inwestorów,

01:06:47.450 --> 01:06:53.300
z drugiej strony by zniechęcał do
kombinowania, bo w tej chwili duża część

01:06:53.330 --> 01:06:58.700
wysiłku przedsiębiorcy to
jest kombinowanie kosztów;

01:06:58.730 --> 01:07:03.040
kupuję od kogoś fakturę,
jakieś takie bzdury.

01:07:03.520 --> 01:07:06.700
To samo z VATem. VAT,

01:07:06.730 --> 01:07:12.940
albo zrobić jedną stawkę na poziomie 19, 20%.

01:07:12.970 --> 01:07:16.380
Z wyjątkami takimi zupełnie,

01:07:16.410 --> 01:07:21.560
wyjątki na jakieś sprawy.

01:07:21.760 --> 01:07:31.940
W tej chwili na spotkaniach specjalistów
od podatków oni wymieniają się żartami.

01:07:31.970 --> 01:07:32.980
Jak,

01:07:33.010 --> 01:07:38.720
i to są żarty, wcale nie dowcipy
wymyślone, tylko autentycznie,

01:07:39.280 --> 01:07:42.120
piję kawę z mlekiem.

01:07:42.150 --> 01:07:46.680
Ona jest opodatkowana inaczej
niż jak jest bez mleka.

01:07:46.800 --> 01:07:48.960
Kto to wymyślił?

01:07:50.320 --> 01:07:53.980
Więc

01:07:54.010 --> 01:07:55.880
jedna stawka

01:07:56.240 --> 01:08:01.480
z jednej strony byłaby efektywna, czyli
budżet dostałby więcej pieniędzy.

01:08:02.880 --> 01:08:06.040
By zniechęcała do kombinowania.

01:08:06.760 --> 01:08:09.580
I to właściwie właściwie wszystko.

01:08:09.610 --> 01:08:11.260
Pewnie 5, 6%

01:08:11.290 --> 01:08:15.180
nie osiągniemy, ale 3, 4% to jest

01:08:15.210 --> 01:08:17.200
do utrzymania.

01:08:19.040 --> 01:08:20.680
Proszę państwa.

01:08:26.360 --> 01:08:30.160
Chciałem dwie kwestie poruszyć

01:08:30.400 --> 01:08:34.180
i poprosić o ustosunkowanie
się do tych problemów.

01:08:34.210 --> 01:08:41.780
Po pierwsze nawiązuję tutaj do tego
programu 500, 800 plus, ale moim zdaniem on

01:08:41.800 --> 01:08:46.840
nie jest niedobry, dlatego że pieniądze
trafiają do wszystkich, niezależnie od

01:08:46.870 --> 01:08:52.040
statusu majątkowego,
ale przede wszystkim dlatego, że

01:08:53.040 --> 01:08:54.580
on mija się z celem.

01:08:54.610 --> 01:09:00.180
Jego celem była efektywna polityka
pronatalistyczna państwa.

01:09:00.210 --> 01:09:05.440
I ten problem w tej chwili bardzo narasta.

01:09:06.120 --> 01:09:09.160
Jeszcze parę lat temu Polska miała około

01:09:09.180 --> 01:09:16.100
39 milionów,
dzisiaj, w tym roku to jest 37800/600

01:09:16.130 --> 01:09:17.820
w tej chwili.

01:09:17.840 --> 01:09:22.020
To nie jest tylko absolutne obniżenie się
liczby ludności,

01:09:22.050 --> 01:09:28.540
ale także zmiany w strukturze wiekowej, co
ma istotny wpływ na późniejsze obciążenia

01:09:28.570 --> 01:09:37.520
w zakresie np. polityki społecznej, ale także
kwestii ilości ludzi pracujących, czyli

01:09:37.550 --> 01:09:43.900
de facto dających jakiś wkład
w rozwój produktu PKB brutto.

01:09:43.920 --> 01:09:48.660
I wydaje mi się, że
trzeba szukać jakiś innych,

01:09:48.680 --> 01:09:50.100
tutaj się mówi o tym,

01:09:50.130 --> 01:09:54.500
znaczy przez pierwszy rok był lekki
wzrost, a później już

01:09:54.530 --> 01:09:59.460
całkowity spadek przyrostu,
niezależnie od tego całego programu.

01:09:59.490 --> 01:10:01.400
Jaki tu instrument mógłby być,

01:10:01.420 --> 01:10:02.580
który mógłby pomóc?

01:10:02.610 --> 01:10:08.340
Ja nie mam wątpliwości, że
nie ma tu mądrych za dużo, bo

01:10:08.370 --> 01:10:12.960
to, że mamy mały przyrost naturalny, to
wynika z pewnych przyczyn kulturowych

01:10:12.980 --> 01:10:15.080
po prostu już w tej chwili upowszechniania

01:10:15.110 --> 01:10:20.580
się pewnego modelu rodziny, ale mimo to
wydawałoby się, że

01:10:20.610 --> 01:10:26.760
trzeba coś zrobić, władza musi coś
zrobić, bo grozi to załamaniem się po

01:10:26.790 --> 01:10:35.420
prostu całej struktury ludności
jako pewnej wspólnoty gospodarującej.

01:10:36.680 --> 01:10:40.920
I druga kwestia to
jest taka, wydawałoby się, to jest

01:10:42.720 --> 01:10:49.980
szczegół, ale ważny z punktu widzenia
wydatków budżetu państwa, to jest CPK.

01:10:50.000 --> 01:10:53.640
Jak pana zdaniem podejść do tego problemu,

01:10:54.080 --> 01:11:00.540
który ma zaangażować kilkadziesiąt
miliardów złotych w najbliższych latach?

01:11:00.570 --> 01:11:02.560
I

01:11:02.720 --> 01:11:07.080
jak twierdzi minister, dotychczasowy
minister Horała, tutaj zresztą z naszego

01:11:07.110 --> 01:11:13.420
regionu, jest to nie do zawrócenia, bo
po prostu zostały poczynione pewne,

01:11:13.440 --> 01:11:15.200
ja już nie mówię o systemie kolejowym,

01:11:15.220 --> 01:11:19.500
który może być,
tylko mówię o samym przedsiębiorstwie,

01:11:19.530 --> 01:11:23.500
dworcu lotniczym i
jednym słowem, jak z tego problemu wyjść.

01:11:23.530 --> 01:11:26.500
Czy Pan ma na ten temat jakiś pomysł?

01:11:26.530 --> 01:11:28.520
Być może też jest wiele innych takich

01:11:28.550 --> 01:11:35.500
sytuacji, z których
warto, żeby nowy rząd,

01:11:35.530 --> 01:11:39.300
w którym pokładamy nadzieję, żeby
się jakoś postarał, wycofać.

01:11:39.320 --> 01:11:40.720
Dziękuję.

01:11:42.440 --> 01:11:45.720
Jeśli idzie o demografię, to

01:11:47.120 --> 01:11:53.440
właściwie nie ma chyba w Europie,
przynajmniej w Unii Europejskiej

01:11:53.800 --> 01:11:55.260
kraju,

01:11:55.290 --> 01:11:57.160
który miałby

01:11:58.600 --> 01:12:08.480
wskaźnik dzietności powyżej dwóch,
żeby w długim czasie utrzymać pozytywne

01:12:10.960 --> 01:12:12.340
tempo przyrostu ludności.

01:12:12.370 --> 01:12:16.200
Musi mieć 2 2.1.

01:12:16.920 --> 01:12:18.760
Francja, która

01:12:19.840 --> 01:12:24.160
prowadzi bardzo agresywną
politykę pronotalistyczną

01:12:24.640 --> 01:12:28.420
też nie ma tego,

01:12:28.450 --> 01:12:33.040
bo w Polsce to w tej chwili to jest chyba
1,3 i 1,4 coś takiego, czyli jest bardzo

01:12:33.070 --> 01:12:37.140
nisko, jest niżej niż
średnio w Unii Europejskiej,

01:12:37.170 --> 01:12:40.420
ale Francja albo Szwecja też nie mają

01:12:40.450 --> 01:12:42.200
dwóch.

01:12:43.480 --> 01:12:47.840
Więc ja sądzę, że można podnieść

01:12:49.280 --> 01:12:51.840
wskaźniki płodności

01:12:52.560 --> 01:12:57.940
nie do dwóch, tylko
powiedzmy do tych 1,8.

01:12:57.960 --> 01:13:01.440
Więc to zatrzyma spadek.

01:13:01.520 --> 01:13:04.560
Głównie przez taką

01:13:05.080 --> 01:13:06.800
politykę

01:13:06.880 --> 01:13:09.420
stabilizacji sytuacji.

01:13:09.450 --> 01:13:13.080
Znaczy ciągłe zmiany.

01:13:13.840 --> 01:13:18.480
I zmiany w

01:13:19.440 --> 01:13:26.300
zasiłkach i zmiany zachodzące w otoczeniu.

01:13:26.330 --> 01:13:34.060
To raczej zniechęca do
płodności, ale ja tutaj wielkich nadziei nie mam,

01:13:34.090 --> 01:13:41.760
nie wiem, czy państwo wiecie, że w tej
chwili najbardziej dramatyczna sytuacja

01:13:42.240 --> 01:13:45.220
jest w Korei Południowej.

01:13:45.250 --> 01:13:46.780
To co dziwne jest,

01:13:46.800 --> 01:13:50.280
oni mają te wskaźniki

01:13:50.680 --> 01:13:51.700
płodności

01:13:51.720 --> 01:13:54.380
niewiele większe niż jeden.

01:13:54.410 --> 01:13:57.260
I społeczeństwo się błyskawicznie starzeje.

01:13:57.290 --> 01:14:00.740
To jest sytuacja Japonii
i to jest sytuacja Chin.

01:14:00.760 --> 01:14:02.160
Chiny,

01:14:03.320 --> 01:14:05.540
według niektórych prognoz,

01:14:05.570 --> 01:14:13.000
pod koniec naszego stulecia będą
miały gdzieś 700 milionów mieszkańców.

01:14:13.040 --> 01:14:16.320
Dzisiaj mają dwa razy tyle.

01:14:17.640 --> 01:14:20.840
Dzisiaj mają

01:14:21.400 --> 01:14:23.640
5, 6 razy więcej mieszkańców

01:14:23.670 --> 01:14:29.040
niż Stany Zjednoczone,
a pod koniec stulecia będą miały

01:14:29.600 --> 01:14:32.820
dwa, może mniej niż dwa razy
więcej niż Stany Zjednoczone.

01:14:32.840 --> 01:14:35.500
To jest trend cywilizacyjny.

01:14:35.530 --> 01:14:38.340
Ja nie sądzę, żeby to się dało

01:14:38.370 --> 01:14:40.000
jakoś obejść.

01:14:43.160 --> 01:14:45.860
Oni mieli głupotę właśnie

01:14:45.880 --> 01:14:49.380
z polityką, co zresztą pokazuje, że

01:14:49.410 --> 01:14:59.200
ta władza tych mądrych Mandarynów nie
zawsze jest taka mądra, jak im się wydaje.

01:15:00.040 --> 01:15:03.240
Także i ja nie mam pomysłu na,

01:15:03.560 --> 01:15:07.000
jest po prostu jasne, że

01:15:07.440 --> 01:15:12.360
jeżeli jest małżeństwo i temu
małżeństwu urodzi się dziecko.

01:15:13.200 --> 01:15:19.040
To jego sytuacja i materialna, i taka
sytuacja w ogóle się pogarsza.

01:15:21.360 --> 01:15:27.460
Dlatego, że nie można wyjechać za granicę,
dlatego, że nie można coś zrobić.

01:15:27.490 --> 01:15:32.000
Nie ma na to za bardzo sposobu.

01:15:32.200 --> 01:15:37.360
Być może trzeba wrócić do konserwatywnych,

01:15:38.560 --> 01:15:41.300
do tego konserwatywnego nurtu.

01:15:41.330 --> 01:15:45.020
Że jednak rodzina jest ważna.

01:15:45.050 --> 01:15:48.960
My od tego też odeszliśmy.

01:15:51.440 --> 01:15:59.240
Koalicja, która teraz będzie rządziła,
twierdzi, że kobiety nie rodzą, bo

01:15:59.920 --> 01:16:05.660
boją się powikłań
i tego, że jest zakazana aborcja.

01:16:05.680 --> 01:16:08.580
Jestem głęboko przekonany, że

01:16:08.610 --> 01:16:14.420
ten trend się nie zmieni, niezależnie
od tego, co stanie się z aborcją.

01:16:14.450 --> 01:16:19.660
A opozycja raczej
raczej zmniejsza dzietność niż zwiększa.

01:16:19.680 --> 01:16:23.980
W każdym razie na to pytanie
nie mam dobrej odpowiedzi.

01:16:24.000 --> 01:16:25.480
To jest

01:16:25.800 --> 01:16:30.620
sytuacja, z którą
po raz pierwszy w historii się spotykamy.

01:16:30.640 --> 01:16:34.240
Po prostu dopóki nie było antykoncepcji

01:16:35.400 --> 01:16:39.480
ludzie mnożyli się
dopóki mogli.

01:16:39.500 --> 01:16:46.920
Kobiety rodziły dziesięcioro dzieci,
połowa umierała.

01:16:47.400 --> 01:16:49.640
I dalej.

01:16:51.320 --> 01:16:54.640
Od czasu do czasu
zdarzały się klęski głodu.

01:16:55.520 --> 01:16:57.040
I to się wszystko wyrównywało. W tej

01:16:57.070 --> 01:17:02.940
chwili mamy z jednej strony
antykoncepcję, z drugiej strony mamy

01:17:02.960 --> 01:17:10.620
dobrobyt pozwalający na
to, że można wyżywić wszystkich.

01:17:10.640 --> 01:17:13.260
Przynajmniej w krajach bogatych.

01:17:13.290 --> 01:17:18.600
I sytuacja trochę się
wymknęła się spod kontroli.

01:17:19.040 --> 01:17:23.700
Jakoś będziemy sobie z tym radzili
imigracją, ale to oczywiście też

01:17:23.720 --> 01:17:29.700
z tym związane problemy, bo to politykę
imigracyjną trzeba odpowiednio prowadzić.

01:17:29.720 --> 01:17:32.040
Jeśli idzie o CPK.

01:17:32.080 --> 01:17:36.640
To sądzę, że tam trzeba przede wszystkim

01:17:36.960 --> 01:17:38.720
zbadać

01:17:40.520 --> 01:17:44.660
na czym ten plan ma polegać.

01:17:44.680 --> 01:17:47.460
Bo PiS to robił

01:17:47.490 --> 01:17:52.520
na zasadzie pewnej ideologii,
my zbudujemy coś wielkiego.

01:17:52.600 --> 01:18:00.520
A z wielu wyliczeń wynika,
że prawdopodobnie liczba

01:18:01.200 --> 01:18:02.540
pasażerów

01:18:02.570 --> 01:18:09.320
tego lotniska nigdy nie będzie
tak duża, jak szacuje PiS.

01:18:09.520 --> 01:18:13.620
Jeśli idzie o koleje, to na

01:18:13.640 --> 01:18:18.880
polskiej kolei panuje ogromny bałagan
spowodowany

01:18:19.040 --> 01:18:23.720
tym, że to jest zarządzane właśnie w
taki sposób jak inne firmy państwowe.

01:18:23.750 --> 01:18:27.060
Więc tutaj należałoby raczej

01:18:27.090 --> 01:18:35.020
raczej zacząć od uporządkowania
kolei. Bez zajrzenia w papiery

01:18:35.050 --> 01:18:39.800
nie jestem w stanie powiedzieć, czy
CPK należy zlikwidować, czy nie.

01:18:41.320 --> 01:18:43.600
Ale nie wierzę z założenia,

01:18:43.630 --> 01:18:48.380
także to, że on mówi, że to jest nie do
cofnięcia, nie do cofnięcia, bo co?

01:18:48.410 --> 01:18:50.480
Być może podpisał

01:18:50.720 --> 01:18:54.380
z jakimiś firmami zagranicznymi jakieś
umowy, ale to trzeba byłoby te

01:18:54.410 --> 01:18:59.220
umowy przejrzeć, bo tak fizycznie
to tam bardzo niewiele zrobiono.

01:18:59.250 --> 01:19:04.840
Tylko tyle, że te, być może te umowy są i
za zerwanie będziemy płacili.

01:19:07.440 --> 01:19:10.940
Słuchaj, chciałbym Cię zapytać,

01:19:10.960 --> 01:19:18.100
jakie powinny być losy
prezesa NBP Adama Glapińskiego?

01:19:18.130 --> 01:19:24.860
Wiadomo, że w kampanii wyborczej
część opozycji bardzo zdecydowanie

01:19:24.880 --> 01:19:30.780
opowiadała się za tym, aby postawić go
przed Trybunałem Stanu.

01:19:30.800 --> 01:19:33.480
I zdaje się, a nawet na pewno, to jest

01:19:33.500 --> 01:19:42.420
stosunkowo prosty manewr polityczny, bo
wystarczy większość głosów w Sejmie, aby

01:19:42.450 --> 01:19:49.300
doprowadzić do zawieszenia prezesa, a więc
de facto przerwania jego funkcjonowania.

01:19:49.330 --> 01:19:59.860
Niewątpliwie prezes Glapiński ściśle
współdziałał z władzą polityczną PiSu.

01:19:59.880 --> 01:20:07.020
To są przecież bardzo długie związki
i zresztą ich nie ukrywał.

01:20:07.050 --> 01:20:08.840
Ale

01:20:12.240 --> 01:20:15.040
takie polityczne

01:20:17.480 --> 01:20:20.100
odwołanie czy zawieszenie

01:20:20.130 --> 01:20:27.700
prezesa Narodowego Banku Polskiego,
niezależnie od braku sympatii do niego i

01:20:27.720 --> 01:20:33.900
niezwykle krytycznej oceny jego i polityki,
sposobu komunikowania,

01:20:33.920 --> 01:20:39.180
jednak wiąże się z poważnymi
perspektywicznymi niebezpieczeństwami, bo

01:20:39.210 --> 01:20:44.040
osłabieniem instytucji,
która powinna być niezależna.

01:20:44.070 --> 01:20:47.020
Jakie jest Twoje zdanie?

01:20:47.050 --> 01:20:49.340
Tutaj się mniej więcej zgadzamy.

01:20:49.370 --> 01:20:52.560
Znaczy dla mnie argumentem przeciwko

01:20:52.590 --> 01:20:57.340
odwołaniu Glapińskiego jest
przede wszystkim to, że

01:20:57.370 --> 01:21:00.040
na jego miejsce
i tak, i tak

01:21:00.480 --> 01:21:07.760
nie można będzie powołać, przynajmniej
dopóki jest Duda, nikogo sensownego.

01:21:09.160 --> 01:21:14.160
Jego następczynią jest pani Marta

01:21:16.240 --> 01:21:20.340
Kightley.

01:21:20.370 --> 01:21:25.620
To jest pani, która razem z nim

01:21:25.640 --> 01:21:32.400
pracowała w Instytucie
Historii Myśli Gospodarczej, więc na

01:21:32.440 --> 01:21:35.840
polityce pieniężnej się
zna równie dobrze jak ona.

01:21:37.720 --> 01:21:43.340
Być może jest mniej agresywna niż

01:21:43.370 --> 01:21:47.080
Glapiński, ale właściwie
nic by to nie zmieniło.

01:21:49.040 --> 01:21:53.260
W dodatku zawieszenie go, a nie odwołanie.

01:21:53.290 --> 01:21:56.600
Zresztą odwołanie byłoby właściwie tym

01:21:56.630 --> 01:22:00.840
samym dlatego, że po odwołaniu
Duda zgłasza kandydata.

01:22:01.400 --> 01:22:03.740
Ten kandydat nie przejdzie.

01:22:03.760 --> 01:22:08.380
Więc do wyborów prezydenckich
mamy bezkrólewie.

01:22:08.410 --> 01:22:10.160
My pamiętamy te

01:22:11.560 --> 01:22:18.700
kilka tygodni bezkrólewia
po śmierci pana Skrzypka.

01:22:18.720 --> 01:22:24.560
Wtedy okazało się na przykład, że Rada
Polityki Pieniężnej ma kłopoty, bo

01:22:25.400 --> 01:22:29.360
na czele Rady Polityki
Pieniężnej stoi prezes NBP.

01:22:29.560 --> 01:22:37.780
A nie ma tam delegacji, że stoi prezes
albo ktoś inny, kto zastępuje prezesa.

01:22:37.800 --> 01:22:44.240
W związku z tym Rada Polityki Pieniężnej,
właściwie nie ma kto jej zwołać.

01:22:45.440 --> 01:22:48.260
Konsekwencje mogą być takie,

01:22:48.280 --> 01:22:49.520
to już jest moja fantazja,

01:22:49.550 --> 01:22:54.920
ale, już nie takie rzeczy
się w Polsce widziało, że,

01:22:56.080 --> 01:22:58.400
ktoś, kto ma kredyt

01:22:58.760 --> 01:23:00.780
znajduje swojego adwokata,

01:23:00.800 --> 01:23:04.340
adwokat idzie do sądu i mówi:

01:23:04.370 --> 01:23:09.720
ponieważ stopy procentowe
są wadliwie ustalane, bo nie ma Rady

01:23:09.750 --> 01:23:15.140
Polityki Pieniężnej, to
kredyt należy unieważnić.

01:23:15.160 --> 01:23:16.720
W każdym razie to będzie

01:23:16.750 --> 01:23:21.120
kłopot, przynajmniej do
końca kadencji Dudy.

01:23:21.920 --> 01:23:29.020
Mi się wydaje, że lepiej byłoby
po cichu się z Glapińskim dogadać.

01:23:29.050 --> 01:23:30.720
Tzn.

01:23:33.840 --> 01:23:40.520
nie wiem, czy on by poszedł na współpracę,
cichą współpracę z rządem.

01:23:40.560 --> 01:23:44.420
Wydelegować kogoś do kontaktu z nim.

01:23:44.450 --> 01:23:48.020
Trudno jest powiedzieć, co tam jest.

01:23:48.050 --> 01:23:53.800
Tu jest tylko jedna rzecz,
która to wszystko może zmienić.

01:23:53.840 --> 01:23:57.440
To jest kwestia pana Chrzanowskiego.

01:23:58.280 --> 01:24:03.200
Pan Chrzanowski, czyli były szef KNFu,

01:24:03.600 --> 01:24:08.900
który ma zarzuty prokuratorskie,
ale chodzi sobie swobodnie.

01:24:08.920 --> 01:24:14.460
Podobno wyjeżdża nawet za granicę i nikt mu
paszportu nie zatrzymał.

01:24:14.490 --> 01:24:17.280
Ale być może to się zmieni,

01:24:18.440 --> 01:24:22.620
jak będzie inny prokurator
i być może pan Chrzanowski,

01:24:22.640 --> 01:24:28.700
bo szczerze powiedziawszy mi się nie chce
wierzyć, żeby pan Chrzanowski, który był

01:24:28.720 --> 01:24:32.180
uczniem i pupilkiem Glapińskiego.

01:24:34.600 --> 01:24:43.120
Taką anegdotkę mi mówiła jedna
osoba z tego środowiska, pan Glapiński

01:24:43.920 --> 01:24:51.040
w tej Katedrze Myśli Gospodarczej
sobie siedział, był

01:24:51.520 --> 01:24:58.000
w tych strukturach SGH niespecjalnie
znaną i szanowaną osobą.

01:24:58.480 --> 01:25:01.800
Ale z jakiegoś powodu miał grono

01:25:03.560 --> 01:25:08.540
uczniów czy studentów, czy asystentów.

01:25:08.570 --> 01:25:11.580
I on im powiedział kilka lat temu.

01:25:11.610 --> 01:25:15.400
Wiecie, ja tu mało co znaczę.

01:25:15.640 --> 01:25:21.600
Ale ja Was zapewniam, że za kilka lat
będę bardzo ważną osobą.

01:25:21.840 --> 01:25:26.560
Wtedy ja będę pamiętał,
że wy przy mnie byliście.

01:25:26.720 --> 01:25:30.000
Ja wam załatwię różne rzeczy.

01:25:30.280 --> 01:25:32.580
Jak powiedział, tak zrobił.

01:25:32.610 --> 01:25:35.420
Wśród tych osób był pan Chrzanowski.

01:25:35.450 --> 01:25:41.580
Więc nie wierzę w to, że jeżeli
Chrzanowski składał propozycję korupcyjną

01:25:41.610 --> 01:25:46.740
Czarneckiemu, to on sam to
wymyślił, a następnie poszedł z

01:25:46.760 --> 01:25:49.980
Czarneckim do Glapińskiego.

01:25:50.000 --> 01:25:53.140
To musiał Glapiński wiedzieć.

01:25:53.170 --> 01:25:55.740
Jeżeliby to wyszło, to oczywiście wtedy

01:25:55.760 --> 01:26:00.980
nie ma Trybunału Stanu, tylko jest
prokurator i wtedy sytuacja się zmienia.

01:26:01.000 --> 01:26:03.420
Ale jeżeli tego nie będzie,

01:26:03.450 --> 01:26:05.500
a Chrzanowski pewnie,

01:26:05.530 --> 01:26:14.480
zresztą nasi prokuratorzy
nigdy nie są jakoś nadmiernie efektywni.

01:26:14.560 --> 01:26:19.100
To sama ta ścieżka przez Trybunał Stanu.

01:26:19.130 --> 01:26:21.760
Ja bym dał sobie z tym spokój.

01:26:25.440 --> 01:26:29.240
Ja chciałam zapytać pana o prywatyzację,
bo powiedział pan takie słowa, że

01:26:29.260 --> 01:26:34.260
najchętniej w odniesieniu do spółek Skarbu
Państwa sprywatyzował by pan wszystko.

01:26:34.290 --> 01:26:37.580
A proszę powiedzieć, jaki jest pana pogląd

01:26:37.610 --> 01:26:43.280
na to, że czasami słyszy się takie zdanie,
że państwo powinno zapewnić sobie kontrolę

01:26:43.300 --> 01:26:47.380
nad niektórymi sektorami z
uwagi na bezpieczeństwo państwa.

01:26:47.410 --> 01:26:52.340
Czy można zrobić to w inny sposób niż
być właścicielem takich przedsiębiorstw?

01:26:52.370 --> 01:26:56.380
To jest jedno pytanie, a drugie,
też dotyczące prywatyzacji.

01:26:56.410 --> 01:27:00.280
Co pan sądzi na temat możliwości
prywatyzacji w innych sektorach, na

01:27:00.300 --> 01:27:04.920
przykład w służbie zdrowia
czy nawet na kolei?

01:27:04.950 --> 01:27:07.860
Czy kolej musi być państwowa?

01:27:07.880 --> 01:27:08.880
Zacznę od tego ostatniego.

01:27:08.910 --> 01:27:12.720
Oczywiście, że kolej
powinna zostać sprywatyzowana.

01:27:14.880 --> 01:27:17.680
I ona zaczęła być prywatyzowana.

01:27:17.710 --> 01:27:20.000
Przynajmniej te

01:27:20.920 --> 01:27:22.440
Cargo.

01:27:24.320 --> 01:27:25.940
Skarb Państwa zostawi sobie tylko 30%.

01:27:25.960 --> 01:27:33.120
To było w czasach,
kiedy szefem kolei był pan Karnowski.

01:27:33.160 --> 01:27:36.240
Ale teraz te 30% sprawia, że tak

01:27:36.270 --> 01:27:41.800
naprawdę rządzi tam państwo,
a dokładniej związki zawodowe, bo koleją

01:27:41.830 --> 01:27:49.680
rządzą związki zawodowe i to, że
tam jest granda, to z ich powodów.

01:27:51.200 --> 01:27:52.500
Służba zdrowia.

01:27:52.530 --> 01:27:54.200
Moim zdaniem

01:27:55.440 --> 01:27:56.540
powoli,

01:27:56.570 --> 01:28:00.260
nie w sposób taki masowy

01:28:00.290 --> 01:28:01.960
należałoby

01:28:02.560 --> 01:28:04.840
co robić?
Mamy przecież

01:28:05.200 --> 01:28:09.940
mnóstwo prywatnych
klinik, prywatnych szpitali.

01:28:09.960 --> 01:28:11.000
Tego jest mnóstwo

01:28:11.030 --> 01:28:17.680
w tej chwili. One częściowo mają
kontrakty z NFZ.

01:28:17.760 --> 01:28:24.040
To co za problem, żeby
coś co jest państwowe

01:28:24.160 --> 01:28:26.620
przekazać w ręce prywatne?

01:28:26.650 --> 01:28:32.100
Tutaj to chyba nie jest jakiś
wielki problem. Teraz czy

01:28:32.130 --> 01:28:36.640
są takie miejsca, które
państwo powinno zachować sobie?

01:28:37.760 --> 01:28:41.200
Tak, każdy od razu mówi:

01:28:41.680 --> 01:28:42.980
paliwa.

01:28:43.000 --> 01:28:46.360
Ale przecież w wielu krajach,

01:28:46.440 --> 01:28:53.020
w tych krajach dobrze
funkcjonujących spółki paliwowe są prywatne.

01:28:53.050 --> 01:28:59.220
My się boimy oczywiście Rosjan,
że w takiej sytuacji Rosjanie

01:28:59.250 --> 01:29:01.880
może by weszli, a może

01:29:02.720 --> 01:29:08.080
poprzez rozmaite regulacje
dałoby się zrobić tak, żeby nie weszli,

01:29:08.110 --> 01:29:10.860
albo weszliby dobrzy Rosjanie.

01:29:10.880 --> 01:29:12.300
A jeśliby zostali?

01:29:12.330 --> 01:29:15.600
W każdym razie ja sądzę, że,

01:29:17.440 --> 01:29:21.300
państwo ma w swoich rękach
taki potężny instrument.

01:29:21.330 --> 01:29:25.600
Bank Gospodarstwa Krajowego,
to jest specjalny bank.

01:29:26.360 --> 01:29:31.120
Ma to dosyć dziwny statut,
bo to działa jako bank komercyjny,

01:29:31.120 --> 01:29:32.520
ale generalnie to jest to tzw.

01:29:32.550 --> 01:29:35.940
bank rozwoju i on niech zostanie.

01:29:35.960 --> 01:29:44.480
A inne rzeczy to ja nie widzę powodu,
żeby nie można było tego sprzedać.

01:29:48.400 --> 01:29:53.780
Nie, przepraszam,
oczywiście jest sprawa infrastruktury.

01:29:53.800 --> 01:29:55.760
Infrastruktura.

01:29:56.880 --> 01:29:58.840
Z infrastrukturą to

01:29:59.120 --> 01:30:02.060
byśmy na razie zaczekali.

01:30:05.720 --> 01:30:08.920
Porty lotnicze nie, porty lotnicze.

01:30:12.240 --> 01:30:15.140
Lotnisko w Budapeszcie.

01:30:15.170 --> 01:30:19.300
Zostało ostatecznie
sprywatyzowane w 2011 roku.

01:30:19.330 --> 01:30:22.940
W pierwszym roku rządów Orbana
i ono jest prywatne.

01:30:22.960 --> 01:30:26.620
Także ja mówię o infrastrukturze takiej

01:30:26.650 --> 01:30:32.060
strategicznej, typu właśnie
sieci energetyczne.

01:30:32.090 --> 01:30:33.760
Natomiast

01:30:34.280 --> 01:30:36.880
autostrady mogą być prywatne,
chociaż to też jest infrastruktura.

01:30:36.910 --> 01:30:40.960
Porty mogą być prywatne, porty
lotnicze jak najbardziej.

01:30:51.160 --> 01:30:55.220
Mówi pan o tym, że gonimy
Niemców i może ich nie dogonimy.

01:30:55.250 --> 01:30:57.520
I teraz w kwestii prywatyzacji różnych

01:30:57.550 --> 01:31:01.360
sektorów, jak to wygląda
w niemieckiej gospodarce?

01:31:01.380 --> 01:31:05.660
Co jest sprywatyzowane,
jakie sektory są państwowe?

01:31:05.690 --> 01:31:08.060
Czy może Pan coś powiedzieć na ten temat?

01:31:08.090 --> 01:31:11.680
Mogę powiedzieć tak, że

01:31:12.040 --> 01:31:17.300
spośród krajów OECD, to jest tam 30 parę

01:31:17.330 --> 01:31:24.220
krajów uznawanych za w miarę cywilizowane.

01:31:24.250 --> 01:31:26.260
I Polska też do tego należy.

01:31:26.280 --> 01:31:27.520
To

01:31:27.760 --> 01:31:29.400
Polska

01:31:29.800 --> 01:31:35.160
ma po Turcji największy udział
państwa w gospodarce.

01:31:37.800 --> 01:31:39.600
W bankach

01:31:39.960 --> 01:31:41.860
Polska i Węgry,

01:31:41.880 --> 01:31:46.200
być może i Turcja ma
największy udział państwa.

01:31:51.280 --> 01:31:56.300
Banki najpierw zostały sprywatyzowane,
potem zostały upaństwowione

01:31:56.330 --> 01:32:03.120
i zaczynają działać tak jak te
wszystkie inne firmy państwowe, czyli

01:32:03.760 --> 01:32:08.840
mamy ciągłą karuzelę prezesów.

01:32:08.920 --> 01:32:11.440
Bo, co prawda rządził PiS, ale w PiSie są

01:32:11.460 --> 01:32:19.660
różne frakcje i co jakiś czas tam, jakaś
tam frakcja wygryzała drugą frakcję. W Niemczech,

01:32:19.690 --> 01:32:22.160
nie powiem Pani dokładnie

01:32:22.240 --> 01:32:28.040
jaki jest udział państwa, ale z całą
pewnością jest mniejszy niż w Polsce.

01:32:29.080 --> 01:32:34.300
Udział państwa w gospodarce.

01:32:34.330 --> 01:32:37.440
Niemcy miały

01:32:37.640 --> 01:32:41.540
poważny kryzys bankowy.

01:32:41.570 --> 01:32:49.080
Dlatego, że Niemcy mają
taki specjalny rodzaj banków

01:32:49.360 --> 01:32:54.600
należący do landów.

01:32:55.600 --> 01:32:57.520
I te banki,

01:32:58.480 --> 01:33:04.580
mimo, że to nie jest może
rząd federalny, ale rządy te lokalne

01:33:04.610 --> 01:33:11.560
działały tak jak te instytucje publiczne I
kilka tych banków wpadło w poważny kłopot.

01:33:11.590 --> 01:33:17.300
Oni musieli te banki ratować,
sprzedawać, likwidować.

01:33:17.330 --> 01:33:21.520
Także to jest powszechna sprawa.

01:33:32.400 --> 01:33:35.260
Ja jeszcze chciałem wrócić do kwestii

01:33:35.290 --> 01:33:41.280
obciążeń budżetowych, bo Pan mówił o tej
jednej kotwicy wynikającej

01:33:41.520 --> 01:33:45.540
ze spłaty zadłużenia,
która w zależności od

01:33:45.570 --> 01:33:50.980
od inflacji będzie coraz wyższa i
może stanowić problem rozwojowy.

01:33:51.000 --> 01:33:55.220
Drugim są na pewno wydatki
socjalne, które są rozdęte.

01:33:55.250 --> 01:34:01.420
A jak pan ocenia zaciągnięte
zobowiązania na wydatki zbrojeniowe?

01:34:01.450 --> 01:34:04.620
Czy to stanowić będzie jakiś problem?

01:34:04.650 --> 01:34:08.060
Czy jesteśmy w stanie to udźwignąć?

01:34:08.090 --> 01:34:15.500
Przede wszystkim to, co stało się
złego i dziwnego, to to, że te umowy

01:34:15.530 --> 01:34:18.920
na zakup
uzbrojenia, ale także umowy na

01:34:18.950 --> 01:34:24.300
finansowanie tego
były niejawne, utajnione.

01:34:24.330 --> 01:34:26.180
My się dowiedzieliśmy o tym, że

01:34:26.210 --> 01:34:32.940
banki koreańskie nam to pożyczyły,
dlatego, że w Korei chyba jakiś poseł

01:34:32.960 --> 01:34:37.720
interpelację złożył
i gazety koreańskie zaczął o tym pisać.

01:34:37.750 --> 01:34:39.980
W końcu i my się dowiedzieliśmy.

01:34:40.000 --> 01:34:41.780
To jest niepoważne.

01:34:41.800 --> 01:34:44.120
Są sprawy,

01:34:45.560 --> 01:34:52.960
w których opozycja powinna współdziałać
z rządem i powinna być informowana.

01:34:53.240 --> 01:34:57.000
Niestety tak się stało, że

01:34:57.960 --> 01:34:59.400
PiS

01:35:00.320 --> 01:35:06.060
niejako delegalizuje tą drugą stronę i
przez to sam jest też w tej chwili

01:35:06.090 --> 01:35:12.360
zdelegalizowany, czy też będzie
traktowany jako partia antysystemowa.

01:35:12.880 --> 01:35:15.820
W każdym razie my nie wiemy,
co się za tym kryje.

01:35:15.840 --> 01:35:21.140
My nie wiemy, jak
te zakupy były dokonywane.

01:35:21.170 --> 01:35:26.880
Na pewno pan Błaszczak
nie był ani orłem, ani wybitnym

01:35:26.910 --> 01:35:34.200
specjalistą od uzbrojenia i od wojska,
więc to trzeba byłoby wszystko sprawdzić.

01:35:34.960 --> 01:35:36.680
Polska

01:35:38.280 --> 01:35:43.080
ma w tej chwili około
czterech procent PKB.

01:35:43.480 --> 01:35:51.200
Ta norma w NATO, która nie jest spełniona
przez większość krajów, to jest 2%.

01:35:52.080 --> 01:35:54.060
Ale z drugiej strony mamy to wojnę

01:35:54.090 --> 01:36:01.820
za granicą, także tutaj należałoby
te wszystkie sprawy jakoś jakoś rozważyć.

01:36:01.840 --> 01:36:06.880
Podejrzewam, że
przede wszystkim nie wiemy,

01:36:06.920 --> 01:36:13.160
które kontrakty zostały zawarte
i są nie do wycofania się.

01:36:16.560 --> 01:36:18.880
Wiemy z gazet i z mediów,

01:36:18.910 --> 01:36:21.400
z doniesień o tym, że
jakieś tam zakupy były.

01:36:21.420 --> 01:36:24.260
Te 500 HIMARS-ów zostało zakupionych.

01:36:24.290 --> 01:36:29.300
Czy one zostały zakupione naprawdę,
czy tylko Kaczyński tak sobie rzucił?

01:36:29.330 --> 01:36:32.780
To trzeba by wszystko sprawdzić.

01:36:32.800 --> 01:36:34.480
Prawdopodobnie tu jakieś oszczędności

01:36:34.500 --> 01:36:37.340
można zrobić, ale

01:36:40.600 --> 01:36:42.400
w sumie większe wydatki to są wydatki

01:36:42.420 --> 01:36:51.040
socjalne i pewnie łatwiej będzie jednak
te wydatki socjalne trochę okroić.

01:36:53.720 --> 01:36:57.740
Wspomniał Pan również o
problemach na rynku pracownika.

01:36:57.770 --> 01:37:00.160
Jest to temat mi dosyć bliski, ponieważ

01:37:00.160 --> 01:37:03.440
sam pracuję w firmie rodzinnej
i co wieczór praktycznie po godzinach

01:37:03.460 --> 01:37:07.440
pracy dwoimy się i troimy jak tu tego
pracownika po pierwsze zatrzymać, a po

01:37:07.440 --> 01:37:09.940
drugie jak do niego dotrzeć, jak
dotrzeć do nowych pracowników.

01:37:09.960 --> 01:37:11.480
Myślimy nad nowymi Benefitami.

01:37:11.500 --> 01:37:13.840
Już były tematy multisportów, praktycznie

01:37:13.870 --> 01:37:17.000
wszystko przerobiliśmy,
a i tak nadal jest to bardzo ciężkie, i

01:37:17.030 --> 01:37:21.800
zastanawiam się, jakie mogłoby być
pierwsze odgórne rozwiązanie, które obecny

01:37:21.830 --> 01:37:27.880
nowy rząd mógłby wprowadzić, aby
odwrócić ten kryzys w drugą stronę?

01:37:28.560 --> 01:37:32.400
Poza jakąś sensowną

01:37:33.200 --> 01:37:36.620
imigracją to nic do
głowy mi nie przychodzi.

01:37:36.650 --> 01:37:40.200
Kraje bogatsze od nas

01:37:40.520 --> 01:37:48.180
prowadzoną programy imigracji,
takie nakierowane na odpowiednie osoby.

01:37:48.210 --> 01:37:50.640
A czy sprowadzamy inżynierów?

01:37:50.640 --> 01:37:51.860
Czy sprowadzamy technikum?

01:37:51.880 --> 01:37:58.260
Czy sprowadzamy
i też z pewnych krajów, a z innych nie?

01:37:58.290 --> 01:38:01.620
Polska jest mimo wszystko trochę za

01:38:01.650 --> 01:38:09.520
biedna, żeby mogła tak wybierać, ale
być może to jest jakiś sposób.

01:38:10.000 --> 01:38:16.080
Na razie widać mnóstwo tych
imigrantów w zawodach bardzo prostych.

01:38:19.840 --> 01:38:22.720
Więc być może to.

01:38:23.640 --> 01:38:24.840
A potrzebni pracownicy

01:38:24.870 --> 01:38:27.960
o jakich kwalifikacjach u Pana?

01:38:34.030 --> 01:38:35.580
To już jest jakaś tam

01:38:35.610 --> 01:38:40.160
jakaś tam kwalifikacja, aczkolwiek
pewnie można ich przeszkolić.

01:38:42.520 --> 01:38:47.560
Ale poza imigracją nic do
głowy mi nie przychodzi.

01:38:47.840 --> 01:38:49.880
Można mieć nadzieję, że to tak mówię pół

01:38:49.910 --> 01:38:54.080
żartem, pół serio, że
że te kilkadziesiąt tysięcy

01:38:55.000 --> 01:39:02.640
kuzynów pisowskich polityków teraz wyjdzie
na rynek i będzie poszukiwało operacji.

01:39:02.670 --> 01:39:05.800
Więc może i hydraulicy wśród nich są.

01:39:12.120 --> 01:39:13.960
To ja może pójdę za ciosem.

01:39:13.990 --> 01:39:16.240
I w takim razie spytam Pana, jakie jest

01:39:16.270 --> 01:39:18.800
Pana zdanie na temat
sztucznej inteligencji?

01:39:18.830 --> 01:39:23.240
Ona nam pomoże czy może zaszkodzić?

01:39:25.600 --> 01:39:32.260
To co wiem na ten temat to pewnie wszyscy
na tej sali to samo wiedzą.

01:39:32.290 --> 01:39:38.600
Ja mogę sobie wyobrazić oczywiście
ryzyko z tym związane.

01:39:39.160 --> 01:39:43.620
Natomiast czy

01:39:43.650 --> 01:39:48.460
to nastąpi za dziesięć czy
dwadzieścia, czy za dwa lata?

01:39:48.490 --> 01:39:50.280
Tego nie wiem.

01:40:04.840 --> 01:40:08.600
No tak, ja mówię o niebezpieczeństwie.

01:40:08.630 --> 01:40:12.080
Nawet nie to, że będzie zastępowała

01:40:12.400 --> 01:40:18.240
ludzi, tylko że w pewnym momencie
się wymknie się spod kontroli.

01:40:25.760 --> 01:40:31.520
Był dawny dawny film Odyseja 2001,

01:40:31.550 --> 01:40:37.200
gdzie właśnie robot się wymknął spod kontroli.

01:40:38.360 --> 01:40:45.400
Swoja drogą jak oglądałam ten film, to rok
2001 wydawało się tak odległy,

01:40:46.160 --> 01:40:49.920
a dziś wydaje odległy,
ale już w drugą stronę.

01:40:51.160 --> 01:40:53.080
Szanowni Państwo!

01:40:53.920 --> 01:40:57.780
Myślę, że zmierzamy do końca.

01:40:57.800 --> 01:41:01.280
Chciałbym bardzo podziękować.

01:41:01.920 --> 01:41:04.760
To było co najmniej kilka bardzo ciekawych

01:41:04.790 --> 01:41:10.540
myśli, nie zawsze radosnych, ale tym
bardziej warto było je wysłuchać.

01:41:10.570 --> 01:41:12.360
Dziękuję bardzo.
Ja też bardzo dziękuję.