WEBVTT

00:00:11.110 --> 00:00:13.740
Dzień dobry Państwu, Magdalena Rigamonti, Press Club Polska.

00:00:13.750 --> 00:00:17.700
Witam Państwa w Teatrze Szekspirowskim, w pięknym Teatrze Szekspirowskim,

00:00:17.710 --> 00:00:21.860
zbudowanym wielkim wysiłkiem, wielką miłością, wielką radością

00:00:22.110 --> 00:00:27.280
i szacunkiem do nas widzów przez już świętej pamięci Jerzego

00:00:27.290 --> 00:00:27.760
Limona.

00:00:27.770 --> 00:00:32.860
Witam Państwa w Gdańsku, mieście wolności, mieście równości,

00:00:32.890 --> 00:00:35.440
mieście wolnych mediów.

00:00:35.590 --> 00:00:37.740
Witam moich gości.

00:00:38.020 --> 00:00:42.920
Waldemar Bieniecki "Kurier Polski" ze Stanów Zjednoczonych, Kasia Madera

00:00:43.770 --> 00:00:44.400
BBC,

00:00:45.380 --> 00:00:50.040
Kamil Turecki onet.pl i Karolina Przewrocka-Aderet, 

00:00:51.100 --> 00:00:54.670
"Kalejdoskop" z Izraela. Dzisiaj jest międzynarodowo, jest wspaniale.

00:00:54.680 --> 00:00:58.390
Będziemy rozmawiać o Polsce, nie o świecie, chociaż Polsce

00:00:58.400 --> 00:01:03.070
na świecie, o wizerunku Polski, o tym, czy Polska jest mistrzem

00:01:03.080 --> 00:01:07.790
świata. Moi goście to laureaci Nagrody Płażyńskiego. Nagrody,

00:01:07.800 --> 00:01:14.230
która zauważa, która wyróżnia dziennikarzy piszących o Polsce,

00:01:14.520 --> 00:01:19.230
zajmujących się tematami polskimi, zajmujących się Polonią.

00:01:19.900 --> 00:01:24.050
Drodzy Państwo, co to jest wizerunek Polski, panie Waldemarze,

00:01:24.060 --> 00:01:24.790
Panie redaktorze?

00:01:26.560 --> 00:01:28.620
Wizerunek Polski to jest

00:01:29.290 --> 00:01:31.690
opowieść o Polsce

00:01:33.020 --> 00:01:36.070
na świecie, która jest ciągle w budowie.

00:01:37.440 --> 00:01:39.550
Tak bym to określił, chyba najbardziej

00:01:40.220 --> 00:01:45.170
optymistycznie. Kasia Madera, Pani redaktor, wizerunek Polski.

00:01:45.180 --> 00:01:48.940
Pani myśli Polska, Pani myśli media, Pani 

00:01:49.560 --> 00:01:50.610
opowiada o Polsce.

00:01:50.620 --> 00:01:52.370
I co to jest ten wizerunek Polski?

00:01:52.550 --> 00:01:54.670
Z perspektywy Wielkiej Brytanii.

00:01:54.680 --> 00:01:57.790
To jest naprawdę trudne pytanie dla mnie, bo jako prowadząca

00:01:57.800 --> 00:01:59.110
w BBC World News 

00:01:59.530 --> 00:02:04.890
ja myślę o historii, co jest mocno story, o kim ja mówię, dla kogo

00:02:04.900 --> 00:02:08.950
ja mówię. I oczywiście jestem z polskiego pochodzenia.

00:02:08.960 --> 00:02:12.490
To dla mnie Polska jest bardzo bliska, ale to nie to, że ja specyficznie

00:02:12.500 --> 00:02:19.110
tylko i wyjątkowo mówię o Polsce. Więc to jest bardzo trudno

00:02:19.120 --> 00:02:19.650
dla mnie.

00:02:19.710 --> 00:02:24.590
Nie wyróżniam różnych krajów, ale oczywiście mam serce w

00:02:24.600 --> 00:02:29.050
Polsce. Kamil Turecki onet.pl. Wizerunek Polski. Zgadzam się z

00:02:29.060 --> 00:02:30.110
panem waldemarem.

00:02:30.120 --> 00:02:34.090
To jest opowieść o Polsce w budowie. 30 lat wolności,

00:02:34.100 --> 00:02:37.430
30 lat wolnych mediów, ale cały czas gdzieś tam musimy

00:02:37.440 --> 00:02:37.790
budować

00:02:37.800 --> 00:02:43.710
wizerunek Polski na świecie. Wizerunek, który przez różne

00:02:43.990 --> 00:02:47.850
rządy, raz lepiej, raz gorzej, gdzieś tam to wszystko jest opowiadane,

00:02:47.860 --> 00:02:50.000
traktowane i tak dalej. Więc, my dziennikarze

00:02:50.050 --> 00:02:53.980
też naszym zadaniem jest to, żeby pokazywać tę naszą Polskę

00:02:54.170 --> 00:02:58.640
taką dokładnie, jaka jest tak. Krytykować, jeśli trzeba,

00:02:59.600 --> 00:03:03.250
a chwalić też, jeśli trzeba. I nie bać się jednej i drugiej strony.

00:03:03.780 --> 00:03:07.120
Karolina. Pani Karolino. Jak to jest z tym wizeruPolski?

00:03:07.530 --> 00:03:09.710
Czym on dla Pani jest w Izraelu?

00:03:09.720 --> 00:03:12.750
W Izraelu łatwo można nabrać takiego dystansu do słowa wizerunek, bo

00:03:12.760 --> 00:03:16.820
jednak Izraelczycy bardzo mocno stawiają na to, jakie coś jest,

00:03:16.860 --> 00:03:18.510
a nie na to, jak wygląda.

00:03:18.520 --> 00:03:21.430
I to okazuje się, jakby można to zobaczyć w różnych dziedzinach.

00:03:21.440 --> 00:03:25.490
Ja powiedziałabym, że z naszej perspektywy, z perspektywy czasopisma

00:03:25.500 --> 00:03:28.930
polskojęzycznego w Izraelu, wizerunek to są te historie,

00:03:28.940 --> 00:03:29.790
które opowiadamy.

00:03:29.850 --> 00:03:32.970
To są ludzie, o których opowiadamy i to na nich się skupiamy.

00:03:33.000 --> 00:03:36.560
Nie interesuje nas szeroki ogląd sytuacji.

00:03:36.570 --> 00:03:40.050
Interesuje nas opisanie, bo też nie jesteśmy biuletynem informacyjnym

00:03:40.060 --> 00:03:43.500
na temat Polski, ale skupiamy się na historiach, na ludziach,

00:03:43.510 --> 00:03:45.140
na ich problemach. I to jest najważniejsze.

00:03:46.310 --> 00:03:50.160
Kasia Madera. Pani została nagrodzona za to, że

00:03:50.230 --> 00:03:54.680
wprowadza na antenę BBC, jednej z najważniejszych, największych,

00:03:54.690 --> 00:03:58.360
najbardziej obiektywnych telewizji światowych, polskie

00:03:58.750 --> 00:03:59.680
tematy.

00:03:59.970 --> 00:04:03.680
Czy gdyby nie była pani Polką, gdyby nie miała pani polskiego

00:04:03.690 --> 00:04:07.100
pochodzenia, to byłoby to równie łatwe?

00:04:08.930 --> 00:04:12.820
I właśnie to jest znowu ta skomplikowana sytuacja. I będę cały

00:04:12.830 --> 00:04:16.380
czas chyba przez ten program to mówić. Ale oczywiście, że

00:04:17.080 --> 00:04:19.370
ja próbuję być zupełnie obiektywna.

00:04:19.380 --> 00:04:23.750
To jest na moim pierwszym planie. I my rozmawiamy o wszystkich krajach.

00:04:23.760 --> 00:04:27.090
Ja się specjalizuję międzynarodowymi wiadomościami. I to dla

00:04:27.100 --> 00:04:30.110
mnie jest tak samo ważne powiedzieć, co się dzieje.

00:04:30.460 --> 00:04:36.350
w Indiach, w Chinach, w Stanach, w Kanadzie, w Hiszpanii, dookoła

00:04:36.360 --> 00:04:37.250
całego świata.

00:04:37.520 --> 00:04:42.630
Ale bo mam to pochodzenie polskie, bo mam tą znajomość kultury,

00:04:42.640 --> 00:04:47.010
języka, zrozumienie spraw

00:04:47.090 --> 00:04:49.240
politycznych, historycznych.

00:04:49.270 --> 00:04:53.380
To oczywiście, że trzymam oko na tym, co się dzieje w tym kraju.

00:04:53.770 --> 00:04:59.260
I jest mi łatwiej opowiedzieć, co się dzieje w tym kraju i mam

00:04:59.270 --> 00:05:02.480
taki doping, żeby powiedzieć co się dzieje w tym kraju, jeśli

00:05:02.490 --> 00:05:05.600
to jest polityczne czy kulturalne, czy oczywiście coś widzimy

00:05:05.680 --> 00:05:09.270
z uchodźcami z Ukrainy. Ale to nie to, że

00:05:10.030 --> 00:05:13.170
specyficznie wybieram tylko polskie historie.

00:05:13.180 --> 00:05:19.610
Ja cały świat obserwuję, ale nie ukryję, że jest mi łatwiej

00:05:20.250 --> 00:05:26.360
tak wzorować i zobaczyć te historie naprawdę na Ziemi,

00:05:26.370 --> 00:05:31.900
w Polsce i te historie przetłumaczyć.

00:05:31.910 --> 00:05:36.000
Akurat teraz kaleczę język, ale to naprawdę, naprawdę

00:05:36.010 --> 00:05:41.700
pomaga. I też te głosy, które ja wprowadzam w BBC News, 

00:05:41.710 --> 00:05:45.080
biorąc pod uwagę, że mamy film.

00:05:45.810 --> 00:05:49.660
okręg, no mniej więcej, pół biliona osób, które korzystają z BBC News,

00:05:49.670 --> 00:05:50.860
dookoła świata,

00:05:51.350 --> 00:05:56.140
to te głosy, zdaję sobie sprawę, że większość tych głosów by

00:05:56.150 --> 00:05:58.460
nie występowało w BBC News,

00:05:58.470 --> 00:06:02.520
gdyby to nie była ja. I wprowadzała, bo mam te znajomości

00:06:02.770 --> 00:06:03.920
i mam te kontakty.

00:06:04.770 --> 00:06:08.240
Waldemar Bieniecki został nagrodzony Nagrodą Płażyńskiego

00:06:08.270 --> 00:06:14.920
za prezentowanie polskiego punktu widzenia w 

00:06:15.010 --> 00:06:16.560
medium amerykańskim.

00:06:16.950 --> 00:06:22.140
Prezentowanie tego punktu widzenia amerykańskim czytelnikom.

00:06:22.510 --> 00:06:26.500
Taki pan sobie cel postawił na początku? Polska racja stanu, polski

00:06:26.510 --> 00:06:30.880
punkt widzenia? My w centrum i słuchajcie, czytajcie?

00:06:31.690 --> 00:06:36.780
To jest bardzo ważne, żeby w tym programie to podkreślić,

00:06:36.790 --> 00:06:37.200
że

00:06:38.840 --> 00:06:43.190
10 milionów Amerykanów polskiego pochodzenia, według

00:06:43.200 --> 00:06:47.750
ostatnich badań 95 procent z nich urodziło

00:06:47.760 --> 00:06:53.040
się w Stanach Zjednoczonych. I dla większości z nich językiem

00:06:53.210 --> 00:06:55.380
pierwszym jest język angielski.

00:06:55.970 --> 00:07:01.440
Stany Zjednoczone i media Stanów Zjednoczonych

00:07:01.500 --> 00:07:10.070
mają chyba jeszcze większy wpływ, relacjonują

00:07:10.080 --> 00:07:14.950
to, co się dzieje na świecie, ale również relacjonują wydarzenia

00:07:14.960 --> 00:07:15.670
lokalne.

00:07:15.680 --> 00:07:20.010
Tam tam miejsca na polski punkt widzenia nie ma.

00:07:20.040 --> 00:07:26.210
Także myśmy reaktywując "Kurier Polski" zdali

00:07:26.220 --> 00:07:27.740
sobie z tego sprawę, że

00:07:28.570 --> 00:07:31.960
ten polski punkt widzenia praktycznie w Stanach Zjednoczonych

00:07:31.990 --> 00:07:35.880
nie istnieje. Dlatego musi być jakieś medium,

00:07:35.890 --> 00:07:41.340
które będzie adresowało polską rację, ponadpartyjną polską

00:07:41.350 --> 00:07:44.590
rację stanu do 

00:07:44.640 --> 00:07:49.230
do tych Amerykanów, do 10 milionów Amerykanów polskiego

00:07:49.240 --> 00:07:52.830
pochodzenia. Ale przede wszystkim do zwykłych Amerykanów.

00:07:52.840 --> 00:07:56.650
Bo taka jest prawda, że większość komentarzy, większość opinii,

00:07:56.660 --> 00:07:58.800
które otrzymujemy, pochodzi

00:07:59.520 --> 00:08:03.390
od zwykłego, przeciętnego Amerykanina, który mówi, dlaczego

00:08:03.400 --> 00:08:08.890
my nic o tym nie wiemy. I to jest jak gdyby credo działalności

00:08:08.900 --> 00:08:10.910
w tej chwili "Kuriera Polskiego", że

00:08:11.810 --> 00:08:18.190
to jest wręcz obligatoryjne działanie. To

00:08:18.200 --> 00:08:20.580
się ciśnie po prostu logicznie.

00:08:20.610 --> 00:08:25.460
Nie ma tego, więc trzeba to stworzyć. I myśmy to zrobili.

00:08:25.470 --> 00:08:29.110
I dziękujemy, że zostaliśmy zauważeni w tym wszystkim.

00:08:29.120 --> 00:08:32.940
Ja tylko Państwu powiem, że "Kurier Polski" został założony

00:08:32.950 --> 00:08:36.140
w 1888 roku.

00:08:36.150 --> 00:08:40.440
To jest medium z tak ogromną, długą tradycją. i pan

00:08:40.450 --> 00:08:41.680
redaktor naczelny,

00:08:41.740 --> 00:08:46.670
pan Waldemar Biniecki tę gazetę, to medium, które jest teraz

00:08:46.680 --> 00:08:50.330
w internecie, reaktywował. Karolina Przewrocka-Aderet

00:08:50.340 --> 00:08:55.650
została nagrodzona za przywracanie języka polskiego

00:08:55.680 --> 00:08:57.030
w Izraelu.

00:08:57.040 --> 00:09:01.070
Za przywracanie tego języka w medium. Pani Karolino jest tak,

00:09:01.080 --> 00:09:04.190
że hebrajski to jest oficjalny język, ale drugim językiem,

00:09:04.200 --> 00:09:08.590
który dominuje w Izraelu, to jest rosyjski.

00:09:08.600 --> 00:09:12.190
Rosyjski zwyciężył nad polskim, a jeszcze niedawno jeszcze

00:09:12.200 --> 00:09:12.870
kilkadziesiąt

00:09:12.950 --> 00:09:19.330
lat temu no takim oficjalnym i ulicznym

00:09:19.340 --> 00:09:24.250
i urzędowym i szkolnym językiem był język polski. Bardzo

00:09:24.260 --> 00:09:28.740
wielu ludzi mieszkających w Izraelu mówiło tym językiem.

00:09:28.750 --> 00:09:33.930
Mamy 2022 rok, co z polskim, czy?

00:09:34.630 --> 00:09:39.040
są ludzie, którzy chcą czytać po polsku, którzy chcą dowiadywać

00:09:39.050 --> 00:09:43.140
się o Polsce? Dla których ten polski punkt widzenia

00:09:43.150 --> 00:09:44.340
jest istotny.

00:09:44.810 --> 00:09:48.610
Przede wszystkim, nagroda należy się redakcji "Kalejdoskopu".

00:09:48.710 --> 00:09:52.320
Tak, dokładnie kwartalnika

00:09:52.330 --> 00:09:56.340
polskojęzycznego w Izraelu. Bo tak nazwaliśmy nasze

00:09:56.350 --> 00:09:57.200
czasopismo.

00:09:57.210 --> 00:10:00.560
Zaczęliśmy je wydawać stosunkowo niedawno, bo dopiero we wrześniu.

00:10:00.620 --> 00:10:03.640
Jesteśmy w trakcie przygotowywania czwartego numeru i

00:10:03.650 --> 00:10:04.760
to jest bardzo młoda rzecz.

00:10:04.820 --> 00:10:08.510
Młoda, ale stara dlatego, że właśnie tak, jak 

00:10:08.520 --> 00:10:12.250
pani wspomniała, była już ta tradycja języka polskiego

00:10:12.260 --> 00:10:16.070
bardzo duża. Do lat 90. w Izraelu istniało

00:10:16.120 --> 00:10:21.230
kilkadziesiąt nawet tytułów, mediów polskojęzycznych.

00:10:21.300 --> 00:10:22.270
Były to i gazety,

00:10:22.280 --> 00:10:25.310
były to audycje radiowe. 

00:10:25.320 --> 00:10:29.570
Wydawało się książki w języku polskim. Potem

00:10:29.580 --> 00:10:33.370
emigracje, które przyjeżdżały w ubiegłych dekadach, te

00:10:33.380 --> 00:10:35.110
osoby już dobrze nauczyły się języka

00:10:35.170 --> 00:10:38.380
hebrajskiego. Więc, ta rola języka polskiego, po prostu, osłabła.

00:10:38.390 --> 00:10:41.400
Też ten taki etos języka, etos bycia Izraelczykiem był na tyle

00:10:41.410 --> 00:10:45.480
silny, że po prostu ta potrzeba tych innych języków osób

00:10:45.490 --> 00:10:48.280
z krajów przyjeżdżających przestała być taka ważna.

00:10:48.490 --> 00:10:51.500
Dzisiaj mamy inną sytuację i każdy dodatkowy język jest dla

00:10:51.510 --> 00:10:55.410
emigranta, dla młodej osoby bardzo ważną

00:10:55.420 --> 00:10:55.680
rzeczą.

00:10:55.690 --> 00:10:59.940
Dlatego też w tej naszej młodej emigracji, która jest dość specyficzna,

00:10:59.950 --> 00:11:02.900
bo też cała Polonia izraelska jest bardzo specyficzna.

00:11:02.910 --> 00:11:05.940
Przypomnijmy, że to są polscy

00:11:06.020 --> 00:11:10.250
Żydzi, z których część no nie

00:11:10.260 --> 00:11:15.550
zawsze identyfikuje się z Polonią. To tutaj mówimy o kilkudziesięciu

00:11:15.560 --> 00:11:19.630
tysiącach osób, nawet łącznie z ich potomkami. Ale to

00:11:19.640 --> 00:11:22.290
się wymyka statystykom. Nie wiemy, tak naprawdę, ile tych osób

00:11:22.300 --> 00:11:23.790
dokładnie w Izraelu żyje.

00:11:24.520 --> 00:11:28.990
Natomiast, jest też taka Polonia młoda, to są młode osoby

00:11:29.000 --> 00:11:32.050
pochodzenia polskiego, które po prostu przyjeżdżają do

00:11:32.060 --> 00:11:33.640
Izraela po to, żeby tam zamieszkać.

00:11:33.650 --> 00:11:37.280
Mają rodziny i nie mają korzeni żydowskich.

00:11:37.490 --> 00:11:40.600
I dla tych osób trochę bardziej ten język polski jest

00:11:40.610 --> 00:11:43.800
ważny. Tak, jak jest ważny dla starszego

00:11:43.810 --> 00:11:46.980
pokolenia starszych Żydów, którzy przyjeżdżali, którzy gdzieś

00:11:46.990 --> 00:11:50.020
tam ciągle odczuwają ten bardzo silny sentyment do polskiej

00:11:50.030 --> 00:11:51.960
kultury, do języka, do literatury.

00:11:52.050 --> 00:11:55.760
Chciałabym, żeby wszyscy Państwo usłyszeli tutaj czasem

00:11:55.770 --> 00:11:57.240
jakim językiem polskim

00:11:57.250 --> 00:12:00.860
te osoby wychowane w przedwojennych polskich szkołach, nawet

00:12:00.870 --> 00:12:05.060
czasem jeszcze żyjące te osoby, mówią. Także, ten szacunek

00:12:05.070 --> 00:12:07.620
do języka polskiego jest ogromny w Izraelu.

00:12:07.900 --> 00:12:10.870
I mam nadzieję, że nasze pismo, które jest młode i wydawało się,

00:12:11.060 --> 00:12:12.490
nie przetrwa próby czasu,

00:12:12.570 --> 00:12:16.650
mam nadzieję, że uda nam się tę tradycję kontynuować.

00:12:17.470 --> 00:12:21.660
11 września 2001 roku samoloty uderzyły

00:12:22.330 --> 00:12:25.310
w WTC, wdwie wieże w Nowym Jorku.

00:12:26.300 --> 00:12:27.770
Potem trzeba było posprzątać.

00:12:27.780 --> 00:12:32.890
Potem trzeba było zdekonstruować, doprowadzić do porządku

00:12:33.120 --> 00:12:38.950
rejon zagrożony. Przy tych porządkach pracowali Polacy. Przez

00:12:38.960 --> 00:12:43.110
lata zapomnieni, ale przypomnieni przez Kamila Tureckiego,

00:12:43.180 --> 00:12:48.730
dziennikarza redakcji onet.pl, który został nagrodzony Nagrodą

00:12:48.920 --> 00:12:54.110
imienia Macieja Płażyńskiego za cykl artykułów w onecie na

00:12:54.120 --> 00:12:56.830
temat tych ludzi, na temat ludzi, którzy,

00:12:57.350 --> 00:13:01.760
no właśnie, poświęcili swoje życie, poświęcili swoje zdrowie.

00:13:02.610 --> 00:13:06.440
Poświęcili, no często, relacje z najbliższymi

00:13:07.120 --> 00:13:08.460
dla tej pracy.

00:13:09.630 --> 00:13:14.000
Tak, ja pamiętam, że kiedy zacząłem pisać serię artykułów na

00:13:14.010 --> 00:13:19.120
ten temat, że fundusz odszkodowawczy na rzecz tych wszystkich,

00:13:19.130 --> 00:13:22.920
którzy pracowali przy okazji World Trade Center tego, co praktycznie

00:13:22.930 --> 00:13:27.260
pozostało, bo po tych wieżach, no to, że on zostanie przedłużony

00:13:27.420 --> 00:13:32.500
jeszcze decyzją prezydenta Donalda Trumpa do 2090, bodajże,

00:13:32.510 --> 00:13:36.960
roku, także praktycznie dożywotnio. Więc,

00:13:36.990 --> 00:13:39.990
tych Polek i Polaków,

00:13:40.040 --> 00:13:44.630
którzy pracowali przy wieżach było bardzo dużo, a kiedy

00:13:44.640 --> 00:13:48.010
ja zacząłem o tym wszystkim pisać, to zaczęły się do mnie zgłaszać

00:13:48.020 --> 00:13:48.990
kolejne osoby.

00:13:49.380 --> 00:13:54.410
I kiedy nagle w skrzynce Mailowej patrzę i przez ten cały rok

00:13:54.480 --> 00:13:55.900
ponad 100 osób 

00:13:56.630 --> 00:14:00.840
jest i pisze mi tam, że "były, że były w pobliżu, że pracowały", 

00:14:00.850 --> 00:14:01.720
"czy im

00:14:01.730 --> 00:14:03.060
należy się to odszkodowanie?".

00:14:03.310 --> 00:14:06.660
No to wtedy zapaliła mi się gdzieś tam lampka nad głową, że tych

00:14:06.670 --> 00:14:11.680
historii Polek Polaków pracujących generalnie wokół World Trade Center,

00:14:11.690 --> 00:14:13.760
bo ten kompleks był naprawdę spory,

00:14:14.390 --> 00:14:19.570
jest naprawdę dużo. A, że polskie historie, mówię tak już bardzo

00:14:19.580 --> 00:14:22.660
ogólnie, polskie historie gdzieś tam już funkcjonowały w internecie,

00:14:22.700 --> 00:14:26.610
ale one nie zostały zebrane w jakąś jedną całość. Co mnie też

00:14:26.620 --> 00:14:27.050
dziwiło

00:14:27.100 --> 00:14:28.570
przez 20 lat.

00:14:29.060 --> 00:14:31.450
No to stwierdziłem, to jest ten moment.

00:14:31.490 --> 00:14:35.920
A, że wówczas zbliżała się ta rocznica, 20. rocznica

00:14:35.930 --> 00:14:39.930
ataków na wieże WTC, no to stwierdziłem, to jest ten moment.

00:14:39.940 --> 00:14:43.930
Bo no taką mamy też troszkę naturę ludzką, że jeżeli by o tym się

00:14:43.940 --> 00:14:48.990
napisało dużo wcześniej, albo dużo później, no to byśmy być może

00:14:49.000 --> 00:14:51.990
się tak tym nie zainteresowali w taki sposób,

00:14:52.000 --> 00:14:56.060
jak się zainteresowaliśmy, bo był jakiś szerszy kontekst, 

00:14:56.090 --> 00:14:57.470
o który się można było zaczepić.

00:14:58.230 --> 00:15:02.220
W związku z tym zacząłem o tym wszystkim pisać. I dzięki 

00:15:02.290 --> 00:15:07.530
tym artykułom pośrednio te osoby otrzymały na

00:15:07.540 --> 00:15:10.020
łączną kwotę, bo ponad 100 osób się zgłosiło,

00:15:10.030 --> 00:15:13.250
15 osób otrzymało zielone światło ze strony amerykańskiej

00:15:13.260 --> 00:15:17.640
na to, by otrzymać te odszkodowania, na łączną kwotę miliona

00:15:17.680 --> 00:15:22.180
dolarów 500 tysięcy. Więc, średnio 100 tysięcy dolarów.

00:15:22.190 --> 00:15:25.960
Teoretycznie, można by było powiedzieć, na to, co oni tam robili,

00:15:25.970 --> 00:15:29.190
jak pracowali i w jakich warunkach, to może nie jest to oszałamiająca

00:15:29.240 --> 00:15:32.830
jakaś kwota. Ale z drugiej strony, tak sobie myślę: OK, to po

00:15:32.840 --> 00:15:38.710
pierwsze, cena tego wszystkiego, opieki

00:15:38.720 --> 00:15:40.830
medycznej w Stanach Zjednoczonych to jest wszystko bardzo,

00:15:40.840 --> 00:15:41.530
bardzo drogie.

00:15:42.110 --> 00:15:45.650
Ci ludzie często już przyjeżdżali do Polski po to, żeby się leczyć,

00:15:45.660 --> 00:15:47.090
bo jakieś choroby

00:15:47.100 --> 00:15:51.200
występowały. Po to, żeby przebywać ze swoimi najbliższymi.

00:15:51.210 --> 00:15:55.810
No i tutaj ta nasza ochrona zdrowia jest jednak tańsza. OK, gorsza,

00:15:55.840 --> 00:15:58.110
słabsza niż w Stanach Zjednoczonych, ale tańsza.

00:15:58.520 --> 00:16:00.370
No to te sto tysięcy to naprawdę

00:16:00.490 --> 00:16:01.200
robi robotę.

00:16:01.210 --> 00:16:04.120
Ja zawsze mówię, więc jeśli już chorować, a to są naprawdę choroby

00:16:04.390 --> 00:16:08.860
od kwestii refluksu, czyli jakieś gastryczne kwestie,

00:16:08.870 --> 00:16:13.120
oddechowe, po nawet nowotwory, no to jeśli już chorować, to

00:16:13.130 --> 00:16:16.040
oczywiście lepiej z kasą niż bez. Bo dzięki temu jest szansa

00:16:16.050 --> 00:16:20.880
na leczenie, na rehabilitację. I siłą rzeczy

00:16:20.920 --> 00:16:24.620
lepsze życie. 
Ale co musi być za ogromna dziennikarska satysfakcja,

00:16:24.630 --> 00:16:25.090
prawda?

00:16:25.120 --> 00:16:30.170
Olbrzymia.
Kiedy opisujesz bardzo ważny temat,

00:16:30.500 --> 00:16:33.520
pomagasz ludziom. I okazuje się, że

00:16:34.510 --> 00:16:38.260
to jest realne.
Drodzy Państwo, ja miałem łzy w oczach,

00:16:38.270 --> 00:16:41.400
ja miałem łzy w oczach, kiedy otrzymałem jakąś informację zwrotną

00:16:41.410 --> 00:16:43.640
o tych osób, że się udało.

00:16:43.650 --> 00:16:46.800
No to zacząłem to gdzieś sobie we własnym zakresie podliczać.

00:16:47.220 --> 00:16:51.760
No i wyszła mi taka kwota, ja mówię - wow - to się naprawdę udało

00:16:51.770 --> 00:16:56.320
pomóc tak realnie tym ludziom, że oni nie zostali zapomniani.

00:16:56.330 --> 00:16:56.530


00:16:57.450 --> 00:17:01.440
Bo oni mieli takie poczucie, mieli takie poczucie, że no zrobiliśmy

00:17:01.450 --> 00:17:03.980
dla tej Ameryki, dla tych Stanów Zjednoczonych, ale także

00:17:03.990 --> 00:17:08.440
dla Polski, dla naszej Polonii coś fajnego, coś posprzątaliśmy,

00:17:08.450 --> 00:17:10.620
oddaliśmy część swojego życia.

00:17:12.500 --> 00:17:16.830
No i co dalej? I zostaliśmy zapomniani troszkę. I dlatego się

00:17:16.840 --> 00:17:19.730
cieszę, że ta rola dziennikarza, nas dziennikarzy, jest też taka,

00:17:19.740 --> 00:17:20.680
żeby tym ludziom pomagać.

00:17:20.690 --> 00:17:25.990
Ja w ogóle uważam, że takim credo dziennikarstwa i taką podstawą

00:17:26.000 --> 00:17:28.130
dziennikarstwa jest empatia.

00:17:28.440 --> 00:17:32.930
Każdy z nas musi być empatyczny. I to nie przede wszystkim "ja dziennikarz",

00:17:32.940 --> 00:17:35.290
ale druga osoba powinna być na piedestale.

00:17:35.440 --> 00:17:39.860
Druga osoba, historia drugiej osoby. to nie my. My jesteśmy od tego,

00:17:39.870 --> 00:17:42.280
żeby im pomóc i opisać ich.

00:17:43.390 --> 00:17:47.680
A nie my. 
Te historie zostały zebrane w książce "Przerwane milczenie",

00:17:47.710 --> 00:17:48.240


00:17:48.250 --> 00:17:50.440
książka jest w księgarniach.

00:17:50.470 --> 00:17:51.200
Gratuluję Państwu

00:17:51.210 --> 00:17:55.200
nagrody bardzo, bardzo serdecznie. Jestem dumna,

00:17:55.210 --> 00:17:58.270
to dla mnie zaszczyt, że mogę z wami rozmawiać.

00:17:59.590 --> 00:18:04.500
Ale chcę was zapytać o serce. Bo to polskie serce 

00:18:06.130 --> 00:18:10.180
ma znaczenie, prawda? Ma znaczenie w tej pracy, którą uprawiacie.

00:18:10.510 --> 00:18:16.560
Ono czasem może blokować nawet. Ono czasem może mówić "nie

00:18:16.570 --> 00:18:21.130
napisz tak, bo to będzie ze szkodą dla polskiego wizerunku".

00:18:21.190 --> 00:18:25.920
Bo po co oni mają wiedzieć, że tu dzieją się takie złe rzeczy?

00:18:26.410 --> 00:18:30.240
A może nie napiszę, może niech ktoś inny to zauważy?

00:18:31.060 --> 00:18:32.180
Pojawiają się takie

00:18:32.930 --> 00:18:33.980
takie myśli?

00:18:34.740 --> 00:18:35.540
Pani Karolino.

00:18:36.360 --> 00:18:40.010
Tak. Myślę, że w przypadku w przypadku Izraela to jest

00:18:40.020 --> 00:18:44.410
absolutnie z uwagi na tak delikatne tematy,

00:18:44.420 --> 00:18:47.830
na tak delikatną materię, którą się zajmujemy, tych relacji

00:18:47.840 --> 00:18:50.930
polsko-żydowskich, to faktycznie się często pojawia. W naszym

00:18:50.960 --> 00:18:51.650
w "Kalejdoskopie" 

00:18:51.660 --> 00:18:54.170
być może jeszcze to tak nie wybrzmiało, bo my

00:18:54.180 --> 00:18:57.310
jednak jesteśmy pismem ukierunkowanym bardziej społecznie

00:18:57.320 --> 00:18:58.120
i kulturalnie.

00:18:58.130 --> 00:19:01.170
Natomiast, niewykluczone, że to w którymś momencie również

00:19:01.180 --> 00:19:01.650
się pojawi

00:19:01.660 --> 00:19:05.480
u nas. Natomiast, ja zbierałam materiały do książki "Polanim"

00:19:05.490 --> 00:19:06.890
na temat właśnie polskich Żydów

00:19:06.940 --> 00:19:10.330
w Izraelu. 
Wydana przez Wydawnictwo Czarne. Wszystkim Państwu polecam.

00:19:10.420 --> 00:19:11.350
Bardzo dziękuję.

00:19:11.360 --> 00:19:16.110
I tak się zdarzyło faktycznie, że 

00:19:16.120 --> 00:19:20.950
że chodząc na rozmowy z osobami, które przeżyły w Polsce różne

00:19:20.960 --> 00:19:24.880
dramatyczne sytuacje, było mi niejednokrotnie trudno

00:19:24.910 --> 00:19:28.370
słuchać tych rzeczy. Zwłaszcza na początku, kiedy przyjechałam

00:19:28.680 --> 00:19:30.510
do Izraela w 2014 roku.

00:19:30.520 --> 00:19:33.150
Wtedy też zaczęłam pisać korespondencje dla "Tygodnika Powszechnego".

00:19:33.520 --> 00:19:34.050


00:19:34.060 --> 00:19:36.830
I wydawało mi się, że poradzę sobie,

00:19:36.950 --> 00:19:40.400
dam sobie radę, ale jednak tę książkę skonstruowałam

00:19:40.410 --> 00:19:44.180
w taki sposób, aby była ona łatwo zrozumiała dla polskiego czytelnika.

00:19:44.190 --> 00:19:48.180
Ale też zdarzały mi się momenty takie, o których mówisz, "może

00:19:48.210 --> 00:19:48.800
jednak

00:19:48.860 --> 00:19:49.780
coś pominę",

00:19:49.790 --> 00:19:52.900
"może jednak czegoś nie napiszę". Tak jakbym o tym pomyślała, bo

00:19:52.910 --> 00:19:55.900
bo to faktycznie może być zbyt dramatyczne właśnie dla polskiego

00:19:55.910 --> 00:19:59.880
odbiorcy. Ale z czasem zauważyłam, że to właśnie konfrontacja

00:19:59.890 --> 00:20:02.600
jest najlepsza, że kiedy idę do tych ludzi z otwartym sercem

00:20:02.910 --> 00:20:06.600
i słucham ich, a przecież nie słucham polityka, który próbuje

00:20:06.610 --> 00:20:07.030
coś ugrać.

00:20:07.110 --> 00:20:10.770
Słucham osoby, która realnie przeżyła jakąś traumę,

00:20:10.780 --> 00:20:14.210
której rodzina przeżyła jakąś traumę, której rodzina pragnęła

00:20:14.220 --> 00:20:17.020
pozostać w Polsce, ale została stąd przez komunistów,

00:20:17.030 --> 00:20:21.030
na przykład, wyrzucona. To są realne traumy realnych ludzi.

00:20:21.320 --> 00:20:24.900
I sprowadzanie tego bardzo często, w jakiejś takiej mowie politycznej

00:20:24.910 --> 00:20:27.190
do jakichś ogólników,

00:20:27.220 --> 00:20:31.730
prowokowanie jakiś takich, że tak powiem, katastrof międzynarodowych,

00:20:31.740 --> 00:20:35.790
których byliśmy świadkami w tych ostatnich latach,

00:20:35.820 --> 00:20:37.110
to do niczego nie prowadzi.

00:20:37.160 --> 00:20:38.450
Za tym wszystkim stoją ludzie.

00:20:38.460 --> 00:20:39.630
Za tym wszystkim stoją historie.

00:20:39.640 --> 00:20:42.630
Ta empatia, o której tutaj świetnie powiedział Kamil, ona jest

00:20:42.640 --> 00:20:46.290
absolutnie niezbędna. I myślę, że dzisiaj też wiele rzeczy

00:20:46.300 --> 00:20:47.970
w książce napisałabym inaczej.

00:20:48.160 --> 00:20:51.070
Być może dla wielu osób wydawałoby się, że napisałabym je

00:20:51.080 --> 00:20:54.370
ostrzej. Ale napisałabym je na pewno bardziej szczerze. Ale

00:20:54.500 --> 00:20:59.350
też dzisiaj jestem bardziej pogodzona z tym, że

00:20:59.600 --> 00:21:03.730
są takie rzeczy w tych relacjach polsko żydowskich, polsko-izraelskich,

00:21:03.780 --> 00:21:07.470
co do których nigdy nie będziemy mieli jednoznacznej odpowiedzi,

00:21:07.480 --> 00:21:07.820
czy też nie

00:21:07.870 --> 00:21:10.880
będziemy w stanie się zgodzić. Bo chodzi tutaj o tak delikatną

00:21:10.890 --> 00:21:13.920
materię. I myślę, że takim najlepszym rozwiązaniem w takiej

00:21:13.930 --> 00:21:16.780
sytuacji, też dla dziennikarza, jest takie stanięcie w prawdzie

00:21:16.790 --> 00:21:20.580
przed sobą i powiedzenie: oni po prostu patrzą na to inaczej.

00:21:20.590 --> 00:21:24.660
My patrzymy na to inaczej. I to nikomu tak

00:21:24.670 --> 00:21:25.740
naprawdę nie szkodzi

00:21:25.880 --> 00:21:29.000
spojrzenie z empatią na drugą osobę. To naprawdę nie szkodzi.

00:21:29.140 --> 00:21:32.840
W momencie kiedy próbujemy jakoś postawić się w sytuacji

00:21:32.850 --> 00:21:35.620
tej osoby, jakoś po prostu ją zrozumieć, wysłuchać do końca,

00:21:35.860 --> 00:21:38.840
to sytuacje mają się zupełnie inaczej.

00:21:38.890 --> 00:21:42.500
Szkoda, że politycy bardzo często wyostrzają te debaty,

00:21:42.510 --> 00:21:44.960
że sprowadzają te, 

00:21:45.090 --> 00:21:48.220
no właściwie nie wiem, prowokując jakieś takie awantury, które

00:21:48.260 --> 00:21:52.060
No taka ich rola.
Taka ich rola,, które potem są przeliczane

00:21:52.070 --> 00:21:54.960
na konkretne, na konkretne głosy.

00:21:54.970 --> 00:21:57.880
Natomiast, my dziennikarze zdecydowanie powinniśmy stać

00:21:57.890 --> 00:22:02.520
na straży tego, żeby pilnować historii. 
A nie tonować.

00:22:02.530 --> 00:22:07.220
Panie redaktorze. Mówi się, że Polonia 

00:22:07.230 --> 00:22:09.090
w Stanach Zjednoczonych jest

00:22:09.140 --> 00:22:10.250
głównie prawicowa.

00:22:10.500 --> 00:22:14.950
Ja wiem, że nie jest głównie prawicowa, że tam też jest dość silny

00:22:14.960 --> 00:22:18.290
podział, dość silny rów wykopany, tak jak i w Polsce. Bo Polska,

00:22:18.490 --> 00:22:21.950
sami politycy sami obywatele mają takie poczucie, że my jesteśmy

00:22:22.120 --> 00:22:24.980
w stanie wojny polsko-polskiej.

00:22:25.280 --> 00:22:27.430
Jak ważyć te racje? Jak film?

00:22:28.970 --> 00:22:32.960
być obiektywnym redaktorem, jak prowadzić 

00:22:33.390 --> 00:22:35.660
obiektywne medium?

00:22:36.410 --> 00:22:41.300
No, żeby być czytanym, żeby ta polska myśl, polska racja stanu

00:22:41.310 --> 00:22:44.670
polski punkt widzenia docierał do jak największej liczby

00:22:44.680 --> 00:22:49.760
ludzi. 
Tak, to właśnie badania profesora Stertculina, na które

00:22:49.770 --> 00:22:51.750
się powołuję,

00:22:51.760 --> 00:22:54.190
one wyraźnie pokazują to, że

00:22:55.000 --> 00:22:58.170
Polonia amerykańska jest dokładnie tak samo spolaryzowana

00:22:58.180 --> 00:23:00.450
jak całe społeczeństwo amerykańskie 

00:23:00.460 --> 00:23:02.370
czy społeczeństwo polskie.

00:23:03.100 --> 00:23:12.470
Jest podział na wyraźną prawicę i wyraźną liberalno-lewicową opcję.

00:23:13.280 --> 00:23:18.520
I w tym momencie jakikolwiek temat poruszany, bo 

00:23:18.550 --> 00:23:23.870
załóżmy, że się odwołamy do takiego tematu bardzo istotnego

00:23:23.880 --> 00:23:28.130
w tej chwili dla Polonii amerykańskiej. To jest sprawa polskich

00:23:28.140 --> 00:23:30.090
archiwaliów w Orchard Lake.

00:23:30.950 --> 00:23:34.620
Gdzie tam praktycznie

00:23:34.990 --> 00:23:39.780
archiwum II korpusu Andersa jest zagrożone, ponieważ

00:23:40.310 --> 00:23:46.320
jeśli zapadną decyzje o zamknięciu tego ośrodka, to

00:23:46.330 --> 00:23:52.240
to może się dla Polski, polskiej historii skończyć bardzo

00:23:52.250 --> 00:23:52.640
źle.

00:23:52.650 --> 00:23:55.640
Ponieważ zdajemy sobie z tego sprawę, że

00:23:56.600 --> 00:24:02.150
pomoc w ratowaniu tych archiwaliów jest bardzo skomplikowana

00:24:02.160 --> 00:24:03.490
i trudna. Ponieważ no

00:24:05.100 --> 00:24:10.590
ten ośrodek jest praktycznie własnością amerykańską, dla amerykańskiego

00:24:10.660 --> 00:24:16.230
Kościoła i trudno, jak gdyby polskim władzom w to zaingerować.

00:24:17.020 --> 00:24:22.950
Do tego dochodzą rozmaite konflikty typu, jedna grupa polonijna

00:24:22.960 --> 00:24:27.690
chce tak, druga chce zupełnie inaczej. 
I jak wypośrodkować?

00:24:27.700 --> 00:24:31.690
Jak wypośrodkować, żeby chcieli z panem rozmawiać i jedni i drudzy?

00:24:31.700 --> 00:24:35.230
I tu w Polsce i jedni i drudzy? Bo nam w Polsce jest coraz trudniej.

00:24:35.240 --> 00:24:36.710
To musimy wszyscy przyznać.

00:24:36.740 --> 00:24:40.810
I ja i redaktor Turecki, który pracuje w Polsce dla Onetu,

00:24:40.820 --> 00:24:45.330
ja dla "Dziennika Gazety Prawnej". Jest coraz trudniej wypośrodkować

00:24:45.340 --> 00:24:47.590
coraz trudniej rozmawiać z każdą ze stron.

00:24:48.480 --> 00:24:50.060
Jest to trudne.

00:24:50.140 --> 00:24:53.450
Jest to bardzo trudne. Dla mnie podstawowym kryterium jest to,

00:24:53.460 --> 00:24:54.150
jak ja rano

00:24:54.160 --> 00:24:56.290
podchodzę do lustra i chcę się ogolić.

00:24:56.300 --> 00:25:01.950
Czy patrzeć sobie prosto w oczy, czy nie?

00:25:02.000 --> 00:25:02.920


00:25:02.970 --> 00:25:07.830
Jak widać po moim dzisiejszym wizerunku jestem

00:25:07.840 --> 00:25:14.750
ogolony. Czyli jest to kryterium dość

00:25:15.490 --> 00:25:22.520
ostre. Wydaje mi się że, tak jak myśmy w "Kurierze" zdecydowali,

00:25:22.530 --> 00:25:27.940
że nie popieramy ani prawicy, ani lewicy, ani czerwonych,

00:25:27.950 --> 00:25:28.990
ani zielonych.

00:25:29.720 --> 00:25:34.810
Ani różowych czy jakichkolwiek innych. Jesteśmy za polską racją stanu.

00:25:34.820 --> 00:25:39.020
Jesteśmy za ponadpartyjną

00:25:39.960 --> 00:25:43.730
narracją medialną w Stanach Zjednoczonych.

00:25:43.740 --> 00:25:48.550
Chcemy, żebyśmy mieli polityków polskiego pochodzenia w Stanach

00:25:48.560 --> 00:25:50.830
Zjednoczonych po obu stronach.

00:25:51.820 --> 00:25:57.330
Także musimy, jak gdyby zwracać i do jednych i do drugich i wyjaśniać

00:25:57.340 --> 00:26:04.030
to, że bez takiej właśnie narracji ponadpartyjnej

00:26:04.040 --> 00:26:05.360
niewiele osiągniemy.

00:26:06.200 --> 00:26:10.530
Ponieważ, ta wojna polsko-polska to chyba najbardziej

00:26:11.260 --> 00:26:16.930
wyniszczalną wojną, jak tylko może 

00:26:16.940 --> 00:26:19.780
istnieć. I musimy sobie z tego zdać w końcu sprawę.

00:26:20.250 --> 00:26:23.820
Ja próbuję na na łamach "Tygodnika Solidarność"

00:26:24.500 --> 00:26:29.310
już od paru miesięcy przedstawiać taki punkt widzenia, że tylko

00:26:29.480 --> 00:26:30.780
ponadpartyjna

00:26:31.550 --> 00:26:37.360
opcja, że pewne sfery działań w ogóle powinny tak, jak

00:26:37.370 --> 00:26:42.110
polityka zagraniczna czy reforma armii, że to powinno

00:26:42.120 --> 00:26:47.780
być całkowicie wyłączone z tej opcji

00:26:47.850 --> 00:26:49.480
wojny polsko-polskiej.

00:26:49.490 --> 00:26:50.500
No ale to jest

00:26:51.140 --> 00:26:54.350
olbrzymie zadanie i ja podejrzewam, że 

00:26:55.140 --> 00:26:57.740
Że politycy szykują się do wyborów w 2023 roku

00:26:57.750 --> 00:27:02.710
w Polsce, a nie słuchają publicystów, analityków,

00:27:02.960 --> 00:27:03.580
dziennikarzy,

00:27:03.590 --> 00:27:06.240
niestety. Natomiast, na pewno warto o tym mówić.

00:27:06.250 --> 00:27:11.370
Na pewno warto otwierać oczy. Pytanie do Kamila Tureckiego.

00:27:11.380 --> 00:27:15.410
Bo pan się zajmował Polonią, która przez wiele lat miała

00:27:15.680 --> 00:27:21.070
no bardzo, delikatnie mówiąc, zły wizerunek w Polsce.

00:27:21.080 --> 00:27:25.050
Mówię o tej Polonii nowojorskiej, chicagowskiej.

00:27:25.530 --> 00:27:30.440
Pan opisując losy swoich bohaterów pokazał ludzi pracy.

00:27:30.450 --> 00:27:33.300
Pokazał ludzi, dla których ten

00:27:33.970 --> 00:27:38.410
American Dream. Tu pani redaktor Madera zaraz będzie oceniać

00:27:38.420 --> 00:27:41.060
mój akcent.

00:27:42.150 --> 00:27:45.460
No był bardzo, bardzo istotny.

00:27:45.690 --> 00:27:49.380
Chcę pana zapytać, jak pan wkroczył w to środowisko? I jak

00:27:49.410 --> 00:27:52.580
ono na pana zareagowało?

00:27:52.870 --> 00:27:57.430
Jakie były wahania z pana strony? Gdzie trzeba było wypośrodkować

00:27:57.470 --> 00:28:01.420
i gdzie to serce Polaka, w których momentach może nie biło

00:28:01.430 --> 00:28:05.180
najbardziej, tylko zastanawiało się, w którą stronę pójść,

00:28:05.220 --> 00:28:05.620
żeby,

00:28:05.680 --> 00:28:10.320
no właśnie, może nie urazić, może nie pokazać zbyt ciemnych

00:28:10.330 --> 00:28:11.100
czarnych stron?

00:28:11.860 --> 00:28:18.610
Ja pamiętam pierwsze spotkanie z Polonią amerykańską, nowojorską.

00:28:19.260 --> 00:28:24.170
Pamiętam, że ono było zapowiedziane wcześniej i gdzieś tam

00:28:24.180 --> 00:28:29.350
zanim ja się pojawiłem fizycznie tam na miejscu, to już były takie

00:28:29.360 --> 00:28:34.730
głosy, że "to może nie do końca dobrze, żeby taki pan

00:28:34.740 --> 00:28:36.810
się gdzieś tam u nas pojawiał".

00:28:37.510 --> 00:28:42.260
Różne głosy były, ale to też właśnie w tej kwestii, to był podział.

00:28:42.430 --> 00:28:45.720
Jak to we wszystkim. Że będzie z jednej strony super,

00:28:45.730 --> 00:28:46.380
a z drugiej strony,

00:28:46.390 --> 00:28:49.420
no może jednak nie. Ale kiedy już się pojawiłem fizycznie i na

00:28:49.430 --> 00:28:53.160
początku oczywiście tak, jak wśród moich bohaterów też był duży

00:28:53.170 --> 00:28:53.680
dystans

00:28:53.690 --> 00:28:57.380
na początku. Ja się nie dziwiłem. No nagle tutaj przyjeżdża facet,

00:28:57.410 --> 00:29:02.860
przylatuje facet z Polski, dziennikarz i coś od nich chce.

00:29:03.600 --> 00:29:08.550
Ale ja wychodziłem z założenia, że trzeba być po prostu autentycznym.

00:29:08.560 --> 00:29:10.160
Szczerym, autentycznym.

00:29:11.000 --> 00:29:15.160
Nie kombinować. Tylko powiedzieć o co mi chodzi, co ja chcę zrobić,

00:29:15.200 --> 00:29:19.960
jaki jest mój plan na książkę, jaki jest mój plan na serię artykułów,

00:29:20.640 --> 00:29:22.410
w jaki sposób chcę to opisać.

00:29:23.490 --> 00:29:26.300
I wtedy, kiedy ja się pojawiłem i kiedy tak to opowiedziałem,

00:29:26.310 --> 00:29:27.940
w taki, a nie inny sposób

00:29:28.150 --> 00:29:32.200
no to ten lód zaczął się kruszyć między nami.

00:29:32.210 --> 00:29:33.740
Ten dystans zaczął się zmniejszać.

00:29:33.750 --> 00:29:37.860
Nagle zaczęły podchodzić poszczególne osoby do mnie i rozmawiać.

00:29:38.060 --> 00:29:39.200
Takie

00:29:39.210 --> 00:29:42.000
spotkanie miało trwać godzinę.

00:29:42.920 --> 00:29:47.130
A trwało kilka godzin. Dlatego, że nawet jeśli już część oficjalna

00:29:47.140 --> 00:29:51.170
gdzieś tam się zakończyła, to my sobie w kuluarach jeszcze rozmawialiśmy.

00:29:51.180 --> 00:29:52.710
I tak to się w zasadzie zaczęło.

00:29:53.100 --> 00:29:58.050
Ja do dziś mam adresy mailowe tych ludzi, telefony. Czasem gdzieś

00:29:58.060 --> 00:30:00.770
tam napiszemy do siebie.
A jak wyglądało to ważenie?

00:30:01.560 --> 00:30:05.470
To wypośrodkowywanie?

00:30:05.480 --> 00:30:09.070
Tak, jak tutaj wspomniałem, musiałem być autentycznym.

00:30:09.180 --> 00:30:12.350
Ja uważam, że tylko i wyłącznie prawda jakaś tam, która wypływa

00:30:12.360 --> 00:30:13.770
gdzieś tam ode mnie z serducha,

00:30:13.780 --> 00:30:15.510
to musi wygrać.

00:30:15.720 --> 00:30:19.070
Ja wiem, że to być może jest jakieś takie patetyczne to, co mówię.

00:30:19.080 --> 00:30:22.630
Być może proste, ale wydaje mi się, że taką prostotę trzeba 

00:30:22.640 --> 00:30:23.090


00:30:23.220 --> 00:30:28.010
trzeba było okazać. I w tym momencie, to gdzieś tam zadziałało.

00:30:28.250 --> 00:30:31.450
Co ciekawe, pojawiła się na miejscu też

00:30:31.510 --> 00:30:37.680
osoba o takim samym nazwisku jak ja. A to nie jest aż takie częste,

00:30:38.210 --> 00:30:39.920
żeby nazwisko Turecki,

00:30:39.930 --> 00:30:44.620
tak, jak nie wiem Kowalski, Nowak i tak dalej. I ta osoba zaczęła

00:30:44.630 --> 00:30:48.120
się mnie wypytywać, skąd ja pochodzę, a być może jesteśmy rodziną,

00:30:48.130 --> 00:30:50.280
a być może mamy jakieś wspólne korzenie.

00:30:50.290 --> 00:30:54.530
No i nie mieliśmy wspólnych gdzieś tam korzeni, ale jednak

00:30:54.540 --> 00:30:56.080
tak czy siak fotkę sobie zrobiliśmy.

00:30:56.090 --> 00:30:59.440
Zaczęliśmy rozmawiać i tak dalej. No jak to wyważyć?

00:30:59.450 --> 00:31:02.250
Ja miałem duże obawy przed tym spotkaniem.

00:31:02.300 --> 00:31:06.930
Właśnie, jak z tymi ludźmi rozmawiać, w jaki sposób.

00:31:08.960 --> 00:31:13.290
I stwierdziłem, że najlepiej mówić prosto z mostu, szczerze i

00:31:13.300 --> 00:31:13.830
empatycznie.

00:31:13.840 --> 00:31:16.560
I dlatego w taki sposób do tego podszedłem.

00:31:17.160 --> 00:31:20.470
I czytajcie Państwo "Przerwane milczenie". Przeczytajcie

00:31:20.480 --> 00:31:24.930
Państwo artykuły Kamila Tureckiego w Onecie. Pani redaktor.

00:31:25.190 --> 00:31:26.760
Kasiu.

00:31:27.530 --> 00:31:30.950
2021 rok, to w Polsce sytuacja

00:31:30.960 --> 00:31:35.010
na granicy polsko-białoruskiej. Bardzo trudna, bardzo ciężka,

00:31:35.560 --> 00:31:39.400
zakończona, jeszcze nie zakończona, bo zbudowano

00:31:39.410 --> 00:31:44.020
mur, ale ciągle w lasach Puszczy Białowieskiej są ludzie,

00:31:44.030 --> 00:31:49.700
którzy próbują wejść do Polski. W pani materiałach pojawiały

00:31:49.710 --> 00:31:52.280
się informacje na ten temat.

00:31:52.310 --> 00:31:57.410
Informacje stawiające Polskę w bardzo złym świetle, ale

00:31:57.620 --> 00:31:58.390
w prawdzie.

00:31:59.660 --> 00:32:04.770
I tu w tym kontekście chcę zapytać o pani polskie serce, o taki

00:32:04.800 --> 00:32:09.070
nawet patriotyzm dziennikarski. Bo on gdzieś w nas funkcjonuje.

00:32:09.520 --> 00:32:10.070
Jak to

00:32:10.990 --> 00:32:14.190
trzeba było ważyć, jak o tym opowiadać?

00:32:15.600 --> 00:32:20.230
To była taka sytuacja, że od sierpnia już miałam kontakty, że

00:32:20.240 --> 00:32:22.050
coś się dzieje, że

00:32:22.740 --> 00:32:26.210
tam jest skomplikowana sytuacja i coś się dzieje.

00:32:26.340 --> 00:32:31.270
I no oczywiście tak, jak mówiłam przedtem, ja nie tylko patrzę

00:32:31.280 --> 00:32:36.110
to, co się wydarza w Polsce, ale no na świecie.

00:32:36.120 --> 00:32:37.280
Ale rzeczywiście jak te

00:32:38.260 --> 00:32:42.870
kontakty mi mówiły, że na tej granicy Polska-Białoruś

00:32:42.920 --> 00:32:45.750
sytuacja jest bardzo, bardzo skomplikowana. ja tam nie byłam.

00:32:45.760 --> 00:32:47.230
Podkreślam, tam niej byłam.

00:32:47.500 --> 00:32:52.690
Potem była ta strefa emergency, strefa, że nie było 

00:32:52.700 --> 00:32:57.110
pozwolenia dziennikarzy, żeby tam być. To na bieżąco nie byłam,

00:32:57.120 --> 00:33:02.330
ale cały czas rozmawiałam z kontaktami i po prostu

00:33:02.410 --> 00:33:05.740
mam nadzieję, tak jak pan redaktor tutaj Kamil powiedział.

00:33:06.870 --> 00:33:12.340
Empatia i też ważna jest bezstronność. I po prostu powiedzieć

00:33:12.380 --> 00:33:17.800
historię. Tak, jak pani mówiła: historię, to co się dzieje. To

00:33:17.810 --> 00:33:18.590
nie zależy

00:33:19.270 --> 00:33:22.570
czy po której stronie ja jestem. Bo ja nie powinnam mieć stronę.

00:33:22.580 --> 00:33:26.630
Ja jestem jako dziennikarz, ja po prostu muszę powiedzieć to,

00:33:26.640 --> 00:33:27.450
co się dzieje.

00:33:28.730 --> 00:33:31.100
I tak zrobiliśmy, ale

00:33:31.820 --> 00:33:37.470
jak zwykle w każdej historii skomplikowanej są różne strony.

00:33:37.480 --> 00:33:41.030
I co ja próbowałam zrobić, żeby powiedzieć ok,

00:33:41.040 --> 00:33:44.030
były grupy, które

00:33:44.830 --> 00:33:49.020
kontaktowały się ze mną, opowiadały to, co oni widzieli,

00:33:49.030 --> 00:33:54.570
że tam osoby z innych krajów próbowali przechodzić.

00:33:55.780 --> 00:34:00.430
I robiliśmy wywiady z nimi. Robiliśmy też wywiady z politykami

00:34:00.480 --> 00:34:04.990
polskimi, którzy wytłumaczyli, co, dlaczego zaczął ten

00:34:05.000 --> 00:34:06.190
mur być budowany.

00:34:06.560 --> 00:34:07.570
Robiliśmy też

00:34:08.620 --> 00:34:12.280
wywiady z osobami w Białorusi też, żeby tą drugą stronę, żeby

00:34:12.290 --> 00:34:16.950
wytłumaczyć, żeby po prostu tą całą stronę, całą historię

00:34:16.960 --> 00:34:20.470
pokazać i wytłumaczyć. Bo to jest bardzo skomplikowane. Telewizja jest

00:34:20.480 --> 00:34:22.800
ciach ciach ciach i następny temat.

00:34:22.940 --> 00:34:27.450
Ale dla mnie było ważne też, zrobiliśmy z medykami, którzy tam

00:34:27.480 --> 00:34:28.470
pracowali.

00:34:28.720 --> 00:34:32.830
Robiliśmy też wywiad z osobą, która tam mieszka, która się bała.

00:34:33.580 --> 00:34:37.610
Ma tam teren, przechodzili ludzie przez jej ogród, ona się bała.

00:34:37.860 --> 00:34:39.210
Daliśmy jej głos.

00:34:39.270 --> 00:34:41.820
I to takie głosy, żeby po prostu tą całą

00:34:42.540 --> 00:34:47.350
obiektywność pokazać. Nie moja opinia, bo moja opinia jest nieważna.

00:34:47.380 --> 00:34:50.870
Ja nie mam opinii w tym. Ja po prostu pokazuję to, co się dzieje.

00:34:51.370 --> 00:34:55.130
I oczywiście jest ważne mieć empatię, dlatego pokazujemy to,

00:34:55.140 --> 00:34:58.930
co się dzieje i ta osoba, która tam mieszka i osoba, która pomaga

00:34:59.160 --> 00:35:02.160
i osoba która po drugiej stronie jest.

00:35:03.570 --> 00:35:08.200
Politycy też, żeby to po prostu całą obiektywność pokazać widzom.

00:35:08.250 --> 00:35:13.620
I moja rola jest, żeby potem widz miał wiadomości. I jak widz się

00:35:13.630 --> 00:35:18.360
potem czuje w jedną stronę, czy w drugą. Dziś czują, tak, bo na Twitterze

00:35:18.370 --> 00:35:23.570
wszystko mi mówili i to bardzo ostro. Ale to nie jest

00:35:23.580 --> 00:35:25.450
moja rola, żeby dać opinię na ten temat.

00:35:25.460 --> 00:35:26.860
Po prostu muszę pokazać.

00:35:27.560 --> 00:35:34.720
I to była trudna historia, ale wiadomości są takie, no

00:35:34.800 --> 00:35:38.080
że to rzadko są przyjemne wiadomości.

00:35:39.170 --> 00:35:43.680
Szanowni Państwo, 24 lutego za naszą wschodnią

00:35:43.690 --> 00:35:47.980
granicą w Ukrainie trwa wojna, ale przy tej okazji pojawiła

00:35:47.990 --> 00:35:48.900
się też taka,

00:35:49.170 --> 00:35:54.020
przepraszam za słowo, narracja, polityczna narracja, polska

00:35:54.030 --> 00:35:55.410
polityczna narracja.

00:35:56.060 --> 00:35:57.940
Polskiego obozu rządzącego.

00:35:58.570 --> 00:36:03.380
Że w tej sytuacji, w jakiej jesteśmy, nie powinniśmy źle mówić

00:36:03.390 --> 00:36:08.750
o Polsce. Źle, to znaczy źle mówić o Polsce na zewnątrz.

00:36:09.380 --> 00:36:14.090
Ponieważ to szkodzi naszej racji stanu, naszemu bezpieczeństwu,

00:36:14.130 --> 00:36:19.060
to może zostać wykorzystane przez rosyjską propagandę.

00:36:21.050 --> 00:36:24.800
Dla mnie to jest niezwykle trudna sytuacja, dla mnie dziennikarza,

00:36:24.810 --> 00:36:29.080
który stara się być obiektywnym. Ma przekonanie, że jest

00:36:29.170 --> 00:36:31.230
obiektywną dziennikarką.

00:36:31.950 --> 00:36:35.220
No, ale z drugiej strony wojna. Z drugiej strony ogromne niebezpieczeństwo,

00:36:35.230 --> 00:36:40.700
z drugiej strony rakiety wycelowane w Polskę. I tu mam pytanie

00:36:40.710 --> 00:36:41.990
do 

00:36:42.900 --> 00:36:47.990
pani Karoliny Aderet, która mieszka od 2014 roku

00:36:48.000 --> 00:36:48.410


00:36:48.440 --> 00:36:54.090
w kraju, który jest de facto w stanie wojny, w stanie zagrożenia.

00:36:54.420 --> 00:37:00.320
Jak pani z tej izraelskiej perspektywy mogłaby skomentować?

00:37:00.330 --> 00:37:02.120
Wiem, że tutaj 

00:37:03.330 --> 00:37:06.400
nie chcę Państwa prosić o opinię, ale raczej o komentarze.

00:37:06.410 --> 00:37:08.160
Starajmy się być obiektywni.

00:37:08.170 --> 00:37:11.910
Starajmy się być informacyjni, a nie publicystyczni.

00:37:13.460 --> 00:37:16.390
W Izraelu panuje cenzura wojskowa wobec dziennikarzy. To znaczy w momencie,

00:37:16.400 --> 00:37:21.550
kiedy jakiś tekst jest publikowany, to dziennikarze podlegają

00:37:21.560 --> 00:37:27.010
jakiemuś rodzajowi korekty ze strony służb.

00:37:27.020 --> 00:37:29.930
Po to, żeby zweryfikować, czy faktycznie dany artykuł nie zawiera

00:37:29.940 --> 00:37:33.270
zbyt dużo informacji, które faktycznie mogą zostać przekazane

00:37:33.280 --> 00:37:36.560
czy wykorzystane przez wroga.

00:37:36.590 --> 00:37:40.350
Natomiast, dziennikarze podchodzą do tego w sposób zupełnie normalny.

00:37:40.360 --> 00:37:43.450
To znaczy, oni nie znają innych standardów pracy. Wiedzą, że

00:37:43.460 --> 00:37:44.910
to jest kwestia bezpieczeństwa

00:37:45.320 --> 00:37:49.180
wszystkich osób mieszkających w Izraelu. I nie ma

00:37:49.190 --> 00:37:49.990
z czym dyskutować.

00:37:50.200 --> 00:37:52.150
Oczywiście są od tego wyjątki.

00:37:52.160 --> 00:37:55.580
Są jakieś archiwa, które są publikowane po bardzo wielu latach.

00:37:55.610 --> 00:37:56.940
To w takich sytuacjach,

00:37:56.950 --> 00:38:01.970
oczywiście, tutaj podchodzą do tego inaczej. Ale

00:38:01.980 --> 00:38:05.250
ta cenzura istnieje i trzeba się do tego stosować. I wszyscy

00:38:05.260 --> 00:38:07.310
to rozumieją i w ogóle nie trzeba tego tłumaczyć.

00:38:07.390 --> 00:38:12.430
Jeśli chodzi o ten kryzys w Ukrainie, 

00:38:12.500 --> 00:38:16.050
czy wojnę w Ukrainie, to ja zwróciłabym tutaj uwagę

00:38:16.060 --> 00:38:17.290
na to, że ona faktycznie

00:38:17.550 --> 00:38:21.590
w mediach izraelskich też ukazało się bardzo dużo takich

00:38:21.600 --> 00:38:24.260
pozytywnych materiałów.

00:38:24.390 --> 00:38:27.160
Pozytywnych? No właśnie, po prostu pokazujących sytuację taką,

00:38:27.170 --> 00:38:30.080
jaką jest. To znaczy Polaków pomagających, zapraszających

00:38:30.090 --> 00:38:31.040
do domów.

00:38:31.140 --> 00:38:35.290
Tutaj też media izraelskie, bardzo tak obiektywnie

00:38:35.320 --> 00:38:36.120
relacjonowały

00:38:36.130 --> 00:38:39.340
to, co się dzieje, czy relacjonują w dalszym ciągu też, wysyłając

00:38:39.350 --> 00:38:44.800
swoich najlepszych korespondentów do tych miejsc,

00:38:44.810 --> 00:38:48.460
najważniejszych wydarzeń. I to jest 

00:38:48.470 --> 00:38:51.860
absolutnie jakby tutaj dla Izraela też. Izraelskie media

00:38:51.870 --> 00:38:54.620
też przyjęły taką narrację pokazywania

00:38:54.680 --> 00:38:58.370
tych rzeczy, troszeczkę ustawiły się w kontrze i też trochę

00:38:58.380 --> 00:39:03.110
skrytykowały rząd za to, jak Izrael zareagował na wybuch

00:39:03.120 --> 00:39:06.390
tej wojny, jak bardzo zachowawczo.

00:39:06.400 --> 00:39:09.350
Także tutaj media też pełniły taką rolę przypominania o tym,

00:39:09.360 --> 00:39:12.790
jak powinniśmy się zachować. I tego, jakie powinny być standardy

00:39:12.850 --> 00:39:14.160
naszego zachowania

00:39:14.170 --> 00:39:18.610
w momencie, kiedy sami mamy za sobą tragedię wojny. 

00:39:18.620 --> 00:39:22.230
Wiemy, co to znaczy. Wiemy, jak potrzebowaliśmy tej pomocy

00:39:22.240 --> 00:39:24.550
i w momencie, kiedy ta wojna wybucha tak

00:39:24.690 --> 00:39:27.400
należy się zachować. Także tutaj, jakby 

00:39:27.410 --> 00:39:30.820
jeśli chodzi o tą zetelność mediów nie miałam wątpliwości,

00:39:30.830 --> 00:39:34.260
że ona tutaj została zachowana. I też to właśnie media pełnią

00:39:34.270 --> 00:39:35.920
funkcję takiego kagańca na polityków trochę.

00:39:35.930 --> 00:39:39.200
Żeby ich pogonić do tego, żeby jednak ta pomoc została

00:39:39.210 --> 00:39:43.000
udzielona szybciej i bardziej adekwatnie.

00:39:43.010 --> 00:39:47.820
Kasia Madera. Pani była na granicy polsko-ukraińskiej, relacjonowała

00:39:47.830 --> 00:39:51.500
dla BBC to, co się tam dzieje. Rozmawiała z uchodźcami, rozmawiała

00:39:51.510 --> 00:39:54.780
z ludźmi wolontariuszami, ludźmi, którzy pomagają.

00:39:55.160 --> 00:39:59.930
Z nauczycielami, którzy tworzą szkoły. To jest

00:40:00.650 --> 00:40:04.140
wygodniejsza sytuacja, pani redaktor, prawda? Bo opowiada

00:40:04.150 --> 00:40:10.100
się o dobru w kontekście zła. O dobru, które się działo na tej granicy.

00:40:10.110 --> 00:40:14.280
O dobru, które Polacy dawali Ukraińcom.

00:40:14.290 --> 00:40:16.340
Oglądałam pani materiały,

00:40:16.350 --> 00:40:20.910
to była euforia, to były

00:40:20.960 --> 00:40:24.590
wielkie emocje. No i wspaniałe informacje, bo takie

00:40:24.600 --> 00:40:29.870
podnoszące na duchu, że my Polacy w końcu, w końcu robimy coś 

00:40:29.880 --> 00:40:30.590
dobrego.

00:40:30.600 --> 00:40:34.870
Takie informacje jest przyjemniej przekazywać, łatwiej przekazywać 

00:40:35.720 --> 00:40:36.670
o swoich rodakach?

00:40:37.350 --> 00:40:39.320
To była tragiczna sytuacja. 
Była tragiczna.

00:40:39.370 --> 00:40:41.400
Ja powiedziałam dobro w kontekście zła.

00:40:41.470 --> 00:40:45.350
To była tak tragiczna sytuacja, jak 

00:40:45.380 --> 00:40:49.340
wojna wybuchła w ciągu nocy. I potem ten piątek

00:40:49.370 --> 00:40:54.400
redakcje, każda redakcja po prostu, no nie w panikę wpadła,

00:40:54.410 --> 00:40:58.080
bo budowało się, ale to był szok.

00:40:58.410 --> 00:41:00.700
Zebraliśmy się szybko, szybko.

00:41:01.550 --> 00:41:06.620
Polecieliśmy do Krakowa, potem w ciągu nocy prowadziliśmy

00:41:06.630 --> 00:41:11.810
samochód, żeby dojechać do granicy. I to była, 

00:41:11.850 --> 00:41:16.160
ja pani redaktor, ja rozumiem, że to oczywiście, że pozytywnie

00:41:16.170 --> 00:41:20.960
Polacy, to no wszyscy widzieliśmy, jak Polacy otworzyli serca,

00:41:20.970 --> 00:41:26.420
ale i domy, no wszystko, żeby pomóc tym osobom, ale to była tragiczna

00:41:26.430 --> 00:41:26.940
sytuacja.

00:41:26.950 --> 00:41:31.960
Jak ja pamiętam, te moje pierwsze reportaże z sobotniego

00:41:31.970 --> 00:41:32.760
ranka,

00:41:32.770 --> 00:41:33.090
jak

00:41:34.240 --> 00:41:36.350
ci ludzie przechodzili przez granicę.

00:41:36.360 --> 00:41:41.030
Ja byłam wszędzie w Medyce, w Przemyślu, w Skoczowie,

00:41:41.460 --> 00:41:45.670
przez tam parę tygodni. I ci ludzie przechodzili, no po prostu

00:41:45.680 --> 00:41:49.610
w stanie szoku. I my zdaliśmy sobie sprawę, co się działo po drugiej

00:41:49.620 --> 00:41:50.820
stronie tej granicy.

00:41:51.600 --> 00:41:56.890
Że ci ludzie czekali dniami, że opuścili swoje samochody, że

00:41:56.920 --> 00:42:01.270
no, po prostu, matki z dziećmi, to przeważnie matki z dziećmi.

00:42:01.280 --> 00:42:06.510
No wszystko zebrali od razu i do torby i przechodziły.

00:42:06.880 --> 00:42:11.390
To były tragiczne sytuacje. I moja rola

00:42:12.170 --> 00:42:16.420
tak, jak powtórzyłam, to nie było to, żeby pokazać: och wszystko

00:42:16.430 --> 00:42:16.720
świetnie, świetnie,

00:42:16.730 --> 00:42:18.960
Polacy niesamowicie pomagają.

00:42:18.970 --> 00:42:23.060
Ja po prostu pokazywałam to, co się działo. I to, co się działo,

00:42:24.390 --> 00:42:29.340
Polacy i z wielu części Europy, bo tam byli i Holendrzy, z Niemiec,

00:42:29.350 --> 00:42:30.360
Włosi.

00:42:30.370 --> 00:42:34.840
No wszędzie przyjeżdżali do tych miejsc, do tych punktów przekroczenia

00:42:34.850 --> 00:42:41.140
granicy, żeby po prostu coś zrobić. Ale to,

00:42:41.150 --> 00:42:45.280
co Polacy zrobili potem, jak otworzyli domy, jak przychodzili

00:42:45.290 --> 00:42:50.380
z kanapkami, z jedzeniem, samochodami, żeby jakoś wziąć

00:42:50.390 --> 00:42:55.500
te osoby. Zostawiali stosy ubrań, bo to było takie zimno,

00:42:55.720 --> 00:43:01.310
śnieg padał. Buty dzieci, to nigdy nie zapomnę, jak ktoś 

00:43:01.320 --> 00:43:04.750
taki stos był butów dzieci, ktoś je ułożył: bucik, bucik, bucik.

00:43:04.760 --> 00:43:08.870
Wszystkie pary pięknie ułożone, żeby jak ci ludzie przechodzili,

00:43:09.160 --> 00:43:10.980
żeby nie czuli, że to jest,

00:43:12.300 --> 00:43:15.610
po prostu, stos tego wszystkiego. Wszystkie ubrania ładnie złożone.

00:43:15.620 --> 00:43:18.950
To, co widziałam na tej granicy, na tych pierwszych dniach to była

00:43:18.960 --> 00:43:25.070
absolutna tragedia. Ale ta dobroć, to serce, to humanity, 

00:43:25.080 --> 00:43:27.990
jak ludzie to robili,

00:43:29.780 --> 00:43:35.430
to obiektywność. I też

00:43:35.460 --> 00:43:39.380
ta empatia. Co robisz?

00:43:39.440 --> 00:43:41.630
Stoję, mam kamerę.

00:43:41.820 --> 00:43:44.490
Wiadomo, że jestem dziennikarzem. Dziennikarze, no niby nie

00:43:44.500 --> 00:43:50.130
są najbardziej uwielbiane osoby na świecie. Ale tak, jak Kamil 

00:43:50.140 --> 00:43:52.330
mówiłeś. Po prostu otwarcie,

00:43:53.600 --> 00:43:59.970
po prostu normalnie porozmawiać z tymi ludźmi. I chcieli opowiadać

00:43:59.980 --> 00:44:00.870
swoje historie.

00:44:00.880 --> 00:44:02.390
Chcieli otworzyć.

00:44:03.110 --> 00:44:08.270
Chcieli mówić. I to też jest sytuacja, że ty wiesz, że po drugiej stronie

00:44:09.120 --> 00:44:14.550
ta kobieta zostawiła ojca, starszego syna. Moja rola.

00:44:14.560 --> 00:44:19.310
była to pokazać, co się rzeczywiście działo. A to, co Polacy

00:44:19.320 --> 00:44:22.490
robili, to taka dobroć,

00:44:22.500 --> 00:44:28.570
takie serce otwarte. Ta pomoc to

00:44:28.580 --> 00:44:33.750
była fenomenalna. I to cały świat obserwował.
Ale to dobro

00:44:33.760 --> 00:44:38.650
w kontekście tego zła pomogło wizerunkowi Polski na świecie.

00:44:38.660 --> 00:44:44.320
Prawda, panie redaktorze? 
Bardzo. Ja ciągle

00:44:44.330 --> 00:44:49.960
pamiętam te  relacje nawet nieoficjalnych stacji,

00:44:49.970 --> 00:44:52.970
ale tam było mnóstwo relacji

00:44:53.370 --> 00:45:00.260
celebrytów na Twitterze, które się przewijały.

00:45:00.270 --> 00:45:05.800
Ja pamiętam, że Oprah Winfrey również wypowiadała się na

00:45:05.890 --> 00:45:10.270
ten temat, w taki bardzo emocjonalny sposób.

00:45:11.580 --> 00:45:18.820
To był chyba najlepszy moment dla

00:45:19.580 --> 00:45:25.830
polskiej narracji, żeby

00:45:25.840 --> 00:45:28.610
pokazać, to otwarte polskie serce.

00:45:29.040 --> 00:45:33.970
Natomiast, moim zdaniem jak gdyby, ja wrócę do tej tezy, którą

00:45:33.980 --> 00:45:38.040
staram się na początku pokazać, że

00:45:38.740 --> 00:45:44.170
ta narracja jest ciągle w budowie. I w związku z tym, że

00:45:44.360 --> 00:45:49.110
na tym moglibyśmy rzeczywiście zbudować coś pozytywnego

00:45:49.280 --> 00:45:54.770
na dłuższą metę, tego momentu chyba jak gdyby tutaj zabrakło.

00:45:54.780 --> 00:45:57.690
Ja podejrzewam, że nie wiem, czy Państwo pamiętacie tą kwestię

00:45:57.700 --> 00:46:01.810
MIG-ów 29, pojawiła się taka relacja.

00:46:01.820 --> 00:46:06.870
Ja dałem wpis na Twitterze, potem dostaję emaila, że "ale po co

00:46:06.880 --> 00:46:08.950
pan to robi, bo to już jest zdementowane".

00:46:09.010 --> 00:46:09.780
Ja mówię przecież

00:46:11.160 --> 00:46:15.510
ja podałem źródło. Źródło wyszło właśnie od państwa. Czyli,

00:46:15.920 --> 00:46:20.430
czy mamy jakąś w ogóle strategiczną wizję tego wszystkiego?

00:46:20.440 --> 00:46:24.930
Przypomnijmy, że MIG-i 29 miały być wysłane na Ukrainę.

00:46:24.940 --> 00:46:27.790
aki był pomysł.

00:46:28.380 --> 00:46:33.710
No, więc tutaj ja później musiałem tego tweeta zdjąć, bo

00:46:34.400 --> 00:46:39.490
później były relacje, pytania od Amerykanów: "ale dlaczego ty

00:46:39.500 --> 00:46:40.070
to zdjąłeś?

00:46:40.080 --> 00:46:40.510
Przecież

00:46:41.070 --> 00:46:43.130
Politico też podało tę informację.

00:46:43.140 --> 00:46:48.640
Mówię, może nie do końca była ona przemyślana i w związku

00:46:48.650 --> 00:46:51.430
z tym musiałem to 

00:46:51.480 --> 00:46:54.950
zdjąć. No ale tutaj właśnie

00:46:54.990 --> 00:46:58.410
uwidacznia się również to, że 

00:46:59.230 --> 00:47:05.350
ta polska narracja międzynarodowa, ona ciągle wymaga budowania.

00:47:05.360 --> 00:47:09.940
I jak gdyby to myślenie strategiczne, 

00:47:09.950 --> 00:47:10.900
które powinno

00:47:11.600 --> 00:47:12.490
gdzieś tam

00:47:13.790 --> 00:47:18.860
emanować z pewnych źródeł, ono jak gdyby też

00:47:20.070 --> 00:47:24.120
nie ma tego refleksu. 
Ale to wszystko wynika z różnych

00:47:24.130 --> 00:47:26.120
punktów widzenia właśnie w Polsce.

00:47:26.130 --> 00:47:29.500
Ta wojna polsko-polska, miliard różnych obozów.

00:47:29.510 --> 00:47:33.500
Każdy ma swój pomysł na to i chce to przeforsować.

00:47:33.840 --> 00:47:35.180
Ale to właśnie nie o to chodzi.

00:47:35.190 --> 00:47:39.330
Jeśli my chcemy coś zrobić razem, wspólnie w końcu, no to musi

00:47:39.340 --> 00:47:42.300
być ponadpartyjne. Bo inaczej się nie da. Ponadpartyjnie i razem.

00:47:42.310 --> 00:47:46.120
Odłóżmy pewne rzeczy na bok. Zawsze się będziemy różnić w różnych

00:47:46.130 --> 00:47:49.360
rzeczach. Nikt nie jest taki sam, zawsze się będziemy różnić,

00:47:49.370 --> 00:47:50.940
ale odłóżmy pewne rzeczy na bok.

00:47:50.990 --> 00:47:55.500
I zacznijmy budować coś wspólnie jako ten kraj. Politycy

00:47:55.510 --> 00:47:59.400
szczególnie, bo to od nich zależy, jakie ustawy są wprowadzane

00:47:59.410 --> 00:48:01.740
i tak dalej, jak to nasze życie codzienne wygląda.

00:48:02.680 --> 00:48:05.390
A my, dziennikarze, naszym zadaniem jest po prostu to relacjonować.

00:48:05.400 --> 00:48:09.770
I to obiektywnie, bezstronnie. Po prostu pokazać co

00:48:09.780 --> 00:48:15.930
się dzieje. I szczególnie te media brytyjskie,

00:48:15.940 --> 00:48:21.710
telewizyjne to, mam nadzieję, że BBC w naszej krwi

00:48:21.720 --> 00:48:27.490
jest być bezstronni. I wiemy, że dostajemy tyle samo

00:48:27.520 --> 00:48:27.990
uwag

00:48:28.000 --> 00:48:32.190
z jednej strony, co z drugiej.
Czyli dobrze? 
No tak, mam nadzieję.

00:48:32.200 --> 00:48:32.740


00:48:32.880 --> 00:48:37.160
Oczywiście, teraz jak są social media, Twitter,

00:48:37.170 --> 00:48:43.340
Tik Tok i tak dalej, to opinie łatwo wydawać. I też my próbujemy,

00:48:43.350 --> 00:48:47.460
no ja szczególnie próbuję, żeby nie dawać opinii. Po prostu, to

00:48:47.470 --> 00:48:50.800
co się dzieje, bo jest strasznie dużo opinii na tym świecie.

00:48:50.810 --> 00:48:56.520
To już ja daję informację. Wy róbcie jako widz, bierzcie tą informację,

00:48:56.530 --> 00:49:00.640
róbcie to, co chcecie. Może byłoby fajnie trochę mniej agresywnie

00:49:00.650 --> 00:49:03.320
na Twitterze, ale no takie jest życie.

00:49:03.440 --> 00:49:06.230
Też wydaje mi się przez cały czas, że my bardzo skupiamy się na

00:49:06.240 --> 00:49:07.120
tym wizerunku.

00:49:07.130 --> 00:49:08.490
To przez cały czas to słowo wizerunek.

00:49:08.500 --> 00:49:11.700
Nie wiem razy, ile razy już w tej debacie padło. I to jest widoczne

00:49:11.710 --> 00:49:12.500
z zewnątrz.

00:49:12.510 --> 00:49:15.200
Ale pani Karolino, patrząc na wizerunek od 1989 rokusiemdziesiątego dziewiątego

00:49:15.210 --> 00:49:18.100
to jest chyba najczęściej wypowiadane słowo

00:49:18.110 --> 00:49:22.820
przez polityków. Racja stanu i wizerunek. Wizerunek Polski

00:49:22.830 --> 00:49:27.140
na świecie to jest takie oczko w głowie. 
Ale patrząc na Polskę

00:49:27.150 --> 00:49:30.880
z zewnątrzwygląda to trochę tak, że to jest jakby ważniejsze

00:49:30.890 --> 00:49:33.420
od meritum. Znaczy, ważniejsze jest to, żeby ten wizerunek

00:49:33.480 --> 00:49:37.350
był i żeby on był dobry, żeby fajnie o nas mówiono,

00:49:37.360 --> 00:49:40.690
fajnie o nas pisano. I tak mam wrażenie, że tracimy trochę

00:49:40.700 --> 00:49:41.350
tą energię

00:49:41.360 --> 00:49:44.030
dyskutując o tym, zamiast zabierać się jakby do meritum. Znaczy,

00:49:44.120 --> 00:49:44.790
niech

00:49:44.800 --> 00:49:47.970
politycy skupią się na załatwianiu realnych problemów,

00:49:47.980 --> 00:49:50.570
a nie takich problemów, które są gdzieś tam

00:49:50.580 --> 00:49:53.310
związane z tym, jak się lepiej pokazać.

00:49:53.320 --> 00:49:57.570
Myślę, że przełożenie trochę bardziej tej granicy,

00:49:57.580 --> 00:50:00.990
trochę przesunięcie jej zrobiłoby dobrze nam wszystkim.

00:50:01.000 --> 00:50:03.250
I po prostu róbmy swoje, skupmy się na tym,

00:50:03.520 --> 00:50:06.410
jakby zaakceptujmy fakt, że może nie cały świat nas będzie

00:50:06.420 --> 00:50:09.390
kochał, że nie wszyscy będą świetnie o nas pisali, że nie wszyscy

00:50:09.400 --> 00:50:11.790
będą pisali tylko i wyłącznie o Sprawiedliwych, ale będą też

00:50:11.800 --> 00:50:13.830
przypominali o antysemitach.

00:50:13.980 --> 00:50:16.710
No tak już jest. Nie zmienimy ludzi, nie zmienimy

00:50:16.720 --> 00:50:20.070
ich historii, nie zmienimy ich historii rodzinnej, nie

00:50:20.080 --> 00:50:24.150
zmienimy ich przeżyć, ich emocji. No trochę empatii, to jest właśnie

00:50:24.160 --> 00:50:28.750
słowo klucz. Tutaj Kamil wygrał tę debatę tym słowem zdecydowanie.

00:50:28.780 --> 00:50:32.400
Zamiast wizerunek empatia. 
Ale ja uważam, że

00:50:32.410 --> 00:50:34.070
ten wizerunek też jest w stanie

00:50:34.270 --> 00:50:34.920
czemuś pomóc.

00:50:34.930 --> 00:50:35.120
Ok, 

00:50:35.130 --> 00:50:40.020
ja się tutaj z tobą, pani Karolino, zgadzam, ale jest jedna

00:50:40.030 --> 00:50:46.060
rzecz. Uważam, że wizerunek pomaga temu, żebyśmy jako

00:50:46.070 --> 00:50:46.730
kraj

00:50:47.760 --> 00:50:50.830
byli dobrze widziani przez innych. Ale przez to, umówmy się,

00:50:50.840 --> 00:50:54.390
polityka, gdzieś tam się dzieje, w różnych kuluarach, to co

00:50:54.400 --> 00:50:55.430
się załatwia.

00:50:55.620 --> 00:50:56.590
To jest ulubione słowo

00:50:56.600 --> 00:50:58.950
chyba polityków. Załatwia się, to się załatwia

00:50:58.960 --> 00:51:00.230
w kuluarach, gdzieś tam.

00:51:00.960 --> 00:51:06.850
Kiedy się kogoś lubi i dobrze się, nie wiem, z nim rozmawia,

00:51:07.270 --> 00:51:11.690
to od razu jakiś, nie wiem, deal czy jakąś rozmowę jest łatwiej.

00:51:11.840 --> 00:51:14.720
Właśnie relacje międzyludzkie. 
Ale to już

00:51:14.730 --> 00:51:18.090
jest jakby marketing polityczny. To już nie jest naszą

00:51:18.100 --> 00:51:22.590
rolą. My musimy relacjonować, tutaj cały czas oddzielmy to.

00:51:22.600 --> 00:51:27.870
My relacjonujemy to, co ci politycy robią, czasami robią

00:51:27.880 --> 00:51:30.690
dobre rzeczy, czasami robią złe rzeczy. I to

00:51:31.770 --> 00:51:34.700
piszmy o tym, mówmy o tym. Relacjonujmy, tak.

00:51:37.180 --> 00:51:40.610
No dobrze, zostałam zganiona za wielokrotne użycie słowa

00:51:40.620 --> 00:51:42.160
wizerunek, ale i tak użyję.

00:51:42.170 --> 00:51:45.350
Myślę, że pani redaktor nie powinna tak tego odbierać. 
Ja zawsze

00:51:45.360 --> 00:51:47.610
wszystko biorę do siebie.

00:51:47.620 --> 00:51:49.130
Słuchajcie Państwo.

00:51:50.660 --> 00:51:52.950
Wykorzystaliśmy, wykorzystujemy te szanse?

00:51:52.960 --> 00:51:55.420
Te wojnę, znowu zło,

00:51:56.100 --> 00:52:00.240
dobro, które się dzieje w Polsce, bo naprawdę

00:52:01.030 --> 00:52:04.720
no jesteśmy w środku, tu mówię Państwu i pani Karolinie

00:52:04.730 --> 00:52:09.060
i Kasi Maderze i panu Waldemarowi. My z Kamilem jesteśmy

00:52:09.070 --> 00:52:13.350
w środku i my od wielu tygodni obserwujemy.

00:52:14.060 --> 00:52:19.090
budowę nowej wspólnoty de facto. My obserwujemy wspaniałe

00:52:19.100 --> 00:52:24.310
zachowania ludzi ponad podziałami partyjnymi, ponad poglądami,

00:52:24.320 --> 00:52:26.260
ponad opiniami.

00:52:26.970 --> 00:52:28.480
Pytanie. Kto

00:52:29.770 --> 00:52:34.680
może to zagospodarować? Jak to zagospodarować, żeby było

00:52:34.760 --> 00:52:38.320
z tego coś dobrego, żeby to się przekuło

00:52:38.330 --> 00:52:43.980
na wizerunek Polski na świecie? Żebyśmy tą wspólnotą byli

00:52:44.010 --> 00:52:44.580
nadal?

00:52:44.710 --> 00:52:46.560
Oczywiście wiem, że będą kłótnie.

00:52:46.570 --> 00:52:47.880
No wiem, no przecież się kłócimy

00:52:47.890 --> 00:52:52.520
zawsze. Takim jesteśmy narodem. No ale zaprzepaszczamy

00:52:52.530 --> 00:52:54.430
czy nie zaprzepaszczamy, panie redaktorze?

00:52:55.610 --> 00:53:02.430
No ja od 2016 roku uczestniczę stale w debatach

00:53:03.200 --> 00:53:09.370
na temat budowania dobrego wizerunku Polski za granicą.

00:53:10.310 --> 00:53:15.600
I muszę powiedzieć, że diagnoza chyba została postawiona

00:53:16.280 --> 00:53:18.030
bardzo prawidłowo.

00:53:18.720 --> 00:53:25.360
W mojej publicystyce ja bez ogródek mówię,

00:53:26.180 --> 00:53:30.080
nie dawajcie już nam żadnych diagnoz, dajcie nam narzędzia.

00:53:30.140 --> 00:53:34.670
Czyli lekarstwo po prostu? 
Tak.

00:53:34.680 --> 00:53:40.290
No lekarstwo. Wiemy jaka jest sytuacja, no to spróbujmy

00:53:40.300 --> 00:53:45.150
znaleźć jakieś punkty, żeby tą sytuację rozwiązać.

00:53:45.160 --> 00:53:47.310
Co zrobić konkretnie.

00:53:47.320 --> 00:53:48.780
No więc mamy.

00:53:49.500 --> 00:53:56.250
media w Stanach Zjednoczonych, polonijne. Te media polonijne

00:53:56.740 --> 00:54:01.590
należałoby w jakiś sposób powiązać ze sobą, żeby one zaczęły

00:54:01.760 --> 00:54:03.720
między sobą współpracować.

00:54:04.480 --> 00:54:06.660
Żeby tą 

00:54:07.060 --> 00:54:11.110
polską rację stanu prezentować. Ale jak na razie nikt jeszcze

00:54:11.120 --> 00:54:11.890
tego nie robi.

00:54:11.900 --> 00:54:15.300
Oprócz oprócz "Kuriera", który wpadł na pomysł

00:54:15.310 --> 00:54:18.970
no skoro jest najwięcej Amerykanów polskiego pochodzenia,

00:54:18.980 --> 00:54:23.190
bo 9 milionów i nie ma żadnego przekazu do nich. No to

00:54:23.200 --> 00:54:24.490
zróbmy ten przekaz.

00:54:24.500 --> 00:54:29.370
Myśmy to narzędzie zbudowali za własne pieniądze.

00:54:30.590 --> 00:54:35.250
No w tej chwili stoimy w takiej sytuacji, że potrzebujemy, żeby

00:54:35.260 --> 00:54:40.490
łapać ciągle zasięgi. No to potrzebujemy środków, ażeby te

00:54:40.500 --> 00:54:41.770
środki uruchomić,

00:54:41.780 --> 00:54:44.960
ponieważ ten projekt będzie finansowany przez Polonię

00:54:44.970 --> 00:54:49.790
amerykańską, na pewno. Ale żeby do niej dotrzeć, ten etap początkowy,

00:54:49.800 --> 00:54:52.730
potrzebujemy tych środków na 

00:54:52.760 --> 00:54:55.230
tym etapie początkowym.

00:54:55.260 --> 00:54:58.230
No i to jest taka zabawa.
Ale środków z Polski?

00:54:58.240 --> 00:55:00.920
W tej chwili tak.

00:55:00.970 --> 00:55:07.320
No bo, ponieważ mamy w Stanach Zjednoczonych

00:55:07.350 --> 00:55:10.840
mnóstwo milionerów, ale żeby do nich dotrzeć

00:55:11.630 --> 00:55:15.660
potrzebujemy pewnych środków, żeby dolecieć, załóżmy

00:55:15.670 --> 00:55:19.900
do Kalifornii, żeby wsiąść sobie w samolot,

00:55:19.910 --> 00:55:22.710
no to ktoś za to musi zapłacić fizycznie.

00:55:23.320 --> 00:55:26.720
Robimy to z własnych środków w tej chwili.

00:55:26.730 --> 00:55:32.660
Ale to tak, jak mówię, jeśli chcemy to robić profesjonalnie,

00:55:32.670 --> 00:55:38.810
no to musimy mieć jakieś oparcie, jakąś pomoc.

00:55:38.970 --> 00:55:43.030
No i to jest między innymi jedno z tych narzędzi.

00:55:43.040 --> 00:55:48.230
Nie jesteśmy żadnym wielkim medium jak BBC.

00:55:48.240 --> 00:55:53.240
Budujemy cały czas to medium. I w podobnej sytuacji jesteście

00:55:53.250 --> 00:55:54.280
w Izraelu.

00:55:54.360 --> 00:56:01.270
No i dobrze by było, żeby w każdym kraju strategicznym

00:56:01.280 --> 00:56:06.950
dla Polski były takie polskie media i żeby te media prezentowały

00:56:06.960 --> 00:56:11.950
właśnie ponadpartyjną polską rację stanu. To jest chyba no

00:56:11.990 --> 00:56:19.350
ważne z punktu widzenia strategii państwa. I wołamy. Wołamy.

00:56:19.360 --> 00:56:23.670
Jesteśmy tutaj.
To jest takie wołanie z Puszczy Białowieskiej.

00:56:24.370 --> 00:56:27.510
Tutaj chodzi nawet o to, żeby

00:56:28.410 --> 00:56:31.480
nie tyle, tak ja to widzę przynajmniej, nie tyle prezentować

00:56:31.490 --> 00:56:34.300
jakby, bo tak jak wspomniałam, nie jesteśmy jakby biuletynem

00:56:34.310 --> 00:56:38.040
informacyjnym o tym, w jaki sposób partia rządząca mówi o jakiejś

00:56:38.050 --> 00:56:42.000
sprawie. Tylko jesteśmy kwartalnikiem, który pisze

00:56:42.010 --> 00:56:46.980
o sprawach Polonii szeroko rozumianej w Izraelu. Ale wydaje

00:56:46.990 --> 00:56:50.860
mi się też, że czasem wystarczy, żeby na miejscu pojawiła się

00:56:50.870 --> 00:56:51.460
osoba 

00:56:51.470 --> 00:56:53.820
czy pojawili się dziennikarze, czy osoby, które potrafią w

00:56:53.830 --> 00:56:56.940
ogóle wytłumaczyć, o co chodzi w danym kraju. Bo czasem jest

00:56:56.950 --> 00:56:58.870
tak, że to niezrozumienie

00:56:58.920 --> 00:57:02.870
czy zaostrzona debata wynika, zresztą często się

00:57:02.880 --> 00:57:03.510
tak zdarza,

00:57:03.730 --> 00:57:06.870
ostatnio też właśnie w

00:57:06.880 --> 00:57:11.150
sprawie awantury wokół odzyskania mienia,

00:57:11.220 --> 00:57:14.330
kiedy po prostu nie do końca wokół ustawy, która po prostu

00:57:14.340 --> 00:57:16.750
nie została do końca zrozumiana, bo nie było osób, które mogłyby

00:57:16.760 --> 00:57:20.470
ją wytłumaczyć. I oczywiście ambasada gdzieś

00:57:20.480 --> 00:57:24.350
tam podejmowała spore wysiłki do tego, żeby jednak wytłumaczyć,

00:57:24.360 --> 00:57:28.310
że to jest jakaś tam ustawa w Polsce potrzebna, że tutaj jakby

00:57:28.540 --> 00:57:29.430
jest 

00:57:29.480 --> 00:57:32.270
taka, a nie inna sytuacja. Ale to zostało inaczej odebrane,

00:57:32.280 --> 00:57:35.510
bo nie było jakby za mało bezstronnych osób, w sensie dziennikarzy

00:57:35.520 --> 00:57:38.750
lokalnych, którzy by na tyle dobrze rozumieli rzeczywistość,

00:57:38.760 --> 00:57:40.970
żeby ją po prostu wytłumaczyć i powiedzieć o co chodzi.

00:57:41.220 --> 00:57:44.070
Więc, czasem chyba też nie chodzi o

00:57:44.080 --> 00:57:48.890
to, żeby jakby forsować polską rację stanu.

00:57:48.900 --> 00:57:52.380
W tym sensie, taki jest nasz obowiązek, ale po prostu być i być

00:57:52.390 --> 00:57:56.150
w stanie wytłumaczyć o co tym Polakom chodzi. I czasem tego brakuje.

00:57:56.180 --> 00:57:59.350
W Izraelu przynajmniej widzę, że tego brakuje. Na początku

00:57:59.360 --> 00:57:59.810
kryzysu,

00:57:59.870 --> 00:58:03.800
kiedy widziałam, że reporterzy jeździli i relacjonowali,

00:58:03.810 --> 00:58:06.620
widziałam taki trochę brak zrozumienia dla sytuacji

00:58:06.630 --> 00:58:10.500
w ogóle w Ukrainie. Dla sposobu myślenia ludzi.

00:58:10.750 --> 00:58:13.260
I to były takie drobne rzeczy, gdzie właśnie bardzo się

00:58:13.270 --> 00:58:17.130
uwidaczniało to, że brakuje ludzi, którzy potrafią wyjaśnić

00:58:17.140 --> 00:58:19.740
jakąś rzeczywistość, która jest często dla ludzi na Bliskim

00:58:19.750 --> 00:58:21.430
Wschodzie, po prostu totalnie niezrozumiała.

00:58:21.440 --> 00:58:25.560
No bo oni jednak żyją w totalnie innej, jakby sytuacji,

00:58:25.570 --> 00:58:29.880
w totalnie innym konflikcie. Mają poczucie stałego zagrożenia

00:58:29.950 --> 00:58:33.550
na co dzień. I jakby zajmują ich zupełnie inne tematy.

00:58:33.560 --> 00:58:36.620
Też media izraelskie nie zajmują się całym światem.

00:58:36.630 --> 00:58:38.810
Media izraelskie zajmują się światem głównie wtedy, kiedy

00:58:38.980 --> 00:58:41.050
coś się dzieje, albo kiedy jest jakiś antysemityzm.

00:58:41.060 --> 00:58:43.770
To jest wtedy ten temat, którym się bardzo interesują, zajmują.

00:58:43.780 --> 00:58:44.750
Tak naprawdę zajmują się sobą, prawda?

00:58:44.760 --> 00:58:47.990
Zajmują się Izraelem i sobą, no bo też taka

00:58:48.000 --> 00:58:50.880
jest sytuacja. No zagrożenie zewnętrzne, które jest w danym

00:58:50.890 --> 00:58:54.730
momencie na bieżąco, na co dzień. Ataki terrorystyczne

00:58:54.740 --> 00:58:58.010
to nie jest rzecz, o której możesz nie pisać.

00:58:58.020 --> 00:59:00.940
Pani Karolino, media w Polsce też zajmują się głównie sobą, zajmują

00:59:00.990 --> 00:59:01.770
się głównie Polską.

00:59:01.780 --> 00:59:04.780
Oddziały zagraniczne w bardzo wielu mediach zostały

00:59:04.790 --> 00:59:10.540
bardzo ukrócone.
Dotrzeć do czytelnika,

00:59:10.550 --> 00:59:13.160
który jest po prostu zainteresowany właśnie naszym polskim

00:59:13.170 --> 00:59:14.360
politycznym sosem.

00:59:14.560 --> 00:59:18.240
Ano właśnie. Ale proszę zobaczyć, co się wydarzyło w związku

00:59:18.250 --> 00:59:19.360
z wojną na Ukrainie.

00:59:19.370 --> 00:59:24.300
Okazało się, że nawet na wojnę do Ukrainy pojechało

00:59:24.370 --> 00:59:26.640
mało, niewielu polskich dziennikarzy.

00:59:26.650 --> 00:59:31.720
Niewielu polskich fotoreporterów. Polscy fotografowie

00:59:31.900 --> 00:59:36.610
okazało się, pracują dla zagranicznych redakcji, a nie nie dla

00:59:36.620 --> 00:59:39.540
polskich na tym konflikcie. Więc, my

00:59:41.120 --> 00:59:44.120
tak mogę to powiedzieć po 20 latach pracy w tym zawodzie,

00:59:44.130 --> 00:59:47.980
my jesteśmy naprawdę w polskim dziennikarstwie bardzo 

00:59:47.990 --> 00:59:51.260
polskocentryczni i skupieni na tym własnym sosie, na tym

00:59:51.270 --> 00:59:56.560
co się u nas dzieje, na tej wojence, która trwa na pewno od 2010 roku

00:59:56.570 --> 00:59:59.810
I na tym się

01:00:00.170 --> 01:00:04.740
skupiamy. Ale ja jeszcze chcę wrócić na chwilę d tego, co

01:00:04.750 --> 01:00:09.590
się dzieje po 24 lutego. Czy Państwa zdaniem

01:00:10.530 --> 01:00:15.080
łatwiej dzięki tej wojnie i to dzięki robię w bardzo dużym cudzysłowie,

01:00:15.090 --> 01:00:19.590
dzięki tej wojnie łatwiej docierać z polskimi tematami, łatwiej

01:00:19.600 --> 01:00:23.680
docierać z tym, co się tutaj u nas dzieje 

01:00:24.770 --> 01:00:27.890
do świata? Pani redaktor Kasia Madera.

01:00:28.200 --> 01:00:29.690
Czy to nie ma znaczenia?

01:00:30.720 --> 01:00:33.690
Czy coś się zmieniło, czy nie?

01:00:33.720 --> 01:00:39.030
Zachodnie media, w Stanach jeszcze bardziej, ale zachodnie

01:00:39.040 --> 01:00:44.370
media raczej patrzą na Stany, w tamtą stronę. Co się dzieje

01:00:44.380 --> 01:00:49.630
w Niemczech, wybory, takie rzeczy, Francja jak Macron wygrał. Oczywiście,

01:00:49.640 --> 01:00:54.690
wybory bardzo ważne. Teraz będzie szczyt NATO w Madrycie, to jest

01:00:54.720 --> 01:01:00.750
bardzo ważne. Ale takie takie dzienne, polityczne

01:01:00.820 --> 01:01:05.300
sosy jak Kamil mówił to jest bardzo trudno wytłumaczyć.

01:01:05.310 --> 01:01:09.160
Jak były te różne sprawy konstytucyjne w Polsce

01:01:09.170 --> 01:01:11.650
to było strasznie ciężko

01:01:11.950 --> 01:01:15.120
w krótkim czasie wytłumaczyć dla międzynarodowej i dlaczego

01:01:15.130 --> 01:01:15.800
to jest ważne.

01:01:15.810 --> 01:01:20.360
Dopiero Unia Europejska, jak te fundusze zatrzymała pocovidowskie

01:01:20.370 --> 01:01:24.580
też trudno wytłumaczyć, bo to całą historię

01:01:24.590 --> 01:01:28.100
trzeba wytłumaczyć. I tak, jak powiedziała pani redaktor,

01:01:28.430 --> 01:01:30.640
jest brak tych osób, którzy mogą,

01:01:30.840 --> 01:01:34.870
którzy, po prostu, trzymają oko na tym, co się tutaj w Polsce dzieje.

01:01:35.200 --> 01:01:40.410
I rozumieją i mogą to wytłumaczyć krótko i konsekwencje

01:01:40.420 --> 01:01:42.750
co to znaczy dla twojego kraju.

01:01:42.760 --> 01:01:45.990
 U nas w Wielkiej Brytanii na przykład

01:01:46.000 --> 01:01:50.650
wszystko było o Brexicie. I jak w Warszawie

01:01:50.660 --> 01:01:54.020
były skłócenia, ale może nieporozumienia 

01:01:54.030 --> 01:01:56.030
z Brukselą

01:01:56.040 --> 01:01:58.710
to od razu Londyn ciekawy: "a co się dzieje w Warszawie?".

01:01:58.770 --> 01:01:59.710
"Co się dzieje w Warszawie?".

01:01:59.980 --> 01:02:01.030


01:02:01.110 --> 01:02:04.040
Wszystkie media każdego kraju po prostu patrzą w siebie.

01:02:04.390 --> 01:02:07.770
Dla mnie jest ważne jako osoby polskiego pochodzenia, żeby

01:02:07.780 --> 01:02:13.500
zawsze mieć to oko, to czujność co się dzieje w Polsce. I tłumaczyć

01:02:13.510 --> 01:02:14.320
te relacje.

01:02:14.330 --> 01:02:15.100


01:02:15.940 --> 01:02:20.570
To, co się dzieje z Ukrainą i te uchodźcy, jak to Polacy

01:02:20.620 --> 01:02:21.680
otworzyli te drzwi?

01:02:22.640 --> 01:02:27.110
że mam kontakty, że znam ludzi, to ja mogę potem pokazać, jak

01:02:27.140 --> 01:02:31.090
na przykład Lublin, ostatnio byłam, jak Lublin otworzył, pomaga,

01:02:31.100 --> 01:02:34.370
jak szpital, jak pewien profesor naprawdę pomaga dzieciom

01:02:34.380 --> 01:02:35.170
z Ukrainy

01:02:35.520 --> 01:02:41.130
uleczyć ich. Są niesamowicie ciężko uchronieni, ale

01:02:42.000 --> 01:02:48.210
jest trudno.
Trudno.
Jest, trudno. Ja dyplomatycznie powiem,

01:02:48.220 --> 01:02:48.570
jest trudno.

01:02:48.580 --> 01:02:52.070
Ja myślę, że pani redaktor się ze mną zgodzi, że nawet u nas w Polsce

01:02:52.080 --> 01:02:56.320
jest trudno wytłumaczyć polskiemu czytelnikowi, widzowi

01:02:56.370 --> 01:02:57.680
właśnie kwestie konstytucyjne.

01:02:57.690 --> 01:02:59.300
Te wszystkie sądownictwo i tak dalej.

01:02:59.310 --> 01:03:02.110
Dopiero, jak ludzie wyszli na ulicę, prawda?

01:03:02.120 --> 01:03:05.950
Mogę Państwu opowiedzieć anegdotę, kiedy tłumy

01:03:05.980 --> 01:03:10.300
w 2017 roku, tłumy ludzi protestowały

01:03:10.310 --> 01:03:13.070
przeciwko reformie sądownictwa w dużych miastach

01:03:13.100 --> 01:03:15.380
Polski internet

01:03:16.130 --> 01:03:20.260
żył swoim życiem. I najczęściej sprawdzaną informacją 

01:03:20.270 --> 01:03:24.720
w internecie polskim nie była sytuacja w sądownictwie, tylko

01:03:24.730 --> 01:03:25.180
uwaga:

01:03:25.370 --> 01:03:30.660
cena masła osełkowego. To interesowało obywateli, no podstawy,

01:03:30.670 --> 01:03:35.480
życie, codzienność, a nie wolne sądy, nie reforma

01:03:35.490 --> 01:03:40.110
sądownictwa. Ale myślę, że nasza w tym głowa, nasza rola, żeby

01:03:40.120 --> 01:03:43.880
informować, żeby opowiadać, żeby przedstawiać różne opinie,

01:03:43.890 --> 01:03:45.920
bo nie opiniować. Dla mnie

01:03:46.090 --> 01:03:52.000
wzorem jest tym BBC. I ta bezstronność i ta obiektywność. Natomiast,

01:03:54.780 --> 01:03:58.530
zastanówmy się, czy ten wizerunek Polski w kontekście wojny.

01:03:58.540 --> 01:03:59.430
Nie, to nie jest pytanie.

01:03:59.440 --> 01:04:03.050
To jest podsumowanie, ten wizerunek Polski w kontekście 

01:04:03.060 --> 01:04:07.510
wojny też powinien leżeć tu w naszych dziennikarskich 

01:04:07.520 --> 01:04:08.620
sercach, czy też nie.

01:04:09.320 --> 01:04:14.230
Bardzo Państwu dziękuję. Gratuluję nagrody. Podkreślam

01:04:14.240 --> 01:04:17.930
to dla mnie zaszczyt, to zaszczyt dla Press Clubu Polskiego,

01:04:17.940 --> 01:04:21.930
że przyjęliście Państwo tę nagrodę, że przyjechaliście z całego

01:04:21.940 --> 01:04:23.230
świata. I z Warszawy.

01:04:23.760 --> 01:04:29.530
Karolina Przeworska-Adered, Kamil Turecki, Kasia

01:04:29.540 --> 01:04:32.890
Madera, Waldemar Bieniecki, Magdalena Rigamonti.

01:04:33.120 --> 01:04:37.310
I bardzo Państwu dziękuję. Dziękuję gdańszczanom, dziękuję

01:04:37.360 --> 01:04:39.310
widzom Onetu. Dziękuję

01:04:39.810 --> 01:04:44.300
świętej pamięci profesorowi Jerzemu Limonowi za ten piękny

01:04:44.330 --> 01:04:47.320
Szekspirowski teatr w sercu Gdańska.

01:04:48.470 --> 01:04:50.060
Do zobaczenia, mam nadzieję.