WEBVTT 00:00:10.850 --> 00:00:11.520 Dzień dobry. 00:00:11.980 --> 00:00:15.970 Witamy wszystkich państwa bardzo serdecznie na drugiej konferencji 00:00:15.980 --> 00:00:19.780 poświęconej prawom człowieka. Nazywam się Jakub Miecznikowski, 00:00:19.790 --> 00:00:23.420 jestem uczniem trzeciego liceum ogólnokształcącego w Sopocie. 00:00:25.040 --> 00:00:29.170 Oraz przewodniczącym Młodzieżowej Rady miasta Sopotu. 00:00:29.260 --> 00:00:30.030 A ze mną są. 00:00:31.860 --> 00:00:36.010 Zosia Wojtkiewicz, uczennica trzeciego Liceum Ogólnokształcącego 00:00:36.020 --> 00:00:39.810 imienia Agnieszki Osieckiej w Sopocie oraz wiceprzewodnicząca Młodzieżowej 00:00:39.820 --> 00:00:40.910 Rady Miasta Sopotu. 00:00:42.480 --> 00:00:46.090 Nazywam się Aleksander Kucharianka, jestem uczniem LO 00:00:46.100 --> 00:00:47.370 czternaście w Gdańsku. 00:00:48.980 --> 00:00:52.450 Alicja Krawczyk, uczennica czternastego Liceum Ogólnokształcącego 00:00:52.460 --> 00:00:53.000 w Gdańsku. 00:00:53.970 --> 00:00:57.680 Oraz Igor Dorawa, uczeń czternastego Liceum Ogólnokształcącego 00:00:57.690 --> 00:01:00.160 w Gdańsku oraz radny Młodzieżowej Rady Miasta Gdańska. 00:01:02.380 --> 00:01:07.810 Szanowni państwo konferencję otwieramy ważnymi słowami dotyczącymi 00:01:07.820 --> 00:01:12.910 przerażającej sytuacji w Ukrainie płynących od nas młodych. 00:01:12.940 --> 00:01:17.910 Nasz manifest odczytają Ala Krawczyk oraz Aleksander Kucharenka. 00:01:19.620 --> 00:01:23.410 My młodzi ludzie wyrażamy sprzeciw wobec napaści Federacji 00:01:23.420 --> 00:01:24.750 Rosyjskiej w Ukrainie. 00:01:25.220 --> 00:01:29.610 Akt ten sprzeczny jest z prawami człowieka dotyczącymi prawa 00:01:29.620 --> 00:01:33.850 do życia, wolności i bezpieczeństwa osobistego, ale także 00:01:33.920 --> 00:01:35.790 z podstawowymi zasadami etyki. 00:01:36.460 --> 00:01:40.810 My młodzi, staraliśmy się, staramy się i będziemy się starać 00:01:41.040 --> 00:01:44.930 otoczyć opieką naszych sąsiadów, naszych braci i nasze siostry 00:01:44.940 --> 00:01:45.540 z Ukrainy. 00:01:46.140 --> 00:01:49.850 Wzywamy Federację Rosyjską do natychmiastowego zaprzestania 00:01:49.860 --> 00:01:53.700 agresji na Ukrainę do stworzenia korytarzy humanitarnych 00:01:53.920 --> 00:01:58.170 i umożliwienia udzielania pomocy chorym, starszym, kobietom 00:01:58.340 --> 00:02:00.930 i dzieciom bezbronnym w obliczu wojny. 00:02:01.880 --> 00:02:05.660 Apelujemy do naszych rówieśników o wsparcie dla potrzebujących. 00:02:05.780 --> 00:02:10.180 Solidaryzujemy się z walczącymi o wolność i niezależność Ukrainy. 00:02:10.980 --> 00:02:15.010 Wspieramy was mentalnie i chcemy zapewnić, że póki będzie taka 00:02:15.020 --> 00:02:19.250 potrzeba, będziemy udzielać pomocy uchodźcom z kraju ogarniętego 00:02:19.260 --> 00:02:21.050 wojną. Chwała Ukrainie. 00:02:22.310 --> 00:02:26.360 00:02:26.730 --> 00:02:31.120 00:02:31.130 --> 00:02:31.420 00:02:31.430 --> 00:02:35.400 00:02:35.890 --> 00:02:41.740 00:02:41.750 --> 00:02:45.960 00:02:45.970 --> 00:02:47.160 00:02:48.270 --> 00:02:52.970 00:02:52.980 --> 00:02:53.750 00:02:53.760 --> 00:02:56.330 00:02:57.580 --> 00:03:02.370 00:03:02.380 --> 00:03:06.570 00:03:06.580 --> 00:03:10.590 00:03:10.660 --> 00:03:15.270 00:03:15.350 --> 00:03:20.170 00:03:20.180 --> 00:03:21.210 00:03:21.680 --> 00:03:25.790 00:03:25.800 --> 00:03:30.240 00:03:32.240 --> 00:03:36.590 Dziękujemy. Teraz witamy bardzo serdecznie pana Grzegorza 00:03:36.600 --> 00:03:39.730 Krygera, zastępcę Dyrektora do Spraw Edukacji w Wydziale 00:03:39.740 --> 00:03:42.650 Rozwoju Społecznego w Urzędzie Miejskim w Gdańsku. 00:03:42.940 --> 00:03:46.130 Pan dyrektor w imieniu gdańskiej społeczności edukacyjnej 00:03:46.180 --> 00:03:47.150 otworzy konferencję. 00:03:49.190 --> 00:03:53.800 Dzień dobry. Witam was bardzo serdecznie. Oczywiście pozdrawiam 00:03:53.810 --> 00:03:56.060 was od całego naszego zespołu. 00:03:56.070 --> 00:03:59.640 Od pracowników Wydziału Rozwoju Społecznego, od pani prezydent 00:03:59.650 --> 00:04:03.680 Aleksandry Dulkiewicz, pani prezydent Moniki Chabior i życzę 00:04:03.690 --> 00:04:06.100 wam naprawdę owocnych obrad. 00:04:06.110 --> 00:04:10.020 Chciałem wam bardzo serdecznie podziękować za tę inicjatywę. 00:04:11.550 --> 00:04:14.850 Myślę, że nie mamy wątpliwości, że zwłaszcza dzisiaj tego typu 00:04:14.860 --> 00:04:16.930 działania są niezwykle potrzebne. 00:04:17.460 --> 00:04:20.600 Jestem przekonany, że jeszcze kilka miesięcy temu nasze 00:04:20.610 --> 00:04:22.430 spotkanie wyglądałoby zupełnie inaczej. 00:04:22.440 --> 00:04:26.830 Dzisiaj widzimy, jesteśmy świadkami tego, jak ludzie walczą 00:04:26.840 --> 00:04:29.910 o zupełnie podstawowe prawa, takie jak prawo do wolności, prawo 00:04:29.920 --> 00:04:36.430 do życia. To pokazuje, jak każda inicjatywa, a najcenniejsze 00:04:36.440 --> 00:04:40.070 są jak zawsze te inicjatywy oddolne, jest dzisiaj ważne, 00:04:40.080 --> 00:04:43.210 jak ważne jest edukowanie w zakresie praw człowieka i głośne 00:04:43.480 --> 00:04:47.870 nawoływanie. Nawet jeden pojedynczy głos, ale z multiplikowany 00:04:48.080 --> 00:04:51.330 rzeczywiście będzie miał niezwykłe znaczenie w dzisiejszych 00:04:51.340 --> 00:04:51.690 czasach. 00:04:52.420 --> 00:04:53.370 W Gdańsku od 00:04:54.560 --> 00:04:59.270 wielu lat budujemy gdańską edukację na bazie takiego hasła 00:04:59.280 --> 00:05:00.670 "Szkoła i przedszkole współpracy". 00:05:00.680 --> 00:05:05.200 Dzisiaj jesteśmy świadkami z jednej strony tragiczne wydarzenia, 00:05:05.210 --> 00:05:08.810 ale z drugiej strony budujące postawy, te przykłady postaw, 00:05:08.820 --> 00:05:12.920 które mamy każdego dnia. Jak to słowo współpraca nabiera zupełnie 00:05:12.930 --> 00:05:16.550 innego wymiaru, innego znaczenia, solidarności, otwartości 00:05:16.560 --> 00:05:20.110 bliskości na drugiego człowieka. Z tym przesłaniem chciałem 00:05:20.120 --> 00:05:24.190 was zostawić i życzyć wam udanych obrad. 00:05:26.620 --> 00:05:30.970 Dziękujemy. Słuchajcie, chciałabym teraz poznać wasze zdanie 00:05:31.060 --> 00:05:34.290 na temat sytuacji, która dzieje się w Ukrainie. 00:05:34.660 --> 00:05:36.310 Aleksander, może ty zaczniesz. 00:05:37.960 --> 00:05:42.470 Nasi dziadkowie zawsze mówili, aby nie było wojny. I takie pytanie, 00:05:42.500 --> 00:05:45.350 czy znacie chociaż jedną osobę, która chciałaby wojny? 00:05:47.160 --> 00:05:51.950 No, niestety nie mam odpowiedzi na to pytanie, bo nie znam nikogo, 00:05:51.960 --> 00:05:58.410 kto chciałby wojnę. Jest dla mnie to niewyobrażalne z dnia 00:05:58.420 --> 00:06:03.590 na dzień spakować się w jeden plecak, uciekać całą rodziną w momencie, 00:06:03.600 --> 00:06:07.870 gdy rodzice, gdy dziadkowie walczą, gdy zostają, a my uciekamy 00:06:08.360 --> 00:06:10.980 do obcej ziemi, nie znając języka. 00:06:11.640 --> 00:06:16.030 Nie znając niczego, z obcymi ludźmi, jest dla mnie to przerażające. 00:06:16.090 --> 00:06:20.510 Nie jestem w stanie sobie wyobrazić, czy ja bym wytrwał coś takiego. 00:06:21.980 --> 00:06:26.050 No, nikt z nas myślę tej wojny nie chce i bardzo ciężko nam się 00:06:26.060 --> 00:06:30.460 postawić w tej sytuacji, bo my żyjemy w bezpiecznym państwie 00:06:30.490 --> 00:06:33.090 na terytorium Unii Europejskiej. 00:06:33.100 --> 00:06:37.590 Dlatego myślę, tym bardziej ważny jest w tym kluczowym momencie 00:06:38.120 --> 00:06:41.590 solidaryzować się co już mówiliśmy, ale robiąc to czynami, 00:06:41.700 --> 00:06:46.090 nie tylko słowami. Mamy wiele inicjatyw pomocowych, nawet 00:06:46.100 --> 00:06:46.990 w samym Gdańsku. 00:06:47.000 --> 00:06:48.770 Ważne jest, aby zapewnić wsparcie 00:06:49.810 --> 00:06:52.240 szczególnie dzieciom, młodzieży. 00:06:52.250 --> 00:06:56.340 No bo wychowywać się w obliczu wojny musi być to coś strasznego. 00:06:56.830 --> 00:07:00.140 My też w zasadzie bezpośrednio tam nie mieszkamy, nie 00:07:00.150 --> 00:07:03.060 wychowujemy, nie musieliśmy uciekać, ale widzimy na własnych 00:07:03.070 --> 00:07:03.960 oczach, co się dzieje. 00:07:04.290 --> 00:07:05.760 No i 00:07:06.560 --> 00:07:10.350 najgorsze jest zostać z taką traumą, dlatego otaczajmy, wspierajmy 00:07:10.720 --> 00:07:12.490 i róbmy to, co możemy. 00:07:13.400 --> 00:07:15.790 Każdy tyle, ile może, niech da z siebie. 00:07:16.840 --> 00:07:18.330 Myślę, że my młodzi 00:07:19.040 --> 00:07:21.570 nie byliśmy przygotowani na tę sytuację. 00:07:21.640 --> 00:07:27.620 Znamy historie o wojnie od naszych pradziadków, dziadków, 00:07:27.680 --> 00:07:33.490 może rodziców, ale nie sądziłam, że dożyjemy tak 00:07:33.500 --> 00:07:35.740 ciężkich i trudnych czasów. 00:07:35.770 --> 00:07:41.710 Że uda nam się zjednoczyć. Młodzież, 00:07:41.720 --> 00:07:47.330 która chce pomagać przychodzi na wolontariaty w szkołach, 00:07:47.340 --> 00:07:48.770 działamy, wspieramy. 00:07:49.500 --> 00:07:51.430 I mam tu do ciebie pytanie. 00:07:52.380 --> 00:07:56.790 Jak twoje otoczenie, klasa, znajomi, przyjaciele reagują 00:07:56.800 --> 00:08:01.090 na całą tę sytuację, jak się zachowują, co uważają? 00:08:01.730 --> 00:08:02.640 Co by zrobili? 00:08:04.080 --> 00:08:07.780 Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że sytuacja jest naprawdę tragiczna. 00:08:07.810 --> 00:08:12.500 Szczególnie dla oczywiście mieszkańców Ukrainy, ale 00:08:12.530 --> 00:08:17.410 w tym czasie trudnym, w tym czasie próby okazuje się też, że 00:08:18.000 --> 00:08:22.170 można znaleźć też piękne rzeczy. Na przykład właśnie 00:08:22.400 --> 00:08:25.730 moje społeczeństwo, ale nie tylko moje, mi się wydaje, że cała 00:08:25.740 --> 00:08:26.980 Polska i nawet 00:08:28.370 --> 00:08:32.950 no nie wiem, cała Europa ,wszyscy są za tą Ukrainą. I to jest po 00:08:32.960 --> 00:08:36.980 prostu niezwykle budujące, że wszyscy się tak zjednoczyli, 00:08:37.210 --> 00:08:41.520 żeby pomóc naszym sąsiadom. 00:08:42.090 --> 00:08:47.660 Każdy chce jakoś pomóc, każdy chce coś dać od siebie. 00:08:47.790 --> 00:08:50.040 Jest dużo organizowanych zbiórek, 00:08:50.050 --> 00:08:53.040 nie tylko pieniędzy, ale też jedzenia. 00:08:53.530 --> 00:08:59.200 Ludzie robią bardzo dużo dobrego, od wystawienia 00:08:59.540 --> 00:09:05.060 chociażby flagi na facebooku po nawet przyjęcie 00:09:05.110 --> 00:09:06.790 Ukraińców do swoich domów. 00:09:07.450 --> 00:09:10.580 Więc tak, wydaje mi się, że to jest też piękne. 00:09:11.720 --> 00:09:14.090 Super. Dziękuję wam za te słowa. 00:09:15.740 --> 00:09:21.070 Teraz miło nam wszystkim przywitać pana Piotra Jaconia, dziennikarza 00:09:21.080 --> 00:09:25.670 TVN24, autora książki "My trans" oraz reportażu 00:09:25.680 --> 00:09:29.470 "Wszystko o moim dziecku" poświęconym problemom transpłciowych 00:09:29.480 --> 00:09:33.270 dzieci i ich rodziców w Polsce, w TVN24 00:09:33.280 --> 00:09:35.970 prowadzi autorski cykl "Bez polityki". 00:09:37.080 --> 00:09:40.210 Dlaczego osoby transpłciowe są dyskryminowane? 00:09:40.520 --> 00:09:44.350 Co mógłby pan nam o tym opowiedzieć i jakby mógł pan przybliżyć 00:09:44.360 --> 00:09:45.110 nam ten temat? 00:09:46.970 --> 00:09:48.220 Dzień dobry. Witajcie. 00:09:49.740 --> 00:09:53.570 Zanim powiem o osobach transpłciowych i o ich dyskryminacji, 00:09:53.610 --> 00:09:58.570 to muszę wam powiedzieć, i tobie Zofio także, bo powiedziałaś, 00:09:58.580 --> 00:10:02.230 że wy młodzi nie byliście przygotowani na to, co się teraz dzieje. 00:10:02.720 --> 00:10:05.730 To my starsi, ja mam 46 lat, 00:10:06.370 --> 00:10:08.020 też nie jesteśmy przygotowani. 00:10:09.390 --> 00:10:12.260 Do tego stopnia, że nawet teraz jak się z nami tutaj spotykam, 00:10:12.400 --> 00:10:16.350 to trochę mam taką pustkę w głowie dlatego, że 00:10:17.040 --> 00:10:21.340 gdzieś tam moja głowa wypełniona jakimiś wartościami, które 00:10:21.580 --> 00:10:23.390 były i są dla mnie ważne, 00:10:24.200 --> 00:10:24.650 00:10:26.500 --> 00:10:28.170 to ona jest zdominowana 00:10:28.180 --> 00:10:32.770 niestety obrazami, które stoją w takiej barbarzyńskiej 00:10:32.780 --> 00:10:34.890 sprzeczności z tymi wartościami właśnie. 00:10:35.630 --> 00:10:39.100 I gdzieś mam taką w sobie sprzeczność. 00:10:40.450 --> 00:10:43.670 Jak ja mam wam opowiadać o dyskryminacji osób transpłciowych 00:10:44.410 --> 00:10:47.100 w świecie, który dyskryminuje. 00:10:47.960 --> 00:10:51.540 wszystkich, którzy żyją po prostu na jakiejś ziemi. 00:10:52.550 --> 00:10:54.120 Po prostu są. 00:10:54.710 --> 00:10:56.790 Chcą walczyć o swoją tożsamość. 00:10:57.200 --> 00:10:59.500 Nawet nie, to nawet nie jest tak, że oni chcą walczyć. 00:10:59.510 --> 00:11:00.620 Oni chcą po prostu żyć. 00:11:00.630 --> 00:11:02.060 Nikt ich nie namawiał. 00:11:02.310 --> 00:11:05.600 To nie jest tak, że wiecie, że my żyjemy po to, żeby walczyć. 00:11:05.930 --> 00:11:06.920 My żyjemy, żeby żyć. 00:11:07.950 --> 00:11:11.640 A ludzie w Ukrainie są właśnie do walki w tej chwili zmuszeni. 00:11:13.350 --> 00:11:18.050 Gdzieś temat tego tego naszego spotkania, tożsamość, my i świat. 00:11:19.360 --> 00:11:20.550 A mieliśmy rozmawiać, 00:11:20.580 --> 00:11:22.630 no właśnie, chociażby o tożsamości płciowej. 00:11:23.350 --> 00:11:26.880 Dziś w tej Ukrainie się spotyka ze wszystkimi wątkami, no 00:11:26.890 --> 00:11:28.780 bo w końcu ci ludzie walczą o tożsamość 00:11:28.790 --> 00:11:30.860 właśnie. To jest rozmowa o tożsamości. 00:11:30.890 --> 00:11:33.740 Znaczy o tym, że jesteś kimś. 00:11:34.210 --> 00:11:35.020 Wiesz to. 00:11:35.670 --> 00:11:37.900 Dojrzałeś, masz taką świadomość 00:11:39.270 --> 00:11:40.580 bycia tym ani innym. 00:11:41.520 --> 00:11:46.130 I ten świat albo ci pozwala na to, żebyś był tym, a nie innym, albo 00:11:46.140 --> 00:11:46.470 nie. 00:11:48.090 --> 00:11:51.890 To, jak to w sposób 00:11:53.110 --> 00:11:53.820 00:11:54.690 --> 00:11:56.460 tak straszny i zasadniczy się dzieje, 00:11:56.470 --> 00:11:59.200 to właśnie widzimy w Ukrainie. 00:11:59.980 --> 00:12:04.230 Jak wiecie, jestem ojcem transpłciowej córki. 00:12:04.240 --> 00:12:09.030 Wiktoria ma 22 lata. Ja grubo przed wojną, myśląc 00:12:09.040 --> 00:12:09.910 o jej życiu 00:12:10.650 --> 00:12:14.800 i mówiąc też, opowiadając o jej życiu, używałem takiego sformułowania, 00:12:14.810 --> 00:12:17.080 że ona codziennie walczy o swoją niepodległość. 00:12:18.680 --> 00:12:21.630 No i to jest znowu ciągle ten sam temat, bo ona walczy o swoją 00:12:21.640 --> 00:12:22.400 tożsamość. 00:12:23.190 --> 00:12:28.920 Ona akurat i to też jest tak, że ona przecież jest tą osobą, jest 00:12:28.930 --> 00:12:31.830 Wiktorią nie po to, żeby walczyć. 00:12:32.470 --> 00:12:33.890 Tylko, żeby żyć po prostu. 00:12:34.890 --> 00:12:38.080 A przez okoliczności, w jakich się znajduje, jest zmuszona, 00:12:38.500 --> 00:12:40.570 właśnie zmuszona, do swego rodzaju 00:12:41.220 --> 00:12:46.410 swego rodzaju walki. Mówiłem wam o takiej sprzeczności, 00:12:46.420 --> 00:12:47.300 jaką mam w głowie. 00:12:47.310 --> 00:12:49.280 No bo, bo właśnie, bo z jednej strony 00:12:50.480 --> 00:12:54.830 mam opowiadać o prawach człowieka, o takim całym zestawie praw 00:12:54.840 --> 00:12:55.580 człowieka. 00:12:56.320 --> 00:12:59.560 Takim katalogu, w którym jest wiele punktów. 00:13:01.340 --> 00:13:02.500 Gdy tymczasem. 00:13:03.890 --> 00:13:06.070 Teraz, kiedy rozmawiamy też o tym 00:13:07.420 --> 00:13:11.050 ktoś rozstrzeliwuje podstawowe prawo. 00:13:11.770 --> 00:13:15.820 Z tego katalogu. To jest prawo do życia, nawet nie do wolności, 00:13:15.930 --> 00:13:17.300 nawet nie do godności. 00:13:17.610 --> 00:13:19.900 Bo jak się jest w tej Ukrainie, tak myślę, 00:13:20.850 --> 00:13:21.540 to 00:13:23.700 --> 00:13:27.490 to jest tak, że mówisz sobie, dobra, zabierz mi godność. 00:13:28.540 --> 00:13:31.750 Znaczy wolność nawet możesz mi zabrać, tylko zostaw mi życie. 00:13:33.440 --> 00:13:37.130 To jak tu rozmawiać o tym całym zestawie, o tym całym kanonie, 00:13:37.140 --> 00:13:39.490 skoro to podstawowe prawo właściwie 00:13:40.460 --> 00:13:41.490 przestaje istnieć. 00:13:41.500 --> 00:13:46.070 Czy ktoś ma do niego taki stosunek, wiecie, że można to 00:13:46.080 --> 00:13:48.410 walcem rozjechać i nawet nie mrugnąć. 00:13:48.790 --> 00:13:53.650 To jest w ogóle problem naszego, naszego odnoszenia się do tego, 00:13:53.660 --> 00:13:56.630 co się dzieje w Ukrainie, czy w ogóle. Nawet inaczej, do tego, co 00:13:56.640 --> 00:13:59.020 robi Rosja Putina w Ukrainie. 00:13:59.970 --> 00:14:01.530 Bo my ciągle reprezentujemy świat 00:14:01.540 --> 00:14:02.460 jakiś wartości. 00:14:03.750 --> 00:14:07.550 Ciągle nam się naiwnie wydaje, o tej naiwności za chwilę więcej 00:14:07.560 --> 00:14:09.420 powiem, ale naiwnie nam się wydaje, że 00:14:10.190 --> 00:14:10.900 00:14:11.950 --> 00:14:15.940 dziś możemy się spotkać, dogadać, ponieważ są jakieś 00:14:15.950 --> 00:14:19.060 nasze wartości, są jakieś ich być może wartości, gdzieś się 00:14:19.070 --> 00:14:22.480 po drodze spotkamy. A problem tych dwóch światów jest taki, 00:14:22.490 --> 00:14:23.660 że one się nie spotykają. 00:14:24.120 --> 00:14:26.900 Znaczy jest świat wartości, jest świat braku wartości 00:14:27.870 --> 00:14:32.860 a nawet chęci właśnie rozjechania tych wartości, które są dla 00:14:32.870 --> 00:14:33.670 nas tak ważne. 00:14:34.800 --> 00:14:38.430 Mówiłem o tej naiwności, to trochę się wycofuję z tego słowa, bo, 00:14:39.480 --> 00:14:43.810 znaczy, mam dużo myśli takich nie nie poskładanych, więc 00:14:43.820 --> 00:14:46.430 wybaczcie, jeżeli to jest trochę chaotyczne, ale 00:14:47.780 --> 00:14:52.290 całym takim moim dystansie poznawczym, tego, że oto w Ukrainie 00:14:52.300 --> 00:14:56.190 dzieje się to, a my teraz siedzimy i rozmawiamy o tym. 00:14:56.930 --> 00:14:59.240 Znaczy mamy taką akademicką dyskusję. 00:15:00.160 --> 00:15:01.210 Ona jest. 00:15:02.380 --> 00:15:03.350 Czy ona jest potrzebna? 00:15:03.360 --> 00:15:07.010 Ja nie neguję tego, ale jest jakaś taka, wiecie, znaczy, tam jest, 00:15:07.040 --> 00:15:11.990 tam ktoś ma pistolet przystawiony do skroni i to nie 00:15:12.000 --> 00:15:14.620 są sceny z filmu, tak się po prostu dzieje. 00:15:15.960 --> 00:15:19.970 Ale z drugiej strony jest też tak, że skoro to jest 00:15:21.080 --> 00:15:27.160 wojna światów, świata bez i świata z wartościami, to my tym bardziej 00:15:27.170 --> 00:15:30.320 o tym kanonie, o tym całym zestawie powinniśmy mówić, bo 00:15:31.520 --> 00:15:35.570 taka zwyczajność, normalność jest trochę bronią w tej wojnie. 00:15:36.280 --> 00:15:41.800 Tak jak bronią w tej wojnie jest strach i panika. Znaczy 00:15:41.810 --> 00:15:44.980 ta druga strona chciała by nas zamrozić. 00:15:45.830 --> 00:15:49.760 Właśnie spanikować i wystraszyć i trochę nas zmusić do tego, 00:15:49.770 --> 00:15:53.430 żebyśmy powiedzieli: dobra, dobra, to już niech ten świat będzie 00:15:53.440 --> 00:15:54.530 taki zero jedynkowy. 00:15:56.000 --> 00:16:02.350 No tak, ale jak ten ktoś nas do tego zmusi skutecznie, doprowadzi, 00:16:02.360 --> 00:16:03.610 no to już już wygrał. 00:16:04.440 --> 00:16:09.180 Bo ten jego świat zwycięża, a ten nasz świat niuansów i różnych 00:16:09.190 --> 00:16:13.020 wartości, które tak bardzo były dla nas ważne w czasach pokoju, 00:16:13.720 --> 00:16:18.310 gdzieś zostałby zresetowany, więc my tym bardziej powinniśmy 00:16:18.930 --> 00:16:19.890 o te niuanse 00:16:20.510 --> 00:16:21.800 walczyć. 00:16:24.110 --> 00:16:25.600 Czy ja już za długo mówię? 00:16:26.910 --> 00:16:29.950 Nie, nie, nie, prosimy kontynuować. 00:16:31.500 --> 00:16:34.750 Bo do tej transpłciowości nie doszedłem, ale nie chcę 00:16:34.760 --> 00:16:38.360 za dużo o tym mówić, bo wydaje mi się, że, 00:16:38.390 --> 00:16:42.650 mam nadzieję, że trochę zrozumiecie, że tak naprawdę 00:16:42.900 --> 00:16:48.470 rozmowy o transpłciowości jest właśnie rozmową o tożsamości. 00:16:49.600 --> 00:16:54.620 I jak sobie wyobrazicie osobę transpłciową w takim dosyć neutralnym 00:16:54.670 --> 00:16:57.380 bezwojennym 00:16:57.960 --> 00:17:02.540 kraju, czy w takiej bezwojennej rzeczywistości, to ona do pewnego 00:17:02.550 --> 00:17:06.550 stopnia, ta osoba transpłciowa, jest w takiej sytuacji jak 00:17:07.320 --> 00:17:13.340 ci Ukraińcy na wojnie. Ona ma ciągłe poczucie zagrożenia. 00:17:14.000 --> 00:17:15.560 Ciągłe poczucie 00:17:16.350 --> 00:17:17.930 00:17:19.130 --> 00:17:22.050 takiego nie dostrzeżenia ze strony otoczenia, że 00:17:22.870 --> 00:17:24.360 ona ma w ogóle jakieś prawa. 00:17:25.520 --> 00:17:28.030 Że ona może oczekiwać tych praw. 00:17:29.460 --> 00:17:33.330 To jest osoba, która musi na przykład ciągle udowadniać, że jest 00:17:34.740 --> 00:17:38.470 i że jest ważna. W tej jakby swojej postaci. 00:17:39.770 --> 00:17:44.030 To znów zobaczcie, jak popatrzymy sobie na tych Ukraińców, 00:17:44.140 --> 00:17:46.150 na ich ziemi, w ich świecie, 00:17:47.770 --> 00:17:49.080 oni też nagle muszą. 00:17:50.430 --> 00:17:51.140 Dlaczego? 00:17:51.510 --> 00:17:53.200 Ale muszę coś udawadniać. 00:17:53.510 --> 00:17:54.820 Znaczy, że to jest ich. 00:17:55.830 --> 00:17:57.090 Że mają prawo tam żyć. 00:17:59.230 --> 00:18:00.960 Tak jest z osobami transpłciowymi. 00:18:02.380 --> 00:18:03.870 Bo to jest walka o tożsamość. 00:18:05.620 --> 00:18:09.320 Codzienna walka o niepodległość. To tyle ode mnie na razie. 00:18:10.860 --> 00:18:13.930 Dziękuję bardzo. Tak jak pan powiedział, 00:18:14.980 --> 00:18:20.170 żyjemy, aby żyć, a nie walczyć. Jest to, myślę bardzo 00:18:21.630 --> 00:18:25.620 bardzo ważne stwierdzenie i i tutaj oddaję głos dalej. 00:18:27.870 --> 00:18:31.840 Witamy pana mecenasa Jana Suchanka z Pomorskiej Izby Adwokackiej, 00:18:31.920 --> 00:18:34.580 który jest patronem naszej dzisiejszej konferencji. 00:18:35.030 --> 00:18:38.580 Jestem bardzo ciekawa, co mężczyzna powie nam o feminizmie. 00:18:41.010 --> 00:18:43.980 Dzień dobry państwu. 00:18:44.010 --> 00:18:47.300 Dziękuję wam wszystkim serdecznie za zaproszenie w dniu dzisiejszym. 00:18:47.750 --> 00:18:51.160 Faktycznie, kiedy dowiedziałem się, że mam mówić o feminizmie, 00:18:51.510 --> 00:18:54.880 troszeczkę poczułem się stremowany i potraktowałem to jako 00:18:54.890 --> 00:18:55.500 wyzwanie. 00:18:55.550 --> 00:18:58.020 Bo przecież co mogę wiedzieć na ten temat, 00:18:58.030 --> 00:18:59.550 jestem tylko adwokatem. 00:18:59.560 --> 00:19:04.300 Nie mam wykształcenia filozoficznego, natomiast moja wiedza 00:19:04.690 --> 00:19:09.100 na temat feminizmu tak naprawdę wynika z obserwacji otaczającego 00:19:09.110 --> 00:19:10.000 nas świata. 00:19:11.030 --> 00:19:13.360 Oczywiście mógłbym trochę mówić o historii. 00:19:13.370 --> 00:19:17.680 Mógłbym mówić o osobistych doświadczeniach, ale chciałbym 00:19:17.990 --> 00:19:22.900 zwrócić uwagę na to, co teraz dzieje się wokół nas i jak kobiety 00:19:22.910 --> 00:19:27.370 zdają ten niesamowicie ważny egzamin, który postawiła przed 00:19:27.380 --> 00:19:30.830 nami nasza rzeczywistość wojenna. 00:19:30.840 --> 00:19:34.260 Proszę państwa, to jest trochę tak, że no, niestety mężczyźni 00:19:34.270 --> 00:19:35.340 wywołują wojny. 00:19:36.020 --> 00:19:40.050 Mężczyźni preferują rozwiązanie siłowe, dobrze się czują 00:19:40.060 --> 00:19:46.130 w konfliktach zbrojnych, a kobietom pozostaje cierpieć, pozostaje 00:19:46.360 --> 00:19:50.310 działać i pozostaje sprzątać ten cały bałagan, który w związku 00:19:50.320 --> 00:19:55.550 z tym powstaje. Myślę, że my wszyscy szukamy jakichś 00:19:55.560 --> 00:20:00.230 pozytywnych myśli, jakiś dobrych aspektów, których staramy 00:20:00.240 --> 00:20:02.590 się kluczowo chwycić w tych trudnych dla nas czasach. 00:20:02.600 --> 00:20:07.900 Ja, proszę państwa, kiedy tylko dowiedziałem się o tym, 00:20:08.660 --> 00:20:13.340 z wybuchła wojna, że przybywa do nas strumień potrzebujących, 00:20:13.350 --> 00:20:16.380 w ramach Naczelnej Rady Adwokackiej i naszej Pomorskiej Izby 00:20:16.390 --> 00:20:20.060 Adwokackiej rozpoczęliśmy działania nakierowane na pomoc 00:20:20.090 --> 00:20:25.420 wszystkim uchodźcom, na pomoc prawną, jak również pomoc 00:20:25.430 --> 00:20:29.500 materialną. Oczywiście, jak to zwykle bywa, 00:20:29.510 --> 00:20:32.500 głównie mogę liczyć na pomoc kobiet. 00:20:32.610 --> 00:20:38.460 Kobiety masowo przybywają do naszej siedziby, aby udzielać 00:20:38.470 --> 00:20:39.270 porad prawnych. 00:20:39.320 --> 00:20:41.550 Kobiety pakują paczki. 00:20:41.560 --> 00:20:46.530 Kobiety przywożą dary. Kobiety dzielą się swoimi emocjami. 00:20:46.540 --> 00:20:50.690 Kobiety tłumaczą z języka rosyjskiego i ukraińskiego na 00:20:50.700 --> 00:20:55.930 polski i odwrotnie, po to, abyśmy się mogli porozumieć z potrzebującymi. 00:20:56.120 --> 00:20:56.500 00:20:56.510 --> 00:21:01.370 Dlatego ja wszędzie wokół siebie widzę to zaangażowanie, widzę 00:21:01.380 --> 00:21:04.770 tą pozytywną energię kobiet, które obok swoich codziennych 00:21:04.780 --> 00:21:09.630 zajęć, zajęć zawodowych, zajęć związanych z dziećmi, z domem, 00:21:10.350 --> 00:21:15.360 również angażują się społecznie i wykonują niesamowitą pracę. 00:21:15.370 --> 00:21:20.480 To jest dla mnie osobiście bardzo budujące i mamy Dzień Kobiet, 00:21:20.490 --> 00:21:24.360 więc chciałbym wykorzystać również szansę, aby wszystkim 00:21:24.370 --> 00:21:28.480 kobietom życzyć dużo wytrwałości, uśmiechu, ale też tego, 00:21:28.490 --> 00:21:30.160 aby 00:21:30.220 --> 00:21:33.760 mogły liczyć na nas mężczyzn. Abyśmy stawali na wysokości zadania, 00:21:34.190 --> 00:21:38.020 wspierali je, byli dla nich partnerami takimi jak na to zasługują. 00:21:38.030 --> 00:21:43.420 I głównie po to się tu znalazłem dzisiaj, aby troszeczkę 00:21:43.430 --> 00:21:47.640 też wnieść nową perspektywę, męską perspektywę na feminizm, 00:21:47.650 --> 00:21:50.760 na kobiety, które bardzo szanuję i których działania bardzo 00:21:50.770 --> 00:21:51.300 doceniam. 00:21:55.070 --> 00:22:00.040 Ll, nie wiem czy chcecie jeszcze o coś mnie zapytać, czy mogę 00:22:00.050 --> 00:22:04.320 powiedzieć coś więcej na temat naszej sytuacji, tego czym 00:22:04.330 --> 00:22:08.800 się obecnie zajmujemy i jak wygląda zaangażowanie wszystkich 00:22:08.810 --> 00:22:10.180 kobiet w nasze działania? 00:22:10.350 --> 00:22:11.880 Jak najbardziej, proszę mówić. 00:22:12.990 --> 00:22:14.160 Otóż, 00:22:15.120 --> 00:22:19.510 proszę państwa, sytuacja wygląda w ten sposób, że ja mam to szczęście, 00:22:19.520 --> 00:22:22.390 że byłem wychowywany przez kobiety. 00:22:22.400 --> 00:22:27.390 To znaczy, może to nie jest wielkie szczęście w każdym aspekcie, 00:22:27.400 --> 00:22:30.470 ponieważ niestety mój ojciec, był fantastycznym człowiekiem, 00:22:30.480 --> 00:22:35.430 ale zmarł dosyć wcześnie, więc ja byłem wychowywany przez mamę, 00:22:35.440 --> 00:22:36.480 babcie, ciocie. 00:22:36.540 --> 00:22:43.280 Później oczywiście mój charakter i moje życie kształtowały 00:22:43.290 --> 00:22:43.960 inne kobiety. 00:22:43.970 --> 00:22:45.230 Obecnie mam 00:22:45.330 --> 00:22:50.860 żonę, również dwie córki i to powoduje, że w sposób 00:22:50.940 --> 00:22:53.020 szczególny 00:22:53.030 --> 00:22:57.440 czuję się upoważniony do tego, aby dziękować kobietom, aby 00:22:57.630 --> 00:23:03.160 na każdym kroku podkreślać, jak są ważne. Ja na 00:23:03.170 --> 00:23:07.940 co dzień widzę na różnych grupach i w różnych inicjatywach, 00:23:07.950 --> 00:23:12.180 które reprezentujemy, jak wiele dobrego, jak wiele wrażliwości 00:23:12.430 --> 00:23:15.880 przenoszą kobiety i szczególnie w naszej Polsce, 00:23:15.990 --> 00:23:19.350 proszę państwa, to nie jest aż tak źle, jak niektórzy podejrzewają. 00:23:19.360 --> 00:23:23.570 Ja chciałbym zwrócić uwagę na aspekt historyczny, Polska na 00:23:23.580 --> 00:23:26.210 tle nawet innych krajów europejskich, uznawanych dzisiaj 00:23:26.220 --> 00:23:31.570 za wzory demokracji, dość wcześnie doceniła i dostrzegła rolę kobiet. 00:23:31.580 --> 00:23:35.570 W końcu już w roku 1919 kobiety 00:23:35.580 --> 00:23:39.150 w Polsce uzyskały prawa wyborcze, podczas gdy w takich krajach 00:23:39.680 --> 00:23:43.910 jak Szwajcaria odbyło się to dopiero w latach siedemdziesiątych. 00:23:44.000 --> 00:23:45.260 00:23:45.270 --> 00:23:46.880 Proszę państwa, polskie kobiety 00:23:46.950 --> 00:23:48.690 myślę, są dosyć wyjątkowe. 00:23:49.190 --> 00:23:54.240 Mieliśmy ostatnio okazję przekonać się jeszcze przed tą trudną 00:23:54.250 --> 00:23:58.800 zawieruchą wojenną i jak bardzo kobiety są świadome naszych 00:23:58.810 --> 00:24:03.560 problemów społecznych, jak chętnie zabierają głos, jak 00:24:03.970 --> 00:24:06.660 są zdeterminowane, aby walczyć o swoje prawa. 00:24:07.090 --> 00:24:11.140 Kobiety w Polsce odrobiły pracę domową. 00:24:11.450 --> 00:24:14.180 Bardzo się rozwinęły. 00:24:14.190 --> 00:24:17.940 Myślę, że w ciągu ostatnich dwudziestu lat 00:24:18.070 --> 00:24:24.340 uczyniły olbrzymi krok, żeby zmieniać swoją świadomość, 00:24:24.350 --> 00:24:28.860 żeby budować szacunek dla kobiet w społeczeństwie, aby 00:24:28.890 --> 00:24:33.420 zawalczyć o swoje własne prawa i zawalczyć o 00:24:34.920 --> 00:24:40.090 tak naprawdę szacunek w całym społeczeństwie. Więc w dniu dzisiejszym 00:24:40.230 --> 00:24:45.370 myślę, że jest miejsce na to, abyśmy właśnie my, mężczyźni, docenili 00:24:45.680 --> 00:24:50.670 kobiety, wspierali ich działania na każdym kroku i tak 00:24:50.680 --> 00:24:55.520 jak dzisiaj powitała mnie pani dyrektor Agnieszka Tomasik, 00:24:55.530 --> 00:24:58.030 kiedy chciałem złożyć życzenia z okazji Dnia Kobiet, powiedziała, 00:24:58.220 --> 00:25:02.130 nie składaj mi życzeń, walcz o moje prawa. Staram się. 00:25:02.280 --> 00:25:04.450 Mam nadzieję, że was nigdy nie zawiodę. 00:25:05.240 --> 00:25:10.450 No właśnie, ale mówił pan, używał pan stwierdzenia, walczą 00:25:10.460 --> 00:25:14.270 i walczą. Jednak od 1918 roku, 00:25:14.280 --> 00:25:19.310 to już jest ponad sto lat, i tu też odwołam się do słów pana 00:25:19.320 --> 00:25:23.850 Piotra Jaconia, który mówił, że oni walczą walczą, ale powinni 00:25:23.860 --> 00:25:24.890 żyć, a nie walczyć. 00:25:24.900 --> 00:25:25.470 Dlaczego, 00:25:25.960 --> 00:25:29.330 dlaczego kobiety ciągle muszą walczyć o swoje prawa? 00:25:29.340 --> 00:25:33.430 Jednak minęło już ponad sto lat, odkąd uzyskały prawa 00:25:33.440 --> 00:25:35.030 wyborcze. 00:25:35.170 --> 00:25:39.880 Jak pan uważa, dlaczego ciągle one muszą walczyć o to? 00:25:41.750 --> 00:25:45.300 Ja myślę, że muszą walczyć w dużej mierze przez postawę mężczyzn, 00:25:45.310 --> 00:25:50.820 którzy niestety zostali gdzieś w tyle i oni nie ze złej woli, 00:25:50.830 --> 00:25:56.660 ale często z takiego poczucia, że kiedy kobiety się uniezależnią, 00:25:56.670 --> 00:25:59.320 to oni nie będą potrzebni i być może coś stracą. 00:25:59.790 --> 00:26:01.700 Mężczyźni mają swoje kompleksy. 00:26:01.710 --> 00:26:05.580 Niejednokrotnie są słabi. Zwróćcie państwo uwagę, że 00:26:05.590 --> 00:26:09.340 w dużej mierze ruchy radykalne, ruchy konserwatywne, ruchy 00:26:09.350 --> 00:26:12.000 nacjonalistyczne opierają się na 00:26:12.080 --> 00:26:15.100 młodych mężczyznach. Mężczyznach, którzy są zagubieni, którzy 00:26:15.160 --> 00:26:19.290 szukają swojego miejsca w świecie, którzy obawiają się, że 00:26:19.380 --> 00:26:25.110 tak naprawdę siła kobiet i rozwój 00:26:25.120 --> 00:26:29.740 kobiet będzie jednoznaczny z ich poniżeniem czy z deprecjonowaniem 00:26:30.080 --> 00:26:31.890 ich roli w społeczeństwie. 00:26:31.900 --> 00:26:33.730 A przecież zupełnie tak nie jest. 00:26:33.960 --> 00:26:38.690 Jest tak, że feminizm, równouprawnienie kobiet nie jest walką 00:26:38.700 --> 00:26:42.590 o dominację, tylko jest naszym codziennym staraniem. 00:26:42.650 --> 00:26:46.160 Po to, ażeby mężczyźni i kobiety w naszym społeczeństwie żyli 00:26:46.170 --> 00:26:50.760 po partnersku. A więc z pewnością fakt, iż do dnia dzisiejszego 00:26:51.020 --> 00:26:54.240 konieczna jest taka w cudzysłowie walka, bo nie jest to walka 00:26:54.250 --> 00:26:54.880 krwawa, 00:26:55.270 --> 00:26:59.620 Jest to walka głównie emocjonalna. Walka społeczna 00:26:59.870 --> 00:27:04.120 o to, aby kobiety się znalazły w tym samym miejscu, w którym są 00:27:04.130 --> 00:27:04.660 mężczyźni. 00:27:04.670 --> 00:27:05.320 Ona trwa. 00:27:05.650 --> 00:27:08.300 Natomiast myślę, że ona będzie skuteczniejsza jeżeli właśnie 00:27:08.310 --> 00:27:12.680 my, mężczyźni, zrozumiemy, że w naszym interesie jest to, 00:27:12.690 --> 00:27:16.050 aby tworzyć partnerskie 00:27:16.100 --> 00:27:19.550 relacje z kobietami we wszystkich sferach, nie tylko naszych 00:27:19.560 --> 00:27:21.690 osobistych, ale również zawodowych, społecznych. 00:27:21.700 --> 00:27:23.030 Uczmy się wzajemnie od siebie. 00:27:23.400 --> 00:27:29.170 Korzystajmy z tego i wtedy myślę, że te szanse zostaną 00:27:29.180 --> 00:27:29.750 wyrównane. 00:27:29.760 --> 00:27:34.670 Wszyscy będziemy w stanie w sposób synergiczny wykorzystywać 00:27:34.980 --> 00:27:39.770 nasz potencjał i nasze możliwości i tym samym ta walka, a przynajmniej 00:27:39.780 --> 00:27:42.020 jej pewien etap, będzie mógł się zakończyć. 00:27:42.030 --> 00:27:45.750 I tutaj też gorący apel do kobiet, które i tak mają dużo 00:27:46.110 --> 00:27:50.160 zajęć, tak dużo robią, ale starajcie się wychowywać swoich 00:27:50.170 --> 00:27:54.700 synów tak, aby wyrośli na mężczyzn takich, którzy będą 00:27:54.710 --> 00:27:56.720 szanować kobiety, którzy będą was wspierać. 00:27:57.060 --> 00:27:59.740 Jeżeli wam się uda, to wychowujcie również mężów i partnerów. 00:28:00.110 --> 00:28:02.480 Może macie szansę jeszcze coś zmienić na lepsze. 00:28:02.490 --> 00:28:04.840 Tego wam oczywiście życzę z całego serca. 00:28:05.480 --> 00:28:09.450 Panie mecenasie, myślę, że już przyzwyczailiśmy się do tego, 00:28:09.460 --> 00:28:15.090 że nie ma zawodów typowo męskich, typowo kobiecych. 00:28:15.120 --> 00:28:18.390 Nie jest dziwnym widokiem, kiedy za kierownicą autobusu, za 00:28:18.400 --> 00:28:21.350 sterami tramwaju zobaczymy kobietę. A ja bym chciał zapytać, 00:28:21.620 --> 00:28:25.500 jak to wygląda właśnie, tak nazwę to ogólnie w środowisku prawniczym, 00:28:25.510 --> 00:28:29.230 jest pan mecenasem. Jest dużo kobiet, jest dużo pań mecenasek? 00:28:29.240 --> 00:28:32.590 Pani sędzia? 00:28:33.720 --> 00:28:37.280 Ja powiem szczerze, że ja akurat obracam się w takich dwóch środowiskach, 00:28:37.290 --> 00:28:39.690 bo faktycznie jestem adwokatem, więc mamy do czynienia z wymiarem 00:28:39.700 --> 00:28:43.110 sprawiedliwości, ale działam dosyć silnie również w sektorze 00:28:43.220 --> 00:28:46.440 edukacyjnym, czego wyrazem jest również spotkanie nie pierwsze 00:28:46.450 --> 00:28:49.610 i nie ostatnie z wami, w którym dzisiaj uczestniczymy. I chcę 00:28:49.620 --> 00:28:53.310 powiedzieć, że jest bardzo silna 00:28:53.320 --> 00:28:58.070 feminizacja wymiaru sprawiedliwości, jak również sektora edukacyjnego. 00:28:58.080 --> 00:29:00.700 Bardzo, bardzo wiele kobiet jest sędziami, wiele kobiet jest 00:29:00.710 --> 00:29:03.550 prokuratorkami, coraz więcej kobiet 00:29:03.660 --> 00:29:07.070 również wykonuje inne zawody prawnicze i myślę, że tak jak w 00:29:07.080 --> 00:29:09.970 społeczeństwie mówi się o tym, że na stu mężczyzn przypada sto 00:29:09.980 --> 00:29:13.870 siedem kobiet, to w wymiarze sprawiedliwości na jednego 00:29:13.880 --> 00:29:18.130 mężczyznę przypadają chyba trzy kobiety, a w sektorze edukacyjnym, 00:29:18.160 --> 00:29:21.550 gdzie również działam, to sami najlepiej wiecie, jak wiele 00:29:21.560 --> 00:29:25.650 jest nauczycielek i dyrektorek, a jak mało mężczyzn wykonuje 00:29:25.660 --> 00:29:30.760 ten zawód. Wynika to z faktu, iż są to takie zawody moim zdaniem, 00:29:30.770 --> 00:29:34.030 które wymagają właśnie nie tylko wiedzy merytorycznej, 00:29:34.090 --> 00:29:38.420 ale też wrażliwości, też takich umiejętności określanych 00:29:38.430 --> 00:29:43.700 często jako miękkie. I tutaj kobiety znakomicie się sprawdzają. 00:29:43.850 --> 00:29:48.930 Oczywiście z przykrością stwierdzam, że jak państwo 00:29:48.990 --> 00:29:54.140 zaobserwujecie strukturę na przykład sądów w Polsce, to im sąd 00:29:54.170 --> 00:29:56.940 jest wyższej instancji, czyli na przykład Sąd Apelacyjny, 00:29:56.950 --> 00:30:00.680 Sąd Najwyższy lub Trybunał Konstytucyjny, tam tych kobiet jest 00:30:00.730 --> 00:30:02.950 proporcjonalnie mniej niż mężczyzn. 00:30:02.960 --> 00:30:04.820 No, ale znów wynika to 00:30:04.930 --> 00:30:09.860 z faktu, iż kobiety część swojego życia poświęcają swoim 00:30:09.870 --> 00:30:14.840 dzieciom, mają przerwy zawodowe, które wykorzystują na 00:30:14.850 --> 00:30:18.540 dbałość o swoją rodzinę, wychowują dzieci no i dlatego ta 00:30:18.550 --> 00:30:21.800 ich ścieżka kariery jest nieco bardziej skomplikowana, trwa 00:30:21.810 --> 00:30:24.580 dłużej i ciężej im dojść do najwyższych stanowisk. 00:30:24.590 --> 00:30:29.260 Niemniej jednak tych kobiet w wymiarze sprawiedliwości 00:30:29.270 --> 00:30:34.040 jest bardzo dużo i myślę, że to dobrze, bo wnoszą taką swoją 00:30:34.120 --> 00:30:34.890 wrażliwość. 00:30:34.940 --> 00:30:39.390 I szczególne spojrzenie, które jest zdecydowanie potrzebne. 00:30:39.840 --> 00:30:44.870 No właśnie, ale mówił pan prawniczki, sędzie czy te 00:30:44.880 --> 00:30:50.450 feminatywy są popularne w sądzie, 00:30:50.460 --> 00:30:52.310 w ogóle w całym wydziale prawa. 00:30:52.320 --> 00:30:55.390 Czy jednak używa się tych staromodnych stwierdzeń, 00:30:55.400 --> 00:30:57.250 pani prawnik czy prawniczka? 00:30:57.540 --> 00:31:01.870 Bo jednak teraz popularyzuje się właśnie feminatywy. 00:31:01.880 --> 00:31:04.830 Jak to wygląda w sądzie? 00:31:05.090 --> 00:31:09.190 Tak, popularyzuje się feminatywy, ja powiem szczerze, że środowisko 00:31:09.450 --> 00:31:12.500 adwokackie jest dosyć konserwatywne. 00:31:12.510 --> 00:31:18.000 Tak mi się wydaje, nie tylko w sensie takim, że jest dużo mężczyzn, 00:31:18.010 --> 00:31:20.040 bo to wcale nieprawda, jak przed chwilą powiedzieliśmy, ale 00:31:20.090 --> 00:31:24.170 w takim sensie, że rzeczywiście takie nowinki językowe 00:31:24.450 --> 00:31:28.040 nie przejmują się szczególnie łatwo i dlatego ja z góry 00:31:28.050 --> 00:31:30.860 nie zakładam nigdy jakiej formy użyć. 00:31:30.870 --> 00:31:33.560 Po prostu szanuję decyzję mojego rozmówcy. 00:31:33.570 --> 00:31:34.820 Mam koleżanki, które 00:31:35.080 --> 00:31:39.230 bardzo lubią, aby nazywać się adwokatkami właśnie, ale są też 00:31:39.240 --> 00:31:41.830 takie, które lepiej się czują z tytułem pani adwokat. 00:31:42.000 --> 00:31:43.990 No, jest ten problem w języku polskim. 00:31:44.030 --> 00:31:49.130 W mojej ocenie niektóre feminatywy brzmią tożsamo 00:31:49.140 --> 00:31:53.890 z nazwami niektórych przedmiotów bądź rzeczy i tak były używane 00:31:53.900 --> 00:31:55.790 dotychczas. 00:31:55.840 --> 00:31:58.150 Nie chcę powiedzieć, że przez używanie tych feminatwów 00:31:58.160 --> 00:32:01.710 może opacznie dojść do uprzedmiotowienia kobiet, ale 00:32:01.720 --> 00:32:05.310 po prostu myślę, że to bardziej kwestia gustu. Nie wszystkie 00:32:05.370 --> 00:32:10.740 koleżanki moje sobie życzą właśnie, aby 00:32:10.750 --> 00:32:15.600 tak je określać, tymi rodzajnikami żeńskimi, więc staram 00:32:15.610 --> 00:32:19.940 się wsłuchiwać w te głosy i do sprawy podchodzić indywidualnie. 00:32:20.210 --> 00:32:23.940 Każdy ma do tego prawo, aby go określać tak jak sobie życzy i tego 00:32:23.950 --> 00:32:24.510 się trzymam. 00:32:26.340 --> 00:32:28.100 Jest to bardzo budujące, 00:32:28.110 --> 00:32:28.720 co pan mówi. 00:32:28.730 --> 00:32:33.260 Przede wszystkim miłe. Jako młoda, działająca kobieta 00:32:33.800 --> 00:32:37.100 wiem, że niektóre debaty, 00:32:37.150 --> 00:32:42.220 projekty albo jakieś działania są czasem cięższe, ale w swoim 00:32:42.230 --> 00:32:47.360 otoczeniu mam osoby, które bardzo mnie mocno wspierają. 00:32:47.710 --> 00:32:50.930 Mam nadzieję, że młode kobiety będą 00:32:51.890 --> 00:32:56.340 wysłuchiwać takich mądrych słów, jak pan mówi i nie będą 00:32:56.350 --> 00:32:57.480 bały się działać, 00:32:57.510 --> 00:33:03.060 podejmować walki o swoje prawa i o swoje życie. 00:33:03.630 --> 00:33:09.060 I żeby rzeczywiście żyły, aby żyć, a nie aby walczyć i nie będą 00:33:09.070 --> 00:33:12.930 musiały walczyć, bo aktualnie powinniśmy żyć i wspierać 00:33:13.880 --> 00:33:20.270 Ukrainę, a nie zajmować się tylko i wyłącznie tym, że jesteśmy 00:33:20.280 --> 00:33:24.650 źle traktowani i musimy się trochę sprzeciwić. Ale mam nadzieję 00:33:24.660 --> 00:33:28.790 i tak może trochę apeluję do wszystkich młodych kobiet, 00:33:28.830 --> 00:33:33.050 żeby posłuchać czasem i zatrzymać się i posłuchać tych mądrych 00:33:33.060 --> 00:33:34.210 słów, aby 00:33:35.060 --> 00:33:39.970 zrozumieć, że nie jesteśmy gorsze. Mamy prawo mówić, mamy 00:33:39.980 --> 00:33:42.850 prawo działać. No i bardzo panu dziękuję. 00:33:44.480 --> 00:33:45.230 Ja również dziękuję. 00:33:45.240 --> 00:33:45.920 To był zaszczyt. 00:33:45.930 --> 00:33:50.090 Jestem spokojny o los polskich kobiet, również tych najmłodszych. 00:33:50.100 --> 00:33:53.070 Życzę wam wszystkiego najlepszego, dużo zapału i energii oraz 00:33:53.080 --> 00:33:53.640 wiary w siebie. 00:33:53.650 --> 00:33:54.390 Jesteście najlepsze. 00:33:54.400 --> 00:33:55.850 Dziękuję wam bardzo. Dziękujemy bardzo. 00:33:58.550 --> 00:34:03.660 Cieszymy się z ponownej obecności na konferencji o prawach 00:34:03.670 --> 00:34:07.840 człowieka Łukasza Korzeniowskiego, prezesa Stowarzyszenia 00:34:07.850 --> 00:34:12.220 Umarłych Statusów, który poruszy problem praw ucznia. 00:34:15.110 --> 00:34:17.290 Dzień dobry, mam nadzieję, że mnie słychać. 00:34:17.580 --> 00:34:19.020 Słychać, mogę potwierdzić. 00:34:19.860 --> 00:34:24.260 Dziękuję bardzo i również bardzo dziękuję za ponowne zaproszenie 00:34:24.320 --> 00:34:27.850 na tę konferencję i do tej debaty. Jest mi bardzo miło 00:34:28.030 --> 00:34:30.160 znów móc przed wami wystąpić. 00:34:30.900 --> 00:34:36.530 I tak jak moi przedmówcy, też gdzieś to co dzieje się w Ukrainie 00:34:36.560 --> 00:34:42.430 zaprząta moją głowę i też w obliczu tej wojny prawa ucznia 00:34:42.560 --> 00:34:48.150 trochę wydają się nam irracjonalne. 00:34:48.160 --> 00:34:52.450 To o czym mówimy na co dzień w kontekście praw ucznia, u nas 00:34:52.460 --> 00:34:56.130 w stowarzyszeniu w kontekście tego, co dzieje się obecnie 00:34:56.140 --> 00:35:00.640 w Ukrainie. Bo zauważmy, że 00:35:01.390 --> 00:35:06.660 uczniowie i uczennice z ukraińskich szkół teraz nie zajmują 00:35:06.670 --> 00:35:10.300 się edukacją, nie zajmują się uczeniem się, swoim rozwojem, 00:35:10.530 --> 00:35:16.180 ale albo niestety uciekają ze swoich domów, ze swoich 00:35:16.190 --> 00:35:17.000 miejscowości. 00:35:17.540 --> 00:35:21.970 Przesuwają się na Zachód, uciekają do Polski albo tak 00:35:21.980 --> 00:35:26.780 jak być może widzieliście, tworzą siatki maskujące czy 00:35:26.790 --> 00:35:31.810 pomagają w inny sposób armii i obywatelom Ukrainy. 00:35:32.660 --> 00:35:37.050 I to jest cel bardzo bolesne, bo przecież nie tak bardzo daleko 00:35:37.060 --> 00:35:37.520 od nas 00:35:38.450 --> 00:35:42.020 za wschodnią granicą nasi rówieśnicy, nasze koleżanki i nasi 00:35:42.030 --> 00:35:47.300 koledzy zamiast uczyć się, zamiast korzystać z prawa do edukacji, 00:35:47.310 --> 00:35:51.350 tego najbardziej podstawowego prawa, jakie mają dzieci, 00:35:51.410 --> 00:35:54.540 muszą uczestniczyć w jakiś sposób, w tej wojnie. 00:35:54.950 --> 00:35:59.280 I to jest bardzo smutne i to chyba taka pierwsza refleksja, 00:35:59.290 --> 00:36:01.540 która mi się nasuwa. 00:36:01.750 --> 00:36:08.280 To, że powinniśmy doceniać prawo do edukacji, które mamy 00:36:08.540 --> 00:36:11.940 i teraz w tym trudnym czasie pomóc 00:36:12.760 --> 00:36:16.690 uczniom z Ukrainy, którzy znajdą się za niedługo pewnie do naszych 00:36:16.700 --> 00:36:17.240 szkołach. 00:36:17.660 --> 00:36:20.940 Być może u niektórych z was już są. 00:36:20.950 --> 00:36:24.770 Na pewno będą się pojawiać w najbliższym czasie. Pomóc im zaadaptować 00:36:24.780 --> 00:36:26.500 się do tych nowych warunków. 00:36:26.530 --> 00:36:29.390 Pomyślmy o nich. 00:36:29.420 --> 00:36:31.490 Serdecznie i ciepło. 00:36:31.500 --> 00:36:34.650 Pomóżmy im odnaleźć się w tej nowej rzeczywistości. 00:36:35.480 --> 00:36:38.100 Dla nich to będzie na pewno bardzo 00:36:38.110 --> 00:36:43.470 trudne doświadczenie bo, zmiana szkoły, zmiana środowiska 00:36:43.480 --> 00:36:46.290 w takich okolicznościach, kiedy ucieka się przed wojną, 00:36:46.300 --> 00:36:49.540 przed bombardowaniem nie jest niczym prostym i niczym łatwym. 00:36:50.100 --> 00:36:52.770 Także bardzo chciałbym 00:36:53.540 --> 00:36:56.970 zaapelować do wszystkich nauczycieli, dyrektorów szkół, 00:36:56.980 --> 00:37:03.180 ale też chyba głównie do uczniów i uczennic, żeby przyjmując 00:37:03.420 --> 00:37:09.130 uczniów z Ukrainy byli dla nich podporą, żeby 00:37:09.190 --> 00:37:13.660 otwarcie ich przyjęli, żeby pomogli im zaadoptować 00:37:13.670 --> 00:37:16.520 się w tych nowych warunkach. 00:37:17.440 --> 00:37:20.790 I tak jak powiedziałem, nie jest łatwo mówić o prawach ucznia 00:37:21.080 --> 00:37:24.010 w tej sytuacji, ale postaram się trochę na to odpowiedzieć, 00:37:24.020 --> 00:37:24.250 bo 00:37:26.050 --> 00:37:29.800 w końcu takie założenie konferencji, a też myślę, że będzie 00:37:29.810 --> 00:37:32.180 to przydatne w kontekście 00:37:32.230 --> 00:37:34.960 tych uczniów z Ukrainy, którzy znajdą się niedługo 00:37:34.970 --> 00:37:38.740 w naszych szkołach. To, co w polskich szkołach jest 00:37:38.800 --> 00:37:39.940 pewną bolączką 00:37:39.950 --> 00:37:45.200 i pewnym problemem, który dostrzegamy od pewnego czasu, to 00:37:45.440 --> 00:37:50.750 trudności z respektowaniem praw i wolności uczennic i uczniów 00:37:50.810 --> 00:37:52.720 przez organy szkoły i nauczycieli. 00:37:52.910 --> 00:37:54.280 Jest 00:37:54.370 --> 00:37:57.840 pewien 00:37:58.750 --> 00:38:02.740 rozdźwięk pomiędzy tym, jak powinno być, a jak naprawdę 00:38:02.750 --> 00:38:05.190 jest. Mówimy tutaj o takich 00:38:05.950 --> 00:38:10.620 prawach czy wolnościach, które są najbardziej podstawowe. 00:38:10.830 --> 00:38:14.500 Mówimy tutaj o prawach i wolnościach, które wywozimy z konstytucji 00:38:14.870 --> 00:38:21.260 i żeby tak nakreślić problem, to posłużę się kilkoma przykładami, 00:38:21.570 --> 00:38:24.910 bo myślę, że tak będzie to łatwiej zrozumieć. 00:38:25.820 --> 00:38:29.980 Pierwszy przypadek to nasze konstytucyjne prawo 00:38:30.010 --> 00:38:35.220 do wyrażenia własnych poglądów i prawo do swobodnego wyrażania 00:38:35.410 --> 00:38:41.860 opinii. W szkołach niestety często wprowadza się dla 00:38:41.870 --> 00:38:44.220 uczniów ograniczenia w tym zakresie. 00:38:44.290 --> 00:38:50.260 Mieliśmy tego przykłady dość 00:38:50.270 --> 00:38:53.000 częste w 2020 roku, gdy 00:38:54.190 --> 00:38:57.860 przez Polskę przetaczała się fala strajków w ramach protestu 00:38:57.870 --> 00:39:03.460 kobiet i wówczas wielu uczniom i uczennicom grożono 00:39:03.470 --> 00:39:07.640 karami za to, że jakoś te strajki popierają i wyrażają ich 00:39:07.650 --> 00:39:11.540 poparcie na terenie szkoły czy też 00:39:11.630 --> 00:39:15.160 wówczas, gdy było nauczanie zdalne na platformach do edukacji 00:39:15.570 --> 00:39:20.400 zdalnej. I nikt nie zastanawiał się nad tym, dlaczego pozwalamy 00:39:20.410 --> 00:39:24.160 organom szkoły, gdzie to są w większości szkoły publiczne 00:39:24.550 --> 00:39:27.260 prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego, 00:39:27.470 --> 00:39:31.680 pozwalamy na ingerencję w wolność wypowiedzi i wyrażania własnych 00:39:31.690 --> 00:39:36.620 poglądów. Takiej refleksji nigdzie nie było. 00:39:36.630 --> 00:39:39.940 Starano się po prostu argumentować, że szkoła jest do tego, 00:39:39.950 --> 00:39:40.810 żeby się uczyć. 00:39:41.460 --> 00:39:46.690 A nie do tego, żeby mówić o tym, co się dzieje. A tak nie jest. 00:39:46.700 --> 00:39:50.400 Nie powinno być. Szkoła to nie tylko miejsce uczenia się i nauki, 00:39:50.410 --> 00:39:56.150 ale to też miejsce, gdzie stykają się ludzie o różnych poglądach, 00:39:56.180 --> 00:39:59.870 gdzie o nich dyskutują i to też miejsce, gdzie powinno się mówić 00:39:59.880 --> 00:40:01.350 o tym, co się dzieje aktualnie 00:40:02.230 --> 00:40:06.680 w kraju czy na świecie. To nie powinno być miejsce, w którym 00:40:06.690 --> 00:40:10.380 ucieka się od trudnych tematów, gdzie próbuje się je zamieść 00:40:10.390 --> 00:40:14.700 pod dywan, stosując takie metody jak 00:40:14.710 --> 00:40:17.700 zabranianie uczniom wypowiadania się na dany temat 00:40:17.710 --> 00:40:21.150 czy jakiegoś swoistego symbolu, 00:40:21.860 --> 00:40:25.530 noszenia jakiś symboli danych wydarzeń czy w inny sposób 00:40:25.540 --> 00:40:31.270 opowiadania się za danymi poglądami czy opcjami. 00:40:32.510 --> 00:40:37.130 Kolejny przykład to wolność religii, wolność sumienia 00:40:37.140 --> 00:40:42.710 i wyznania. Tutaj znów jest to wolność konstytucyjna, która 00:40:42.850 --> 00:40:47.390 przysługuje każdemu, w tym uczniowi i uczennicy, a niestety 00:40:47.400 --> 00:40:49.680 w szkołach nie zawsze jest to respektowane. 00:40:51.010 --> 00:40:51.700 00:40:52.730 --> 00:40:55.950 Wiadomo, że system organizacji zajęć religii i etyki w szkołach 00:40:55.960 --> 00:41:00.260 jest taki, że osoby niepełnoletnie chodzą na te zajęcia 00:41:00.270 --> 00:41:03.260 ze zgodą rodziców czy na ich życzenie i samodzielnie nie 00:41:03.270 --> 00:41:05.970 mogą się z nich wypisać. 00:41:06.370 --> 00:41:09.620 Natomiast uczniowie pełnoletni mogą uczynić to samodzielnie. 00:41:09.870 --> 00:41:12.420 To nie we wszystkich szkołach jest respektowane, nie we wszystkich 00:41:12.430 --> 00:41:18.700 szkołach respektuje się też prawo uczniów do nie udziału 00:41:18.770 --> 00:41:22.300 w różnych uroczystościach czy wydarzeniach, które 00:41:22.310 --> 00:41:23.630 mają charakter religijny. 00:41:24.580 --> 00:41:28.090 W wielu szkołach organizacja rekolekcji, które odbywają 00:41:28.100 --> 00:41:32.670 się na wiosnę odbywa się z naruszeniem prawa i wolności 00:41:32.730 --> 00:41:35.370 tych uczniów, którzy w tych rekolekcjach nie chcą uczestniczyć. 00:41:35.780 --> 00:41:41.790 I znów nikt nie zastanawia się nad tym, że uczniowie też 00:41:41.820 --> 00:41:47.830 mają swój światopogląd, mają swoje 00:41:47.910 --> 00:41:51.670 zapatrzenia na te sprawy i niekoniecznie uczestnictwo w rekolekcjach 00:41:51.680 --> 00:41:53.750 czy innych uroczystościach 00:41:53.810 --> 00:41:57.980 około religijnych jest dla nich czymś, w czym chcieliby 00:41:57.990 --> 00:42:01.750 uczestniczy. I nikt chyba też nie ma takiej refleksji, że 00:42:01.880 --> 00:42:03.320 szkoła ingerując 00:42:04.430 --> 00:42:08.920 w ten aspekt życia uczniów nie tylko narusza jakieś ich prawo 00:42:08.930 --> 00:42:13.890 do samodecydowania o sobie, ale narusza ich wolność, która 00:42:13.900 --> 00:42:16.700 jest określona w konstytucji, której tak przecież chcemy wszyscy 00:42:16.710 --> 00:42:17.120 bronić. 00:42:17.510 --> 00:42:20.700 To jest trochę smutne, że o tym się zapomina. 00:42:20.900 --> 00:42:26.460 Dalej jeśli byśmy z tym poszli, to chyba 00:42:26.470 --> 00:42:30.920 najważniejsza rzecz jaka jest w konstytucji, to stwierdzenie, 00:42:30.930 --> 00:42:34.480 że każdemu przysługuje godność i z tej godności 00:42:35.390 --> 00:42:39.830 wszelkie wolności. I znów często patrząc na sytuację 00:42:39.840 --> 00:42:43.190 w szkołach, które się dzieją, fil jest problem z respektowaniem 00:42:43.220 --> 00:42:45.490 godności uczniów. 00:42:46.130 --> 00:42:50.670 To, że ktoś jest niepełnoletni, ma dwanaście, trzynaście, piętnaście 00:42:50.680 --> 00:42:54.590 lat, że jest uczniem, że w szkole jest trochę w słabszej pozycji, 00:42:54.600 --> 00:42:56.390 bo tak. Tak, niestety tak. 00:42:56.400 --> 00:42:57.910 Niestety to w większości szkół wygląda. 00:42:58.300 --> 00:43:00.730 Nie oznacza, że można traktować go przedmiotowo. 00:43:01.810 --> 00:43:06.300 Uczeń to nie jest ktoś, kto do szkoły ma przyjść, przeczytać 00:43:06.540 --> 00:43:10.650 zadanie, zrobić sprawdzian, kartkówkę, siedzieć cicho w ławce 00:43:10.660 --> 00:43:15.310 i potem z tej szkoły wyjść. To jest jednostka, która, tak 00:43:15.320 --> 00:43:17.950 jak powiedziałem, która ma swoją godność, która ma swoją wolność 00:43:18.480 --> 00:43:21.670 i to jest ten obszar, który również szkoła musi respektować. 00:43:21.930 --> 00:43:28.200 Tutaj dochodzi według mnie do wielu nadużyć na tym polu. 00:43:28.230 --> 00:43:30.610 Jest problem z tym, żeby 00:43:32.040 --> 00:43:36.290 uczniów traktować podmiotowo, a nie w pewien sposób przedmiotowo. 00:43:36.560 --> 00:43:37.350 00:43:38.160 --> 00:43:42.950 W wielu statutach szkół też, jakbyśmy to przejrzeli, to znajdziemy 00:43:42.960 --> 00:43:44.360 takie 00:43:44.390 --> 00:43:49.530 przepisy, które trochę nam jeżą włos na głowie, jak się to 00:43:49.540 --> 00:43:55.410 czyta. Chociażby tak kształtując zasadę odpowiedzialności 00:43:55.650 --> 00:43:59.170 dyscyplinarnej uczniów czy kwazidyscyplinarnej, 00:43:59.180 --> 00:44:03.490 w których oni nie mają żadnego prawa głosu, nie mogą się na 00:44:03.500 --> 00:44:04.950 temat swojej sprawy wypowiedzieć. 00:44:05.080 --> 00:44:08.430 Dostają karę i muszą się jej podporządkować. 00:44:08.490 --> 00:44:13.370 Nikt ich nie chce wysłuchać, nikt nie chce się z ich zdaniem 00:44:14.270 --> 00:44:17.810 zmierzyć czy przedyskutować tego, co oni mają do powiedzenia. 00:44:18.340 --> 00:44:23.240 IWidzę, że mój czas powoli się kończy, więc konkludując chciałbym 00:44:23.250 --> 00:44:27.900 stwierdzić, że potrzebujemy w szkołach i w kontekście prawa 00:44:27.910 --> 00:44:29.650 ucznia 00:44:29.680 --> 00:44:32.950 po pierwsze spojrzenia na ucznia nie jako na ucznia, 00:44:33.820 --> 00:44:38.790 tylko jako na człowieka. Takiego jak my, któremu przysługują 00:44:38.800 --> 00:44:43.010 te same prawa i wolności, który też ma tę samą godność człowieka 00:44:43.020 --> 00:44:47.360 jak nauczyciel, jak dyrektor, jak rodzic, którzy w tej szkole 00:44:47.370 --> 00:44:52.090 też funkcjonują. I tak patrząc na uczniów 00:44:52.100 --> 00:44:56.630 i uczennice, będziemy w stanie budować szkołę przyjazną, 00:44:56.900 --> 00:45:01.970 demokratyczną, w której nauka odbywa się w atmosferze wzajemnego 00:45:01.980 --> 00:45:02.480 szacunku. 00:45:03.340 --> 00:45:07.950 I mówię też o tym właśnie w kontekście tego, co nas będzie czekało, 00:45:07.960 --> 00:45:13.030 czyli przyjmowania uchodźców z Ukrainy w Polsce i również 00:45:13.040 --> 00:45:14.880 do polskich szkół. 00:45:15.650 --> 00:45:22.300 Że musimy zmienić też swoje podejście jako szkoły, jako nauczyciele 00:45:22.310 --> 00:45:24.080 do uczniów 00:45:24.760 --> 00:45:25.610 polskich. 00:45:26.570 --> 00:45:32.280 A żeby tych złych wzorców nie przekładać na to jak na 00:45:32.970 --> 00:45:36.360 uczniów z Ukrainy. Dla nich to będzie szczególnie ważne, 00:45:36.370 --> 00:45:40.280 żeby w szkołach była atmosfera spokoju, bezpieczeństwa, 00:45:40.530 --> 00:45:42.780 przyjaźni, szacunku. 00:45:42.930 --> 00:45:48.860 Pamiętajmy, że będą to osoby, które jeszcze niedawno musiały 00:45:48.870 --> 00:45:50.400 uciekać z bombardowanego miasta. 00:45:50.840 --> 00:45:55.120 Szkoła nie powinna być dla nich miejscem dodatkowego stresu, 00:45:55.130 --> 00:45:56.150 niepokoju. 00:45:56.180 --> 00:46:00.600 Powinna być miejscem, gdzie będą mogły w bezpieczny sposób, 00:46:00.630 --> 00:46:02.840 choć na chwilę zapomnieć o tej tragedii, 00:46:02.900 --> 00:46:07.230 która się dzieje w jego ojczyźnie. I mam nadzieję i wierzę 00:46:07.240 --> 00:46:12.510 w to, że polskie szkoły ten egzamin zdadzą, bo jak 00:46:12.660 --> 00:46:13.850 pokazują ostatnie dni 00:46:14.670 --> 00:46:19.380 Polska w obliczu tego, co dzieje się na Ukrainie radzi sobie 00:46:19.390 --> 00:46:22.840 bardzo dobrze i wierzę też, że polskie szkoły, polscy nauczyciele 00:46:22.850 --> 00:46:28.010 i polscy uczniowie będą w stanie stworzyć uczniom z Ukrainy 00:46:28.290 --> 00:46:33.400 takie warunki, w których będą mogli bezpiecznie się uczyć. 00:46:33.870 --> 00:46:38.460 Natomiast w tym aspekcie pojawia się jeszcze jedna rzecz, 00:46:38.470 --> 00:46:40.260 już ostatnia, żeby nie przedłużać. 00:46:40.850 --> 00:46:45.090 Pamiętajmy, że w polskich szkołach są również uczniowie z Rosji. 00:46:45.140 --> 00:46:50.710 i Białorusi. Ważne jest to, żeby pamiętać o tym, że nie są 00:46:50.720 --> 00:46:54.570 to osoby w żaden sposób odpowiedzialne za to, co dzieje się za 00:46:54.580 --> 00:46:59.850 wschodnią granicą i dla nich też może to być na swój sposób 00:46:59.860 --> 00:47:04.490 trudne. I też ważne, żeby tych uczniów nie stygmatyzować, tylko 00:47:04.500 --> 00:47:07.570 z tego względu, że są narodowości rosyjskiej czy białoruskiej. 00:47:07.980 --> 00:47:13.130 Ważne, żeby zbudować w szkołach, gdzie są uczniowie 00:47:13.140 --> 00:47:15.350 z tych państw, z Rosji, 00:47:15.450 --> 00:47:20.240 Ukrainy, Białorusi, atmosferę wspólnego szacunku. To, że dorośli 00:47:20.250 --> 00:47:23.880 toczą wojny, to nie znaczy, że my młodzi też musimy między sobą 00:47:24.400 --> 00:47:25.160 walczyć. 00:47:25.710 --> 00:47:30.910 Budowanie pokoju powinno zaczynać się już właśnie na takich 00:47:30.940 --> 00:47:36.280 etapach szkolnych, powinniśmy razem współpracować i budować 00:47:36.290 --> 00:47:41.020 taką społeczność, która nie będzie ze sobą w konflikcie, 00:47:41.190 --> 00:47:43.440 będzie ze sobą współpracowała. 00:47:44.130 --> 00:47:44.880 Bardzo dziękuję. 00:47:45.820 --> 00:47:51.120 Wspomniał pan o młodych ludziach, młodych Ukraińcach, młodych, 00:47:51.330 --> 00:47:53.720 którzy przyjeżdżają do nas. 00:47:53.850 --> 00:47:56.420 Są to niekiedy nastolatkowie 00:47:56.470 --> 00:47:59.820 albo też i małe dzieci, które przyjeżdżają 00:47:59.830 --> 00:48:05.190 tutaj do szkół. Szkoły wpuszczają, szkoły pomagają uczyć 00:48:05.200 --> 00:48:10.700 się. Ale jak mamy pomagać w momencie, gdy nie nie możemy 00:48:10.710 --> 00:48:15.960 się z nimi porozumieć? Jak mamy nauczyć 00:48:15.970 --> 00:48:20.560 Ukraińców, żeby mogli zdawać? Niekiedy przyjeżdżają 00:48:20.570 --> 00:48:26.160 też tutaj ludzie w tym wieku, gdy 00:48:26.370 --> 00:48:27.550 jest matura za 00:48:27.620 --> 00:48:29.270 kilka miesięcy. Mamy maturę. 00:48:29.280 --> 00:48:34.270 Czy oni mają zdawać, czy mogą zdawać maturę w języku polskim, 00:48:34.280 --> 00:48:36.310 czy w swoim ojczystym języku? 00:48:36.320 --> 00:48:40.070 Bo jednak dwa, trzy miesiące na przygotowanie się do matury i 00:48:40.080 --> 00:48:42.890 nauczenia się języka polskiego jest awykonalne. 00:48:44.720 --> 00:48:49.710 Obecny stan prawny jest taki, że uczniowie, którzy teraz 00:48:49.720 --> 00:48:52.330 przyjeżdżają, nawet gdyby chcieli pisać maturę w języku polskim, 00:48:52.340 --> 00:48:55.810 to nie mogą, bo termin na składanie deklaracji maturalnej już 00:48:55.820 --> 00:48:56.090 minął. 00:48:56.290 --> 00:48:59.190 Natomiast z tego co wiem, ministerstwo prowadzi jakieś prace 00:48:59.200 --> 00:49:02.930 nad zmianą przepisów, ażeby być może wprowadzić dodatkowy 00:49:02.940 --> 00:49:05.330 termin matury lub trochę ją przesunąć. 00:49:05.590 --> 00:49:10.390 Natomiast niestety pewnie będzie tak, że ci uczniowie będą, 00:49:10.620 --> 00:49:13.430 jeśli będą chcieli zdawać maturę w Polsce będą pewnie musieli 00:49:13.820 --> 00:49:14.810 ją 00:49:15.050 --> 00:49:19.100 odłożyć być może o rok, być może o trochę krócej. Natomiast 00:49:19.110 --> 00:49:23.910 wydaje mi się, że obecnie chyba nie to jest najważniejsze. 00:49:23.940 --> 00:49:29.500 Myślę, że dla osób, które języka polskiego nie znają, będzie 00:49:29.510 --> 00:49:31.580 pewną barierą język. 00:49:32.280 --> 00:49:35.760 Ale mamy zawsze język angielski, który wydaje mi się 00:49:36.790 --> 00:49:40.620 powinien być takim uniwersalnym narzędziem, dzięki 00:49:40.630 --> 00:49:45.380 któremu uda się nam porozumieć i w jakiś sposób współpracować. 00:49:45.680 --> 00:49:49.690 Wiadomo, że to będzie też trudne dla uczniów polskich, 00:49:49.700 --> 00:49:51.690 polskich nauczycieli. 00:49:51.720 --> 00:49:57.050 Natomiast ja bym tutaj nie starał się szukać barier, które mogą 00:49:57.060 --> 00:49:57.840 się pojawić. 00:49:58.370 --> 00:50:01.510 Bo wydaje mi się, że jesteśmy w stanie je pokonać. 00:50:01.550 --> 00:50:03.180 00:50:04.100 --> 00:50:10.320 Język miłości nas zawsze może poprowadzić i pomóc 00:50:10.540 --> 00:50:12.130 razem ze sobą być. 00:50:12.480 --> 00:50:16.530 Myślę, że też powiedział pan o zdawaniu, o zaliczaniu. 00:50:16.570 --> 00:50:18.980 Właśnie. 00:50:19.680 --> 00:50:25.090 Tego bym radził unikać. Tak jak mówię, najmniej ważną chyba 00:50:25.100 --> 00:50:28.250 teraz rzeczą dla tych uczniów jest to, żeby pisać sprawdziany, 00:50:28.260 --> 00:50:29.740 czy coś zaliczać czy zdawać. 00:50:29.750 --> 00:50:34.030 Przede wszystkim trzeba poczucia bezpieczeństwa, przyjaźni, 00:50:34.040 --> 00:50:40.290 wsparcia, być może jakiejś opieki. 00:50:40.550 --> 00:50:43.310 Najmniej ważne są teraz takie kwestie całkiem przyziemne, 00:50:43.320 --> 00:50:45.190 jakie mamy w szkołach. 00:50:45.200 --> 00:50:50.510 Musimy pamiętać, że tworzenie szkoły dla uchodźców 00:50:51.160 --> 00:50:54.990 z Ukrainy nie może być oparta na takich samych schematach 00:50:55.000 --> 00:50:57.770 w jakich my teraz funkcjonujemy. Trzeba mieć na względzie 00:50:57.780 --> 00:51:04.730 to, że pewne różnice są, że są bariery językowe, że są inne 00:51:04.740 --> 00:51:06.050 priorytety, inne potrzeby. 00:51:07.310 --> 00:51:13.780 Także na to chciałbym położyć mocny nacisk, że na razie 00:51:13.870 --> 00:51:18.130 w tych szkołach, gdzie uczyć się będą młodzi Ukraińcy i młode 00:51:18.140 --> 00:51:18.800 Ukrainki, 00:51:19.590 --> 00:51:24.800 priorytetem nie powinny być zaliczenia, zdawania, zadania domowe, 00:51:24.840 --> 00:51:29.190 tylko całkowicie coś innego. Bezpieczeństwo, atmosfera 00:51:29.250 --> 00:51:33.040 szacunku wzajemnego, zrozumienia. To pozwoli 00:51:33.080 --> 00:51:35.980 mam nadzieję tym uczniem, chociaż w jakimś małym stopniu zapomnieć 00:51:35.990 --> 00:51:37.080 o tej tragedii, która się dzieje. 00:51:39.930 --> 00:51:45.520 Dziękujemy. Słowa pana Łukasza Korzeniowskiego kierujemy 00:51:45.530 --> 00:51:50.500 do wszystkich uczniów, do wszystkich nauczycieli, dyrektorów, 00:51:50.550 --> 00:51:53.600 pracowników szkoły, ale i rodziców. 00:51:53.640 --> 00:51:59.920 Pamiętajmy, że jest to bardzo ciężka sytuacja i musimy im pomagać, 00:51:59.930 --> 00:52:02.500 wspierać ich, a nie dyskryminować. 00:52:05.740 --> 00:52:09.950 A teraz poprosimy o zabranie głosu pana mecenasa Tomasza Plaszczyka, 00:52:10.200 --> 00:52:14.490 reprezentanta pokrzywdzonych w szeregu postępowań w sprawach 00:52:14.520 --> 00:52:17.160 o przestępstwach związanych z uprzedzeniami. 00:52:19.250 --> 00:52:20.060 Dzień dobry. 00:52:22.180 --> 00:52:23.280 Słychać mnie? Tak. 00:52:25.260 --> 00:52:28.070 Dobrze, proszę państwa, dziękuję, dziękuję bardzo za 00:52:28.800 --> 00:52:33.080 zaproszenie za to, że mogę po raz kolejny wziąć udział w takiej 00:52:33.540 --> 00:52:34.410 takiej inicjatywie. 00:52:34.940 --> 00:52:39.110 Przepraszam za polowe warunki, ale jestem akurat 00:52:39.120 --> 00:52:39.510 w sądzie. 00:52:40.160 --> 00:52:41.430 Musiałem wyjść na chwilę z rozprawy. 00:52:43.180 --> 00:52:47.540 Zostałem poproszony, żeby się odnieść do takiego 00:52:47.550 --> 00:52:52.200 hasła: prawa młodocianych. Jest bardzo szerokie hasło, zarówno 00:52:52.210 --> 00:52:53.950 odnośnie praw, jak odnośnie młodocianych. 00:52:54.310 --> 00:52:59.860 Pomyślałem sobie o tym, że powiem wam parę słów, parę 00:52:59.870 --> 00:53:05.540 słów o tym z czym często z jednej strony młodzi ludzie 00:53:05.830 --> 00:53:08.980 przychodzą przy okazji tego, co działo się 00:53:08.990 --> 00:53:09.160 00:53:09.980 --> 00:53:13.670 bardzo dawno temu z punktu widzenia tego, z czym się teraz mierzymy, 00:53:14.360 --> 00:53:18.090 czyli wsparcie zgromadzeń publicznych, 00:53:18.100 --> 00:53:22.090 w których biorą udział młodzi ludzie. 00:53:23.290 --> 00:53:24.280 00:53:25.160 --> 00:53:27.890 Może spróbuję rozwiać trochę wątpliwości, które się pojawiały 00:53:27.900 --> 00:53:31.180 odnośnie tego jak 00:53:32.320 --> 00:53:36.950 obywatela, w szczególności młodzi, powinni 00:53:37.320 --> 00:53:41.070 funkcjonować w kontakcie z przedstawicielami 00:53:41.680 --> 00:53:43.710 przede wszystkim policji. 00:53:43.720 --> 00:53:49.130 No to policja jest instytucją, która najczęściej, która najczęściej 00:53:49.140 --> 00:53:53.790 uczestniczy w zabezpieczaniu zgromadzeń 00:53:53.800 --> 00:53:58.640 publicznych, najczęściej reaguje na pewne zachowanie uczestników 00:53:58.680 --> 00:54:00.710 i jednak częściej 00:54:00.710 --> 00:54:03.860 (interweniuje.) 00:54:03.860 --> 00:54:04.610 Więc 00:54:08.150 --> 00:54:12.270 Przy okazji różnych zgromadzeń, różnych działań, działań takich 00:54:12.280 --> 00:54:15.440 społecznych i i prokuratorskich pojawiły się 00:54:15.940 --> 00:54:19.390 te zdarzenia, z którymi mieliśmy 00:54:19.390 --> 00:54:22.120 (których byliśmy świadkami,) 00:54:22.120 --> 00:54:23.980 na szczęście w ajmniejszym zakresie chyba u nas w Gdańsku. 00:54:24.650 --> 00:54:29.020 Czyli to właśnie, mówiąc w cudzysłowie dużym, spontaniczne 00:54:29.030 --> 00:54:33.110 zatrzymania, jakieś przetrzymywania obywateli 00:54:33.120 --> 00:54:36.080 uczestniczących w zgromadzeniach. 00:54:38.220 --> 00:54:43.120 W sposób nie do końca zgodny z procedurami obowiązującymi. 00:54:44.350 --> 00:54:50.170 Więc tak naprawdę w dużym skrócie, chciałbym, 00:54:50.180 --> 00:54:53.250 żebyśmy sobie uświadomili, 00:54:54.890 --> 00:54:58.580 gdzieś tam z tyłu głowy mieli zawsze po pierwsze 00:54:58.590 --> 00:55:01.950 to, że udział w zgromadzeniach to jest jedną 00:55:04.060 --> 00:55:05.120 z podstawowych wolności, 00:55:05.790 --> 00:55:07.350 którą nam gwarantuje konstytucja. 00:55:09.160 --> 00:55:12.210 Każdy obywatel ma prawo do udziału w pokojowych zgromadzeniach. 00:55:12.220 --> 00:55:16.340 Kropka. Zgromadzenie pokojowe, 00:55:16.350 --> 00:55:19.140 to jest ta pokojowość właśnie, 00:55:19.850 --> 00:55:21.420 imituje tą wolność zgromadzeń. 00:55:23.030 --> 00:55:25.520 Czyli pokojowy cel i pokojowy 00:55:26.270 --> 00:55:31.760 sposób prowadzenia tego zgromadzenia. Tego 00:55:31.770 --> 00:55:34.820 typu zgromadzenia nie mogą być, nie powinny być żaden sposób 00:55:34.850 --> 00:55:36.350 ograniczane, limitowane, 00:55:37.650 --> 00:55:39.980 utrudniane bądź uniemożliwione. W normalnych warunkach. 00:55:40.900 --> 00:55:45.620 To, że mieliśmy stan epidemii, to również nie znosiło 00:55:45.630 --> 00:55:49.100 wolności zgromadzeń, ponieważ tak naprawdę ograniczenia 00:55:49.110 --> 00:55:51.080 lub zniesienie wolności zgromadzeń może być 00:55:52.000 --> 00:55:54.950 tylko w sytuacjach, kiedy jest wprowadzone na całości lub na 00:55:54.960 --> 00:55:58.230 części terytorium stan wyjątkowy lub stan wojenny. Mamy w tej 00:55:58.240 --> 00:56:01.530 chwili stan wyjątkowy na części terytorium Rzeczypospolitej 00:56:02.340 --> 00:56:07.430 O czym też nie możemy zapominać. Natomiast, no to jest 00:56:07.440 --> 00:56:11.170 to w jaki sposób jest to ograniczane i na jakich zasadach. To 00:56:11.180 --> 00:56:12.980 trochę wydaje mi się przekracza. 00:56:13.640 --> 00:56:16.550 możliwości czasu, którym 00:56:17.570 --> 00:56:18.500 dysponujemy. 00:56:19.590 --> 00:56:23.850 Więc z jednej strony my jako obywatele mamy prawo się gromadzić. 00:56:25.550 --> 00:56:29.070 Z drugiej strony, policja jako instytucja powołana do ochrony porządku publicznego. 00:56:29.760 --> 00:56:31.100 ma prawo w jakiś sposób 00:56:33.030 --> 00:56:37.980 działać, reagować i interweniować. Więc w tej sytuacji niestety 00:56:40.350 --> 00:56:45.550 policja będzie miała prawo nas, uczestników, 00:56:47.440 --> 00:56:52.130 legitymować a w skrajnym przypadku zatrzymywać. 00:56:55.360 --> 00:57:00.170 Oczywiście przepisy, którymi policja powinna się kierować 00:57:02.980 --> 00:57:08.600 mówią, że zatrzymanie i przeszukanie powinno mieć miejsce w sytuacji 00:57:09.110 --> 00:57:12.320 albo kiedy mamy bezpośrednie i oczywiste zagrożenie dla zdrowia 00:57:12.330 --> 00:57:16.100 i życia, albo kiedy mamy do czynienia z uzasadnionym popełnieniem, 00:57:16.110 --> 00:57:17.970 podejrzeniem popełnienia przestępstwa. 00:57:18.690 --> 00:57:21.510 Więc to nie jest tak, że policja każdego zawsze może zatrzymać. 00:57:21.890 --> 00:57:22.540 Oczywiście 00:57:24.070 --> 00:57:29.160 jeżeli się funkcjonariusze uprą, no to w praktyce nie 00:57:29.170 --> 00:57:34.080 ma skutecznych instrumentów, żeby im to uniemożliwić. 00:57:34.090 --> 00:57:35.190 No bo nie będziemy 00:57:35.800 --> 00:57:39.200 wdawać się z funkcjonariuszami policji w jakąś 00:57:39.210 --> 00:57:42.680 bijatykę czy coś, no, bo to może może się zakończyć 00:57:43.780 --> 00:57:47.490 po prostu postawieniem nam dodatkowych zarzutów typu 00:57:47.930 --> 00:57:50.310 naruszenie nietykalności cielesnej policjanta na służbie, 00:57:50.320 --> 00:57:52.630 znieważenie i tak dalej. 00:57:53.820 --> 00:57:54.300 Natomiast. 00:57:55.110 --> 00:57:57.080 Jeżeli zdarzy nam się 00:57:58.870 --> 00:57:59.540 sytuacja, że policja 00:58:00.210 --> 00:58:02.380 na przykład będzie miała 00:58:02.380 --> 00:58:05.210 (ochotę, ) 00:58:05.210 --> 00:58:08.660 znajdzie jakąś podstawę, żeby mogła prosić nas o dokument, 00:58:08.950 --> 00:58:12.490 zgodnie z ustawą o policji, policja ma prawo legitymować obywateli. 00:58:13.820 --> 00:58:17.390 I tak naprawdę tutaj nie ma tego uzasadnienia, żadnego związku 00:58:17.400 --> 00:58:20.090 czy bez związku z uzasadnionym podejrzeniem popełnienia przestępstwa. 00:58:20.100 --> 00:58:21.750 Po prostu legitymowanie 00:58:22.400 --> 00:58:27.130 jest to jedno z najczęściej wykonywanych czynności 00:58:27.140 --> 00:58:27.790 przez policję. 00:58:28.920 --> 00:58:29.370 Natomiast. 00:58:30.440 --> 00:58:33.950 Podobnie jak ma prawo stosowanie środków przymusu bezpośredniego, 00:58:33.960 --> 00:58:36.910 czyli chociażby kajdanek. Podobnie jak ma prawo zatrzymywania 00:58:36.920 --> 00:58:41.550 bądź przeszukiwania, a także nagrywania i obserwowania 00:58:42.040 --> 00:58:43.860 przebiegu zdarzeń w miejscach publicznych. 00:58:44.000 --> 00:58:47.000 Więc to, że policja nagle nas nagrywa, nie jesteśmy 00:58:47.660 --> 00:58:49.910 w stanie przeciwko temu skutecznie 00:58:49.910 --> 00:58:53.020 (tego zabronić.) 00:58:53.020 --> 00:58:57.450 Oczywiście gdzieś tam później pozostają różnego 00:58:57.460 --> 00:58:59.230 rodzaju ścieżki dochodzenia swoich praw. 00:58:59.950 --> 00:59:02.710 Jeżeli uznamy, że policja popełniła przestępstwo na naszą 00:59:02.720 --> 00:59:05.190 szkodę, czy że doszło do naruszenia naszych dóbr osobistych, 00:59:05.720 --> 00:59:10.380 ale to już niestety zawsze post factum i w zupełnie 00:59:10.390 --> 00:59:10.950 innym trybie. 00:59:11.820 --> 00:59:15.150 Z drugiej strony, jeżeli policja podejmuje jakiekolwiek czynności 00:59:15.160 --> 00:59:15.660 wobec nas. 00:59:16.290 --> 00:59:20.500 To nie znaczy, że nasze prawa w tym momencie są wyłączone. Nie. 00:59:21.450 --> 00:59:22.880 Mamy prawo jako obywatele, 00:59:23.390 --> 00:59:27.060 po pierwsze, jeżeli policjant podejmuje wobec nas jakiejś czynności, 00:59:27.070 --> 00:59:29.480 czy to legitymowania, czy jakieś dalej idące, 00:59:30.370 --> 00:59:34.200 mamy prawo zapytać go o to, żeby podał swój stopień, 00:59:34.210 --> 00:59:36.130 imię i nazwisko. On musi to zrobić. 00:59:37.410 --> 00:59:40.320 Mamy prawo nagrywać taką interwencję policjanta. 00:59:42.140 --> 00:59:44.790 Mówi się, że w sposób nie utrudniający ich działań. To jest bardzo 00:59:44.800 --> 00:59:45.560 szerokie pojęcie. 00:59:50.360 --> 00:59:52.200 Mamy prawo znać przyczynę zatrzymania. 00:59:52.210 --> 00:59:56.660 Jeżeli policja nas zatrzymuje, mamy prawo zapytać o to, dlaczego 00:59:56.670 --> 00:59:58.680 mówiąc po ludzku. Dlaczego to robią? 00:59:58.810 --> 00:59:59.750 Z jakiego powodu? 01:00:01.520 --> 01:00:05.470 W momencie kiedy takie zatrzymanie następuje, otwiera się cały cały katalog 01:00:05.480 --> 01:00:08.620 praw, który też przysługuje obywatelowi, o których policja 01:00:08.630 --> 01:00:10.800 tak naprawdę ma obowiązek nas pouczyć. 01:00:11.640 --> 01:00:15.950 Ale biorąc poprawkę na to, że czasami policjant mówi cicho, 01:00:15.960 --> 01:00:19.630 albo my nie słyszymy, to warto pewne rzeczy gdzieś tam mieć z tyłu 01:00:19.640 --> 01:00:19.920 głowy. 01:00:20.640 --> 01:00:23.790 Czyli oprócz tego, że mamy prawo znać nazwisko policjanta, 01:00:23.800 --> 01:00:25.000 i stopień, 01:00:26.170 --> 01:00:28.560 który dokonuje wobec nas swoich czynności. 01:00:29.670 --> 01:00:32.690 Mamy prawo znać przyczynę. 01:00:33.400 --> 01:00:35.950 Czy to jest w związku z podejrzeniem popełnienia przestępstwa, 01:00:35.960 --> 01:00:36.760 czy to jest związku 01:00:37.330 --> 01:00:38.220 z 01:00:39.470 --> 01:00:43.140 że stwarzamy zdaniem policji bezpośrednie oczywiste zagrożenia dla bezpieczeństwa 01:00:43.150 --> 01:00:44.200 i porządku publicznego. 01:00:46.070 --> 01:00:46.330 Mamy prawo do kontaktu z adwokatem. 01:00:46.330 --> 01:00:50.780 (Mamy prawo do powiadomienia osoby najbliższej.) 01:00:50.780 --> 01:00:55.890 Jeżeli na przykład, nie każdy musi znać adwokata 01:00:55.900 --> 01:00:59.450 lub radcę prawnego i nosić przy sobie do niego telefon. 01:01:00.310 --> 01:01:00.990 Chociaż jak 01:01:04.820 --> 01:01:07.880 byłem w grupie prawników, która udzielała na bieżąco pomocy osobom 01:01:07.890 --> 01:01:09.590 uczestniczącym w demonstracjach, 01:01:09.600 --> 01:01:13.090 wtedy, kiedy były takie intensywne demonstracje 01:01:13.090 --> 01:01:15.710 (w ramach protestów kobiet,) 01:01:15.710 --> 01:01:20.500 to myśmy zawsze radzili ludziom idącym na 01:01:20.870 --> 01:01:24.880 demonstrację, żeby po prostu nawet sobie markerem na ręce zapisali 01:01:24.890 --> 01:01:27.640 numery telefonu do adwokata lub radcy prawnego. 01:01:29.430 --> 01:01:31.110 Mamy prawo powiadomić osobę najbliższą. 01:01:31.120 --> 01:01:34.300 Mamy prawo do tego, żeby nam udzielono niezbędnej pomocy medycznej. 01:01:34.390 --> 01:01:35.710 Musimy po prostu o tym powiedzieć. 01:01:35.720 --> 01:01:39.280 Jeżeli coś nam dolega, jeżeli przyjmujemy na 01:01:39.290 --> 01:01:40.150 stałe jakieś leki, 01:01:40.830 --> 01:01:44.280 mamy jakieś schorzenie, które wymaga stałego zaopatrzenia, 01:01:44.290 --> 01:01:45.990 to musimy o tym powiedzieć. 01:01:47.760 --> 01:01:49.770 Mamy prawo, jeżeli dojdzie do zatrzymania, 01:01:50.450 --> 01:01:53.910 policja musi z tego sporządzić protokół, a mamy prawo dostać 01:01:53.940 --> 01:01:55.080 egzemplarz tego protokołu. 01:01:56.120 --> 01:01:59.850 No już po wszystkim możemy składać zażalenie, zarówno na zasadność, 01:02:01.730 --> 01:02:03.340 jak i na sposób przeprowadzania 01:02:04.050 --> 01:02:06.700 tego zatrzymania. 01:02:09.110 --> 01:02:12.330 No i koniec końców jest tak, że 01:02:13.520 --> 01:02:15.190 zatrzymanie nie może trwać w nieskończoność. 01:02:15.200 --> 01:02:17.380 Jest limit 48 godzin 01:02:17.380 --> 01:02:19.830 (od chwili zatrzymania,) 01:02:19.830 --> 01:02:23.380 po którym to czasie zatrzymany musi zwolniony 01:02:24.060 --> 01:02:27.230 albo przekazany do dyspozycji sądu, jeżeli na przykład organy 01:02:27.240 --> 01:02:31.030 uznają, że należy przeprowadzić z jego udziałem jakieś dalsze 01:02:31.040 --> 01:02:33.810 procedury, które nie daj Boże kończą się skierowaniem wniosku o 01:02:34.750 --> 01:02:37.000 o tymczasowe aresztowanie. 01:02:37.470 --> 01:02:38.940 Naprawdę w praktyce 01:02:39.730 --> 01:02:42.120 to są rzeczy, które mogą 01:02:44.940 --> 01:02:47.330 umknąć, szczególnie w sytuacji stresowej, dlatego 01:02:50.800 --> 01:02:52.650 to co ja proponuję w takich sytuacjach, to po pierwsze 01:02:54.810 --> 01:02:57.360 pamiętać o tych najprostszych sprawach i pamiętać 01:02:58.680 --> 01:03:03.590 o tym, że policja musi nam zapewnić kontakt z osobą trzecią, 01:03:03.600 --> 01:03:07.540 kontakt z prawnikiem. A z drugiej strony 01:03:07.920 --> 01:03:12.270 jeżeli policja próbuje przedsięwziąć jakieś inne działania 01:03:12.280 --> 01:03:15.550 działania prewencyjne i procesowe, 01:03:15.560 --> 01:03:16.390 01:03:16.400 --> 01:03:18.940 działania operacyjne, czyli to są działania, które również 01:03:18.970 --> 01:03:20.890 służą realizacji celów policji. 01:03:21.560 --> 01:03:24.770 Ale mają charakter niejawny, czyli na przykład mogą sobie chcieć 01:03:24.780 --> 01:03:25.530 policjanci 01:03:25.540 --> 01:03:25.730 z nami 01:03:26.430 --> 01:03:27.270 porozmawiać. 01:03:29.570 --> 01:03:32.160 Mogą nas odwiedzić w moim miejscu zamieszkania, 01:03:32.890 --> 01:03:34.860 miejscu publicznym zaczepić i tak dalej. 01:03:35.390 --> 01:03:38.070 Nie mamy obowiązku jako obywatele w tym zakresie 01:03:38.070 --> 01:03:41.440 (z policją współpracować.) 01:03:41.440 --> 01:03:44.940 Żadna instytucja nie jest w stanie nas zmusić do udzielania 01:03:44.950 --> 01:03:45.850 tego typu pomocy. 01:03:46.690 --> 01:03:50.060 I też nie uważam, nie należy się obawiać tego, że jeżeli 01:03:50.920 --> 01:03:54.390 takie sytuacje mają miejsca, żeby po prostu grzecznie 01:03:54.400 --> 01:03:56.970 ale stanowczo odmówić albo poprosić, dobra, no to wezwijcie 01:03:56.980 --> 01:03:57.750 mnie na przesłuchanie. 01:03:57.760 --> 01:04:01.210 To ja poproszę o to, żeby ustanowić pełnomocnika i tak dalej 01:04:01.620 --> 01:04:04.010 i tak dalej, bo to wszystko 01:04:04.020 --> 01:04:05.830 są nasze prawa. 01:04:10.890 --> 01:04:15.040 Myślę, że to wszystko potwierdza, patrząc na 01:04:15.050 --> 01:04:15.900 czasy 01:04:19.030 --> 01:04:20.510 Także dziękuję bardzo. 01:04:20.890 --> 01:04:22.720 Jeżeli mielibyście jeszcze jakieś pytanie. 01:04:23.770 --> 01:04:24.830 I jest jeszcze możliwość czasowa, to 01:04:26.390 --> 01:04:27.010 chętnie pomogę w tym zakresie. 01:04:30.900 --> 01:04:35.230 Jeszcze raz dziękuję za zaproszenie ... 01:04:35.240 --> 01:04:38.750 ... naprawdę bardzo pozytywnie inicjatywy 01:04:38.780 --> 01:04:39.700 przyczynić. 01:04:45.780 --> 01:04:51.500 Witamy i zapraszamy o zabranie głosu panią Agnieszkę 01:04:51.530 --> 01:04:55.490 Kapałę-Sokalską, członkinię zarządu województwa pomorskiego 01:04:55.990 --> 01:04:58.550 oraz radną sejmiku województwa pomorskiego. 01:05:00.520 --> 01:05:06.030 Co pani sądzi o pomocy dla dzieci, które przyjeżdżają 01:05:06.040 --> 01:05:12.130 do nas. Jak możemy, my jako młodzi wesprzeć tą pomoc, 01:05:12.140 --> 01:05:17.730 wesprzeć działalności albo jakieś fundacje. Co by Pani 01:05:17.740 --> 01:05:18.840 mogła nam o tym opowiedzieć? 01:05:22.530 --> 01:05:25.480 Dziękuję bardzo. Dzień dobry, witam wszystkich bardzo serdecznie. 01:05:25.890 --> 01:05:28.600 Bardzo mi miło, że mogę tutaj dzisiaj być z państwem. 01:05:29.030 --> 01:05:33.380 Szanowni państwo, ja chciałabym wam powiedzieć kilka słów 01:05:33.630 --> 01:05:37.720 o pojawiających się, rozwijających się na terenie naszego województwa 01:05:37.730 --> 01:05:43.050 nowych formach pomocy dla dzieci i młodzieży, pomocy takiej 01:05:43.060 --> 01:05:44.980 psychologiczno-psychoterapeutycznej. 01:05:45.640 --> 01:05:48.450 To, co wy państwo moglibyście zrobić, 01:05:48.460 --> 01:05:51.850 to oczywiście rozpowszechniać tę informację. 01:05:51.860 --> 01:05:55.010 Rzecz jasna również wszelkiego rodzaju zaangażowanie, takie 01:05:55.020 --> 01:05:58.570 jak wolontariat, który jest teraz bardzo rozwinięty, 01:05:58.580 --> 01:06:02.610 jak się okazało. Przypomnę, że mamy 2022 rok, 01:06:02.620 --> 01:06:06.290 który został rokiem wolontariatu. 01:06:06.300 --> 01:06:08.830 Jeśli chodzi o Gdańsk, Gdańsk jest miastem wolontariatu w tym 01:06:08.840 --> 01:06:14.350 roku i to jest to, co rzeczywiście możemy uskuteczniać 01:06:15.280 --> 01:06:16.190 bardzo szeroko w związku z 01:06:16.980 --> 01:06:21.270 przybyszami z Ukrainy i bardzo do tego zachęcam. Ale wracając 01:06:21.410 --> 01:06:25.260 do ośrodków środowiskowej opieki psychologicznej, 01:06:25.270 --> 01:06:28.680 psychoterapeutycznej, o których powiedziałam, to to jest 01:06:28.870 --> 01:06:33.980 nowa forma wsparcia, która jest rozwijana od 2020 01:06:33.990 --> 01:06:37.440 roku. Właśnie przez 2020 i 2021 01:06:37.450 --> 01:06:41.180 powstały dwadzieścia cztery takie ośrodki w naszym 01:06:41.190 --> 01:06:41.940 województwie. 01:06:42.830 --> 01:06:46.360 One stanowią odpowiedź na problemy psychiatrii. 01:06:46.810 --> 01:06:50.540 Mają wesprzeć psychiatrę w naszym województwie i w ogóle 01:06:50.550 --> 01:06:53.190 w Polsce, bo to jest oczywiście inicjatywa ogólnopolska. 01:06:53.920 --> 01:06:58.840 Przypomnę, że psychiatria 01:06:58.870 --> 01:07:01.760 niestety do tej pory koncentrowała się przede wszystkim na 01:07:01.770 --> 01:07:03.120 wsparciu stacjonarnym. 01:07:04.570 --> 01:07:09.180 Czyli osoby nie miały w ogóle kontaktu z psychologiem, 01:07:09.190 --> 01:07:14.740 psychoterapeutą i nagle trafiały po zaostrzeniu się ich 01:07:14.750 --> 01:07:16.880 stanu zdrowia do szpitala psychiatrycznego. 01:07:17.590 --> 01:07:19.080 Absolutnie tego nie chcemy. 01:07:19.090 --> 01:07:22.420 Chcemy zrobić wszystko, żeby do takiej sytuacji nie dochodziło. 01:07:22.430 --> 01:07:25.320 Dlatego też jako samorząd województwa pomorskiego angażujemy 01:07:25.330 --> 01:07:29.300 się w tę reformę. Stworzyliśmy na przestrzeni 2021 01:07:29.310 --> 01:07:33.000 roku sześć takich ośrodków w różnych miejscowościach 01:07:33.010 --> 01:07:35.550 w naszym województwie, między innymi w Gdańsku, 01:07:35.760 --> 01:07:40.140 w Gdyni, w Kościerzynie, w dzierżążnie, w Starogardzie Gdańskim 01:07:40.150 --> 01:07:40.920 i w Słupsku. 01:07:41.740 --> 01:07:43.910 Ale tak jak powiedziałam, takich ośrodków jest dwadzieścia 01:07:43.920 --> 01:07:49.680 cztery. Ja państwu prześlę listę tych wszystkich ośrodków wraz 01:07:49.690 --> 01:07:52.750 z kontaktami i to właśnie będzie też moja prośba do państwa jako 01:07:52.760 --> 01:07:57.310 młodych ludzi, żebyście tę informację rozpowszechniali dostępnymi 01:07:57.320 --> 01:08:01.170 kanałami. Co jest głównym celem takiego ośrodka? 01:08:01.180 --> 01:08:06.160 Jednym z celów jest właśnie to, żeby zapobiec rozwojowi choroby 01:08:06.460 --> 01:08:09.170 psychicznej czy zaburzeń psychicznych u młodych ludzi. 01:08:09.770 --> 01:08:13.050 Oczywiście wiadomo w stanach ostrych zawsze to szpital 01:08:13.060 --> 01:08:16.630 będzie tym miejscem, który będzie zabezpieczał pacjenta, 01:08:16.910 --> 01:08:20.510 ale w tym ośrodku, o którym mówię, w tej nowej formie 01:08:20.520 --> 01:08:25.250 wsparcia dzieci i młodzieży na terenie województwa nie przyjmują 01:08:25.260 --> 01:08:26.270 lekarze psychiatrzy. 01:08:26.360 --> 01:08:30.880 Jest to pomoc, która oparta jest na działaniu psychologów, 01:08:30.890 --> 01:08:33.630 psychoterapeutów i terapeutów środowiskowych. 01:08:34.520 --> 01:08:38.050 Oni udzielają porad indywidualnych grupowych, 01:08:38.190 --> 01:08:41.200 które realizowane są zarówno stacjonarnie, jak i w środowisku 01:08:41.210 --> 01:08:46.060 pacjenta. Jest też możliwość korzystania z tych formy online. 01:08:46.110 --> 01:08:49.400 Także jest to myślę dla wielu osób również dobre, szczególnie 01:08:49.410 --> 01:08:52.080 tych, które nie mieszkają w pobliżu danego ośrodka. 01:08:52.650 --> 01:08:55.730 Można skorzystać telefonicznie, można skorzystać za pomocą 01:08:55.740 --> 01:08:59.560 innych komunikatorów internetowych, również z tej pomocy. 01:08:59.570 --> 01:09:02.580 Oczywiście wszystko to jest ustalane ze specjalistami, którzy 01:09:02.590 --> 01:09:04.140 się zajmują danymi osobami. 01:09:04.710 --> 01:09:07.720 Oczywiście oni oceniają, jaka forma jest najbardziej adekwatna 01:09:07.730 --> 01:09:08.690 do danego stanu 01:09:08.880 --> 01:09:13.270 zdrowia danej osoby. Z jakimi przykładowo problemami można 01:09:13.280 --> 01:09:15.070 się do takich ośrodków zgłaszać? 01:09:15.600 --> 01:09:20.020 Moi drodzy są to na przykład problemy emocjonalne, zaburzenia 01:09:20.030 --> 01:09:26.390 depresyjne, lękowe problemy z odżywianiem, ale także i problemy 01:09:26.400 --> 01:09:30.170 związane z doświadczeniem trudnej sytuacji życiowej jakiejś 01:09:30.180 --> 01:09:30.990 kryzysowej. 01:09:31.330 --> 01:09:36.650 Może ona być sytuacją rodzinną, ale również i może to być sytuacja 01:09:36.660 --> 01:09:38.730 związana z pandemią. 01:09:39.540 --> 01:09:42.890 Ale także i z tym, z czym się w tej chwili mierzymy, czyli 01:09:42.940 --> 01:09:47.910 z doświadczeniem wojny, którą akurat na szczęście nie doświadczamy my, 01:09:47.920 --> 01:09:52.510 ale ona jest na tyle blisko nas i na tyle blisko jesteśmy niej, 01:09:52.980 --> 01:09:56.730 że na wiele osób ich stan psychiczny, jak najbardziej 01:09:56.740 --> 01:10:00.130 ta sytuacja może mieć wpływ i właśnie z takimi sytuacjami 01:10:00.140 --> 01:10:03.730 można się do tych ośrodków zgłaszać. Ale również są to różnego 01:10:03.740 --> 01:10:06.070 innego rodzaju przypadki, 01:10:06.080 --> 01:10:08.860 takie jak na przykład: ktoś jest 01:10:08.910 --> 01:10:14.340 ofiarą przemocy czy w szkole, czy w domu rodzinnym, 01:10:14.350 --> 01:10:18.100 różne sytuacje istnieją więc takie sytuacje niestety 01:10:18.130 --> 01:10:21.290 istnieją również. Ale nawet bezradność. 01:10:21.320 --> 01:10:26.780 Problemy z agresją, autoagresją, różnego absolutnie 01:10:26.790 --> 01:10:31.750 rodzaju problemy, z którymi młody człowiek może się borykać. 01:10:32.400 --> 01:10:35.450 To są sytuacje, z którymi do takiego ośrodka można się zgłosić. 01:10:36.220 --> 01:10:38.010 Od jakiego wieku można się zgłosić? 01:10:38.070 --> 01:10:40.220 Nie ma dolnej granicy. 01:10:40.230 --> 01:10:43.610 Przepisy nie ustanowiły dolnej granicy wieku, czyli przykładowo 01:10:43.620 --> 01:10:46.690 mogą się rzeczywiście najmłodsze dzieci, nawet w wieku przedszkolnym, 01:10:46.700 --> 01:10:47.490 być zgłaszane. 01:10:47.500 --> 01:10:48.550 Oczywiście przez rodziców. 01:10:48.560 --> 01:10:52.450 To jest oczywiste, że do osiemnastego roku życia 01:10:52.460 --> 01:10:56.970 za zgodą rodzica można skorzystać z takiego środka. 01:10:56.980 --> 01:10:58.110 To są przepisy ustawowe. 01:10:58.120 --> 01:11:01.750 My, przyznam szczerze, że jako samorząd województwa nie 01:11:01.760 --> 01:11:03.590 do końca zgadzamy się z tym, żeby 01:11:03.670 --> 01:11:04.680 aż do osiemnastki 01:11:04.690 --> 01:11:07.440 ta zgoda rodzica musiała być konieczna. 01:11:07.720 --> 01:11:12.780 Ale takie są na razie przepisy ustawowe i i tak po prostu jest, 01:11:12.790 --> 01:11:14.840 że musi być zgoda rodziców bądź też opiekuna 01:11:14.850 --> 01:11:18.740 jeżeli ktoś nie jest pod władzą rodzicielską. Górna granica 01:11:18.750 --> 01:11:21.820 skorzystania z takiej pomocy to 21 lat 01:11:22.520 --> 01:11:25.280 w sytuacji, kiedy ktoś się uczy. Zasada to jest do osiemnastki, 01:11:25.290 --> 01:11:29.290 ale jeżeli ktoś się uczy, to wówczas 01:11:29.300 --> 01:11:33.550 do roku dwudziestego pierwszego życia. I to co bardzo ważne 01:11:33.560 --> 01:11:37.920 to to, że ośrodek może objąć opieką także rodzinę i osoby 01:11:37.930 --> 01:11:41.750 inne bliskie dla młodego człowieka. Bardzo ważne w tych ośrodkach 01:11:41.760 --> 01:11:46.080 jest to, że ten ośrodek też wychodzi do środowiska. 01:11:46.890 --> 01:11:50.320 Bardzo ważna jest współpraca ze szkołami, poszczególne 01:11:50.330 --> 01:11:54.340 ośrodki podpisują umowy właśnie z poszczególnymi szkołami 01:11:54.620 --> 01:11:59.410 i na tej podstawie prowadzona jest też edukacja, interwencja, 01:11:59.420 --> 01:12:02.100 ale przede wszystkim prewencja, profilaktyka. 01:12:02.520 --> 01:12:05.560 Generalnie celem takim już absolutnie nadrzędnym działania 01:12:05.570 --> 01:12:07.380 tych ośrodków jest właśnie działanie 01:12:07.440 --> 01:12:10.950 profilaktyczne, czyli tak jak mówiłam wcześniej, żeby ustrzec 01:12:10.960 --> 01:12:15.070 się przed rozwojem choroby psychicznej, a jeżeli jakiegokolwiek 01:12:15.080 --> 01:12:17.730 rodzaju zaburzenia psychiczne się pojawiają, żeby po prostu 01:12:17.760 --> 01:12:20.010 jak najszybciej na nie zareagować. 01:12:20.730 --> 01:12:24.790 Co jeszcze niezwykle istotne to to, że nie potrzeba 01:12:24.800 --> 01:12:27.390 skierowania, żeby pójść do jakiegoś środka. Czyli nie trzeba 01:12:27.400 --> 01:12:31.050 przechodzić przez innych lekarzy, w tym lekarzy tej podstawowej 01:12:31.060 --> 01:12:33.270 opieki zdrowotnej, czyli lekarzy rodzinnych. 01:12:33.310 --> 01:12:38.260 Tylko po prostu można się z rodzicem do takiego ośrodka udać. 01:12:39.450 --> 01:12:42.960 Tak jak wspominałam nie trzeba się koniecznie później 01:12:42.970 --> 01:12:46.240 udawać fizycznie, tylko można rzecz jasna skorzystać właśnie 01:12:46.250 --> 01:12:50.620 z tych form telefonicznych, onlinowych, różnych. 01:12:50.630 --> 01:12:54.180 Wszystko jest dostosowane do potrzeb danego pacjenta. 01:12:54.770 --> 01:13:00.210 Także, Szanowni Państwo, moja prośba do was, żebyście rzeczywiście 01:13:00.220 --> 01:13:05.450 korzystali zarówno z tych form i informowali jak najszerzej 01:13:05.770 --> 01:13:08.790 o nich. To jest niezwykle ważne. 01:13:08.800 --> 01:13:12.650 Mało osób jeszcze wie o tym, że te ośrodki są w naszym województwie 01:13:12.660 --> 01:13:15.290 już rozwinięte, dość znacznie, chociaż chcielibyśmy, żeby 01:13:15.300 --> 01:13:18.990 jeszcze mocniej, bo w kilku powiatach nie ma w ogóle takich 01:13:19.000 --> 01:13:19.470 ośrodków. 01:13:19.480 --> 01:13:22.390 Tutaj zaznaczę, że na przykład w powiecie sztumskim, w powiecie 01:13:22.400 --> 01:13:24.150 słupskim, w powiecie gdańskim, 01:13:24.770 --> 01:13:27.620 nie ma jeszcze w powiecie bytowskim, nie ma takiego w ogóle 01:13:27.630 --> 01:13:28.220 ośrodka. 01:13:28.830 --> 01:13:30.460 To jest oczywiście duży minus. 01:13:30.570 --> 01:13:35.180 Ja koresponduję z NFZ-em w naszym pomorskim w temacie uruchomienia 01:13:35.190 --> 01:13:37.240 kolejnych ośrodków i ogłoszenia konkursów. 01:13:37.250 --> 01:13:39.780 Bo to się odbywa na tej zasadzie, że NFZ ogłasza konkurs. 01:13:40.170 --> 01:13:43.840 Wtedy jeżeli zbierze się odpowiednia grupa specjalistów, 01:13:43.950 --> 01:13:46.060 cała infrastruktura, wszystko jest dograne, 01:13:46.070 --> 01:13:49.960 to mogą oni wystartować w konkursie. NFZ odpisał mi w zeszłym 01:13:49.970 --> 01:13:53.460 tygodniu, że ogłosi konkursy na te brakujące powiaty. 01:13:53.930 --> 01:13:54.690 Ja dodam, że w Gdańsku jest 01:13:55.510 --> 01:13:59.320 pięć takich ośrodków w tej chwili, w Gdyni są cztery. Tu chodzi 01:13:59.330 --> 01:14:03.550 o Trójmiasto, i w Sopocie jest jeden. Także tutaj, jak 01:14:03.560 --> 01:14:07.030 chodzi o Trójmiasto, to ta dostępność jest dość spora. 01:14:07.810 --> 01:14:09.100 Moi drodzy, 01:14:09.110 --> 01:14:12.640 chciałam wam jeszcze, powoli zmierzając do końca, powiedzieć 01:14:12.650 --> 01:14:16.060 dwa słowa o takim jeszcze projekcie samorządu województwa 01:14:16.070 --> 01:14:21.080 pomorskiego, który uruchamiamy, on jeszcze się tworzy, 01:14:21.340 --> 01:14:24.880 ale już za moment będzie rzeczywiście do waszego użytku. 01:14:25.420 --> 01:14:29.310 Program, którego celem jest takie działanie uzupełniające 01:14:29.320 --> 01:14:34.270 system. Na ten czas nie stworzy się całego system opieki psychiatrycznej 01:14:34.310 --> 01:14:36.630 adekwatnej do potrzeb dzieci i młodzieży. 01:14:37.110 --> 01:14:39.010 Jest to program pod nazwą Lepsza przyszłość. 01:14:39.810 --> 01:14:41.060 On został zrealizowany, 01:14:41.070 --> 01:14:44.330 czy jest realizowany ze środków unijnych, którymi jako zarząd 01:14:44.340 --> 01:14:47.180 województwa zarządzamy. 01:14:47.210 --> 01:14:48.620 W największym skrócie. 01:14:48.660 --> 01:14:51.090 Ja oczywiście będę o tym później informowała też szerzej, ale 01:14:51.100 --> 01:14:55.740 w największym skrócie, chodzi tutaj o wsparcie przepływu informacji, 01:14:56.250 --> 01:15:01.020 koordynacji i dostępności do świadczeń, które są oferowane 01:15:01.100 --> 01:15:02.140 w naszym województwie. 01:15:02.610 --> 01:15:06.180 Ten program obejmuje tylko nasze województwo, tak 01:15:06.190 --> 01:15:10.050 jak powiedziałam, inicjatorem jest między innymi ja i 01:15:10.830 --> 01:15:15.010 samorząd województwa pomorskiego. Chodzi tak naprawdę przede 01:15:15.020 --> 01:15:19.450 wszystkim o stworzenie platformy informacyjno edukacyjno 01:15:19.460 --> 01:15:23.430 koordynującej, czyli takiej strony internetowej, takiej bazy 01:15:23.440 --> 01:15:28.310 pomorskiej, która będzie spajała, zbierała informacje o dostępnych 01:15:28.320 --> 01:15:31.820 formach pomocy, ale będzie sama też pomocą, czyli będzie można 01:15:32.140 --> 01:15:36.470 na przykład skorzystać z czatu, skorzystać z dostępnych 01:15:36.480 --> 01:15:40.950 informacji edukacyjnych z dostępnych telefonów do specjalistów. 01:15:41.010 --> 01:15:45.800 I w ten sposób wykonać pierwszy krok w kierunku 01:15:45.810 --> 01:15:48.400 zadbania o swoje zdrowie psychiczne, czyli jeżeli ktoś znajduje 01:15:48.410 --> 01:15:51.280 się w kryzysie, a na przykład właśnie nie chce iść do rodzica 01:15:51.290 --> 01:15:56.200 czy nie wie gdzie się skierować, to wtedy naszym 01:15:56.210 --> 01:16:00.060 zamiarem jest to, żeby taka strona właśnie mu pomogła, żeby 01:16:00.070 --> 01:16:03.560 mógł na taką stronę wejść, wyszukać sobie w bazie dostępne formy 01:16:03.570 --> 01:16:07.240 pomocy. Być może inne ośrodki niż te, o których wspominałam, 01:16:07.250 --> 01:16:10.600 bo tych form jest trochę w naszym województwie. Tylko one 01:16:10.610 --> 01:16:11.550 są rozproszone, 01:16:12.040 --> 01:16:16.370 znajdują się w różnych miejscach, nie zawsze są dostępne w rozumieniu 01:16:16.400 --> 01:16:21.530 wiedzy o ich istnieniu. I właśnie tam ma być taka baza wyszukiwania 01:16:21.540 --> 01:16:23.870 po powiatach, czyli jak ktoś mieszka w powiecie, 01:16:24.420 --> 01:16:25.690 przykładowo malborskim, 01:16:25.900 --> 01:16:29.390 no to sobie klika na powiat i tam powinien dostać całą informację. 01:16:29.400 --> 01:16:33.250 Jeżeli w danym powiecie nie ma danych dostępnych 01:16:33.400 --> 01:16:36.070 konkretnych form pomocy, to będzie przekierowany do powiatu 01:16:36.080 --> 01:16:36.460 obok. 01:16:37.300 --> 01:16:40.790 Oczywiście taka platforma ma służyć dzieciom, młodzieży, 01:16:40.800 --> 01:16:44.550 ale również w bardzo dużym zakresie nauczycielom, rodzicom, 01:16:44.560 --> 01:16:48.370 opiekunom, czyli właśnie temu systemowi, który jest najbliżej 01:16:48.560 --> 01:16:52.570 młodego człowieka i powinien go wspierać się w różnego rodzaju 01:16:52.580 --> 01:16:57.430 kryzysach, życiowych i i związanych z nauką czy 01:16:57.860 --> 01:17:01.230 okresem dojrzewania chociażby, czy z tymi obiektywnymi 01:17:01.320 --> 01:17:03.670 trudnościami, z którymi się wszyscy mierzymy, czyli 01:17:03.680 --> 01:17:07.200 pandemia i teraz niedaleko nas rozgrywająca się 01:17:07.250 --> 01:17:07.860 wojna. 01:17:08.500 --> 01:17:11.490 Ta strona 01:17:11.500 --> 01:17:12.110 powstaje. 01:17:12.120 --> 01:17:14.990 Ona prawdopodobnie będzie się nazywała pomorskabaza.pl 01:17:15.000 --> 01:17:19.230 Taki jest projekt, mam nadzieję, że 01:17:19.420 --> 01:17:24.950 uda się pod tą domeną stworzyć. Natomiast na sam 01:17:24.960 --> 01:17:30.340 koniec chciałabym powiedzieć wam, 01:17:30.350 --> 01:17:34.820 żebyście nie bali się szukać tej pomocy, żebyście nie 01:17:34.830 --> 01:17:40.120 czekali z tym, bo jeżeli zostajemy sami z jakimś problemem z 01:17:40.130 --> 01:17:44.600 jakimś tematem przez długi czas, to on często w naszej głowie 01:17:44.630 --> 01:17:49.860 mocno się rozrasta i czasami kompletnie niepotrzebnie. 01:17:49.950 --> 01:17:55.940 A z całą pewnością jest dookoła nas mnóstwo ludzi, którzy 01:17:55.950 --> 01:18:00.620 są otwarci do tego, żeby pomóc, a jeżeli sami nie umieją to przekierować 01:18:00.630 --> 01:18:03.560 do adekwatnych form pomocy. 01:18:04.370 --> 01:18:07.980 Także krótko mówiąc, proszę o rozpowszechnianie informacji 01:18:07.990 --> 01:18:08.720 o tych ośrodkach. 01:18:08.730 --> 01:18:12.260 Ja też na mojej stronie facebookowej umieściłam całą listę tych 01:18:12.270 --> 01:18:12.880 ośrodków. 01:18:12.890 --> 01:18:15.700 To było w weekend, więc łatwo da się poszukać, ale oczywiście 01:18:15.710 --> 01:18:19.290 prześlę też do szkoły, do Zespołu Szkół Ogólnokształcących 01:18:19.300 --> 01:18:20.800 numer 8 w Gdańsku 01:18:20.810 --> 01:18:21.760 całą tą listę. 01:18:22.210 --> 01:18:24.960 No bo to jest, tak jak mówię, ważne zarówno dla młodych ludzi, 01:18:24.970 --> 01:18:27.580 jak i dla ich opiekunów, rodziców i nauczycieli. 01:18:28.210 --> 01:18:32.420 Szanowni Państwo, zgodnie z ustawą o ochronie zdrowia psychicznego, 01:18:32.430 --> 01:18:34.840 zdrowie psychiczne jest fundamentalnym dobrem osobistym 01:18:35.580 --> 01:18:38.860 człowieka a ochrona praw osób z zaburzeniami psychicznymi należy 01:18:38.870 --> 01:18:39.980 do obowiązków państwa. 01:18:41.000 --> 01:18:45.010 My jako samorząd województwa pomorskiego pilnujemy tego i 01:18:45.060 --> 01:18:51.210 robimy wszystko, co w naszej mocy, żeby tą adekwatną pomoc 01:18:51.290 --> 01:18:55.290 móc zapewnić, żeby być uczestnikiem tego systemu i żeby przede 01:18:55.300 --> 01:18:57.730 wszystkim motywować parlament, 01:18:57.740 --> 01:19:02.590 rząd do sprawnego wprowadzania tych reform. Także Szanowni 01:19:03.200 --> 01:19:07.670 korzystajcie, nie bójcie się z tego, bo to jest też jedno z waszych 01:19:07.700 --> 01:19:08.470 praw. 01:19:08.980 --> 01:19:11.450 Bardzo dziękuję, życzę wszystkim dużo zdrowia. 01:19:12.470 --> 01:19:13.580 Powodzenia, dziękuję. 01:19:13.710 --> 01:19:17.960 Ja mam jeszcze do Pani takie pytanie, co jeżeli jest sytuacja, 01:19:17.970 --> 01:19:23.000 gdzie uczeń, młody człowiek nie jest jeszcze pełnoletni, 01:19:23.260 --> 01:19:28.550 a niestety rodzic nie jest przychylny, żeby zwrócił się 01:19:28.560 --> 01:19:31.390 o pomoc albo opiekun prawny. 01:19:31.420 --> 01:19:36.780 Czy są wtedy jakieś możliwości dla takiej osoby, żeby zgłosiła się, 01:19:36.790 --> 01:19:41.460 nie wiem, może anonimowo albo zgłosiła się do jakiejś 01:19:41.830 --> 01:19:46.280 placówki, która przyjęłaby tego człowieka i postarała 01:19:46.290 --> 01:19:47.070 się mu pomóc? 01:19:48.870 --> 01:19:54.980 Pani bardzo słusznie ten wątek wyłapała, który 01:19:54.990 --> 01:19:59.480 jest bardzo problematyczny, czyli przepisy ustawowe, które 01:19:59.490 --> 01:20:02.760 każą człowiekowi do osiemnastego roku życia mieć zgodę rodzica 01:20:02.770 --> 01:20:03.490 lub opiekuna. 01:20:04.090 --> 01:20:05.490 To jest absolutnie prawda. 01:20:05.520 --> 01:20:06.630 My z tym walczymy. 01:20:06.660 --> 01:20:10.870 Ja występowałam i będę też występowała o to, żeby to się zmieniło, 01:20:10.880 --> 01:20:13.950 bo mam informacje z ośrodków, które mi podlegają z tych sześciu 01:20:13.960 --> 01:20:14.910 o których wspominałam, 01:20:15.510 --> 01:20:20.240 w których mówiono mi, że to jest duży problem, 01:20:20.660 --> 01:20:23.740 że zgłaszają się młodzi ludzie, którzy mówią: mam problem 01:20:23.890 --> 01:20:28.090 w domu, więc moi rodzice nie mogą się w ogóle o tym dowiedzieć 01:20:28.100 --> 01:20:31.190 że ja tu szukam pomocy. Młodzi ludzie nie chcą, żeby rodzice 01:20:31.200 --> 01:20:34.570 się dowiedzieli, na pewno nie wyrażą zgody na to i nie wesprą 01:20:34.580 --> 01:20:37.590 młodego człowieka. Oczywiście pewną odpowiedzią jest 01:20:37.600 --> 01:20:41.580 zwrócenie się do szkoły i szukanie pomocy w poradni 01:20:41.590 --> 01:20:44.190 psychologiczno-pedagogicznej, bo jeszcze takie poradnie 01:20:44.200 --> 01:20:44.480 mamy. 01:20:44.490 --> 01:20:47.790 One są w systemie edukacji, nie w systemie zdrowia, bo te, o których 01:20:47.800 --> 01:20:51.210 ja mówię, to są w systemie zdrowia psychologiczno-psychoterapeutyczne, 01:20:51.220 --> 01:20:55.460 a są jeszcze psychologiczno-pedagogiczne i tam też mamy 01:20:55.520 --> 01:20:59.970 oczywiście pomoc. Możemy się w szkole o nią zwrócić. 01:21:00.520 --> 01:21:03.410 Natomiast powiem tak, jak chodzi o te ośrodki, o których 01:21:03.420 --> 01:21:06.350 ja mówię, no tam właśnie jest ten wymóg. 01:21:06.580 --> 01:21:10.190 Natomiast prawdą jest też, że nasi specjaliści, jeżeli ktoś 01:21:10.200 --> 01:21:12.210 się zgłosi, to oni i tak pomogą. 01:21:12.990 --> 01:21:14.960 Pomogą, tylko że to oczywiście nie będzie 01:21:14.970 --> 01:21:16.820 wtedy już taka pomoc rozwinięta. 01:21:16.830 --> 01:21:22.120 Nie wejdą do środowiska, nie wejdą do domu, ale 01:21:22.230 --> 01:21:25.840 porady i tak Państwu udzielą, jeżeli się tam zgłosicie. Nie będą 01:21:25.850 --> 01:21:29.780 tego w stanie później rozliczyć czy 01:21:29.790 --> 01:21:33.680 wykazać przez NFZ-em. Natomiast z całą pewnością, jeżeli zwrócicie 01:21:33.690 --> 01:21:38.160 się o taką pomoc, to wam udzielą. Oczywiście problemem 01:21:38.170 --> 01:21:42.040 czy innym problemem jest sytuacja nagła. Sytuacja, która wymaga 01:21:42.050 --> 01:21:43.830 można powiedzieć ratowania życia i zdrowia. 01:21:43.930 --> 01:21:47.000 Tam tej zgody rodzica w ogóle nie musi być. 01:21:47.010 --> 01:21:50.200 To jest wyjątek w tej ustawie, tylko że to dotyczy sytuacji takich 01:21:50.210 --> 01:21:53.740 już bardzo, bardzo trudnych. Tam zgody 01:21:53.870 --> 01:21:55.680 przed osiemnastką mieć nie musimy. 01:21:57.240 --> 01:21:57.930 Rozumiem. 01:21:58.100 --> 01:22:00.090 Dziękuję bardzo i z naszej strony 01:22:00.100 --> 01:22:04.050 myślę, że jeżeli dostaniemy te informacje, to oczywiście je 01:22:04.060 --> 01:22:05.850 udostępnimy. 01:22:05.860 --> 01:22:06.150 Myślę, że 01:22:06.160 --> 01:22:09.920 inicjatywa taka w szkołach jest bardzo potrzebna. 01:22:10.080 --> 01:22:12.290 Dziękujemy bardzo. 01:22:14.450 --> 01:22:15.177 Dziękuję. 01:22:15.377 --> 01:22:19.300 Teraz zapraszamy pana Tadeusza Makulskiego, prezesa 01:22:19.310 --> 01:22:22.640 Polskiego Stowarzyszenia Sprawiedliwego Handlu. 01:22:22.650 --> 01:22:26.780 No bo sprawiedliwy handel to też są prawa człowieka. 01:22:26.970 --> 01:22:28.070 Oczywiście, że tak. 01:22:29.990 --> 01:22:31.510 Bardzo słuszna konstatacja. 01:22:31.520 --> 01:22:32.940 Dziękuję za zaproszenie. 01:22:33.550 --> 01:22:37.460 Chciałbym się odnieść na początku do słów pana Piotra Jaconia, 01:22:37.470 --> 01:22:42.780 który wyraził to taki dysonans, na początku czuł taki 01:22:42.790 --> 01:22:47.700 dysonans, że my się zajmujemy tutaj prawami człowieka w różnych 01:22:47.710 --> 01:22:48.460 kontekstach. 01:22:48.470 --> 01:22:51.600 A przecież ludzie mają prawo do życia, 01:22:51.610 --> 01:22:54.980 przecież trwa wojna i to są najważniejsze 01:22:54.990 --> 01:22:59.040 dzisiaj rzeczy. Tak owszem, ja się z tym argumentem zgadzam. 01:22:59.130 --> 01:23:04.050 Niemniej są też inne argumenty, które myślę wspierają nasze 01:23:04.450 --> 01:23:06.470 dzisiejsze wydarzenie. 01:23:07.090 --> 01:23:12.370 Otóż można sobie wyobrazić, że dzisiaj obserwujemy i uczestniczymy 01:23:12.750 --> 01:23:17.810 w ratowaniu ludzi wyrzuconych wielką falą tsunami wojennego 01:23:18.220 --> 01:23:21.390 na nasz brzeg, na brzeg naszego kraju. 01:23:22.580 --> 01:23:27.120 My na co dzień właściwie funkcjonujemy, korzystając z różnych 01:23:27.130 --> 01:23:31.720 praw człowieka, które są nawet nie tyle nam dane, co należne 01:23:31.730 --> 01:23:36.040 i my nie odczuwamy czy z tego, czy z innego prawa korzystamy. 01:23:36.050 --> 01:23:40.540 Tylko tak jest. Dopiero wtedy, kiedy widzimy, że komuś dzieje 01:23:40.550 --> 01:23:44.560 się krzywda, że czyjeś prawa są naruszane, że ktoś głośno krzyczy, 01:23:44.570 --> 01:23:51.120 że nie ma praw, jak na przykład środowiska LGBT czy osób transpłciowych. 01:23:51.430 --> 01:23:52.550 Jak ktoś krzyczy, 01:23:52.600 --> 01:23:54.590 to może zwróci naszą uwagę, 01:23:54.600 --> 01:23:55.270 może nie. 01:23:55.300 --> 01:23:59.550 No, może podamy mu rękę, może nie. Znamy przypadki oczywistych 01:23:59.560 --> 01:24:03.210 naruszeń praw człowieka, choćby w obszarze uchodźców wojennych 01:24:03.220 --> 01:24:06.950 z Syrii, gdzie nasze państwo i większość naszych obywateli 01:24:06.960 --> 01:24:11.850 odmawiała tym ludziom uznania ich praw do azylu, do osiedlania się. 01:24:11.860 --> 01:24:16.620 I to było nie tak dawno. Czyli coś się dzieje na naszych oczach, 01:24:16.660 --> 01:24:21.950 widzimy straszliwą wojnę z bliska, widzimy katastrofę ludzi, 01:24:21.960 --> 01:24:22.890 widzimy tsunami, 01:24:22.940 --> 01:24:27.290 które wyrzuca na nasz brzeg uchodźców wojennych z Ukrainy 01:24:27.700 --> 01:24:30.030 i my coś z tym robimy? 01:24:30.280 --> 01:24:35.050 My robimy to między innymi, mając gdzieś za plecami, w głowie 01:24:35.590 --> 01:24:39.250 kołaczący się kontekst praw człowieka. 01:24:39.440 --> 01:24:44.170 Ale przecież tsunami ma to do siebie, że jak sobie wyobrażamy 01:24:44.180 --> 01:24:49.110 falę, to ona ma jakby trzy trzy fazy widoczne dla tych co są na 01:24:49.120 --> 01:24:49.770 brzegu. 01:24:49.840 --> 01:24:53.050 Ona się zbliża i wyrzuca, zalewa brzeg, wyrzuca 01:24:53.360 --> 01:24:58.670 w tym przypadku ludzi na nasz brzeg. Później ta woda czy stoi 01:24:58.680 --> 01:25:01.470 gdzieś na tym brzegu i później ta woda się cofa. 01:25:02.050 --> 01:25:07.670 My nie możemy sobie wyobrażać, że jak ustanie wojna, to ta 01:25:07.680 --> 01:25:10.270 woda tego tsunami się wycofa. 01:25:10.740 --> 01:25:13.800 Uchodźcy wsiądą do łódek i sobie z nią spłynął. 01:25:13.840 --> 01:25:17.290 Oni tu zostaną i my będziemy się 01:25:17.830 --> 01:25:22.380 nimi zajmować, dlatego, że oni będą z nami żyć. 01:25:22.690 --> 01:25:27.240 Oni będą oczekiwali i będą należne dla nich godne warunki życia. 01:25:27.750 --> 01:25:30.600 I tutaj wchodzimy w obszar zrównoważonego rozwoju, sprawiedliwego 01:25:30.610 --> 01:25:35.670 handlu, bo zrównoważony rozwój to godne warunki życia dla obecnych 01:25:35.680 --> 01:25:38.200 i dla przyszłych mieszkańców całej planety. 01:25:38.670 --> 01:25:44.650 Czyli nie tylko nas tutaj, nie tylko naszych sąsiadów dotkniętych 01:25:44.660 --> 01:25:48.620 katastrofą wojny, ale też godne warunki życia 01:25:48.900 --> 01:25:52.480 dla tych, którzy żyją gdzieś na drugiej stronie planety 01:25:53.200 --> 01:25:59.610 i, którzy cierpią biedę. My na co dzień nie widzimy tych ludzi, 01:25:59.940 --> 01:26:05.970 my właściwie nie zdajemy sobie sprawy z tego, że 01:26:06.020 --> 01:26:10.230 korzystamy z produktów, które zostały wytworzone z naruszeniem 01:26:10.240 --> 01:26:13.570 praw człowieka i się z tym dobrze czujemy. 01:26:13.600 --> 01:26:18.790 Począwszy od odzieży, która jest produkowana gdzieś w krajach 01:26:19.380 --> 01:26:23.030 Dalekiego Wschodu, zazwyczaj, a ludzie zarabiają jedno euro 01:26:23.040 --> 01:26:23.450 dziennie. 01:26:23.750 --> 01:26:27.990 Poprzez inne produkty egzotyczne, z których na co dzień 01:26:28.000 --> 01:26:32.470 korzystamy jak choćby czekolada. I można, by tutaj zrobić krótki 01:26:32.480 --> 01:26:36.950 wywód na temat czekolada a prawa człowieka, czekolada a zrównoważony 01:26:36.960 --> 01:26:39.370 rozwój. To jest kontekst właśnie sprawiedliwego handlu. 01:26:39.860 --> 01:26:44.370 Otóż okazuje się, że na początku tej czekolady, tej tabliczki 01:26:44.380 --> 01:26:47.450 czekolady, którą my mamy w sklepach, gdzieś na początku łańcucha 01:26:47.460 --> 01:26:51.770 dostaw są ludzie. Są ludzie z krajów rozwijających się, którzy 01:26:51.810 --> 01:26:54.270 cierpią ubóstwo, którzy zarabiają mniej. 01:26:54.510 --> 01:26:58.240 Mniej niż jedno euro dziennie na swoje utrzymanie, a oni zbierają 01:26:58.250 --> 01:26:59.400 owoce z kakaowca. 01:26:59.410 --> 01:27:01.260 Oni sadzą te rośliny, żeby rosły. 01:27:01.510 --> 01:27:07.400 One wyłuskują ziarna, suszą je i dostarczają 01:27:07.490 --> 01:27:10.040 do punktów skupu. 01:27:10.450 --> 01:27:15.560 I to właśnie ci ludzie leżą na początku łańcucha dostaw, oferując 01:27:15.570 --> 01:27:22.510 nam swoją pracę, oferując nam wytwory swojego wysiłku, 01:27:22.550 --> 01:27:24.380 a oni żyją 01:27:24.530 --> 01:27:28.870 w warunkach uwłaczających prawom człowieka i uwłaczających ich godności. 01:27:29.300 --> 01:27:34.070 Żyją w małych chatach, bez prądu, bez wody, 01:27:34.740 --> 01:27:39.950 bez elektryki, bez kanalizacji, bez żadnych podłóg i mebli. 01:27:39.980 --> 01:27:45.370 Ci ludzie żyją poniżej granicy skrajnego ubóstwa i nie mają 01:27:45.380 --> 01:27:49.400 zapewnionego godnego wynagrodzenia za swoją pracę, co jest 01:27:49.560 --> 01:27:52.990 oczywistym prawem każdego człowieka. 01:27:53.480 --> 01:27:57.830 My zjadając te tabliczki czekolady, nie zastanawiamy się nad 01:27:57.840 --> 01:28:02.840 tym, że nie musimy kojarzyć takich faktów, że dwie trzecie 01:28:02.850 --> 01:28:04.410 ziaren kakao 01:28:04.420 --> 01:28:08.460 dostarczanych do produkcji czekolady do Europy pochodzi 01:28:08.470 --> 01:28:11.140 z Afryki Zachodniej z dwóch krajów: Wybrzeża Kości Słoniowej 01:28:11.150 --> 01:28:16.400 i Ghana. Ale to tam w ciągu trzydziestu lat po to, żeby 01:28:16.440 --> 01:28:22.400 pozyskiwać grosze, w naszym rozumieniu, na życie, 01:28:22.430 --> 01:28:26.040 w plantacji kakao wycięto siedemdziesiąt procent lasów tropikalnych 01:28:26.050 --> 01:28:31.740 pod uprawy. To tam do dzisiaj wg badań organizacji pozarządowych 01:28:31.790 --> 01:28:39.170 publikowanych co roku w formie raportu, pracuje ponad dwa miliony 01:28:39.180 --> 01:28:43.230 dzieci przy zbiorach kakao i te dzieci nie chodzą do szkoły, 01:28:43.480 --> 01:28:47.930 czyli nie mają prawa do nauki wręcz korzysta się 01:28:47.960 --> 01:28:50.050 z ich pracy w charakterze niewolniczym. 01:28:51.290 --> 01:28:58.060 I tu jest, tu są prawa człowieka, tu jest godność człowieka łamana, 01:28:58.570 --> 01:29:02.800 a my na co dzień z tego korzystamy. Na co dzień 01:29:02.810 --> 01:29:08.150 nie zwracamy uwagi na to, czy na produktach jest jakieś oznaczenie, 01:29:08.180 --> 01:29:10.280 skąd ten produkt pochodzi. 01:29:10.450 --> 01:29:12.530 Czy wreszcie 01:29:12.560 --> 01:29:17.300 przy jego wytworzeniu były przestrzegane prawa człowieka. 01:29:17.530 --> 01:29:21.300 Obecnie na forum Unii Europejskiej toczy się debata i niebawem 01:29:21.550 --> 01:29:25.270 zobaczymy dyrektywę, którą będą implementować różne państwa, 01:29:25.470 --> 01:29:30.810 wszystkie państwa Unii dotyczącą właśnie zachowania 01:29:30.820 --> 01:29:35.430 praw człowieka w łańcuchach dostaw i to nie tyle na terenie 01:29:35.440 --> 01:29:38.290 Unii Europejskiej, gdzie to jest oczywiste, ale we wszystkich 01:29:38.300 --> 01:29:43.110 łańcuchach dostaw produktów, w tym z krajów rozwijających 01:29:43.120 --> 01:29:44.710 się. Sprawiedliwy handel 01:29:44.720 --> 01:29:48.150 to właśnie działanie na rzecz tych ludzi. Sprawiedliwy handel, 01:29:48.160 --> 01:29:51.310 ruch sprawiedliwego handlu to orzecznictwo za 01:29:51.560 --> 01:29:54.840 uczciwą zapłatą za towar, za pokrywaniem kosztów produkcji, 01:29:55.130 --> 01:29:59.010 za godnym wynagrodzeniem, zakaz pracy dzieci, równouprawnienie 01:29:59.020 --> 01:30:05.740 kobiet. Czyli wracamy do praw człowieka, które właściwie 01:30:05.750 --> 01:30:08.180 wpisują się w standardy sprawiedliwego handlu. 01:30:09.110 --> 01:30:15.900 My na co dzień jesteśmy zobojętnieni, mam taką obawę, gdy 01:30:15.910 --> 01:30:18.920 widzimy naruszenia prawa praw człowieka. 01:30:19.460 --> 01:30:25.220 Na początku wyzwala się w nas jakiś, myślę, entuzjazm, ktoś nas 01:30:25.230 --> 01:30:29.460 przyciągnie jakimś hasłem, próbujemy coś zademonstrować, 01:30:29.470 --> 01:30:34.940 ale z czasem, kiedy pojawia się jakaś narracja zaprzeczająca 01:30:34.950 --> 01:30:39.860 naszym postawom i promująca inne postawy, jakaś propaganda, 01:30:39.870 --> 01:30:43.970 która pomija wiele aspektów i buduje jakieś konstrukty myślowe 01:30:45.260 --> 01:30:50.590 zaprzeczające znaczeniom słów, które my dotychczas rozumieliśmy, 01:30:50.800 --> 01:30:52.790 my obojętniejemy. 01:30:52.800 --> 01:30:56.910 Obojętniejemy też, bo jest to nasze przystosowanie, bo gdybyśmy 01:30:56.920 --> 01:31:00.270 przejmowali się wszystkimi problemami świata, żylibyśmy 01:31:00.280 --> 01:31:01.350 w wielkim stresie. 01:31:01.540 --> 01:31:08.170 Więc musimy szukać enklaw dla siebie i wytchnienia. Stąd 01:31:08.180 --> 01:31:13.290 dostosowanie się, stąd milczenie w sytuacji, kiedy prawa 01:31:13.300 --> 01:31:15.180 człowieka odmawia się na naszej granicy. 01:31:15.290 --> 01:31:17.080 Jeszcze nie tak dawno, wszyscy pamiętamy, 01:31:17.350 --> 01:31:20.690 mieliśmy uchodźców na granicy białoruskiej, którym również 01:31:20.720 --> 01:31:23.424 odmawiano praw do azylu, 01:31:23.624 --> 01:31:27.930 praw do osiedlania się, prawa do godności. 01:31:29.380 --> 01:31:33.140 Jakoś wtedy nie było takiego wielkiego pospolitego ruszenia, 01:31:33.150 --> 01:31:35.480 choć trzeba przyznać, że wiele organizacji pozarządowych 01:31:35.490 --> 01:31:39.840 i oddolnych ruchów działało na rzecz tych ludzi. 01:31:40.580 --> 01:31:45.920 Bójmy się tego zobojętnienia, bo to zobojętnienie właśnie 01:31:45.930 --> 01:31:49.960 prowadzi do tego, że korzystamy 01:31:50.790 --> 01:31:55.300 z produktów wytworzonych z naruszeniem praw człowieka i 01:31:56.030 --> 01:31:57.960 umiemy z tym żyć. Wypieramy. 01:31:57.970 --> 01:32:02.600 Myślę, że te produkty są obciążone jakąś krzywdą. 01:32:03.010 --> 01:32:07.160 Dziś zauważamy, że w Polsce są na przykład rosyjskie czy białoruskie 01:32:07.170 --> 01:32:12.920 produkty i uważamy, że ze względów 01:32:12.930 --> 01:32:15.840 moralnych nie powinniśmy ich kupować, bo przecież te państwa 01:32:15.850 --> 01:32:16.720 są opresyjne. 01:32:16.970 --> 01:32:20.610 Te państwa niszczą Ukrainę, te państwa uczestniczą w wojnie. 01:32:20.720 --> 01:32:26.250 Jest to bardzo słuszna postawa, ale przechodząc na szerszy 01:32:26.260 --> 01:32:29.870 kontekst zrównoważonego rozwoju, na godne warunki życia dla 01:32:29.880 --> 01:32:33.410 wszystkich mieszkańców planety i przyszłych pokoleń, 01:32:33.580 --> 01:32:39.590 musimy też pamiętać o tych, którzy żyją na drugim końcu planety. 01:32:40.100 --> 01:32:45.770 I na koniec kilka słów odnośnie jakby takiej pokoleniowej zmiany 01:32:45.780 --> 01:32:46.270 warty. 01:32:47.310 --> 01:32:52.500 Wspominaliśmy tu, że nasi dziadkowie 01:32:52.510 --> 01:32:59.000 czy rodzice mieli nieszczęście być dotkniętymi skutkami 01:32:59.010 --> 01:33:00.320 drugiej wojny światowej. 01:33:00.580 --> 01:33:02.780 Wielu z nas pewno to pamięta. 01:33:02.790 --> 01:33:08.890 Ja akurat należę do pokolenia, który którego rodzice przeżywali 01:33:08.920 --> 01:33:10.400 w sposób świadomy wojnę. 01:33:11.250 --> 01:33:16.970 Takie pokolenia mają różne momenty. 01:33:17.390 --> 01:33:22.010 Taka heroiczna narracja mówi, że pokolenie ma swoje Westerplatte 01:33:22.400 --> 01:33:26.770 czy powstanie warszawskie. 01:33:27.180 --> 01:33:32.730 Otóż, ja myślę, że to są straszne sprawy 01:33:32.740 --> 01:33:38.270 i można przywywoływać jakieś emocje heroiczne na bazie 01:33:38.280 --> 01:33:39.190 takich doświadczeń. 01:33:39.700 --> 01:33:43.240 Ja mam inne doświadczenia. Mam doświadczenie z lat osiemdziesiątych, 01:33:43.250 --> 01:33:46.710 roku 1980 kiedy byłem studentem i wybuchła rewolucja 01:33:46.720 --> 01:33:47.550 Solidarności. 01:33:47.610 --> 01:33:52.510 Kiedy były podpisane Porozumienia Sierpniowe i przypominam 01:33:52.520 --> 01:33:57.120 sobie, że wtedy właśnie wybuchła taka fala entuzjazmu, fala 01:33:57.350 --> 01:34:02.840 radości i fala wielkiego zrywu. 01:34:02.850 --> 01:34:06.920 Wszyscy nagle poczuli się obywatelami. 01:34:06.930 --> 01:34:12.220 Wszyscy zrozumieli swoją godność, tożsamość. Na wszystkich 01:34:12.230 --> 01:34:16.920 powiedział wiatr, ciepły wiatr praw człowieka, zrozumienia, 01:34:16.970 --> 01:34:19.740 uświadomienia swoich praw człowieka i zrozumienia swojej 01:34:20.030 --> 01:34:20.850 tożsamości. 01:34:21.290 --> 01:34:26.160 Myślę, że dla młodych ludzi dzisiaj, przeżywających swoje życie 01:34:26.200 --> 01:34:29.430 na poziomie szkoły średniej, czy na poziomie studenckim, ten 01:34:29.440 --> 01:34:34.890 czas wojny jest właśnie takim momentem, w którym z jednej 01:34:34.900 --> 01:34:39.650 strony wyzwala się entuzjazm i trafia on we właściwe miejsce, 01:34:39.900 --> 01:34:44.110 gdzie pomaga się ludziom, pomaga się uchodźcom skrzywdzonym 01:34:44.120 --> 01:34:48.390 wojną, a z drugiej strony daje szansę, żeby się policzyć i zobaczyć, 01:34:48.640 --> 01:34:50.310 że energia ludzi jest 01:34:50.580 --> 01:34:56.780 wielka i że przysłowiowe czy biblijne góry przenosić. 01:34:57.210 --> 01:35:01.740 I do tego, bym nawoływał, żeby się policzyć, żeby pamiętać o 01:35:01.750 --> 01:35:05.640 tym, że ta fala tsunami kiedyś odejdzie, ale ci ludzie tu zostaną, 01:35:05.870 --> 01:35:11.760 żeby rozłożyć siły i broń Boże nie zobojętnieć, bo prawa człowieka 01:35:11.810 --> 01:35:16.680 i zrównoważony rozwój to jest to, o czym musimy zawsze 01:35:16.690 --> 01:35:19.120 pamiętać i o co musimy zawsze walczyć. 01:35:19.430 --> 01:35:20.282 Bardzo dziękuję. 01:35:20.482 --> 01:35:21.080 Panie Tadeuszu, 01:35:21.160 --> 01:35:26.010 ja mam jeszcze takie dwa pytanka. Chciałbym się 01:35:26.020 --> 01:35:30.130 zapytać, no bo mówiliśmy tutaj o takiej przysłowiowej czekoladzie 01:35:30.140 --> 01:35:33.490 czy o jakimkolwiek innym produkcie codziennego użytku, 01:35:33.500 --> 01:35:35.280 po który idziemy do sklepu. 01:35:36.130 --> 01:35:42.340 Na co patrzeć idąc do sklepu, stojąc przed regałem. Na cenę, 01:35:42.350 --> 01:35:45.540 na jakieś może konkretne certyfikaty, aby mieć taką pewność 01:35:45.550 --> 01:35:51.600 i czyste sumienie, że dany produkt został wytworzony i 01:35:51.890 --> 01:35:55.960 przy produkcji pracownicy otrzymali za niego godną płacę. 01:35:58.090 --> 01:36:00.040 Bardzo dziękuję za to pytanie. 01:36:00.330 --> 01:36:04.950 Ja miałem taką myśl, żeby w trakcie mojej wypowiedzi 01:36:04.960 --> 01:36:07.070 ilustrować ją prezentacją. 01:36:07.680 --> 01:36:13.270 Mam taki jakby kłopot ze szczegółowym opisaniem znaków 01:36:13.280 --> 01:36:18.630 certyfikacyjnych, które potwierdzają, że dany produkt nie 01:36:18.640 --> 01:36:23.930 został wytworzony z łamaniem praw człowieka, bo tych znaków 01:36:23.940 --> 01:36:28.710 jest kilka. Więc ja pozwoliłbym sobie na chwileczkę udostępnić 01:36:28.940 --> 01:36:34.850 swój ekran po to, żeby wszyscy mogli zobaczyć te znaki certyfikacyjne 01:36:35.270 --> 01:36:36.390 01:36:37.290 --> 01:36:38.510 Nie wiem czy widać. 01:36:38.520 --> 01:36:40.040 Proszę potwierdzenie czy widać. 01:36:44.830 --> 01:36:47.266 Czy są widoczne te znaki? 01:36:47.466 --> 01:36:49.800 Tak, są, widać. 01:36:49.830 --> 01:36:55.580 Każdy z produktów oznaczonych takim, można znaleźć bardzo 01:36:55.590 --> 01:36:58.180 wiele produktów oznaczonych takim znakiem na 01:36:58.410 --> 01:37:00.420 półkach naszych sklepów. 01:37:00.770 --> 01:37:06.460 Chodzi o certyfikację w ramach sprawiedliwego handlu. 01:37:06.750 --> 01:37:11.440 Taki znak znajdziemy na kawie, herbacie, czekoladzie, 01:37:11.500 --> 01:37:17.200 na owocach egzotycznych, czy wreszcie na ubraniach, 01:37:17.210 --> 01:37:22.460 na odzieży, na produktach z bawełny, a nawet na kwiatach. 01:37:22.810 --> 01:37:28.340 Więc te znaki potwierdzają, że ludziom wytwarzającym surowce 01:37:28.350 --> 01:37:32.680 bądź produkty, które nabywamy, zapłacono uczciwie za towar 01:37:32.690 --> 01:37:36.240 i pokryto koszty produkcji, otrzymali godne wynagrodzenie, 01:37:36.390 --> 01:37:40.520 a także, że były wypełnione inne standardy ekonomiczne, 01:37:40.690 --> 01:37:43.322 społeczne i środowiskowe. 01:37:43.522 --> 01:37:48.060 Kupując pomagasz. Tak jak mamy w tej chwili 01:37:48.070 --> 01:37:53.700 tendencję do bojkotu konsumenckiego produktów pochodzących 01:37:53.710 --> 01:37:58.260 z państw, które sieją wojnę, tak z drugiej strony możemy pomagać 01:37:58.270 --> 01:38:01.900 ludziom z krajów globalnego Południa, kupując produkty 01:38:02.030 --> 01:38:05.020 oznaczone znakami certyfikacyjnymi sprawiedliwego handlu. 01:38:07.540 --> 01:38:11.940 Kupując taki produkt mamy pewność, że został on wytworzony 01:38:11.950 --> 01:38:13.290 bez łamania praw człowieka. 01:38:16.390 --> 01:38:20.280 Tak, dokładnie tak i zapraszamy wszystkich. 01:38:20.390 --> 01:38:22.750 Kupuj sprawiedliwie. 01:38:23.050 --> 01:38:27.070 Chciałbym też tak zapytać, czy teza, że 01:38:28.130 --> 01:38:34.480 brak, brak sprawiedliwego handlu UE przyczynia się do szybszego, 01:38:34.890 --> 01:38:36.320 szybszego, 01:38:36.890 --> 01:38:40.600 no, kryzys klimatyczny już jest, ale czy taki niesprawiedliwy 01:38:40.610 --> 01:38:43.740 handel przyspiesza cały proces występującego na świecie 01:38:43.750 --> 01:38:44.840 kryzysu klimatycznego? 01:38:46.440 --> 01:38:49.930 Odnosząc się ogólnie, już nie tyle do idei sprawiedliwego handlu, 01:38:49.940 --> 01:38:54.880 co do idei sprawiedliwości, musimy mieć świadomość nadużywania 01:38:55.720 --> 01:38:59.750 zasobów i środowiska przez naszą cywilizację. 01:39:00.190 --> 01:39:04.550 Według raportów organizacji pozarządowych, 01:39:04.800 --> 01:39:09.110 gdyby każdy mieszkaniec planety miał wykorzystywać tyle samo 01:39:09.120 --> 01:39:13.240 zasobów, co przeciętny Europejczyk potrzebne by były nawet 01:39:13.250 --> 01:39:16.450 cztery planety, żeby dostarczyć te zasoby: surowce, 01:39:17.320 --> 01:39:24.270 energię, materiały, ubrania, jedzenie i tak dalej, które my konsumujemy. 01:39:24.660 --> 01:39:30.850 Więc widać tutaj jaskrawo wielką niesprawiedliwość. My z 01:39:30.860 --> 01:39:34.050 jednej z strony korzystamy nadmiernie z zasobów, z drugiej 01:39:34.060 --> 01:39:38.610 strony wytwarzamy olbrzymie ilości dwutlenku węgla, o czym 01:39:38.950 --> 01:39:43.350 tutaj pan wspomniał i przyczyniamy się w radykalny sposób 01:39:43.410 --> 01:39:46.550 do katastrofy klimatycznej, podczas gdy ludzie z drugiej strony, 01:39:47.080 --> 01:39:50.370 o których nie myślimy, którzy żyją w ubóstwie, siedzą cicho. 01:39:50.580 --> 01:39:55.230 Oni ponoszą skutki naszej działalności, bo te zmiany klimatu 01:39:55.240 --> 01:40:01.570 dotykają również ich w wielkim stopniu, ale oni nie są przygotowani 01:40:01.580 --> 01:40:06.890 na to i nie mają pomocy w zakresie dostosowywania się do tych 01:40:06.900 --> 01:40:12.790 zmian klimatu. Ich gospodarstwa rolne są bardzo małe, ich 01:40:12.820 --> 01:40:14.730 budżety domowe są jednodniowe. 01:40:14.740 --> 01:40:18.550 Dzisiaj zarobię, dzisiaj wydaję, więc, jeżeli takiemu człowiekowi 01:40:18.810 --> 01:40:23.550 w wyniku zmian klimatu zmieniają się pory roku, zmieniają się 01:40:23.560 --> 01:40:28.990 pory deszczowe, wysycha teren, zmienia się wilgotność powietrza, 01:40:29.210 --> 01:40:31.330 on traci źródła dochodu. 01:40:32.180 --> 01:40:34.270 I to są globalne współzależności, 01:40:35.730 --> 01:40:40.120 brak sprawiedliwości i tutaj przejawia się tym, że my w ogóle 01:40:40.290 --> 01:40:42.580 nie myślimy o tych globalnych współzależnościach. 01:40:42.590 --> 01:40:46.600 A sprawiedliwy handel to idea, która nawołuje do tego, żeby 01:40:46.610 --> 01:40:50.300 z jednej strony tym ludziom, którzy dostarczają nam produkty 01:40:50.310 --> 01:40:56.080 codziennego użytku na nasze stoły, płacić godziwie, ale z drugiej 01:40:56.090 --> 01:40:59.460 strony też, żeby przejawiać troskę o warunki ich życia i o ich 01:40:59.470 --> 01:41:05.140 warunki pracy, o prawa człowieka dla ludzi z krajów rozwijających 01:41:05.150 --> 01:41:05.260 się. 01:41:06.170 --> 01:41:10.360 Czyli nie bądźmy obojętni, bądźmy odpowiedzialni. 01:41:10.370 --> 01:41:12.800 Podejmujemy świadome wybory. 01:41:12.950 --> 01:41:13.820 Bardzo dziękuję. 01:41:14.850 --> 01:41:16.140 Ja również bardzo dziękuję. 01:41:16.150 --> 01:41:16.780 Niezwykle miło mi było. 01:41:18.730 --> 01:41:22.520 Dobrze. Znamy już 01:41:22.530 --> 01:41:27.860 stanowisko naszych wszystkich gości. Myślę, że dowiedzieliśmy 01:41:27.870 --> 01:41:30.520 się bardzo ciekawych i ważnych rzeczy. 01:41:31.110 --> 01:41:36.640 Chciałabym znać teraz wasze zdanie, jak i gdzie 01:41:36.710 --> 01:41:42.920 my młodzi, my uczący się w szkołach, 01:41:42.950 --> 01:41:48.470 my działający w radach miast możemy pomagać 01:41:48.670 --> 01:41:51.680 innym ludziom. Aleksander. 01:41:53.050 --> 01:41:57.160 No, też bardzo chciałem, jeżeli chcę pomóc, to jak chce pomóc? 01:41:57.170 --> 01:41:59.300 Gdzie to mogę zrobić? 01:41:59.390 --> 01:42:00.490 Co potrzebuję? 01:42:00.500 --> 01:42:01.310 Jakie warunki? 01:42:02.040 --> 01:42:02.550 01:42:03.870 --> 01:42:05.860 I chciałam to zadać pytanie 01:42:07.570 --> 01:42:08.620 do kolegów. 01:42:11.050 --> 01:42:13.430 Igor, wiem, że 01:42:13.540 --> 01:42:17.350 uczestniczysz w wolontariacie, który właśnie pomaga i 01:42:17.360 --> 01:42:23.360 wspiera przyjeżdżających tutaj naszych sąsiadów 01:42:23.400 --> 01:42:29.600 i starasz się im pomagać. Gdzie, jak i co o tym uważasz? 01:42:30.910 --> 01:42:34.800 Tak, to fakt. U nas w Gdańsku już kilkadziesiąt godzin, 01:42:34.810 --> 01:42:40.620 żeby nie skłamać, po tych bardzo niefajnych 01:42:40.630 --> 01:42:46.980 donosach zza granicy uruchomiono punkt Gdańsk 01:42:46.990 --> 01:42:51.480 pomaga przy ulicy Dolna Brama 8. To jest takie nasze teraz 01:42:51.510 --> 01:42:53.470 serce. Gdańsk pomaga Ukrainie. 01:42:54.210 --> 01:42:58.940 Tam w trzypiętrowym budynku udzielana jest taka pierwsza pomoc. 01:42:58.950 --> 01:43:03.860 Mogą skierować się wszystkie do nas potrzebujące osoby 01:43:03.870 --> 01:43:05.360 przyjeżdżające z zagranicy. 01:43:05.370 --> 01:43:09.740 Najpierw rozeznawane są tam ich potrzeby, czego oni potrzebują. 01:43:10.030 --> 01:43:13.740 Czy to jest mieszkanie, czy to jest krótkotrwałe wsparcie, 01:43:13.750 --> 01:43:18.220 czy wszelaka inna pomoc. Udzielane jest wsparcie podstawowe 01:43:18.230 --> 01:43:24.200 psychologiczne, prawne. Jest tam sztab ekspertów, 01:43:24.350 --> 01:43:28.100 który zorganizowało nasze miasto przy współpracy z Centrum 01:43:28.110 --> 01:43:33.500 Wolontariatu i Fundacją Gdańską. Również nie zapominamy 01:43:33.530 --> 01:43:35.830 o dzieciach, bo ja też na początku mówiłem, że to jest bardzo 01:43:35.840 --> 01:43:39.080 ważne, aby w tym trudnym dla nich traumatycznym czasie zapewnić 01:43:39.330 --> 01:43:44.570 wsparcie, dać serce, pokazać, że nie są sami. Są specjalne 01:43:44.600 --> 01:43:48.040 pokoje, pomieszczenia, w których mogą się razem bawić, integrować, 01:43:48.370 --> 01:43:49.180 mogą się przespać. 01:43:49.190 --> 01:43:52.620 Jeżeli jest taka potrzeba, to centrum 01:43:52.670 --> 01:43:55.660 ma być takim domem, takim wspólnym domem 01:43:55.720 --> 01:44:00.510 pierwszej pomocy. Działa tam codziennie masa wolontariuszy, 01:44:00.520 --> 01:44:03.770 bo to jest też bardzo ważne, na najróżniejszych obszarach. 01:44:05.390 --> 01:44:07.500 W gdańsku zostaną uruchomione kolejne punkty. 01:44:07.510 --> 01:44:10.490 No bo z dnia na dzień ten punkt przy Dolnej Bramie bije rekordy. 01:44:10.500 --> 01:44:14.700 Wczoraj udzielona pomoc została tam aż ponad sześciuset 01:44:15.010 --> 01:44:17.340 osobom. 01:44:17.370 --> 01:44:21.480 No i ja nie planuję rezygnować, planuję nadal tam gościć, działać, 01:44:21.490 --> 01:44:25.630 robić to, co mogę i to też jest taki mój apel, że nie trzeba robić 01:44:25.640 --> 01:44:26.780 wiele. 01:44:26.790 --> 01:44:31.960 Można okazać symbol drobną flagą, nakładką na facebooku, ale 01:44:32.000 --> 01:44:34.640 jednak starajmy się robić tyle 01:44:34.730 --> 01:44:37.520 ile możemy i też nie oceniajmy innych, że ktoś pomaga 01:44:37.530 --> 01:44:40.920 lepiej, ktoś pomaga gorzej. Ważne jest, to co też dzisiaj tutaj 01:44:40.930 --> 01:44:45.440 padło, abyśmy po prostu nie byli obojętni i działali na miarę 01:44:45.450 --> 01:44:46.360 naszych możliwości. 01:44:47.350 --> 01:44:51.760 Tak jak powiedziałeś, pomoc jest po prostu najważniejsza. 01:44:52.450 --> 01:44:58.940 Teraz Kuba, mam do ciebie pytanie, jak w Sopocie 01:44:58.970 --> 01:45:02.000 działa ta pomoc, gdzie ją można otrzymać? 01:45:02.170 --> 01:45:04.980 Jakie są podjęte działania? 01:45:07.100 --> 01:45:11.990 Podobnie jak w Gdańsku, jak Igor powiedział, bardzo szybko działaliśmy 01:45:12.020 --> 01:45:13.170 w Sopocie. 01:45:13.180 --> 01:45:17.570 Zadziałaliśmy, żeby utworzyć takie 01:45:17.620 --> 01:45:22.908 miejsce, gdzie będziemy mogli pomóc naszym przyjaciołom z Ukrainy. 01:45:23.108 --> 01:45:32.390 Miejsce zostało stworzone przy alei Niepodległości 749. Jest to centrum wsparcia Ukrainy, w którym 01:45:32.480 --> 01:45:38.100 mogą oni uzyskać pomoc, w którym mogą uzyskać najpotrzebniejsze 01:45:38.110 --> 01:45:43.090 rzeczy, takie jak ubrania, jedzenie czy też środki higieny 01:45:43.100 --> 01:45:46.790 osobistej, ale też i wózki i różne rzeczy. 01:45:46.800 --> 01:45:47.910 Bo pamiętajmy, że 01:45:48.150 --> 01:45:52.540 przeważnie przyjeżdżają tu ludzie bez niczego bądź z małym 01:45:52.550 --> 01:45:56.220 bagażem. Zostawiają wszystko w domu, więc 01:45:57.370 --> 01:46:03.320 tam uzyskają pomoc. Jest tak jak w Gdańsku, szereg specjalistów, 01:46:03.330 --> 01:46:09.440 którzy pomagają. Są tłumacze, którzy 01:46:09.590 --> 01:46:13.120 tłumaczą wszystko to, co jest najpotrzebniejsze, 01:46:13.130 --> 01:46:18.240 bo ci ludzie są bardzo przerażeni, boją się, nie rozumieją tego co 01:46:18.470 --> 01:46:24.180 inni chcą im powiedzieć, a wręcz nawet nie chcą, 01:46:24.190 --> 01:46:28.140 ponieważ gdzieś jarzmo tej wojny 01:46:28.330 --> 01:46:33.440 odbija się cały czas na nich i i jest to bardzo traumatyczne przeżycie. 01:46:33.760 --> 01:46:39.680 Również w całym Sopocie rozmieszczone są takie informacje, 01:46:39.690 --> 01:46:45.180 jak dojść do tego centrum, są strzałki, 01:46:45.190 --> 01:46:50.720 są różne plakaty rozwieszone i w języku polskim, jak 01:46:50.730 --> 01:46:52.280 i w języku ukraińskim. 01:46:52.710 --> 01:46:56.400 Zapraszamy też wszystkich tych, którzy chcieliby wesprzeć 01:46:56.410 --> 01:46:58.760 nasze Sopockie Centrum wsparcia Ukrainy 01:46:59.170 --> 01:47:04.890 do obserwowania strony facebookowej Sopotu, tam są codziennie 01:47:04.900 --> 01:47:08.960 wywieszone informacje z rozpiskami z listami rzeczy, które 01:47:08.970 --> 01:47:10.800 na dzień dzisiejszy są potrzebne. 01:47:11.280 --> 01:47:15.120 I tak jak Igor powiedział, nie ważne, ile damy ważne, żebyśmy 01:47:15.130 --> 01:47:18.080 coś dali, bo każda cegiełka się liczy. 01:47:21.240 --> 01:47:24.970 Alicia, wiem, że jeszcze chciałaś coś dodać, więc zapraszam 01:47:24.980 --> 01:47:25.630 Cię do głosu. 01:47:26.880 --> 01:47:29.330 Mi się wydaje, że 01:47:30.100 --> 01:47:33.350 nie tylko takie stałe punkty na przykład w Gdańsku 01:47:33.360 --> 01:47:37.510 czy w Sopocie są ważne, ale dużą rolę odgrywa Internet, 01:47:37.560 --> 01:47:42.750 ponieważ dużo osób ma telefon na przykład facebookiem 01:47:43.210 --> 01:47:46.470 i właśnie przez takie filmy, 01:47:47.620 --> 01:47:53.040 takie strony są organizowane często na przykład 01:47:53.470 --> 01:47:58.810 jakieś zbiórki albo informacje dotyczące mieszkania, 01:47:59.040 --> 01:48:03.150 ponieważ wiadomo, że osoby, które uciekają z Ukrainy 01:48:03.160 --> 01:48:06.770 muszą też gdzieś mieszkać, a nie wszyscy mają rodziny 01:48:06.780 --> 01:48:10.810 gdzieś tutaj w Polsce. l mogę powiedzieć z doświadczenia, 01:48:10.820 --> 01:48:16.790 że to się sprawdza, bo właśnie przez 01:48:16.840 --> 01:48:21.230 takie informacje na facebooku moja rodzina 01:48:21.240 --> 01:48:26.650 na przykład zaprosiła do domu osiem 01:48:26.660 --> 01:48:31.890 osób z Ukrainy, z czego piątkę dzieci, więc to naprawdę 01:48:31.900 --> 01:48:33.630 ma sens. 01:48:33.670 --> 01:48:37.630 Tak naprawdę pomoc jest wszędzie, więc bardzo się cieszę, 01:48:37.640 --> 01:48:39.710 że tak to u nas funkcjonuje. 01:48:41.380 --> 01:48:45.300 Chciałem powiedzieć, jako osoba, która była w takiej sytuacji. 01:48:45.310 --> 01:48:49.550 Roku temu przyjechałam, nic nie miałam i po prostu też 01:48:49.560 --> 01:48:51.430 zyskałam tak dużo pomocy. 01:48:51.560 --> 01:48:56.490 Spotkałam dużo miłych ludzi, którzy mi pomagali, nauczycieli, 01:48:56.520 --> 01:49:01.610 koledzy z klasy, po prostu w sklepach. Też nie znałem języka, 01:49:01.680 --> 01:49:07.340 ale jakoś poradziłem sobie i chciałam powiedzieć, że po prostu 01:49:08.500 --> 01:49:12.840 te osoby potrzebują tej pomocy i chciałbym powiedzieć, 01:49:12.850 --> 01:49:13.570 że dziękuję. 01:49:17.220 --> 01:49:21.650 Ja ze swojej strony chciałam dodać, żebyśmy nie bali się pomagać. 01:49:21.700 --> 01:49:26.530 Każda pomoc się przyda i każdy uśmiech jest potrzebny. 01:49:27.400 --> 01:49:33.490 Tym fragmentem chciałabym zakończyć, dziękujemy 01:49:33.500 --> 01:49:36.790 wszystkim gościom i wszystkim osobom uczestniczącym 01:49:36.890 --> 01:49:38.370 w naszej debacie. 01:49:38.500 --> 01:49:42.305 Była to druga konferencja o prawach człowieka. 01:49:42.505 --> 01:49:44.290 Teraz w ten szczególny 01:49:44.300 --> 01:49:45.890 dzień, z okazji Dnia Kobiet, 01:49:46.130 --> 01:49:51.280 chciałbym w imieniu całej naszej piątki i całego sztabu organizacyjnego 01:49:51.290 --> 01:49:55.680 konferencji życzyć dużo wytrwałości, uśmiechu, przede wszystkim 01:49:55.690 --> 01:49:58.308 zdrowia i siły w tym trudnym czasie. 01:49:58.508 --> 01:49:59.980 Do naszych przyjaciół z 01:49:59.990 --> 01:50:03.110 Ukrainy przesyłamy dużo wsparcia.