WEBVTT 00:08.400 --> 00:12.800 Dziękuję od razu, pani prezydent, że mogliśmy się tutaj 00:12.800 --> 00:15.800 spotkać z okazji osiemdziesiątej pierwszej rocznicy 00:15.800 --> 00:22.600 zbrodni katyńskiej. Właściwie to, w tym trudnym okresie, 00:22.600 --> 00:28.200 tym bardziej jest dla nas miło, że możemy tutaj uczcić 00:28.200 --> 00:33.700 pamięć tych, którzy zostali zamordowani - więźniów Sowietów, 00:33.900 --> 00:39.600 którzy 17 Września zostali aresztowani, 00:39.600 --> 00:44.700 a potem w Katyniu zostali zamordowani strzałem 00:44.800 --> 00:49.900 w tył głowy. Dla nas to smutna rocznica. Była to inteligencja 00:50.000 --> 00:55.200 Polski, a zginęli tylko dlatego, że byli Polakami. Nie mieli 00:55.200 --> 01:00.300 żadnej winy, a ponieśli karę śmierci strzałem w tył głowy. 01:01.200 --> 01:06.500 Możemy ich uczcić w tej pandemii, to dla nas bardzo ważne. 01:06.500 --> 01:11.000 Katyń w ofierze krwi, jaką ponieśli polscy 01:11.000 --> 01:14.300 obywatele w czasie drugiej wojny światowej jest jedną 01:14.900 --> 01:18.300 najtragiczniejszych kart naszej polskiej historii. 01:19.300 --> 01:23.900 Katyń to słowo symbol. Pod tym zbiorczym określeniem kryje 01:23.900 --> 01:28.800 się dokonany w najgłębszej tajemnicy przed światem, wiosną 01:28.800 --> 01:32.300 1940 roku mord na około 01:32.300 --> 01:37.900 dwudziestu dwóch tysiącach jeńców wojskowych, ale także 01:38.100 --> 01:44.800 cywilnych, na więźniach, na inteligencji drugiej Rzeczpospolitej 01:44.800 --> 01:49.100 Polskiej, na obywatelach drugiej Rzeczypospolitej Polskiej, 01:49.400 --> 01:55.500 Polakach, ale także Żydach, Białorusinach, Ukraińcach, Litwinach. 01:55.800 --> 02:01.200 Przeprowadzono go w co najmniej sześciu miejscach. 02:01.500 --> 02:04.600 Ta zbrodnia dokonana przez Związek Sowiecki na rozkaz 02:04.600 --> 02:09.800 Stalina poraża nie tylko swoją brutalną formą, ale i masowością. 02:09.800 --> 02:16.200 Wcale nie mniej porusza ukrywanie prawdy. Kłamstwo 02:16.200 --> 02:21.000 katyńskie było bowiem częścią tej zbrodni. W tym wypadku 02:21.300 --> 02:28.100 zbrodni na pamięci. Na szczęście ten ponury epizod historii, 02:29.200 --> 02:35.700 tę manipulację tak raniącą rodziny, bliskich, przyjaciół, 02:36.400 --> 02:43.200 nas Polaków mamy już za sobą. To zasługa tych, którzy nie 02:43.200 --> 02:48.500 patrząc na konsekwencje, troszczyli się o pamięć. Są wśród 02:48.500 --> 02:53.400 nich także gdańszczanie. Symbol zbrodni katyńskiej mobilizował 02:53.400 --> 02:59.000 do walki dzielną młodzież skupiającą się w konspiracyjne 02:59.000 --> 03:03.700 grupy już w latach sześćdziesiątych. Przypominała ona 03:03.700 --> 03:08.300 prawdę o zbrodni katyńskiej podczas tajnych 03:08.700 --> 03:12.200 kompletów prawdziwych lekcji historii, ale także ta 03:12.200 --> 03:16.400 dzielna młodzież malowała na murach napisy "Katyń pomścimy". 03:16.400 --> 03:22.500 Nie mogę w tym miejscu nie wymienić absolwentów 03:23.400 --> 03:27.300 mojej szkoły III LO w Gdańsku Topolówki, ale nie 03:27.300 --> 03:30.700 mogę w tym miejscu nie wymienić przedstawicieli 03:30.700 --> 03:34.800 Ruchu Młodej Polski i chcę tu z imienia i nazwiska wymienić 03:35.300 --> 03:39.400 Arama Rybickiego, który zginął przecież jedenaście lat 03:39.400 --> 03:44.900 temu właśnie w drodze do Katynia po to, żeby oddać na miejscu 03:45.000 --> 03:50.700 cześć poległym tam Polakom. Ale nie mogę nie wymienić obecnych 03:50.700 --> 03:55.200 także tutaj dzisiaj przedstawicieli różnych stowarzyszeń, 03:55.200 --> 03:59.500 zwłaszcza stowarzyszenia Rodzina Katyńska, to dzięki 03:59.700 --> 04:05.800 wam pamięć dzisiaj trwa. Dziękuję za to wieloletnie 04:05.800 --> 04:09.800 zaangażowanie w organizację uroczystości, edukację, 04:09.900 --> 04:13.900 ale także w to, że to miejsce, przy którym dzisiaj jesteśmy 04:14.400 --> 04:19.100 powstało. Spotykamy się po to, żeby pamięć trwała, ale 04:19.100 --> 04:24.200 spotykamy się także po to, żeby nie kłamać więcej, bo prawda 04:24.200 --> 04:28.100 w życiu publicznym zawsze wyjdzie na jaw czego. Dowodem 04:28.100 --> 04:32.400 jest tak, że zbrodnia katyńska. Po to także powstało 04:32.400 --> 04:36.100 Muzeum II Wojny Światowej. Przecież jednym z jego przesłań 04:36.200 --> 04:41.500 jest to, że każda zbrodnia, każda zbrodnia zostanie odkryta. 04:41.600 --> 04:46.500 Nie da jej się ukryć. I pozwólcie państwo, że na koniec 04:48.300 --> 04:51.600 przeczytam fragment wiersza Zbigniewa Herberta. Jego 04:51.600 --> 04:56.300 słowa zapisane są właśnie w sali katyńskiej Muzeum II Wojny 04:56.300 --> 05:03.300 Światowej w Gdańsku. "Tylko guziki nieugięte przetrwały 05:03.300 --> 05:08.600 śmierć, świadkowie zbrodni. Z głębin wychodzą na powierzchnię. 05:09.000 --> 05:15.600 Jedyny pomnik na ich grobie. Tylko guziki nieugięte, potężny 05:15.700 --> 05:21.300 głos zamilkły chórów. Tylko guziki nieugięte, guziki 05:21.300 --> 05:23.700 z płaszczy i mundurów".