WEBVTT

00:00:04.730 --> 00:00:09.320
Na początku chciałem przywitać wszystkich Państwa i podziękować

00:00:09.330 --> 00:00:12.580
Państwu przede wszystkim za pamięć. To miejsce jest dla

00:00:12.590 --> 00:00:14.600
nas szczególnie w Gdańsku ważne.

00:00:15.050 --> 00:00:20.160
Wiecie Państwo, Gdańsk to nie tylko Westerplatte, Gdańsk to

00:00:20.170 --> 00:00:25.600
i harcerze Gdańsk to i kładki, czyli Victoriaschule i wiele,

00:00:25.610 --> 00:00:27.580
wiele innych miejsc, gdzie się zaczęło.

00:00:27.590 --> 00:00:31.580
Także nasze Westerplatte jest naprawdę ogromne.

00:00:32.270 --> 00:00:36.810
Chciałbym przypomnieć, że spotykamy się tutaj,

00:00:36.880 --> 00:00:42.460
bo to miejsce, gdzie tak naprawdę toczyła się walka z cywilnymi

00:00:42.470 --> 00:00:47.160
Polakami. Z tymi wszystkimi, którzy zostali zakwalifikowani

00:00:47.320 --> 00:00:52.780
jako osoby niebezpieczne dla Państwa, dla Rzeszy niemieckiej

00:00:52.890 --> 00:00:56.180
trafili tutaj już w pierwszych

00:00:56.190 --> 00:00:58.580
można powiedzieć godzinach 1 września.

00:00:59.270 --> 00:00:59.870


00:01:00.650 --> 00:01:04.320
Pamiętacie Państwo było tych osób tak naprawdę tysiące,

00:01:04.640 --> 00:01:08.960
zostało to dosyć precyzyjnie opracowane.

00:01:09.000 --> 00:01:14.400
Cały czas musimy o tej Victoriaschule pamiętać.

00:01:14.440 --> 00:01:17.190
Victoriaschule to miejsce, które tak naprawdę miało służyć

00:01:17.200 --> 00:01:22.970
edukacji, a gdzieś tam zrobiło się tak, że niekoniecznie edukacja

00:01:22.980 --> 00:01:27.770
zdominowała to miejsce we wrześniu 39. roku

00:01:27.780 --> 00:01:28.250


00:01:28.820 --> 00:01:32.430
Bardzo się cieszę, że mimo że niestety przedstawicieli

00:01:32.530 --> 00:01:34.530
Polonii już praktycznie z nami nie ma.

00:01:34.540 --> 00:01:39.130
W ubiegłym roku też odeszły kolejne dwie osoby, które były z

00:01:39.140 --> 00:01:40.010
tamtych czasów

00:01:40.020 --> 00:01:43.680
można powiedzieć i o tym pamiętały bezpośrednio,

00:01:43.690 --> 00:01:48.170
natomiast jesteśmy, jakby ciągle zaangażowani w rozwijanie

00:01:48.180 --> 00:01:48.890
tej pamięci.

00:01:48.900 --> 00:01:52.770
Bo to pamięć jest najistotniejsza, jeśli chodzi o to miejsce.

00:01:53.080 --> 00:01:58.340
Nasze działania muszą wpisywać się w to, co robimy generalnie

00:01:58.600 --> 00:02:00.610
dla Miasta Gdańska.

00:02:01.130 --> 00:02:03.870
Ważne, żebyśmy pamiętali, że Victoriaschule.

00:02:04.010 --> 00:02:08.090
To miejsce, które tak naprawdę było miejscem kaźni dla osób,

00:02:08.100 --> 00:02:10.100
które były po prostu Polakami.

00:02:10.240 --> 00:02:14.220
Polacy Gdańscy, bo tak to nasze środowisko się

00:02:15.560 --> 00:02:17.030
prosiło tytułować.

00:02:17.810 --> 00:02:21.040
To nie Polonia Gdańska tylko Polacy Gdańscy.

00:02:21.160 --> 00:02:26.110
Polonia to na obczyźnie, a oni byli u siebie. Także jeszcze raz

00:02:26.120 --> 00:02:33.480
Państwa witam serdecznie. Chciałbym, żebyśmy jak zwykle poświęcili

00:02:33.520 --> 00:02:36.350
trochę czasu również na wspólną modlitwę.

00:02:36.810 --> 00:02:41.130
Także bardzo proszę Ojca Tomasza, który od wielu, wielu już

00:02:41.140 --> 00:02:44.870
lat tutaj z nami jest na tych uroczystościach o poprowadzenie

00:02:44.880 --> 00:02:45.840
krótkiej modlitwy.

00:02:48.210 --> 00:02:49.970
Panie Piotrze, dziękuję.

00:02:50.940 --> 00:02:53.540
Szanowni Państwo, zanim przystąpimy do modlitwy...

00:02:55.250 --> 00:02:59.640
Padają słowa o historii jasne dla wielu z nas, tak jak dla mnie

00:02:59.650 --> 00:03:01.460
to historia dosyć odległa.

00:03:02.090 --> 00:03:04.890
Ale są osoby, dla których to jest cały czas

00:03:05.180 --> 00:03:10.490
owszem historia, ale żywa. Dokładnie wczoraj, dziś przed piętnastoma

00:03:10.500 --> 00:03:14.010
minutami rozmawiałem z Panem Zygmuntem Ostrowskim z Paryża.

00:03:14.380 --> 00:03:17.530
To jego Ojciec jako jeden z pierwszych został tu przywieziony

00:03:17.820 --> 00:03:21.300
przez Niemców aresztowany, wywieziony do Stutthofu i tam przez

00:03:21.310 --> 00:03:22.610
Niemców zamęczony.

00:03:23.500 --> 00:03:26.530
Dla niego to jest historia żywa, to nie jest coś, co odeszło. Coś,

00:03:26.540 --> 00:03:27.960
co jest w nim cały czas.

00:03:29.500 --> 00:03:34.200
Wczoraj, kiedy patrzyłem na swój telefon, usiłował dzwonić,

00:03:34.210 --> 00:03:35.760
nie byłem w stanie odebrać.

00:03:35.770 --> 00:03:38.570
Byłem w kościele, ale widać było, jak mu zależy, ponieważ

00:03:39.330 --> 00:03:42.460
serce gdzieś jego się kołatało,

00:03:42.470 --> 00:03:46.140
kiedy przyprowadziłem go przez paru laty czy kilkunastu

00:03:46.150 --> 00:03:48.760
już laty tu na to miejsce.

00:03:49.850 --> 00:03:51.750
Wewnątrz rozpłakał się.

00:03:54.320 --> 00:03:55.600
To historia wciąż żywa.

00:03:55.610 --> 00:03:58.010
My możemy się pomodlić, nawet powinniśmy się pomodlić.

00:03:58.020 --> 00:04:02.520
Ludzie, często to, co im pozostawało, to modlitwa w tych kazamatach.

00:04:02.530 --> 00:04:08.050
W tych podziemiach, a potem męczeni wywożeni do obozów

00:04:08.060 --> 00:04:08.650
zagłady.

00:04:10.510 --> 00:04:14.020
Dobrze, że pamiętamy o modlitwie. Źle, kiedy zamienia się

00:04:14.030 --> 00:04:16.160
tylko w jakąś minutę ciszy, bo

00:04:17.180 --> 00:04:21.120
mamy do kogo się modlić, do kogo się odnieść i czyńmy to, przypominajmy,

00:04:21.130 --> 00:04:24.320
że człowieka

00:04:26.180 --> 00:04:28.860
kres nie jest wtedy, kiedy ktoś go zgładzi,

00:04:29.680 --> 00:04:33.790
ale człowiek żyje wiecznie i modlimy się o to, o ten wieczny

00:04:33.800 --> 00:04:36.990
odpoczynek, ale o życie wieczne dla tych, którzy odeszli. Dla

00:04:37.000 --> 00:04:40.030
tych, którzy po prostu byli Polakami, wywożono ich tu, męczono,

00:04:40.040 --> 00:04:43.210
dlatego, że byli Polakami. Mówili po polsku, myśleli po polsku,

00:04:43.360 --> 00:04:44.730
chcieli być Polakami,

00:04:46.080 --> 00:04:49.580
a bardzo często bardzo głęboko wierzącymi ludźmi. Tylko na

00:04:49.590 --> 00:04:52.100
początku pomódlmy się za tych, których tu przywieziono, na

00:04:52.110 --> 00:04:56.640
to miejsce, których tu męczono, potem mordowano.

00:04:56.990 --> 00:04:59.120
Prosimy dla nich o dar życia wiecznego.

00:04:59.830 --> 00:05:03.190
Także dla tych, którzy odeszli, zginęli w innych miejscach,

00:05:03.230 --> 00:05:06.850
zostali pomordowani, dzięki którym możemy myśleć po polsku,

00:05:06.860 --> 00:05:10.170
mówić po polsku, czuć po polsku, modlić się po polsku.

00:05:11.740 --> 00:05:16.660
Ojcze nasz, któryś jest w niebie
święć się imię Twoje, przyjdź królestwo Twoje,

00:05:16.670 --> 00:05:22.520
bądź wola Twoja jako w niebie, tak i na ziemi,
chleba naszego powszedniego 

00:05:22.590 --> 00:05:27.740
daj nam dzisiaj. I odpuść nam nasze winy, jako i my

00:05:27.750 --> 00:05:32.380
odpuszczamy naszym winowajcom. I nie wódź nas na pokuszenie,

00:05:32.510 --> 00:05:38.010
 ale nas zbaw ode złego. Zdrowaś Mario, łaski pełna Pan z Tobą

00:05:38.430 --> 00:05:42.170
Błogosławionaś Ty między niewiastami
I błogosławiony owoc

00:05:42.180 --> 00:05:43.600
żywota Twojego, Jezus.

00:05:44.060 --> 00:05:49.350
Święta Mario, Matko Boża módl się za nami grzesznymi

00:05:49.360 --> 00:05:52.890
teraz i w godzinę śmierci naszej. Amen. Wieczny odpoczynek


00:05:52.900 --> 00:05:54.030
racz im dać, Panie.

00:05:56.800 --> 00:05:58.780
Wieczny odpoczynek, racz im dać, Panie.

00:06:01.480 --> 00:06:03.480
Wieczny odpoczynek, racz im dać, Panie.

00:06:06.320 --> 00:06:08.180
Niech odpoczywają w pokoju wiecznym.

00:06:08.880 --> 00:06:10.180
Pomódlmy się też o pokój.

00:06:11.450 --> 00:06:16.450
Wydawało się, że te okrutne rzeczy mamy za sobą. Te straszne wojny,

00:06:16.460 --> 00:06:17.260
wizje wojen.

00:06:18.010 --> 00:06:18.970
Widzimy jak blisko,

00:06:20.580 --> 00:06:24.960
jak obok nas toczą się zacięte boje, módlmy się o pokój. pokój

00:06:24.970 --> 00:06:28.180
na Ukrainie, pokój na świecie, bezpieczeństwo też dla naszej

00:06:28.190 --> 00:06:30.060
Ojczyzny, dla Polski.

00:06:31.050 --> 00:06:35.760
Pomódlmy się modlitwą franciszkańską, gdzie jest głębokie wołanie

00:06:35.850 --> 00:06:39.620
o pokój, ale pokój, który też płynie z pięknego serca.

00:06:41.450 --> 00:06:45.020
Dobry Panie, uczyń z nas narzędzia Twojego pokoju,

00:06:45.800 --> 00:06:49.330
abyśmy siali miłość, tam gdzie panuje nienawiść;

00:06:50.310 --> 00:06:52.460
wybaczenie, tam gdzie panuje krzywda;

00:06:53.510 --> 00:06:55.890
wiarę, tam gdzie panuje zwątpienie;

00:06:57.310 --> 00:06:59.860
nadzieję, tam gdzie panuje rozpacz;

00:07:00.800 --> 00:07:03.610
światło, tam gdzie panuje mrok;

00:07:04.750 --> 00:07:06.920
radość, tam gdzie panuje smutek.

00:07:08.530 --> 00:07:12.220
Spraw, abyśmy mogli nie tyle szukać pociechy, co pociechę dawać;

00:07:13.160 --> 00:07:15.810
nie tyle szukać zrozumienia, co rozumieć;

00:07:16.660 --> 00:07:18.320
nie tyle szukać miłości,

00:07:18.390 --> 00:07:19.390
co kochać;

00:07:20.380 --> 00:07:24.680
albowiem dając – otrzymujemy,
wybaczając – zyskujemy przebaczenie,

00:07:25.250 --> 00:07:28.760
a umierając, rodzimy się do wiecznego życia.

00:07:29.460 --> 00:07:32.270
Przez Jezusa Chrystusa Pana naszego.

00:07:32.680 --> 00:07:33.290
Amen.

00:07:38.840 --> 00:07:40.970
Bardzo dziękuję Ojcu Tomaszowi.

00:07:41.080 --> 00:07:46.150
Chciałem jeszcze prosić o kilka słów Pana Prezydenta Piotra

00:07:46.160 --> 00:07:50.950
Grzelaka, który też od wielu, wielu już lat jest tutaj z nami.

00:07:50.960 --> 00:07:53.050
Bądź to również tradycja rodzinna.

00:07:56.710 --> 00:08:00.910
Dzisiaj tak się składa, że również jest mój Tata, więc jest

00:08:00.920 --> 00:08:02.820
to tradycja, nasza rodzinna.

00:08:03.470 --> 00:08:06.260
Tutaj pradziadek był w Viktoriaschule.

00:08:07.740 --> 00:08:10.320
Panie Piotrze przede wszystkim chciałbym serdecznie podziękować,

00:08:10.330 --> 00:08:16.040
że gromadzi nas Pan tutaj co roku i że ta pamięć jest nie tylko

00:08:16.080 --> 00:08:20.320
kultywowana, ale rozwijana. Drodzy Kombatanci, Szanowni

00:08:20.330 --> 00:08:20.940
Państwo.

00:08:22.340 --> 00:08:27.650
Na Pomorskiej Drodze Krzyżowej Viktoriaschule to jedna z ważniejszych

00:08:27.660 --> 00:08:33.490
stacji męczeńskiej śmierci dziesiątek tysięcy Polaków. Przedstawicieli

00:08:33.500 --> 00:08:36.390
Polaków w Gdańsku, Kaszubów, Pomorzan.

00:08:37.450 --> 00:08:42.120
Sprawcami zbrodni na Polakach nie byli wyspecjalizowani w

00:08:42.130 --> 00:08:43.360
zabijaniu żołnierze.

00:08:43.970 --> 00:08:49.680
To byli zwyczajni Niemcy z oddziałów Selbstschutzu. Do tych oddziałów

00:08:49.690 --> 00:08:51.960
we wrześniu 1939

00:08:51.970 --> 00:08:56.960
roku wstąpiło blisko 40 tysięcy pomorskich Niemców.

00:08:57.830 --> 00:08:58.210
Ofiary

00:08:58.280 --> 00:09:00.880
więc często znały swoich oprawców.

00:09:01.620 --> 00:09:05.470
To dlatego tamta krwawa pomorska jesień przeszła do historii

00:09:05.480 --> 00:09:07.720
jako Zbrodnia Sąsiedzka.

00:09:08.560 --> 00:09:10.980
Okupanci działali niezwykle precyzyjnie.

00:09:10.990 --> 00:09:14.380
Według wcześniej opracowanego planu mieli przygotowane listy

00:09:14.390 --> 00:09:18.760
proskrypcyjne tych, którzy się na tych listach znajdowali,

00:09:18.800 --> 00:09:22.860
wyciągano z domów i doprowadzono do prowizorycznych więzień

00:09:22.870 --> 00:09:23.740
i obozów.

00:09:23.970 --> 00:09:27.540
Tam bito ich, katowano, nierzadko rozstrzeliwano.

00:09:28.840 --> 00:09:31.530
Victoriaschule to miejsce szczególne

00:09:32.430 --> 00:09:37.680
bo nierzadko stanowiące kulminacje wyjątkowo trudnej walki

00:09:37.690 --> 00:09:42.530
o zachowanie polskiej tożsamości w brunatniejącym stopniowo

00:09:42.540 --> 00:09:44.380
od lat 30' Gdańsku.

00:09:45.400 --> 00:09:47.880
Chcemy w naszym mieście o tym przypominać.

00:09:48.530 --> 00:09:53.270
Także dlatego, by powracające uproszczenia i manipulacje

00:09:53.660 --> 00:09:58.230
nie miały szansy przykryć prawdy o bohaterstwie naszych babć

00:09:58.270 --> 00:10:02.530
i dziadków. O bohaterstwie, które nie rozpoczęło się w

00:10:02.540 --> 00:10:06.880
1939 roku, ale wypełniało

00:10:06.890 --> 00:10:09.750
codzienność długo, długo wcześniej.

00:10:10.570 --> 00:10:14.370
Polski patriotyzm niósł za sobą najpierw nieprzyjemności,

00:10:14.900 --> 00:10:19.470
stopniowo przeradzające się w przemoc, pozbawianie dachu nad

00:10:19.480 --> 00:10:19.960
głową

00:10:20.650 --> 00:10:24.490
aż po zesłanie do obozu koncentracyjnego i śmierć.

00:10:25.600 --> 00:10:26.790
Nie byli żołnierzami.

00:10:27.680 --> 00:10:30.540
Byli cywilami, a mimo to ginęli.

00:10:31.630 --> 00:10:36.090
Oddając część pamięci naszych przodków, bądźmy im wdzięczni

00:10:36.680 --> 00:10:39.310
za współczesny dumny Polski Gdańsk.

00:10:46.460 --> 00:10:50.670
Jeszcze przed przystąpieniem do składania wiązanek.

00:10:50.760 --> 00:10:56.180
Taka informacja dla Państwa. Mamy w tej chwili myślę,

00:10:56.190 --> 00:10:57.520
będziemy realizować...

00:10:57.560 --> 00:11:02.080
Ja wiem, że to może nieco późno, z pomocą koleżanki, Pani Klimczak,

00:11:02.090 --> 00:11:07.580
która tutaj się za chwilę Państwu przedstawi,

00:11:07.740 --> 00:11:11.380
chcielibyśmy rozpocząć proces po raz kolejny...

00:11:11.390 --> 00:11:14.700
Ja wiem, że już wielokrotnie było to robione. ...zbierania

00:11:14.940 --> 00:11:19.280
wspomnień, ale już tych kolejnych pokoleń po tych, którzy tutaj

00:11:19.290 --> 00:11:23.070
byli, jeśli bylibyście Państwo 

00:11:23.140 --> 00:11:28.400
zainteresowani, żeby poopowiadać trochę o tym, co opowiadali dziadkowie

00:11:28.410 --> 00:11:32.020
rodzice, jesteśmy zainteresowani, żeby do naszego muzeum,

00:11:32.030 --> 00:11:36.480
czyli strefy historycznej, jak najwięcej takich informacji

00:11:37.400 --> 00:11:40.470
udało się dla nas zebrać.

00:11:40.520 --> 00:11:44.260
Oczywiście robimy to już wiele lat, bo od roku 1987

00:11:44.450 --> 00:11:49.140
sporządzane były biogramy Polaków

00:11:49.150 --> 00:11:53.420
Gdańskich, których duża część jest już opracowana i wspólnie

00:11:53.430 --> 00:11:55.700
mam nadzieję z Muzeum Gdańska

00:11:55.970 --> 00:12:00.690
już niedługo będziemy mogli to zrealizować, bo to też ważne.

00:12:00.700 --> 00:12:05.010
Tych informacji na temat

00:12:05.020 --> 00:12:09.870
tego co tutaj się działo jest dużo, jest ona w dużej ilości

00:12:09.880 --> 00:12:14.730
dostępna tylko nieco nieuporządkowana i tego typu projekty

00:12:14.740 --> 00:12:16.690
służą temu, żeby to zachować

00:12:16.700 --> 00:12:21.010
mimo wszystko w pamięci, bo jednak to co na papierze to pozostaje,

00:12:21.020 --> 00:12:26.340
musimy o tym pamiętać. Także bardzo proszę, mogę prosić na chwileczkę?

00:12:29.200 --> 00:12:33.590
Pani współpracuje z naszym muzeum od pewnego czasu

00:12:33.600 --> 00:12:38.110
i chciałbym, żebyście Państwo tą osobę zapamiętali. To do niej

00:12:38.150 --> 00:12:41.130
z takimi sprawami, jest specjalistką

00:12:41.140 --> 00:12:43.230
od tego. Bardzo proszę, dwa słowa.

00:12:44.430 --> 00:12:45.740
Dzień dobry Państwu.

00:12:46.110 --> 00:12:50.380
Przede wszystkim chciałabym Państwu podziękować, że Państwo

00:12:50.390 --> 00:12:53.870
jesteście, bo bez Państwa, bez Państwa rodzin, takich osób

00:12:53.880 --> 00:12:55.100
jak ja dzisiaj by tu nie było.

00:12:55.110 --> 00:12:56.540
Mówilibyśmy w innym języku,

00:12:56.830 --> 00:12:57.930
pewnie byłoby zupełnie inaczej.

00:12:57.940 --> 00:13:01.500
Macie ogromny wkład w ogóle w rozwój edukacji, szkolnictwa,

00:13:01.510 --> 00:13:02.100
wszystkiego.

00:13:02.220 --> 00:13:04.860
A ja jako osoba, która ukończyła Uniwersytet Gdański, osoba,

00:13:04.870 --> 00:13:09.140
która mieszka tu całe życie, zawsze o was myślę z ogromną sympatią,

00:13:09.150 --> 00:13:10.300
z ogromną wdzięcznością.

00:13:10.490 --> 00:13:14.360
Chociaż pierwszy raz mam przywilej stanąć przed Państwem.

00:13:14.430 --> 00:13:15.370
Mam na imię Natalia.

00:13:15.420 --> 00:13:20.190
Jestem historykiem, mam taką w sobie gdzieś takie pragnienie

00:13:20.200 --> 00:13:23.000
zachowania wspomnień, takich trochę mniej popularnych.

00:13:23.100 --> 00:13:23.930
Co mam tu na myśli?

00:13:23.940 --> 00:13:26.710
Zwykle wszyscy, którzy zapisują historię, skupiają się na

00:13:26.720 --> 00:13:27.390
takich rzeczach...

00:13:27.820 --> 00:13:31.570
Bohaterowie, wielkie wydarzenia, doniosłe momenty, a mnie

00:13:31.580 --> 00:13:33.850
ciekawią takie również zwykłe rzeczy.

00:13:34.140 --> 00:13:38.130
Co Państwa rodziny lubiły jeść, z czego się śmiały, jakiej

00:13:38.140 --> 00:13:43.150
muzyki słuchały? Takie życie codzienne mieszkańca Miasta Gdańska,

00:13:43.420 --> 00:13:45.190
wcześniej Wolnego Miasta Gdańska.

00:13:45.490 --> 00:13:46.300
Oto będę Państwa

00:13:46.310 --> 00:13:49.640
pytała, więc proszę się nie dziwić, jak pytania będą trochę dziwne,

00:13:49.650 --> 00:13:53.560
trochę zaskakujące i pewnie nietuzinkowe, ale myślę, że niezwykle

00:13:53.570 --> 00:13:57.860
ważne jest to, żeby dla tych, którzy nie będą pamiętali ani Państwa,

00:13:57.870 --> 00:14:01.980
ani mnie, ani najmłodszej osoby, która tu gdzieś krąży, żeby

00:14:01.990 --> 00:14:03.480
zachować pamięć po tych ludziach.

00:14:03.550 --> 00:14:04.290
Dziękuję Państwu.

00:14:08.060 --> 00:14:13.280
Ja bardzo cieszę się z tej inicjatywy, bo zwykłym życiem codziennym,

00:14:13.600 --> 00:14:17.350
zwłaszcza XIX. i początku XX. wieku w Gdańsku

00:14:17.520 --> 00:14:21.280
niewiele osób się zajmowało, nie licząc Świętej Pamięci

00:14:21.290 --> 00:14:26.500
Brunona Zwarry i paru jeszcze innych autorów, których moglibyśmy

00:14:26.510 --> 00:14:31.050
znaleźć. Lata wcześniejsze zostały dosyć precyzyjnie opracowane

00:14:31.400 --> 00:14:35.070
w literaturze, natomiast tutaj mamy szansę także bardzo proszę

00:14:35.290 --> 00:14:37.060
kontakt będzie możliwy

00:14:37.180 --> 00:14:40.360
przez muzeum strefa historyczna Wolne Miasto Gdańsk albo

00:14:40.370 --> 00:14:43.980
oczywiście przez Towarzystwo Przyjaciół Gdańska, które

00:14:43.990 --> 00:14:47.170
od ponad 50 lat funkcjonuje i pracuje na rzecz

00:14:47.180 --> 00:14:47.760
Gdańska.

00:14:47.990 --> 00:14:49.700
Ja Państwu dziękuję. Bardzo, proszę

00:14:49.710 --> 00:14:53.820
możemy przystąpić do uroczystości składania wieńców i wiązanek.

00:14:53.860 --> 00:14:54.570
Bardzo proszę.

00:15:24.940 --> 00:15:25.790


00:15:28.240 --> 00:15:29.800


00:15:49.940 --> 00:15:51.030


00:15:51.040 --> 00:15:52.230


00:15:56.990 --> 00:16:00.900


00:16:00.910 --> 00:16:04.950


00:16:15.940 --> 00:16:19.330


00:16:19.760 --> 00:16:21.590


00:16:21.600 --> 00:16:24.950


00:16:24.960 --> 00:16:28.170


00:16:29.840 --> 00:16:31.840


00:16:33.290 --> 00:16:36.100


00:16:39.120 --> 00:16:40.080


00:22:07.950 --> 00:22:12.960
Szanowni Państwo, złożenie wiązanek kwiatów to ostatni element

00:22:12.970 --> 00:22:14.820
naszego dzisiejszego spotkania.

00:22:15.050 --> 00:22:19.160
Jeszcze raz serdecznie Państwu dziękuję za przybycie i cóż,

00:22:19.200 --> 00:22:25.240
zapraszam za rok jak zwykle ta tradycja musi być przez nas podtrzymana.

00:22:25.610 --> 00:22:26.530
Dziękuję bardzo.

00:22:26.680 --> 00:22:30.880
Zapraszam jednocześnie tych wszystkich, którzy nie byli jeszcze

00:22:30.890 --> 00:22:32.400
do odwiedzenia naszego muzeum.

00:22:32.820 --> 00:22:37.270
Strefa Historyczna Wolne Miasto Gdańsk to również ogromny zbiór pamiątek

00:22:37.280 --> 00:22:42.010
po Polakach Gdańskich, które eksponujemy. Długa 25/27

00:22:42.020 --> 00:22:45.510
tuż przy Zielonej Bramie.

00:22:45.900 --> 00:22:47.970
Dziękuję Państwu raz jeszcze za przybycie.