WEBVTT 00:00:05.350 --> 00:00:10.750 Zbliżają się obchody dwóch ważnych rocznic: 43. 00:00:10.760 --> 00:00:14.490 rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych i 84. 00:00:14.500 --> 00:00:17.510 rocznicy wybuchu II wojny światowej. 00:00:17.820 --> 00:00:21.530 W związku z tym zaplanowano wiele uroczystości upamiętniających 00:00:21.540 --> 00:00:25.750 te wydarzenia, a o szczegółach opowiedzą Aleksandra Dulkiewicz - 00:00:25.760 --> 00:00:28.950 prezydent Gdańska, Basil Kerski - dyrektor Europejskiego 00:00:28.960 --> 00:00:32.730 Centrum Solidarności, Patrycja Medowska - zastępczyni dyrektora 00:00:32.740 --> 00:00:36.950 ECS ds. spraw kultury obywatelskiej oraz Ryszard Dombrowski - 00:00:36.960 --> 00:00:39.870 dyrektor Zespołu Szkół Morskich imienia Bohaterskich Obrońców 00:00:39.880 --> 00:00:43.260 Westerplatte w Gdańsku. I bardzo proszę o zabranie głosu panią 00:00:43.270 --> 00:00:43.850 prezydent. 00:00:45.880 --> 00:00:46.940 Szanowni Państwo. 00:00:48.700 --> 00:00:53.240 Chyba rozpocznę od trochę czegoś innego niż temat naszej dzisiejszej 00:00:53.250 --> 00:00:58.320 konferencji prasowej. Ponieważ dzisiaj mamy święto narodowe 00:00:58.330 --> 00:01:03.900 Ukrainy i wydaje się, że też ten kontekst agresji rosyjskiej 00:01:03.910 --> 00:01:04.680 w Ukrainie 00:01:06.270 --> 00:01:11.130 chyba jeszcze bardziej uświadamia nam, jak ważne jest nie tylko 00:01:11.170 --> 00:01:15.750 świętowanie rocznic, o których dzisiaj chcemy rozmawiać, 00:01:15.760 --> 00:01:18.390 uczczenie pamięci, ale także 00:01:20.170 --> 00:01:26.510 radość z tego, że jesteśmy wolnym krajem. Ale także 00:01:26.520 --> 00:01:30.710 zobowiązani do tego, żeby dbać o to, żebyśmy byli wolnym, demokratycznym 00:01:30.720 --> 00:01:33.070 krajem szanującym prawa człowieka. 00:01:33.630 --> 00:01:35.750 43 rocznica 00:01:36.860 --> 00:01:40.390 podpisania Porozumień Sierpniowych, 84. 00:01:40.400 --> 00:01:45.750 rocznica wybuchu II wojny światowej. Od wielu lat w Gdańsku 00:01:45.760 --> 00:01:49.670 staramy się te dwie daty zestawiać razem. Nie tylko dlatego, 00:01:49.680 --> 00:01:54.250 że następują dzień po dniu, ale także dlatego, że jest to pewna 00:01:54.260 --> 00:01:59.050 klamra walki z reżimami. Z jednej strony, 1 września 00:01:59.060 --> 00:02:02.690 1939 roku w Gdańsku 00:02:02.700 --> 00:02:07.190 na Westerplatte rozpoczęła się wojna, która zmieniła obraz 00:02:07.200 --> 00:02:07.910 świata. 00:02:09.160 --> 00:02:14.590 Wywołały ją dwa reżimy i zmieniła obraz świata na kilkadziesiąt 00:02:14.830 --> 00:02:19.090 lat. Ale także tutaj, w Gdańsku, 43 lata temu 00:02:19.100 --> 00:02:24.270 dzięki solidarnościowemu strajkowi, ale także woli 00:02:24.280 --> 00:02:29.520 dialogu i rozmowy rozpoczął się demontaż, właśnie, 00:02:29.660 --> 00:02:33.130 systemu, który został ustanowiony po II wojnie światowej. 00:02:33.400 --> 00:02:38.290 Dlatego też z pozoru może się wydawać dwie odległe 00:02:38.300 --> 00:02:41.970 od siebie daty i być może niemające ze sobą dla niektórych nic 00:02:41.980 --> 00:02:42.630 wspólnego. 00:02:42.930 --> 00:02:46.930 My w Gdańsku chcemy pokazywać, jak bardzo wiele mają ze sobą 00:02:46.940 --> 00:02:49.430 wspólnego i że rzeczywiście jest to pewna klamra. 00:02:49.990 --> 00:02:54.370 31 sierpnia to finał strajku. 00:02:54.460 --> 00:02:58.070 Różne wydarzenia tutaj w Europejskim Centrum Solidarności 00:02:58.080 --> 00:03:03.190 trwają już od 14 sierpnia, czyli dnia, w którym wybuchł 00:03:03.440 --> 00:03:08.100 strajk solidarnościowy 43 lata temu, a kulminacją 00:03:08.110 --> 00:03:11.630 będą wydarzenia właśnie pod koniec sierpnia, o których 00:03:11.640 --> 00:03:15.620 za chwilę bardziej szczegółowo opowiedzą dyrektorzy Europejskiego 00:03:15.630 --> 00:03:16.980 Centrum Solidarności. 00:03:17.110 --> 00:03:18.940 Ja zapraszam jak zwykle 00:03:20.140 --> 00:03:23.280 w dzień podpisania Porozumień Sierpniowych pod historyczną 00:03:23.290 --> 00:03:28.960 bramę numer 2, gdzie o godzinie 11.00 wspólnie z panem 00:03:28.970 --> 00:03:33.500 prezydentem Lechem Wałęsą, który wtedy wychodził ze stoczni, 00:03:33.510 --> 00:03:38.380 wychodził z sali BHP właśnie do ludzi czekających na placu. 00:03:38.390 --> 00:03:40.760 Wtedy jeszcze nie Placu Solidarności. 00:03:40.980 --> 00:03:45.860 My spotkamy się przed bramą i symbolicznie razem otworzymy 00:03:45.870 --> 00:03:48.630 tę bramę pokazując, 00:03:48.640 --> 00:03:51.360 no właśnie, lekko inscenizując 00:03:51.530 --> 00:03:54.350 to, co wydarzyło się 43 lata temu, ale pokazując, 00:03:54.360 --> 00:04:00.110 że jesteśmy razem i jesteśmy nadal odpowiedzialni za nasze 00:04:00.120 --> 00:04:04.290 miasto, za nasz region i za naszą ojczyznę, a pewnie jeszcze 00:04:04.300 --> 00:04:09.010 nawet szerzej. 1 września oczywiście będziemy 00:04:09.020 --> 00:04:13.390 obecni o 4.45 na Westerplatte. 00:04:13.930 --> 00:04:15.390 Miasto Gdańsk 00:04:15.670 --> 00:04:20.710 jak zawsze podstawia także autobusy dla wszystkich tych, którzy 00:04:21.290 --> 00:04:22.760 o tej bardzo wczesnej porze 00:04:22.860 --> 00:04:24.600 chcą dotrzeć na Westerplatte. 00:04:24.780 --> 00:04:30.860 Ja zachęcam do udziału także w tej uroczystości. Jednak 00:04:30.870 --> 00:04:34.920 z żalem muszę przyznać, że od czasu kiedy 00:04:35.150 --> 00:04:39.110 w organizację wydarzeń przejęło Ministerstwo Obrony Narodowej 00:04:39.400 --> 00:04:44.230 coraz mniej mieszkańców, turystów przybywa na tę uroczystość. 00:04:44.560 --> 00:04:48.610 Więc, zachęcam, my niezmiennie podstawiamy autobusy. 00:04:48.840 --> 00:04:53.060 Natomiast, kulminacja miejskich obchodów 1 września, 00:04:53.760 --> 00:04:57.150 84. rocznicy wybuchu II 00:04:57.160 --> 00:05:00.910 wojny światowej to godzina 12.00. Stąd też nieprzypadkowa 00:05:01.320 --> 00:05:03.050 obecność pana dyrektora 00:05:05.010 --> 00:05:08.130 Szkół Morskich, który za chwilę powie bardziej szczegółowo, 00:05:08.140 --> 00:05:11.560 co wydarzy się przy Poczcie Polskiej. Przy Poczcie Polskiej 00:05:11.800 --> 00:05:18.660 zawsze wspominamy także ofiary cywilne. Nie tylko tych, którzy 00:05:18.670 --> 00:05:23.810 zginęli na służbie, ale także ofiary cywilne, a w tym roku także 00:05:23.820 --> 00:05:27.560 uczniowie z kilku gdańskich szkół 00:05:27.570 --> 00:05:33.010 uroczyście właśnie rozpoczną rok szkolny, także przy 00:05:33.020 --> 00:05:35.440 Poczcie Polskiej 00:05:35.870 --> 00:05:41.240 na placu Placu Pocztowców. Później i wcześniej, oczywiście także uroczystości 00:05:41.850 --> 00:05:42.320 00:05:42.390 --> 00:05:46.050 w różnych punktach naszego miasta. 00:05:46.060 --> 00:05:50.300 I także związane z Victoria Schule, związane z oddaniem hołdu 00:05:50.510 --> 00:05:55.750 nauczycielom, harcerzom, a po południu 00:05:55.760 --> 00:06:01.450 także na cmentarzu na Zaspie. Zachęcam wszystkich 00:06:01.460 --> 00:06:03.990 do aktywnego udziału, 00:06:04.000 --> 00:06:07.620 do uczestniczenia. Tych punktów jest bardzo, bardzo wiele. 00:06:07.630 --> 00:06:11.510 Myślę, że to jest taki dzień, kiedy na chwilę powinniśmy się 00:06:11.550 --> 00:06:15.030 zatrzymać, zwłaszcza dzisiaj, kiedy 00:06:15.190 --> 00:06:19.370 za naszą wschodnią granicą nadal giną ludzie, przelewając 00:06:19.380 --> 00:06:22.620 krew za swoją wolność, za swoją niepodległość. 00:06:23.380 --> 00:06:26.230 Bardzo dziękuję i proszę o zabranie głosu pana dyrektora Basila 00:06:26.240 --> 00:06:26.910 Kerskiego. 00:06:28.330 --> 00:06:32.560 Szanowni Państwo, szanowna pani prezydent. Witam serdecznie 00:06:32.570 --> 00:06:35.480 w Europejskim Centrum Solidarności. Bardzo się cieszę, 00:06:36.740 --> 00:06:40.800 bo nie mieliśmy okazji się widzieć zbyt długo przed konferencją, 00:06:40.810 --> 00:06:44.480 że pani prezydent wspomniała, jaki mamy dzisiaj dzień. 00:06:44.900 --> 00:06:47.350 To jest święto narodowe Ukrainy. 00:06:47.650 --> 00:06:50.990 Zapraszam też dzisiaj wieczorem do Europejskiego Centrum 00:06:51.350 --> 00:06:53.940 Solidarności na obywatelskie obchody. 00:06:54.410 --> 00:06:56.450 Dlaczego mówimy o tym dniu? 00:06:57.770 --> 00:07:00.250 Nie wiem, czy Państwo pamiętacie? 00:07:00.910 --> 00:07:04.560 W tym miejscu bardzo dużo wydarzeń się nakłada na siebie, bo 00:07:04.570 --> 00:07:08.420 to jest taki dzień bardzo związany z naszą historią niepodległości 00:07:08.430 --> 00:07:14.980 Polski, o którym rzadko pamiętamy. Albo rzadko się te daty łączy. 00:07:14.990 --> 00:07:19.340 Ponieważ tu chodzi o 24 sierpnia 00:07:19.410 --> 00:07:21.080 1991 roku. 00:07:21.390 --> 00:07:22.820 Tu nie chodzi o odległą datę. 00:07:23.230 --> 00:07:27.040 Tu chodzi o moment rozpadu Związku Sowieckiego. 00:07:27.510 --> 00:07:32.140 Można powiedzieć, że taką prawdziwą niepodległość 00:07:32.590 --> 00:07:37.200 i coś takiego jak pierwszą formę prawdziwego bezpieczeństwa 00:07:37.210 --> 00:07:41.070 uzyskaliśmy dzięki rozpadowi Związku Sowieckiego. I dzięki 00:07:41.080 --> 00:07:44.420 temu, że nie tylko państwa bałtyckie, Białoruś i Ukraina stały 00:07:44.430 --> 00:07:46.010 się niepodległe. 00:07:46.020 --> 00:07:50.250 To było marzenie nie tylko polskiej emigracji Jerzego 00:07:50.260 --> 00:07:51.300 Giedroycia, 00:07:52.490 --> 00:07:55.780 ale także polskiej opozycji. To nastąpiło. 00:07:56.030 --> 00:07:58.590 Warto dzisiaj powiedzieć, jak to nastąpiło. 00:07:58.600 --> 00:08:02.420 To była reakcja na pucz w Moskwie. 00:08:02.720 --> 00:08:08.110 Między innymi KGB i jego szef generał Kriuczkow, szef 00:08:08.120 --> 00:08:11.660 Vladimira Putina. Putin, który był wówczas podpułkownikiem. 00:08:11.920 --> 00:08:15.120 Starali się zatrzymać nie tylko rozpad Związku Radzieckiego 00:08:15.370 --> 00:08:19.200 de facto całą demokratyzację Europy środkowej. To się nie udało 00:08:19.370 --> 00:08:24.200 dzięki oporowi nie tylko obywateli, ale też części 00:08:24.210 --> 00:08:28.730 władz, wojska na przykład, które nie chciał pójść za tym puczem. 00:08:29.710 --> 00:08:34.390 I wówczas jeszcze socjalistyczny parlament Ukrainy podjął 00:08:34.400 --> 00:08:36.390 bardzo odważną decyzję. 00:08:36.680 --> 00:08:39.190 Wychodzimy ze Związku Sowieckiego. 00:08:39.420 --> 00:08:40.890 Wyobrażacie sobie Ukraina, 00:08:41.220 --> 00:08:46.580 tak gigantyczny kraj związkowy. I co ciekawe z dzisiejszej perspektywy? 00:08:47.650 --> 00:08:52.080 Putin był wówczas, no nie był znanym oficerem KGB, ale można 00:08:52.090 --> 00:08:55.580 się domyślić, po której stronie był. No dzisiaj wiadomo, po 00:08:55.590 --> 00:09:00.280 której stronie jest. Tych, którzy właśnie chcą zlikwidować 00:09:00.290 --> 00:09:02.780 pozytywne skutki 1991 i 1989 roku, 00:09:02.790 --> 00:09:07.540 ale bardzo ważnym warunkiem tej suwerenności było 00:09:07.550 --> 00:09:10.900 referendum w całej Ukrainie 1 listopada 1991 roku. 00:09:10.910 --> 00:09:14.480 I też te części Ukrainy, 00:09:15.250 --> 00:09:18.280 które w propagandzie Putinowskiej są uważane za prorosyjskie, 00:09:18.290 --> 00:09:23.300 na przykład Krym, głosowały jednoznacznie w referendum demokratycznym 00:09:23.680 --> 00:09:26.960 na rzecz niepodległości. I dlatego rozpadł się Związek Sowiecki, 00:09:26.970 --> 00:09:30.920 dlatego Polska stała się w pełni wolna i pani prezydent mówiła 00:09:30.930 --> 00:09:32.130 taki magii dat. 00:09:32.470 --> 00:09:33.570 Można powiedzieć, że to jest magia 00:09:33.580 --> 00:09:38.880 sierpnia: sierpień Polski, sierpień ukraiński, 1 września 00:09:38.930 --> 00:09:44.880 wiadomo, katastrofa, wojny. Ale, no właśnie 1980 rok, 00:09:44.890 --> 00:09:47.750 który zaczyna proces, który właściwie kończy II wojnę 00:09:47.760 --> 00:09:48.420 światową. 00:09:48.760 --> 00:09:51.970 I tym końcem chyba jest 1991, a dzisiaj 00:09:51.980 --> 00:09:53.350 te tak odległe daty, 00:09:53.360 --> 00:09:57.950 niestety, to nie jest nasz wybór demokratów, czy ludzi, którzy 00:09:57.960 --> 00:09:59.050 chcą pokoju w Europie. 00:09:59.060 --> 00:10:04.060 Niestety, te daty stały się znów bardzo ważne, właśnie ze względu 00:10:04.070 --> 00:10:08.130 na tą negację tego ładu, tego porządku, tych pozytywnych efektów, 00:10:08.520 --> 00:10:11.640 które doświadczyliśmy, no przez największe państwo europejskie 00:10:12.300 --> 00:10:18.450 i jego dyktatora. I znów właśnie kwestia wojny, pokoju odgrywają rolę, 00:10:18.460 --> 00:10:19.780 co dla ECS-u jest ciekawe. 00:10:19.790 --> 00:10:23.560 Zobaczcie Państwo, właściwie dzisiaj kilka generacji i te osoby, 00:10:23.570 --> 00:10:27.800 które, jak na tym zdjęciu w 1980 walczyły o wolność 00:10:27.810 --> 00:10:31.080 czy w 1991 o wolność Ukrainy z generacją 00:10:31.090 --> 00:10:32.460 20-30-latków. 00:10:34.170 --> 00:10:40.090 Właśnie walczą o to, aby te rozpoczęte rewolucje były trwałe. 00:10:42.090 --> 00:10:46.150 Właśnie tą magię tych dat i spotkań generacji na co dzień możemy 00:10:46.160 --> 00:10:50.750 w ECS przeżyć. Te obchody sierpniowe już trwają od 14 00:10:50.760 --> 00:10:54.630 sierpnia. Od pierwszego oprowadzenia subiektywnego po terenach 00:10:54.640 --> 00:10:55.700 stoczniowych. 00:10:55.740 --> 00:10:58.170 Tutaj za mną widzieliście Państwo, o teraz 00:10:58.180 --> 00:10:58.680 widzicie? 00:10:58.930 --> 00:11:01.320 bardzo szczegółowy program. 00:11:01.660 --> 00:11:03.580 Nie będę w niego wnikał. 00:11:03.590 --> 00:11:09.850 Może powiem o trzech rzeczach symbolicznych. Żyjemy w kraju, 00:11:09.860 --> 00:11:12.990 w którym piękne, pozytywne rytuały się 00:11:13.080 --> 00:11:13.720 udają. 00:11:14.940 --> 00:11:16.440 Nie tylko się kłócimy. 00:11:16.840 --> 00:11:19.600 Nie tylko jesteśmy w kampanii wyborczej, ale 31 00:11:19.610 --> 00:11:22.440 sierpnia tradycyjnie 00:11:23.540 --> 00:11:25.570 z autorkami, autorami 00:11:26.210 --> 00:11:30.480 polskiej demokracji, z panią prezydent, marszałkiem i z obywatelkami, 00:11:30.490 --> 00:11:34.440 obywatelami otwieramy bramę numer 2. Dzisiaj można powiedzieć 00:11:34.450 --> 00:11:38.950 cały ten teren stoczniowy. No bo otwieranie tej bramy 31 00:11:38.960 --> 00:11:42.860 sierpnia było końcem strajku, ale początkiem 00:11:43.280 --> 00:11:47.540 bardzo, bardzo trudnej drogi, całej dekady do wolności. 00:11:48.100 --> 00:11:52.620 Pamiętacie może Państwo dziewięć lat temu też z Pawłem Adamowiczem, 00:11:52.630 --> 00:11:58.000 z Lechem Wałęsą otwieraliśmy tym rytuałem ECS. Przypomnę, bo 00:11:58.010 --> 00:12:00.760 to właśnie dziewięć lat temu rozpoczęła się ta wojna. 00:12:01.150 --> 00:12:04.120 W przyszłym roku już 10 lat tej wojny, ale też 10 00:12:04.130 --> 00:12:09.970 lat ECS-u w przyszłym roku. Drugim rytuałem, zapraszamy mądrych 00:12:09.980 --> 00:12:14.000 ludzi. I tym razem przedstawicieli tej młodszej generacji. 00:12:14.010 --> 00:12:16.140 Profesor Michał Bilewicz opowie nam, 00:12:16.740 --> 00:12:21.120 jakie znaczenie ma słowo solidarność dzisiaj. Jako psycholog 00:12:21.130 --> 00:12:21.960 i socjolog. 00:12:22.850 --> 00:12:27.220 W jaki sposób jest niszczony w naszej przestrzeni przez bardzo 00:12:27.230 --> 00:12:28.230 świadomy hejt. 00:12:29.180 --> 00:12:32.410 Ale jak można też działać. I z perspektywy psychologa, jakie 00:12:32.420 --> 00:12:37.070 działania są też bardzo skuteczne. więc będzie to takie przemówienie, 00:12:37.110 --> 00:12:40.130 może trochę teorii, ale też dużo praktyki obywatelskiej. 00:12:40.140 --> 00:12:42.150 Zapraszam. No i piękny symbol 00:12:42.570 --> 00:12:45.800 tym razem uhonorujemy 31 sierpnia 00:12:46.140 --> 00:12:49.930 ludzi, bez których by wolnej Polski nie było. Zbigniewa Brzezińskiego. 00:12:49.980 --> 00:12:53.190 Nie muszę mówić, kto to jest. Honorowy obywatel Gdańska, ale 00:12:53.200 --> 00:12:57.910 też jego żonę Emilie Benes-Brzezińską, wspaniałą kobietę, artystkę 00:12:57.960 --> 00:13:02.220 która razem z nim Wychowała niesamowitych dzieci. 00:13:02.350 --> 00:13:05.870 Syn jest ambasadorem Stanów Zjednoczonych w Polsce. 00:13:06.300 --> 00:13:10.950 Będzie z nami, przyjmie Medal Wdzięczności za wieloletnie 00:13:10.960 --> 00:13:15.200 wsparcie dla polskiej opozycji, dla Solidarności. Nie tylko 00:13:15.210 --> 00:13:21.100 ojca, ale też matki, która była wybitną artystką, ale reprezentuje 00:13:21.140 --> 00:13:26.690 wspaniałą czeską rodzinę dyplomatów, demokratów. Także w tej 00:13:26.700 --> 00:13:27.090 rodzinie 00:13:27.100 --> 00:13:30.280 wątki środkowoeuropejskie się spotykają. 00:13:31.170 --> 00:13:35.390 Przypomnę może jeszcze w środę 30 sierpnia i to już jest też 00:13:35.400 --> 00:13:35.930 tradycja 00:13:35.940 --> 00:13:40.410 od trzech lat pokazujemy, honorujemy te Polki tych Polaków, 00:13:40.420 --> 00:13:43.100 którzy na co dzień dbają o jakość 00:13:43.700 --> 00:13:47.930 wolności słowa, wyrażania słowa o przestrzeni wolności w Polsce. 00:13:47.940 --> 00:13:51.660 No i właśnie nie koniec jubileuszy, bo zbliżamy się do niesamowitego 00:13:52.230 --> 00:13:55.000 jubileuszu pod koniec września. 29 września to 00:13:55.010 --> 00:13:59.550 jest rocznica 80. Lecha Wałęsy, a jednocześnie 00:13:59.920 --> 00:14:04.050 w październiku 40. rocznica Nobla Pokojowego dla 00:14:04.060 --> 00:14:04.370 niego. 00:14:04.380 --> 00:14:07.070 No i też oczywiście dla Solidarności. 00:14:07.080 --> 00:14:11.860 Piękna data. Będziemy gościli Noblistki młodszej generacji, 00:14:11.940 --> 00:14:16.590 ale o tym już opowiemy przy innej okazji, przy innej konferencji 00:14:16.600 --> 00:14:21.910 prasowej. Jeszcze raz serdecznie zapraszam na obchody Sierpnia, 00:14:21.920 --> 00:14:23.010 1 września. 00:14:24.420 --> 00:14:28.380 Zapraszam na stronę ECS, miasta i bardzo serdecznie dziękuję 00:14:28.420 --> 00:14:34.730 też kolegom, koleżankom z Urzędu Miejskiego za tą bardzo intensywną 00:14:34.740 --> 00:14:37.870 współpracę, też pani prezydent. Bardzo serdecznie dziękuję 00:14:37.880 --> 00:14:42.240 też naszemu zespołowi i mojemu zespołowi za zaangażowanie 00:14:42.250 --> 00:14:44.810 wielkie w tych tak ważnych dniach. Dziękuję bardzo. 00:14:45.500 --> 00:14:46.330 Bardzo dziękuję. 00:14:46.340 --> 00:14:48.700 Program wydarzeń jest bogaty. 00:14:48.740 --> 00:14:50.950 Co więcej, ciekawego będzie się działo 00:14:50.960 --> 00:14:53.170 o tym opowie pani dyrektor Patrycja Medowska. 00:14:53.990 --> 00:14:57.540 Nasz dyrektor dobrze wypełnił swoje zadanie i opowiedział 00:14:57.550 --> 00:14:59.850 o programie przekrojowo. 00:14:59.860 --> 00:15:02.800 Natomiast, ja chciałam odwołać się do tego symbolu otwartej bramy. 00:15:03.510 --> 00:15:06.680 Przepięknie wizualizuje to film na naszej wystawie stałej. 00:15:06.690 --> 00:15:10.600 To jest ostatni element tej pierwszej sali, sali strajkowej, 00:15:10.930 --> 00:15:15.820 kiedy widzimy już po negocjacjach w sali BHP otwierającą się 00:15:15.830 --> 00:15:21.220 bramę i rzucających się sobie w ramiona mieszkańców Gdańska i 00:15:21.230 --> 00:15:24.430 strajkujących robotników. I ten symbol otwartej bramy jest 00:15:24.440 --> 00:15:28.560 dla nas pewnego rodzaju zobowiązaniem, kierunkiem, też kierunkiem 00:15:28.570 --> 00:15:29.430 programowym. 00:15:30.340 --> 00:15:31.970 Bo on mówi o otwartości. 00:15:31.980 --> 00:15:36.090 On mówi o otwartości tego miejsca, Europejskiego Centrum Solidarności. 00:15:36.100 --> 00:15:39.560 On mówi o otwartości Gdańska. 00:15:39.630 --> 00:15:44.910 Jego mieszkańców i mieszkanek. I on też mówi o otwartości na 00:15:44.920 --> 00:15:48.870 to, co jest dzisiaj, na nowych mieszkańców. 00:15:48.880 --> 00:15:51.350 Tak więc jeśli mówimy o obywatelach 00:15:51.420 --> 00:15:54.320 Ukrainy, obywatelach Białorusi, którzy szukają bezpiecznego 00:15:54.330 --> 00:15:55.280 miejsca na ziemi 00:15:55.530 --> 00:16:01.260 to my chcąc im pokazać też naszą solidarność, oferujemy im spacery 00:16:01.270 --> 00:16:04.580 subiektywne po wystawie stałej w ich rodzimych językach, w 00:16:04.590 --> 00:16:06.620 języku białoruskim, języku ukraińskim. 00:16:07.090 --> 00:16:11.440 Mówiąc o tej otwartości, też zastanawiamy się, jak przyjaźnie 00:16:11.590 --> 00:16:16.120 stwarzać tą przestrzeń do życia właśnie dla nich, ale też jak 00:16:16.130 --> 00:16:20.510 działać aktywnie w bardzo różnych środowiskach. I dlatego też 00:16:20.550 --> 00:16:23.020 w symbolicznym dniu 31 sierpnia 00:16:23.260 --> 00:16:26.910 inaugurujemy już drugą edycję Latającego Uniwersytetu Praw Człowieka. 00:16:27.140 --> 00:16:30.370 To taki projekt, który realizujemy wspólnie z Helsińską Fundacją 00:16:30.380 --> 00:16:34.550 Praw Człowieka i z lubelskim Stowarzyszeniem Homo Faber, w 00:16:34.560 --> 00:16:35.690 którym kształcimy, 00:16:36.160 --> 00:16:39.590 no właśnie, tych wszystkich, którzy potem tę wiedzę o prawach 00:16:39.600 --> 00:16:43.850 człowieka, o ich respektowaniu i o też praktycznym zastosowaniu 00:16:43.860 --> 00:16:47.510 w środowiskach lokalnych będą potrafili kaskadować dalej. 00:16:47.710 --> 00:16:51.310 Tak więc są to urzędnicy, są to nauczyciele, są to też aktywiści. 00:16:51.840 --> 00:16:55.470 I bardzo się cieszymy, że ten projekt cieszy się tak wielkim 00:16:55.480 --> 00:16:56.320 zainteresowaniem. 00:16:56.390 --> 00:17:00.010 Dopiero druga edycja, już mieliśmy trzech kandydatów na jedno 00:17:00.050 --> 00:17:01.010 miejsce. 00:17:02.230 --> 00:17:05.090 Zapraszamy bardzo serdecznie też do wspólnotowego właśnie 00:17:05.100 --> 00:17:09.750 rytuału otwierania bramy po to, żeby zamanifestować swoją 00:17:09.760 --> 00:17:12.700 otwartość też na inność. 00:17:13.930 --> 00:17:18.540 Bardzo dziękuję. Pani prezydent już wspomniała o wydarzeniach 00:17:18.550 --> 00:17:22.030 1 września, bowiem o godzinie 12.00 na placu 00:17:22.040 --> 00:17:23.250 Obrońców Poczty Polskiej 00:17:23.260 --> 00:17:27.340 poza upamiętnianiem ofiar wojny odbędzie się także uroczysta 00:17:27.350 --> 00:17:30.390 inauguracja roku szkolnego dla uczennic i uczniów Zespołu 00:17:30.400 --> 00:17:33.230 Szkół Morskich imienia bohaterskich Obrońców Westerplatte 00:17:33.240 --> 00:17:37.550 w Gdańsku oraz Zespołu Szkół Łączności imienia Obrońców Poczty 00:17:37.560 --> 00:17:38.340 Polskiej. 00:17:38.380 --> 00:17:42.150 I o tym więcej opowie nam pan Ryszard Dombrowski, dyrektor Zespołu 00:17:42.160 --> 00:17:43.730 Szkół Morskich, bardzo proszę. 00:17:44.700 --> 00:17:47.430 Dzień dobry Państwu, dzień dobry pani prezydent, dzień dobry 00:17:47.440 --> 00:17:51.410 wszystkim. Pani prezydent, tak jak tutaj już pani prowadząca 00:17:51.420 --> 00:17:56.010 powiedziała o uroczystościach, ale o ważnych rzeczach 00:17:56.020 --> 00:17:57.610 warto zawsze mówić. 00:17:58.310 --> 00:18:00.800 Bo one są ważne dla wolności 00:18:00.870 --> 00:18:05.280 Polski, dla wolności naszego pięknego miasta, miasta Gdańska. 00:18:05.880 --> 00:18:08.670 I 1 września to jest taki dzień, który jest ważny dla 00:18:08.680 --> 00:18:13.320 dla każdej Polki, dla każdego Polaka. Bo to w tym roku 00:18:13.330 --> 00:18:15.540 przypada 84 rocznica 00:18:17.440 --> 00:18:19.250 wybuchu II wojny światowej. 00:18:20.070 --> 00:18:24.430 Bardzo ważny moment. Ale dla każdej szkoły, w ogóle dla całej 00:18:24.440 --> 00:18:29.270 oświaty 1 września to też bardzo ważny moment, bo 00:18:29.280 --> 00:18:31.220 zwyczajowo rozpoczynamy wtedy 00:18:32.020 --> 00:18:35.380 inaugurujemy nowy rok szkolny. W tym roku 2023/2024. 00:18:35.390 --> 00:18:39.120 00:18:39.780 --> 00:18:43.200 A dla naszej szkoły, czyli dla Zespołu Szkół Morskich w Gdańsku, 00:18:43.370 --> 00:18:48.070 jak i dla Zespołu Szkół Łączności w Gdańsku, to dodatkowo ważne 00:18:48.120 --> 00:18:52.150 dzień, bo za patronów przyjęliśmy sobie bohaterskich obrońców 00:18:52.160 --> 00:18:55.100 Westerplatte i obrońców Poczty Polskiej. 00:18:56.260 --> 00:18:57.610 Co roku uczestniczymy 00:18:58.610 --> 00:18:59.300 rano 00:19:00.430 --> 00:19:03.920 o 4.45 na uroczystości na Westerplatte. 00:19:04.350 --> 00:19:08.450 Jak wracam z tej uroczystości i na placu apelowym uroczyście 00:19:08.460 --> 00:19:12.320 odnoszę się do naszych uczniów, naszych uczennic, to zawsze 00:19:12.330 --> 00:19:12.990 wspominam 00:19:14.150 --> 00:19:17.610 o tym, co przyświecało bohaterskim obrońcom Westerplatte. 00:19:17.690 --> 00:19:19.000 Zawsze o nich pamiętamy. 00:19:19.010 --> 00:19:23.630 Pamiętamy o ich maksymach, o tym honorze i o tym 00:19:24.890 --> 00:19:25.220 dlaczego 00:19:25.800 --> 00:19:30.540 walczyli i po co walczyli dla tego kraju. Żebyśmy właśnie 00:19:30.550 --> 00:19:34.000 w tej wolnej Polsce mogli uczestniczyć. 00:19:34.010 --> 00:19:34.830 Ale to nie jest tylko 00:19:35.410 --> 00:19:39.130 ten dzień, kiedy pamiętamy 1 września o naszych patronach, 00:19:39.140 --> 00:19:40.920 bo pamiętamy i mamy ich w sercu 00:19:41.240 --> 00:19:42.780 zawsze, tak naprawdę. Bo 00:19:44.040 --> 00:19:49.450 uczestniczyliśmy w pogrzebie ostatniego Westerplattczyka, 00:19:49.460 --> 00:19:52.400 który zmarł w 2012 roku. 00:19:52.490 --> 00:19:56.600 W sierpniu, dokładnie 5 sierpnia. Byliśmy na pogrzebie 00:19:56.610 --> 00:19:59.000 pod Kielcami. Major Ignacy Skowron. 00:19:59.900 --> 00:20:00.440 00:20:00.450 --> 00:20:03.300 Pamiętamy też o tych, którzy są pochowani w Gdańsku. 00:20:03.310 --> 00:20:08.290 Pamiętamy i co miesiąc staramy się na groby naszych Westerplattczyków 00:20:08.300 --> 00:20:13.790 pójść, złożyć wiązankę, posprzątać. O panu Julianie Dworakowskim, 00:20:13.800 --> 00:20:13.960 00:20:13.970 --> 00:20:15.690 o panu Józefie Malaku. 00:20:17.040 --> 00:20:20.940 Jesteśmy też w Stowarzyszeniu Klubu Szkół Westerplatte. I ten 00:20:20.950 --> 00:20:23.960 Klub Szkół Westerplatte ma swoją siedzibę w naszej szkole. 00:20:23.970 --> 00:20:27.780 W tym roku organizujemy 37 sympozjum już Klubu 00:20:27.790 --> 00:20:32.900 Szkół Westerplatte. I szkoły, które w imieniu swoim mają 00:20:33.570 --> 00:20:37.040 obrońców Westerplatte przyjeżdżają z całej Polski do nas, 00:20:37.050 --> 00:20:40.800 do Gdańska, do tego pięknego miasta po to, żeby uczestniczyć 00:20:40.810 --> 00:20:43.650 też w tych uroczystościach właśnie 1 września. 00:20:45.520 --> 00:20:49.150 Zapraszamy też, mamy 12 spotkanie rodzin Westerplattczyków. 00:20:49.160 --> 00:20:51.870 Tak, jak powiedziałem, pamiętamy o tych Westerplattczykach. 00:20:51.990 --> 00:20:57.000 I ponad już 60 osób z rodzin Westerplattczyków 00:20:57.010 --> 00:21:01.710 zgłosiło się do nas i też mamy cały program opracowany, 00:21:01.720 --> 00:21:04.510 żeby ich tutaj pięknie w naszym mieście 00:21:04.580 --> 00:21:04.980 przyjąć. 00:21:06.360 --> 00:21:07.550 O dwunastej godzinie 00:21:08.260 --> 00:21:11.870 kulminacja, tak jak tutaj zostało już to wspomniane. 00:21:12.720 --> 00:21:17.130 1 września pod pomnikiem obrońców Poczty Polskiej 00:21:17.170 --> 00:21:18.020 rozpoczniemy 00:21:18.960 --> 00:21:22.530 uroczyście nowy rok szkolny, ale oczywiście będziemy pamiętać 00:21:22.540 --> 00:21:27.070 o tych, którzy walczyli dla nas, żebyśmy właśnie mogli tu bez 00:21:27.080 --> 00:21:31.500 problemu wypowiadać się i mówić o naszym wolnym kraju. 00:21:32.190 --> 00:21:34.260 Tutaj mówiliśmy o 00:21:35.470 --> 00:21:39.820 mieszkańcach Ukrainy w naszej szkole i w wielu szkołach Gdańska 00:21:39.830 --> 00:21:44.470 nie tylko Gdańska, ale Polski jest sporo Ukraińców. I u nas też 00:21:44.480 --> 00:21:50.250 jest, więc to motto, które jest na Westerplatte, że "nigdy więcej 00:21:50.260 --> 00:21:54.650 wojny", to jest bardzo ważne motto i ono w tej chwili tak naprawdę 00:21:54.660 --> 00:21:58.970 jeśli mówimy o tych, którzy bronili naszego kraju, to tak naprawdę 00:21:58.980 --> 00:22:03.090 też ma znaczenie dla tych młodych ludzi, którzy u nas rozpoczęli 00:22:03.100 --> 00:22:06.070 naukę, a są zza wschodniej granicy. 00:22:06.450 --> 00:22:09.550 Jeszcze raz wszystkich zapraszam na uroczystości sierpniowe i 00:22:09.560 --> 00:22:10.880 na uroczystości wrześniowe. 00:22:11.690 --> 00:22:15.430 Bardzo dziękuję. Czy mają Państwo jakieś pytania? Jeśli nie, 00:22:15.440 --> 00:22:16.680 to dziękuję. 00:22:16.690 --> 00:22:20.680 Jeszcze raz zapraszam do udziału w uroczystościach i do indywidualnych 00:22:20.690 --> 00:22:21.260 rozmów. 00:22:21.270 --> 00:22:21.910 Dziękuję bardzo.