WEBVTT

00:00:06.147 --> 00:00:06.967
Dzień dobry Państwu.

00:00:07.777 --> 00:00:10.987
Nazywam się Aleksandra Łoboda i reprezentuje Fundację Widzialne

00:00:10.997 --> 00:00:13.147
oraz Helsińską Fundację Praw Człowieka.

00:00:13.277 --> 00:00:16.447
A ja nazywam się Patrycja Błaszkowska i reprezentuję Klub Myśli

00:00:16.457 --> 00:00:18.667
Obywatelskiej imienia Tadeusza Mazowieckiego.

00:00:19.157 --> 00:00:23.427
Obie mamy zaszczyt poprowadzić Forum Młodych, wydarzenie towarzyszące

00:00:23.437 --> 00:00:27.207
jubileuszowi 80. rocznicy urodzin przywódcy

00:00:27.217 --> 00:00:30.667
Solidarności Lecha Wałęsy i 40. rocznicy przyznania

00:00:30.677 --> 00:00:34.847
mu Pokojowej Nagrody Nobla. Stoimy przy łodzi, którą kobieta

00:00:34.857 --> 00:00:38.887
z noworodkiem i 15 mężczyznami przepłynęli z Afryki

00:00:38.897 --> 00:00:43.507
przez Morze Śródziemne na włoską wyspę Lampedusa. Na granicach

00:00:43.517 --> 00:00:47.307
Unii Europejskiej, w tym też na polskiej granicy z Białorusią,

00:00:47.397 --> 00:00:52.197
trwają kryzysy humanitarne. Tysiące ludzi ucieka z krajów ogarniętych

00:00:52.207 --> 00:00:55.377
konfliktami i kryzysami, próbując znaleźć bezpieczeństwo

00:00:55.387 --> 00:01:00.027
w Unii Europejskiej. Na granicach osoby te bardzo często doświadczają

00:01:00.037 --> 00:01:01.387
wywózek, przemocy.

00:01:01.697 --> 00:01:04.227
Wiele osób traci w ten sposób swoje życie.

00:01:05.567 --> 00:01:10.427
To łódź pomnik ku czci tych, którzy ryzykują swoje życie w poszukiwaniu

00:01:10.727 --> 00:01:14.717
bezpieczeństwa, ich godnego życia. Ich prawa, w tym prawo do

00:01:14.727 --> 00:01:18.697
międzynarodowej ochrony i prawo do bezpiecznego życia są codziennie

00:01:18.707 --> 00:01:19.517
naruszane.

00:01:19.957 --> 00:01:23.677
To symbol, który przypomina nam, że jako Unia Europejska dalej

00:01:23.687 --> 00:01:27.557
nie mamy polityki migracyjnej i codziennie naruszamy nasze

00:01:27.567 --> 00:01:30.617
międzynarodowe zobowiązania wobec migrantów i migrantek.

00:01:31.027 --> 00:01:34.217
O tych prawach i o Solidarności będziemy rozmawiać podczas

00:01:34.227 --> 00:01:35.437
Forum Młodych.

00:01:35.477 --> 00:01:39.367
Kluczowe pytanie w debacie brzmi: jak realizować idee Solidarności

00:01:39.437 --> 00:01:42.797
tu i teraz i budować Europę otwartą i bezpieczną

00:01:42.807 --> 00:01:46.077
równocześnie? Kontekstem do rozmowy będzie sytuacja na granicach

00:01:46.087 --> 00:01:49.577
Unii Europejskiej, związana z migracjami uchodźczymi i wojna

00:01:49.587 --> 00:01:50.147
w Ukrainie.

00:01:50.887 --> 00:01:54.187
Teraz zapraszamy na scenę gospodarza Europejskiego Centrum

00:01:54.197 --> 00:01:56.637
Solidarności, Pana Bazyla Karskiego.

00:02:06.507 --> 00:02:07.797
Dzień dobry Państwu.

00:02:07.947 --> 00:02:12.027
Witam bardzo serdecznie w imieniu Europejskiego Centrum Solidarności.

00:02:13.777 --> 00:02:17.587
Słyszałem przed chwilą, że mamy nie tylko tutaj wspaniałych

00:02:17.597 --> 00:02:19.917
noblistów, ale wyjątkowych gości.

00:02:19.997 --> 00:02:23.347
Polską szkołę ze Szkocji. Dobrze zrozumiałem?

00:02:23.857 --> 00:02:25.757
Witamy Was bardzo serdecznie.

00:02:28.587 --> 00:02:32.317
Kochani, każde takie wystąpienie, szczególnie przed Lechem Wałęsą i

00:02:33.027 --> 00:02:36.957
Panią prezydent, Wami i takimi gośćmi z Włoch,

00:02:38.027 --> 00:02:42.177
z Kijowa są wyjątkowe, ale powiem Wam tak. Dzisiaj stoję tutaj jako

00:02:42.827 --> 00:02:44.557
członek zespołu Centrum,

00:02:46.687 --> 00:02:49.477
ale dzisiaj stoję tutaj jako uchodźca.

00:02:50.357 --> 00:02:53.327
Nazwisko mam polskie, ale jestem Irakijczykiem w połowie.

00:02:54.337 --> 00:02:57.107
Ta łódź mnie poruszyła. W 1976 roku

00:02:57.117 --> 00:02:59.157
uciekałem z moim ojcem z Iraku.

00:03:00.577 --> 00:03:02.927
Ojciec uciekinier polityczny.

00:03:04.277 --> 00:03:07.787
Jestem przerażony, że cały czas wracają te same dyskusje.

00:03:07.797 --> 00:03:10.607
Po co uciekliście, wstrętne Araby?

00:03:10.917 --> 00:03:12.467
Nie potrzebujemy Was.

00:03:12.597 --> 00:03:16.147
Dobrze Wam było. Mieliście pracę. Chcecie mieć więcej pieniędzy?

00:03:18.707 --> 00:03:20.377
A dlaczego o tym wszystkim mówię?

00:03:20.417 --> 00:03:24.487
Doświadczyłem bardzo dużo solidarności od wspaniałych ludzi.

00:03:27.887 --> 00:03:32.127
Ale ja i ci ludzie, którzy mi pomagali i moim rodzicom, mojemu ojcu,

00:03:32.137 --> 00:03:36.297
wiedzieli, że pomoc dla uchodźców, dla emigrantów to przecież

00:03:36.307 --> 00:03:37.397
nie jest tylko pomoc dla nich.

00:03:39.327 --> 00:03:43.897
To jest zabezpieczenie takiego języka szacunku dla drugiego człowieka.

00:03:44.187 --> 00:03:48.997
Jeśli dzisiaj uczestniczymy w języku przemocy, plujemy na innych,

00:03:50.117 --> 00:03:52.057
to oddajemy część naszego bezpieczeństwa.

00:03:52.067 --> 00:03:57.297
Za chwilę też nas będą tak opluwali, z taką pogardą nas traktowali.

00:03:58.187 --> 00:04:01.377
Dlatego dzisiaj widzicie łódź ludzi, których nie znamy.

00:04:01.967 --> 00:04:03.547
Którzy może są nam obcy.

00:04:04.277 --> 00:04:07.097
Czytamy o tym, co się dzieje na naszej granicy wschodniej, ale

00:04:07.107 --> 00:04:08.097
to chodzi o nas.

00:04:08.347 --> 00:04:13.617
Chodzi o nas, żebyśmy my jako Wspólnota, jako naród, jako gdańszczanie,

00:04:13.627 --> 00:04:17.037
gdańszczanki, jako Europejczycy mówili takim językiem, który

00:04:17.047 --> 00:04:17.957
mówi: nie rozumiem.

00:04:18.767 --> 00:04:21.877
Nie wiem, dlaczego przyjechali, nie wiem kim są, ale

00:04:22.617 --> 00:04:25.467
nie atakuję, nie używam języka pogardy.

00:04:25.917 --> 00:04:29.857
To jest coś, co jest bardzo, bardzo ważne, żebyśmy żyli w pokoju,

00:04:29.897 --> 00:04:31.927
żebyśmy sami też bezpiecznie

00:04:32.607 --> 00:04:33.697
żyli.

00:04:34.817 --> 00:04:36.697
Bardzo się cieszę, że

00:04:38.077 --> 00:04:43.427
są z nami ludzie, którzy mają do czynienia codziennie z ludźmi,

00:04:43.437 --> 00:04:45.267
którzy przypływają do Europy,

00:04:45.277 --> 00:04:50.467
szukają tutaj wsparcia, azylu, a uwierzcie, niełatwo opuścić

00:04:50.477 --> 00:04:51.347
swój dom rodziny.

00:04:51.357 --> 00:04:53.637
Nikt nie lubi opuszczać swojego domu rodzinnego.

00:04:53.647 --> 00:04:56.687
Jeśli to następuje, to musiały dramatyczne rzeczy się przydarzyć.

00:04:57.197 --> 00:05:02.127
Witam naszych gości z Włoch, Panią Gaię Parisi Asaro, Pana Luca

00:05:02.137 --> 00:05:04.997
Beniniego, będzie też z nami Pan Pietro Bartolo.

00:05:05.007 --> 00:05:06.887
Witam Was bardzo serdecznie.

00:05:09.167 --> 00:05:12.267
Często nam się wydaje, że to, co Wy robicie, doświadczacie, jest

00:05:12.277 --> 00:05:12.667
odległe.

00:05:12.677 --> 00:05:15.307
Jesteście częścią, my jesteśmy częścią tej samej rodziny

00:05:15.317 --> 00:05:19.127
europejskiej i to, co się dzieje we Włoszech, w Grecji, dotyczy

00:05:19.137 --> 00:05:19.987
też nas.

00:05:20.037 --> 00:05:23.527
Polska 20 temu przystąpiła do Unii Europejskiej,

00:05:23.537 --> 00:05:26.947
nie do wspólnoty gospodarczej, wartości. I chcieliśmy stworzyć

00:05:26.957 --> 00:05:28.887
kontynent, który jest lepszy od reszty świata.

00:05:28.997 --> 00:05:31.847
To jest zbudowany na prawach człowieka.

00:05:32.077 --> 00:05:34.597
Wiem, że to jest trudne.

00:05:36.307 --> 00:05:39.737
Ale jest z nami też wyjątkowy gość, przyjaciółka ECSu.

00:05:39.827 --> 00:05:42.377
Wreszcie nie tylko online, tylko na miejscu, na

00:05:42.387 --> 00:05:43.887
żywo. Jest z nami

00:05:43.897 --> 00:05:45.967
Aleksandra Matwiejczuk z Kijowa.

00:05:45.977 --> 00:05:47.247
Witam, Pani Aleksandro.

00:05:50.037 --> 00:05:56.237
Pani Olu, Polacy dokładnie wiedzą. Niepodległość Polski,

00:05:56.247 --> 00:05:59.537
suwerenność Polski jest niemożliwa bez Europy, ale też bez

00:05:59.547 --> 00:06:02.177
niepodległości Ukrainy, Białorusi, Litwy.

00:06:02.187 --> 00:06:04.917
Dlatego rewolucja Lecha Wałęsy brzmi patetycznie, ale to

00:06:04.927 --> 00:06:08.057
jest rzeczywistość, w której żyjemy, jeszcze się nie skończyła.

00:06:08.247 --> 00:06:10.297
Białoruś jeszcze nie jest demokratyczna.

00:06:10.307 --> 00:06:14.257
Ukraina jest wspaniałym demokratycznym krajem, ale broni

00:06:14.267 --> 00:06:16.937
się, broni swojej i naszej niepodległości.

00:06:16.947 --> 00:06:21.157
Bardzo, bardzo Wam za to dziękujemy i cieszymy się, że jest Pani

00:06:21.167 --> 00:06:23.457
dzisiaj z nami. Też będziemy mówili o tym,

00:06:23.717 --> 00:06:26.937
jak bardzo ta solidarność z Ukrainą dotyczy czegoś więcej, niż

00:06:26.947 --> 00:06:31.577
obrony przed Putinem i imperium rosyjskim. Ale jest z nami też

00:06:31.587 --> 00:06:36.237
człowiek, bez którego byśmy tutaj chyba wszyscy, i młodsi, starsi,

00:06:36.247 --> 00:06:36.937
nie byli.

00:06:37.507 --> 00:06:40.797
o jest miejsce jego wielkiego sukcesu.

00:06:40.837 --> 00:06:42.407
Jest z nami Lech Wałęsa.

00:06:42.457 --> 00:06:44.307
Witam, Panie prezydencie.

00:06:59.777 --> 00:07:03.587
Raz w życiu doświadczyłem wielkiego zachwytu, jak kiedy pierwszy

00:07:03.597 --> 00:07:07.517
raz poznałem Lecha Wałęsę. Zafascynował mnie człowiek.

00:07:07.807 --> 00:07:09.867
Ale też rozczarowania, bo chciałem o historii.

00:07:09.877 --> 00:07:14.017
Chciałem się pytać, co jest, a on tak: Historia? Do przodu, do przodu.

00:07:14.137 --> 00:07:15.947
I jak otwieraliśmy 9 lat temu.

00:07:15.957 --> 00:07:20.717
ECS, to tak przeszedł wystawy, powiedział: Ok, dobrze zrobiliście,

00:07:20.797 --> 00:07:21.687
ale to nie wystarczy.

00:07:21.697 --> 00:07:22.537
Historia nie wystarczy.

00:07:22.617 --> 00:07:26.767
Do przodu, teraz trzeba ten świat układać na nowo.

00:07:26.817 --> 00:07:29.947
Także dzisiaj to spotkanie jest nieprzypadkowe.

00:07:29.957 --> 00:07:32.587
To taki nie tylko prezent, ale właściwie Panie prezydencie,

00:07:32.597 --> 00:07:36.047
obiecuję, że będziemy się też zajmowali przyszłością w taki

00:07:36.057 --> 00:07:36.837
sposób odważny,

00:07:36.847 --> 00:07:41.567
jak Pan to robił i dziękuję, że pcha nas Pan codziennie ku przyszłości,

00:07:41.717 --> 00:07:45.547
a nie tylko, że zajmujemy się nostalgią. Witam bardzo serdecznie

00:07:45.557 --> 00:07:47.087
i zapraszam na scenę

00:07:48.497 --> 00:07:51.277
Panią prezydent Gdańska, Aleksandrę Dulkiewicz. I chciałem

00:07:51.287 --> 00:07:54.317
Pani prezydent podziękować, że w tych czasach, w których wielu

00:07:54.327 --> 00:08:00.637
polityków sięga po taki język dzielenia populizmu, właśnie,

00:08:00.787 --> 00:08:03.457
o, solidarność to fajny pomysł, ale może tylko dla Polaków,

00:08:03.467 --> 00:08:05.817
tylko dla katolików, a nie dla innych.

00:08:05.857 --> 00:08:08.757
Jednak Pani dba o to, że Gdańsk jest

00:08:09.457 --> 00:08:13.377
miejscem tolerancji, otwartości i wspierała Pani też i wspiera

00:08:13.387 --> 00:08:14.317
ludzi, którzy

00:08:15.677 --> 00:08:20.827
jadą na wschodnią granicę, pomagają. Dziękuję za wszystkie

00:08:21.557 --> 00:08:25.067
słowa, które walczą ze słowami pogardy, nienawiści, bo

00:08:25.077 --> 00:08:28.587
wiem, że to jest niełatwe i wymaga wielkiej odwagi. Dziękuję

00:08:28.597 --> 00:08:31.427
za tę odwagę i zapraszam na scenę.

00:08:41.487 --> 00:08:46.457
Pan dyrektor dziękował mi, ale ja dziękuję Wam wszystkim, bo

00:08:46.467 --> 00:08:51.437
bez wspaniałych, także przede wszystkim młodych, aktywistek,

00:08:51.447 --> 00:08:55.537
aktywistów, ludzi, którym się chce być nieobojętnym, byśmy

00:08:55.547 --> 00:08:56.697
nie byli takim miastem.

00:08:56.707 --> 00:08:58.367
I to ja Wam dziękuję.

00:08:59.597 --> 00:09:04.217
Gdańsk od Mariupola dzielą prawie 2000 kilometrów. Od

00:09:04.227 --> 00:09:10.977
Lampedusy 3000 kilometrów. A od zielonej granicy polsko-białoruskiej,

00:09:10.987 --> 00:09:17.827
500 kilometrów. Te odległości nie oznaczają,

00:09:17.867 --> 00:09:20.147
że to nie jest nasza wspólna sprawa.

00:09:20.897 --> 00:09:22.177
Wojna w Ukrainie.

00:09:22.917 --> 00:09:26.537
Łodzie z uchodźcami z Afryki na Morzu Śródziemnym.

00:09:27.267 --> 00:09:33.587
Chorzy, głodni i odarci z godności ludzie w granicznym lesie.

00:09:33.957 --> 00:09:36.107
To jest nasza sprawa.

00:09:37.377 --> 00:09:40.977
Prawa człowieka i międzyludzka solidarność mają taką samą

00:09:40.987 --> 00:09:45.787
moc i wagę, niezależnie od szerokości geograficznej.

00:09:47.437 --> 00:09:47.897
Was.

00:09:49.057 --> 00:09:49.757
Młodych.

00:09:50.427 --> 00:09:51.137
Nadzieja.

00:09:52.797 --> 00:09:57.377
Wybaczcie, że my dorośli nie jesteśmy wystarczająco dobrymi

00:09:57.387 --> 00:09:58.237
nauczycielami.

00:10:21.457 --> 00:10:26.737
Czyli my, młode, przejmujemy teraz głos po tak wspaniałych słowach

00:10:26.747 --> 00:10:27.487
wprowadzenia.

00:10:28.147 --> 00:10:31.477
Poprzeczka wysoko podniesiona, ale mamy nadzieję, że doskoczymy.

00:10:32.197 --> 00:10:37.377
Z takimi gośćmi będzie to ogromny zaszczyt i ogromna przyjemność,

00:10:37.747 --> 00:10:41.307
dlatego też chcielibyśmy bardzo serdecznie przywitać naszych

00:10:41.317 --> 00:10:41.767
gości.

00:10:42.597 --> 00:10:47.067
Zapraszamy serdecznie Pana Luca Beniniego, komendanta Urzędu

00:10:47.077 --> 00:10:51.587
celnego na Lampedusie, który angażuje się w projekt dający

00:10:51.597 --> 00:10:54.447
drugie życie drewnu pochodzącemu z łodzi migrantów.

00:11:03.737 --> 00:11:07.267
Jest też z nami Pani Ołeksandra Matwijczuk z Ukrainy, z Centrum

00:11:07.277 --> 00:11:12.147
Wolności Obywatelskiej, która rok temu zdobyła Pokojową Nagrodę

00:11:12.157 --> 00:11:12.627
Nobla.

00:11:22.007 --> 00:11:25.767
Zapraszamy serdecznie Pana prezydenta Lecha Wałęsę,

00:11:26.067 --> 00:11:29.817
lidera Rewolucji Solidarności, laureata Pokojowej Nagrody

00:11:29.827 --> 00:11:32.387
Nobla w 1983 roku.

00:11:44.487 --> 00:11:49.357
I również serdecznie zapraszamy Panią Gaię Parisi Asaro, funkcjonariuszkę

00:11:49.367 --> 00:11:52.407
Urzędu Celnego w Palermo i aktywną działaczkę.

00:11:59.967 --> 00:12:01.977
Wirtualnie swoje przesłanie

00:12:01.987 --> 00:12:05.997
przekaże nam też Pan Pietro Bartolo, lekarz, który od lat niesie

00:12:06.007 --> 00:12:10.137
pomoc humanitarną i medyczną uchodźcom na wyspie Lampedusa

00:12:10.187 --> 00:12:12.327
i poseł do Parlamentu Europejskiego.

00:12:26.587 --> 00:12:30.297
Dzisiaj chcemy przede wszystkim rozmawiać o Solidarności

00:12:30.467 --> 00:12:34.497
i właśnie od tego bloku tematycznego chcemy zacząć nasze Forum

00:12:34.507 --> 00:12:39.997
Młodych. Solidarność tu i teraz. Tu i teraz potrzebna jest międzynarodowa

00:12:40.007 --> 00:12:40.867
solidarność.

00:12:41.247 --> 00:12:45.357
Dlatego też pierwsze pytanie chciałabym skierować do Pani

00:12:45.627 --> 00:12:46.797
Ołeksandry Matwijczuk.

00:12:47.797 --> 00:12:48.857
Jakiego typu

00:12:49.187 --> 00:12:53.207
międzynarodowej solidarności potrzebuje Ukraina

00:12:53.217 --> 00:12:56.387
dzisiaj, po 1,5 roku wojny?

00:13:05.917 --> 00:13:10.067
Ta wojna rozpoczęła się

00:13:10.077 --> 00:13:12.637
nie w lutym 2022 roku.

00:13:13.997 --> 00:13:20.117
Wojna ta rozpoczęła się w lutym 2014 roku.

00:13:20.127 --> 00:13:21.057


00:13:22.707 --> 00:13:23.627


00:13:25.337 --> 00:13:27.747
Podkreślam, że nie zaczęła się ona w 2022 roku, ponieważ

00:13:27.757 --> 00:13:29.117
ma to olbrzymie znaczenie.

00:13:30.587 --> 00:13:36.177
Ponieważ powody wojny są tutaj najważniejsze. Rosja dokonała

00:13:36.187 --> 00:13:37.527
napaści na Ukrainę.

00:13:38.927 --> 00:13:41.227
Kupowała Kreml, części

00:13:43.467 --> 00:13:47.327
prowincji ukraińskiej, donieckiej. W momencie, kiedy Ukraina otrzymała szansę na szybką

00:13:47.337 --> 00:13:48.427
transformację.

00:13:49.007 --> 00:13:52.987
Po Rewolucji Godności upadał autorytarny reżim i miliony

00:13:54.137 --> 00:13:58.617
ludzi, miliony obywateli, którzy walczyli o swój wolny, demokratyczny

00:13:58.627 --> 00:14:01.887
wybór, czyli walczyli o szansę, aby

00:14:03.187 --> 00:14:07.907
budować kraj, w którym chronione są prawa wszystkiego, otrzymali

00:14:07.917 --> 00:14:08.817
wtedy taką szansę.

00:14:10.497 --> 00:14:13.407
Niestety, aby zatrzymać nas na tym szlaku Putin

00:14:14.757 --> 00:14:20.037
rozpętał wojnę. I rok temu rozszerzył ją już na pełną

00:14:20.047 --> 00:14:20.487
skalę.

00:14:21.627 --> 00:14:25.397
Jest wiele kwestii, które

00:14:26.057 --> 00:14:29.617
nie mają granic, jest wiele takich rzeczy.

00:14:29.907 --> 00:14:34.147
Przed chwilą odwiedziłam wystawę. Jestem pod dużym jej wrażeniem.

00:14:35.097 --> 00:14:39.027
Pokazanej tam bardzo szczegółowej historii narodzin

00:14:39.037 --> 00:14:41.997
i rozkwitu Solidarności w Polsce.

00:14:43.347 --> 00:14:45.677
Solidarność jest właśnie taką rzeczą.

00:14:45.687 --> 00:14:48.977
Jest czymś, co nie ma granic, podobnie jak wolność.

00:14:49.027 --> 00:14:52.087
Wolność jest rzeczą bez granic.

00:14:52.217 --> 00:14:53.477
Wolność nie zna granic.

00:14:54.557 --> 00:14:56.477
Tak więc jeżeli mówimy o tym, jak

00:14:57.327 --> 00:14:58.727
możemy

00:14:59.617 --> 00:15:04.577
otrzymać wsparcie, jak wspierać tą walkę o wolność, powiedziałabym,

00:15:06.497 --> 00:15:11.567
że w zeszłym roku, kiedy zaczęła się inwazja, pełnoskalowa inwazja,

00:15:11.577 --> 00:15:16.067
cywilizowany świat powiedział: Pomóżmy Ukrainie

00:15:16.077 --> 00:15:21.607
tak, aby nie przegrała. I Ukraina zaczęła otrzymywać pierwszą

00:15:21.617 --> 00:15:22.297
konkretną broń.

00:15:22.307 --> 00:15:25.987
Wprowadzono pierwsze poważne sankcje. Natomiast teraz mamy

00:15:25.997 --> 00:15:28.577
już czas, aby zmienić ten paradygmat.

00:15:29.777 --> 00:15:34.097
Teraz należy pomagać Ukrainie, aby wygrała. I wygrała

00:15:34.107 --> 00:15:37.497
szybko. Jest to olbrzymia różnica pomiędzy

00:15:37.887 --> 00:15:41.517
pomóżmy Ukrainie tak, żeby nie przegrała, a pomagajmy Ukrainie

00:15:41.527 --> 00:15:42.847
tak, aby szybko wygrała.

00:15:43.427 --> 00:15:50.417
I ta różnica ma wymiar praktyczny, widać ją w rodzaju i ilości.

00:15:50.427 --> 00:15:55.747
uzbrojenia, w sile sankcji, w decyzjach podejmowanych na wysokich

00:15:55.757 --> 00:15:56.217
szczeblach.

00:15:56.927 --> 00:16:00.157
Tak więc chciałabym zakończyć tutaj,

00:16:00.167 --> 00:16:02.647
mówiąc z własnego doświadczenia, to jest doświadczenia prawniczego,

00:16:02.657 --> 00:16:03.687
ponieważ jestem prawnikiem.

00:16:04.887 --> 00:16:08.957
Jestem przekonana, że kiedy nie możemy polegać na mechanizmach

00:16:08.967 --> 00:16:09.237
prawnych,

00:16:09.247 --> 00:16:10.427
możemy polegać na ludziach.

00:16:10.607 --> 00:16:13.677
Dlatego chciałam podziękować ludziom w Polsce, podziękować

00:16:13.687 --> 00:16:19.747
Polakom i Polkom za Waszą solidarność, za pomoc. Ukraińcy i Ukrainki

00:16:19.757 --> 00:16:22.737
nigdy nie zapomną tego, jak wyciągnęliście do nas dłoń, jak

00:16:22.747 --> 00:16:25.387
nam pomogliście w tym bardzo trudnym momencie naszej historii.

00:16:30.897 --> 00:16:34.207
Kolejne pytanie chciałabym skierować do Pana prezydenta Lecha

00:16:34.217 --> 00:16:38.487
Wałęsy. Jaką rolę pełniła międzynarodowa solidarność dla

00:16:38.497 --> 00:16:42.787
demokratycznej opozycji w Polsce i czy możliwe jest powtórzenie

00:16:42.797 --> 00:16:46.547
takiej fali solidarności w obecnych okolicznościach politycznych

00:16:46.587 --> 00:16:48.667
i współzależnościach ekonomicznych?

00:16:53.457 --> 00:16:54.487
Szanowni Państwo.

00:16:57.217 --> 00:16:59.417
Mój punkt widzenia

00:17:00.267 --> 00:17:02.367
prawie zawsze różnił się od

00:17:03.967 --> 00:17:06.247
teoretycznego widzenia świata.

00:17:09.027 --> 00:17:12.887
Dlatego nie wiem, czy ja tu będę pasował z moimi mądrościami do

00:17:12.897 --> 00:17:17.137
tej dyskusji, a więc wybaczcie mi, ale będę głosił to,

00:17:17.947 --> 00:17:20.077
z czym się zgadzam i co

00:17:20.997 --> 00:17:22.307
moim zdaniem

00:17:23.337 --> 00:17:24.937
należałoby robić.

00:17:25.967 --> 00:17:27.577
Otóż zacznę tak.

00:17:28.777 --> 00:17:29.727
Praktycznie.

00:17:30.707 --> 00:17:35.427
Świat był zawsze podzielony. Od Adama i Ewy.

00:17:36.947 --> 00:17:38.927
Ale rozwijając się,

00:17:39.557 --> 00:17:45.337
technologię wprowadzając, ta technologia wymagała powiększania się.

00:17:47.757 --> 00:17:49.737
I tak się wciąż powiększaliśmy.

00:17:51.457 --> 00:17:54.277
Na skróty mówiąc, do końca 20. wieku

00:17:54.937 --> 00:18:00.797
właściwie te państwa, które potem powstały, wszystkie powstawały

00:18:00.807 --> 00:18:04.327
przez powiększania, przez wchłanianie słabszych.

00:18:06.517 --> 00:18:08.337
Często siłowo.

00:18:09.707 --> 00:18:14.367
Właściwie wszystkie państwa dzisiaj na mapie powstawały

00:18:14.437 --> 00:18:15.797
w taki sposób, że

00:18:16.377 --> 00:18:17.767
włączały słabsze.

00:18:20.277 --> 00:18:24.537
Do końca 20. wieku mniej więcej tak to wyglądało.

00:18:25.737 --> 00:18:30.307
Na koniec 20. wieku dwa wielkie państwa pozostały

00:18:30.317 --> 00:18:31.317
w tej koncepcji.

00:18:32.257 --> 00:18:36.957
Dołączać, przyłączać czołgami, rakietami.

00:18:38.697 --> 00:18:41.217
I pojawiła się na koniec 20. wieku

00:18:41.227 --> 00:18:42.837
ta nowa koncepcja.

00:18:43.597 --> 00:18:49.327
Tak, powiększamy się, ale przez Unię, przez NATO, przez ONZ,

00:18:49.337 --> 00:18:52.977
demokratycznie, wolnościowo, kto chce.

00:18:55.307 --> 00:18:57.687
Dla mnie, do rewolucjonisty, jest pytanie.

00:18:58.487 --> 00:19:01.507
Która dzisiaj koncepcja zwycięży?

00:19:02.697 --> 00:19:05.737
Czy ta stara, powiększania się?

00:19:06.957 --> 00:19:08.627
Czy już ta nowa?

00:19:11.717 --> 00:19:14.417
I nad tym ja się zastanawiam. A teraz

00:19:15.497 --> 00:19:18.657
używanie słowa Solidarności praktyczne.

00:19:21.137 --> 00:19:25.847
Solidarność na skróty to było budowanie monopolu przeciwko

00:19:25.857 --> 00:19:27.527
monopolowi komunistycznemu.

00:19:31.557 --> 00:19:33.137
Doszliśmy do tego pomysłu,

00:19:35.297 --> 00:19:39.777
walcząc na początku, w latach 40., z bronią w ręku.

00:19:39.787 --> 00:19:43.507
Łupaszko, takim nazwiskiem, który walczył, jest znanym.

00:19:44.397 --> 00:19:48.327
W latach 60., 70. robiliśmy strajki,

00:19:48.337 --> 00:19:49.867
wychodziliśmy na ulice.

00:19:51.917 --> 00:19:52.937
Zawsze przegrywaliśmy.

00:19:54.347 --> 00:19:57.567
Ale na zasadach prób i błędów doszliśmy do pomysłu.

00:19:58.657 --> 00:20:00.657
Musimy wspólnie.

00:20:01.457 --> 00:20:04.407
Wszyscy. Jak najlepiej zorganizowani.

00:20:05.167 --> 00:20:11.117
I nie na ulicy, nie bijatyką, okopać się w zakładach, fabrykach.

00:20:12.977 --> 00:20:16.027
Bo tu będzie trudno nas pokonać.

00:20:17.307 --> 00:20:22.587
Tylko znów. Polska to za mało, żeby zwyciężyć Związek Radziecki,

00:20:22.597 --> 00:20:24.847
Układ Warszawski. Więc

00:20:25.617 --> 00:20:30.197
pięknie walcząc bardzo szybko sympatię zdobyliśmy Europy

00:20:30.307 --> 00:20:32.857
i Europejczycy dołączyli do nas.

00:20:34.157 --> 00:20:35.257
To było jeszcze za mało.

00:20:35.267 --> 00:20:39.207
Trzeba było globalnie postarać się o solidarność globalną.

00:20:43.077 --> 00:20:47.567
I to się udało, ale znów praktycznie trzeba to zrozumieć, bo

00:20:47.577 --> 00:20:50.157
cała sztuka polega w życiu zrozumieć praktycznie.

00:20:51.477 --> 00:20:56.567
W tamtym czasie, kiedy budowała się Solidarność, mieliśmy

00:20:56.577 --> 00:20:59.957
w całym świecie wspólny mianownik.

00:21:01.407 --> 00:21:03.907
Związek Sowiecki, komunizm.

00:21:04.837 --> 00:21:08.407
Jedni kochali ten Związek Radziecki, inni nienawidzili.

00:21:09.167 --> 00:21:11.367
Ale to był wspólny mianownik.

00:21:12.707 --> 00:21:17.187
W licznikach naszych mieliśmy swoje interesy. Różne.

00:21:18.797 --> 00:21:23.767
Jak rozwaliliśmy komunizm, Związek Sowiecki, straciliśmy

00:21:23.777 --> 00:21:27.767
wspólny fundament, straciliśmy solidarność.

00:21:28.787 --> 00:21:33.697
Bo teoretycznie można budować solidarność, ale to kiepsko

00:21:33.707 --> 00:21:34.327
się trzyma.

00:21:36.287 --> 00:21:39.967
Wspólne interesy, bo cały świat miał dość komunizmu.

00:21:40.137 --> 00:21:43.977
Komunizm, krótko mówiąc, wyczerpał swoje możliwości.

00:21:44.897 --> 00:21:47.167
Był czas, że można było rozumieć.

00:21:47.257 --> 00:21:51.517
Kapitalizm wchodził, kapitaliści oszukiwali ludzi, więc

00:21:51.557 --> 00:21:54.307
pomysł z komunizmem mógł być jako taki.

00:21:54.937 --> 00:21:59.717
Ale wyczerpał swoje możliwości. Cały prawie świat, ten roztropny,

00:22:00.207 --> 00:22:03.437
szukał, jak wyjść z tego?

00:22:03.847 --> 00:22:05.117
W jaki sposób

00:22:05.717 --> 00:22:07.427
pozwolić światu się rozwijać?

00:22:08.857 --> 00:22:12.657
I Polacy wstrzelili się w to i

00:22:13.867 --> 00:22:18.007
udało nam się usunąć wielkie bariery dla rozwoju świata, ale

00:22:18.017 --> 00:22:23.787
robiliśmy to tylko po to, żeby pozwolić światu się rozwijać.

00:22:24.177 --> 00:22:29.927
Zostały dwa wielkie państwa, Chiny i Rosja, które próbują

00:22:29.937 --> 00:22:31.207
w stary sposób

00:22:31.797 --> 00:22:35.327
jeszcze organizować swoje wielkości.

00:22:37.647 --> 00:22:38.577
I znów.

00:22:39.787 --> 00:22:41.337
Jak z tym walczyć?

00:22:41.447 --> 00:22:45.007
Ja jako praktyk, który razem z Wami walczyłem,

00:22:46.167 --> 00:22:50.877
no to muszę powiedzieć, że gdybym miał coś do powiedzenia, to

00:22:50.887 --> 00:22:52.797
ja bym walczył inaczej.

00:22:53.977 --> 00:22:57.407
Ja bym walczył metodami Solidarności.

00:22:58.097 --> 00:23:01.087
Przecież my nie mieliśmy ani jednego czołgu, nawet pistoletu.

00:23:02.507 --> 00:23:07.407
A mieliśmy trudniejszą sytuację, bo był Związek Radziecki,

00:23:07.447 --> 00:23:08.687
Układ Warszawski.

00:23:09.337 --> 00:23:10.817
I jak pięknie

00:23:11.727 --> 00:23:12.727
zwyciężyliśmy.

00:23:13.837 --> 00:23:16.747
Ale nie czołgami, nie pistoletami.

00:23:17.517 --> 00:23:20.007
Propagandą. Argumentami.

00:23:21.517 --> 00:23:24.497
I nawet teraz tu słyszałam, Pani powiedziała noblistka,

00:23:25.977 --> 00:23:27.977
zwyciężyć, pokonać Rosję.

00:23:28.717 --> 00:23:29.877
Czy pamiętacie,

00:23:30.507 --> 00:23:36.247
kiedy ja mówiłem całemu światu z Solidarności, że Gorbaczow

00:23:36.257 --> 00:23:37.897
Was oszukuje.

00:23:39.057 --> 00:23:41.347
Ja byłem nawet zaprzyjaźniony z Gorbaczowem.

00:23:42.407 --> 00:23:44.047
Bardzo inteligentny człowiek.

00:23:44.917 --> 00:23:47.277
Ale patriota rosyjski.

00:23:47.987 --> 00:23:49.147
Tłumaczyłem światu.

00:23:49.977 --> 00:23:53.977
On działa dla Rosji, a nie dla świata.

00:23:54.427 --> 00:23:56.667
On zrozumiał prostą prawdę.

00:23:57.427 --> 00:24:02.667
W tych warunkach nie uratuję Związku Radzieckiego, nie uratuje

00:24:02.677 --> 00:24:03.747
Układu Warszawskiego.

00:24:04.507 --> 00:24:07.997
Ale muszę uratować maksymalnie dużo Rosji.

00:24:10.837 --> 00:24:13.407
Uzależnić Zachód ropą, gazem i tak dalej.

00:24:14.677 --> 00:24:17.657
I tak było pierestrojka, głasnost, piękna sprawa, Zachód się

00:24:17.667 --> 00:24:20.177
na to nabrał. Ja mówiłem, nabieracie się na to?

00:24:21.207 --> 00:24:23.537
Gorbaczow nie zmienia systemu.

00:24:25.067 --> 00:24:30.507
A to nie Stalin. To nie Breżniew. To system polityczny niedobry

00:24:30.517 --> 00:24:35.277
w Rosji powoduje, że takie zagrożenia Rosja stwarza

00:24:35.287 --> 00:24:35.917
światu.

00:24:37.037 --> 00:24:42.567
Gdyby szef Chin, Rosji, miał tylko dwie kadencje, nie

00:24:42.577 --> 00:24:48.007
dłużej jak 5-letnie, nigdy by nie zagroził światu i

00:24:48.017 --> 00:24:50.187
nigdy by takiej bandy nie zbudował.

00:24:51.337 --> 00:24:52.817
Bo nawet jeśli by miał ochotę,

00:24:53.797 --> 00:24:57.317
to otoczenie by nie bardzo w to weszło, bo po 10 latach

00:24:57.327 --> 00:25:01.717
spadnę i będą mnie wyciągać i rozliczać.

00:25:02.177 --> 00:25:07.237
Dlatego walka z Rosją nie może polegać na pokonaniu. Tego

00:25:07.247 --> 00:25:12.317
ja się bardzo boję, bo na razie to wygląda, że tylko chcą osłabić

00:25:12.327 --> 00:25:14.497
Rosję na 10 lat.

00:25:15.217 --> 00:25:18.777
By zarabiać na wojowaniu, a potem na budowaniu.

00:25:19.477 --> 00:25:23.857
I Rosja znów się podniesie i znów zagrozi Polsce, Europie i światu.

00:25:24.757 --> 00:25:28.177
Dlatego Putin popełnił straszliwy błąd.

00:25:29.067 --> 00:25:32.487
Zmobilizował większość świata przeciwko sobie.

00:25:34.117 --> 00:25:39.837
Mamy po raz pierwszy największą szansę na zrobienie

00:25:39.847 --> 00:25:42.487
porządku z Rosją, a potem z Chinami.

00:25:43.177 --> 00:25:45.107
Tylko musimy, moim zdaniem,

00:25:45.757 --> 00:25:50.317
zmienić metody walki, musimy proste metody.

00:25:51.107 --> 00:25:56.667
Propaganda, radio, telewizja, prasa, codziennie mówić: Rosjanie,

00:25:56.967 --> 00:25:59.217
przecież my nie jesteśmy przeciw Wam.

00:26:00.547 --> 00:26:04.667
Przecież my chcemy Wam pomóc wyjść z tego piekła Waszego.

00:26:05.497 --> 00:26:11.417
Kochany Rosjaninie, jutro Cię Putin do wojska weźmie, pojutrze zginiesz.

00:26:13.057 --> 00:26:16.557
A Twój syn czy córka już albo zginęła,

00:26:17.237 --> 00:26:19.517
albo w szpitalu jest. A sąsiad,

00:26:19.527 --> 00:26:21.987
zobacz, a sąsiada już nie ma, już zginął.

00:26:23.167 --> 00:26:24.847
I to powoduje system.

00:26:24.857 --> 00:26:27.437
Niedobry system macie.

00:26:28.937 --> 00:26:29.627
Więc

00:26:30.387 --> 00:26:34.367
bez przerwy codziennie mówić i wyliczać: Słuchaj, już tego sąsiada

00:26:34.377 --> 00:26:38.267
nie ma, już tamtego nie ma, bo Putin do wojska powołał. Uważaj,

00:26:38.277 --> 00:26:40.187
za chwilę Ty będziesz miał powołanie.

00:26:40.437 --> 00:26:42.917
Takie metody trzeba stosować.

00:26:43.047 --> 00:26:47.807
To trochę potrwa, ale wtedy zrobimy porządek raz na zawsze z

00:26:47.817 --> 00:26:53.107
Rosją. A jeśli nawet dzisiaj pokonacie Rosję, Rosja za 10 lat

00:26:53.117 --> 00:26:57.027
się podniesie, tak jak Gorbaczow podniósł i dzisiaj zagraża

00:26:57.037 --> 00:26:57.777
światu.

00:26:58.037 --> 00:27:01.987
Ja za te moje teorie tam jeszcze dołożyłem w inne metody walki,

00:27:01.997 --> 00:27:04.307
może później o tym powiem, bo za długo mówię.

00:27:04.817 --> 00:27:08.957
Ja za te teorie, głosząc w świecie, jak wiecie, wyznaczyli Rosjanie

00:27:08.967 --> 00:27:12.207
publicznie 5 milionów euro za moją głowę.

00:27:13.297 --> 00:27:17.157
Ja powiedziałem: nie, ja jestem gotów jechać

00:27:17.167 --> 00:27:18.877
i nie musicie oddawać milionów.

00:27:18.927 --> 00:27:20.577
Ja pojadę, ja się Was nie boję.

00:27:21.747 --> 00:27:26.117
Bo ja mówię uczciwie, ja szanuję, kocham Rosjan.

00:27:26.907 --> 00:27:31.307
Tylko mówię, Wy macie fatalny system i on powoduje zagrożenia,

00:27:31.317 --> 00:27:32.637
powodował i powoduje.

00:27:34.847 --> 00:27:36.647
No to chyba tyle, za dużo trochę.

00:27:45.967 --> 00:27:47.527
Nie tak źle było.

00:27:48.217 --> 00:27:53.137
Absolutnie, wspaniale wręcz. A zatem wspólnie przeciwko

00:27:53.147 --> 00:27:54.167
złemu systemowi.

00:27:54.927 --> 00:27:58.537
Tak wydaje mi się, że taki główny przekaz, który możemy tutaj

00:27:58.727 --> 00:27:59.937
wytłuścić.

00:28:01.587 --> 00:28:05.167
Panie prezydencie.
Proszę

00:28:05.177 --> 00:28:06.397
państwa, zaraz zaraz.

00:28:07.067 --> 00:28:09.847
To może jeszcze w takim razie dołożę troszeczkę, wytrzymajcie

00:28:09.857 --> 00:28:11.237
to. Szanowni Państwo.

00:28:11.957 --> 00:28:16.077
Ja mam 80 lat, jak wiecie, uroczystości były wczoraj.

00:28:17.057 --> 00:28:19.147
Więc mam trochę doświadczenia.

00:28:20.037 --> 00:28:25.577
Więc młodszym chcę powiedzieć, że w czasach komunizmu, bo tam

00:28:25.587 --> 00:28:31.737
dzisiaj przez morze uciekają ludzie, a u nas nawet samoloty

00:28:31.747 --> 00:28:33.037
też przez morze uciekają.

00:28:33.047 --> 00:28:38.097
No ale nawet samoloty porywano i uciekaliśmy do Tempelhof,

00:28:38.107 --> 00:28:40.717
gdzieś na inne miejsca.

00:28:41.587 --> 00:28:42.337
A jak?

00:28:43.947 --> 00:28:45.317
Wywalczyliśmy wolność.

00:28:45.327 --> 00:28:48.127
Czy wiecie, że nikt nie porwał samolotu przez te 20,

00:28:48.137 --> 00:28:53.787
30 lat? Nie ma. Więc bierzcie znów przykład z Europy

00:28:53.797 --> 00:28:54.787
i z naszej walki.

00:28:55.587 --> 00:28:56.897
Na czym sztuka polega?

00:28:57.067 --> 00:29:02.937
Świat się bał otworzenia granic, bo za dużo przyjedzie Polaków i innych.

00:29:03.897 --> 00:29:05.777
Dziś mamy otwarte granice.

00:29:07.337 --> 00:29:12.007
Z dobrymi zawodami możecie w każdym państwie pracować.

00:29:13.467 --> 00:29:18.017
Na czym sztuka polega? To samo teraz te ucieczki, ja

00:29:18.027 --> 00:29:19.907
to inaczej widzę.

00:29:20.287 --> 00:29:25.377
Sztuka polega na tym, że ludzie zachowują się jak zbiorniki

00:29:25.387 --> 00:29:26.307
z wodą.

00:29:26.527 --> 00:29:32.197
Jak jest różnica poziomów, to wodospad Niagara, a jak nie ma różnicy,

00:29:32.207 --> 00:29:33.127
nic się nie dzieje.

00:29:34.267 --> 00:29:34.707
Więc

00:29:35.887 --> 00:29:39.107
wyrównajmy poziomy rozwoju.

00:29:40.217 --> 00:29:44.037
A nie będzie żadnej migracji, żadnego problemu.

00:29:45.207 --> 00:29:49.837
Świat idzie w tym kierunku. W Europie dwie wojny światowe były,

00:29:49.847 --> 00:29:50.787
ile rewolucji.

00:29:51.747 --> 00:29:56.337
A dzisiaj nikt nie chce wojować, podrównał się rozwój,

00:29:56.407 --> 00:29:59.247
i nie ma żadnych zagrożeń.

00:30:00.247 --> 00:30:03.537
Wyciągnijmy wnioski z rozwoju Europy.

00:30:03.947 --> 00:30:07.817
Oczywiście to się nie da jednego dnia zrobić, chociaż niektórzy

00:30:07.827 --> 00:30:11.837
mówią: otwórzmy granice, kto przeżyje, to żyć będzie. Można

00:30:11.847 --> 00:30:13.637
tak, ale to niebezpiecznie.

00:30:13.917 --> 00:30:17.717
Spokojnie, mądrze, politycy, doprowadzajcie do wyrównania

00:30:17.727 --> 00:30:21.307
poziomu i nie będzie problemu migracji.

00:30:21.317 --> 00:30:26.337
Nie będzie żadnych. I to się nazywa globalizacja.

00:30:26.347 --> 00:30:30.557
Działanie w tym kierunku, wyrównanie poziomów, usuwanie

00:30:30.567 --> 00:30:34.817
barier, granic to jest globalizacja i w tym kierunku pójdziemy.

00:30:35.107 --> 00:30:36.147
Chyba, że

00:30:37.497 --> 00:30:42.497
nie zrozumiemy się nawzajem i demagodzy, populiści podpalą

00:30:42.567 --> 00:30:44.407
Europę, a potem świat.

00:30:45.637 --> 00:30:48.607
Dziękuję bardzo, Panie prezydencie.

00:30:54.297 --> 00:30:58.687
Teraz chciałabym oddać głos Panu Luce Beniniemu z pytaniem,

00:30:58.697 --> 00:31:02.587
jakiej solidarności potrzebuje Lampedusa i jaki przekaz

00:31:02.597 --> 00:31:05.387
chciałby Pan wygłosić dzisiaj nam?

00:31:12.317 --> 00:31:12.727


00:31:14.307 --> 00:31:20.257
Dzień dobry wszystkim obecnym, dzień dobry, Panie prezydencie. Dziękuję

00:31:20.267 --> 00:31:23.467
bardzo za możliwość, która została mi dana.

00:31:25.327 --> 00:31:31.887
I za możliwość wyrażenia, powiedzenia kilku słów

00:31:31.957 --> 00:31:35.747
o przeżyciu tego na wyspie Lampedusa,

00:31:38.237 --> 00:31:44.367
która ma do dzisiaj problem z imigrantami. Przygotowałem

00:31:44.377 --> 00:31:45.007
tutaj

00:31:46.367 --> 00:31:47.597
przemówienie.

00:31:48.637 --> 00:31:51.757
Będę mówił wolno, żeby dać możliwość przetłumaczenia.

00:31:53.757 --> 00:31:55.887
W takim razie jeszcze raz dzień dobry.

00:31:55.897 --> 00:31:59.587
Nazywam się Luca Benini i jestem celnikiem.

00:32:00.987 --> 00:32:05.127
Byłem celnikiem, pracowałem przez dobre 5

00:32:05.137 --> 00:32:12.257
lat do lutego minionego roku. Moja specjalizacja

00:32:12.267 --> 00:32:14.737
polegała na tym, że zajmowałem się

00:32:17.347 --> 00:32:19.577
łodziami, które przypływały

00:32:20.797 --> 00:32:23.747
do Lampedusy.

00:32:26.437 --> 00:32:29.407


00:32:31.217 --> 00:32:32.627


00:32:35.017 --> 00:32:37.527


00:32:41.827 --> 00:32:47.097
Granica oznacza słowo. Przestrzeń.

00:32:47.277 --> 00:32:57.077


00:32:59.017 --> 00:33:02.707


00:33:03.127 --> 00:33:05.537
Lampedusa jest wyspą,

00:33:06.367 --> 00:33:10.647
która jest tak jakby membraną, jest elastyczna.

00:33:11.557 --> 00:33:14.277
Między dwoma terytoriami i tożsamościami.

00:33:15.887 --> 00:33:20.927
Której marginesy zewnętrzne, granice, są otoczone morzem.

00:33:21.597 --> 00:33:26.807
Tak jak Pan prezydent określił

00:33:26.817 --> 00:33:28.577
słowo morze.

00:33:31.887 --> 00:33:33.057
Morze może być,

00:33:35.447 --> 00:33:40.337
jest bardzo łatwe do

00:33:43.937 --> 00:33:53.017
[wypowiedź nieprzetłumaczona przez tłumaczkę]

00:33:56.697 --> 00:33:57.957
Okres covidu.

00:33:59.297 --> 00:34:05.207
I też sytuacja pocovidowa.

00:34:07.807 --> 00:34:11.257
Spowodowała zamknięcie granic

00:34:13.387 --> 00:34:17.907
między wszystkimi państwami.

00:34:46.897 --> 00:34:50.537
Na wyspie nigdy nie doszło do sytuacji, w

00:34:50.547 --> 00:34:55.407
której doszłoby do rozpoczęcia jakiegokolwiek dialogu.

00:34:59.787 --> 00:35:02.307
Moje doświadczenie osobiste

00:35:03.377 --> 00:35:06.847
pozwoliło mi na

00:35:08.207 --> 00:35:11.627
[wypowiedź nieprzetłumaczona przez tłumaczkę]

00:35:31.067 --> 00:35:34.157
Tylko prawdziwa tożsamość powstaje wtedy, kiedy otwieramy się na

00:35:34.167 --> 00:35:41.567
drugiego człowieka.

00:35:43.727 --> 00:35:45.547
Dziękuję bardzo za Państwa uwagę.

00:35:51.867 --> 00:35:53.267
Dziękujemy bardzo.

00:35:53.427 --> 00:35:58.297
Niestety dzisiaj Pan Pietro Bartolo nie mógł być z nami osobiście.

00:35:58.627 --> 00:36:03.277
Niemniej jednak wiemy, że przygotował dla nas specjalne nagranie.

00:36:09.657 --> 00:36:10.527
Dzień dobry.

00:36:10.537 --> 00:36:13.787
Naprawdę mi przykro, że nie mogłem być dzisiaj z Wami wszystkimi

00:36:13.797 --> 00:36:17.417
podczas tej ważnej debaty, której celem jest pokazanie wglądu

00:36:17.427 --> 00:36:21.747
w Europę naszych czasów i odnowienie świętego prawa, prawa do

00:36:21.757 --> 00:36:23.747
pokoju i bezpiecznej przyszłości.

00:36:24.237 --> 00:36:28.227
Pozdrawiam przedstawicieli Fundacji Signum, Aleksandrę Łobodę

00:36:28.237 --> 00:36:34.347
z Fundacji Widzialne i Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.

00:36:43.427 --> 00:36:50.487
Pracowałem jako lekarz na Lampedusie niosąc pomoc tysiącom migrantów.

00:37:02.577 --> 00:37:05.747
Jestem tutaj w związku z 10. rocznicą masakry na

00:37:05.757 --> 00:37:08.617
Lampedusie, w której zginęło 368

00:37:08.627 --> 00:37:12.187
osób. Przez 10 lat, jakie upłynęły od

00:37:13.147 --> 00:37:13.447
katastrofy

00:37:13.817 --> 00:37:17.097
statki na Morzu Śródziemnym przez długi czas [wypowiedź nieprzetłumaczona]

00:37:17.227 --> 00:37:21.007
Obecnie niestety przewyższa ją masakra w Pylos w Grecji

00:37:21.137 --> 00:37:25.057
w czerwcu ubiegłego roku, w której zginęło około 600

00:37:25.067 --> 00:37:28.837
osób. Wróciłem na wyspę wraz z innymi posłami do Parlamentu

00:37:28.847 --> 00:37:33.957
Europejskiego z Grupy SD z Hiszpanii, Portugalii, Włoch, Holandii

00:37:33.967 --> 00:37:42.707
oraz z francuską posłanką Fabienne Keller z Renew Europe. Należy

00:37:42.717 --> 00:37:46.667
wysłać wiadomość o postępowej polityce na rzecz gościnności,

00:37:47.017 --> 00:37:49.127
powiedzieć, jak sobie tam radzicie

00:37:49.137 --> 00:37:52.107
w tej chwili. Solidarność tu i teraz.

00:37:53.477 --> 00:43:07.077
[wypowiedź nieprzetłumaczona przez tłumaczkę]

00:43:07.107 --> 00:43:10.097
Myślę, że bardzo ważne słowa padły tutaj podczas wystąpienia

00:43:10.107 --> 00:43:11.267
Pana posła.

00:43:11.367 --> 00:43:12.597
Szczególnie

00:43:13.757 --> 00:43:17.077
myślę, że warto wspomnieć o katastrofach morskich, o których

00:43:17.087 --> 00:43:20.797
Pan poseł wspominał, czyli 10 lat temu, niedługo, za 3

00:43:20.807 --> 00:43:24.037
dni, mija właściwie 3 października 10. rocznica

00:43:24.727 --> 00:43:28.797
niedawno największej katastrofy morskiej w drodze do Unii

00:43:28.807 --> 00:43:31.637
Europejskiej, w której zginęło 368

00:43:31.647 --> 00:43:33.997
osób na wybrzeżach Lampedusy.

00:43:34.587 --> 00:43:36.827
Niestety w tym roku

00:43:37.557 --> 00:43:39.477


00:43:40.237 --> 00:43:45.327
nastąpiła następna katastrofa u wybrzeży Grecji, w której

00:43:45.337 --> 00:43:47.287
zginęło ponad 600 osób.

00:43:47.657 --> 00:43:52.467
Pan poseł wspominał o osobach w drodze, które giną, szukając

00:43:52.477 --> 00:43:58.117
bezpieczeństwa w Unii Europejskiej, które służby europejskie

00:43:58.177 --> 00:44:03.847
brutalnie wywożą z powrotem, odpychają i wywożą z powrotem

00:44:03.857 --> 00:44:05.777
do swoich krajów. Często

00:44:06.667 --> 00:44:09.267
ich życiu zagraża niebezpieczeństwo.

00:44:09.947 --> 00:44:13.687
Od 2014 roku na Morzu Śródziemnym zmarło

00:44:13.697 --> 00:44:17.347
już ponad 28 tysięcy migrantów i migrantek.

00:44:18.127 --> 00:44:23.517
Migracja to wyzwanie, które zgodnie z tym, co

00:44:23.557 --> 00:44:27.487
mówią wszyscy eksperci i ekspertki migracyjni, nie da się zatrzymać.

00:44:27.857 --> 00:44:33.017
Musimy znaleźć wspólną odpowiedź na to, co się teraz

00:44:33.027 --> 00:44:37.677
dzieje pod względem polityki migracyjnej i jest to wyzwanie,

00:44:37.837 --> 00:44:40.787
na które musimy odpowiedzieć wspólnie jako Unia Europejska.

00:44:40.957 --> 00:44:43.577
Pan poseł wspominał też o

00:44:44.327 --> 00:44:47.887
solidarności, którą widzi w polskim narodzie, to znaczy widzi

00:44:47.897 --> 00:44:51.607
i w tym, jak udzielamy pomocy humanitarnej na granicy polsko-białoruskiej,

00:44:51.617 --> 00:44:56.137
w tym, jak przyjęliśmy i przyjęłyśmy osoby z Ukrainy

00:44:56.287 --> 00:45:01.617
i wspomina o tym, że to pokazuje, że ta solidarność jest

00:45:01.667 --> 00:45:05.537
możliwa. Więc teraz chciałabym się zwrócić do Państwa.

00:45:06.887 --> 00:45:12.577
Do kolejnego pytania. Pani Ołeksandra

00:45:12.587 --> 00:45:16.747
Matwijczuk zajmuje się dokumentowaniem zbrodni wojennych.

00:45:16.787 --> 00:45:19.847
I z tego, co rozumiem, wychodzi Pani z takiego założenia, że

00:45:20.457 --> 00:45:26.177
warunkiem pokoju jest sprawiedliwość i rozliczenie sprawców

00:45:26.347 --> 00:45:27.557
naruszeń praw.

00:45:28.607 --> 00:45:32.407
I chciałabym zwrócić się do wszystkich Państwa, czy z Państwa

00:45:32.417 --> 00:45:36.207
perspektywy rozliczenie sprawców naruszeń jest konieczne,

00:45:36.217 --> 00:45:39.687
aby ta przyszłość była bezpieczna. Na początku zapytam Pana

00:45:39.697 --> 00:45:43.367
prezydenta, na ile rozliczenie zbrodni komunistycznych było

00:45:43.377 --> 00:45:44.817
ważne dla Solidarności?

00:45:44.897 --> 00:45:48.607
Pan dyrektor mówił, że Pan lubi patrzeć

00:45:48.617 --> 00:45:49.327
naprzód.

00:45:49.337 --> 00:45:50.577
Dlatego zapytam,

00:45:51.297 --> 00:45:55.387
na ile uważa Pan, że ogólnie rozliczenie jest ważnym warunkiem

00:45:55.397 --> 00:45:57.907
na przykład w kontekście zbliżających się wyborów.

00:45:57.977 --> 00:46:01.767
Jeśli uda się dotrzeć do zmiany władzy, czy rozliczenie poprzedniego

00:46:01.777 --> 00:46:03.327
rządu będzie ważne?

00:46:05.067 --> 00:46:05.937
Szanowni Państwo.

00:46:09.117 --> 00:46:10.337
Znów mam problem.

00:46:15.997 --> 00:46:19.227
Muszę to powiedzieć. Szanowni Państwo.

00:46:20.017 --> 00:46:22.927
Ładnie się mówi: rozliczyć.

00:46:24.217 --> 00:46:28.267
Ale rozliczyć sprawiedliwie, to jest problem.

00:46:31.737 --> 00:46:34.467
Otóż w Polsce za czasów komuny

00:46:36.277 --> 00:46:39.687
były dwa patriotyzmy.

00:46:42.067 --> 00:46:44.947
Jeden patriotyzm był komunistyczny.

00:46:47.697 --> 00:46:50.597
W większości tam też byli porządni

00:46:50.607 --> 00:46:52.327
ludzie, chcieli wolnej Polski.

00:46:54.187 --> 00:46:54.867
Tylko, że

00:46:55.977 --> 00:47:00.007
wiedzieli o tych rakietach wycelowanych w każde polskie

00:47:00.017 --> 00:47:05.787
miasto i zdawali sobie sprawę, że to jest niemożliwe.

00:47:07.597 --> 00:47:08.717
Że jeśli Polska

00:47:10.287 --> 00:47:12.017
zapragnie wolności,

00:47:13.257 --> 00:47:19.477
to Sowieci wymordują co najmniej 1/3 Polaków. Dlatego

00:47:19.487 --> 00:47:20.367
mówili tak.

00:47:21.587 --> 00:47:23.367
Ten Wałęsa to fajny facet,

00:47:24.957 --> 00:47:25.767
tylko

00:47:26.577 --> 00:47:32.547
jak będzie tak forsował urwanie się od Rosji, od Związku Radzieckiego,

00:47:33.477 --> 00:47:38.127
to Rosjanie jego załatwią, ale i nas, że go nie upilnowaliśmy.

00:47:40.517 --> 00:47:45.457
I dlatego czekali na dogodny moment, by wyrwać się z opresji

00:47:45.467 --> 00:47:46.417
sowieckiej.

00:47:47.347 --> 00:47:49.707
Nie wierzyli, że jest to możliwe.

00:47:49.897 --> 00:47:55.047
Zresztą, jak wiecie, cały świat nie wierzył, że nam się to uda.

00:47:57.087 --> 00:48:00.447
I ten drugi patriotyzm, w którym ja byłem i wielu

00:48:01.477 --> 00:48:02.287
z Was.

00:48:03.077 --> 00:48:05.557
Wierzyliśmy, że to jest możliwe.

00:48:06.237 --> 00:48:08.907
Że jest wyjątkowa szansa dla Polski.

00:48:09.257 --> 00:48:15.187
Mamy Ojca Świętego, Sowieci na Bliskim Wschodzie, w Afganistanie,

00:48:15.197 --> 00:48:15.807
gdzie indziej.

00:48:16.767 --> 00:48:22.717
Wycięcie ich walkami. Lepszej okazji nie będzie, jak teraz

00:48:22.837 --> 00:48:24.087
pójść do przodu.

00:48:25.667 --> 00:48:29.157
Tylko że Szanowni Państwo, mogło nam się nie udać.

00:48:30.517 --> 00:48:32.927
I dlatego jak to rozsądzić?

00:48:33.767 --> 00:48:35.237
Dwa patriotyzmy.

00:48:36.197 --> 00:48:38.067
Różnimy się tylko o to jedno.

00:48:38.127 --> 00:48:42.547
Jedni, że nie wierzyli, że to jest możliwe, a drudzy uwierzyli

00:48:42.557 --> 00:48:48.177
i udało się. Oczywiście i w jednej grupie, i w drugiej byli złoczyńcy,

00:48:48.217 --> 00:48:51.077
nawet bandyci. Po stronie komunistycznej

00:48:51.087 --> 00:48:53.437
więcej. To wszystko prawda.

00:48:54.127 --> 00:48:55.207
Tylko nie wszyscy.

00:48:55.727 --> 00:48:59.437
Ja się pytałem generałów, kiedy już byłem prezydentem. Mówię:

00:48:59.447 --> 00:49:05.137
słuchajcie, po co Wy nie byliście za nami. I oni mi powiedzieli:

00:49:05.637 --> 00:49:11.127
my chcieliśmy wolnej Polski, tylko wiedzieliśmy, że to niemożliwe.

00:49:12.737 --> 00:49:16.707
Wałęsa nas do nieszczęścia doprowadzi. Dobrze, że ja nie wiedziałem

00:49:16.717 --> 00:49:20.647
o tych rakietach wycelowanych, bo chyba nie byłbym tak

00:49:20.657 --> 00:49:24.547
bardzo odważny. I jak to rozsądzić?

00:49:24.587 --> 00:49:26.927
Jak to rozliczyć?

00:49:27.837 --> 00:49:31.457
Jak byśmy chcieli tak dokładnie porozliczać, to trzeba by rozliczać

00:49:31.467 --> 00:49:33.357
inaczej. Najpierw,

00:49:33.537 --> 00:49:36.857
że nas w 39. sojusznicy zdradzili.

00:49:37.537 --> 00:49:40.887
I nie pomogli nam walczyć z Hitlerem.

00:49:41.377 --> 00:49:44.717
Potem na koniec wojny nas oddali Sowietom.

00:49:45.547 --> 00:49:47.817
Nie mieliśmy szansy się obronić.

00:49:49.657 --> 00:49:52.187
No i właśnie. Bez tamtego rozliczenia

00:49:52.197 --> 00:49:55.707
trudno rozliczać kapralów, albo nawet tutaj, w tym przypadku,

00:49:55.817 --> 00:49:59.507
ludzi, którzy strzelają, mordują Ukraińców, a nie generałów,

00:49:59.517 --> 00:50:00.357
nie Putina.

00:50:02.347 --> 00:50:06.307
I dlatego ja sobie powiedziałam tak: nie jestem w stanie rozliczyć.

00:50:06.557 --> 00:50:10.487
Nie jestem w stanie powiedzieć, kto był zdrajcą, a kto był patriotą.

00:50:10.497 --> 00:50:12.987
Tylko, że nie wierzył w taką szansę.

00:50:13.397 --> 00:50:18.107
Zostawiam to Panu Bogu, a ja będę robił na dziś, na jutro, żeby

00:50:18.117 --> 00:50:22.817
nie było takiej możliwości, żeby nie było takich wyborów. I temu

00:50:22.827 --> 00:50:28.007
się poświęcam i w tym kierunku idę, bo nie jestem w stanie uczciwie

00:50:28.057 --> 00:50:29.947
rozliczyć i osądzić.

00:50:30.617 --> 00:50:33.287
Amen.
Dziękuję, Panie prezydencie.

00:50:37.017 --> 00:50:41.147
Pani Ołeksandro, to teraz chciałam się zwrócić do Pani i zapytać,

00:50:41.157 --> 00:50:45.887
jak to wygląda z Pani perspektywy i w jaki sposób w ogóle rozliczenie

00:50:45.897 --> 00:50:50.747
Rosji ze zbrodni wojennych wobec Ukrainy byłoby możliwe. Szczególnie,

00:50:51.067 --> 00:50:54.297
że tak jak Pani to często powtarza i też słyszeliśmy to dzisiaj,

00:50:54.307 --> 00:50:58.067
że tak naprawdę brakuje międzynarodowych mechanizmów prawnych,

00:50:58.107 --> 00:50:59.447
które to umożliwią.

00:50:59.457 --> 00:51:04.097
Jako że Rosja nie jest stroną traktatu rzymskiego, więc Międzynarodowy

00:51:04.107 --> 00:51:06.397
Trybunał Karny nie ma nad nią jurysdykcji.

00:51:06.537 --> 00:51:10.247
Pani wspomniała, że kiedy mechanizmy nie działają, działają

00:51:10.257 --> 00:51:11.207
ludzie. Więc

00:51:11.297 --> 00:51:15.647
jak by Pani sobie wyobrażała właśnie takie idealne rozliczenie Rosji?

00:51:27.627 --> 00:51:30.547
Czy możemy powtórzyć pytanie, bo nie słyszałam do końca?

00:51:31.317 --> 00:51:36.227
Tak. Chciałam zapytać o Pani perspektywę na rozliczenie

00:51:36.237 --> 00:51:38.957
Rosji ze zbrodni wojennych w Ukrainie.

00:51:39.257 --> 00:51:43.337
W jaki sposób byłoby to możliwe, szczególnie, jeśli mechanizmy

00:51:43.347 --> 00:51:46.577
prawa międzynarodowego nie pozwalają na to.

00:51:48.837 --> 00:51:52.117
Dziękuję, usłyszałam kluczowe słowa

00:51:52.127 --> 00:51:56.537
przyciągnięcie Rosji do odpowiedzialności.

00:51:56.557 --> 00:52:00.687
Oczywiście pytanie niby proste, ale nie ma prostej odpowiedzi.

00:52:02.497 --> 00:52:07.657
Ponieważ w zasadzie musimy tu zmienić globalne podejście

00:52:07.667 --> 00:52:09.287
do osądzania zbrodni wojennych.

00:52:11.707 --> 00:52:16.677
Kiedy rozpoczęła się inwazja rosyjska, zetknęliśmy się z bezprecedensową

00:52:16.727 --> 00:52:18.037
ilością zbrodni wojennych.

00:52:19.057 --> 00:52:22.877
Jeszcze od marca ubiegłego roku w zasadzie zaczęłam sobie zadawać

00:52:22.887 --> 00:52:23.577
pytanie,

00:52:23.787 --> 00:52:27.097
dla kogo my to wszystko

00:52:27.107 --> 00:52:28.467
dokumentujemy?

00:52:28.867 --> 00:52:29.877
W jakim celu?

00:52:30.387 --> 00:52:35.577
Teraz dzięki naszej inicjatywie mamy udokumentowane ponad 50 tysięcy

00:52:35.587 --> 00:52:37.737
epizodów zbrodni wojennych.

00:52:37.747 --> 00:52:41.097
Oficjalnie rzecz biorąc, prokuratura generalna Ukrainy prowadzi

00:52:41.107 --> 00:52:45.927
śledztwo w 100 tysiącach dochodzeń.

00:52:45.937 --> 00:52:48.147
To są olbrzymie liczby.

00:52:49.067 --> 00:52:51.867
Mamy do czynienia z odpowiedzialnością, która ma dwa wymiary.

00:52:51.877 --> 00:52:52.737
Pierwszy z nich

00:52:54.207 --> 00:52:56.777
jest taki. Nie ma w zasadzie żadnego międzynarodowego sądu, który

00:52:56.787 --> 00:53:01.727
może przyciągnąć do odpowiedzialności Putina i jego otoczenie

00:53:02.767 --> 00:53:08.177
za zbrodnie agresji, ponieważ wszystko, co dokumentujemy,

00:53:08.217 --> 00:53:11.097
mordy, gwałty, przymusowe deportacje,

00:53:12.347 --> 00:53:17.877
obozy filtracyjne, torturowanie ludzi, niszczenie cywilnych obiektów,

00:53:17.887 --> 00:53:22.877
wszystko to jest wynikiem decyzji podjętej na wysokim szczeblu

00:53:22.887 --> 00:53:24.427
przez Putina i jego otoczenie.

00:53:25.547 --> 00:53:29.687
Które zaplanowało, zainicjowało i rozpętało tą straszliwą wojnę.

00:53:29.697 --> 00:53:32.027
Musimy zabronić.

00:53:32.037 --> 00:53:35.297
Musimy przeciwstawiać się temu, aby takie agresywne

00:53:35.307 --> 00:53:36.197
wojny mogły być możliwe.

00:53:36.207 --> 00:53:38.457
Niestety nie istnieje taki sąd, do którego tak naprawdę możesz

00:53:38.467 --> 00:53:39.557
się z tym zwrócić Ukraina.

00:53:39.567 --> 00:53:43.427
Oznacza to oczywiście, że powinniśmy stworzyć taki sąd, dlatego

00:53:43.847 --> 00:53:49.767
Ukraina i ukraińscy stróże sprawiedliwości, ukraińscy działacze

00:53:50.207 --> 00:53:53.747
cały czas przekonują wspólnotę międzynarodową, że musimy

00:53:53.947 --> 00:53:58.967
stworzyć specjalny trybunał, który będzie zajmował się agresją

00:53:59.057 --> 00:54:04.497
Rosjan. Mamy drugi wymiar związany z bezkarnością.

00:54:05.277 --> 00:54:10.917
Mamy tutaj olbrzymią ilość przestępstw. Jeżeli spojrzymy

00:54:11.747 --> 00:54:15.427
z historycznego punktu widzenia, mamy wrażenie, że ludzie,

00:54:15.437 --> 00:54:17.117
którzy podejmują decyzje,

00:54:18.647 --> 00:54:25.577
myślą: no cóż, smutne, ale mamy tak olbrzymią ilość ofiar, więc

00:54:25.617 --> 00:54:29.297
tak naprawdę olbrzymia ilość tych osób nie będzie miała szansy

00:54:29.307 --> 00:54:30.877
na sprawiedliwość przy takiej skali.

00:54:31.277 --> 00:54:35.247
Oczywiście trudno jest rozpatrywać każdą sprawę, jeżeli jest

00:54:35.257 --> 00:54:38.367
mowa o milionach, natomiast ja się przeciwstawiam tej tezie.

00:54:39.127 --> 00:54:43.547
Żyjemy w 21. wieku. Mamy takie instrumenty

00:54:43.557 --> 00:54:44.417
cyfrowe,

00:54:44.817 --> 00:54:48.127
mamy takie technologie, które potrafią odtworzyć to, co się stało.

00:54:48.137 --> 00:54:51.937
Instrumenty, które pomagają w zbieraniu danych, w identyfikacji

00:54:52.667 --> 00:54:57.157
złoczyńców, identyfikacji ofiar. Instrumenty, które jeszcze

00:54:57.167 --> 00:54:59.307
nie istniały 10 lat temu, o których jeszcze nie mogliśmy

00:54:59.317 --> 00:54:59.677
marzyć.

00:54:59.687 --> 00:55:04.737
Nasze organizacje współpracy z uniwersytetami mogą mieć dostęp

00:55:04.747 --> 00:55:06.277
do zdjęć satelitarnych.

00:55:07.117 --> 00:55:12.127
Określać rozmiary na przykład grobów masowych.

00:55:12.137 --> 00:55:17.027
Ich ilość na okupowanych terytoriach. Tak więc istnieje taka technologia.

00:55:17.037 --> 00:55:21.517
Technologia daje nam możliwość pociągnięcia do sprawiedliwości

00:55:21.527 --> 00:55:25.357
winnych i dać szansę na sprawiedliwość ofiarom. Tym ludziom,

00:55:25.367 --> 00:55:26.937
którzy ucierpieli w czasie wojny.

00:55:26.947 --> 00:55:31.357
Musimy zmienić styl myślenia, ponieważ w dalszym ciągu patrzymy

00:55:31.367 --> 00:55:35.217
na świat przez perspektywy Trybunału Norymberskiego, gdzie

00:55:35.227 --> 00:55:39.617
zbrodniarze wojenni byli ukarani, ale tylko wtedy, kiedy reżim

00:55:39.627 --> 00:55:41.257
nazistowski upadł.

00:55:41.437 --> 00:55:45.517
My natomiast żyjemy w 21. wieku.

00:55:46.017 --> 00:55:50.897
Dlaczego mamy uzależniać sprawiedliwość od siły autorytarnych

00:55:50.907 --> 00:55:51.927
reżimów?

00:55:52.077 --> 00:55:55.757
Sprawiedliwość nie może czekać, musimy zrobić wszystko,

00:55:55.767 --> 00:56:01.557
co możliwe, aby każdy człowiek, niezależnie od statusu społecznego,

00:56:01.567 --> 00:56:03.207
pochodzenia,

00:56:05.057 --> 00:56:06.987
od typu zbrodni,

00:56:08.107 --> 00:56:12.997
którego zaznał. Niezależnie od tego, czy media interesują

00:56:13.007 --> 00:56:16.497
się jej losami czy też nie, każda osoba musi otrzymać szansę

00:56:16.507 --> 00:56:17.597
na sprawiedliwość.

00:56:18.257 --> 00:56:19.827
Szanowni Państwo.

00:56:23.727 --> 00:56:28.477
Mnie zawsze zależy na tym, by zrozumieć praktycznie wszystko.

00:56:29.627 --> 00:56:35.947
W tej zbrodni, o której Pani mówi, biorą udział trzy

00:56:35.957 --> 00:56:37.067
elementy.

00:56:37.797 --> 00:56:38.917
Głowa,

00:56:39.847 --> 00:56:42.077
ręka i miecz.

00:56:43.227 --> 00:56:43.907
I co?

00:56:45.127 --> 00:56:50.747
Co rozliczamy? Czy głowę, czy wykonawców rękę, czy miecz?

00:56:53.827 --> 00:56:56.857
Takie macie dylematy i Pani też.

00:56:58.417 --> 00:57:00.607
Dziękuję, Panie prezydencie i Pani Ołeksandro.

00:57:00.937 --> 00:57:04.327
Chciałam jeszcze dopytać, bo przed chwilą rozmawialiśmy o

00:57:04.337 --> 00:57:06.047
międzynarodowej solidarności.

00:57:06.277 --> 00:57:09.727
Teraz mówi Pani o prawie każdego człowieka do sprawiedliwego

00:57:09.737 --> 00:57:14.247
procesu i do tego, żeby te zbrodnie zostały rozliczone. Czego

00:57:14.257 --> 00:57:16.847
by właśnie Pani na przykład oczekiwała?

00:57:16.917 --> 00:57:21.477
Czego naród ukraiński potrzebowałby ze strony

00:57:21.487 --> 00:57:25.117
społeczności międzynarodowej, żeby pomóc w realizacji

00:57:25.127 --> 00:57:27.007
tego prawa do sprawiedliwego procesu?

00:58:13.487 --> 00:58:16.407
W Mołdowie.

00:58:16.937 --> 00:58:18.957
Oni nigdy nie byli ukarani.

00:58:18.997 --> 00:58:22.707
Oni zawsze wierzyli, że wszystko mogą robić ludziom.

00:58:22.847 --> 00:58:23.907
Wszystko co chcą.

00:58:23.917 --> 00:58:25.717
Lech Wałęsa ma rację.

00:58:25.837 --> 00:58:30.887
Rosja to jest imperium, imperium ma centrum, ale nie ma granic.

00:58:31.837 --> 00:58:36.417
Rosyjscy wojskowi, jak nam mówią czasami, pozwolili mamie

00:58:36.427 --> 00:58:39.767
z dzieckiem wyjechać z niebezpiecznej

00:58:39.777 --> 00:58:43.697
strefy, nawet pomachali im ręką.

00:58:43.947 --> 00:58:48.597
Dlaczego oni pozwolili im wyjechać, a potem rozstrzelali ten

00:58:48.607 --> 00:58:51.337
samochód, w którym znajdowała się mama i dziecko?

00:58:51.657 --> 00:58:57.737
I ja odpowiadam: bo mogli. Bo oni nigdy nie byli przyciągani

00:58:57.747 --> 00:59:00.907
do odpowiedzialności za to, co robili.

00:59:01.757 --> 00:59:07.387
Jest to takie koło niekaralności, w którym przebywa Rosja.

00:59:07.857 --> 00:59:09.477
My musimy

00:59:10.167 --> 00:59:12.637
przerwać tą tradycję.

00:59:14.067 --> 00:59:18.357
Tradycję, która sięga jeszcze czasów Związku Radzieckiego.

00:59:19.437 --> 00:59:25.397
Chociaż Norymberga już się odbyła, sowiecki gułag

00:59:25.477 --> 00:59:30.537
nigdy nie był ani osądzony, ani w żaden inny sposób

00:59:30.717 --> 00:59:33.807
jego organizatorzy nie byli pociągnięci do

00:59:33.817 --> 00:59:36.347
do odpowiedzialności.

00:59:38.327 --> 00:59:42.317
Kiedy to zrobimy, to wtedy w taki sposób

00:59:44.087 --> 00:59:49.427
będziemy mogli uprzedzić ataki

00:59:49.437 --> 00:59:51.037
Rosji na inne kraje.

00:59:52.007 --> 00:59:53.597
Przepraszam, ja tak wskakuję.

00:59:53.607 --> 00:59:55.907
No ale ja chcę, żebyśmy się rozumieli.

00:59:56.587 --> 00:59:58.837
Otóż moim zdaniem

00:59:59.877 --> 01:00:00.227
Solidarność

01:00:00.377 --> 01:00:01.837
typu naszego

01:00:03.067 --> 01:00:06.607
jest niemożliwa dziś, bo nie mamy wspólnego mianownika.

01:00:07.527 --> 01:00:12.567
A interesy są różne i one nie pozwolą na Solidarność typu polskiego.

01:00:13.077 --> 01:00:13.637
Natomiast

01:00:14.557 --> 01:00:19.747
ja mam nadzieję, że wojna ukraińsko-rosyjska wytworzy Solidarność.

01:00:20.937 --> 01:00:23.667
Bardzo blisko powtórzy polską Solidarność.

01:00:23.767 --> 01:00:26.647
Ja na to czekam, ale wciąż się boję,

01:00:27.587 --> 01:00:29.457
że jednak

01:00:31.207 --> 01:00:38.027
wielcy tego świata pójdą po kompromis i

01:00:41.367 --> 01:00:45.617
nie pomogą zrobić porządku z Rosją, a potem z Chinami.

01:00:46.787 --> 01:00:52.107
Że zostawią system, który powoduje to nieszczęście,

01:00:52.197 --> 01:00:54.647
że giną Rosjanie i giniemy my.

01:00:55.377 --> 01:00:59.497
Dopóki nie pomożemy zmienić Rosji, nie przetłumaczymy całemu

01:00:59.507 --> 01:01:04.227
narodowi rosyjskiemu, że będziecie ginąć i przez

01:01:04.237 --> 01:01:08.467
Was i my będziemy ginąć, bo system macie niedobry.

01:01:09.427 --> 01:01:11.497
To nic nie rozwiążemy.

01:01:11.507 --> 01:01:14.847
Rosja się podniesie i znów zagrożą naszym wnukom.

01:01:15.127 --> 01:01:21.347
Posłuchajcie starego Wałęsy, pomóżmy Rosji zmienić system.

01:01:22.747 --> 01:01:26.787
Przywódca rosyjski, chiński nie może mieć więcej jak dwie

01:01:26.797 --> 01:01:32.227
5-letnie kadencje. A na bazie tego też postarajcie

01:01:32.237 --> 01:01:37.437
się wymóc partiom naszym, by też wpisały do naszej

01:01:37.477 --> 01:01:43.307
konstytucji tylko dwie kadencje i do domu, przerwa.

01:01:43.477 --> 01:01:46.137
Każdy powołany,

01:01:46.277 --> 01:01:48.327
wybrany może być odwołany.

01:01:48.437 --> 01:01:50.467
Oczywiście, żeby nie było bałaganu,

01:01:50.717 --> 01:01:56.947
to trzeba podpisów, żeby zebrać więcej, niż go wybrano. Churchill

01:01:56.957 --> 01:01:58.347
powiedział: demokracja

01:01:58.357 --> 01:02:02.537
niedobry system, ale nikt lepszego nie wymyślił. A ja dopowiadam:

01:02:02.817 --> 01:02:07.707
może być jeszcze lepszy, tylko wprowadźcie dwukadencyjność, wprowadźcie

01:02:07.717 --> 01:02:12.287
możliwość odwołania i czytelność finansowania, a demokracja

01:02:12.297 --> 01:02:16.207
będzie piękna, nie będzie zagrożeń typu, które dzisiaj tu i

01:02:16.217 --> 01:02:16.707
ówdzie,

01:02:16.777 --> 01:02:18.547
nawet w Rosji, widać.

01:02:24.837 --> 01:02:28.817
Dziękujemy, Panie prezydencie i Pani Ołeksandro. Z tego, co ja

01:02:28.827 --> 01:02:33.907
tak zrozumiałam z Państwa wypowiedzi-
Pani zrozumiała mnie? O, cieszę się.

01:02:33.917 --> 01:02:38.567
No mam nadzieję. To oboje Państwo są za swojego rodzaju zmianą

01:02:38.577 --> 01:02:39.287
systemową.

01:02:39.297 --> 01:02:40.407
Tylko Pani Ołeksandra

01:02:41.847 --> 01:02:45.987
postuluje, żeby jednak towarzyszyło jej rozliczenie, że zmianie

01:02:45.997 --> 01:02:49.087
systemowej musi towarzyszyć jakieś rozliczenie. Ale w każdym

01:02:49.097 --> 01:02:52.707
razie przejdźmy już do kolejnych wyzwań, które stoją przed

01:02:52.717 --> 01:02:55.417
nami jako Unią Europejską.

01:02:55.457 --> 01:02:58.447
Tak jak rozmawialiśmy i tak jak słuchaliśmy wypowiedzi Pana

01:02:58.457 --> 01:02:59.637
posła Bartolo,

01:03:00.337 --> 01:03:04.477
właściwie wszędzie na granicach Unii Europejskiej trwają

01:03:04.487 --> 01:03:05.797
teraz kryzysy.

01:03:05.807 --> 01:03:10.417
Stawiane są mury i zapory, granice są militaryzowane.

01:03:10.427 --> 01:03:14.397
Teraz na granicy polsko-białoruskiej stanął mur, stanęła

01:03:14.407 --> 01:03:15.557
bariera elektroniczna.

01:03:15.567 --> 01:03:19.037
Nic z tego nie zatrzymało migracji. Możemy się chyba zgodzić

01:03:19.047 --> 01:03:21.737
co do tego, że ludzie, którzy poszukują bezpieczeństwa, ich

01:03:21.747 --> 01:03:22.947
życie jest zagrożone,

01:03:23.777 --> 01:03:27.027
nic ich właściwie nie zatrzyma.

01:03:28.547 --> 01:03:32.167
Po prostu trzeba znaleźć inne rozwiązania systemowe, stworzyć

01:03:32.527 --> 01:03:38.737
legalne ścieżki dotarcia do Unii Europejskiej, aby

01:03:38.787 --> 01:03:41.717
aby odpowiedzieć na te wyzwania.

01:03:41.767 --> 01:03:45.357
Zaraz Panie prezydencie zadam pytanie, to

01:03:45.367 --> 01:03:50.057
będzie mógł się Pan odnieść. Przed nami stoją te nowe

01:03:50.097 --> 01:03:54.057
wyzwania, które musimy rozwiązać wspólnie i bardzo jest mi

01:03:54.067 --> 01:03:58.177
bliskie to, że musimy rozwiązać je, operując właśnie językiem

01:03:58.187 --> 01:03:58.897
praw,

01:03:58.967 --> 01:04:04.247
a nie strachem. Tak jak to widzimy teraz właśnie

01:04:04.257 --> 01:04:08.447
na przykład w kampanii wyborczej. I teraz Panie prezydencie,

01:04:08.457 --> 01:04:12.617
jak pokonać ten strach o bezpieczeństwo własne i o przyszłość

01:04:12.937 --> 01:04:15.887
w dzisiejszej walce o europejską Solidarność?

01:04:16.337 --> 01:04:19.717
Szanowni Państwo, przykro mi bardzo.

01:04:20.567 --> 01:04:22.737
Chyba znów nie będziemy się rozumieć.

01:04:23.777 --> 01:04:25.167
A sztuka polega na czym?

01:04:26.067 --> 01:04:33.237
Naszemu pokoleniu przyszło żyć, kiedy zmieniają się epoki.

01:04:34.427 --> 01:04:36.727
Z epoki państewka, kraje.

01:04:37.347 --> 01:04:41.457
Na rozwój techniczny i pandemię musimy

01:04:41.527 --> 01:04:44.487
musimy przejść na kontynenty

01:04:44.647 --> 01:04:50.497
i na globalizację. Nie mamy wyboru. Jeśli chcemy mieć pokój,

01:04:50.507 --> 01:04:56.097
spokój, to musimy to zrobić, zacząć robić, ale tu jest problem.

01:04:57.087 --> 01:05:01.187
To, że trzeba to zrobić to fajnie, ale pytanie jest, jak to

01:05:01.197 --> 01:05:02.207
zrobić?

01:05:03.217 --> 01:05:06.417
Ja zdefiniowałem trzy zagadnienia,

01:05:06.427 --> 01:05:11.347
czy problemy, na które w dyskusji

01:05:11.357 --> 01:05:12.837
musimy znaleźć rozwiązania.

01:05:14.027 --> 01:05:15.187
Pierwszy problem.

01:05:17.107 --> 01:05:19.067
Kiedy chcemy przejść na

01:05:19.767 --> 01:05:23.567
kontynenty, na globalizację, to jest pytanie: no dobrze, a na

01:05:23.577 --> 01:05:27.647
jakim fundamencie my się porozumiemy w tej Europie, a potem

01:05:27.657 --> 01:05:28.427
globalnie?

01:05:30.597 --> 01:05:36.127
I kiedy tak stawiam problem, to pojawiają się dwa pomysły wspólnego

01:05:36.137 --> 01:05:39.457
fundamentu Europy, a jutro globalizacji.

01:05:40.887 --> 01:05:45.817
Połowa Europy chce, by mieć fundament oparty na wszelkiego

01:05:45.827 --> 01:05:47.147
typu wolnościach.

01:05:48.267 --> 01:05:51.707
Wolnym rynku i prawo niech trzyma ten pomysł.

01:05:52.437 --> 01:05:53.117
Połowa.

01:05:53.797 --> 01:05:58.177
A druga połowa odpowiada: nie, braciszkowie.

01:05:58.767 --> 01:06:04.537
Najpierw uzgodnijmy wartości, którymi będziemy się kierować.

01:06:04.577 --> 01:06:06.637
Potem wolny rynek i prawo.

01:06:07.257 --> 01:06:12.837
Jedna strona się upiera i druga i nie możemy z tego iść do przodu.

01:06:12.877 --> 01:06:15.807
To jest pierwszy problem, który zdefiniowałem.

01:06:16.377 --> 01:06:18.627
I drugi problem. Fajnie,

01:06:19.447 --> 01:06:24.387
a jaki system ekonomiczny pod tą zjednoczoną Europę, a potem

01:06:24.397 --> 01:06:25.787
pod globalizację?

01:06:27.287 --> 01:06:32.287
Jak wiecie dobrze, są dwa wielkie systemy ekonomiczne.

01:06:33.297 --> 01:06:36.737
Komunistyczny i kapitalistyczny.

01:06:37.317 --> 01:06:42.297
Teoretycznie to lepiej wygląda komunizm.

01:06:43.847 --> 01:06:48.507
Stąd na Zachodzie młodzież nabiera się na popieranie komunizmu.

01:06:51.897 --> 01:06:56.247
Bo tam jest zapisane: sprawiedliwość, równość i tak dalej.

01:06:56.257 --> 01:06:58.237
W tym pomyśle komunistycznym.

01:06:58.917 --> 01:07:03.827
Tylko ta młodzież nie wie, że tego się nie da zrealizować.

01:07:04.177 --> 01:07:08.817
Jak się zaczyna realizować komunizm, wtedy wychodzą problemy.

01:07:08.907 --> 01:07:14.287
Przechodziliśmy to, i ja przechodziłem, i Wy wszyscy prawie przechodziliście.

01:07:15.057 --> 01:07:18.437
Więc nie bawmy się w komunizm, bo tego się nie da zrobić.

01:07:18.447 --> 01:07:22.517
Nigdzie się w świecie nie udał komunizm. Więc odejdźmy, zostaje

01:07:22.527 --> 01:07:24.787
kapitalizm. No ale chwileczkę,

01:07:26.227 --> 01:07:31.277
kapitalizm był dobry, ale na państewka, na bloki, na podziały.

01:07:32.327 --> 01:07:35.727
Bo to jest rywalizacja, w kapitalizmie to rywalizacja.

01:07:35.787 --> 01:07:40.067
Kto kogo oszuka, kto na kim zarobi. Wyścig szczurów,

01:07:40.077 --> 01:07:42.407
ktoś powiedział, między państwami.

01:07:43.347 --> 01:07:47.337
To powodowało bezrobocia, bo nie wytrzymali tempa słabsi

01:07:47.347 --> 01:07:48.427
w tym wyścigu.

01:07:49.627 --> 01:07:53.247
Ten nowy kapitalizm, a jesteśmy na niego skazani,

01:07:54.157 --> 01:07:59.107
musi zachować gospodarkę wolnorynkową, a wszystko inne inaczej

01:07:59.117 --> 01:08:05.347
ustawić. A bezrobotnych ma odszukać i do roboty zagonić.

01:08:05.647 --> 01:08:09.667
Oczywiście opłacalnej, mądrej, ale jej jest tyle, że

01:08:10.497 --> 01:08:14.297
można to zrobić. W tamtym kapitalizmie nie szło, bo wyścig

01:08:14.307 --> 01:08:16.037
szczurów, to słabsi

01:08:16.047 --> 01:08:20.197
odpadali. W tym nowym, kiedy nie będzie wyścigu tego typu,

01:08:20.207 --> 01:08:24.317
bo będziemy robić kontynent, a potem globalizację, więc tego

01:08:24.327 --> 01:08:28.047
typu wyścigu nie będzie, więc można w tym kapitalizmie

01:08:28.827 --> 01:08:31.407
odszukać bezrobotnych i znaleźć pracę.

01:08:31.417 --> 01:08:34.627
I to jest ten drugi problem, który stoi przed Wami.

01:08:36.157 --> 01:08:39.877
I trzeci problem, który zdefiniowałem.

01:08:39.947 --> 01:08:44.977
Jak sobie poradzić z demagogią, populizmem i oszustwami polityków

01:08:45.017 --> 01:08:46.977
w tej skali większej?

01:08:49.277 --> 01:08:51.277
Przy pamiętaniu,

01:08:52.327 --> 01:08:54.597
że do końca 20. wieku

01:08:55.567 --> 01:09:01.547
narody nie przyznawały się, wypierały się nawet, ale w świadomości

01:09:01.557 --> 01:09:04.807
społecznej miały Pana Boga.

01:09:04.987 --> 01:09:10.737
On się różnie nazywał, ale w świadomości, psychice społeczeństw był.

01:09:11.947 --> 01:09:18.007
Odeszliśmy od tego, baliśmy się komuny Związku Sowieckiego,

01:09:18.077 --> 01:09:20.297
poradziliśmy sobie z tym.

01:09:21.097 --> 01:09:23.747
Pozostaje pytanie. Jak

01:09:23.817 --> 01:09:29.377
utrzymać narody społeczeństwa, które nie mają żadnych hamulców?

01:09:32.267 --> 01:09:33.227
Na skróty.

01:09:34.217 --> 01:09:35.687
W naszym pokoleniu

01:09:36.577 --> 01:09:40.277
udało się rozbić stary porządek świata.

01:09:40.907 --> 01:09:47.427
Ale po to, by zbudować nowy, stare padło. Nowe nie powstało.

01:09:48.307 --> 01:09:51.527
Nie mogło powstać, bo sobie nie wierzymy nawzajem

01:09:51.537 --> 01:09:54.267
po tych brudnych czasach. Wojny, rewolucje.

01:09:55.217 --> 01:10:01.627
Żeby dalej iść, to musimy się nawzajem przekonać, żeby budować.

01:10:01.697 --> 01:10:06.067
Wszystko ze starej epoki, wszystkie te partyjki, te nasze świadomości

01:10:06.157 --> 01:10:08.727
nie pasują do nowych czasów.

01:10:09.257 --> 01:10:14.307
Dziś lewica jest bardziej prawicowa, jak prawica i odwrotnie,

01:10:14.557 --> 01:10:18.517
a najładniej wyglądają dla mnie partie chrześcijańskie.

01:10:18.557 --> 01:10:22.037
Na Zachodzie obserwuję, a, krzyczą chrześcijańskie, a tam

01:10:22.047 --> 01:10:24.267
nie ma ani jednego wierzącego.

01:10:25.677 --> 01:10:27.637
Dlatego musimy na nowo zdefiniować,

01:10:27.647 --> 01:10:31.947
co na dziś znaczy lewica, co na dziś znaczy prawica.

01:10:32.077 --> 01:10:34.447
Czy takie właściwości są, że niewierząca,

01:10:34.457 --> 01:10:35.967
a on mówi, że jest chrześcijanin?

01:10:36.927 --> 01:10:40.687
Tylko jedną dziedzinę mamy niezłą na tym świecie.

01:10:40.697 --> 01:10:41.817
Czy wiecie co?

01:10:42.667 --> 01:10:44.757
Przepisy o ruchu drogowym.

01:10:45.537 --> 01:10:49.857
W całym świecie są dość fajne. A tak świat wygląda,

01:10:50.597 --> 01:10:56.427
jakbyśmy zdjęli znaki i przepisy z ulic. Tak dziś wygląda świat.

01:10:56.797 --> 01:10:59.407
Znaleźliśmy się między epokami.

01:10:59.577 --> 01:11:04.777
Ja nazywam ten czas epoka słowa, dyskusji,

01:11:04.947 --> 01:11:10.037
jak to musi być. Wszystko, co dziś dzieje się w Polsce, w Europie

01:11:10.047 --> 01:11:12.847
i świecie jest prawidłowością.

01:11:14.077 --> 01:11:17.027
Z tego powinniśmy pozbierać.

01:11:17.037 --> 01:11:20.677
To jest okres, epoka słowa, dyskusji.

01:11:21.597 --> 01:11:27.057
Powinniśmy pozbierać pomysły, przekonać się nawzajem i zabrać

01:11:27.067 --> 01:11:32.047
argumenty populistom, demagogom, mądrzejsze argumenty i iść

01:11:32.057 --> 01:11:32.627
do przodu.

01:11:32.637 --> 01:11:37.217
Świat jest piękny i niedużo trzeba. Choć wielu mi mówi:

01:11:37.227 --> 01:11:42.637
Panie Wałęsa, to jest niemożliwe, nie dogadamy

01:11:42.647 --> 01:11:45.757
się. Już taki rozwój jak my

01:11:45.767 --> 01:11:49.647
dziś mamy to już na Ziemi był 5 razy, a nawet większy.

01:11:49.657 --> 01:11:52.217
Panie prezydencie.
Już kończę. Piramidy

01:11:52.287 --> 01:11:55.177
budowano, a więc była technika wyższa,

01:11:55.187 --> 01:11:58.027
jak Wy dzisiaj macie i ktoś to zniszczył?

01:11:58.037 --> 01:12:01.507
Nawet nie wiecie, kto. Czy Wy zrobicie to samo?

01:12:01.547 --> 01:12:05.427
Czy tym razem nie? Jeśli zrobicie to samo, to piąty raz zniszczycie

01:12:05.437 --> 01:12:06.467
życie na Ziemi.

01:12:07.307 --> 01:12:09.197
Paręset lat nie będzie tu życia.

01:12:09.207 --> 01:12:11.917
Przyślą nam Adama i Ewę i od nowa zaczniemy.

01:12:11.927 --> 01:12:14.387
Dziękuję.
Dziękujemy, Panie prezydencie.

01:12:17.787 --> 01:12:19.417
Ciężko jest przerywać legendzie.

01:12:19.427 --> 01:12:20.617
Zaprosiliście mnie,

01:12:20.627 --> 01:12:21.607
to słuchajcie.

01:12:23.697 --> 01:12:24.687
Z uwagą.

01:12:28.637 --> 01:12:32.157
Teraz jeszcze zanim przekażemy głos Państwu,

01:12:32.197 --> 01:12:34.227
czekamy oczywiście na Państwa pytania,

01:12:34.397 --> 01:12:39.677
to chcemy jeszcze zwrócić się do Pani Gai. Pani na co dzień obserwuje,

01:12:39.687 --> 01:12:42.207
jak wyglądają kryzysy humanitarne.

01:12:53.717 --> 01:12:58.667
solidarność mieszkańców i mieszkanek, którzy przyjmują

01:12:58.677 --> 01:13:00.347
migrantów i migrantki.

01:13:00.767 --> 01:13:05.127
Jak to wygląda i czego potrzebują, jakiego rodzaju

01:13:05.137 --> 01:13:07.187
solidarności Państwo potrzebują?

01:13:22.837 --> 01:13:25.527
Dzień dobry wszystkim.

01:13:27.807 --> 01:13:30.127
Jest mi bardzo miło, że tutaj jestem z Wami.

01:13:32.957 --> 01:13:38.307
Tutaj jest Pani, która jest źródłem wyjaśnień

01:13:38.317 --> 01:13:44.357
solidarności i wyjaśnień dla młodych.

01:13:45.747 --> 01:13:50.417
Solidarność, której my potrzebujemy, dzisiaj,

01:13:50.457 --> 01:13:51.817
jak wczoraj i

01:13:53.087 --> 01:13:56.147
jest kryzys humanitarny, który w tych dniach

01:13:57.877 --> 01:13:59.817
widzimy we wszystkich gazetach.

01:14:01.087 --> 01:14:05.077
W każdym momencie, kiedy widzimy, oglądamy telewizję.

01:14:06.187 --> 01:14:12.397
Nie możemy pozostać daleko od tego, co widzimy.

01:14:13.717 --> 01:14:15.247
Czego potrzebujemy?

01:14:15.297 --> 01:14:17.227
Potrzebujemy solidarności.

01:14:18.317 --> 01:14:20.147
Która jest słowem klucz.

01:14:22.237 --> 01:14:25.087
W Centrum, w którym jesteśmy,

01:14:28.327 --> 01:14:33.047
w Centrum Solidarności Europy w Europie, potrzebujemy solidarności

01:14:33.057 --> 01:14:34.227
europejskiej.

01:14:35.387 --> 01:14:40.337
Potrzebujemy solidarności, która będzie globalna.

01:14:41.497 --> 01:14:44.207
Bo dotyczy to problemu globalizacyjnego.

01:14:46.327 --> 01:14:52.907
Zapytał, jak się pokonuje strach.

01:14:56.027 --> 01:15:00.147
Strach pokonuje się wiedzą, komunikacją.

01:15:02.187 --> 01:15:07.087
I oni są właśnie pierwszymi adresatami słów prezydenta.

01:15:07.097 --> 01:15:10.117
Znajomość innej osoby.

01:15:12.137 --> 01:15:16.147
Zapoznanie się ze światem, którego nie znamy, który

01:15:16.157 --> 01:15:20.297
pozwoli nam na pokonanie strachu.

01:15:22.417 --> 01:15:26.747
Nie znamy i mamy uczucie,

01:15:29.367 --> 01:15:31.057
jeżeli znamy innych,

01:15:32.437 --> 01:15:37.767
jeżeli zobaczymy w innej osobie taką osobę jak my, że

01:15:37.777 --> 01:15:43.027
ma takie życie, jakie mamy my, że ma też rodzinę, która chce też

01:15:43.037 --> 01:15:45.857
uczyć się, studiować, poznać świat.

01:15:46.047 --> 01:15:47.187
Dzisiaj, wczoraj.

01:15:49.067 --> 01:15:54.497
Ja mieszkam na Sycylii w Palermo.

01:15:59.627 --> 01:16:06.117
My przez lata zajmowaliśmy się imigrantami,

01:16:06.127 --> 01:16:11.927
tutaj przybywali do nas Arabi i taki problem też mamy dzisiaj.

01:16:13.447 --> 01:16:17.307
I myślę, że to jest rzecz pozytywna.

01:16:18.117 --> 01:16:21.997
Jesteśmy otwarci na różnorodność.

01:16:23.557 --> 01:16:33.437
Jesteśmy otwarci na różne.

01:16:38.377 --> 01:16:41.137
Mamy też wspólnotę populacji afrykańskiej.

01:16:43.487 --> 01:16:49.267
Senegalczyków, to są małe wspólnoty, które też

01:16:51.157 --> 01:16:54.517
się zintegrowały.

01:16:54.527 --> 01:16:56.617
To są osoby takie jak my.

01:16:58.577 --> 01:17:04.807


01:17:04.817 --> 01:17:09.637
Może osoby starsze rozmawiają z innym akcentem.

01:17:11.387 --> 01:17:15.407
Może mówią innym dialektem,

01:17:16.257 --> 01:17:22.077
ale to jest piękne, mieć różne kultury.

01:17:24.877 --> 01:17:29.937
Również w życiu codziennym.

01:17:31.897 --> 01:17:37.847
Bardzo ważna jest różnorodność również w kuchni.

01:17:38.827 --> 01:17:44.397
Czyli ta różnorodność dała nam dużo

01:17:44.877 --> 01:17:47.097
bogactwa, różnorodności.

01:17:48.707 --> 01:17:50.427


01:17:51.897 --> 01:17:55.207
Pomysł poznania innego

01:17:56.197 --> 01:18:01.257
nie powoduje strachu.

01:18:02.887 --> 01:18:06.967
W przeszłości mieliśmy do czynienia z dużą imigracją

01:18:06.977 --> 01:18:08.697
ze Stanów Zjednoczonych, z Afryki.

01:18:10.017 --> 01:18:15.357
Niektórzy Sycylijczycy

01:18:15.367 --> 01:18:16.997
są również imigrantami.

01:18:17.947 --> 01:18:23.907
I to też widzimy jako sposób poznania

01:18:23.917 --> 01:18:31.857
się kultury, poznania się wiedzy. Czyli

01:18:33.287 --> 01:18:36.757
poznanie innych, poznanie innej kultury, różnorodności.

01:18:43.787 --> 01:18:47.737
Dziękujemy bardzo. Nie zapominając, że jest to Forum Młodych,

01:18:47.747 --> 01:18:52.987
a kto, jak nie młodzi jest otwarty na różnorodność i dyskusję,

01:18:52.997 --> 01:18:59.397
chcielibyśmy przekazać głos Wam, młode i troszkę starsze osoby.

01:18:59.837 --> 01:19:03.317
Jeśli macie jakiekolwiek pytania do naszych gości, to jest

01:19:03.327 --> 01:19:04.927
odpowiedni moment, żeby je zadać.

01:19:28.427 --> 01:19:32.297
Pan prezydent zareagował wczoraj entuzjastycznie, gdy

01:19:32.307 --> 01:19:37.497
dowiedział się, że Gaia i Luca przylecieli z Lampedusy, więc

01:19:37.507 --> 01:19:40.157
myślę, że odpowiedź,

01:19:40.207 --> 01:19:43.907
której udzieli Gaia na moje pytanie także Pana prezydenta

01:19:43.917 --> 01:19:49.547
usatysfakcjonuje. Gaia Parisi Asaro prezentuje

01:19:49.707 --> 01:19:55.377
ludzkie oblicze urzędniczki celnej. Pełne empatii, co zdarza

01:19:55.387 --> 01:19:56.267
się bardzo rzadko

01:19:56.337 --> 01:19:57.307
w Polsce pewnie.

01:19:58.767 --> 01:20:00.627
I moje pytanie jest

01:20:01.367 --> 01:20:07.147
takie: jakie masz doświadczenie z adopcją imigrantów?

01:20:07.157 --> 01:20:12.387
To jest obce nam pojęcie, które nie jest obce Wam

01:20:12.397 --> 01:20:13.827
w Palermo.

01:20:23.717 --> 01:20:27.087
Jest wielu nieletnich migrantów.

01:20:28.987 --> 01:20:33.147
To jest kwestia bardziej delikatna.

01:20:34.697 --> 01:20:37.767
Są młodzi, dzieci,

01:20:38.357 --> 01:20:40.467
którzy zostawiają swoje rodziny.

01:20:41.817 --> 01:20:44.227


01:20:44.237 --> 01:20:48.287
Miałam możliwość poznania wielu młodych ludzi,

01:20:50.107 --> 01:20:53.377
którzy mają jako punkt odniesienia swoją rodzinę, ale którą

01:20:53.387 --> 01:20:54.607
musieli zostawić,

01:20:55.797 --> 01:21:01.437
mając nadzieję na lepsze życie

01:21:01.447 --> 01:21:02.937
wolne od wojny.

01:21:03.727 --> 01:21:08.927
Żeby poprawić swoje warunki życiowe.

01:21:10.607 --> 01:21:14.297
To są historie

01:21:15.687 --> 01:21:21.997
młodych, którzy wyjechali po to, żeby poprawić swoją przyszłość.

01:21:23.047 --> 01:21:31.447


01:21:31.517 --> 01:21:32.667
Którzy mają nadzieję,

01:21:33.777 --> 01:21:37.407
źe jak dotrą do Europy,

01:21:39.687 --> 01:21:42.867
otrzymają pomoc i będą mogli poprawić swoje życie.

01:21:43.057 --> 01:21:45.117
Poznałam chłopca,

01:21:46.697 --> 01:21:53.187
który przeszedł to, co przechodzi

01:21:53.197 --> 01:21:54.767
wiele młodych ludzi.

01:21:56.447 --> 01:21:59.537
Który rozpoczął studia

01:22:01.297 --> 01:22:03.477
w wieku 15, 16 lat.

01:22:05.227 --> 01:22:09.687
Który uczęszczał do szkoły zawodowej.

01:22:11.207 --> 01:22:16.767
Tam znalazł też zakwaterowanie.

01:22:18.087 --> 01:22:22.767
Partycypował w konkursie po to, aby uzyskać stypendium.

01:22:23.577 --> 01:22:26.857


01:22:27.827 --> 01:22:29.737
Ukończył liceum.

01:22:30.487 --> 01:22:31.487


01:22:32.077 --> 01:22:39.977
Wziął udział w innym konkursie i teraz studiuje

01:22:40.027 --> 01:22:43.947
fizykę i inżynierię w Stanach Zjednoczonych.

01:22:44.997 --> 01:22:48.327
To jest piękna historia

01:22:49.717 --> 01:22:53.347
chłopaka, który gdyby został w swoim kraju, nigdy nie miałby

01:22:53.357 --> 01:22:54.977
takiej możliwości.

01:22:58.647 --> 01:23:03.317
I to jest taka możliwość, którą powinni mieć inni młodzi ludzie

01:23:03.717 --> 01:23:07.147
bez pokonywania tych wszystkich barier

01:23:08.307 --> 01:23:12.287
wszystkich przeszkód, które napotykają.

01:23:12.947 --> 01:23:14.907


01:23:16.857 --> 01:23:21.487
Tak powinno być, że nie powinni ryzykować własnym życiem,

01:23:21.497 --> 01:23:24.337
tylko dlatego, że chcą studiować i chcą się uczyć.

01:23:26.647 --> 01:23:29.987
I tego potrzebujemy. To jest doświadczenie wielu młodych ludzi.

01:23:31.547 --> 01:23:36.747
On nie został wybrany dlatego, że był geniuszem.

01:23:37.027 --> 01:23:38.517
To on próbował.

01:23:38.527 --> 01:23:43.857
To on próbował swoich szans i dał radę.

01:23:43.867 --> 01:23:46.047
Dlatego, że z zaangażowaniem studiuje.

01:23:46.177 --> 01:23:48.317
To jest problem możliwości.

01:23:49.957 --> 01:23:55.797
Dużym problemem jest brak możliwości.

01:24:03.477 --> 01:24:08.227
Ja mam pytanie, gdyż bardzo dużo dzisiaj się mówiło o odpowiedzialności

01:24:08.237 --> 01:24:13.307
i państwach zachodnich, czy to ze strony kanclerza Scholza,

01:24:13.317 --> 01:24:18.247
czy nawet reprezentantów rządu w Niderlandach. My widzimy przeprosiny

01:24:18.257 --> 01:24:21.137
za działania z czasów kolonialnych.

01:24:21.177 --> 01:24:25.867
Ale mam pytanie, czy może ze strony Europy my nie robimy za

01:24:25.877 --> 01:24:31.467
mało. Obecne problemy, które widzimy w Afryce, czy w Azji Południowo-Wschodniej,

01:24:31.677 --> 01:24:34.407
są to problemy i spuścizny jeszcze kolonializmu.

01:24:34.417 --> 01:24:39.817
Czy może uważają Państwo, że Europa ma też obowiązki ekonomiczne

01:24:39.897 --> 01:24:40.917
wobec tych państw?

01:24:40.927 --> 01:24:46.027
Gdyż póki co widzimy tylko prawie że populistyczne wyrażanie

01:24:46.037 --> 01:24:51.567
skruchy za między innymi na przykład to, co wydarzyło się w Namibii.

01:24:51.717 --> 01:24:54.827
Czy może nie powinniśmy także wysunąć pomocy ekonomicznej

01:24:54.837 --> 01:25:00.387
do tych państw, gdyż chyba jest to jedyna możliwość permanentnego

01:25:00.397 --> 01:25:02.417
rozwiązania obecnego problemu?

01:25:02.597 --> 01:25:06.337
Gdyż mamy obowiązki humanitarne, tak, ale jest to jedynie pomoc

01:25:06.347 --> 01:25:07.127
doraźna.

01:25:13.387 --> 01:25:16.137
Któż z Państwa miałby chęć odpowiedzieć?

01:25:17.457 --> 01:25:18.947
Ja dużo zabieram głos, ale znów zabiorę.

01:25:19.287 --> 01:25:22.777
Szanowni Państwo, 40 lat temu

01:25:23.577 --> 01:25:25.327
mówiłem, może pamiętacie?

01:25:27.057 --> 01:25:33.207
Rozbicie starego, niedobrego porządku to główna rola Polski.

01:25:36.057 --> 01:25:38.747
Wykonaliśmy to po to, by

01:25:40.127 --> 01:25:43.797
rzeczywiście ten świat powstał inny.

01:25:44.817 --> 01:25:46.427
I co ja wtedy mówiłem?

01:25:47.797 --> 01:25:50.197
Proste rzeczy, bo ja jestem robotnik prosty.

01:25:52.627 --> 01:25:57.457
Nie uda nam się nic, jeśli ktoś nie będzie prowadził tego.

01:25:59.247 --> 01:26:00.097
Jeśli ktoś

01:26:01.247 --> 01:26:04.907
nie spisze tych tematów i tych problemów, o których tu mówimy.

01:26:05.747 --> 01:26:10.167
I nie dopisze do tych problemów jeszcze spraw, które nie mieszczą

01:26:10.177 --> 01:26:14.197
się w państewkach, bo technologia wymaga większego zorganizowania.

01:26:15.407 --> 01:26:17.147
I za sprawy z PIS-u,

01:26:17.927 --> 01:26:18.997
za te problemy,

01:26:20.707 --> 01:26:23.397
globalnie, wyobrażam

01:26:23.567 --> 01:26:25.947
sobie, że zabiorą się Stany Zjednoczone.

01:26:27.107 --> 01:26:30.687
A kontynentalnie w Europie, Niemcy, Francja i Włochy.

01:26:32.217 --> 01:26:34.877
Co ja im wtedy mówiłem, przypomnijcie sobie.

01:26:36.047 --> 01:26:37.807
Dla mnie to nie jest trudne.

01:26:38.397 --> 01:26:43.917
Weźcie paru mądrych ludzi i niech zrobią listę tych tematów

01:26:43.927 --> 01:26:48.417
i tych problemów, o których mówimy. Do tych tematów

01:26:48.427 --> 01:26:52.417
niech dopiszą tematy, które są większe niż państewka nasze.

01:26:53.547 --> 01:26:55.307
Jak zrobią taki spis,

01:26:56.057 --> 01:26:57.647
to drugie zadanie dajcie.

01:26:58.867 --> 01:27:04.187
Podzielcie te tematy, na które można rozwiązać kontynentalnie,

01:27:04.257 --> 01:27:07.037
a które już muszą być globalnie.

01:27:07.637 --> 01:27:08.647
Podzielcie to.

01:27:09.927 --> 01:27:10.937
To jest drugie zadanie.

01:27:12.007 --> 01:27:16.217
A trzecie zadanie, jak już podzielicie, to zastanówcie się,

01:27:16.447 --> 01:27:22.487
jakie są potrzebne struktury, jakie programy, jakie pieniądze,

01:27:22.647 --> 01:27:26.057
by przygotować te wszystkie rozwiązania.

01:27:28.037 --> 01:27:31.847
Bo można robić to, co Państwo słyszeli, można uratować

01:27:32.347 --> 01:27:36.897
stu młodych ludzi, można ich wykształcić, ale jeszcze tysiąc

01:27:36.907 --> 01:27:37.907
zostaje.

01:27:39.447 --> 01:27:43.347
Napracujemy się, ale to nie rozwiązuje problemów.

01:27:44.587 --> 01:27:48.847
Dziś potrzebne jest planowanie kontynentalne

01:27:50.917 --> 01:27:51.637
i globalne.

01:27:52.427 --> 01:27:53.617
To nie jest trudne.

01:27:54.207 --> 01:27:58.717
Ile ja proszę Niemcy, Francję i Włochy. Przecież te wszystkie

01:27:58.727 --> 01:28:03.947
tematy, które mamy, kłopoty, to były jasne już wtedy.

01:28:04.597 --> 01:28:06.987
Najpierw na przykładach.

01:28:09.097 --> 01:28:11.437
Polska, Węgry chcą rozwalić Unię.

01:28:11.447 --> 01:28:13.687
Ja wiem, kochani.

01:28:14.737 --> 01:28:19.167
Opracujcie dwa rozwiązania tych problemów i wszystkich innych

01:28:19.177 --> 01:28:19.807
tych dużych.

01:28:20.987 --> 01:28:26.047
Jedno reformujemy, bo trzeba reformować, bo nowe czasy przychodzą

01:28:26.257 --> 01:28:31.287
i jak się daje reforma reformować, to poprawiać, a jak nie, to

01:28:31.297 --> 01:28:33.627
przygotujecie drugie rozwiązanie.

01:28:33.667 --> 01:28:39.247
Pozwólcie Polsce i Węgrom rozwalić Unię, zostawcie administrację

01:28:39.257 --> 01:28:42.447
i za 5 minut po rozwaleniu ogłaszacie:

01:28:42.487 --> 01:28:47.787
powstaje nowa Unia i wszyscy do niej mogą wstąpić,

01:28:47.907 --> 01:28:52.727
nawet Ci, co rozwalili Unię. Tylko muszą zauważyć,

01:28:53.217 --> 01:28:58.057
że wstępując do Unii na drzwiach wiszą dwie tablice. Na jednej

01:28:58.067 --> 01:28:59.147
tablicy pisze:

01:28:59.447 --> 01:29:03.227
witamy Was serdecznie, dostaniecie ileś tam praw.

01:29:04.197 --> 01:29:10.477
A na drugiej tablicy: witamy Was serdecznie, dostajecie ileś obowiązków.

01:29:11.197 --> 01:29:16.677
No czy to trudne, ustawcie prawa, obowiązki tak, by takich wygłupów

01:29:16.687 --> 01:29:18.907
jak Polska i Węgrowie nie było.

01:29:19.287 --> 01:29:25.677
Czy to jest trudne? Nie. A w temacie ekonomicznym. Do tej pory, ponieważ

01:29:25.687 --> 01:29:29.927
wojny se planowaliśmy, to budowaliśmy samoloty i wiele innych,

01:29:29.937 --> 01:29:32.067
lotniska, ile rzeczy.

01:29:33.237 --> 01:29:34.437
Pod wojny.

01:29:35.417 --> 01:29:39.917
Teraz jak mamy pokój i kontynent, to okazuje się, że lepiej zrobić

01:29:39.927 --> 01:29:43.397
lotnisko w Gdańsku, niż w Berlinie, albo odwrotnie.

01:29:46.187 --> 01:29:48.657
Wszystkie państwo są potrzebne.

01:29:48.887 --> 01:29:50.467
Kończymy z oszustwami.

01:29:51.227 --> 01:29:57.327
Popatrzmy, co Pan Bóg każdemu państwu dał i niech się w tym specjalizuje.

01:29:58.097 --> 01:30:02.707
Na przykład Francji dał dobre winogrona, niech robią wina, będziemy

01:30:02.717 --> 01:30:03.767
pić.

01:30:04.697 --> 01:30:08.367
Włochom dał dobre zabytki, no niech robią turystykę.

01:30:09.637 --> 01:30:12.487
Tak rozumując Polsce Pan Bóg mało dał.

01:30:13.527 --> 01:30:19.277
3 miesiące lata, więc nie zarobimy. Ziemię? Piąta, szósta klasa,

01:30:19.287 --> 01:30:23.857
nie zarobimy. Ale jedną rzecz Pan Bóg nam dał dobrą.

01:30:24.887 --> 01:30:30.697
Środek Europy. Tu będzie najbliżej z Berlina do Moskwy,

01:30:31.237 --> 01:30:36.357
z północy na południe. Tu będzie 10 torów kolejowych, dróg.

01:30:37.227 --> 01:30:41.807
Oczywiście nie teraz jeszcze, ale już nie pozwólmy budować

01:30:41.817 --> 01:30:44.607
za blisko, bo tu będą tory szły.

01:30:45.517 --> 01:30:50.427
Takie planowanie potrzebne jest, aby świat się mądrze rozwijał,

01:30:50.517 --> 01:30:51.987
a nie na pracujemy się.

01:30:51.997 --> 01:30:58.207
Uratowali pięciu młodzieży, a tysiąc zostało.

01:30:58.277 --> 01:31:04.297
Wymuśmy na politykach, by zaczęto prowadzić ten świat, planować,

01:31:04.307 --> 01:31:06.947
uzgadniać, dawać propozycje.

01:31:07.177 --> 01:31:10.837
Wtedy rozwiążemy prawie wszystkie problemy, które stają przed

01:31:10.847 --> 01:31:15.417
Wami, a tak to napracujemy się, coś tam zrobimy, ale nie tyle,

01:31:15.427 --> 01:31:16.707
ile jest potrzeba.

01:31:16.887 --> 01:31:20.147
Dziękujemy, Panie prezydencie. Czy ktoś z Państwa chciałby

01:31:20.157 --> 01:31:24.557
się jeszcze odnieść do tego pytania o wsparcie ekonomiczne

01:31:24.597 --> 01:31:26.787
krajów

01:31:26.857 --> 01:31:27.887
postkolonialnych?

01:31:31.887 --> 01:31:36.297
Nie? Dobrze. Ktoś jeszcze może z widowni ma pytanie?

01:31:39.497 --> 01:31:42.997
Jak widzicie, można w wieku 80 lat również być

01:31:43.007 --> 01:31:44.527
młodym duchem.

01:31:46.257 --> 01:31:47.747
Moje nazwisko Andrzej Voigt,

01:31:47.757 --> 01:31:51.087
jestem między innymi szefem rady nadzorczej spółdzielni

01:31:51.097 --> 01:31:56.287
Świetlik. 40 lat temu powstała i ona po stanie

01:31:56.297 --> 01:32:00.037
wojennym była miejscem zatrudnienia dla ponad tysiąca ludzi

01:32:00.077 --> 01:32:03.517
internowanych, wyrzuconych z uczelni, ze stoczni,

01:32:04.447 --> 01:32:09.497
przyszłych później premierów, marszałków Sejmu i tak dalej.

01:32:09.927 --> 01:32:12.217
Tu w Gdańsku ona istnieje.

01:32:13.717 --> 01:32:17.707
Opowiem najpierw historię, która jest związana z tym pytaniem.

01:32:19.397 --> 01:32:22.097
Która też jest związana z Włochami. W 87. roku

01:32:22.107 --> 01:32:26.137
zachciało nam się, jako studenci ekonomii, Wydziału Handlu

01:32:26.147 --> 01:32:28.427
Zagranicznego tu z Gdańska, pojechać do Włoch.

01:32:29.257 --> 01:32:31.697
Na pierwszy wyjazd na Zachód.

01:32:33.037 --> 01:32:36.327
W dużym skrócie, zostaliśmy wszyscy aresztowani.

01:32:37.317 --> 01:32:40.877
Mieliśmy wizę miesięczną, mieliśmy wykupione kempingi,

01:32:40.917 --> 01:32:46.287
powrotny bilet. Spędziliśmy w areszcie parę dni i nocy, włoskim

01:32:46.297 --> 01:32:46.937
areszcie.

01:32:47.767 --> 01:32:56.347
Tak prysł czar, nasnasze zakochanie w wielką demokrację.

01:32:57.977 --> 01:33:00.137
I to jest pierwsza część tego opowiadania.

01:33:01.277 --> 01:33:04.147
6 lat później w 93. roku, Panie

01:33:04.157 --> 01:33:06.277
prezydencie, jak Pan był prezydentem,

01:33:06.357 --> 01:33:10.097
akurat się wydarzyło, że byłem najwyższej rangi

01:33:11.117 --> 01:33:13.237
członkiem polskiego rządu,

01:33:14.307 --> 01:33:15.587
który przyjął

01:33:16.927 --> 01:33:19.687
delegację rządu włoskiego.

01:33:22.127 --> 01:33:26.927
I ode mnie dużo zależało w kontekście wynegocjowania

01:33:26.937 --> 01:33:28.077
bileteralnych

01:33:28.707 --> 01:33:32.137
relacji gospodarczych pomiędzy Włochami a Polską.

01:33:34.347 --> 01:33:37.467
Jaka z tego puenta? Negocjacji żadnych nie było.

01:33:37.507 --> 01:33:40.787
Nasz draft został praktycznie zaakceptowany przez stronę włoską.

01:33:41.847 --> 01:33:44.597
Jaka z tego puenta?

01:33:45.477 --> 01:33:47.377
Dla wszystkich tych celników,

01:33:48.237 --> 01:33:51.947
urzędników i tak dalej, którzy dzisiaj decydują o migrantach

01:33:51.957 --> 01:33:54.777
z różnych stron świata, Afryki, Azji i tak dalej.

01:33:54.857 --> 01:33:58.167
Nigdy nie wiesz, kim ten człowiek zostanie za parę, paręnaście

01:33:58.177 --> 01:34:01.017
lat. Może on decydować o Waszych losach.

01:34:02.077 --> 01:34:05.607
Trzecia kwestia w kontekście

01:34:05.907 --> 01:34:08.217
gospodarczym. Jest przygotowany fundusz.

01:34:09.057 --> 01:34:09.907
Globalny.

01:34:12.237 --> 01:34:13.407
Solidarity Fund.

01:34:14.627 --> 01:34:19.577
Między innymi w tym budynku. I głównym problemem, tak jak to prezydent

01:34:19.587 --> 01:34:22.197
Lech Wałęsa powiedział, są elity,

01:34:22.837 --> 01:34:25.147
które decydują o rozdziale funduszy.

01:34:26.507 --> 01:34:27.347
Dlatego,

01:34:29.117 --> 01:34:33.567
żeby zrealizować te różne reformy i żeby zatrzymać w domach,

01:34:33.577 --> 01:34:36.227
tak jak nas zatrzymano, de facto, w domach,

01:34:36.927 --> 01:34:40.367
młodych Polaków, część przynajmniej, w latach 80.,

01:34:40.377 --> 01:34:44.457
90. i dzięki temu te zmiany w Polsce się udały,

01:34:44.957 --> 01:34:48.327
bo ktoś, te instytucje, firmy, mamy dzisiaj ponad

01:34:48.337 --> 01:34:50.787
3 miliony średnich, małych firm w Polsce,

01:34:51.117 --> 01:34:52.297
ktoś je robił.

01:34:54.237 --> 01:34:57.167
Jakbyśmy wszyscy wtedy z Polski uciekli, to by nic się nie działo.

01:34:57.177 --> 01:35:01.927
Po prostu. Ten fundusz nie jest w stanie ruszyć się, a do tego

01:35:01.937 --> 01:35:03.407
są potrzebne miliardy,

01:35:04.417 --> 01:35:06.517
bez decyzji globalnych graczy.

01:35:07.317 --> 01:35:09.797
Apeluję do tych wszystkich młodych ludzi,

01:35:11.167 --> 01:35:16.427
aby apelowali o zwiększenie wydatków na właśnie pozytywistyczne

01:35:16.437 --> 01:35:19.347
programy, a nie

01:35:19.727 --> 01:35:21.287
na zbrojenia.

01:35:22.357 --> 01:35:26.367
Zbrojenia, na których to, co powiedział Pan prezydent przed chwilą,

01:35:27.237 --> 01:35:31.347
określone grupy interesów bardzo dobrze zarabiają.

01:35:32.157 --> 01:35:34.847
I te kolejne wojny się świetnie rozwijają.

01:35:36.227 --> 01:35:39.607
Dziękujemy, czy Pan ma jakieś pytanie tutaj do naszych

01:35:39.617 --> 01:35:42.957
rozmówców, czy to była taka bardziej ogólna uwaga?

01:35:43.567 --> 01:35:45.087
Czy jesteście za tym, żeby

01:35:45.947 --> 01:35:50.627
te zmiany, które mają dotyczyć procesów migracyjnych, bo ten

01:35:50.637 --> 01:35:51.627
fundusz ma założyć,

01:35:51.637 --> 01:35:54.877
powiem krótko, 20 milionów nowych miejsc pracy,

01:35:54.887 --> 01:35:57.927
ale w krajach, z których

01:35:58.837 --> 01:36:00.257
ta migracja pochodzi.

01:36:01.477 --> 01:36:03.457
Czy jesteście

01:36:03.897 --> 01:36:09.037
i czy będziecie wspierać procesy, które stworzą warunki do

01:36:10.047 --> 01:36:13.347
organizacji Inkubatorów Przedsiębiorczości Agencji Rozwoju

01:36:13.357 --> 01:36:13.817
Regionalnego?

01:36:13.827 --> 01:36:17.447
My to wszystko tu zrobiliśmy w Gdańsku od 89. roku.

01:36:17.707 --> 01:36:19.117
My to robiliśmy.

01:36:20.007 --> 01:36:24.887
Nie zachodni.
Dobrze, dziękujemy.
Jak to zrobić?

01:36:27.207 --> 01:36:30.947
Nic na siłę. Te kraje muszą same chcieć.

01:36:31.117 --> 01:36:32.387
Macie swoje doświadczenia.
Dziękujemy.

01:36:31.117 --> 01:36:32.387
Macie swoje doświadczenia?

01:36:38.877 --> 01:36:40.047
Pani Ołeksandro?

01:36:41.247 --> 01:36:43.807
Nie wiem, czy Pani chce się odnieść.

01:36:43.807 --> 01:36:48.377
(Następne pytanie.)

01:36:48.377 --> 01:36:51.987
Dobrze. Nie mamy tutaj komentarza ze strony naszych

01:36:48.377 --> 01:36:51.987
Dobrze, dobrze, nie mamy tutaj komentarza ze strony naszych

01:36:57.457 --> 01:37:00.307
więc nie wiem, czy Pani może jeszcze ostatnie, krótkie pytanie

01:37:00.317 --> 01:37:02.187
dla Pani i kończymy.

01:37:00.317 --> 01:37:02.187
tutaj dla Pani i i kończymy.

01:37:08.997 --> 01:37:13.447
zadać pytania, ale również jako konsul honorowy Malty od 11 lat

01:37:13.457 --> 01:37:17.707
w Polsce, ale i pracownik naukowy Uniwersytetu Jagiellońskiego,

01:37:17.977 --> 01:37:22.357
Chciałam się podzielić pewną refleksją i zwrócić uwagę na fakt,

01:37:25.837 --> 01:37:30.227
właśnie porównawczego, migracyjnego, uchodźczego, azylowego

01:37:30.237 --> 01:37:32.167
na przykładzie Włoch i Malty,

01:37:32.397 --> 01:37:34.167
jak ważne jest spojrzenie

01:37:34.237 --> 01:37:38.627
na migrację przez pryzmat wielokulturowości i wielojęzyczności.

01:37:39.017 --> 01:37:43.247
Dziękuję pięknie za zaproszenie, że mogłam tutaj być z państwem

01:37:47.527 --> 01:37:51.417
pojawił się i został przez Państwa zauważony.

01:37:52.447 --> 01:37:54.487
Oczywiście Włochy

01:37:54.557 --> 01:37:58.037
mają swoje doświadczenia, ale Malta jako kraj położony pomiędzy

01:37:58.047 --> 01:38:03.167
dwoma kontynentami, doświadczony od laty migracją ludów,

01:38:03.477 --> 01:38:07.237
obecnie poza tym, że oczywiście jest członkiem Unii Europejskiej,

01:38:07.247 --> 01:38:10.447
jak Polska od 2004 roku, promuje

01:38:10.517 --> 01:38:13.647
własne programy. I tutaj chciałabym zwrócić uwagę na ten fakt,

01:38:13.657 --> 01:38:14.817
o którym Państwu wspomnieli.

01:38:14.827 --> 01:38:19.617
Że istotna jest ta integracja i właśnie te programy,

01:38:14.827 --> 01:38:19.617
Wspomnieli, że istotna jest ta integracja i właśnie te programy,

01:38:19.627 --> 01:38:23.657
również edukacyjne, gdzie poza znajomością języka możemy

01:38:23.667 --> 01:38:25.437
uczyć się kultury danego kraju.

01:38:29.967 --> 01:38:35.137
faktyczny przezwyciężać ten strach przed migrantami, również

01:38:29.967 --> 01:38:35.137
faktyczny przezwyciężać ten strach przed migrantami również

01:38:36.367 --> 01:38:39.057
I mam nadzieję, że właśnie tak, jak powiedział Pan prezydent,

01:38:39.067 --> 01:38:43.847
to na Unii Europejskiej, jako tej organizacji międzynarodowej,

01:38:44.027 --> 01:38:49.357
Ciąży również ten obowiązek, w jaki sposób wyposażania kraje

01:38:53.077 --> 01:38:55.857
mogli z tym problemem sobie poradzić.

01:38:53.077 --> 01:38:55.857
mogli z tym problemem sobie poradzić?

01:38:55.897 --> 01:38:58.197
Dziękuję i gratuluję wszystkim panelistom.

01:38:59.537 --> 01:39:01.317
Dziękujemy bardzo za ten głos.

01:39:02.657 --> 01:39:06.727
Niestety, czas nas już goni niemiłosiernie, a zatem jest to

01:39:06.737 --> 01:39:08.327
koniec naszej debaty.

01:39:11.517 --> 01:39:15.527
wzięły udział, bo jest to Forum Młodych. Myślę, że usłyszeliśmy

01:39:11.517 --> 01:39:15.527
wzięły udział, bo jest to forum młodych i myślę, że usłyszeliśmy

01:39:20.297 --> 01:39:23.887
wspólnoty międzynarodowej. Tym pozytywnym akcentem

01:39:23.897 --> 01:39:27.697
myślę, że mogę podziękować serdecznie naszym panelistom za

01:39:27.747 --> 01:39:30.837
wspaniałą dyskusję i państwu za udział w debacie.

01:39:31.157 --> 01:39:31.887
Dziękujemy.

01:38:55.897 --> 01:38:58.197
Dziękuję i gratuluję wszystkim panelistom.

01:38:59.537 --> 01:39:01.317
Dziękujemy bardzo za ten głos.

01:39:02.657 --> 01:39:06.727
Niestety, czas nas już goni niemiłosiernie, a zatem jest to

01:39:06.737 --> 01:39:08.327
koniec naszej debaty.

01:39:08.877 --> 01:39:11.507
Bardzo dziękujemy wszystkim młodym osobom, które również

01:39:11.517 --> 01:39:15.527
wzięły udział, bo jest to forum młodych i myślę, że usłyszeliśmy

01:39:15.537 --> 01:39:20.287
dzisiaj wystarczająco dużo słów do odezwy, do działania i do

01:39:20.297 --> 01:39:23.887
wspólnoty międzynarodowej i tym pozytywnym akcentem.

01:39:23.897 --> 01:39:27.697
Myślę, że mogę podziękować serdecznie naszym panelistom za

01:39:27.747 --> 01:39:30.837
wspaniałą dyskusję i państwu za udział w debacie.

01:39:31.157 --> 01:39:31.887
Dziękujemy.