WEBVTT 00:00:15.410 --> 00:00:18.100 Marek Wałuszko, Witam Serdecznie w programie "Wszystkie strony Miasta". 00:00:18.110 --> 00:00:20.970 Dziś moim gościem jest ksiądz Ireneusz Bradtke. 00:00:21.210 --> 00:00:25.800 Witam Serdecznie, Proboszcz Parafii pod wezwaniem Wniebowzięcia 00:00:25.810 --> 00:00:29.870 Najświętszej Marii Panny w Gdańsku, czyli Bazyliki Mariackiej. 00:00:29.970 --> 00:00:30.730 Witam Panie redaktorze, 00:00:30.780 --> 00:00:35.470 Witam wszystkich, którzy oglądają ten program. 00:00:35.500 --> 00:00:41.230 13 stycznia, cztery lata temu doszło do tragedii 00:00:41.240 --> 00:00:43.480 do zamachu na prezydenta Gdańska w centrum miasta. 00:00:44.620 --> 00:00:48.050 To była niedziela. Tak i to był teren mojej parafii. 00:00:48.280 --> 00:00:50.530 Dokładnie. Jak ksiądz pamięta tę niedzielę? 00:00:51.300 --> 00:00:52.740 Czy to była zwykła niedziela? 00:00:53.370 --> 00:00:55.540 00:00:55.590 --> 00:00:58.520 Czy jednak te niedziele zapamięta 00:00:58.530 --> 00:01:04.040 ksiądz na długo? To był dzień, wiadomo jak dla nas zawsze pełen 00:01:04.050 --> 00:01:04.540 pracy. 00:01:05.630 --> 00:01:10.370 Bo to niedziela dla księdza to jest intensywna posługa duszpasterska. 00:01:11.050 --> 00:01:14.800 Tego wieczoru siedziałem przed telewizorem, już po wieczornym 00:01:14.810 --> 00:01:20.160 nabożeństwie i spoglądałem, co się dzieje w Gdańsku i właśnie 00:01:20.170 --> 00:01:21.040 widziałem to 00:01:22.040 --> 00:01:25.600 poprzez przekaz telewizyjny, co się dokonało i wtedy zadzwonił 00:01:25.610 --> 00:01:26.340 do mnie kolega. 00:01:26.850 --> 00:01:30.010 Ja myślałem sobie, że tak naprawdę to tylko jakieś zranienie, 00:01:30.040 --> 00:01:31.950 tak na początku, a kolega do mnie dzwoni 00:01:32.910 --> 00:01:37.250 z zagranicy i mówi: "Ty słuchaj, ale to chyba jest coś poważnego, 00:01:37.260 --> 00:01:42.420 ja to tak odbieram". Więc mówię: "No dobra, to jadę szukać, w którym 00:01:42.430 --> 00:01:44.440 szpitalu Pawła znajdę". 00:01:44.450 --> 00:01:45.850 To był taki 00:01:46.580 --> 00:01:50.790 naprawdę bardzo długi dzień, bo on się skończył następnego dnia. 00:01:51.590 --> 00:01:58.440 Dziś około godziny trzynastej czternastej, miał on kilka chwil pełnych 00:01:59.440 --> 00:02:02.050 wstrząsu, kilka chwil pełnych nadziei, 00:02:02.940 --> 00:02:06.290 ale komunikat, który został właściwie przedstawiony nam. 00:02:07.140 --> 00:02:10.160 Mówię nam, bo to był Piotr Adamowicz i ja. 00:02:11.010 --> 00:02:15.180 Kiedy przyszedł lekarz i mówi, że pora pojechać po rodziców, 00:02:15.330 --> 00:02:16.300 to było już rano. 00:02:17.670 --> 00:02:20.350 To już był jednoznaczne, że tak naprawdę 00:02:21.160 --> 00:02:25.360 Paweł już ma te ostatnie minuty przed sobą, oni są bezradni. 00:02:26.270 --> 00:02:32.640 Byliście blisko z prezydentem Gdańska, bo mówi ksiądz Paweł 00:02:33.280 --> 00:02:36.310 o prezydencie Gdańska. Czyli rozumiem, że łączyły was takie relacje 00:02:36.320 --> 00:02:36.630 00:02:36.640 --> 00:02:40.110 przyjacielskie, koleżeńskie to nie były tylko relacje proboszcza 00:02:40.120 --> 00:02:41.430 z prezydentem miasta? 00:02:41.540 --> 00:02:46.150 My znaliśmy się już tak naprawdę od początku lat dziewięćdziesiątych. 00:02:47.290 --> 00:02:50.880 Zwłaszcza wtedy, kiedy on jeszcze był przewodniczącym Rady 00:02:50.890 --> 00:02:52.040 Miasta Gdańska. 00:02:52.890 --> 00:02:58.640 Gdy prezydentem był pan Posadzki. To on wtedy pamiętam, 00:02:58.670 --> 00:03:00.700 ja w dziewięćdziesiątym trzecim roku zostałem dyrektorem 00:03:00.710 --> 00:03:03.180 Caritas i kiedyś spotkałem Pawła 00:03:04.130 --> 00:03:08.320 jak przychodził do Arcybiskupa Gocłowskiego z grupą 00:03:09.300 --> 00:03:11.670 Niemców okazało się brameńczyków 00:03:13.010 --> 00:03:17.070 i zaproszono mnie wtedy i wtedy pojawiła się myśl, aby 00:03:17.100 --> 00:03:18.990 skorzystać z doświadczeń 00:03:19.940 --> 00:03:25.970 I nawiązać również po lini partnerstwa Gdańsk, Brema. 00:03:26.360 --> 00:03:30.030 Takie partnerstwo między organizacją charytatywną, jaką 00:03:30.040 --> 00:03:35.000 było Arbeiterwohlfahrt Brema i Caritas Gdańsk i tu można powiedzieć 00:03:35.010 --> 00:03:40.210 że on wraz z Tadeuszem Gocłowski arcybiskupem, byli takimi 00:03:40.220 --> 00:03:45.440 ojcami chrzestnymi tej znajomości, która po kilku latach 00:03:45.450 --> 00:03:48.970 zaowocowała tym, że rozpoczęliśmy realizację wspólnego projektu, 00:03:48.980 --> 00:03:53.160 jakim jest Dom Opieki nad Osobami w Jesieni Życia na gdańskim 00:03:53.170 --> 00:03:54.860 Przymorzu przy ulicy Fromborskiej. 00:03:55.960 --> 00:03:58.920 Tej nocy tragicznej, nocy oczekiwania 00:03:59.630 --> 00:04:03.020 mówił ksiądz o takich momentach, w których 00:04:03.710 --> 00:04:08.020 były momenty bolesne, chwile bolesne, ale też chwilę nadziei. 00:04:08.450 --> 00:04:12.260 Co to były za chwilę nadziei? Najbardziej takim 00:04:12.470 --> 00:04:15.490 przerażającym dla mnie osobiście i pewnie na długo pozostanie 00:04:16.510 --> 00:04:19.530 w pamięci ta scena, kiedy na prośbę 00:04:20.500 --> 00:04:26.790 rodziny wpuszczono mnie na salę operacyjną, gdzie lekarze 00:04:26.800 --> 00:04:28.310 z całym personelem medycznym 00:04:29.060 --> 00:04:34.100 walczyli o życie Pawła. Abym udzielił Pawłowi sakramentów świętych. 00:04:35.300 --> 00:04:39.250 Zarówno rozgrzeszenia, jak i namaszczenie chorych. 00:04:40.080 --> 00:04:44.420 To był bardzo przerażający widok. 00:04:44.450 --> 00:04:48.000 Kilkanaście osób na sali operacyjnej uwijających się jak mogą, 00:04:49.000 --> 00:04:50.870 Paweł w rozciętym garniturze. 00:04:52.660 --> 00:04:53.950 00:04:54.980 --> 00:04:56.380 To na pewno ta scena 00:04:57.230 --> 00:05:02.140 na zawsze pozostanie, ale później te takie komunikaty, 00:05:02.150 --> 00:05:05.970 że jednak drgnęło, jednak coś idzie w dobrą stronę. 00:05:06.840 --> 00:05:12.510 Bo te informacje, na które wszyscy czekali za drzwiami sali 00:05:12.520 --> 00:05:13.430 operacyjnej, 00:05:13.440 --> 00:05:17.310 one napływały i napływały raz takie bardziej optymistyczne, 00:05:17.980 --> 00:05:22.190 drugi raz coraz bardziej pesymistyczne. Im wcześniejszy poranek 00:05:22.200 --> 00:05:22.470 był, 00:05:23.610 --> 00:05:26.380 tym te informacje już były coraz trudniejsze. 00:05:28.180 --> 00:05:30.360 00:05:31.990 --> 00:05:36.000 Czy do tego musiało dojść? W ten sposób może zadam pytanie, żeby 00:05:36.010 --> 00:05:41.560 nie wchodzić w kręgi takie już procesowe, ale wiadomo, kto trzymał 00:05:41.570 --> 00:05:42.000 nóż, 00:05:42.630 --> 00:05:46.080 który ugodził w serce prezydenta Gdańska, 00:05:46.090 --> 00:05:51.960 ale czy gdzieś w tle tego noża nie było nienawiści, która była 00:05:51.970 --> 00:05:55.540 obecna w takiej przestrzeni miejskiej, którą dostrzegaliśmy. 00:05:55.550 --> 00:05:57.160 Czy może ksiądz widzi to inaczej? 00:05:57.210 --> 00:05:57.700 Czy to 00:05:58.270 --> 00:06:00.050 co zabiło Pawła Adamowicza. 00:06:00.060 --> 00:06:03.660 to nie była przypadkiem nienawiść? Ja powiem tak, Paweł był 00:06:03.670 --> 00:06:04.520 człowiekiem 00:06:05.460 --> 00:06:07.120 o wyrobionych poglądach. 00:06:07.870 --> 00:06:09.230 Zarówno wtedy, kiedy 00:06:09.910 --> 00:06:12.230 zajmował się działalnością konspiracyjną, 00:06:13.260 --> 00:06:18.450 jak i wtedy, kiedy podjął się służby na rzecz samorządu 00:06:19.490 --> 00:06:23.780 i kiedy przejął już władzę jako prezydent no był bardzo wyrazisty 00:06:23.790 --> 00:06:30.080 w swoich poglądach i tu on dawał wyraźne znaki, że 00:06:30.570 --> 00:06:34.040 trzeba być otwartym zarówno na mieszkańców Gdańska, jak i to 00:06:34.050 --> 00:06:35.740 wszystko, czym żyje miasto Gdańsk, 00:06:35.750 --> 00:06:39.290 czym żyją gdańszczanie i gdańszczanki i to na pewno wśród wielu 00:06:39.300 --> 00:06:44.080 ludzi budziło różnego rodzaju kontrowersje. Mimo że sam siebie 00:06:44.090 --> 00:06:49.180 określał jako konserwatysta, gdy chodzi o polityke, jako 00:06:49.590 --> 00:06:55.660 katolika, jako męża, ojca, Polaka to jednak wśród niektórych 00:06:55.670 --> 00:07:00.640 osób budziło to kontrowersje, bo te jego działania pochylania 00:07:00.650 --> 00:07:05.380 się nad różnego rodzaju grupami, które w przestrzeni miejskiej 00:07:05.390 --> 00:07:06.040 się jawiły. 00:07:06.050 --> 00:07:11.320 czasami były takie trudne do zrozumienia. A on jednak odczuwał 00:07:11.330 --> 00:07:14.900 w tym wszystkim funkcję, którą ma spełnić 00:07:14.910 --> 00:07:17.570 jako prezydent wszystkich gdańszczan i gdańszczanek. 00:07:17.890 --> 00:07:22.300 Ja nie wiem, wydaje mi się ta sytuacja, to jest podwójny 00:07:22.350 --> 00:07:26.030 dramat po pierwsze z tego powodu, że zginął człowiek. 00:07:27.060 --> 00:07:32.810 Zginął urzędujący prezydent miasta, po drugie został zburzony 00:07:32.820 --> 00:07:37.250 mir pokoju, święta radości, święta pomagania, jakim jest 00:07:37.260 --> 00:07:40.610 finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, bo to się wydarzyło 00:07:40.620 --> 00:07:43.930 właśnie w czasie finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. 00:07:43.940 --> 00:07:47.590 Wtedy, kiedy to światełko pełne nadziei ma lecieć do nieba, 00:07:47.600 --> 00:07:52.030 u nas piorun uderzył, można by powiedzieć na scenę, gdzie 00:07:52.760 --> 00:07:58.450 zostaje zabity prezydent miasta Gdańska, który mówi o wdzięczności 00:07:58.460 --> 00:07:59.550 za pomaganie innym. 00:08:00.590 --> 00:08:04.580 Ja nie szukam tutaj podtekstu, kto jest winny, kto się do tego 00:08:04.590 --> 00:08:08.420 przyczynił, ale myślę, że Paweł ostatnie miesiące, żeby nie 00:08:08.430 --> 00:08:11.280 powiedzieć ostatnie lata nie miał łatwo, gdy chodzi o przestrzeń 00:08:11.290 --> 00:08:11.920 publiczną. 00:08:12.700 --> 00:08:17.650 Atakowano go, posądzano o różnego rodzaju rzeczy i być może to 00:08:17.680 --> 00:08:21.170 na przestrzeni tych wszystkich przekazów również znalazło 00:08:21.180 --> 00:08:21.620 gdzieś 00:08:22.390 --> 00:08:25.900 umocowanie do tego, że ktoś jednak 00:08:27.210 --> 00:08:31.820 na tym punkcie, doszedł do pewnego punktu krytycznego i dokonał 00:08:31.830 --> 00:08:35.900 takiego strasznego czynu, bo co do tego nie ma żadnej wątpliwości. 00:08:36.200 --> 00:08:40.160 Zrobił to pan Stefan, który rzeczywiście zabił Pawła. 00:08:41.210 --> 00:08:46.800 Czy łatwo było przygotować pogrzeb zamordowanego prezydenta 00:08:46.810 --> 00:08:47.440 Gdańska? 00:08:48.030 --> 00:08:52.480 Nie myślę tutaj o samej logistyce i o tych sprawach, które są 00:08:52.490 --> 00:08:54.890 związane zazwyczaj z przygotowywaniem pogrzebu, czyli 00:08:55.960 --> 00:09:01.180 mszą, pochówkiem, ale towarzyszył temu pewien kontekst, 00:09:01.190 --> 00:09:05.840 też polityczny osoby z różnych... 00:09:05.850 --> 00:09:09.050 powiedzmy zwalczających się opcji politycznych, przyjechały 00:09:09.060 --> 00:09:13.210 wówczas do Bazyliki Mariackiej były uczestnikami 00:09:13.220 --> 00:09:14.030 tego pogrzebu. 00:09:14.040 --> 00:09:16.210 Czy to było trudne wyzwanie, żeby 00:09:19.580 --> 00:09:20.600 umiejętnie 00:09:21.340 --> 00:09:25.990 przygotować tę uroczystość? Ja powiem tak, na pewno w tym całym 00:09:26.000 --> 00:09:28.310 dramacie to Paweł miał pogrzeb 00:09:29.260 --> 00:09:35.800 królewski. Bo to trzeba przyznać, że cały świat 00:09:35.830 --> 00:09:39.180 polityki, osób ważnych w tym kraju 00:09:40.170 --> 00:09:46.710 przybył na jego pogrzeb i wszyscy znaleźli czas i to było wydarzenie 00:09:46.720 --> 00:09:48.320 na pewno bardzo podniosłe 00:09:49.300 --> 00:09:52.610 i tutaj nie było podziałów, że jest taki czy siaki z tej opcji 00:09:52.620 --> 00:09:53.430 czy z innej opcji. 00:09:53.660 --> 00:09:58.010 Tym bardziej, że Paweł na końcu swojej drogi życiowej tej politycznej 00:09:58.020 --> 00:10:01.310 wybrał Wszystko dla Gdańska, czyli wyszedł właściwie z partii 00:10:01.320 --> 00:10:02.090 politycznych 00:10:02.840 --> 00:10:06.190 działał jako samorządowiec, a tu się okazuje, że wszyscy 00:10:06.200 --> 00:10:09.770 przedstawiciele... Moim zdaniem na pewno to nie było łatwe. 00:10:09.780 --> 00:10:12.060 Na pewno politycznie było to bardzo trudne. 00:10:12.790 --> 00:10:15.050 Ja raz jeszcze powiem, że 00:10:15.940 --> 00:10:21.110 cały ciężar właściwie organizacji i pogodzenia, kto jakie 00:10:21.120 --> 00:10:25.810 miejsce, gdzie w Bazylice to wszystko dopełniły poszczególne 00:10:25.820 --> 00:10:28.510 służby państwa, jak i służby miejskie. 00:10:28.920 --> 00:10:33.130 Ja tym się nie zajmowałem i mimo że do dzisiaj mam różnego 00:10:33.140 --> 00:10:37.750 z uwagi o tą piątą ławkę dla Prezydenta czy dla pana Premiera, 00:10:38.050 --> 00:10:41.130 to jednak to było wszystko ustalone zarówno przez kancelarię 00:10:41.140 --> 00:10:44.450 pana prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, pana Premiera, 00:10:44.460 --> 00:10:47.330 jak i Komitet organizacyjny ze strony Miasta Gdańska, 00:10:47.720 --> 00:10:52.810 ale do dzisiaj mnie w tej kwestii niektórzy szczypią, że to nie tak. 00:10:52.840 --> 00:10:56.590 Natomiast, ja się bardzo cieszę, że wszyscy byli na tym pogrzebie, 00:10:56.600 --> 00:10:58.030 bo Paweł na to zasłużył. 00:10:58.040 --> 00:11:01.030 On naprawdę był oddany dla Gdańska i dla Polski. 00:11:01.580 --> 00:11:06.650 A jak z wyborem miejsca pochówku? Prezydent spoczywa w kaplicy. 00:11:07.340 --> 00:11:11.730 Świętego Marcina. 00:11:11.760 --> 00:11:13.530 Czy to był wybór oczywisty od razu? 00:11:13.540 --> 00:11:16.810 Czy tutaj też, no jakoś dochodziliście do porozumienia z różnymi 00:11:16.820 --> 00:11:17.490 stronami? 00:11:17.500 --> 00:11:19.650 Kiedy wieczorem zadzwoniła do mnie Magda, 00:11:20.380 --> 00:11:24.800 żona Pawła Adamowicza z takim zapytaniem. Czy jest taka możliwość, 00:11:25.300 --> 00:11:28.880 aby Paweł został pochowany w Bazylice Mariackiej? 00:11:30.030 --> 00:11:34.180 Rozpocząłem w tym kierunku działania i kiedy następnego 00:11:34.190 --> 00:11:34.770 dnia rano 00:11:35.520 --> 00:11:39.030 poszedłem z tą prośbą do ówczesnego metropolity gdańskiego 00:11:39.040 --> 00:11:40.890 księdza Arcybiskupa Sławoja Leszka Głódzia. 00:11:41.270 --> 00:11:44.450 To miałem przygotowany już... tak, jak to zwyczajowo się robi... 00:11:45.100 --> 00:11:48.680 konkretne propozycje po to, aby nie szukać tylko aby decyzja 00:11:48.690 --> 00:11:49.730 została podjęta. 00:11:50.160 --> 00:11:53.330 Tu były dwie takie możliwości 00:11:54.070 --> 00:11:58.650 uwzględniające to, że po pierwsze Paweł chciał być skremowany 00:11:58.660 --> 00:12:03.160 i to już od razu na sam początku Magda deklarowała, że tak ma być. 00:12:04.040 --> 00:12:08.390 A z drugiej strony, żeby nie naruszyć bryły zabytkowej Kościoła 00:12:08.400 --> 00:12:13.080 Mariackiego, więc tylko te, tak zwane naturalne wnęki mogły 00:12:13.090 --> 00:12:16.820 posłużyć do tego, aby tam umieścić urnę z prochami pana Prezydenta 00:12:17.580 --> 00:12:21.530 i ta przy Kaplicy Rajców okazała się. 00:12:22.210 --> 00:12:25.500 najbardziej właściwa, tak jakby do tego przygotowana wcześniej. 00:12:25.510 --> 00:12:29.560 To złocenie, które tam się odbyło... 00:12:29.590 --> 00:12:34.140 to jeszcze za czasów Świętej Pamięci księdza Infułata Bogdanowicza 00:12:34.810 --> 00:12:39.910 jako taka pewna artystyczna forma przekazu. To tak, jakby było 00:12:39.920 --> 00:12:41.880 przygotowane na to miejsce 00:12:41.890 --> 00:12:44.380 i tu, kiedy Arcybiskup Głódź wyraził zgodę. 00:12:45.100 --> 00:12:46.180 To ja się bardzo ucieszyłem. 00:12:46.190 --> 00:12:50.800 Co prawda on proponował, aby podobnie jak z pochówkiem Świętej 00:12:50.810 --> 00:12:54.720 Pamięci Marszałka Macieja Bażyńskiego, odbył on się w trumnie. 00:12:55.400 --> 00:13:01.060 To jednak, ja od razu mówiłem, że rodzina jednak niech ona zadecyduje. 00:13:01.820 --> 00:13:02.970 To miejsce 00:13:02.980 --> 00:13:06.610 myślę, że jakby czekało na Pawła. Tym bardziej przypomnę, że 00:13:06.620 --> 00:13:13.030 Bazylika Mariacka ma w swych murach wielu burmistrzów i 00:13:13.040 --> 00:13:14.450 znamienitych gdańszczan. 00:13:15.130 --> 00:13:17.900 Rajców gdańskich, którzy są tam pochowani. 00:13:17.910 --> 00:13:19.920 Dlatego Paweł, tak jakby do tego 00:13:20.610 --> 00:13:24.110 do tego grona został dołączony, a 00:13:25.110 --> 00:13:28.500 osoby, które przychodzą, a przychodzą do nas różne osoby nie 00:13:28.510 --> 00:13:33.540 tylko wierzące, a z kraju i z zagranicy... To szukają tego miejsca 00:13:33.550 --> 00:13:33.970 i 00:13:34.990 --> 00:13:38.220 jedni krócej, drudzy dłużej w zadumie. 00:13:38.330 --> 00:13:41.850 Nie wiem czy w modlitwie, czy tylko w takiej medytacji, 00:13:41.890 --> 00:13:44.630 zatrzymaniu pochylają się nad tym miejscem. 00:13:45.290 --> 00:13:50.680 Niektórzy do dzisiaj różnie reagują na to, a to jest owoc tego 00:13:50.690 --> 00:13:53.400 może odpowiedzi na pytanie, które kiedyś został też przed 00:13:53.410 --> 00:13:55.120 pana postawione, jak ludzie reagują? 00:13:55.150 --> 00:13:55.960 Oceniają to. 00:13:56.710 --> 00:14:00.800 Myślę, że atmosfera czasami ta medialna, ona się udziela poszczególnym 00:14:00.810 --> 00:14:05.680 osobom, choć pamiętam jeden moment. Ale co? Ludzie, którzy przychodzą 00:14:05.690 --> 00:14:09.460 do kaplicy, jakoś nie wiem... nie okazują szacunku? Nie, to nie że 00:14:09.470 --> 00:14:12.500 nie okazują szacunku, ale czasami przychodzą albo szukają 00:14:12.510 --> 00:14:14.660 proboszcza, żeby wyrazić swoją dezaprobatę. 00:14:16.160 --> 00:14:18.400 Są to sporadyczne osoby, 00:14:19.110 --> 00:14:23.820 ale one są, nie możemy o tym zapominać, że ten wielogłos jest... 00:14:24.370 --> 00:14:29.800 Co ksiądz mówi wtedy tym osobom? Staram się łagodnie to wytłumaczyć, jaka jest tradycja Gdańska 00:14:30.350 --> 00:14:31.600 i podobnie tłumaczę 00:14:31.610 --> 00:14:38.340 zresztą myślę, że tak samo jak powstałe, choćby niedawno... 00:14:38.350 --> 00:14:41.260 taki panteon, w którym chowają, jakim jest świątynia Opatrzności 00:14:41.270 --> 00:14:47.480 Bożej w Warszawie. Ona też skupia tam w swoich podziemiach 00:14:47.510 --> 00:14:52.720 pochówek wielu najbardziej różnych postaci, więc my mamy gdańską 00:14:52.730 --> 00:14:54.830 swoją tradycję i 00:14:54.960 --> 00:14:55.700 z jednej strony, 00:14:56.370 --> 00:15:01.160 na pewno trzeba ją uszanować i trzeba ludzi do tego przekonywać. 00:15:01.890 --> 00:15:05.480 Jeszcze raz, nawiążę tylko do jednej rzeczy i na pewno 00:15:05.530 --> 00:15:06.240 00:15:07.520 --> 00:15:09.750 obecność Pawła w Bazylice 00:15:10.480 --> 00:15:15.250 podkreśla cały przekaz swego życia, który oddał. On zresztą to 00:15:15.260 --> 00:15:17.670 w książce swojej bardzo ładnie opisał. 00:15:17.800 --> 00:15:22.910 Przyznał się i do wiary i do kościoła i do tradycyjnych 00:15:22.920 --> 00:15:23.610 wartości. 00:15:23.620 --> 00:15:26.990 Do tego wszystkiego się przyznał, a kiedy spełnił tak znamienitą 00:15:27.710 --> 00:15:32.640 misje w Gdańsku, zresztą na każdym kroku widać te jego osiągnięcia 00:15:33.010 --> 00:15:33.700 i zamysły. 00:15:33.710 --> 00:15:37.660 To tym bardziej krona miasta Gdańska jest miejscem właściwym, 00:15:37.690 --> 00:15:39.190 aby on tutaj spoczywał. 00:15:40.520 --> 00:15:41.880 Czekają nas uroczystości 00:15:41.890 --> 00:15:46.860 w najbliższy weekend. Na który już teraz zapraszamy, 00:15:46.890 --> 00:15:50.810 myślę tutaj o sobocie. W sobotę. 00:15:50.820 --> 00:15:55.270 to właśnie... tu niektórzy właśnie zastanawiają się, czy to 13, 00:15:55.280 --> 00:16:00.070 14 jak wybrać. Jest rocznica zamachu, który dokonał 00:16:00.080 --> 00:16:02.410 się na Targu Węglowym 00:16:02.940 --> 00:16:08.590 i jest rocznica śmierci Bazylika Mariacka będzie na pewno 00:16:08.600 --> 00:16:11.720 miejscem spotkania zarówno jednego, jak i drugiego dnia. 00:16:12.040 --> 00:16:14.230 Bo tam spoczywają prochy Pawła Adamowicza. 00:16:14.480 --> 00:16:18.170 Ja szczególnie zapraszam na rocznicę śmierci, bo to jest w tradycji 00:16:18.180 --> 00:16:22.510 chrześcijan katolików bardzo ważny dzień i w tym dniu, a jest 00:16:22.520 --> 00:16:26.410 to sobota zostanie odprawiona msza święta koncelebrowana 00:16:26.610 --> 00:16:29.770 o spokój duszy dla świętej pamięci prezydenta miasta Gdańska 00:16:29.780 --> 00:16:30.670 Pawła Adamowicza. 00:16:30.830 --> 00:16:34.910 O godzinie 18 także będzie to już niedzielna msza święta. 00:16:35.180 --> 00:16:36.710 Serdecznie na nią zapraszam. 00:16:36.720 --> 00:16:40.710 Myślę, że dar modlitwy, to jest dar pewnej wdzięczności, a zarazem 00:16:40.720 --> 00:16:42.050 takiej duchowej 00:16:42.110 --> 00:16:45.100 solidarności, która jest bardzo ważna i potrzebna. 00:16:46.330 --> 00:16:49.100 Czy śledzi ksiądz proces zabójcy? 00:16:50.260 --> 00:16:55.180 Staram się śledzić, choć budzi on we mnie duże emocje. 00:16:56.250 --> 00:16:58.430 Z tego powodu, że 00:16:59.520 --> 00:17:00.900 ja nie jestem prawnikiem. 00:17:01.610 --> 00:17:05.560 Ja nie znam się na tych różnego rodzaju kruczkach, zapytaniach. 00:17:05.670 --> 00:17:08.000 Co się dokonało na scenie, sam widziałem. 00:17:09.310 --> 00:17:13.460 Tutaj dochodzenie do prawdy, oczywistej prawdy jest czasami 00:17:13.470 --> 00:17:19.000 tak pokrętne i tak dalekie i długie, że taki zwykły człowiek 00:17:19.010 --> 00:17:19.640 jak ja. 00:17:19.690 --> 00:17:23.360 pewnie wielokrotnie zadaje sobie pytanie, czy to tak dużo 00:17:23.370 --> 00:17:28.290 czasu potrzeba, aby orzec w tak oczywistej sprawie. można poczuć 00:17:28.300 --> 00:17:28.880 się w tym wszystkim 00:17:28.890 --> 00:17:32.420 oczywiście zagubionym, ale patrząc na to z punktu widzenia 00:17:32.730 --> 00:17:36.900 takiego ludzkiego. czy w ogóle możliwe jest w takiej 00:17:36.910 --> 00:17:37.560 sytuacji, 00:17:38.450 --> 00:17:41.840 przebaczenie zabójcy? Bo to wydaje się 00:17:42.430 --> 00:17:46.020 to jest taki aksjomat 00:17:46.070 --> 00:17:47.440 chrześcijański, ale z drugiej strony, 00:17:48.070 --> 00:17:50.540 czy to jest takie po ludzku łatwe? 00:17:50.620 --> 00:17:55.270 Czy ksiądz na przykład, przebaczył temu człowiekowi? 00:17:55.280 --> 00:18:00.550 Ja powiem tak, na pewno tym, którzy największą trudność z tym 00:18:00.560 --> 00:18:04.640 mają, to są najbliższe osoby. Bo to by trzeba było zapytać zarówno 00:18:04.650 --> 00:18:10.300 rodziców, zapytać brata, zapytać żonę, córki jak one to odbierają 00:18:10.310 --> 00:18:11.600 w tym konkretnym wypadku. 00:18:11.610 --> 00:18:12.260 Na pewno 00:18:13.450 --> 00:18:18.740 staramy się wszyscy, aby dokonać pewnej realnej oceny, bo 00:18:18.750 --> 00:18:21.360 to, że pan Stefan zabił 00:18:22.410 --> 00:18:25.450 Pawła to jest oczywiste. Z jakich on to uczynił 00:18:25.460 --> 00:18:30.070 pobudek? Być może się dowiemy. Czy on był w pełni poczytalny, 00:18:30.080 --> 00:18:30.690 czy też nie? 00:18:30.700 --> 00:18:33.370 To wszystko pewnie zostanie nam kiedyś opowiedziane. 00:18:33.380 --> 00:18:37.050 Natomiast wiemy jedno, dokonał strasznego czynu i ten czyn 00:18:37.060 --> 00:18:39.630 trzeba potępić. Natomiast myślę, że 00:18:40.450 --> 00:18:45.570 trzeba dać również szansę na to, że można czasami jednak 00:18:45.580 --> 00:18:49.810 swoje życie odmienić i dlatego to ten element przebaczenia, 00:18:49.820 --> 00:18:54.130 świadomego przebaczenia powinien... 00:18:54.940 --> 00:18:57.870 Powinniśmy starać się o to, żeby on się znalazł w nas, bo jeżeli my 00:18:57.880 --> 00:19:00.990 będziemy żyć nienawiścią, to nienawiść nas wszystkich tak 00:19:01.000 --> 00:19:01.930 naprawdę zniszczy. 00:19:02.500 --> 00:19:06.070 Wydaje mi się, że jednym z etapów gojenia ran jest właśnie też 00:19:06.080 --> 00:19:09.270 i przebaczenie i zapomnienie, bo jeżeli będziemy te rany bez 00:19:09.280 --> 00:19:13.730 przerwy rozrywać to ona nie ma szans zagoić. To się 00:19:13.740 --> 00:19:14.450 dokonało, 00:19:14.460 --> 00:19:17.890 był to straszny, naprawdę jedna z najsmutniejszych 00:19:17.900 --> 00:19:19.530 kart historii miasta Gdańska. 00:19:20.160 --> 00:19:24.370 To wydarzenie takim się stało i dlatego ja zachęcam do tego, 00:19:24.380 --> 00:19:24.870 abyśmy 00:19:25.430 --> 00:19:28.840 po pierwsze, zaczęli patrzeć na Pawła jako tego, który 00:19:29.710 --> 00:19:33.390 dokonał bardzo dużo dla Gdańska, żebyśmy odkrywali te wszystkie 00:19:33.400 --> 00:19:35.960 jego działania, którą on podjął, że ten Gdańsk jest właśnie tak 00:19:35.970 --> 00:19:40.340 piękny, tak wspaniały, tak bardzo przyciągający turystów 00:19:40.370 --> 00:19:41.980 i nie tylko turystów. 00:19:42.060 --> 00:19:45.680 Przecież ilu gdańszczan nowych mamy z różnych stron Polski, 00:19:45.690 --> 00:19:49.820 którzy tutaj postanowili zapuścić własne korzenie. 00:19:49.870 --> 00:19:51.840 Dlatego, że Gdańsk jest właśnie taki. 00:19:51.850 --> 00:19:55.960 Jest on pełen tolerancji, pełen wyrozumienia jakiejś takiej 00:19:55.970 --> 00:19:59.220 życzliwości, stwarza przyjazny klimatu, a to w dużej mierze 00:19:59.230 --> 00:20:00.040 jest zasługa 00:20:00.170 --> 00:20:04.610 Pawła. Ksiądz Ireneusz Bradtke, Proboszcz Bazyliki Mariackiej 00:20:04.620 --> 00:20:07.780 w Gdańsku, był naszym dzisiejszym gościem. 00:20:07.790 --> 00:20:08.970 Dziękuję Serdecznie za rozmowę. 00:20:09.020 --> 00:20:10.750 Dziękuję i wszystkiego dobrego życzę.