WEBVTT 00:00:03.210 --> 00:00:09.420 Co się dzieje w Polsce i to, co się dzieje na Ukrainie i naszymi 00:00:09.430 --> 00:00:10.170 gośćmi? 00:00:11.000 --> 00:00:13.850 Będę to prowadził wspólnie z magdaleną rigamonti z Onetu. 00:00:13.860 --> 00:00:15.360 Ja się nazywam Jarosław Włodarczyk. 00:00:15.710 --> 00:00:18.570 Naszymi gośćmi są wchodząca właśnie tutaj. 00:00:18.580 --> 00:00:22.570 Pewnie inna kamera może pokazać musisz Sylwia dookoła. 00:00:23.630 --> 00:00:24.930 Sylwia czubkowska. 00:00:26.000 --> 00:00:27.700 Grunt to jest wejście pani redaktor. 00:00:27.710 --> 00:00:30.460 Oczywiście pani redaktor Czubkowska jak wchodzi to? 00:00:32.140 --> 00:00:34.590 Można powiedzieć wejście smoka nawiązującą. 00:00:35.820 --> 00:00:37.460 Taka smoka właśnie a propos. 00:00:43.370 --> 00:00:45.860 Czyli ja czubkowska dziennikarka. 00:00:46.800 --> 00:00:52.140 Ekspertka od kwestii dezinformacji od Chin Rosji. 00:00:53.340 --> 00:00:54.240 Adam Bodnar. 00:00:55.770 --> 00:00:59.500 Były Rzecznik Praw Obywatelskich, obecnie dziekan prawa, 00:00:59.850 --> 00:01:03.340 ale też na wartościach i wolnościach. 00:01:04.100 --> 00:01:04.640 Jak się zna? 00:01:06.190 --> 00:01:10.970 Żenia klimat kin ukraiński dziennikarz w Polsce, albo. 00:01:11.650 --> 00:01:13.530 Czasem Polski dziennikarz na Ukrainie. 00:01:17.510 --> 00:01:19.850 Człowiek, który non stop śledzi sytuację. 00:01:20.580 --> 00:01:24.360 Dezinformacyjną rosyjską na Ukrainie też sytuację dziennikarzy 00:01:24.910 --> 00:01:26.030 na Ukrainie. 00:01:27.710 --> 00:01:30.120 Ja Jestem Magdalena rigamonti Jarek Włodarczyk. 00:01:30.130 --> 00:01:34.700 Dziękujemy Europejskiemu Centrum Centrum Solidarności za gościnę. 00:01:34.710 --> 00:01:38.670 Dziękujemy Fundacji Gdańskiej, dziękujemy miastu Gdańsk 00:01:39.670 --> 00:01:44.490 też widzów, Gdańsk, p l i onetpl którzy ważna informacja my jesteśmy 00:01:44.500 --> 00:01:48.050 związani z klubem polskim organizacją zrzeszającą dziennikarzy 00:01:48.650 --> 00:01:55.030 z całej polski jest to część Między międzynarodowej sieci Près 00:01:55.040 --> 00:01:55.460 klubów. 00:01:56.610 --> 00:01:58.410 Ja pierwsze pytanie Jarek pierwsze pytanie. 00:01:59.240 --> 00:02:01.610 To zacznijmy może od razu tak? 00:02:02.900 --> 00:02:08.530 Z grubo wiemy coraz więcej o działaniach rosyjskich o 00:02:08.540 --> 00:02:12.490 rosyjskiej dezinformacji na świecie nie tylko w Rosji, ale 00:02:12.500 --> 00:02:13.940 to, co się dzieje w Europie. 00:02:13.980 --> 00:02:15.310 Co się dzieje w Afryce? 00:02:16.900 --> 00:02:18.430 W Ameryce Południowej. 00:02:18.850 --> 00:02:20.030 Czy my możemy się? 00:02:20.630 --> 00:02:26.520 Albo czy to na pewno, ale czy skutecznie i jak możemy się bronić? 00:02:27.260 --> 00:02:29.590 Yy przed destin? 00:02:29.850 --> 00:02:33.950 Macie ją rosyjską, Sylwia może i wszystkiego, czyna Sylwia 00:02:33.960 --> 00:02:36.760 czubkowska są są zwrócone oczywiście dzień dobry. 00:02:36.770 --> 00:02:39.960 Ja Jeszcze raz Przepraszam za lekkie opóźnienie, że tak powiem 00:02:40.160 --> 00:02:43.990 dezinformacja, jeżeli chodzi o długość dojazdu o tak fillm 00:02:44.000 --> 00:02:45.530 co do co do dezinformacji rosyjskiej. 00:02:45.540 --> 00:02:48.670 Z jednej strony wiemy więcej, a z drugiej strony cały czas dajemy 00:02:48.680 --> 00:02:54.690 się jej wkręcać, bo oczywiście szczególnie od momentu ataku 00:02:54.700 --> 00:02:59.500 Rosji na Ukrainę jest dużo bardziej zdecydowany. 00:03:00.300 --> 00:03:04.790 Proces analiz takich powiedzmy informacyjno medialnych. 00:03:06.420 --> 00:03:09.520 Proces analiz i coraz większa jest też tak naprawdę taka fala. 00:03:10.930 --> 00:03:15.030 Informacyjna dotycząca tego, jakie są mechanizmy takie najbardziej 00:03:15.040 --> 00:03:19.790 kluczowe, najbardziej podstawowe procesów dezinformacyjnych, 00:03:19.800 --> 00:03:21.190 głównie rosyjskich. 00:03:21.240 --> 00:03:22.630 No bo też nie oszukujmy się znaczy. 00:03:22.640 --> 00:03:26.900 Dezinformacja w ogóle jest pisana cel liceum sam samo wyrażenie. 00:03:26.910 --> 00:03:29.010 Dezinformacja pochodzi przecież z rosyjskiego. 00:03:29.020 --> 00:03:33.230 Nie jest to żaden nowy wymysł, to jest to jest twór jeszcze z czasów 00:03:33.240 --> 00:03:37.710 ochrany z czasów carskich, więc tak z jednej strony mamy tą większą 00:03:37.720 --> 00:03:42.490 wiedzę, mamy tą większą świadomość, mamy też w środowiskach 00:03:42.500 --> 00:03:44.050 i medialnych i środowiskach. 00:03:44.130 --> 00:03:49.990 Eksperckich dużo większą umiejętność zrozumienia mechanizmów, 00:03:50.260 --> 00:03:53.980 ale tak jak mówię, cały czas się na to nabieramy ch. 00:03:54.050 --> 00:03:57.490 Chyba z najbardziej takim mocnym przykładem z tego roku, który 00:03:57.500 --> 00:04:01.050 bardzo mocno rezygnował w mediach społecznościowych, w mediach 00:04:01.100 --> 00:04:03.000 i wśród polityków, czyli z tym takim. 00:04:04.780 --> 00:04:07.580 Ja nawet nie wiem do końca jak to nazwać, bo to nie jest kwestia 00:04:07.590 --> 00:04:08.200 fake newsa. 00:04:08.210 --> 00:04:12.920 To jest raczej takim wrzuconym, zastępczym tematem Unii Europejskiej, 00:04:12.930 --> 00:04:15.150 która będzie nas zmuszać do jedzenia owadów. 00:04:16.490 --> 00:04:17.720 Co to było w ogóle? 00:04:17.730 --> 00:04:20.130 Tak naprawdę możemy się zastanawiać dzisiaj, że trochę pewnie 00:04:20.140 --> 00:04:23.170 państwu liście nie to było przez rezygnowało przez jakieś dwa 00:04:23.180 --> 00:04:23.800 tygodnie. 00:04:24.620 --> 00:04:28.950 I Ucichło, ale bardzo dobrze nam odciągało uwagę od rzeczy ważnych 00:04:28.960 --> 00:04:35.410 i kluczowych i znowu przynosiło dyskusję na nieskuteczną. 00:04:36.270 --> 00:04:37.820 Chcącą źle dla nas. 00:04:39.070 --> 00:04:43.250 I w ogóle w rzucającą jak ludziom na siłę pewne rzeczy Unii Europejską 00:04:43.260 --> 00:04:45.490 i to tak naprawdę tutaj jakieś kluczowy był motyw. 00:04:46.290 --> 00:04:48.730 I mówię, my doskonale wiemy, jakie są mechanizmy. 00:04:48.740 --> 00:04:52.570 My doskonale wiemy, że podstawą w dezinformacji rosyjskiej 00:04:52.580 --> 00:04:55.450 wzbudzanie chaosu jest wzbudzanie konfliktów społecznych 00:04:55.460 --> 00:04:59.600 i uderzanie chociażby tak w Unii Europejską zachód wartości 00:04:59.610 --> 00:05:05.190 takie powiedzmy liberalne, a i tak media, ludzie, politycy 00:05:05.650 --> 00:05:08.550 przez kilkanaście dni dali się na to nabierać. 00:05:09.720 --> 00:05:15.970 I wypisywali kłócili się ze sobą do oporu, więc może i wiemy więcej, 00:05:16.010 --> 00:05:17.360 a to cały czas działa. 00:05:17.530 --> 00:05:20.280 To ja bym chciał taki kontekst, żeby do tego co powiedziałaś 00:05:20.290 --> 00:05:23.440 Sylwia, żeby Adam to dołożył. 00:05:23.630 --> 00:05:27.380 Na ile to prawo do informacji, bo mówi się o tym, że media mają 00:05:27.390 --> 00:05:30.800 istotne znaczenie w funkcjonowaniu demokracji, ale media 00:05:30.810 --> 00:05:32.620 to tak naprawdę jest prawo do informacji. 00:05:33.220 --> 00:05:35.360 Na ile to lat? 00:05:35.460 --> 00:05:40.110 Realnie na poziomie każdego obywatela jest istotne, żebyśmy 00:05:40.120 --> 00:05:43.010 do wiarygodnych, sprawdzonych, zweryfikowanych informacji 00:05:43.020 --> 00:05:46.970 mieli dostęp z punktu widzenia takiego makro, takiego punktu 00:05:47.540 --> 00:05:48.790 funkcjonowania demokracji. 00:05:50.890 --> 00:05:52.710 Przede wszystkim chciałbym bardzo serdecznie podziękować 00:05:52.720 --> 00:05:57.210 za zaproszenie, ale zanim odpowiem na to pytanie, odniosę się 00:05:57.220 --> 00:05:59.280 do tego, co pani redaktor Czubkowska powiedziała, bo. 00:06:00.360 --> 00:06:03.670 Bo jeżeli to przedstawiamy w taki sposób, że jest ta rosyjska 00:06:03.680 --> 00:06:09.390 dezinformacja, która gdzieś wpływa na to, że pewne tematy stają 00:06:09.400 --> 00:06:11.890 się trendami, są podnoszone i tak dalej. 00:06:12.690 --> 00:06:15.700 To byłaby to, to jest moim zdaniem tylko i wyłącznie część prawdy, 00:06:16.230 --> 00:06:21.420 ponieważ akurat w przypadku tego przykładu z robakami to zostało 00:06:21.430 --> 00:06:25.320 podchwycone przez wiodące siły polityczne w Polsce, które 00:06:25.330 --> 00:06:26.220 po prostu uznały. 00:06:26.230 --> 00:06:30.640 Tak to jest świetny temat, żeby popularyzować, żeby podkręcać 00:06:30.650 --> 00:06:34.500 emocje, żeby sprowadzać przeciwników do do narożnika. 00:06:34.650 --> 00:06:39.180 I teraz zauważmy, że jeżelibyśmy przestudiowali książkę timof 00:06:39.190 --> 00:06:40.960 jego schneidera droga do nie wolności. 00:06:40.970 --> 00:06:42.950 No to on tam podaje różne inne przykłady. 00:06:43.280 --> 00:06:47.270 Chociażby nagonka na osoby LGBT plus, która przecież też była 00:06:47.280 --> 00:06:49.970 wykorzystana przez propagandę rosyjską, też była nakręcona. 00:06:49.980 --> 00:06:53.750 Był nawet taki moment, że się, że widzieliśmy, że podobne argumenty, 00:06:53.760 --> 00:06:57.200 podobne memy wręcz zaczynają krążyć w naszym Internecie. 00:06:57.320 --> 00:07:00.890 No ale korzystała na tym określona siła polityczna, czyli czyli 00:07:00.900 --> 00:07:04.190 w pewnym sensie my jesteśmy bardziej podatni na to, ponieważ 00:07:04.200 --> 00:07:07.670 te tematy polaryzacyjne są podchwytywane przez tych, którzy 00:07:07.680 --> 00:07:08.040 rządzą. 00:07:08.050 --> 00:07:11.970 No tak, no, ale to też z drugiej strony patrząc propaganda czy 00:07:11.980 --> 00:07:14.510 dezinformacja rosyjska jest inteligentnie robiona. 00:07:14.660 --> 00:07:17.930 Są takie, tematy są flokowane, które mogą być podchwycone przez 00:07:17.940 --> 00:07:21.620 polityków wojna w Republice Środkowej Afrykańskiej, która 00:07:21.630 --> 00:07:25.810 została wywołana w wyniku dezinformacji rosyjskiej i trwa 00:07:25.850 --> 00:07:26.670 cały czas. 00:07:27.430 --> 00:07:30.940 To nie były tematy wrzucane robaków w Unii Europejskiej, tylko 00:07:30.950 --> 00:07:34.600 był temat taki, który będzie odpowiadał napięciom etnicznym 00:07:34.610 --> 00:07:35.800 wewnątrz jednego kraju. 00:07:35.840 --> 00:07:40.880 No dobrze, tylko że dlaczego tak zwróciłem uwagę na rolę aktualnie 00:07:40.890 --> 00:07:45.510 rządzącego obozu politycznego, ponieważ ten obóz. 00:07:46.170 --> 00:07:49.040 Powinien mieć za zadanie zwalczanie dezinformacji, czyli 00:07:49.050 --> 00:07:52.420 w każdej sytuacji, kiedy pojawiają się tego typu mechanizmy, 00:07:52.670 --> 00:07:56.880 powinien być wyczulony, że jest wprowadzony w błąd, że że są 00:07:56.890 --> 00:08:00.320 napędzane pewne mechanizmy i powinien na to reagować, a ten 00:08:00.330 --> 00:08:02.780 obóz w niektórych sytuacjach nie mówię, że zawsze, ale w niektórych 00:08:02.790 --> 00:08:03.640 sytuacjach. 00:08:04.750 --> 00:08:05.870 Reaguje zupełnie inaczej. 00:08:05.880 --> 00:08:09.420 Tak mówi o K świetnie bierzemy to na warsztat i będziemy mieli 00:08:09.720 --> 00:08:12.610 sposób, aby okładać przeciwników politycznych. 00:08:12.650 --> 00:08:15.930 Także także wydaje mi się, że że to jest to no, bo, żeby zwalczać 00:08:15.940 --> 00:08:19.370 to skutecznie, to musi to być strategiczne, skoordynowane, 00:08:19.380 --> 00:08:23.030 kompleksowe działanie państwa na poziomie służb specjalnych 00:08:23.040 --> 00:08:26.280 na poziomie różnych ośrodków informacyjnych na poziomie. 00:08:27.580 --> 00:08:31.320 Polityków, którzy nie okłamują opinii publicznej, nie wprowadzają 00:08:31.330 --> 00:08:31.860 w błąd. 00:08:32.110 --> 00:08:35.880 Wreszcie to musi być także poparte odpowiednią edukację medialną. 00:08:35.920 --> 00:08:39.080 A my tego wszystkiego w zasadzie nie mamy edukacji medialnej. 00:08:39.090 --> 00:08:43.860 Panie profesorze, będziemy mówić, bo to też wątek naszej dyskusji, 00:08:43.870 --> 00:08:47.690 ale do wypowiedzi się wyrywa żenia klima Chin. 00:08:48.950 --> 00:08:52.440 Siedzi tu Ukrainiec niepokornej tup jako pytam, słuchajcie, 00:08:52.450 --> 00:08:56.490 chciałbym dorzucić taki przykład, bardzo namacalny dla mnie 00:08:56.500 --> 00:08:59.140 osobiście i ze względu na to, gdzie jesteśmy w Gdańsku. 00:08:59.380 --> 00:09:03.950 Przykład tej rosyjskiej dezinformacji propagandy, która 00:09:04.280 --> 00:09:08.590 przekłada się też na decyzje poszczególnych osób na przeróżnych 00:09:08.600 --> 00:09:12.750 poziomach, wszyscy kojarzymy mariupol azot stal, bohaterska 00:09:12.760 --> 00:09:17.510 obrona i chłopaka, z którym redaktor Liga młodsi nagrywała 00:09:17.520 --> 00:09:19.110 Wywiad Orest. 00:09:19.240 --> 00:09:21.530 Chłopak, który robił te zdjęcia. 00:09:21.600 --> 00:09:26.360 Które większość pewnie osób kojarzy promień słońca, który 00:09:26.370 --> 00:09:31.160 potem trafił do niewoli rosyjskiej i na szczęście został wymieniony 00:09:31.170 --> 00:09:33.000 na kuma Putina. 00:09:33.010 --> 00:09:36.600 Potem między innymi on po trzech miesiącach został wypuszczony. 00:09:36.610 --> 00:09:40.340 Tam przeżył naprawdę w ratuszu i zajmowałem się tym, żeby tego 00:09:40.350 --> 00:09:44.120 oresta dmytro Kozackiego to tak naprawdę się nazywa Borys. 00:09:44.130 --> 00:09:47.940 To jest jego ksywa tu sprowadzić do Polski i zrobić z nim spotkanie. 00:09:48.140 --> 00:09:52.930 Jedna z ważnych placówek muzealnych. 00:09:53.160 --> 00:09:57.450 Z Gdańska też bardzo chciała, żeby tu przyjechał. 00:09:58.380 --> 00:10:03.840 Yy po tym jak została opublikowana INFORMACJA O tym, że w Gdańsku 00:10:03.850 --> 00:10:07.940 nastąpi spotkanie z nim, a tu była nawet wystawa jego zdjęć i 00:10:07.950 --> 00:10:08.460 tak dalej. 00:10:09.320 --> 00:10:13.540 Co odbyło się dalej jeden z czołowych propagandystów rosyjskich 00:10:13.590 --> 00:10:14.920 takiej pan chérie. 00:10:15.050 --> 00:10:18.320 Dla mnie to jest szczególnie przykre, bo to jest obywatel Ukrainy. 00:10:20.250 --> 00:10:25.960 Zaczął atakować, a to jeszcze wcześniej się wydarzyło i oresta 00:10:26.000 --> 00:10:30.990 i i też tu do Gdańska uderzać, że to przecież nazista zostało 00:10:31.000 --> 00:10:31.770 wyciągnięte. 00:10:31.780 --> 00:10:37.570 Zdjęcie z sprzed siedmiu lat, gdzie on na Twitterze, ironizując, 00:10:37.580 --> 00:10:42.230 że na propagandę rosyjską, że wszyscy Ukraińcy są nazistami, 00:10:42.370 --> 00:10:45.730 umieścił, słuchajcie zdjęcie, na którym jest pizza, roboty 00:10:45.740 --> 00:10:49.370 domowej, ketchup i białym majonezem. 00:10:49.380 --> 00:10:51.170 Jeżeli się nie mylę, swastyka. 00:10:52.170 --> 00:10:55.230 I komentarz taki, no zobaczcie my Ukraińcy jesteśmy takimi 00:10:55.240 --> 00:10:59.470 nazistami, że nawet pizzę ze swastyką wsuwamy wieczorem oglądając 00:10:59.480 --> 00:11:03.070 telewizję i słuchajcie, to zadziałało. 00:11:04.330 --> 00:11:08.260 Ta ważna placówka muzealna odwołała to wszystko odbywało się, 00:11:08.270 --> 00:11:10.960 dlatego nie chce nikogo tam nazwiska. 00:11:11.180 --> 00:11:15.550 Imiona i tak dalej zareagowała na to poddała. 00:11:15.700 --> 00:11:20.320 Się i szef tej placówki powiedział, że no, niestety, ale nie 00:11:20.330 --> 00:11:23.380 możemy, bo tu jeszcze sytuacja przedwyborcza w Polsce jest 00:11:23.390 --> 00:11:24.100 tak niestabilnie. 00:11:24.110 --> 00:11:28.730 Nie chcemy, czyli człowiek, który spędził. 00:11:28.800 --> 00:11:31.880 Był w rosyjskich łagrach, czas, który był tam katowany i tylko 00:11:31.890 --> 00:11:34.360 Pan Bóg i on sam wie, co z nim tam się działo. 00:11:34.370 --> 00:11:36.600 Potem został w ten sposób i to uwierzcie mi. 00:11:36.610 --> 00:11:40.110 Nie ostatnia historia nieostatni case, który wydarzył się 00:11:40.120 --> 00:11:43.960 w kontekście tej dezinformacji rosyjskiej, kiedy przyzwoity 00:11:44.830 --> 00:11:47.960 człowiek, który dla mnie osobiście jest bohaterem, został 00:11:47.970 --> 00:11:49.610 w taki sposób potraktowany. 00:11:49.840 --> 00:11:51.440 To jest taki przykład. 00:11:51.450 --> 00:11:55.960 Jeszcze jeden przykład, który chciałbym dorzucić, a myśl, 00:11:55.970 --> 00:11:59.600 którą chciałbym z państwem się podzielić, to to, że poniekąd. 00:11:59.940 --> 00:12:05.300 My jesteśmy ofiarami naszych wartości, jakby dziwnie to nie 00:12:05.310 --> 00:12:09.760 zabrzmiało, bo w jaki sposób Rosja szerzyć swoją propagandę? 00:12:09.840 --> 00:12:11.770 Jest swoją dezinformację. 00:12:12.120 --> 00:12:14.960 Czy państwo wiecie, ile na przykład w ubiegłym roku to są tylko 00:12:14.970 --> 00:12:16.120 cyfry oficjalne? 00:12:16.620 --> 00:12:20.690 Ile Rosja wydała na te wszystkie swoje raszei tu D sputnikiem 00:12:20.700 --> 00:12:24.360 i tak dalej jeden koma dziewięć miliardów dolarów w tym roku 00:12:24.370 --> 00:12:28.580 o ćwierć jeżeli się nie mylę, więcej jeszcze pójdzie na te cele. 00:12:29.150 --> 00:12:33.940 Otóż te wszystkie ratusza tutaj, które miały placówki placówki 00:12:33.950 --> 00:12:35.330 w krajach Unii europej. 00:12:36.020 --> 00:12:39.420 I cały Zachód częściowo wykupiony. 00:12:39.430 --> 00:12:44.520 Przepraszam przez łapówki przez drogie prezenty przez haki, 00:12:44.570 --> 00:12:49.290 a częściowo po prostu szczerze naiwnie i głupio wierzący w ten 00:12:49.300 --> 00:12:53.560 fakt, że no jak to wolność słowa musimy dać dostęp do wszelakiej 00:12:53.570 --> 00:12:58.400 informacji nie tylko naszej i w ten to sposób dezinformacja 00:12:59.050 --> 00:13:02.730 założyła ubrania informacji i przedostała się do naszych domów, 00:13:03.030 --> 00:13:06.480 do do tego wróćmy, bo bo to jest też ciekawe, że tak tanio. 00:13:06.550 --> 00:13:09.280 Można zdestabilizować całą Europę, no bo co to jest dwa miliardy 00:13:09.290 --> 00:13:09.640 dolarów? 00:13:10.310 --> 00:13:13.430 W porównaniu na przykład tyle, ile Unia Europejska teraz musi 00:13:13.440 --> 00:13:15.420 wydawać na walkę z informacją. 00:13:15.480 --> 00:13:18.660 Ale ja bym chciał wrócić do do Adama bodnara, żeby ten szerszy 00:13:18.670 --> 00:13:22.710 kontekst, żebyśmy uchwycili na ile to w systemie demokratycznym, 00:13:22.820 --> 00:13:26.810 bo na poziomie takim oczywiście spotkania w muzeum to jest dobry 00:13:26.820 --> 00:13:31.810 przykład, ale na ile w procesie wyborczym w procesie, no w całej 00:13:31.820 --> 00:13:34.850 demokracji, na ile to nam realnie zagraża? 00:13:36.850 --> 00:13:41.280 Faktycznie ja powinienem wrócić do do tego, o czym nie powiedziałem, 00:13:41.290 --> 00:13:45.700 czyli faktycznie my mamy konstytucyjne prawo do nie tylko wyrażania 00:13:45.710 --> 00:13:48.040 opinii, ale także do pozyskiwania informacji. 00:13:48.990 --> 00:13:51.860 Artykuł pięćdziesiąty czwarty konstytucji wyraźnie eksponuje 00:13:51.870 --> 00:13:56.300 ten aspekt pozyskiwania informacji i nawet no będąc tutaj w 00:13:56.310 --> 00:13:56.860 Gdańsku, prawda? 00:13:56.870 --> 00:13:58.560 Przypomnijmy sobie, skąd się to wzięło. 00:13:59.050 --> 00:14:03.460 w PRL u ludzie mogli pozyskiwać informacje, jeżeli nastawili 00:14:03.470 --> 00:14:07.250 Radio Wolna Europa bądź jeżeli mieli dostęp do podziemnych. 00:14:07.640 --> 00:14:11.360 Czasopism czy wydawnictw, a tak naprawdę nie mogli się dowiedzieć 00:14:11.370 --> 00:14:14.100 tego wszystkiego o tym, co się dzieje wokół. 00:14:14.150 --> 00:14:19.520 Z oficjalnych z oficjalnych mediów z trybuną ludu czy z żołnierza 00:14:20.070 --> 00:14:20.620 polskiego. 00:14:20.630 --> 00:14:24.740 Ponieważ ta informacja była reglamentowana, sprawdzona, ocenzurowana. 00:14:25.220 --> 00:14:27.110 Dlatego to pozyskiwanie informacji jest. 00:14:27.120 --> 00:14:31.160 Jest bardzo ważne, ponieważ ono z jednej strony zakłada, że 00:14:31.200 --> 00:14:36.100 mamy dostęp do różnych źródeł informacji i nie możemy być w tym 00:14:36.110 --> 00:14:38.990 zakresie ograniczani, ale także, że. 00:14:39.060 --> 00:14:44.060 Powstają różne ośrodki medialne, które się tym, które mają 00:14:44.070 --> 00:14:47.960 taką możliwość działania i rozpowszechniania tych informacji 00:14:48.000 --> 00:14:53.200 zgodnie i kształtowania pluralistycznego, pluralistycznej 00:14:53.210 --> 00:14:55.620 debaty na różne na różne kwestie. 00:14:56.060 --> 00:15:00.900 Natomiast dezinformacja jest o tyle problematyczna, że z jednej 00:15:00.910 --> 00:15:05.280 strony mamy mechanizmy dezinformacyjne, które płyną z innych 00:15:05.290 --> 00:15:05.820 państw. 00:15:05.930 --> 00:15:09.200 I tutaj pani redaktor Czubkowska. 00:15:09.760 --> 00:15:14.420 Opisuje Chiny, mówiła o o Rosji, ale zauważmy, że my mamy też 00:15:14.430 --> 00:15:16.540 mechanizmy dezinformacyjne i to nas różni. 00:15:16.550 --> 00:15:21.150 Moim zdaniem znacząco od wielu państw, które płyną z ław rządowych, 00:15:21.350 --> 00:15:25.700 że mamy nieraz sytuację taką, że jesteśmy wprowadzani w błąd 00:15:26.170 --> 00:15:28.400 przez przedstawicieli władzy. 00:15:28.770 --> 00:15:29.600 Dlaczego tak się dzieje? 00:15:29.610 --> 00:15:34.400 Po pierwsze dlatego, że władza, że władze władza wykonawcza 00:15:34.550 --> 00:15:38.040 albo bezpośrednie, albo poprzez zależne spółki, albo poprzez 00:15:38.050 --> 00:15:41.000 uzależnienie finansowe kontroluje. 00:15:41.080 --> 00:15:42.430 Różne podmioty medialne. 00:15:42.560 --> 00:15:44.690 Ja szacuję, że mniej więcej pięćdziesiąt pięćdziesiąt pięć 00:15:44.700 --> 00:15:48.550 procent rynku medialnego jest kontrolowane przez rząd po drugie 00:15:48.560 --> 00:15:53.740 że wła Wykonawcza, co ilustrują chociażby maile dworczyka 00:15:53.750 --> 00:15:57.000 jest nastawiona wręcz na bezpośrednie wprowadzenie w błąd. 00:15:57.380 --> 00:15:59.800 No i teraz powstaje pytanie, jak się w tym odnaleźć, że z jednej 00:15:59.810 --> 00:16:03.900 strony my oczekujemy od Państwa rzeczywistej roli w zakresie 00:16:03.990 --> 00:16:08.210 przeciwdziałania dezinformacji, bo wiemy, że takie takie 00:16:08.220 --> 00:16:09.060 są niebezpieczeństwa. 00:16:09.070 --> 00:16:11.760 Z punktu widzenia wykonywania naszych praw obywatelskich, 00:16:11.770 --> 00:16:14.700 normalnego funkcjonowania społeczeństwie, podejmowania 00:16:14.750 --> 00:16:18.740 decyzji, a z drugiej strony ta sama od tych, od których od tego 00:16:18.750 --> 00:16:21.280 oczekujemy, żeby podejmowali strategiczne. 00:16:21.350 --> 00:16:24.770 Działania oni sami wykorzystują te mechanizmy, aby właśnie 00:16:24.780 --> 00:16:28.890 opinią publiczną manipulować i wręcz destabilizować debatę 00:16:28.900 --> 00:16:33.290 publiczną, aby pewne kwestie podkręcać i niektóre przeinaczać 00:16:33.300 --> 00:16:36.450 przekształć, przedstawiać w innym w innym świetle. 00:16:36.460 --> 00:16:37.960 A jaki to ma wpływ na demokrację? 00:16:38.060 --> 00:16:40.790 No to ma wpływ na demokrację taką, że. 00:16:42.350 --> 00:16:43.670 Że my w Polsce. 00:16:44.330 --> 00:16:47.900 Yy w kontekście chociażby zbliżających się wyborów parlamentarnych 00:16:47.910 --> 00:16:51.720 i już nie możemy mówić o tym, że to są wybory w pełni uczciwe. 00:16:53.550 --> 00:16:56.700 Profesorze bo my debatujemy dzisiaj pod hasłem nie ma wolnej 00:16:56.710 --> 00:16:58.910 Polski bez wolnej Ukrainy. 00:16:58.920 --> 00:17:03.650 W kontekście mediów w kontekście wolności mediów i wpływu tej 00:17:03.660 --> 00:17:06.470 wolności bądź jej braku na demokrację. 00:17:06.480 --> 00:17:10.390 Skoro pan szacuje, że pięćdziesiąt pięć procent mediów w polsce 00:17:10.560 --> 00:17:16.660 nie jest wolnymi mediami to my nie jesteśmy wolnym krajem i i 00:17:16.670 --> 00:17:22.370 od tego oczywiście i od tego bym się chciała odbić i tu zatrzymać 00:17:22.380 --> 00:17:26.230 i oddać panu głos A potem poprosić redaktor Czubkow Sku. 00:17:27.500 --> 00:17:32.720 Znaczy, ja myślę, że my cały czas żyjemy w takiej rzeczywistości, 00:17:32.730 --> 00:17:36.440 w której po pierwsze zdajemy sobie z tego sprawę, że tak jest. 00:17:36.720 --> 00:17:40.680 I po drugie staramy się stosować różne szczepionki przeciwko 00:17:40.810 --> 00:17:41.880 zaistniały. 00:17:43.210 --> 00:17:48.830 No myślę, że obywatele, którzy którzy podejmują różne inicjatywy, 00:17:48.840 --> 00:17:53.600 aby wzmacniać niezależne media, aby zakładać niezależne media, 00:17:53.610 --> 00:17:58.420 aby poszukiwać źródeł informacji, ale Przepraszam, czy trochę 00:17:58.430 --> 00:18:01.650 nie jesteście jednak w pułapce bańki informacyjnej swojej. 00:18:03.000 --> 00:18:05.560 W kostką, chociaż w okularach i widziałam to kręcenie głową 00:18:05.570 --> 00:18:07.560 i wydaje mi się, że się zaczęła sama kręcić. 00:18:07.570 --> 00:18:09.940 Panie profesorze, sytuacja nie jest jak na Węgrzech, no myślę, 00:18:09.950 --> 00:18:12.880 że no jednak dziewięćdziesiąt dziewięć procent no czy dziewięćdziesiąt 00:18:13.900 --> 00:18:18.090 pewnie nie ma na to badań społeczeństwa no jednak nie wyczuwa 00:18:18.100 --> 00:18:24.310 tego w ten sposób Proszę, czy ja mogę kończyć troszeczkę, bo 00:18:24.320 --> 00:18:27.310 ja nie zdążyłem powiedzieć tak, no bo drodzy państwo tak z jednej 00:18:27.320 --> 00:18:30.700 strony jest na przykład zdajemy sobie sprawę z roli, jaką pełni 00:18:31.090 --> 00:18:33.280 pełnią media publiczne i telewizja publiczna. 00:18:33.590 --> 00:18:37.640 Tylko że jeżeli porozmawiamy z młodym pokoleniem, no to ono 00:18:37.650 --> 00:18:40.240 w ogóle nie ogląda telewizji i nie słucha tradycyjnego Radia, 00:18:40.250 --> 00:18:44.190 tylko pozyskuje informacje z innych źródeł i i to mam na myśli 00:18:44.200 --> 00:18:49.070 tak druga kwestia, jeżeli spojrzymy na kryzys Radia państwowego, 00:18:49.310 --> 00:18:51.110 no to z drugiej zauważymy, że. 00:18:51.270 --> 00:18:54.450 Powstały dwa Radia prywatne, które mają myślę, że pewien wpływ 00:18:54.460 --> 00:18:58.370 na debatę publiczną może nie tylko i wyłącznie bankowy, ale 00:18:58.540 --> 00:19:00.600 myślę, że mimo wszystko sięgający trochę szerzej. 00:19:00.610 --> 00:19:04.290 Mam na myśli radio nowy świat i radio trzy pięć siedem prawda 00:19:04.300 --> 00:19:08.880 także chodzi to to to mam na myśli o to, że gdzieś tam się szczepimy 00:19:08.890 --> 00:19:13.670 i jesteśmy jednak w innej sytuacji niż Węgry, ponieważ na Węgrzech 00:19:13.680 --> 00:19:17.050 w zasadzie dwa niezależne media to jest dzień, to są dwa tygodniki 00:19:17.150 --> 00:19:20.780 Haug i madziar na ranczu mamy do tego jedno radio internetowe 00:19:20.790 --> 00:19:21.620 radio Trilogy. 00:19:22.480 --> 00:19:25.060 Wszystkie telewizje są podporządkowane Orbanowi bądź jego 00:19:25.070 --> 00:19:26.810 przyjaciołom biznesowym. 00:19:27.590 --> 00:19:31.100 Portal Internet jest jeden portal internetowy. 00:19:31.110 --> 00:19:34.440 Taki trochę w stylu naszego oko Press indeks hauuu, prawda? 00:19:34.450 --> 00:19:36.170 I tyle i to jest cały krajobraz medialny. 00:19:36.180 --> 00:19:42.460 Jednak w Polsce w kontekście wyborów mamy moim zdaniem rynek 00:19:42.470 --> 00:19:45.430 medialny, który jest znacząco podp. 00:19:45.500 --> 00:19:48.340 Porządkowane interesom partii rządzącej, ale jednak mamy 00:19:48.350 --> 00:19:51.720 wciąż niezależną jedną telewizję w pełni niezależną. 00:19:51.970 --> 00:19:53.590 Mamy wciąż niezależne Radia. 00:19:53.600 --> 00:19:58.560 Mamy wciąż niezależne gazety, portale internetowe tyg. 00:19:58.700 --> 00:20:01.940 Wyniki i dlatego pytanie jest takie na ile? 00:20:03.330 --> 00:20:08.080 Nie, no jednak mam na myśli tefałen tak, bo to znaczy Polsat jest 00:20:08.090 --> 00:20:10.330 niezależny, ale. 00:20:12.180 --> 00:20:15.530 Z tym, że myślę, że pani redaktor dobrze to działa. 00:20:15.540 --> 00:20:19.420 Tak oddał głos rosyi żukowski na chwilę, bo pięćdziesiąt pięć 00:20:19.430 --> 00:20:23.980 procent jak szacuję szacuję profesor bodnar rynku medialnego 00:20:24.030 --> 00:20:27.320 jest w rękach obecnej władzy czyli tylko czterdzieści pięć 00:20:27.330 --> 00:20:32.020 to wolne media czyli mamy zagrożenie dla wolności dostępu do 00:20:32.030 --> 00:20:35.640 informacji zagrożenie dezinformacją propagandą tak tak to 00:20:35.650 --> 00:20:42.690 liczyć ja bym ten serek podzieliła inaczej Bo nie wiem, myślę, 00:20:42.700 --> 00:20:45.470 że tradycyjne media to może za trzydzieści procent rynku medialnego 00:20:45.480 --> 00:20:50.670 w polsce rynku informacji rynku medialnego rynku medialnego 00:20:51.340 --> 00:20:53.730 wiadomo że ten rynek medialny opiera się na informacje ale nie 00:20:53.740 --> 00:20:56.800 tylko na informacji może trzydzieści procent może dwadzieścia 00:20:56.810 --> 00:20:59.440 pięć procent może dwadzieścia procent już jest tak naprawdę 00:21:00.000 --> 00:21:03.320 mniejsza o dokładną dokładną cyfrę nie wiem czy ktokolwiek 00:21:03.330 --> 00:21:08.690 to dobrze liczy w ogóle no no nie oszukujmy się no media społecznościowe 00:21:08.840 --> 00:21:12.430 po prostu powiedzmy to wprost to media społecznościowe są dzisiaj 00:21:12.440 --> 00:21:16.710 mediami które dostarczają informacje oczywiście Jako o której 00:21:16.720 --> 00:21:19.450 cię rozmawiamy, ale dostarczają też o zrywkę idy i tak naprawdę 00:21:19.460 --> 00:21:22.810 budują opinię publiczną w Polsce i budują kwestie zainteresowania. 00:21:23.020 --> 00:21:25.290 Jeżeli tutaj mówimy o jakiejś niezależności, to w ogóle nie 00:21:25.300 --> 00:21:26.290 jesteśmy niezależni. 00:21:27.080 --> 00:21:30.240 Bo czy to jest siedemdziesiąt procent rynku czy trzy osiemdziesiąt 00:21:30.250 --> 00:21:35.120 trzy sześćdziesiąt pięć to to jest rynek nad którym nie mamy 00:21:35.130 --> 00:21:38.190 najmniejszej kontroli ja mówię o tej o kontroli obywatelskiej 00:21:38.200 --> 00:21:42.990 jakiejkolwiek filler I nieprędko będziemy mieli. 00:21:43.040 --> 00:21:46.350 Mam nadzieję, że to się będzie trochę zmieniało, bo jednak działania 00:21:46.360 --> 00:21:48.630 Unii Europejskiej są bardzo znaczy. 00:21:48.780 --> 00:21:53.200 Są coraz bardziej zdecydowane pod tym względem, ale to, co się dzieje. 00:21:53.210 --> 00:21:57.350 No to to jest, to jest świat, który się rządzi. 00:21:58.270 --> 00:22:03.300 Prawami takiego, powiedzmy dzikiego kapitalizmu w sensie. 00:22:04.740 --> 00:22:07.920 No tak powiedzmy to, czy tłumacząc, tłumacząc tak bardziej 00:22:07.930 --> 00:22:12.420 bardziej wprost algorytmy, które udostępniają i szeregu ją 00:22:13.110 --> 00:22:13.600 in. 00:22:13.670 --> 00:22:18.310 Informacje nie mają kompletnie w sobie wpisanego czegoś takiego 00:22:18.320 --> 00:22:23.050 jak dobro publiczne, dostęp do informacji, wspieranie demokracji, 00:22:23.600 --> 00:22:25.770 inkluzywność prawa człowieka. 00:22:25.780 --> 00:22:27.450 Co tam byśmy sobie nie wymyślili? 00:22:27.460 --> 00:22:31.760 Tego nie ma po prostu żaden algorytm czy Facebooka, czy youtuba, 00:22:32.060 --> 00:22:37.690 czy tiktoka, nie Instagrama, Snapchata forever nie uwzględnia 00:22:37.700 --> 00:22:38.770 takich wartości. 00:22:39.340 --> 00:22:43.070 Uwzględnia przede wszystkim no jedną wartość jak najdłuższe 00:22:43.080 --> 00:22:44.630 przetrzymanie odbiorcy. 00:22:44.700 --> 00:22:45.710 W danym medium. 00:22:47.220 --> 00:22:51.710 Czasowo w tym momencie oraz jak największego przywiązanie 00:22:51.720 --> 00:22:58.350 tak p s a treści powiedzmy takie prodemokratyczne no 00:22:58.390 --> 00:23:04.240 nie działają w ten sposób więc Z jednej strony my możemy oczywiście 00:23:04.250 --> 00:23:10.420 mówić o wpływie naszego rządu na kwestie zabu. 00:23:10.490 --> 00:23:13.510 Wydania tego porządku dostępu do informacji, ale z drugiej 00:23:13.520 --> 00:23:15.850 strony on jest tylko małym elementem tego, co się dzieje. 00:23:15.860 --> 00:23:18.890 Zresztą to nie tylko się w Polsce dzieje, jeżeli chodzi o wpływy 00:23:18.900 --> 00:23:21.940 wpływy rządów, czy też wpływy sił politycznych na takie procesy 00:23:21.950 --> 00:23:25.110 dezinformacyjne, bo to się dzieje w najsilniejszych demokracjach. 00:23:25.170 --> 00:23:27.490 Przecież jak spojrzymy na Stany Zjednoczone i to, co się stało 00:23:27.500 --> 00:23:30.450 w Stanach Zjednoczonych z rynkiem medialnym i rynkiem informacyjnym, 00:23:30.460 --> 00:23:33.030 bardziej o tak powiedzmy niż medialnym w ostatnich latach to 00:23:33.040 --> 00:23:33.830 też jest dramat. 00:23:33.840 --> 00:23:39.590 No nie ma co ukrywać, że Donald Trump oraz bliscy mu politycy 00:23:40.140 --> 00:23:43.410 przyczynili się bardzo mocno do rozwoju ruchu qu'On, a ruch 00:23:43.420 --> 00:23:45.880 Qu'on jak widzieliśmy doskonale szósty. 00:23:45.950 --> 00:23:49.850 Do stycznia dwa lata temu potrafił doprowadzić do wdarcia się 00:23:49.860 --> 00:23:50.490 na Kapitol. 00:23:52.090 --> 00:23:55.460 Wielka Brytania i Brexit, Francja i ruchy populistyczne. 00:23:55.470 --> 00:23:59.140 No wspomniane Węgry, Serbia w Czechach też duże problemy to 00:23:59.150 --> 00:24:03.900 się dzieje na świecie powszechnie, że politycy głównie populistyczni, 00:24:03.940 --> 00:24:07.900 którym jest to wygodne, korzystając z mechanizmów, które dają 00:24:07.910 --> 00:24:09.250 media społecznościowe. 00:24:11.400 --> 00:24:15.470 Bezrefleksyjnie znaczy nie ta refleksja jest taka bardzo krótkoterminowa, 00:24:15.480 --> 00:24:19.310 ale bezrefleksyjnie podbijają te wykorzystują te mechanizmy, 00:24:19.320 --> 00:24:24.270 podbijają je dla własnych partykularnych interesów i to bardzo 00:24:24.280 --> 00:24:24.710 zaburza. 00:24:24.720 --> 00:24:28.390 Tak naprawdę porządek informacyjny i my się możemy starać, 00:24:28.550 --> 00:24:33.340 bo są te starania podejmowane w mediach w Polsce, ale jest bardzo 00:24:33.350 --> 00:24:34.290 ciężko. 00:24:36.210 --> 00:24:39.300 Tymi staraniami tak naprawdę dużo zmienić, chociaż uważam, 00:24:39.310 --> 00:24:39.960 że powinny być większe. 00:24:39.970 --> 00:24:44.550 Te starania jest czerwiec dwa tysiące dwudziestego trzeciego roku. 00:24:44.700 --> 00:24:48.420 Mija, żeby się nie pomylić ile piętnaście miesięcy od wybuchu wojny? 00:24:48.430 --> 00:24:53.050 Która redakcja, które redakcje w Polsce zatrudniły fakt hakerów? 00:24:54.050 --> 00:24:55.340 Które mają redaktorów. 00:24:57.390 --> 00:24:58.160 Kto? 00:24:58.770 --> 00:25:02.570 A francuska agencja informacyjna francuska w Polsce, ale dobrze, 00:25:02.580 --> 00:25:06.020 ale oni nie nie, nie, oni nie mają redaktorów, oni mają zespół, 00:25:06.240 --> 00:25:07.590 który pracuje jako fakt. 00:25:07.990 --> 00:25:11.160 To jest coś zupełnie innego i on się zajmuje wyłapywaniem. 00:25:11.420 --> 00:25:15.380 Powiedzmy, że dezinformacji i jej wskazywania, a ja mówię o 00:25:15.390 --> 00:25:18.550 fakt Hakerach, którzy tak jak w mediach anglosaskich, co jest 00:25:18.560 --> 00:25:21.430 powszechną praktyką, siedzą i kontrolują teksty. 00:25:21.650 --> 00:25:23.750 Czytam materiału, robi to pismo w Polsce. 00:25:24.900 --> 00:25:28.380 I ja nie znam więcej tytułów, które robią to taką na taką skalę 00:25:28.390 --> 00:25:29.310 obligatoryjną. 00:25:30.670 --> 00:25:33.120 Mówiliśmy o tym, że to jest potrzebne i to się nie dzieje. 00:25:33.190 --> 00:25:35.060 To się nie dzieje, bo oczywiście są potrzebne na to pieniądze 00:25:35.070 --> 00:25:37.630 i pieniądze są zawsze problemem w mediach, ale to się nie dzieje 00:25:37.640 --> 00:25:40.930 również dlatego, że cały czas do nas nie dociera. 00:25:40.940 --> 00:25:44.350 Mam wrażenie, że to to nie jest jakiś taki. 00:25:45.040 --> 00:25:49.070 To nie jest jakiś wymysł na dzisiaj nie, to jest po prostu długofalowy 00:25:49.080 --> 00:25:53.080 docelowy, niezbędna inwestycja w imię dobra nas wszystkich. 00:25:54.640 --> 00:25:59.850 Ja bym chciał, że nie jeśli mogę dojść, bo bo. 00:26:00.680 --> 00:26:02.660 Prawo, tak się staramy. 00:26:02.900 --> 00:26:06.690 Ta sytuacja mediów dzisiaj jest zupełnie specyficzna na Ukrainie, 00:26:06.700 --> 00:26:08.630 ale ta przed wojną nawet. 00:26:09.530 --> 00:26:11.090 Czy przed teraz inwazją? 00:26:13.020 --> 00:26:15.900 Jakbyś mógł powiedzieć trochę o tym rynku informacyjnym na 00:26:15.910 --> 00:26:20.440 Ukrainie, biorąc pod uwagę też, że ten tort internetowy był 00:26:20.450 --> 00:26:23.720 znacznie słabszy na Ukrainie, bo jednak poza Kijowem największymi 00:26:23.730 --> 00:26:27.240 miastami ta penetracja Internetu jest nieporównywalnie mniejsza 00:26:27.250 --> 00:26:30.900 niż w Europie Zachodniej. 00:26:31.920 --> 00:26:32.790 Ale jak wyglądała? 00:26:33.800 --> 00:26:37.590 Ale pytanie chciałem do Polski w dwa tysiące dziewięć Najważniejsze, 00:26:37.600 --> 00:26:40.990 abyś powiedział Oligarcha Ach, jaki był udział oligarchów? 00:26:41.680 --> 00:26:44.470 Ukraińskich i ulik oligarchów rosyjskich. 00:26:45.140 --> 00:26:48.080 I ukraińskich prorosyjskich, ale też ukraińskich nie prorosyjskich 00:26:48.120 --> 00:26:52.750 w całym rynku medialnym ogromny i kluczowy i przyjechałem do 00:26:52.760 --> 00:26:55.870 Polski w dwa tysiące dziewiątym roku i byłem przerażony. 00:26:55.880 --> 00:27:00.390 W jakiej kondycji to znaczy sytuacja, która była wtedy i trwała 00:27:00.400 --> 00:27:01.450 bardzo długo? 00:27:01.540 --> 00:27:05.090 Główne media, główne telewizje. 00:27:06.210 --> 00:27:11.450 Oczywiście były własnością najbogatszych osób w państwie. 00:27:11.490 --> 00:27:14.510 Poroszenkę pięć czułka, czyli głównych oligarchów. 00:27:14.820 --> 00:27:19.790 Niektóre stacje miały właścicieli formalnych, a wiadomo było, 00:27:19.800 --> 00:27:23.160 że końcowym właścicielem jest ktoś z Federacji Rosyjskiej. 00:27:23.200 --> 00:27:27.780 Ja oczywiście przemycano i Język rosyjski i narrację rosyjskie. 00:27:27.790 --> 00:27:33.370 O tym, że są bratnimi narodami i tak dalej i tak dalej, ale u nas 00:27:33.380 --> 00:27:36.310 wtedy, kiedy przyjechałem telewizja publiczna. 00:27:36.380 --> 00:27:39.720 Radio publiczne było po prostu, jak przyjechałem do Polski. 00:27:39.730 --> 00:27:44.180 Pamiętam dwa tysiące dziewiąty rok i pamiętam rozmowę z kimś 00:27:44.190 --> 00:27:46.860 w Polskim Radiu, w którym pracowałem do dwa tysiące szesnastego 00:27:46.870 --> 00:27:53.060 roku i mi mówią, że Słuchaj tu media publiczne w Polsce korzystają 00:27:53.070 --> 00:27:57.410 się ogromnym autorytetem, że jest taka trójka na przykład słuchalność, 00:27:57.420 --> 00:28:00.060 który jest ogromna i ja byłem pod wrażeniem. 00:28:00.070 --> 00:28:05.020 Słuchajcie, myślę sobie o Boże u nas po ukraińsku, o Radiu publicznym 00:28:05.030 --> 00:28:07.760 mówiło się brech UNECE, czyli kłamczuch. 00:28:08.840 --> 00:28:12.640 Czy masz kłamczucha w domu, czyli odpalasz ten brochure jest 00:28:12.650 --> 00:28:15.640 radio publiczne, nikt tego nie słuchał, to miało taką oglądalność. 00:28:15.650 --> 00:28:16.840 Po prostu jest słuchalność. 00:28:16.850 --> 00:28:21.420 Przepraszam żadną, więc byłem tak zachwycony tym, że w Polsce 00:28:21.430 --> 00:28:25.240 tego ktoś słucha, że to ma taką pozycję, że ludzie słuchają od 00:28:25.250 --> 00:28:31.060 wielu lat tej trójki Kultowej Boże tak się rozgadałem, zapomniałem 00:28:31.070 --> 00:28:36.170 o co pytałeś, pytałem o sytuację w Internecie, natomiast natomiast 00:28:36.180 --> 00:28:40.320 rola oligarchów i zawsze u nas media nie były na wschodzie w ogóle. 00:28:40.570 --> 00:28:43.800 Nie istniały po to, żeby media komercyjne, żeby zarabiać pieniądze 00:28:43.810 --> 00:28:46.470 tak jak normalnie na przykład TVN, dla którego przez wiele lat 00:28:46.480 --> 00:28:51.800 pracowałem, istnieje zarabia pieniądze duże Polsat. 00:28:51.810 --> 00:28:55.970 Te projekty komercyjne, które mają swoje zyski, natomiast 00:28:55.980 --> 00:28:58.840 na wschodzie zawsze było, że największe media istnieją po to, 00:28:59.040 --> 00:29:05.230 żeby tworzyć bardzo fajną rozrywkę i wszystkie projekty rozrywkowe. 00:29:05.240 --> 00:29:09.370 Te wszystkie formaty mam talenty X Factory one na Wschodzie 00:29:09.380 --> 00:29:11.870 wyglądały dziesięć razy drożej niż w Polsce. 00:29:11.940 --> 00:29:13.660 W Polsce to takie pamiętam. 00:29:13.670 --> 00:29:17.420 Oglądam w TV nie pracowały mnie, wysłano na wschód, żebym zrobił 00:29:17.430 --> 00:29:20.820 materiał o tym, jak X factor na Wschodzie wygląda i pamiętam 00:29:20.830 --> 00:29:25.040 reakcję wydawczyni, które mówiły o Boże, jak to, a tam dla każdego 00:29:25.050 --> 00:29:28.900 jurora helikopter wynajmowano, że każdy leciał na Plan zdjęciowy 00:29:28.910 --> 00:29:30.100 własnym helikopterem. 00:29:30.290 --> 00:29:33.780 Prowadząca zakładała suknie warte sto tysięcy dwieście tysięcy 00:29:33.790 --> 00:29:38.200 euro na każdy odcinek, więc ale to wszystko tworzyło się po to, 00:29:38.210 --> 00:29:43.180 żeby po tym, kiedy zbliżają się wybory, im bliższe są wybory 00:29:43.190 --> 00:29:43.880 opowiadać. 00:29:43.890 --> 00:29:46.290 Oczywiście policji, kupa warci. 00:29:46.720 --> 00:29:51.660 Tutaj partii, na którą musisz zagłosować, więc tak to było i 00:29:51.670 --> 00:29:54.260 oczywiście ja jako osoba, która na Ukrainie przez całe życie 00:29:54.270 --> 00:29:57.640 pracowałem tylko wyłącznie w rozrywce, w polityce nigdy nie 00:29:57.650 --> 00:29:58.200 pracowałem. 00:29:58.210 --> 00:29:59.520 Muzyczne programy i tak dalej. 00:29:59.910 --> 00:30:04.480 To uważałem, że oligarcha jest złem, bo to co zrobili z mediami 00:30:04.490 --> 00:30:05.240 to jest masakra. 00:30:05.250 --> 00:30:08.900 A potem nastąpił dwudziesty czwarty lutego dwudziestego drugiego 00:30:08.910 --> 00:30:14.200 roku i okazało się, że oligarchia aż takim złem nie jest, że w 00:30:14.210 --> 00:30:15.580 takich sytuacjach. 00:30:17.050 --> 00:30:21.600 Strasznych oligarchowie zaczęli bronić Ukrainy, bo te też jest. 00:30:22.260 --> 00:30:27.400 Yy ich własność to są ich firmy, to są ich przedsiębiorstwa. 00:30:27.530 --> 00:30:33.300 Oni zaczęli inwestować pieniądze, kupować sprzęt, 00:30:33.350 --> 00:30:38.900 kamizelki, kuloodporne, hełmy w drugi czy trzeci dzień dużej 00:30:38.910 --> 00:30:39.540 wojny. 00:30:39.740 --> 00:30:42.970 Zaczęło się coś takiego, że powstało, ale to decyzją państwa 00:30:43.030 --> 00:30:47.000 jedny tele maraton, czyli wszystkie główne stacje, główni 00:30:47.010 --> 00:30:50.740 gracze stworzyli jedną antenę i oni po kolei gwiazdy różnych 00:30:50.750 --> 00:30:51.160 telewizji. 00:30:51.170 --> 00:30:52.370 Czy wyobrażacie sobie, że. 00:30:52.710 --> 00:30:55.930 Danuta holecka zaczyna kontynuuje Kraśko. 00:30:56.300 --> 00:31:02.130 Potem jeszcze ktoś na jednej antenie i i zmienia stacje na pilotom 00:31:02.140 --> 00:31:05.570 i to po prostu tak a a w Ukrainie to funkcjonuje już od półtora 00:31:05.580 --> 00:31:08.530 roku i i tak to działa teraz. 00:31:09.410 --> 00:31:10.740 No tylko Danuty holeckiej. 00:31:10.750 --> 00:31:14.710 Nie mieliśmy, bo Jarek zaczął mówić o Internecie. 00:31:14.720 --> 00:31:17.890 Powiedziałeś o tym, że ta penetracja Internetu była zdecydowanie 00:31:17.900 --> 00:31:20.290 mniejsza niż w Polsce. 00:31:20.300 --> 00:31:22.830 Widziałam redaktor Czubkowska też kręciła głową, że jednak 00:31:22.840 --> 00:31:23.840 jest inaczej. 00:31:24.570 --> 00:31:30.110 Jak to jest z tymi Internetem i dostępem do informacji teraz? 00:31:30.120 --> 00:31:33.630 A jak było przed tą pełną skalą inwazją? 00:31:35.180 --> 00:31:37.140 Według badań telewizja. 00:31:37.210 --> 00:31:41.490 Ja jest źródłem informacji tylko dla połowy obywateli tylko 00:31:41.500 --> 00:31:42.030 dla połowy. 00:31:42.040 --> 00:31:46.530 I to oczywiście jest starsze pokolenie fills większą. 00:31:46.600 --> 00:31:52.500 Część obywateli korzysta z Internetu i i już media tradycyjne 00:31:52.510 --> 00:31:56.600 jak w Polsce, jak na Zachodzie, a na Wschodzie tym bardziej straciły 00:31:56.610 --> 00:31:57.540 inicjatywę. 00:31:57.700 --> 00:32:01.800 Oni one podchwytują to, co dają media społecznościowe. 00:32:01.810 --> 00:32:05.840 To co dają telegram i w sumie jeżeli mówimy teraz w kontekście 00:32:06.070 --> 00:32:09.300 wojny, która dużej wybuchła dwudziestego czwartego lutego 00:32:09.310 --> 00:32:12.680 dwudziestego drugiego roku, to jeden ze składników. 00:32:12.690 --> 00:32:14.620 No sukcesu nie mogę jeszcze powiedzieć. 00:32:14.630 --> 00:32:18.660 Siły zbrojne ukraińskie to przed nami jeszcze wszystko, ale. 00:32:18.730 --> 00:32:23.750 Bardzo istotnym i ważnym były była właśnie ta synergia mediów 00:32:23.760 --> 00:32:27.530 społecznościowych, które pozwoliły nam to, co wszystkich 00:32:27.540 --> 00:32:31.270 przerażało na początku i do tej pory czasem przeraża, że my online 00:32:31.280 --> 00:32:32.630 oglądamy wojnę. 00:32:32.750 --> 00:32:34.510 A to właśnie media. 00:32:36.250 --> 00:32:40.040 Z społecznościowe telegramy dały taką możliwość. 00:32:40.230 --> 00:32:43.280 Potem media klasyczne to podchwyciły na całym świecie. 00:32:43.290 --> 00:32:48.900 Zrobiły z tego taki tak zwany ładny obrazek już nie tak 00:32:48.910 --> 00:32:52.910 jak to streamy i tak dalej tylko produkt telewizyjny, radiowy 00:32:53.390 --> 00:32:58.800 gazety i i to było MEGA istotne, więc ten Internet w jakimś sensie 00:32:58.810 --> 00:33:02.070 jak mówi się, że nas Ukraińców uratowało w tym momencie to, że 00:33:02.080 --> 00:33:06.000 nasz prezydent nie wyleciał z kraju i nawet na początku wojny 00:33:06.010 --> 00:33:06.560 się żartował. 00:33:06.630 --> 00:33:08.860 Dlaczego zełenski nie wyleciał helikopterem? 00:33:09.800 --> 00:33:12.660 I odpowiadano, czy widziałeś helikopter, który jest w stanie 00:33:12.670 --> 00:33:13.800 podnieść takie jaja. 00:33:14.690 --> 00:33:20.220 Przepraszam i i też to nas uratowało, ale też uratował nas ten 00:33:20.230 --> 00:33:25.100 moment, że że był ten Internet, który i te media społecznościowe, 00:33:25.710 --> 00:33:28.780 przez które poszła ta INFORMACJA O tym, co się z nami dzieje, 00:33:28.790 --> 00:33:31.220 jak to się ma do tego, co powiedziała Sylwia czubkowska, że te 00:33:31.230 --> 00:33:34.360 media społecznościowe nie kierują się żadnymi wartościami 00:33:34.710 --> 00:33:38.230 takimi wartościami, jak wolność słowa, jak dostęp do informacji, 00:33:38.590 --> 00:33:43.750 jak no takie równouprawnienie informacyjne i to jest pytanie 00:33:43.760 --> 00:33:45.390 do ciebie i do i do Sylwii. 00:33:45.460 --> 00:33:48.800 Słuchaj, jest pewien konflikt, ale co w tamtym momencie i w tym 00:33:48.810 --> 00:33:53.440 momencie jest najważniejszy one pomogły, mimo że nie ma w tym 00:33:53.450 --> 00:33:56.340 wartości tych, które muszą być rozpisane. 00:33:56.350 --> 00:34:00.440 Przede wszystkim w mediach publicznych, ale one obudził. 00:34:00.510 --> 00:34:05.290 Pły wielu osobach, milionach osób człowieka i nie pozwoliły 00:34:05.300 --> 00:34:08.190 bycia obojętnym, kiedy ty widzisz i patrzysz na ekshumację 00:34:08.200 --> 00:34:10.100 w buczy po tej masakrze. 00:34:10.790 --> 00:34:14.820 Nie muszą mówić o tym, czym jest demokracja i tak dalej gubi się 00:34:14.830 --> 00:34:19.010 w tobie ten człowiek, który może gdzieś trochę. 00:34:19.360 --> 00:34:25.360 No pod tym ciężarem spraw obowiązków, kalkulacji 00:34:25.540 --> 00:34:28.890 wizji przyszłości już tak zabiegany był, a tu nagle ty widzisz 00:34:28.900 --> 00:34:33.650 po prostu albo widzisz kobietę, która straciła dziecko albo 00:34:33.690 --> 00:34:38.250 widzisz historię trójki pokolenia trzech kobiet z Odessy, 00:34:38.260 --> 00:34:42.740 gdzie trafił rosyjski pocisk i zabił matkę i jej matkę, babcię 00:34:42.750 --> 00:34:47.250 i córkę, trójkę, a mąż wyszedł przed świętami, żeby coś kupić 00:34:47.260 --> 00:34:47.970 na zakupy. 00:34:48.100 --> 00:34:50.050 Ja oczywiście te media społeczne się. 00:34:50.150 --> 00:34:53.720 Nie mówię tobie o tym, że jest demokracja i musisz szanować prawa 00:34:53.730 --> 00:34:57.000 innej osoby, ale nagle tu coś ściska. 00:34:57.770 --> 00:35:01.970 Yy gardło ściska serce bije. 00:35:02.310 --> 00:35:03.440 Łezka się kręci. 00:35:04.180 --> 00:35:05.760 I stajesz się trochę lepszy? 00:35:08.760 --> 00:35:10.760 Tak ale. 00:35:12.000 --> 00:35:16.500 No ja wiedziałam, że tu ale jakiś kij to to nie robią. 00:35:16.510 --> 00:35:19.380 Media społecznościowe to robią ludzie w mediach społecznościowych. 00:35:19.390 --> 00:35:22.380 Nie zapomnijmy o tym i rzeczywiście po wybuchu wojny po ataku 00:35:22.390 --> 00:35:26.770 Rosji bardzo szybko nazwaliśmy pewne pewne pewnego rodzaju 00:35:26.780 --> 00:35:30.080 nowe zjawisko, czyli to kor tak, wojnę relacjonowano na tiktoku 00:35:30.590 --> 00:35:33.920 i medioznawcy zaczęli ją porównywać wręcz do efektu c n czyli 00:35:33.930 --> 00:35:38.310 do roli i c n u w relacjonowaniu wojny w iraku i tego jak i relacjonowanie 00:35:38.320 --> 00:35:41.200 na żywo wzbudziło ogromne zainteresowanie co tam się dzieje 00:35:41.210 --> 00:35:43.400 wśród amerykanów i tak naprawdę zaczął też zmieniać politykę 00:35:43.410 --> 00:35:45.570 amerykańską Podobnie było stok WOR. 00:35:45.790 --> 00:35:49.430 Dzięki tym relacjom na żywo na tiktoku na Instagramie dusz. 00:35:49.500 --> 00:35:54.710 Bo dużo silniejsze były nastroje właśnie to pozytywne nastroje 00:35:54.720 --> 00:35:58.140 w stosunku do Ukrainy, w społeczeństwach Zachodu i to było niezwykle 00:35:58.150 --> 00:36:01.780 potrzebna na samym początku, bo widzieliśmy tak naprawdę jak 00:36:01.790 --> 00:36:05.400 te nastroje rezonują na polityków na ich decyzje chociażby 00:36:05.410 --> 00:36:06.420 dotyczące sankcji. 00:36:06.980 --> 00:36:10.560 Gdyby społeczeństwa zachodnie nie dostawały tych obrazów, 00:36:10.970 --> 00:36:15.830 pewnie byłoby znacznie ciężej wielu politykom zdecydować 00:36:15.840 --> 00:36:18.860 się na tego typu sankcje, które były podjęte, ale z drugiej strony. 00:36:20.730 --> 00:36:26.600 Ja rozmawiałam kilka tygodni po buczy z doradczynią i siedem 00:36:26.610 --> 00:36:31.240 dni siedem dni zajęło Ukrainie i ukraińskim politykom na najwyższym 00:36:31.250 --> 00:36:31.830 szczeblu. 00:36:32.610 --> 00:36:34.530 Skłonienie fejsbuka. 00:36:36.080 --> 00:36:40.270 Zdjęcia zbuczynie były automatycznie wszystkie banowane 00:36:40.280 --> 00:36:44.380 na fejsbuku, bo Algorytm Fejsbuka uznawał je za epatowanie 00:36:44.390 --> 00:36:45.110 przemocą. 00:36:47.050 --> 00:36:52.390 Nie za wydarzeń nie na zdjęcia reporterskie, tylko za epatowanie 00:36:52.400 --> 00:36:52.830 przemocą. 00:36:52.920 --> 00:36:56.200 Tydzień czasu trwały rozmowy, one były wszystkie koszone. 00:36:56.960 --> 00:37:00.460 Konta, który je wrzucały, były banowane i by dostawały trzydziesto 00:37:00.470 --> 00:37:04.000 dniowy albo albo ban, albo obniżenie widoczności. 00:37:04.580 --> 00:37:08.500 Ale obniżenie widoczności trwa do tej pory, kiedy pisze na fejsbuku 00:37:08.510 --> 00:37:12.240 słowa wojna w poście czy coś już to po prostu. 00:37:12.250 --> 00:37:16.540 I to właśnie o tym, że algorytmy mediów społecznościowych, 00:37:16.550 --> 00:37:19.720 media społecznościowe, wielkie platformy cyfrowe nie mają 00:37:20.230 --> 00:37:24.100 w sobie zapisanego argumentu elementów tam praw człowieka, 00:37:24.110 --> 00:37:26.360 demokracji, dostępu do informacji et cetera. 00:37:26.830 --> 00:37:30.580 Bo im się to nie opłaca tak, bo wojna się zaczęła. 00:37:30.590 --> 00:37:32.430 Trochę już się wyeksportowała i się nudzi. 00:37:32.440 --> 00:37:36.260 No bo jednak dobre emocje w sensie nie niedobre, pozytywne, 00:37:36.270 --> 00:37:37.740 tylko dobre, w sensie mocne. 00:37:37.810 --> 00:37:42.870 Mocniej przywiązanie do ekranów wojna powoduje, no chyba, 00:37:42.880 --> 00:37:43.610 że się znudzi. 00:37:44.750 --> 00:37:49.260 I pytanie, na ile teraz ta dezinformacja, która cały czas pracuje 00:37:49.960 --> 00:37:53.650 rosyjska, jest w stanie obniżać też poziom zainteresowania 00:37:53.660 --> 00:37:54.110 wojną. 00:37:54.920 --> 00:37:57.840 Po to są właśnie te te wszystkie pojawiające się nagle tematy, 00:37:57.850 --> 00:38:02.000 jak te ta Unia Europejska, karmiąca nas robakami, które wspomniałam, 00:38:02.010 --> 00:38:06.460 one mają odciągać uwagę, a to, że spadają na świetne, świetne, 00:38:06.470 --> 00:38:12.140 podatne bardzo pole, bo z jednej strony my też znaczy, funkcjonujemy 00:38:12.150 --> 00:38:15.280 w ogóle w takim świecie INFO demii tak bombardowania, więc szybko 00:38:15.290 --> 00:38:18.280 się czymś do czegoś zapalamy rozkręca to nasze emocje. 00:38:18.530 --> 00:38:21.590 Pojawiają się politycy, którzy doskonale to wykorzystują, 00:38:21.650 --> 00:38:22.720 ale to jest najgorsze. 00:38:22.890 --> 00:38:25.200 Wchodzą w tą zabawę również powiedzmy, że. 00:38:26.450 --> 00:38:28.790 Ci politycy, którzy naprawdę się nie powinni tym zajmować, 00:38:28.800 --> 00:38:31.900 a zaczynają odpowiadać, zaczynają bawić się w mediach społecznościowych 00:38:31.910 --> 00:38:36.060 w jakieś głupie komentarze na ten temat wchodzą w to media. 00:38:36.790 --> 00:38:39.280 Które zaczynają się rozpisywać jak tować? 00:38:40.270 --> 00:38:44.050 I przez tydzień zajmujemy się tematem, który no jak widzimy, 00:38:44.060 --> 00:38:46.910 on nie miał najmniejszego znaczenia, ale każdy chciał mieć 00:38:46.920 --> 00:38:50.770 tego lajka, tak to każdy chciał sobie własny algorytm podbudować, 00:38:50.780 --> 00:38:53.530 bo będzie miał większe zasięgi, większą widoczność i będzie 00:38:53.540 --> 00:38:55.750 tym we własnych oczach influencerem. 00:38:56.390 --> 00:38:57.840 Jakimś tam, prawda? 00:38:58.030 --> 00:39:01.040 To strasznie działa silnie na społeczeństwo i to nie jest tylko 00:39:01.050 --> 00:39:02.560 tak, że to tylko najmłodsze pokolenie. 00:39:02.570 --> 00:39:03.720 Marzy o tym influencers. 00:39:04.370 --> 00:39:06.800 To to się też dzieje w sferach politycznych, gdzie politycy 00:39:06.810 --> 00:39:09.160 są przekonani, że zasięgi w mediach społecznościowych równa 00:39:09.170 --> 00:39:12.500 się równają się zasięgi w wyborach, czyli głosy wyborców albo 00:39:12.510 --> 00:39:14.820 przynajmniej wyższa pozycja w swojej partii. 00:39:15.590 --> 00:39:19.760 I to też jest element tak naprawdę tego, jak bardzo nasz sposób 00:39:19.770 --> 00:39:23.160 funkcjonowania, również ten informacyjny zmieniły. 00:39:23.210 --> 00:39:25.420 No zmieniły media społecznościowe platformy cyfrowe. 00:39:25.650 --> 00:39:26.380 To jest. 00:39:26.830 --> 00:39:29.840 dwa tysiące siódmy rok, kiedy pojawił się Facebook? 00:39:30.740 --> 00:39:33.780 osiemnaście lat nie trochę wcześniej dwa tysiące czwarty Za 00:39:33.790 --> 00:39:36.880 chwilę będzie dwadzieścia lat dwie dwie dekady całe pokolenie 00:39:37.130 --> 00:39:40.570 znaczy to strasznie nam w głowach przez te dwadzieścia lat pozmieniało. 00:39:41.860 --> 00:39:45.010 I dlatego jak mówię właśnie o tym, że ten porządek medialny to 00:39:45.020 --> 00:39:48.420 już nie jest tylko porządek mediów tradycyjnych, to mam na myśli 00:39:48.430 --> 00:39:51.920 również te wpływy na na całą tą sferę informacyjną właśnie na 00:39:51.930 --> 00:39:52.800 to, co jest ważne. 00:39:52.810 --> 00:39:58.180 Według nas jak to jest komunikowane, o co walczymy, jak bardzo 00:39:58.190 --> 00:39:59.600 się poddajemy właśnie tym mechanizmem. 00:39:59.610 --> 00:40:01.700 Oczywiście ja nie mówię, żeby je odrzucić wszystkie, bo trochę 00:40:01.710 --> 00:40:05.920 za późno, tylko super by było mieć tego większą świadomość i 00:40:05.930 --> 00:40:07.950 podchodzić znacznie bardziej racjonalnie. 00:40:09.490 --> 00:40:13.210 To tak jak z tą demokracją, kiedy się mówi, że jest zła, ale nikt 00:40:13.220 --> 00:40:14.750 nic lepszego nie wymyślił. 00:40:14.800 --> 00:40:18.970 No nie, ja bym nie porównała mediowych społeczności o demokracji, 00:40:19.270 --> 00:40:19.680 kiedy? 00:40:19.690 --> 00:40:23.120 No nie porównuje do demokracji tylko pewien schemat, tak że 00:40:23.290 --> 00:40:25.470 media społecznościowe nie są idealne. 00:40:25.480 --> 00:40:29.530 To co mówisz nie ma tych systemów wartości i tak dalej, ale w momencie 00:40:29.540 --> 00:40:33.770 historycznym, kiedy musisz szybko przekazać prawdziwą informację 00:40:33.780 --> 00:40:37.410 jakąś, żeby to poszło w masy, ale żeby skąd ty wierzenia, że ona 00:40:37.420 --> 00:40:38.200 jest prawdziwa? 00:40:39.300 --> 00:40:41.510 To jest informacja, którą ktoś gdzieś nadał. 00:40:41.550 --> 00:40:43.110 Nikt tego nie jest w stanie zweryfikować. 00:40:43.120 --> 00:40:43.890 Tu jest ten kłopot. 00:40:44.120 --> 00:40:46.590 Wiesz, media społecznościowe są jak świnka morska ani świnka, 00:40:46.600 --> 00:40:50.070 ani morska racja, głupotę powiedziała i media media. 00:40:50.080 --> 00:40:50.780 To cofnijmy. 00:40:52.200 --> 00:40:53.270 Przez dwie minuty. 00:40:54.460 --> 00:40:58.500 Ale ja bym chciał wiedzieć, panie redaktorze, ale do pana profesora 00:40:58.510 --> 00:41:02.100 dobrze, no to to proszę ja do pana profesora, bo jest panem profesorem. 00:41:02.110 --> 00:41:06.110 Kilka tygodni temu rozmawiałam i on mówił w onecie opinię. 00:41:06.120 --> 00:41:10.530 On mówił, że nie będzie go na tiktoku i tak jak innych polityków 00:41:10.540 --> 00:41:12.410 nie będzie obiecywał zapewniał. 00:41:12.420 --> 00:41:14.390 Na razie go nie ma, na razie go nie ma. 00:41:14.400 --> 00:41:20.400 Natomiast koledzy są koledzy, politycy są, robią, są influencerami. 00:41:20.650 --> 00:41:23.930 Jak powiedziała Sylwia czubkowska, robią karierę mają coraz 00:41:23.940 --> 00:41:25.350 więcej miłośników. 00:41:25.420 --> 00:41:29.500 Coraz więcej followersów i nie nie wcale tylko ci z Konfederacji, 00:41:29.780 --> 00:41:35.700 tylko z koalicji Obywatelskiej, z lewicy z pisu ze wszystkich 00:41:35.710 --> 00:41:38.080 ze wszystkich ugrupowań. 00:41:38.090 --> 00:41:38.660 A pan co? 00:41:41.310 --> 00:41:45.320 Ja mam taką zasadę tak, że są ludzie, których bardzo szanuje. 00:41:46.740 --> 00:41:49.570 I jak mi Sylwia czubkowska mówi, że nie mogę tam być. 00:41:50.880 --> 00:41:54.690 Nie tej rozmowy tak, ale ja wiem, że gdybym był to ona, by mi powiedziała 00:41:54.920 --> 00:41:57.050 tak albo do. 00:41:57.200 --> 00:41:58.440 Państwo ma takiej samej zasadzie, nie ma. 00:41:58.450 --> 00:42:02.910 Ostatnio mnie poprosił o Wywiad żurnalista p l prawda taki pan 00:42:02.920 --> 00:42:07.160 który prowadzi bardzo takie sylwia czubkowska i się nie zgodziłem 00:42:07.170 --> 00:42:13.340 na prawo prawo kuba wątor to napisał tyle atramentu prawda internetowego 00:42:13.350 --> 00:42:16.040 wylał żeby pokazał pokazać kim jest pan żurnalista to ja nie 00:42:16.050 --> 00:42:20.310 mogę tak no to znaczy uważam że między wiem że mi to może zaszkodzić 00:42:20.320 --> 00:42:23.900 że może będę miał mniejsze zasięgi może gdzieś tam nie zaistnieje 00:42:23.910 --> 00:42:27.130 tam gdzie powinienem zaistnieć trudno no no trudno no boże no 00:42:27.140 --> 00:42:31.350 ale jednak albo Jednak czytam to, co poważni ludzie robią i mówią, 00:42:31.360 --> 00:42:34.810 albo zaczynamy się zachowywać jak chyba hipokryta tak także 00:42:35.800 --> 00:42:40.270 w kontekście tiktoka i mamy jeden kłopot zasadniczy, a mianowicie 00:42:40.280 --> 00:42:43.710 po pierwsze już teraz wiemy, że algorytm angażuje dzieci za 00:42:43.720 --> 00:42:44.230 nadto. 00:42:44.840 --> 00:42:49.560 Po drugie wiemy, że mamy oficjalne stanowiska także czy to organów 00:42:50.000 --> 00:42:53.560 unijnych, czy także tej naszej rady do spraw cyfryzacji, które 00:42:53.570 --> 00:42:54.870 też postulują, żeby tego nie używać. 00:42:54.880 --> 00:42:57.570 No to, no, nie można być moim zdaniem poważnym uczestnikiem 00:42:57.580 --> 00:42:58.250 debaty publicznej. 00:42:58.260 --> 00:43:00.270 Jeżeli wiemy, że takie rzeczy się dzieją. 00:43:00.470 --> 00:43:03.700 I jednocześnie to ignorujemy, natomiast ja bym chciał jedną 00:43:03.710 --> 00:43:06.950 rzecz powiedzieć, że ja bym gdzieś poszukał odrobinę optymizmu. 00:43:06.960 --> 00:43:08.860 Tak, to znaczy ja pamiętam, że jak zaczynałem. 00:43:10.010 --> 00:43:13.920 To takie mocne wejście do sfery publicznej, jak jak zostałem 00:43:13.930 --> 00:43:15.410 rzecznikiem praw obywatelskich. 00:43:15.450 --> 00:43:19.050 Ja pamiętam, ile było w mediach społecznościowych regularnego 00:43:19.060 --> 00:43:24.050 hejtu, takiego bardzo indywidualnego hejtu jak każda wypowiedź 00:43:24.060 --> 00:43:28.310 była bardzo mocno na różne sposoby, prawda? 00:43:28.320 --> 00:43:32.910 Podkręcana mam wrażenie mimo wszystko, że tego jest mniej. 00:43:32.960 --> 00:43:35.860 Ja nie mówię, że zostało to wyeliminowane, ale jest tego trochę 00:43:35.870 --> 00:43:39.330 mniej, ponieważ te algorytmy trochę inaczej zaczęły działać. 00:43:39.340 --> 00:43:41.710 Powstały mechanizmy filtrowania i zgłaszania. 00:43:42.010 --> 00:43:45.790 Które są trochę lepsze, ale też zauważcie, co się zdarzyło, 00:43:45.800 --> 00:43:50.090 że niektóre osoby zaczęły być odkrywane, zaczęły popełniać 00:43:50.100 --> 00:43:50.720 błędy, prawda? 00:43:50.730 --> 00:43:53.890 Ostatnio mieliśmy ten reportaż Szymona Jadczaka na temat tej 00:43:53.900 --> 00:43:54.650 pani Magdy. 00:43:55.040 --> 00:43:57.770 Pamiętam kiedyś był taki gość, który też mnie strasznie hejtował. 00:43:57.780 --> 00:44:01.030 Smok zero pięć prawda, też go kiedyś tam się udało zidentyfikować 00:44:01.040 --> 00:44:07.250 tak, czyli my i myślę, że to, że my nauczyliśmy się do jakich problemów 00:44:07.260 --> 00:44:10.920 prowadzą media społecznościowe, spowodowało reakcję albo 00:44:10.930 --> 00:44:14.050 taką właśnie obywatelską na zasadzie czyszczenia. 00:44:14.120 --> 00:44:17.580 Mediów społecznościowych z osób, które zagrażają pewnej dobrej 00:44:17.590 --> 00:44:20.720 wymianie, ale także i to nie zostało powiedziane. 00:44:21.040 --> 00:44:23.450 Jednak Unia Europejska odrobiła zadanie domowe. 00:44:23.460 --> 00:44:26.150 To dla mnie jednak przyjęcie tego pakietu. 00:44:26.370 --> 00:44:30.980 Dyrektyw Digital Services Puckett, czyli pakiet tych usług 00:44:30.990 --> 00:44:33.930 cyfrowych, to jest jednak krok w dobrym kierunku, ponieważ 00:44:33.940 --> 00:44:38.080 jak one zaczną być wdrażane, to zapewnią znacznie lepsze mechanizmy 00:44:38.350 --> 00:44:42.420 kontroli i pojawiają się też kary finansowe nakładane na media. 00:44:42.430 --> 00:44:46.800 No teraz tak ostatnia głośna kara ile miliard dwieście milionów euro. 00:44:46.960 --> 00:44:50.690 Nałożone na Facebooka, czyli na siedzibę prawda w Irlandii 00:44:50.700 --> 00:44:52.760 przez Inspektora Ochrony Danych Osobowych. 00:44:52.810 --> 00:44:55.320 To są ciekawe sygnały, to znaczy to pokazują, że my nie jesteśmy 00:44:55.330 --> 00:44:58.730 aż tak absolutnie bezbronni, tylko że w pewnym sensie zdając 00:44:58.740 --> 00:45:01.700 sobie sprawę z tego, że w interesie publicznym jest jakiś okiełznanie 00:45:01.710 --> 00:45:04.960 mediów społecznościowych, zaczynamy, zaczynamy stosować 00:45:05.200 --> 00:45:10.470 jakieś mechanizmy ograniczające ich taką wszechwładzę, ciągnąc 00:45:10.480 --> 00:45:14.340 ten wątek, chciałbym tylko się dopytać, bo tak dawno rozmawiałem 00:45:14.350 --> 00:45:16.540 jednym z prominentnych polityków. 00:45:17.330 --> 00:45:21.870 Platformy Obywatelskiej pytając, Jaki jest Plan koalicji 00:45:21.880 --> 00:45:24.080 Obywatelskiej na napraw. 00:45:24.260 --> 00:45:25.950 Mediów publicznych. 00:45:26.800 --> 00:45:31.220 Jeżeliby opozycja wygrała wybory i uzyskałem odpowiedź, że. 00:45:32.960 --> 00:45:36.350 W ogóle kwestie medialne czy obiegu informacji nie są w agendzie 00:45:36.360 --> 00:45:37.250 pierwszych stu dni. 00:45:37.780 --> 00:45:39.630 Znaczy, nie jest to interesujące dla opozycji. 00:45:40.620 --> 00:45:43.360 I chciałem Cię zapytać, skoro Unia Europejska rzeczywiście 00:45:43.370 --> 00:45:46.220 podejmuje działania i jest to jakiś ratunek? 00:45:46.260 --> 00:45:51.120 Czy myślisz, że w polityce krajowej są ludzie albo siły polityczne, 00:45:51.130 --> 00:45:53.690 które w ogóle zdają sobie z tego sprawę? 00:45:54.330 --> 00:45:59.290 I chciałyby się tym zająć na serio znaczy, rozumiejąc to, o czym 00:45:59.300 --> 00:46:02.570 wcześniej mówiłeś, że to nam deformuje demokrację i proces 00:46:02.580 --> 00:46:06.860 demokratyczny, ale jednak politycy, bo politycy rządzący 00:46:06.910 --> 00:46:08.540 sprawnie to wykorzystują. 00:46:09.910 --> 00:46:13.990 Duża część, może nie wszyscy, ale polityków opozycji nie. 00:46:14.060 --> 00:46:15.800 Nie dostrzega tego problemu szczególnie. 00:46:16.670 --> 00:46:19.400 Ja nie do końca się zgodzę, że problem nie jest dostrzegany, 00:46:19.410 --> 00:46:22.260 bo nawet jak przeczytamy ten ostatni Wywiad z Donaldem Tuskiem 00:46:22.270 --> 00:46:24.900 w newsweeku, no to tam jest wątek medialny. 00:46:24.910 --> 00:46:26.210 Tam się pojawia kwestia. 00:46:27.380 --> 00:46:31.100 Czy to jest nie ma tego w agendzie proponowanych rozwiązań na 00:46:31.110 --> 00:46:31.930 pierwsze sto dni? 00:46:32.390 --> 00:46:36.300 Ja tak się składa, że jakiś miesiąc temu uczestniczyłem w dyskusji 00:46:36.310 --> 00:46:39.330 Fundacji Batorego, gdzie były przedstawiane różne rozwiązania, 00:46:39.340 --> 00:46:40.040 różne koncepcje. 00:46:40.050 --> 00:46:41.250 Jak do tego podejść? 00:46:41.260 --> 00:46:41.430 Nie wiem. 00:46:41.440 --> 00:46:45.920 Oczywiście na ile to się przekłada na głos i podejście partii 00:46:45.930 --> 00:46:48.930 politycznych, natomiast tutaj mamy o tyle ciekawą sytuację, 00:46:49.140 --> 00:46:52.220 że mamy wciąż niewykonany wyrok Trybunału Konstytucyjnego 00:46:52.490 --> 00:46:54.870 z trzynastego grudnia dwa tysiące szesnastego roku, który 00:46:54.880 --> 00:46:57.620 dotyczył ustanowienia rady mediów narodowych i moim zdaniem 00:46:57.630 --> 00:47:00.940 pójście poprzez wykonanie tego wyroku jest pewnym rozwiązaniem, 00:47:00.950 --> 00:47:02.640 które mogłoby. 00:47:03.370 --> 00:47:06.870 To mówimy o mediach tradycyjnych teraz czy ktoś realnie będzie 00:47:06.880 --> 00:47:07.820 tym zainteresowany? 00:47:09.410 --> 00:47:13.360 Po stronie opozycyjnej, a drugie czy wdrożenie regulacji? 00:47:14.890 --> 00:47:17.740 Nawet implementacja tych unijnych, ale wdrożenie. 00:47:19.270 --> 00:47:22.260 Regulacji, które by możliwie. 00:47:23.280 --> 00:47:27.130 Yy to Sylwia może o tym więcej powiedzieć, ale no, były w stanie. 00:47:28.690 --> 00:47:33.550 Regulować, ograniczać serwisy społecznościowe czy platformy 00:47:33.560 --> 00:47:36.450 społecznościowe ich ich do dostęp. 00:47:36.910 --> 00:47:39.930 To co Włosi teraz zrobili z dostępem do młodzieży? 00:47:41.210 --> 00:47:43.970 Dobrze, ale to są moim zdaniem mimo wszystko dwie osobne kwestie. 00:47:43.980 --> 00:47:45.090 To znaczy czym? 00:47:46.990 --> 00:47:50.320 Mediów tradycyjnych i mediów publicznych, czym innym jest 00:47:50.330 --> 00:47:53.580 kwestia okiełznania mediów społecznościowych. 00:47:53.590 --> 00:47:57.900 I tutaj wydaje mi się, że ja bym mimo wszystko zaufał, że na poziomie 00:47:57.910 --> 00:48:00.460 unijnym lepiej sobie z tym poradzimy. 00:48:00.470 --> 00:48:03.710 Ze względu na skalę rynku i ze względu na oddziaływanie, niż 00:48:03.720 --> 00:48:07.980 jeżeli zaczniemy po prostu indywidualnie sobie z tym z tym radzić. 00:48:07.990 --> 00:48:11.460 Natomiast w kontekście mediów tradycyjnych ja myślę, że i można 00:48:11.470 --> 00:48:16.400 powiedzieć jedną ciekawą taką rzecz, która może jest nie bliżej 00:48:16.410 --> 00:48:16.840 znana. 00:48:17.150 --> 00:48:19.540 Ale dyskutuje się w Unii. 00:48:19.550 --> 00:48:24.160 Obecnie nad projektem European Media Freedom Act, czyli ustawy, 00:48:24.170 --> 00:48:27.420 która ma znaczy rozporządzenia unijnego, które ma wzmocnić 00:48:27.730 --> 00:48:32.940 kontrolę nad mediami publicznymi i które jest jednocześnie 00:48:33.110 --> 00:48:35.100 przez większość środowisk dziennikarskich krytykowane. 00:48:35.570 --> 00:48:38.790 Krytykowana tak natomiast mi się wydaje, że my moglibyśmy sobie 00:48:38.950 --> 00:48:40.380 powiedzieć coś takiego o k. 00:48:41.180 --> 00:48:44.790 W dwa tysiące piętnastym roku Polska dwa tysiące dwudziestym 00:48:44.800 --> 00:48:48.020 piątym roku Polska przejmuje prezydencję w Unii Europejskiej 00:48:48.030 --> 00:48:52.470 tak i uznajemy, że te wartości są dla nas ważne, że one są fundamentem 00:48:52.760 --> 00:48:57.970 demokracji, że na tym na walce o wolne media wyrosła Polska demokracja 00:48:57.980 --> 00:49:01.310 i że wolne media w tym okresie trudnym dwa tysiące piętnaście 00:49:01.320 --> 00:49:03.470 dwa tysiące dwadzieścia trzy były fundamentalne. 00:49:03.480 --> 00:49:08.010 Dlatego żeby te wartości mogły przetrwać, ja oczywiście zakładam, 00:49:08.020 --> 00:49:10.590 że opozycja demokratyczna wygrywa wybory i wtedy sobie mówimy 00:49:10.600 --> 00:49:13.840 o k chcemy w dwa tysiące W dwudziestym piątym roku podejść do 00:49:13.850 --> 00:49:17.390 tego kompleksowo i że to jest priorytet naszej prezydencji 00:49:17.400 --> 00:49:21.700 w Unii Europejskiej i że się zastanawiamy, jak możemy długoterminowo 00:49:21.710 --> 00:49:25.050 rozwiązać te problemy nie tylko w Polsce, ale na skalę całej 00:49:25.060 --> 00:49:28.260 Unii Europejskiej, a wydaje mi się, że to już ten, to już jest 00:49:28.270 --> 00:49:31.830 ten moment, kiedy my powinniśmy patrzeć trochę bardziej w przyszłość, 00:49:31.840 --> 00:49:35.180 niż tylko na zasadzie, co zrobić zaraz dzień po wyborach. 00:49:35.220 --> 00:49:36.650 A Sylwia mamy tyle czasu. 00:49:37.770 --> 00:49:40.060 dwa trzy lata do dwa tysiące dwudziestego piątego roku. 00:49:40.070 --> 00:49:40.970 Czy mamy tyle czasu? 00:49:41.150 --> 00:49:43.910 Znaczy jeżeli chodzi o regulacje unijne, którym tak przytakuje 00:49:43.920 --> 00:49:48.110 tak super znaczy naprawdę one nie są idealne, nie są być może 00:49:48.120 --> 00:49:49.070 aż tak wyśrubowane. 00:49:49.080 --> 00:49:52.410 Te te regulacje jakby się chciało, ale poszły w dobrą stronę 00:49:52.420 --> 00:49:56.320 mówi o czym mniej więcej mówimy tutaj głównie mówimy o diecie 00:49:56.330 --> 00:49:58.850 też serwisach, czyli takim akcie o usługach cyfrowych, gdzie 00:49:58.860 --> 00:50:00.070 wprowadzana jest kontrola. 00:50:00.370 --> 00:50:01.300 I to jest jednak bardzo ważne. 00:50:01.310 --> 00:50:05.210 Krajowa to nie będzie kontrola ona na poziomie poziomie Komisji 00:50:05.220 --> 00:50:08.190 Europejskiej będzie kontrola nad tymi największymi platformami 00:50:08.200 --> 00:50:09.610 powyżej czterdziestu pięciu milionów. 00:50:10.200 --> 00:50:16.060 W Europie, ale egzekutywa będzie Krajowa i tu jest i tu jest potężny, 00:50:16.250 --> 00:50:19.570 potężne właśnie wyzwanie tego się nie da zrzucić na Unię Europejską 00:50:19.750 --> 00:50:20.880 kontrolę nad platformami. 00:50:20.890 --> 00:50:23.940 Kontrola również na dostępem do algorytmów i ich przejrzystością. 00:50:24.260 --> 00:50:27.500 I jak mówię tutaj o potężnym wyzwaniu, to znaczy każde państwo 00:50:27.510 --> 00:50:30.830 będzie musiało wskazać swoją instytucję taką władzę wdrażającą 00:50:30.980 --> 00:50:35.380 i w Polsce są aktualnie rozważane trzy instytucje UOKiK uke 00:50:35.450 --> 00:50:38.720 i Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji i Krajowa Rada ma największe 00:50:38.730 --> 00:50:39.200 szanse. 00:50:40.200 --> 00:50:42.510 To chyba się samo komentuje, prawda? 00:50:42.520 --> 00:50:45.430 Jeżeli to będzie UOKiK co ma wydawałoby się, że będzie trochę lepsze. 00:50:45.910 --> 00:50:49.230 To niestety byłoby wtedy to oparte na prawie nie cywilnym, tylko 00:50:49.240 --> 00:50:52.780 prawie konsumenckim, więc te tematy takie powiedzmy prawne. 00:50:52.850 --> 00:50:55.540 To prawa człowieka polityczny byłyby mnie już kontrolowane, 00:50:55.550 --> 00:50:57.060 jeżeli chodzi o algorytmy, więc. 00:50:58.250 --> 00:51:03.430 Krajowa Rada ma naj bo uke w ogóle nie ma telewizji najbardziej. 00:51:04.820 --> 00:51:08.640 Z Maciejem Świderskim na czele najbardziej upolityczniona 00:51:08.650 --> 00:51:10.900 Krajowa Rada od czasów powstania. 00:51:10.910 --> 00:51:13.650 W zasadzie właśnie widzimy, co robi chociażby w TOK FM. 00:51:13.660 --> 00:51:15.420 Tak utrudnia proces. 00:51:16.700 --> 00:51:18.510 Hania koncesji nakłada kary. 00:51:19.210 --> 00:51:22.530 Więc to niestety nie zrzucimy wszystkiego na Unię, nie ma co 00:51:22.540 --> 00:51:23.300 aż tak liczyć. 00:51:23.500 --> 00:51:26.210 Tak jest skonstruowane prawo unijne, że egzekutywa jest na 00:51:26.220 --> 00:51:27.190 poziomie krajowym. 00:51:27.880 --> 00:51:31.700 I to jest potężny znaczy to jest dobry zamysł, a to jest potężne 00:51:31.710 --> 00:51:34.220 wyzwanie w sytuacji, w których w różnych państwach różnie z 00:51:34.230 --> 00:51:38.120 egzekutywa czy mamy czas wiesz czy, czy do dwudziestego piątego 00:51:38.130 --> 00:51:44.750 roku o co innego mi chodzi, czy czy postęp związany z, że algorytmami 00:51:44.760 --> 00:51:47.440 i samo uczącymi się sztuczną inteligencją, dezinformacją 00:51:47.450 --> 00:51:50.780 i wszystkimi tymi procesami, o których mówimy, czy nie spowoduje, 00:51:50.790 --> 00:51:55.200 że za, że być może w tym roku będą jakieś ostatnie kwazi demokratyczne 00:51:55.210 --> 00:51:58.000 wybory, a potem to już wszystko zostanie pozamiatane już przepływy 00:51:58.010 --> 00:51:58.530 elektoratów? 00:51:58.610 --> 00:52:01.680 Nie będą możliwe, nie będzie możliwe wprowadzanie nowych idei, 00:52:01.950 --> 00:52:07.840 gdyż będzie wszystko pozamykane w manieczkach i nasz będziemy 00:52:07.850 --> 00:52:08.620 w innym świecie. 00:52:08.630 --> 00:52:10.340 Na szczęście jednak. 00:52:11.500 --> 00:52:15.280 O tym wiem od kilku lat, że jest z tym potężny problem i te regulacje 00:52:15.290 --> 00:52:16.140 idą one idą. 00:52:16.150 --> 00:52:19.100 Oczywiście mówię regulacje, kontrole, pilnowanie. 00:52:20.320 --> 00:52:23.100 Wręczanie karta kara wspomniana przez pana profesora to kara 00:52:23.110 --> 00:52:26.860 za to, że meta, czyli właściciel Facebooka Instagrama, transferuje 00:52:26.870 --> 00:52:30.220 dane Europejczyków do Stanów Zjednoczonych, gdzie jak wiemy 00:52:30.230 --> 00:52:33.500 od dziesięciu lat NSA i może mieć do nich dostęp dziesięć lat, 00:52:33.510 --> 00:52:37.400 zajął Unii Europejskiej tej to dojście do poziomu w lepienia 00:52:37.410 --> 00:52:37.860 kary. 00:52:37.870 --> 00:52:42.340 Tak więc bardzo wolno to te procesy toczą się, ale się toczą. 00:52:42.940 --> 00:52:46.180 A ostatnim czasie zaczęło przyspieszać, bo i nasza wiedza mówię 00:52:46.190 --> 00:52:49.880 nasza dziennikarzy, ekspertów, regulatorów jest coraz większa 00:52:50.200 --> 00:52:54.200 i następuje, bo powiedzmy, tak, my tu jesteśmy, mówimy o Polsce, 00:52:54.210 --> 00:52:56.400 ale my nie jesteśmy tutaj samotną wyspą. 00:52:56.410 --> 00:53:00.800 Tak to się dzieje naprawdę globalnie i bardzo warto patrzeć 00:53:00.810 --> 00:53:02.810 na to, co się dzieje też w innych miejscach. 00:53:02.850 --> 00:53:05.850 Ja bym na przykład zwróciła uwagę na niezwykle ciekawą rzecz, 00:53:05.860 --> 00:53:09.980 która zadziała wczoraj w Kalifornii w centrum liberalnego 00:53:10.230 --> 00:53:14.040 znaczy sercu liberalnej Ameryka Ameryki Pro. 00:53:14.370 --> 00:53:17.060 Technologicznej no Dolina krzemowa i tak dalej. 00:53:17.070 --> 00:53:22.250 Stan Kalifornia przegłosował prawo mimo szantażu mety przegłosował 00:53:22.260 --> 00:53:25.950 prawo nowy akt pro dziennikarski pro medialny, zgodnie z którym 00:53:26.170 --> 00:53:29.550 media społecznościowe, takie jak meta właśnie, czyli właściciel 00:53:29.560 --> 00:53:33.880 Facebooka Instagrama, będzie musiał wprowadzać opłaty. 00:53:34.610 --> 00:53:37.560 Dla mediów tradycyjnych za korzystanie z ich treści. 00:53:38.620 --> 00:53:43.120 Coś, co w Unii Europejskiej też teoretycznie jest coś, co powinniśmy 00:53:43.130 --> 00:53:45.920 mieć już wdrożone w Polsce, ale oczywiście nie ma cały czas ustawy 00:53:46.190 --> 00:53:47.000 wdrażającej. 00:53:47.010 --> 00:53:50.530 To jest dyrektywy o prawach europejskich na rynku cyfrowym, 00:53:50.750 --> 00:53:52.300 więc Kalifornia to przepchnęła. 00:53:52.310 --> 00:53:55.120 A mówię, meta szantażowała, że jak to jak ta dyrektywa, to ten 00:53:55.130 --> 00:53:57.020 akt przejdzie, to wyjdzie z Kalifornii. 00:53:57.780 --> 00:53:59.870 Znaczy wyjdzie, zablokuje wszystkie treści medialne, tak 00:53:59.880 --> 00:54:04.510 jak zrobiła w Australii dwa lata temu, więc swoją drogą Australia 00:54:04.520 --> 00:54:05.940 tak tam też się płaci. 00:54:05.950 --> 00:54:08.780 Tam platformy społecznościowe płacą za korzystanie z treści 00:54:08.790 --> 00:54:11.920 medialnych, bo na tych treściach medialnych budują swoje zasięgi. 00:54:12.180 --> 00:54:13.800 w Europie też już w większości krajów. 00:54:15.470 --> 00:54:18.610 Zaczęło się, zanim to się w Europie udało. 00:54:18.620 --> 00:54:21.610 To media społecznościowe najsilniejsze, najsilniejsi gracze 00:54:21.620 --> 00:54:24.930 na tym rynku rozpętali awanturę, nazywając tą reformę ACTA 00:54:24.940 --> 00:54:27.840 dwa i nazywając to wszystko podatkiem od linków, że nie będzie 00:54:27.850 --> 00:54:33.000 można linków wklejać, więc i tak naprawdę dużo mediów zresztą 00:54:33.010 --> 00:54:34.330 tak dokładnie o tym pisało. 00:54:34.380 --> 00:54:37.330 Działań trochę tak kontr sobie można powiedzieć przeciwko 00:54:37.340 --> 00:54:40.770 własnemu interesowi, więc ja mówię, nie jesteśmy tu samotną 00:54:40.780 --> 00:54:45.040 wyspą, to się dzieje na świecie, rośnie świadomość rośnie, 00:54:45.050 --> 00:54:46.340 wiedza to nie będzie proste. 00:54:46.410 --> 00:54:49.950 Proces bo też oczywiście dom różne siły, działają też lobbingowe. 00:54:49.960 --> 00:54:52.430 Prawda i polityczne siły, ale. 00:54:53.570 --> 00:54:56.480 Ja to cały czas mam takie przekonanie, że naprawdę naszą naszą 00:54:56.490 --> 00:55:00.580 tutaj bronią jest wiedza i świadomość tego, jak to wygląda. 00:55:00.590 --> 00:55:04.000 Im bardziej będziemy świadomi tym łatwiej tym trudniej też będzie. 00:55:04.010 --> 00:55:08.110 No politykom tam nam nie wciskać różne opowieści. 00:55:09.100 --> 00:55:12.560 Ukraina nie jest w Unii Europejskiej jeszcze przez chwilę nie 00:55:12.570 --> 00:55:13.840 będzie jaki. 00:55:13.890 --> 00:55:18.240 Jakie są przewidywania na to, co po wojnie w związku z mediami 00:55:18.250 --> 00:55:22.900 w Ukrainie rzenia, bo czy hulaj Dusza piekła nie ma? 00:55:22.950 --> 00:55:23.450 Czy? 00:55:24.330 --> 00:55:25.340 Czy jest jakaś strategią? 00:55:25.350 --> 00:55:29.160 W tym kontekście mam wrażenie, mimo że oczywiście istnieje 00:55:29.170 --> 00:55:33.930 cenzura wojenna jest coś takiego w mediach i wszystko się nie. 00:55:35.020 --> 00:55:40.820 Tak tym niemniej mam wrażenie, że bardzo dobrze mamy 00:55:40.900 --> 00:55:45.860 sytuację opanowaną z wolnością słowa i z no na przykład opowiem 00:55:45.870 --> 00:55:48.760 chociażby jeden z przykładów to było, jeżeli się nie mylę. 00:55:48.770 --> 00:55:53.840 Kilka miesięcy temu, kiedy jeden z dzienników opublikował 00:55:53.850 --> 00:55:56.900 informację o tym, że Ministerstwo Obrony Narodowej kupuje 00:55:56.910 --> 00:56:02.580 za drogie artykuły spożywcze za wysokie ceny na jajka, kasze 00:56:02.590 --> 00:56:05.140 gryczaną pomidory i tak dalej. 00:56:06.720 --> 00:56:09.970 Wiceminister obrony stracił pracę jeszcze mnóstwo osób. 00:56:09.980 --> 00:56:12.650 Prawie minister obrony narodowej stracił za to pracę. 00:56:14.030 --> 00:56:19.340 I to w czasie wojny media krytykują też, mimo że jest wojna, mimo 00:56:19.350 --> 00:56:22.800 że wszyscy zadają sobie sprawę z tego, że Rosja natychmiast 00:56:22.810 --> 00:56:26.440 podchwytuje takie rzeczy i wykorzystuje propagandowo, ale 00:56:26.820 --> 00:56:27.700 też. 00:56:27.890 --> 00:56:32.270 Główna narracja jest taka, że chcemy być uczciwi i tylko prawda 00:56:32.280 --> 00:56:36.520 może nam pomóc wygrać i pozostać N. 00:56:36.590 --> 00:56:40.110 Normalnymi ludźmi, obywatelami własnego kraju albo pana dla 00:56:40.120 --> 00:56:40.870 pana profesora. 00:56:40.880 --> 00:56:44.340 Bardzo pewnie pan mógł pan ma być słyszeć o tej historii takiej 00:56:44.350 --> 00:56:49.170 dezinformacyjnej, kiedy rzeczniczka praw obywatelskich 00:56:49.180 --> 00:56:53.170 była taka ludmyła, denisowa, która u nas była rzeczniczką praw 00:56:53.180 --> 00:56:56.860 obywatelskich po wybuchu dużej wojny, regularnie w mediach 00:56:56.870 --> 00:57:01.130 społecznościowych publikowała informacje na temat przemocy 00:57:01.140 --> 00:57:06.080 gwałtów ze strony Rosjan, że tam dziecko świeczką zostało zgwałcone. 00:57:06.380 --> 00:57:10.900 Kobieta to dziecko w wieku trzynastu na lat dziewięciu lat i. 00:57:11.050 --> 00:57:15.550 Redakcja chyba ukraińskiej prawdy to taki można powiedzieć. 00:57:15.600 --> 00:57:19.650 Ukraiński Onet zrobił śledztwo, żeby dowiedzieć się, gdzie 00:57:19.660 --> 00:57:23.550 są dowody, te, gdzie są te osoby i okazało się, że rzeczniczka 00:57:23.560 --> 00:57:27.350 praw obywatelskich te historie wymyślała. 00:57:28.650 --> 00:57:32.260 I redakcja przed tym jako publikować te informacje zrobiła 00:57:32.270 --> 00:57:35.820 duży wstęp, że długo trwała dyskusja w naszej redakcji, czy 00:57:35.830 --> 00:57:40.680 w ogóle w czasie wojny wypada mówić o tym, że po naszej stronie 00:57:40.690 --> 00:57:45.620 ktoś bardzo nieuczciwie się zachowywał tych zbrodni, ale postanowiliśmy 00:57:45.630 --> 00:57:49.220 to opublikować i napisać o tym, ponieważ tych zbrodni prawdziwych 00:57:49.230 --> 00:57:53.420 jest tak dużo, że to jest obrażaniem w ogóle tych prawdziwych 00:57:53.430 --> 00:57:56.840 ofiar i nie musimy wymyślać historie, że dziecko Świeczką zostało 00:57:56.850 --> 00:57:58.500 zgwałcone tylko historię. 00:57:58.510 --> 00:58:01.530 Kiedy rzeczywiście dzieci, Kobiety, mężczyźni. 00:58:01.770 --> 00:58:05.300 Byli gwałceni, zabijani, katowani. 00:58:05.310 --> 00:58:09.270 Tego jest tak dużo, że nie możemy ich obrażać tym, że wymyślamy coś. 00:58:09.530 --> 00:58:15.310 No i rzeczniczka straciła swoje miejsce pracy, więc mam wrażenie, 00:58:15.320 --> 00:58:16.620 że nie jest źle. 00:58:17.380 --> 00:58:20.900 Chciałabym teraz na zmienić trochę temat, chociaż. 00:58:21.630 --> 00:58:24.910 Niedaleko odejdę i zapytać państwa edukację medialną, bo to 00:58:24.920 --> 00:58:28.150 pan profesor Bodnar o tej edukacji zaczął mówić. 00:58:28.160 --> 00:58:33.110 Pan edukuje obywatelsko, pan jeździ, jeździł pan po całej Polsce. 00:58:33.360 --> 00:58:37.330 W takim programie procesie tur do konstytucja pan jeździ po 00:58:37.340 --> 00:58:39.960 całej Polsce i tłumaczy, czym jest demokracja, czym jest wolność 00:58:39.970 --> 00:58:41.350 słowa, a czym jest konstytucja. 00:58:41.840 --> 00:58:45.170 Natomiast co to jest ta, co, co, czym jest ta edukacja medialna 00:58:45.180 --> 00:58:48.130 i czy ona nam jest potrzebna? 00:58:48.140 --> 00:58:52.170 Tutaj muszę zrobić mały wstęp, a w zasadzie na ten wstęp oddam 00:58:52.180 --> 00:58:54.010 głos i jarkowi włodarczykowi. 00:58:54.090 --> 00:58:58.960 Żeby powiedział o tym, co my jako Press klub Wykombinowali śmy, 00:58:58.970 --> 00:59:02.780 jeśli chodzi o edukację medialną i jak to nasze kombinowanie 00:59:02.790 --> 00:59:05.520 próbujemy, a w zasadzie wcielamy w życie. 00:59:06.630 --> 00:59:11.780 dwa lata temu żeśmy opracowali autorski program edukacji medialnej, 00:59:11.790 --> 00:59:17.070 ale nie taki pojedynczych pogadanek dla młodzieży w szkołach, 00:59:17.080 --> 00:59:20.050 tylko w jednym z liceów warszawskich. 00:59:20.060 --> 00:59:24.390 Wdrożyliśmy regularne lekcje co tydzień to to co dwa tygodnie 00:59:24.400 --> 00:59:29.450 dwie godziny, trzyletni program edukacji medialnej, chcąc 00:59:29.460 --> 00:59:33.050 go przetestować, ja zostałem nauczycielem tej edukacji medialnej. 00:59:33.060 --> 00:59:34.630 Magda i inne osoby z klubu są. 00:59:34.640 --> 00:59:35.850 Jesteśmy współautorami. 00:59:36.740 --> 00:59:39.930 Teraz mogę powiedzieć, że w ankietach uczniowskich Jarek Włodarczyk 00:59:39.940 --> 00:59:41.930 wygrywa w zasadzie jako nauczyciel. 00:59:42.090 --> 00:59:47.020 To prawda, bardzo dziękuję, ale chcę powiedzieć, że po dwóch latach. 00:59:49.590 --> 00:59:54.820 Ale po dwóch latach, teraz ostatnio mieliśmy lekcje i w tej szkole 00:59:54.830 --> 00:59:57.550 akurat w warszawskiej szkole realnej dzieci na koniec roku 00:59:57.560 --> 00:59:59.950 robią takie portfolio, czego się nauczyły i to. 01:00:00.050 --> 01:00:02.690 Nie pojawiała ta edukacja medialna dość często jedna z dziewczynek 01:00:02.700 --> 01:00:05.670 powiedziała, że od instalowała tiktoka i ja na lekcji mówię 01:00:05.680 --> 01:00:09.710 do nich, że właśnie tutaj było to w tej prezentacji, że to bardzo 01:00:09.720 --> 01:00:10.170 jest taki. 01:00:10.180 --> 01:00:14.170 No dla mnie sukces, że że zrozumiała to, a oni takie oburzenie 01:00:14.180 --> 01:00:17.360 w klasie, jak to przy myśmy wszyscy od instalowali TIK toka. 01:00:17.960 --> 01:00:23.730 Co więcej, prawie wszyscy są na różnych detoks ach od ekranów. 01:00:23.940 --> 01:00:27.230 Teraz się umówili na wakacje, że robią tydzień w ogóle bez smartfonów. 01:00:27.240 --> 01:00:31.020 Tak totalnie wszyscy będą przechodzą na stare Nokie i tak dalej. 01:00:31.620 --> 01:00:35.470 Ale państwo polskie takiego programu nie ma. 01:00:35.480 --> 01:00:35.670 Znaczy. 01:00:35.680 --> 01:00:38.230 Obawiałbym się, gdyby minister czarnek taki program wprowadzał, 01:00:38.240 --> 01:00:41.670 ale my zresztą Gdańsk jest jednym z miast. 01:00:41.680 --> 01:00:43.280 Gdzie w kró. 01:00:43.380 --> 01:00:47.270 Szef szkołach samorządowych też taki program edukacji medialnej 01:00:47.280 --> 01:00:52.510 wspólnie będziemy wdrażać i też zapraszamy wszystkie miasta, 01:00:52.520 --> 01:00:53.210 gminy. 01:00:53.330 --> 01:00:56.100 My opracowujemy podręcznik w tej chwili do tej edukacji. 01:00:56.110 --> 01:00:59.320 Podręcznik dla nauczycieli i chcemy, żeby to na poziomie samorządowym 01:00:59.330 --> 01:01:02.820 jest szkół społecznych i prywatnych i w szkołach samorządowych, 01:01:02.830 --> 01:01:07.340 żeby to powoli wdrażać w liceach taki trzyletni program edukacja. 01:01:07.720 --> 01:01:11.650 Od fundamentu demokracji aż po r. 01:01:11.720 --> 01:01:15.140 Rozumienie dlaczego bez zachęcania uczeń musi sam zrozumieć, 01:01:15.150 --> 01:01:19.000 dlaczego ma tiktoka nie mieć tak jak politycy muszą to zrozumieć? 01:01:19.010 --> 01:01:24.200 Nie wszyscy są tak światli jak Adam Bodnar, ale na ile państwo? 01:01:24.610 --> 01:01:27.240 Bo ja mam wrażenie, że jednak na poziomie właśnie idę. 01:01:27.250 --> 01:01:30.800 Z informacji i edukacji medialnej w ogóle na poziomie edukacji 01:01:30.810 --> 01:01:34.520 przez trzydzieści lat, ale my wszędzie gdzieś po kapitał po 01:01:34.530 --> 01:01:38.020 kapitulować liśmy i. 01:01:38.780 --> 01:01:44.280 Na ile my jesteśmy w stanie zapewnić sobie apolitycznie? 01:01:44.350 --> 01:01:46.380 Czy obywatelom, którym mają służyć? 01:01:47.350 --> 01:01:51.720 Yy no to o czym Sylwia powiedziano tą odporność wynikającą z 01:01:51.730 --> 01:01:53.530 wiedzy zrozumi. 01:01:54.280 --> 01:01:55.720 Jak ten świat działa? 01:01:58.540 --> 01:02:02.930 Ja myślę, że to co robicie teraz, to właśnie nie jest świadectwo 01:02:02.940 --> 01:02:06.430 kapitulacji, tylko tego co wiesz. 01:02:06.540 --> 01:02:08.960 Co robimy jako organizacja dziennikarska? 01:02:08.970 --> 01:02:14.060 Do tego dojdę tak tylko to jest właśnie świadectwo tego, że jesteście 01:02:14.070 --> 01:02:16.520 świadomi problemu i że to jest po prostu potrzebne. 01:02:17.000 --> 01:02:19.340 Jest taka taki Instytut, taki think Tanks. 01:02:19.650 --> 01:02:22.300 Sophie Open Society. 01:02:23.150 --> 01:02:26.530 Nie mylić z tym Open Society Foundations zupełnie osobny think 01:02:26.540 --> 01:02:30.950 tank, który przeprowadza badania midia literacy, czyli tej 01:02:30.960 --> 01:02:36.190 właśnie świadomości w kontekście korzystania z mediów i mają 01:02:36.200 --> 01:02:39.450 taki właśnie media literacy indeks i na pierwszym miejscu jest 01:02:39.460 --> 01:02:39.950 Finlandia. 01:02:39.960 --> 01:02:42.350 w Europie Polska jest na dziewiętnastym miejscu. 01:02:42.400 --> 01:02:45.770 Można by powiedzieć, że nie tak źle, tylko dodam w Finlandii 01:02:45.780 --> 01:02:50.590 edukacja medialna jest osobnym przedmiotem nauczania od przedszkola 01:02:50.700 --> 01:02:51.370 do matury. 01:02:51.610 --> 01:02:54.640 No właśnie, no i to jest odpowiedź na to, co trzeba zrobić, a u 01:02:54.650 --> 01:02:55.910 nas na razie w jednej szkole. 01:02:56.210 --> 01:02:59.320 To znaczy, chodzi mi o to, że te wszystkie inicjatywy, które 01:02:59.330 --> 01:03:02.440 są podejmowane, czy to przez organizacje dziennikarskie, 01:03:02.700 --> 01:03:06.480 czy przez miasto Gdańsk, czy przez inne samorządy, bo o ile wiem 01:03:06.490 --> 01:03:10.940 też takie działania się pojawiają rzadko, bo rzadko, ale jednak 01:03:11.160 --> 01:03:14.600 to jest coś, co po prostu powinno być przeszczepione do oficjalnego 01:03:14.610 --> 01:03:15.720 programu polskiej szkoły. 01:03:16.200 --> 01:03:18.020 Że prawdop. 01:03:18.090 --> 01:03:22.760 Podobnie, jeżeli nie wiem czy przetrwa podręcznik, prawda? 01:03:22.770 --> 01:03:25.730 Przerażonym podręcznik, przedmiot, historia i teraźniejszość, 01:03:25.740 --> 01:03:29.090 ale jeżeli wrócimy na przykład do Zwyczajnego Wosu, No to w ramach 01:03:29.100 --> 01:03:33.000 tego wosu powinny być normalnie zajęcia w zakresie edukacji 01:03:33.010 --> 01:03:35.860 medialnej, ale żeby to zrobić nie wystarczy tylko napisać, 01:03:36.450 --> 01:03:36.790 prawda? 01:03:36.800 --> 01:03:39.930 cztery godziny w roku czy tam szesnaście godzin w roku. 01:03:40.140 --> 01:03:42.750 Tylko przede wszystkim trzeba przeszkolić nauczycieli, żeby 01:03:42.760 --> 01:03:45.790 wiedzieli o czym oni mają mówić i teraz wasze materiały do tego 01:03:45.800 --> 01:03:49.230 się idealnie na będą nadawały tylko żeby to zrobić. 01:03:49.720 --> 01:03:52.480 Moim zdaniem najważniejsza rzecz znowu dochodzimy do polityki, 01:03:52.700 --> 01:03:55.760 że ta osoba, która zostanie ministrem edukacji w przyszłości, 01:03:56.090 --> 01:03:58.730 to nie będzie osoba, która będzie administrowała. 01:04:00.130 --> 01:04:03.520 Oświatą, czyli będzie gdzieś tam dokonywała przesunięcia, prawda? 01:04:03.530 --> 01:04:05.010 Tu zatrudnimy więcej nauczycieli. 01:04:05.020 --> 01:04:09.150 Tu trochę zmodyfikować jest ta osoba w koalicji Obywatelskiej, 01:04:09.160 --> 01:04:12.370 która marzy o tym, żeby zostać ministrem edukacji, czy też ministrem 01:04:12.380 --> 01:04:12.830 edukacji. 01:04:12.840 --> 01:04:14.450 Jest bardzo aktywna na tiktoku. 01:04:15.830 --> 01:04:19.840 O K nie wiem co to jest, ale wiesz, no, ornitolog nie musi umieć 01:04:19.850 --> 01:04:22.920 fruwać, no ja nie wiem o jakim mowa. 01:04:22.930 --> 01:04:27.260 Natomiast ja myślę, że to jest właśnie rola społeczeństwa obywatelskiego, 01:04:27.270 --> 01:04:31.440 żeby powiedzieć tak, my się domagamy rzeczywistego podejścia 01:04:31.450 --> 01:04:35.860 do oświaty w taki sposób, abyśmy kształtowali nowoczesnego, 01:04:35.870 --> 01:04:39.550 świadomego obywatela, że to jest rola, nie tylko przekazywanie 01:04:39.560 --> 01:04:41.990 wiedzy, ale przygotowanie stu lat. 01:04:42.000 --> 01:04:43.960 Tego nie robimy nie, no nie robiliśmy. 01:04:43.970 --> 01:04:46.700 Właśnie dlatego mówię, że nie może to być osoba, która będzie 01:04:46.710 --> 01:04:47.840 administrowała oświatą. 01:04:47.910 --> 01:04:49.650 Tylko osoba, która jest świadoma. 01:04:49.720 --> 01:04:55.480 Jakie znaczenie ma oświata, demokracja, edukacja Obywatelska, 01:04:55.490 --> 01:04:58.910 antydyskryminacyjna, medialna, złośliwie. 01:04:58.920 --> 01:05:02.750 Powiem, że mam wrażenie, że obecnie nam panujący minister edukacji 01:05:02.760 --> 01:05:07.180 on ma świadomość siły edukacji i nie jest taki prosty, jak mało 01:05:07.370 --> 01:05:10.290 jest prostym administratorem wprowadza nowe przedmioty, 01:05:10.500 --> 01:05:13.860 podręczniki do tych przedmiotów stara się jednak pewną koncepcję, 01:05:13.870 --> 01:05:17.470 którą ma świata forsować znacznie bardziej niż inni ministrowie, 01:05:17.480 --> 01:05:17.900 więc. 01:05:18.760 --> 01:05:25.160 Ale ja właśnie to ja właśnie mam to na myśli tylko, że jeżeli zakładamy, 01:05:25.210 --> 01:05:29.880 że naszym jeżeli wszyscy powtarzamy non stop, że jednym z powodów 01:05:29.890 --> 01:05:34.640 kryzysu praworządności w Polsce był brak edukacji Obywatelskiej, 01:05:34.650 --> 01:05:38.220 no to to trzeba naprawić w kierunku budowania poszanowania 01:05:38.230 --> 01:05:42.510 dla wartości konstytucyjnych, liberalnych i edukacja medialna 01:05:42.520 --> 01:05:45.440 jest tego częścią, ale jeżeli drodzy państwo o tym w ogóle mówimy, 01:05:45.450 --> 01:05:47.320 to moim zdaniem powinniśmy wytłumaczyć, o co nam chodzi. 01:05:47.330 --> 01:05:50.200 Też tak to znaczy przede wszystkim, żeby ten uczeń COM. 01:05:50.280 --> 01:05:52.770 Powinien wiedzieć i rozumieć po tej edukacji medialnej. 01:05:52.910 --> 01:05:56.250 To znaczy po pierwsze jak się pozyskuje i jak się robi, jak są 01:05:56.400 --> 01:05:59.380 rozpowszechniane informacje, jakie mamy różne rodzaje mediów 01:05:59.390 --> 01:06:02.780 drukowanych, społecznościowych, audiowizualnych, to jest 01:06:02.790 --> 01:06:03.210 mi się wydaje. 01:06:03.220 --> 01:06:06.130 Pierwsza rzecz, bo to wcale nie jest oczywiste jak ja moich studentów 01:06:06.140 --> 01:06:06.410 prawa. 01:06:06.420 --> 01:06:09.630 Pytam, czy oni pytali artykuł w ostatnim numerze polityki, 01:06:09.640 --> 01:06:13.210 to oni na mnie tak patrzą naprawdę jakbym mówił o UFO co najmniej 01:06:14.320 --> 01:06:16.990 to jest pierwsza rzecz, a druga rzecz jak odróżnić prawdę od 01:06:17.000 --> 01:06:20.540 fałszu, to znaczy jak identyfikować dezinformacje? 01:06:21.130 --> 01:06:23.850 I teraz w kontekście chociażby sztucznej inteligencji, to 01:06:23.860 --> 01:06:26.690 będzie wielkie wyzwanie, prawda też jak korzystać ze sztucznej 01:06:26.700 --> 01:06:29.570 inteligencji, bo tego nie unikniemy w taki sposób, żeby nie 01:06:29.580 --> 01:06:33.470 dać się wkręcić fałszywe informacje, która ta sztuczna inteligencja 01:06:33.630 --> 01:06:38.250 tak pięknie też produkuje i i tą rzeczywistość nam jakoś tak 01:06:38.260 --> 01:06:41.890 ładnie czasami koloruje, bo jej akurat właśnie algorytm tak 01:06:41.950 --> 01:06:46.150 podpowiedział, Szanowni Państwo, wystarczy dwa lata pracy 01:06:46.160 --> 01:06:50.270 regularnej pracy z młodzieżą, żeby ta młodzież, która wcześniej 01:06:50.280 --> 01:06:53.070 nie oglądała żadnych programów informacyjnych. 01:06:53.550 --> 01:06:58.120 Nie, no tak nie miała w zasadzie kontaktu z. 01:06:58.550 --> 01:07:02.490 Informacją codziennie oglądała News, miała świadomość tego, 01:07:02.500 --> 01:07:08.070 co co się dzieje, umiała napisać krótką relację, krótkie podsumowanie, 01:07:08.080 --> 01:07:13.610 krótką depeszę z wydarzeń w Polsce i za granicą, i to z różnych 01:07:13.620 --> 01:07:14.110 dziedzin. 01:07:14.300 --> 01:07:16.990 Doświadczamy tego naprawdę codziennie. 01:07:18.470 --> 01:07:22.000 Wyrobienie w sobie nawyku, bo to jest jakby kluczem do kwestionowania 01:07:22.010 --> 01:07:22.760 wszystkiego. 01:07:23.930 --> 01:07:24.850 Do tego nauczyć. 01:07:24.860 --> 01:07:26.930 Ja mam pytanie do Sylwii czułowski, bo to jest Sylwia. 01:07:26.940 --> 01:07:31.810 Od lat też oprócz tego, że jesteś aktywną dziennikarką, to jeszcze 01:07:31.820 --> 01:07:32.400 mam wrażenie. 01:07:32.410 --> 01:07:36.890 Masz taką misję, też jeździsz po Polsce i po świecie i nauczasz 01:07:36.900 --> 01:07:40.010 tłumaczysz poświecasz wyjaśnia. 01:07:40.080 --> 01:07:44.570 Ponieważ jakie czyha na nas zagrożenia i jak mamy się przed tymi 01:07:44.930 --> 01:07:50.150 zagrożeniami bronić, ty uprawiasz taką edukację medialną? 01:07:51.810 --> 01:07:54.840 No działając po prostu znaczy ja bym bardzo nie chciała, żeby 01:07:54.850 --> 01:08:00.120 dziennikarze mu się masowo przechodzić w buty dziennika znaczy 01:08:00.130 --> 01:08:02.560 nauczycieli tak edukatorów medialnych, ale to się dzieje. 01:08:02.570 --> 01:08:05.540 No sporo dziennikarzy prowadzi warsztaty, prowadzi zajęcia, 01:08:05.810 --> 01:08:09.140 też prowadziłam zajęcia w liceach, tylko ja mam. 01:08:09.580 --> 01:08:12.160 Jestem taki problem, że licea to naprawdę za późno i za mało. 01:08:12.370 --> 01:08:14.480 Znaczy super, że to się dzieje, ale to jest za mało. 01:08:14.490 --> 01:08:16.940 To jest to, co pan profesor mówił od przedszkola. 01:08:17.210 --> 01:08:20.260 Naprawdę edukacja medialna powinna być prowadzona od przedszkola 01:08:20.760 --> 01:08:23.600 jako stały element. 01:08:23.640 --> 01:08:25.290 Tak naprawdę podstawy programowej. 01:08:25.300 --> 01:08:27.860 Czy jest to osobny przedmiot, czy jest to element po prostu innych 01:08:27.870 --> 01:08:28.400 przedmiotów? 01:08:28.410 --> 01:08:32.860 To jest do rozstrzygnięcia dla ekspertów, ale jeżeli już mówimy 01:08:32.870 --> 01:08:35.290 o jakichś zagrożeniach, to ja bym chciała być w jednym zagrożeniu, 01:08:35.300 --> 01:08:38.820 które dzisiaj nie wybrzmiewa Żenia zaczął mówić, bo był pytany 01:08:38.830 --> 01:08:42.150 o sytuację Ukrainy, jeżeli chodzi o rynek medialny. 01:08:42.320 --> 01:08:43.630 Ja myślę, że Ukraina. 01:08:44.910 --> 01:08:47.780 Nie chciałabym brzmieć tutaj w taki sposób pouczający, bo to 01:08:47.790 --> 01:08:51.540 strasznie niedobre jest, ale powiedzmy, biorąc pod uwagę nasze 01:08:51.550 --> 01:08:55.440 doświadczenia tutaj z Polski, które przeszliśmy, to to możemy 01:08:55.450 --> 01:08:56.250 trochę tak mówić. 01:08:56.540 --> 01:08:59.770 Ukraina i Ukraińcy sobie nie, nie za bardzo dzisiaj zdają sprawę, 01:08:59.780 --> 01:09:01.420 bo mają ważniejsze sprawy na głowie. 01:09:01.430 --> 01:09:06.960 Po prostu, że tam już trwa też jeszcze jedna walka o nich bardzo 01:09:06.970 --> 01:09:09.840 silna znaczy cyfrowy kolonializm. 01:09:10.560 --> 01:09:14.860 I to, co jest dzisiaj zachwytem, że duże firmy technologiczne wchodzą. 01:09:15.670 --> 01:09:18.590 Udostępniają informacje, pomagają to i tak dalej. 01:09:18.830 --> 01:09:23.750 To się nie dzieje bez powodu i to będzie potężne wyzwanie też 01:09:23.760 --> 01:09:29.410 dla tego państwa i dla tego społeczeństwa za chwilę, bo ci, którzy 01:09:29.420 --> 01:09:34.470 będą mieli dostęp do do informacji, będą nią zarządzać do rozrywki, 01:09:34.480 --> 01:09:36.560 będą mieli dostęp do umysłów. 01:09:37.290 --> 01:09:42.090 Do emocji ludzi, no to będą też nimi mniej lub bardziej sterować. 01:09:42.270 --> 01:09:45.480 I jeżeli mówimy o tej edukacji medialnej, to naszym zadaniem 01:09:45.490 --> 01:09:46.940 też powinno być takie edukowanie. 01:09:46.950 --> 01:09:51.320 To znaczy wyraźne wskazywanie, że oczywiście jako element 01:09:51.330 --> 01:09:55.340 procesu edukacyjnego w szkołach no naprawdę to znaczy, ja się 01:09:55.350 --> 01:09:58.500 aż wstydzę, że my wciąż o tym rozmawiamy, a my tego nie mamy po 01:09:58.510 --> 01:10:02.400 prostu, bo ta bo ta dyskusja trwa już dobrych kilka lat i kolejni 01:10:02.410 --> 01:10:06.580 eksperci naprawdę prze mądrzy, wychodzą i mówią tak w podstawę 01:10:06.590 --> 01:10:08.420 programową od pierwszej grupy. 01:10:08.490 --> 01:10:08.990 Przedszkola. 01:10:09.750 --> 01:10:11.020 Tu nie zabraknie. 01:10:11.030 --> 01:10:13.780 Nie zabraknie tematów do nauki, bo to jest wszystko kwestia 01:10:13.790 --> 01:10:17.570 cyberbezpieczeństwa i dezinformacji i rynku medialnego i 01:10:17.580 --> 01:10:21.300 rozdziału informacji od opinii i funkcjonowania algorytmów 01:10:21.310 --> 01:10:22.710 i sztucznej inteligencji. 01:10:22.720 --> 01:10:27.340 I to się tylko będzie rozszerzało, a dzieci nie będą się nie uczą 01:10:27.350 --> 01:10:30.210 się tego w sposób naturalny do rodziców, dlatego, że ten proces 01:10:30.220 --> 01:10:32.480 edukacji pod tym względem został zaburzony. 01:10:32.610 --> 01:10:35.990 Starsze pokolenia tej wiedzy nie mają, bo nie bo skąd tak? 01:10:37.650 --> 01:10:42.630 Więc oczywiście edukacja medialna w procesie E procesie szkolnictwa, 01:10:42.640 --> 01:10:45.540 no oblig ale naprawdę, jeżeli chcemy. 01:10:46.180 --> 01:10:48.590 Lepszego świata też dla dzieci. 01:10:48.710 --> 01:10:51.630 To tutaj jest tak jak mówię, no nie jesteśmy samotną wyspą, nie 01:10:51.640 --> 01:10:55.460 możemy się odcinać, jeżeli jakieś doświadczenia mamy, to powinniśmy 01:10:55.470 --> 01:10:57.990 te doświadczenia też przenosić i rozszerzać i mówić o nich, 01:10:58.000 --> 01:10:59.430 choćby w kontekście Ukrainy. 01:10:59.810 --> 01:11:02.830 Więc jeżeli myślimy edukacji medialnej w szkołach, dlaczegoż 01:11:02.840 --> 01:11:04.510 tego też nie opracowywać w jakiś sposób. 01:11:04.520 --> 01:11:07.900 Wspólnie właśnie to się dzieje, a właśnie to się dzieje. 01:11:09.270 --> 01:11:13.950 To ja muszę powiedzieć, bo wydaje mi się, że ktoś może transmisja 01:11:13.960 --> 01:11:18.610 oglądać tego i myśleć sobie, o czym oni rozmawiają jakieś wow. 01:11:18.680 --> 01:11:24.380 Wewnętrzne tematy, które nie mają za bardzo nie przekładają 01:11:24.390 --> 01:11:28.380 się na życie, a chciałbym powiedzieć to, o czym teraz pomyślałem. 01:11:28.390 --> 01:11:32.630 Jak ta dezinformacja i brak wiedzy przekłada się na bardzo realne 01:11:32.640 --> 01:11:33.160 rzeczy. 01:11:33.210 --> 01:11:36.600 Federacja Rosyjska, która od wielu, wielu lat. 01:11:37.240 --> 01:11:39.780 Rosja Putina tworzy. 01:11:41.210 --> 01:11:45.300 Swoją narrację dezinformacyjną w kontekście Ukrainy mojego 01:11:45.310 --> 01:11:50.400 kraju, że to jest a dzienna ród, że tam na wschodzie na Donbasie 01:11:50.410 --> 01:11:53.630 to nie jest takie jednoznaczne, bo tam Rosjanie chcieli walczyć 01:11:53.930 --> 01:11:59.860 i przez swoje media cały czas płytniki rasha tude przez 01:12:00.680 --> 01:12:04.780 przekupionych ekspertów, polityków i tak dalej wkłada to do 01:12:04.790 --> 01:12:08.110 głów i w momencie, kiedy zaczyna się duża wojna. 01:12:08.950 --> 01:12:13.710 Na Zachodzie bardzo na skutek tego, że ta propaganda i dezinformacja 01:12:13.720 --> 01:12:15.150 była bardzo skuteczna. 01:12:15.380 --> 01:12:18.020 Decyzje dotyczące dotyczą. 01:12:18.120 --> 01:12:22.760 Chcę przekazywania sprzedaży ciężkiej broni są przekazywane, 01:12:22.770 --> 01:12:26.120 kiedy czołgi zaczęły sprzedawać przekazywać Ukrainie. 01:12:26.130 --> 01:12:30.400 Na początku tego roku dwudziestego trzeciego i ten brak. 01:12:31.100 --> 01:12:35.390 Wiedzy medialne, informacyjne i umiejętności do tego, żeby 01:12:35.400 --> 01:12:37.660 odróżniać prawdę od kłamstwa. 01:12:37.980 --> 01:12:41.110 Dezinformacja od informacji przekłada się na ten sposób, że 01:12:41.220 --> 01:12:44.310 opinia społeczna w tych krajach zachodnich, którzy mają bardzo 01:12:44.320 --> 01:12:48.020 dużo kasy, takie Niemcy na przykład i mogłyby wpłynąć. 01:12:48.100 --> 01:12:53.490 A Rosja w kontekście czołgów na przykład tak kampania dezinformacyjna 01:12:53.500 --> 01:12:56.530 tylko zełenski powiedział w ubiegłym roku o tym, że potrzebne 01:12:56.540 --> 01:13:01.600 są czołgi twórzmy koalicje czołgową fillm Rosja szerzy informacje 01:13:01.610 --> 01:13:03.990 dziewięćdziesiąt procent społeczeństwa niemieckiego jest 01:13:04.000 --> 01:13:08.940 na nie Co było kłamstwem fikcji może było, ale nie dziewięćdziesiąt 01:13:08.950 --> 01:13:12.700 procent i na skutek tej dezinformacji dopiero na początku tego 01:13:12.710 --> 01:13:17.200 roku zostały przekazywane sprzedawane czołgi ukrainie i ten 01:13:17.210 --> 01:13:22.190 brak wiedzy brak zdolności do odróżniania prawdy od kłamstwa 01:13:22.400 --> 01:13:25.560 przekłada się na życie ludzkie bo gdyby te czołgi przyjechały 01:13:25.570 --> 01:13:32.470 wcześniej to ja nie wiem tysiące osób byłyby ocalałe I 01:13:32.510 --> 01:13:35.590 to jest po prostu to, co chciałem dorzucić do tej dyskusji. 01:13:35.600 --> 01:13:40.910 Na ile jest szalenie istotna ta edukacja medialna, kiedy dla 01:13:40.920 --> 01:13:42.770 kogoś to może wydawać się abstrakcją? 01:13:42.780 --> 01:13:47.310 Ale to w takich sytuacjach może ratować życie po prostu Polski 01:13:47.320 --> 01:13:52.320 Press klub współpracuje z ukraińskim Press Klubem i w porozumieniu 01:13:52.390 --> 01:13:58.170 z nimi przygotowujemy cały program dla ukraińskich szkół, 01:13:58.180 --> 01:14:03.310 a także serię warsztatów dla przyszłych nauczycieli, edukacji 01:14:03.320 --> 01:14:04.510 medialnej, a także. 01:14:06.260 --> 01:14:10.230 No takie lekcje z edukacji medialnej dla dorosłych mamy już 01:14:10.240 --> 01:14:12.790 zielone światło nawet od władz ukraińskich od ukraińskim od 01:14:12.800 --> 01:14:16.210 ministerstwa edukacji, więc myślimy o tym, żeby to. 01:14:16.920 --> 01:14:19.630 To było wspólne wspólne działanie. 01:14:20.950 --> 01:14:24.930 Profesor, bo tak było, zainspirowało mnie to, co pan powiedział 01:14:24.940 --> 01:14:28.560 w kontekście tego ratowania żyć, bo zauważcie, że prowadzimy 01:14:28.570 --> 01:14:32.050 całą dyskusję, a nie padło jedno hasło. 01:14:33.150 --> 01:14:33.760 Pandemia. 01:14:34.990 --> 01:14:37.740 I dlaczego mówię o o pandemii, ponieważ to był ten moment. 01:14:39.280 --> 01:14:42.780 Info demia pandemią pandemia medialnie już wygasło, panie. 01:14:45.150 --> 01:14:46.700 Ale dlaczego koronawirus jest? 01:14:47.450 --> 01:14:50.620 Dlaczego chciałem o tym powiedzieć, bo mi się akurat przypomniało, 01:14:50.630 --> 01:14:54.360 jak zrobiliście jako Press klub Polska fantastyczną akcję 01:14:54.780 --> 01:15:02.660 docenienia lekarzy, którzy z wami pracowali i którzy przekazywali 01:15:02.670 --> 01:15:07.680 prawdziwe dane dotyczące szczepionek rozwoju koronawirusa 01:15:08.120 --> 01:15:09.740 i i pandemii. 01:15:09.750 --> 01:15:09.930 Prawda? 01:15:09.940 --> 01:15:10.720 Jakie to było ważne? 01:15:10.730 --> 01:15:14.880 Tak to znaczy dla nich dla was, że żeby te światy połączyliście. 01:15:14.970 --> 01:15:15.680 Wyłączyliście. 01:15:16.050 --> 01:15:19.740 Zgadzam się, że my wypadliśmy tak, ale ale to był też ten moment, 01:15:19.750 --> 01:15:23.320 kiedy właśnie dezinformacja była niezwykle promowana i ta 01:15:23.330 --> 01:15:27.420 rzetelna informacja i łączenie świata nauki ze światem świata 01:15:27.430 --> 01:15:30.220 medycznego ze światem dziennikarstwa było niezwykle ważne. 01:15:30.230 --> 01:15:33.500 Pandemia była takim momentem, gdzie media nie wszystkie oczywiście, 01:15:33.510 --> 01:15:36.330 ale dużo mediów sobie przypomniało, że jest takie coś takiego 01:15:36.340 --> 01:15:40.620 jak eksperci i że można zapytać eksperta, a nie, że tylko publicyści 01:15:40.630 --> 01:15:42.520 wiedzą wszystko na dowolny temat. 01:15:43.100 --> 01:15:45.580 Już te blogerki są, które też wszystko wiedzą. 01:15:45.590 --> 01:15:46.620 Niektóre oczywiście. 01:15:48.180 --> 01:15:51.440 Yy, no dobrze, będziemy, będziemy powoli podsumowywać tę debatę, 01:15:51.450 --> 01:15:55.920 bo jest godzina osiemnasta osiemnaście my tak chcieliśmy koło 01:15:55.930 --> 01:15:58.240 godzinę dwadzieścia rozmawiać więc mamy jeszcze spokojnie 01:15:58.250 --> 01:16:03.140 dwie minuty może trzy Bo zaczęliśmy chyba z dwu minutowym poślizgiem? 01:16:04.200 --> 01:16:06.310 To takie tak podsumowując. 01:16:07.860 --> 01:16:10.420 Żebyśmy zostali z jakimiś nadziejami? 01:16:11.210 --> 01:16:16.580 To gdzie wy dostrzegacie nadzieję, bo padała Unia Europejska padała. 01:16:17.700 --> 01:16:23.060 Jakieś regulacje, które które mogą dezinformacja? 01:16:23.130 --> 01:16:26.090 Gdzie ograniczyć i uratować demokrację? 01:16:26.340 --> 01:16:28.250 Czy gdzieś jeszcze widzicie Nadzieja? 01:16:28.970 --> 01:16:31.400 trzydzieści trzy lata od. 01:16:33.660 --> 01:16:37.570 Pierwszych częściowo wolnych wyborów w wigilię tej rocznicy. 01:16:39.300 --> 01:16:41.930 Członkowska no nie, no w nas widzimy nadzieję na przynajmniej 01:16:41.940 --> 01:16:42.900 ja widzę w nas nadzieję. 01:16:42.910 --> 01:16:45.660 W sensie jednak rośnie świadomość. 01:16:47.010 --> 01:16:51.690 Ja nie Jestem oczywiście jakąś taką hiper optymistką, która 01:16:51.700 --> 01:16:55.560 jest przekonana, że ludzie powszechnie rozumieją procesy 01:16:55.570 --> 01:16:59.350 medialne i procesy dezinformacyjne, ale rośnie świadomość 01:16:59.360 --> 01:17:03.590 w takim znaczeniu, że przestaje być, bo ja dużo rozmawiam z ludźmi 01:17:03.600 --> 01:17:07.400 spoza mediów naprawdę bardzo, bardzo, bardzo dużo i i hasło 01:17:07.410 --> 01:17:11.960 dezinformacja już nie jest hasłem obcym ono może być źle wykorzystywane 01:17:11.970 --> 01:17:15.570 tak jak fake news zostanie tak odwrócony w sensie za każdym razem 01:17:15.580 --> 01:17:17.750 jak coś politykom nie pasuje, to już ciąża fejk nius. 01:17:17.820 --> 01:17:21.740 Jak to Trump był w tym po prostu fenomenalny, ale jednak rośnie 01:17:21.750 --> 01:17:25.800 świadomość i takie takie przekonanie właśnie nie bo tej padło 01:17:25.810 --> 01:17:29.160 hasło takie, kto to powiedział, że żeby nikomu nie ufać, że wszystko 01:17:29.170 --> 01:17:32.240 podważać, wszystko kwestionować, to nie jest dobre, nie? 01:17:32.250 --> 01:17:35.460 No metoda naukowa dobry naukowiec kwestionuje nawet samego 01:17:35.470 --> 01:17:38.920 siebie nie kłócić członkowskich w mediach. 01:17:38.930 --> 01:17:41.440 Jak się zaczniemy wszystko kwestionować, to będzie nam będziemy 01:17:41.450 --> 01:17:44.320 nam Rosja jeszcze bardziej problem, który mamy naprawdę ogromny 01:17:44.330 --> 01:17:47.380 w Polsce, czyli braku zaufania, tak więc raczej. 01:17:48.420 --> 01:17:51.330 W tym sensie mówię, że można mieć nadzieję w nas, że rośnie świadomość 01:17:51.340 --> 01:17:54.810 taka społeczna i mam nadzieję, że też będą po prostu standardy 01:17:54.820 --> 01:17:58.690 w mediach i my będziemy lepiej pracować. 01:17:59.470 --> 01:18:02.620 Poprawiać i nie wiem, no leczyć nasze wszystkie grzechy i błędy, 01:18:02.630 --> 01:18:04.190 których jest naprawdę bardzo dużo. 01:18:04.900 --> 01:18:05.820 I my o nich wiemy. 01:18:05.830 --> 01:18:09.470 Czy mam nadzieję, że już wiemy o nich i zaczynamy trochę się szczepić 01:18:09.480 --> 01:18:12.940 na nie tym łatwiej nam właśnie będzie przekazywać, że nie warto 01:18:12.950 --> 01:18:16.560 wszystkiego podważać, że po to są te kanały, w których można 01:18:16.800 --> 01:18:21.260 mieć zaufanie do konkretnego dziennikarza, konkretnego autora, 01:18:21.270 --> 01:18:22.110 którego widzimy. 01:18:22.120 --> 01:18:26.940 Znamy z nazwiska, jak się pomyli, to wiemy kto to, a jak nakłamie 01:18:29.250 --> 01:18:31.920 dobre redakcje potrafią się przyznać do błędu i na tym polega 01:18:31.930 --> 01:18:32.640 siła tego. 01:18:34.070 --> 01:18:35.210 Kto prawda? 01:18:36.160 --> 01:18:38.500 Więc to jest jakiś taki mechanizm, który możemy mieć. 01:18:38.510 --> 01:18:42.020 Znaczy, możemy mieć nadziei, no to odbudowę zaufania po prostu 01:18:42.210 --> 01:18:44.280 na tym rynku informacji. 01:18:44.450 --> 01:18:49.240 Profesor Adam Bodnar, ja bym do tego dodał, że ta świadomość 01:18:49.250 --> 01:18:51.710 Obywatelska to nie jest nie. 01:18:52.320 --> 01:18:56.480 Tylko i wyłącznie na rozróżnieniu tych dobrych złych mediów 01:18:56.490 --> 01:19:00.280 czy na świadomości dezinformacji, ale że za świadomością obywatelską 01:19:00.290 --> 01:19:05.800 powinno pójść zrozumienie, że za dobre media trzeba zapłacić, 01:19:06.100 --> 01:19:10.170 czyli że musimy wydać z tego portfela miesięcznie te dwadzieścia 01:19:10.180 --> 01:19:13.970 pięćdziesiąt sto złotych dwieście na subskrypcję tych mediów, 01:19:13.980 --> 01:19:17.560 które szanujemy, ponieważ one dzięki temu będą w stanie się 01:19:17.570 --> 01:19:21.780 utrzymać i w Polsce kilku udało jej się to w kontekście kilku 01:19:21.790 --> 01:19:22.540 projektów. 01:19:22.860 --> 01:19:27.110 Medialnych, dużych, nawet i udaje się to w kontekście niektórych 01:19:27.520 --> 01:19:28.540 podcasterów, prawda? 01:19:28.550 --> 01:19:33.180 Czy osób, które z tego żyją, że prowadzą swoje kanały informacyjne 01:19:33.190 --> 01:19:36.660 i to jest mi się wydaje dobre, ale jeszcze bym dodał jedną jedną 01:19:36.670 --> 01:19:37.350 nadzieję. 01:19:38.300 --> 01:19:40.540 I też o tym nie mówiliśmy, a to jest moim zdaniem strasznie ważne 01:19:40.550 --> 01:19:44.600 i zaniedbywane w Polsce, a mianowicie to, że i to jest też proces 01:19:44.610 --> 01:19:48.330 światowy, że powstają miejsca, które są tak zwanymi pustyniami 01:19:48.340 --> 01:19:51.850 medialnymi, czyli miejsca na mapie Polski na mapie. 01:19:51.860 --> 01:19:54.440 Gdzieś nie wiem Stanów Zjednoczonych, jakim gdzieś Anioła, 01:19:54.450 --> 01:19:59.810 czy gdzieś pod jakąś nie wiem pod chowem powiedzmy tak, gdzie 01:19:59.850 --> 01:20:03.410 nie ma żadnego niezależnego dziennikarza, żadnej niezależnej 01:20:03.420 --> 01:20:06.910 redakcji, która by śledziła działalność czy to władz stanowych, 01:20:06.920 --> 01:20:09.030 czy władz lokalnych i. 01:20:09.180 --> 01:20:12.900 My musimy poszukiwać rozwiązań, jak wspierać dziennikarstwo 01:20:13.000 --> 01:20:16.630 tam na dole, a nie tylko to dziennikarstwo centralne i moim zdaniem 01:20:16.640 --> 01:20:21.300 taką rolę mogłaby pełnić Unia Europejska poprzez zwyczajne, 01:20:21.310 --> 01:20:24.760 normalne granty na prowadzenie takich właśnie działalności. 01:20:24.770 --> 01:20:25.760 Bo dlaczego Unia? 01:20:25.770 --> 01:20:29.440 Ponieważ te pieniądze byłyby na tyle oddalone od interesów 01:20:29.450 --> 01:20:34.360 tych władz lokalnych, że że zapewniałoby to wciąż niezależność 01:20:34.370 --> 01:20:37.580 redakcyjną tych osób, które prowadzą działalność gdzieś tam 01:20:37.590 --> 01:20:39.350 na miejscu, w tym człuchowie. 01:20:40.010 --> 01:20:44.100 Musimy sobie uświadomić, że część samorządów, część władz 01:20:44.140 --> 01:20:49.370 lokalnych nie widzi nic zdrożnego w tym, że wydaje własną gazetę. 01:20:49.380 --> 01:20:54.810 Nazywają gazetą, ludzi tam pracujących dziennikarzami i tak 01:20:54.820 --> 01:20:55.890 to wygląda. 01:20:55.900 --> 01:20:57.970 To się dzieje w kilku miastach w Polsce. 01:20:57.980 --> 01:21:02.890 Niektórzy politycy, którzy mają wysokie aspiracje, też mają 01:21:02.900 --> 01:21:04.170 takie propozycje. 01:21:04.210 --> 01:21:05.670 Takie gazety tworzyć. 01:21:05.680 --> 01:21:09.360 No, ale na koniec w podsumowaniu żenia klima kin, proszę bardzo, 01:21:09.720 --> 01:21:13.020 jest taka ukrainka nazywa się iryna Duch koń. 01:21:13.090 --> 01:21:17.810 Kobieta, która została złapana za to, że żołnierzom ukraińskim 01:21:17.820 --> 01:21:22.490 przewoziła jakieś tam jedzenie, ciepłe rzeczy po wybuchu wojny 01:21:22.500 --> 01:21:27.510 i w pewnym momencie została w Doniecku przywiązana do słupa. 01:21:27.520 --> 01:21:28.740 Tak założyli. 01:21:29.420 --> 01:21:34.680 Flagę ukraińską na głowie i napisali, że że ona jest odpowiedzialna 01:21:34.690 --> 01:21:37.520 za śmierć dzieci dąbassa. 01:21:39.480 --> 01:21:42.710 Ludzie przechodzili obok, każdy mógł ją uderzyć. 01:21:42.720 --> 01:21:45.470 Każdy mógł znęcać się nad nią. 01:21:46.100 --> 01:21:52.030 Yy i Irina opowiadała mi o tym, że ona mówi, stoi przywiązana 01:21:52.040 --> 01:21:53.490 w centrum miasta ten słup. 01:21:53.500 --> 01:21:57.840 Jestem przywiązana, stoję i widzę idzie nagle człowiek i taka 01:21:57.850 --> 01:22:04.130 normalna twarz, jakaś taka nie wściekła, a taki widać dobrą 01:22:04.140 --> 01:22:09.410 gębę, ma wyciąga aparat i on i ona mówi, myślę, że może on mi jakoś 01:22:09.420 --> 01:22:09.790 pomoże. 01:22:09.800 --> 01:22:13.990 Może mnie on jakoś uratuje i a on wyciąga aparat fotograficzny, 01:22:14.070 --> 01:22:16.530 tak patrzy lewo prawo kadru. 01:22:17.010 --> 01:22:19.610 Robi zdjęcie i idzie dalej. 01:22:20.910 --> 01:22:23.620 I Irina mi opowiada, myślę sobie, a. 01:22:24.320 --> 01:22:28.310 Dobra gęba, ale nie uratował, no znęcano się strasznie nad nią, 01:22:28.320 --> 01:22:32.770 ale ten człowiek pracował dla już nie pamiętam, nie chce kłamać 01:22:32.780 --> 01:22:34.080 dla któregoś bardzo. 01:22:34.460 --> 01:22:37.850 Czy Wall Street Journal dla jakiegoś bardzo dużego pisma i to 01:22:37.860 --> 01:22:39.930 zdjęcie tej i rynny dowhań trafiło. 01:22:40.550 --> 01:22:41.780 Ee do. 01:22:43.030 --> 01:22:48.950 Do do gazety mnóstwo mediów na całym świecie opublikowało też 01:22:48.960 --> 01:22:53.100 tę historię i wstrząsająca zdjęcie przywiązanej do słupa Kobiety. 01:22:53.820 --> 01:22:58.060 I osoby, które ją utrzymywały, też dowiedziały się o tym i pomyśleli. 01:22:58.070 --> 01:22:59.240 Po co nam ta lina? 01:23:00.010 --> 01:23:06.130 Oddajmy ją i w ten to sposób przyszedł człowiek, który ją tam 01:23:06.140 --> 01:23:11.190 utrzymywał i powiedział, no cześć, gwiazdo, oddajemy cię. 01:23:12.360 --> 01:23:13.560 I trafiła. 01:23:15.490 --> 01:23:17.270 Już na. 01:23:18.180 --> 01:23:21.860 Teletorium kontrolowany przez Ukrainę, odpowiadając Jarku 01:23:21.870 --> 01:23:25.180 na twoje pytanie, w czym Nadzieja w człowieku? 01:23:25.190 --> 01:23:30.100 Oczywiście, który dobrze robi swoją robotę, fotograf, który 01:23:30.110 --> 01:23:33.360 dobrze kadru je zdjęcie Le. 01:23:33.430 --> 01:23:36.380 Redaktor, który dobrze redaguje tekst. 01:23:37.870 --> 01:23:41.840 Ktoś z innych mediów, kto wyszukuje i patrzy, jaka informacja 01:23:41.850 --> 01:23:45.120 jest istotna, a jaka informacja nie jest istotna? 01:23:45.290 --> 01:23:51.000 Kurier, który potem tego gazety rozwozi, roznosi róbmy po prostu 01:23:51.010 --> 01:23:54.770 swoje, na tyle dobrze na ile się da i będzie dobrze. 01:23:56.400 --> 01:23:57.540 Bardzo dziękuję. 01:23:58.100 --> 01:24:00.450 Proszę państwa, dziękujemy państwu. 01:24:00.640 --> 01:24:03.100 Sylwia czubkowska, Adam Bodnar. 01:24:03.920 --> 01:24:08.090 Żenia Klima kin Jarosław Włodarczyk, Magdalena Rigamonti, 01:24:08.100 --> 01:24:11.230 Wspierajcie Państwo wolne media, wspierajcie niezależnych 01:24:11.240 --> 01:24:14.490 dziennikarzy, wspierajcie Press Klub bardzo dziękujemy Europejskie 01:24:14.500 --> 01:24:20.210 Centrum Solidarności, Fundacja Gdańska miasto Gdańsk i nasi 01:24:20.250 --> 01:24:22.570 Goście, a ja państwa zapraszam o dziewiętnastej trzydzieści 01:24:22.580 --> 01:24:25.770 na spotkanie z Krzysztofem zanussim tam na Górze gdzieś się 01:24:25.780 --> 01:24:28.470 w drapiemy, także bardzo dziękuję. 01:24:30.190 --> 01:24:34.070 Jak trwa żałoba po Rosji jak człowiek, który wiele zawdzięczał 01:24:34.080 --> 01:24:37.850 Rosji i wiele znaczył w Rosji, odciął się po aneksji Krymu od 01:24:37.860 --> 01:24:38.330 Rosji. 01:24:39.150 --> 01:24:42.310 W Rosji mówiło się, że on powinien zostać ministrem kultury, 01:24:42.350 --> 01:24:47.170 a no właśnie, a no właśnie, a były też plany, żeby został ambasadorem 01:24:47.610 --> 01:24:50.810 Polski w Rosji bardzo państwu dziękuję. 01:24:50.820 --> 01:24:54.730 Czubkowska, Bodnar, klima, kin, Włodarczyk ja Magdalena rigamonti 01:24:54.740 --> 01:24:56.100 do widzenia dziękujemy bardzo. 01:25:10.190 --> 01:25:12.820 Transmisje zapewnia portal miasta Gdańsk. 01:25:13.720 --> 01:25:14.770 Gdańsk, plk. 01:25:23.740 --> 01:25:26.380 Transmisje zapewnia portal miasta Gdańsk. 01:25:27.290 --> 01:25:28.340 Gdańsk, plk.